N’wina Vamakwerhu Vaxinuna Lava Ha Riki Vantshwa, Tekelelani Marka Na Timotiya

1-2. Hi swihi swilo leswi a swi ta va swi sivele Marka na Timotiya leswaku va nga swi koti ku tirhela van’wana hilaha ku engetelekeke?

A SWI kanakanisi leswaku n’wina vamakwerhu vaxinuna lava ha riki vantshwa ma swi lava ku endla leswi engetelekeke entirhweni wa Yehovha ni ku pfuneta emavandlheni ya n’wina. Swa tsakisa swinene ku vona majaha yo tala lama tiyimiseleke ku tirhela van’wana. (Ps. 110:3) Kambe swi nga endleka mi langutana ni swiphiqo. Xana wa chava ku endla leswi engetelekeke hileswi u nga swi tiviki leswaku u ta tikuma u ri kwihi? Xana u tshame u kanakana ku amukela xiavelo hileswi u vonaka onge a wu na ntokoto? Loko u titwa hi ndlela leyi, a wu wexe.

² Marka na Timotiya va langutane ni mitlhontlho leyi fanaka. Kambe a va yi pfumelelanga leswaku yi va sivela ku tirhela vamakwerhu. Swi nga endleka Marka a ha tshama ekaya ni mhani wakwe loko muapostola Pawulo na Barnaba va n’wi rhamba leswaku a famba na vona eka riendzo ra vona ro sungula ra vurhumiwa. (Mit. 12:​12, 13, 25) U rhange a ya eAntiyoka, ku nga ndhawu leyi a nga yi tolovelanga leswaku a kota ku tirhela Yehovha hilaha ku engetelekeke. Kutani endzhaku ka sweswo, u fambe na Pawulo na Barnaba etindhawini tin’wana ta le kule. (Mit. 13:​1-5) Hilaha ku fanaka, swi vonaka onge Timotiya a ha tshama ni vatswari va yena loko Pawulo a n’wi rhamba ku fambafamba na yena entirhweni wo chumayela. Leswi a ha ri ntsongo naswona a a nga ri na ntokoto, a ta va a nga pfumelanga ku famba na yena. (Ringanisa 1 Vakorinto 16:​10, 11 na 1 Timotiya 4:12.) Kambe a nga swi endlanga sweswo, u pfumerile naswona u kume mikateko yo tala hikwalaho ka sweswo.—Mit. 16:​3-5.

3. (a) Xana Pawulo a a va rhandza ku fikela kwihi Marka na Timotiya? (2 Timotiya 4:​6, 9, 11) (Nakambe vona swifaniso.) (b) Hi swihi swivutiso leswi hi nga ta bula ha swona eka nhlokomhaka leyi?

³ Marka na Timotiya va dyondze ku endla mitirho yo hambanahambana evandlheni va ha ri vatsongo. Hikwalaho ka sweswo, Pawulo a a ma rhandza swinene majaha lawa lerova loko a ri ekusuhi ni ku fa, u ma komberile leswaku ma ta eka yena. (Hlaya 2 Timotiya 4:​6, 9, 11.) I yini leswi nga endla leswaku Pawulo a rhandza Marka na Timotiya? Vamakwerhu vaxinuna lava ha riki vantshwa va nga endla yini leswaku va va tekelela? Naswona va nga vuyeriwa njhani eka xitsundzuxo xa Pawulo?

TEKELELA MARKA HI KU TIYIMISELA KU TIRHELA YEHOVHA NI VAMAKWERHU

4-5. Xana Marka u swi kombise njhani leswaku a a swi lava ku tirhela van’wana?

⁴ Hi ku ya hi dikixinari yin’wana, ku tirhela van’wana swi vula ku “tiyimisela ni ku gingiriteka” leswaku hi va pfuna. Marka u hi vekele xikombiso lexinene loko swi ta emhakeni leyi. Swi nga endleka swi n’wi twise ku vava Marka ni ku tlhela swi n’wi heta matimba loko Pawulo a ala ku famba na yena eka riendzo ra vumbirhi ra vurhumiwa. (Mit. 15:​37, 38) Kambe Marka a nga lan’wanga, u ye emahlweni a tirhela vamakwavo.

⁵ Loko Barnaba xaka rakwe a n’wi rhamba leswaku va famba swin’we exiavelweni xakwe Marka u pfumerile. Eka malembe ya 11 lama landzeleke, Marka u ve un’wana wa vanhu lava seketeleke Pawulo loko a khomiwa ro sungula eRhoma. (Film. 23, 24) Entiyisweni, Pawulo u wu tlangerile swinene nseketelo wa Marka lerova u vule leswaku u n’wi “chavelerile swinene.”—Kol. 4:​10, 11.

6. Xana Marka u vuyeriwe njhani hileswi a a tinyika nkarhi wo va ni Vakrestekulobye vo tshembeka? (Vona nhlamuselo ya le hansi.)

⁶ Marka u vuyeriwile swinene hileswi a a tinyika nkarhi wo va ni Vakrestekulobye vo tshembeka. Endzhaku ko heta nkarhi na Pawulo eRhoma, Marka u ye eBabilona leswaku a ya tirha na muapostola Petro naswona va ve vanghana lavakulu lerova u vule leswaku ‘Marka a a fana ni n’wana eka yena.’ (1 Pet. 5:13) Loko va ri karhi va tirha swin’we, a swi kanakanisi leswaku Petro u byele munghana wakwe loyi kumbexana a ha ri muntshwa hi vutomi byo tsakisa bya Yesu ni ntirho lowu a wu endleke, ku nga leswi hi ku famba ka nkarhi Marka a swi tsaleke eka Evhangeli yakwe.a

7. Muntshwa un’wana loyi a vuriwaka Seung-Woo u xi tekelele njhani xikombiso xa Marka? (Nakambe vona xifaniso.)

⁷ Marka a nga tihambanisanga ni Vakrestekulobye lava a va ri ni ntokoto naswona u tshame a khomekile hi ku tirhela Yehovha. U nga n’wi tekelela njhani Marka? Loko u tshame u hundziwa hi njombo yo tirhela Yehovha, u nga karhateki ngopfu kambe yana emahlweni u lava tindlela tin’wana to tirhela Yehovha ni vandlha. Ehleketa hi makwerhu Seung-Woo loyi sweswi a nga nkulu. Loko a ha ri ntsongo, a a tala ku tiringanisa ni vantshwa van’wana lava van’wana va vona se a va tirhisiwa evandlheni. Seung-Woo a a vona a nga tekeriwi enhlokweni naswona eku heteleleni u tiphofule eka vamakwerhu van’wana lava wupfeke. Nkulu un’wana u n’wi khutaze leswaku a nga tshiki ku tirhela van’wana hambiloko ku nga ri na loyi a swi tekelaka enhlokweni. Xikhutazo xexo xi pfune Seung-Woo leswaku a pfuna vamakwerhu lava dyuhaleke ni lava a va pfumala xo famba xo ya etidyondzweni. Loko a tsundzuka leswi endlekeke hi nkarhi wolowo u ri: “Ndzi sungule ku swi twisisa kahle leswi swi vulaka swona ku tirhela van’wana naswona ndzi tlhele ndzi kuma ntsako lowu tisiwaka hi ku endla tano.”

TEKELELA TIMOTIYA HI KU KOMBISA LESWAKU WA KHATHALA HI VAN’WANA

8. Hikwalahokayini Pawulo a hlawule Timotiya leswaku a fambafamba na yena? (Vafilipiya 2:​19-22)

⁸ Leswi Pawulo a a ta lava vavanuna lava nga ni xivindzi loko a tlhelela emitini leyi a xanisiweke eka yona, u hlawule Silasi loyi a a ri Mukreste la nga ni ntokoto. (Mit. 15:​22, 40) Endzhaku u hlawule Timotiya. I yini lexi endleke a hlawula Timotiya? Hileswi a a ri ni ndhuma leyinene. (Mit. 16:​1, 2) Nakambe a a khathala hi vanhu.—Hlaya Vafilipiya 2:​19-22.

9. Xana Timotiya u swi kombise njhani leswaku wa khathala hi vamakwavo?

⁹ Ku sukela loko Timotiya a sungule ku fambafamba na Pawulo, u kombise leswaku wa khathala swinene hi vanhu. Hi yona mhaka Pawulo a n’wi siyeke eBeriya leswaku a sala a khutaza vadyondzisiwa lavantshwa. (Mit. 17:​13, 14) Hikwalaho ka sweswo, a swi kanakanisi leswaku Timotiya u dyondze swo tala eka Silasi loyi a a sale na yena eBeriya. Hi ku famba ka nkarhi, Pawulo u rhume Timotiya a ri yexe eTesalonika leswaku a ya tiyisa Vakreste va kwalaho. (1 Tes. 3:2) Nakambe endzhaku ka malembe ya 15, Timotiya u dyondze ku va ni ntwelavusiwana eka lava nga eku xanisekeni ni ku tlhela a “rila ni lava rilaka.” (Rhom. 12:15; 2 Tim. 1:4) Xana majaha lama nga Vakreste ma nga n’wi tekelela njhani Timotiya?

10. I yini leswi pfuneke makwerhu Woo Jae leswaku a dyondza ku khathala hi van’wana?

¹⁰ Makwerhu loyi a vuriwaka Woo Jae u dyondze ku khathala hi van’wana. Loko a ha ri ntsongo, a swi n’wi tikela ku vulavula ni vamakwerhu lava kuleke. Loko a ri eHolweni ya Mfumo, o va xeweta a huma eka vona. Nkulu un’wana u n’wi khutaze leswaku a sungula mabulo hi ku va byela leswi a swi rhandzaka hi vona. U tlhele a n’wi khutaza leswaku a vulavula hi swilo leswi nga tsakisaka munhu yoloye. Woo Jae u xi yingisile xitsundzuxo xexo. Namuntlha Woo Jae i nkulu naswona u ri: “Swa ndzi olovela ku vulavula ni vanhu va malembe yo hambanahambana naswona swa ndzi tsakisa ku tiva leswaku ndzi kota ku twisisa leswi va karhataka. Sweswo swi ndzi pfunile ndzi kota ku pfuna vamakwerhu.”

11. Vamakwerhu vaxinuna lava ha riki vantshwa va nga swi kombisa njhani leswaku va khathala hi vamakwerhu emavandlheni ya vona? (Nakambe vona xifaniso.)

¹¹ Na n’wina vamakwerhu vaxinuna lava ha riki vantshwa, mi nga dyondza ku khathala hi van’wana. Loko mi ri etidyondzweni, kombisani vamakwerhu va malembe yo hambanahambana leswaku ma khathala hi vona. Va vutiseni leswaku va pfuke njhani ni ku tlhela mi va yingisela loko va mi byela. Hi ku famba ka nkarhi, mi nga ha xiya tindlela leti mi nga kotaka ku va pfuna ha tona. Kumbexana evandlheni ra n’wina ku ni vatekani lava dyuhaleke lava lavaka ku pfuniwa ku tirhisa JW Library^®. Kumbe a va na wo tirha na yena ensin’wini. U ta va u endla kahle loko u pfuna vamakwerhu vo tano va kota ku tirhisa tifoni ta vona kumbe u hlela ku tirha na vona ensin’wini. Loko u tiyimisela ku pfuna van’wana, u ta va xikombiso lexinene eka vamakwerhu van’wana evandlheni.

XITSUNDZUXO XA PAWULO XI NGA KU PFUNA

12. Xana vantshwa va nga vuyeriwa njhani eka xitsundzuxo lexi Pawulo a xi nyikeke Timotiya?

¹² Pawulo u nyike Timotiya xitsundzuxo lexi a xi ta n’wi pfuna evuton’wini byakwe ni le ntirhweni wo chumayela. (1 Tim. 1:18; 2 Tim. 4:5) Hilaha ku fanaka, na n’wina vantshwa mi nga vuyeriwa eka xitsundzuxo xa Pawulo loko mi hlaya mapapila mambirhi lama tsaleriweke Timotiya onge hiloko ma tsaleriwe n’wina. Kutani mi vona leswaku mi nga xi tirhisa njhani xitsundzuxo xexo evuton’wini bya n’wina. Xiya swikombiso swi nga ri swingani.

13. Hi fanele hi endla yini leswaku hi tinyiketela eka Yehovha?

¹³ “Tiletele hi xikongomelo xa leswaku u tinyiketela eka Xikwembu.” (1 Tim. 4:7b) Xana swi vula yini ku tinyiketela eka Xikwembu? Munhu loyi a tinyiketeleke eka Yehovha wa tshembeka naswona u navela ku endla leswi n’wi tsakisaka. Leswi hi tswariwaka hi nga tinyiketelanga eka Xikwembu, i yini leswi nga hi pfunaka hi lava ku tinyiketela eka xona? Rito ra Xigriki leri hundzuluxeriweke ri va “tiletele” mikarhi yo tala a ri tirhiseriwa ku hlamusela xitsutsumi lexi tirhaka hi matimba leswaku xi praktisela mphikizano. Xi fanele xi papalata nchumu wun’wana ni wun’wana lowu nga endlaka xi nga hluli emphikizanweni. Na hina hi fanele hi tikhoma leswaku hi tshinela eka Yehovha.

14. Hi fanele hi hlaya Bibele hi xikongomelo xihi? Kombisa.

¹⁴ U fanele u tsundzuka leswaku xikongomelo xa wena xo va u hlaya Bibele hi leswi u lavaka ku tshinela eka Yehovha. Hi xikombiso, u nga dyondza yini eka leswi endlekeke loko Yesu a hlangana ni jaha ra xifumi? (Mar. 10:​17-22) Jaha leri a ri tshemba leswaku Yesu i Mesiya kambe a ri kanakana ku n’wi landzela. Hambiswiritano, Yesu “a [a ri] rhandza” jaha leri. Xana ndlela leyi Yesu a vulavuleke hayona na rona yi ku endla u titwa njhani? I ntiyiso leswaku Yesu a a lava ri endla xiboho lexinene. Phela ndlela leyi a a titwa hayona hi jaha leri a yi fana kwatsaa ni ndlela leyi Yehovha a a titwa hayona. (Yoh. 14:9) Loko u ri karhi u anakanyisisa hi mhaka ya Yesu ni jaha ra xifumi ni hi xiyimo xa wena, tivutise, ‘Xana ndzi fanele ndzi endla yini leswaku ndzi tshinela eka Yehovha ni ku tlhela ndzi tirhela van’wana hilaha ku heleleke?’

15. Hikwalahokayini makwerhu loyi a ha riki muntshwa a fanele a khathala hi ndhuma leyi a tiendlelaka yona? Kombisa. (1 Timotiya 4:​12, 13)

¹⁵ “Vana xikombiso lexinene eka lava tshembekaka.” (Hlaya 1 Timotiya 4:​12, 13.) Pawulo u khutaze Timotiya leswaku a va mudyondzisi lonene ni ku tlhela a hlaya kahle. Kambe hikwalahokayini a n’wi byele leswaku u fanele a va ni rirhandzu, ripfumelo ni ku tlhela a tenga emahanyelweni? Hileswi mitirho yi vulavulaka ku tlula marito. A hi nge u nyikiwe mbulavulo lowu vulavulaka hi ku hisekela ntirho wo chumayela. Loko ku ve wa wu hisekela ntirho wo chumayela, swi ta ku olovela ku nyikela mbulavulo wo tano. Nakambe vamakwerhu va ta khutazeka ku endla leswi u swi vulaka loko va vona leswaku wa swi endla.—1 Tim. 3:13.

16. (a) Hi swihi swilo swa ntlhanu leswi muntshwa loyi a nga Mukreste a nga vaka xikombiso lexinene eka swona? (b) Muntshwa a nga va xikombiso lexinene eku ‘vulavuleni’ hi ndlela yihi?

¹⁶ Hilaha 1 Timotiya 4:12 yi vulaka hakona, Pawulo u vulavule hi swilo swa ntlhanu laha muntshwa a nga vaka xikombiso eka swona. Loko u dyondza hi swilo sweswo eka dyondzo ya munhu hi yexe swi ta ku pfuna swinene. Hi xikombiso, a hi nge u lava ku va xikombiso lexinene loko swi ta emhakeni ya “ku vulavula.” Ehleketa hi tindlela leti u nga va akaka hatona van’wana hi mavulavulelo ya wena. Loko ku ve wa ha tshama ni vatswari, va byele ndlela leyi u swi tlangelaka hayona swilo leswi va ku endlelaka swona. Loko tidyondzo ti hela, byela un’wana leswi u swi rhandzeke eka mbulavulo wakwe kumbe eka nhlamulo ya yena. Tlhela u ringeta ku hlamula hi marito ya wena etidyondzweni. Matshalatshala lawa u ma endlaka leswaku u va xikombiso lexinene loko swi ta emhakeni yo vulavula, ma ta kombisa leswaku u le ku endleni ka nhluvuko.—1 Tim. 4:15.

17. I yini leswi nga pfunaka muntshwa leswaku a fikelela leswi a lavaka ku swi endla entirhweni wa Xikwembu? (2 Timotiya 2:22)

¹⁷ “Balekela ku navela ka vuntshwa kambe lavisisa ku lulama.” (Hlaya 2 Timotiya 2:22.) Pawulo u khutaze Timotiya leswaku a papalata nchumu wun’wana ni wun’wana lowu a wu ta onha vuxaka bya yena na Yehovha ni lowu a wu ta endla leswaku a nga swi koti ku fikelela leswi a swi lavaka entirhweni wa Yehovha. Kumbexana se u swi xiyile leswaku swilo swin’wana hambiloko swi nga hoxanga swi nga ku dyela nkarhi wo endla swilo swa vugandzeri. Hi xikombiso, ehleketa hi nkarhi lowu u wu hetaka u tlanga mitlango, u ri efonini kumbe u tlanga tivhidiyo gemu. Swi nga va njhani loko wo tirhisa nkarhi wolowo leswaku u endla mitirho ya mfumo? Kumbexana u nga pfuneta loko ku lunghisiwa Holo ya Mfumo kumbe u chumayela hi ku tirhisa xigolonyana. Loko u pfuneta eka mitirho leyi, u ta tikumela vanghana lava nga ta ku pfuna leswaku u tivekela swilo leswi u lavaka ku swi endla entirhweni wa Xikwembu ni ku tlhela u swi fikelela.

KU TIRHELA VAMAKWERHU SWI TISA MIKATEKO

18. Hikwalahokayini hi vula leswaku Marka na Timotiya va tiphinile hi vutomi?

¹⁸ Marka na Timotiya va titsone swo karhi leswaku va tirhela van’wana hilaha ku heleleke naswona sweswo swi va tisele ntsako. (Mit. 20:35) Marka u ye etindhawini to hambanahambana leswaku a tirhela vamakwerhu. U tlhele a tsala buku yo tsakisa leyi vulavulaka hi vutomi bya Yesu ni ntirho wakwe. Loko ku ri Timotiya, u pfune Pawulo leswaku a sungula mavandlha ni ku tlhela a tiyisa vamakwavo. A swi kanakanisi leswaku majaha lawa ma tsakise Yehovha hikuva ma titsone swo karhi leswaku ma tirhela vamakwerhu.

19. Hikwalahokayini vamakwerhu vaxinuna lava ha riki vantshwa va fanele va yingisa xitsundzuxo lexi Pawulo a xi nyikeke Timotiya naswona va ta vuyeriwa njhani?

¹⁹ Ndlela leyi Pawulo a a rhandza Timotiya hayona yi vonaka kahle eka mapapila lawa a n’wi tsaleleke wona. Nakambe mapapila wolawo ma kombisa ndlela leyi Yehovha a mi rhandzaka hayona n’wina vamakwerhu vaxinuna lava ha riki vantshwa. U lava swi mi fambela kahle. Hikwalaho, yingisani xitsundzuxo xa Pawulo ivi mi tikarhatela ku tirhela vamakwerhu. Loko mi endla tano, mi ta tiphina hi vutomi sweswi ni le nkarhini lowu taka naswona mi ta va mi kombisa leswaku mi “khomelela swinene evuton’wini bya xiviri.”—1 Tim. 6:​18, 19.