U Nga Kuma Ntsako Wa Xiviri

1. ‘Vuxaka lebyi hi nga na byona na Xikwembu’ byi wu khumba njhani ntsako wa hina?

NTSAKO wa xiviri a hi ntsako wa xinkarhana lowu hatlaka wu hela. Munhu a nga va na wona vutomi hinkwabyo. Njhani? Eka Dyondzo ya Yesu ya le Ntshaveni u te: “Va tsaka lava tikarhatelaka ku va ni vuxaka ni Xikwembu.” (Mat. 5:3) Yesu a a swi tiva leswaku vanhu va vumbiwe va ri ni ku navela ku tiva ni ku gandzela Muvumbi wa vona Yehovha Xikwembu. Leswi Yehovha a nga “Xikwembu lexi tsakeke,” ni lava n’wi gandzelaka va nga tsaka.—1 Tim. 1:11.

2-3. (a) Yesu u vule leswaku i vamani van’wana lava nga tsakaka? (b) Hi ta bula hi yini eka nhlokomhaka leyi naswona hikwalahokayini swi ri swa nkoka?

² Xana swilo swi fanele swi khuluka kunene evuton’wini bya hina leswaku hi kota ku tsaka? Doo! Eka dyondzo yakwe, Yesu u vule nchumu wun’wana wo hlamarisa. “Lava rilaka” ku nga ha va hileswi va tikeriwaka hi swidyoho leswi va nga tshama va swi endla kumbe hileswi va langutaneke ni swiyimo swo tika evuton’wini bya vona, va nga tsaka. Yesu u vule leswi fanaka hi “lava xanisiweke hikwalaho ka leswo lulama” kumbe lava ‘rhukaniwaka’ hikwalaho ka leswi va nga valandzeri va Kreste. (Mat. 5:4, 10, 11) Kambe loko hi ri eka swiyimo swo tano, hi nga swi kota njhani ku tsaka?

³ Yesu u hi dyondzise leswaku a hi kumi ntsako hileswi swilo swi hi fambelaka kahle evuton’wini kambe hi kuma ntsako loko hi ri ni vuxaka lebyinene na Xikwembu ni ku tshinela eka xona. (Yak. 4:8) Kambe hi nga swi endla njhani sweswo? Eka nhlokomhaka leyi, hi ta bula hi swilo swinharhu leswi nga hi pfunaka hi kuma ntsako wa xiviri.

HLAYA BIBELE

4. I yini nchumu wo sungula lowu hi faneleke hi wu endla leswaku hi kuma ntsako wa xiviri? (Pisalema 1:1-3)

⁴ NCHUMU WO SUNGULA: Leswaku hi kuma ntsako wa xiviri hi fanele hi hlaya Rito ra Xikwembu. Yesu u fanise Rito ra Xikwembu ni swakudya. Swiharhi ni vanhu va fanele va dya leswaku va kota ku hanya. Kambe i vanhu ntsena lava nga kotaka ku hlaya Rito ra Xikwembu naswona va fanele va ri hlaya. Hi yona mhaka Yesu a nga te: “Munhu a nga fanelanga a hanya hi xinkwa ntsena, kambe u ta hanya ni hi rito rin’wana ni rin’wana leri humaka enon’wini wa Yehovha.” (Mat. 4:4) Hikwalaho, a hi fanelanga hi tlula siku hi nga dyanga swakudya leswi humaka eRitweni ra Xikwembu ku nga Bibele. Mupisalema u te: ‘Wa tsaka munhu la rhandzaka nawu wa Yehovha, naswona a hlaya nawu Wakwe hi rito ra le hansi vusiku ni nhlikanhi.’—Hlaya Pisalema 1:1-3.

5-6. (a) Hi nga dyondza yini eBibeleni? (b) Ku hlaya Bibele swi nga hi pfuna njhani?

⁵ Leswi Yehovha a hi rhandzaka, u hi kombile eBibeleni leswi hi faneleke hi swi endla leswaku hi tsaka evuton’wini. EBibeleni hi dyondza leswi a lavaka leswaku hi hanyisa xiswona. Hi dyondza ndlela yo tshinela eka yena ni leswi hi faneleke hi swi endla leswaku a hi rivalela swidyoho swa hina. Hi dyondza hi switshembiso swakwe swo tsakisa leswi a nga ta swi endla enkarhini lowu taka. (Yer. 29:11) Swilo leswi hi swi dyondzaka eBibeleni swi hi endla hi tsaka!

⁶ Ha swi tiva leswaku Bibele yi tele hi switsundzuxo leswi tirhaka eka vutomi bya siku na siku. Loko hi yingisa switsundzuxo swa yona hi nga tsaka. Loko swiphiqo swa vutomi swi ku heta matimba, tinyike nkarhi wa ku hlaya Rito ra Xikwembu ni ku anakanyisisa ha rona. Yesu u te: “Va tsaka lava twaka rito ra Xikwembu va tlhela va endla leswi ri swi vulaka!”—Luka 11:28.

7. U nga endla yini leswaku u vuyeriwa swinene loko u hlaya Rito ra Xikwembu?

⁷ Loko u ri karhi u hlaya Rito ra Xikwembu, tinyike nkarhi wa ku tiphina hi rona. Hi xikombiso, xana swi tshame swi ku endlekela leswi? Un’wana u sweke swakudya leswi u swi rhandzaka kambe a wu koti ku tiphina hi swona hileswi u jaheke kumbe hi leswi miehleketo ya wena yi nga kun’wana. Kambe loko u heta ku dya, wa swi xiya leswaku a wu tiphinanga hi swona hileswi a wu jahile. Xana u tshama u hlaya Bibele u jahile lerova u tsandzeka ku tiphina hi rungula ra yona? Tinyike nkarhi wo tiphina hi ku hlaya Rito ra Xikwembu; swi vone hi mahlo ya mianakanyo leswi u swi hlayaka. Twana mimpfumawulo ya marito ya vanhu lava u hlayaka ha vona ni ku anakanyisisa hileswi u swi hlayeke. Loko u endla sweswo u ta tsaka.

8. “Nandza wo tshembeka ni wo tlhariha” u wu endla njhani ntirho wakwe? (Nakambe vona nhlamuselo ya le hansi.)

⁸ Yesu u hlawule “nandza wo tshembeka ni wo tlhariha” leswaku a hi nyika swakudya leswi hi tiyisaka ripfumelo hi nkarhi lowu faneleke naswona a hi pfumali nchumu.b (Mat. 24:45) Nandza wo tshembeka u hi phamela swakudya leswi humaka eMatsalweni. (1 Tes. 2:13) Swakudya sweswo swi hi pfuna hi vona ndlela leyi Yehovha a ehleketaka hayona hilaha a swi kombiseke hakona eBibeleni. Hi yona mhaka hi hlayaka magazini wa Xihondzo xo Rindza ni wa Xalamuka! ni tinhlokomhaka leti kumekaka eka jw.org. Hi lunghiselela tinhlengeletano ta vandlha ta le xikarhi ka vhiki ni ta mahelovhiki. Nakambe hi hlalela Vuhaxi bya JW loko byi kumeka hi tindzimi ta hina. Loko hi tiwundla hi swakudya swo tala leswi hi tiyisaka ripfumelo, swi ta hi pfuna hi endla nchumu wun’wana wa vumbirhi lowu nga ta endla leswaku hi kuma ntsako wa xiviri.

HANYA HI MILAWU YA YEHOVHA

9. Hi wihi nchumu wa vumbirhi lowu nga ta hi pfuna leswaku hi kuma ntsako wa xiviri?

⁹ NCHUMU WA VUMBIRHI: Leswaku hi kuma ntsako wa xiviri hi fanele hi hanya hi milawu ya Yehovha. Mupisalema u tsale a ku: “Wa tsaka un’wana ni un’wana la chavaka Yehovha, la fambaka etindleleni ta Yena.” (Ps. 128:1) Ku chava Yehovha swi vula leswaku ha n’wi xixima swinene lerova a hi lavi ku endla nchumu lowu nga ta n’wi twisa ku vava. (Swiv. 16:6) Kutani hi ya emahlweni hi yingisa milawu ya Xikwembu ya leswinene ni leswo biha hilaha xi yi hlamuseleke hakona eBibeleni. (2 Kor. 7:1) Hi ta tsaka loko hi endla swilo leswi Yehovha a swi rhandzaka ni ku papalata swilo leswi a swi vengaka.—Ps. 37:27; 97:10; Rhom. 12:9.

10. Hi ku ya hi Varhoma 12:2, i yini leswi hi faneleke hi tihlawulela swona?

¹⁰ Hlaya Varhoma 12:2. Munhu a nga ha va a swi tiva leswaku Yehovha u ni matimba yo hi vekela milawu ya leswinene ni leswo biha kambe u fanele a tihlawulela loko a ta yi yingisa. Hi xikombiso, munhu a nga ha va a swi tiva leswaku mfumo hi wona wu nga ni mfanelo yo veka swipimelo swa rivilo emagondzweni. Kambe munhu a nga ha hlawula ku ka a nga swi yingisi swipimelo swoleswo. Kutani a hundzisa rivilo leri a faneleke a chayela hi rona. Hi swi kombisa hi swiendlo swa hina leswaku ha tshemba leswaku ku hanya hi milawu ya Yehovha hi yona ntsena ndlela leyinene yo hanya. (Swiv. 12:28) Davhida a a titwa tano hikuva u vule leswi hi Yehovha: “U ndzi tivisa ndlela ya vutomi. Emahlweni ka wena ku ni ntsako lowukulu; evokweni ra wena ra xinene ku ni ntsako hilaha ku nga heriki.”—Ps. 16:11.

11-12. (a) Loko ku ri ni leswi hi karhataka kumbe hi hele matimba, i yini leswi hi faneleke hi tivonela eka swona? (b) Marito lama nga eka Vafilipiya 4:8, ma nga hi pfuna njhani loko hi hlawula vuhungasi?

¹¹ Loko ku ri ni leswi hi karhataka kumbe hi hele matimba hi nga ha titwa hi lava ku beriwa hi moya leswaku hi wisa swiphiqo swa hina. Sweswo swa twisiseka kambe hi fanele hi tivonela leswaku hi nga endli tano hi ku endla swilo leswi Yehovha a swi vengaka.—Efe. 5:10-12, 15-17.

¹² Eka papila leri muapostola Pawulo a ri tsaleleke Vafilipiya u khutaze Vakreste leswaku va ya emahlweni va swi tekela enhlokweni swilo leswi “lulameke, . . . leswi tengeke, . . . leswi rhandzekaka, [ni] leswi nga swinene.” (Hlaya Vafilipiya 4:8.) Loko Pawulo a va tsalela, a a nga vulavuli hi vuhungasi hi ku kongoma kambe leswi a swi tsaleke swi nga hi kongomisa eka vuhungasi lebyi hi byi hlawulaka. Ringeta leswi: Laha ku humelelaka rito “swilo” eka ndzimana leyi, ri sive hi rito “tinsimu,” “tifilimi,” “tibuku,” kumbe “tivhidiyo gemi.” Loko u endla leswi, swi ta ku pfuna u tiva leswi amukelekaka kumbe leswi nga amukelekiki hi ku ya hi langutelo ra Xikwembu. Hi lava leswaku mahanyelo ya hina ma fambisana ni milawu ya Yehovha leyi tlakukeke. (Ps. 119:1-3) Hi ta kota ku endla leswi landzelaka leswaku hi kuma ntsako wa xiviri hi ri ni ripfalo leri baseke.—Mit. 23:1.

RHANGISA KU GANDZELA YEHOVHA

13. Hi wihi nchumu wa vunharhu lowu endlaka hi kuma ntsako wa xiviri? (Yohane 4:23, 24)

¹³ NCHUMU WA VUNHARHU: Tiyiseka leswaku u rhangisa ku gandzela Yehovha evuton’wini bya wena. Tanihi Muvumbi wa hina, swa n’wi fanela Yehovha leswaku hi n’wi gandzela. (Nhlav. 4:11; 14:6, 7) Hikwalaho, hi fanele hi rhangisa ku n’wi gandzela hi ndlela leyi a yi amukelaka ku nga hi “moya ni ntiyiso.” (Hlaya Yohane 4:23, 24.) Hi lava leswaku moya lowo kwetsima wa Xikwembu wu hi kongomisa loko hi xi gandzela leswaku ndlela leyi hi xi gandzelaka hayona yi fambisana ni ntiyiso lowu kumekaka eRitweni ra xona. Hi fanele hi rhangisa ku gandzela Yehovha hambiloko hi tshama etikweni leri ntirho wa hina wu yirisiweke kumbe wu siveriwaka. Sweswi ku ni vamakwerhu vo tlula 100, lava pfaleriweke ejele hileswi va nga Timbhoni ta Yehovha.c Hambiswiritano, va endla hinkwaswo leswi va nga swi kotaka leswaku va khongela, va dyondza ni ku byela van’wana hi Xikwembu ni Mfumo wa xona va tsakile. Loko hi rhuketeriwa kumbe hi xanisiwa, hi nga tsaka ku tiva leswaku Yehovha u na hina naswona u ta hi katekisa.—Yak. 1:12; 1 Pet. 4:14.

NTOKOTO WA MANGUVA LAWA

14. Ku endleke yini hi makwerhu la ha riki muntshwa wa le Tajikistan naswona hikwalahokayini?

¹⁴ Mitokoto ya vamakwerhu ya manguva lawa yi tiyisekisa leswaku swilo swinharhu leswi ha ha ku bulaka ha swona swi endla hi kuma ntsako, swi nga ri na mhaka leswaku hi le ka swiyimo swihi. Xiya leswi endlekeleke Jovidon Bobojonov loyi a nga ni malembe ya 19 wa le Tajikistan loyi a aleke ku ya evusocheni. Hi ti-4 ta October 2019, Jovidon u tekiwe eka vona a ya pfaleriwa ejele ku ringana tin’hweti naswona a a khomiwa tanihi xigevenga. Leswi a endliweke swona ejele swi ve swi tiveka ni le matikweni man’wana. Ku vikiwe leswaku u biwile hileswi a va ringeta ku n’wi sindzisa leswaku a vula xihlambanyo xo joyina vusocha ni ku ambala yunifomo ya kona. Endzhaku ka sweswo, u voniwe nandzu ivi a yisiwa ekampeni ya nxaniso ku fikela loko presidente ya tiko a n’wi rivalela ni ku lerisa leswaku a tshunxiwa. Eka hinkwaswo leswi n’wi endlekeleke, Jovidon u tshame a tshembekile naswona a tsakile. Njhani? Hikuva mikarhi hinkwayo a a rhangisa vuxaka byakwe na Yehovha.

15. Xana Jovidon a a swi kuma njhani swakudya leswi n’wi tiyisaka ripfumelo loko a ri ejele?

¹⁵ Loko Jovidon a ri ejele, a a dya swakudya leswi n’wi tiyisaka ripfumelo hambiloko a nga ri na Bibele kumbe mikandziyiso ya hina. A a swi kuma njhani? Vamakwerhu va kwalaho a va n’wi yisela swakudya naswona a va tsala ndzimana ya siku eka tibege leti a va chela swakudya eka tona. Hi ndlela yoleyo a a kota ku hlaya Bibele ni ku anakanyisisa hi yona masiku hinkwawo. Endzhaku ka loko a tshunxiwe ejele, u va tsundzuxa leswi lava nga si langutanaka ni miringo leyikulu: “I swa nkoka swinene leswaku u wu tirhisa hilaha ku heleleke tshunxeko wa wena u nga si tekeriwa wona leswaku u kurisa vutivi lebyi u nga na byona hi Yehovha hi ku hlaya Rito rakwe ni tibuku ta hina.”

16. Jovidon a a anakanyisisa hi yini?

¹⁶ Makwerhu a a hanya hi milawu ya Yehovha. Ematshan’weni yo ehleketa hi swilo swo huma endleleni kumbe a tikhoma ku biha, u anakanyisise hi Yehovha ni leswi nga swa nkoka eka Yena. Jovidon a a hlamarisiwa hi ntumbuluko wa Xikwembu wo xonga. Mixo wun’wana ni wun’wana a a pfuxiwa hi mimpfumawulo ya swinyenyana leswi nga eku yimbeleleni. Nivusiku a a languta n’weti ni tinyeleti. U te: “Tinyiko toleto leti humaka eka Yehovha ti endle leswaku ndzi tsaka ni ku khutazeka.” Loko hi khensa swakudya leswi Yehovha a hi nyikaka swona ku nga swa nyama ni leswi hi tiyisaka ripfumelo, hi ta tsaka naswona ntsako wolowo wu ta hi pfuna leswaku hi kota ku tiyisela.

17. Marito lama nga eka 1 Petro 1:6, 7, ma nga tirha njhani eka munhu loyi a nga eka xiyimo xo fana ni xa Jovidon?

¹⁷ Jovidon a a rhangisa ku gandzela Yehovha. A a swi tiva leswaku i swa nkoka ku tshama a tshembekile eka Xikwembu xa ntiyiso. Yesu u te: “U fanele u gandzela Yehovha Xikwembu xa wena u tirhela yena ntsena.” (Luka 4:8) Tindhuna ta masocha ni masocha a va lava leswaku Jovidon a tshika vukhongeri byakwe. Vusiku ni nhlikanhi Jovidon a a khongela swinene a kombela Yehovha leswaku a n’wi pfuna a nga karhali kumbe leswaku a nga tshiki ku tshembeka. Hambileswi Jovidon a xanisiweke, a nga tshikanga ku tshembeka. Hikwalaho ka sweswo, wa tsaka hileswi a veke na nchumu lowu a a nga ri na wona eku sunguleni, ku nga ripfumelo leri ringiweke, loko a nga si tekiwa ekaya, a biwa ni ku pfaleriwa ejele.—Hlaya 1 Petro 1:6, 7.

18. Hi nga endla yini leswaku hi tshama hi tsakile?

¹⁸ Yehovha wa swi tiva leswi hi swi lavaka leswaku hi tshama hi tsakile. Loko u endla swilo leswinharhu leswi endlaka hi tsaka leswi hi buleke ha swona u ta tsaka hambiloko u langutane ni swiyimo swo tika. Na wena u ta kota ku vula u ku: “Va tsaka vanhu lava Xikwembu xa vona ku nga Yehovha!”—Ps. 144:15.