Vuprofeta—Bya Hetiseka Minkarhi Hinkwayo
“A ri wanga ni rito rin’we eka marito hinkwawo lamanene lawa Yehovha Xikwembu xa n’wina a ma vuleke.”—YOXUWA 23:14.
XANA BIBELE YI HAMBANE NJHANI NI TIBUKU TIN’WANA? Swa tiveka swinene leswaku vaprofeta va le minkarhini ya khale a va vhumbha timhaka leti nga twisisekiki ti tlhela ti nga tshembeki naswona swa ha ri tano ni namuntlha hi tihoroskopu. Dyondzo ya ku tiva leswaku vumundzuku byi ta va njhani yi titshege hi ku ringeta ku vhumbha swiendlakalo swa nkarhi lowu taka hi ku languta leswi humelelaka namuntlha. Ku hambana ni sweswo, vuprofeta bya Bibele byi nyikela vuxokoxoko naswona minkarhi hinkwayo bya hetiseka hambiloko byi profeta ‘ku sukela khale swinene leswi nga si tshamaka swi endliwa.’—Esaya 46:10.
XIKOMBISO: Hi lembe-xidzana ra vutsevu B.C.E., muprofeta Daniyele u vone xivono lexi profeteke ta ku hluriwa ka tiko ra Meda-Peresiya hi tiko ra Grikiya. Xi tlhele xi profeta leswaku loko hosi ya le Grikiya leyi hluleke ‘yi va ni matimba,’ vuhosi bya yona a byi ta “tshoveka.” Xana a yi ta siviwa hi mani? Daniyele u tsale a ku: “Ku ni mimfumo ya mune etikweni ra yona leyi yi nga ta humelela, kambe ku nga ri hi matimba ya yona.”—Daniyele 8:5-8, 20-22.
LESWI VURIWAKA HI VAN’WAMATIMU: Eka malembe yo tlula 200 endzhaku ka ku fa ka Daniyele, Alekzanda Lonkulu u sungule ku fuma tiko ra Grikiya. Ku nga si hela malembe ya khume, Alekzanda u hlule Mfumo wa Meda-Peresiya kutani a engetela Mfumo wa Grikiya wu ya fika ni le Nambyeni wa Indasi (laha ku nga tiko ra Pakistan ra manguva lawa). Kambe u fe hi xitshuketa a ri ni malembe ya 32. Eku heteleleni, nyimpi leyi veke kona eIpsus le Asia Minor yi wise mfumo wakwe. Vanhu va mune lava hluleke enyimpini yoleyo va hetelele va avelane Mfumo wa Grikiya. Hambiswiritano, a nga kona ni un’we wa vona loyi a veke ni matimba ku fana na Alekzanda.
U EHLEKETA YINI? Xana yi kona buku yin’wana leyi nga vulaka leswaku vuprofeta bya yona byi hetisekile minkarhi hinkwayo? Kumbe Bibele yi hambanile ni tibuku tin’wana?
[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 4]
“Vuprofeta lebyi kumekaka eBibeleni byi . . . tele ngopfu lerova munhu u fanele a swi vona leswaku a swi koteki leswaku byi nga va byi hetiseke hi xiwelo.”—A LAWYER EXAMINES THE BIBLE, HI IRWIN H. LINTON
[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 4]
© Robert Harding Picture Library/SuperStock