Hikwalahokayini Ku Ri Ni Rivengo Namuntlha?

Hikwalahokayini misava leyi hi hanyaka eka yona yi tele hi rivengo? Leswaku hi tiva xivangelo xa kona, hi fanele hi rhanga hi tiva leswaku i yini rivengo naswona hikwalahokayini vanhu va vengana namuntlha ni ku tlhela hi tiva lexi ri hangalasaka.

I Yini Rivengo?

Rivengo hiloko munhu a nga rhandzi munhu un’wana kumbe rixaka ra vanhu vo karhi ni ku tlhela a va nyenya. I ku kwatela munhu nkarhi wo leha.

LESWI ENDLAKA VANHU VA SUNGULA KU VENGANA

Ku ni swivangelo swo hambanahambana leswi endlaka vanhu va sungula ku vengana. Lava vengiwaka a va lo endla nchumu wo karhi wo biha kambe va vengiwa hikwalaho ka ndlela leyi va tekiwaka hayona. Va tekiwa va ri vanhu lava tiyimiseleke ku twisa van’wana ku vava ni lava nga ni timbilu to biha naswona va ehleketeleriwa ku a va nge pfuki va cincile. Va nga ha languteriwa ehansi, va tekiwa tanihi valala kumbe va vangi va swiphiqo leswi nga kona namuntlha. Vanhu lava vengaka van’wana hi lava va tshameke va hlaseriwa kumbe va khomiwa hi tindlela tin’wana to biha leti endleke leswaku rivengo ri dzima timitsu etimbilwini ta vona.

NDLELA LEYI RIVENGO RI HANGALAKAKA HAYONA

Mikarhi yin’wana munhu a nga ha venga munhu un’wana hambiloko a nga n’wi tivi. Hi xikombiso, a nga ha pfumelela maxaka, vanghana kumbe vanhu va xiyimo xa le henhla leswaku va n’wi kucetela ku venga vanhu van’wana. Rivengo ri nga hangalaka hi ku hatlisa lerova ku sungula ku va ni mitlawa yo karhi ya vanhu lava venganaka.

Ku twisisa ndlela leyi rivengo ri hangalakaka hayona swi ta hi pfuna leswaku hi tiva xivangelo lexi endlaka vanhu va vengana namuntlha. Kambe loko hi lava ku lwisana ni rivengo, a hi rhangeni hi twa leswaku ri sungule njhani. Bibele yi hi byela hi masungulo ya rivengo.

BIBELE YI HI BYELA HI MASUNGULO YA RIVENGO

Dayagiramu ya miseve yimbirhi leyi rhendzelekaka leyi kombisaka leswi vangaka rivengo. 1. Ku pfumala vutivi, leswi katsaka ku tshikileriwa hi vanhu van’wana, social media ni swiviko swa le ka mahungu. 2. Ku swi ba hi makatla swa ndhavuko, rixaka ni vukhongeri. 3. Ku chava ku cinca ka swilo swa vutomi, ku lahlekeriwa kumbe swin’wana. 4. Rivengo leri katsaka ku pfumala vululami, xihlawuhlawu ni madzolonga.

RIVENGO A RI SUNGULANGA EKA VANHU. Ri sungule ku va kona loko ntsumi ya le tilweni yi xandzukela Xikwembu leyi hi ku famba ka nkarhi yi vitaniweke Sathana Diyavulosi. Diyavulosi u ve “mudlayi ku sukela eku sunguleni” ka ku xandzuka kakwe. Leswi a nga “muhembi ni tata wa mavunwa,” u ya emahlweni a hlohlotela rivengo ni madzolonga lawa ma nga kona namuntlha. (Yohane 8:44; 1 Yohane 3:11, 12) Bibele yi n’wi hlamusela tanihi loyi a nga ni khombo, a hlundzukeke naswona a nga ni madzolonga.—Yobo 2:7; Nhlavutelo 12:9, 12, 17.

SWA OLOVA LESWAKU VANHU LAVA VELEKIWEKE NI XIDYOHO VA VA NI RIVENGO. Adamu wanuna wo sungula u dyohile ku fana na Sathana. Sweswo swi endle leswaku vanhu hinkwavo va velekiwa ni xidyoho. (Varhoma 5:12) Rivengo ri endle leswaku Kayini a dlaya makwavo wakwe Avele. (1 Yohane 3:12) I ntiyiso leswaku van’wana va ri kombisa rirhandzu ni ntwelavusiwana namuntlha. Kambe xidyoho lexi hi velekiweke na xona xi endla vo tala va hangalasa rivengo hi ku lava leswi vuyerisaka vona vini, va va ni mavondzo ni ku tikukumuxa.—2 Timotiya 3:1-5.

KU NYENYA VANHU LAVA HAMBANEKE NA WENA SWI HANGALASA RIVENGO. Misava leyi hi hanyaka eka yona yi hlohlotela mahanyelo yo biha ni ku pfumala tintswalo. Ku ala ku amukela swiyimo swa van’wana, ku pfumala vululami, mavulavulelo yo biha, ku xanisa van’wana ni ku onhetela nhundzu, swi ya swi nyanya hikuva “misava hinkwayo yi le hansi ka matimba ya lowo homboloka,” ku nga Sathana Diyavulosi.—1 Yohane 5:19.

Kambe Bibele a yi hi byeli hi masungulo ya rivengo ntsena. Yi tlhela yi hi byela leswi nga herisaka rivengo.