Malembe Ya Dzana Lama Hundzeke—1913

XIHONDZO XO RINDZA xa January 1, 1913, xi vule mhaka leyi dumeke loko xi tshaha mutsari wa maphepha-hungu wa le Amerika Herbert Kaufman xi ku: “Marito lama nge ‘A swi nge koteki’ sweswi ma hundzeriwe hi nkarhi . . . Norho wun’wana ni wun’wana wa nkarhi lowu hundzeke wa humelela namuntlha.” Eku sunguleni ka lembe ra 1913, vanhu a va ri ni langutelo lerinene hi vumundzuku.

Xivangelo xin’wana xa langutelo leri, lerinene a ku ri mhaka ya ku hluvuka ka thekinoloji. Hi xikombiso, eUnited States, Khampani ya Timovha ya ka Ford yi pfule fektri leyintshwa eHighland Park, le Michigan. Hi xitshuketa, timovha ti sungule ku chipa lerova vanhu va timiliyoni a va ta swi kota ku ti xava. Xana swi endlekise ku yini leswaku ti chipa? Fektri leyintshwa a yi ri ni michini yo hlanganisa timovha. Nhluvuko lowu wu endle leswaku Ford yi endla timovha ta yona leti dumeke ta Model T hi nkarhi lowu nga hetiki mbilu, leswi endleke leswaku ku hunguteka ku durha ka swilo.

Vanhu va Yehovha na vona a va ri ni langutelo lerinene kambe ku ri hikwalaho ka swivangelo swin’wana. Malembe yo tala emahlweni ka lembe ra 1914, Swichudeni swa Bibele a swi tivise leswaku lembe rero a ri ta va lembe leri hambaneke ni man’wana ematin’wini ya vanhu naswona a swi langutele swilo leswikulu. Ntirho wa swona lowu swi wu endleke hi mahika wu kombise leswaku a swi nga ri eku debyiseni ka mavoko loko lembe rero ri ya ri tshinela.

Hi June 1913, ku sungule minongonoko ya mintsombano ya siku rin’we eDorobeni ra Kansas, eMissouri, le U.S.A. Eka mavhiki ya mune lama landzeleke, xitimela xo hlawuleka xi rhwale ntlawa wa vamakwerhu lava tsakeke vo tlula 200 ku suka evupela-dyambu bya United States ni le Canada. Eka ntsombano ha wun’we, vanhu lava a va sungula ku ta va nyikiwe lunghelo ro kombela rungula leri engetelekeke. Vanhu va magidi va angule hi ndlela leyinene naswona vanhu lava tsakelaka va endzeriwe hi Swichudeni swa Bibele endzhakunyana.

Hi 1913, vatirhi va le yindlu-nkulu ya le Brooklyn a va khomekile hi ku endla “Photo-Drama of Creation.” Lowu a ku ri nongonoko lowu leheke tiawara ta nhungu wa tinkulumo ta Bibele ni vuyimbeleri leswi a swi fambisana ni tislaydi leti nga ni mivala ni swifaniso leswi tshuka-tshukaka. Swichudeni swa Bibele a swi tshemba leswaku “Photo-Drama” yi ta tirhisiwa ku fikelela vanhu va timiliyoni lava tsakelaka. Hambileswi hi nkarhi wolowo a ko va ni vahuweleri va mahungu lamanene va kwalomu ka 5 100, va vule leswaku xikongomelo xa nongonoko i “ku va wu twarisiwa emisaveni hinkwayo hilaha swi nga kotekaka hakona.”

Xana a ku ta humelela yini hi 1914? Xana “Photo-Drama” a yi ta amukeriwa njhani? Xana a ku ta humelela yini loko Minkarhi ya Vamatiko yi hela? Swichudeni swa Bibele a swi ti rindzele hi mahlo-ngati tinhlamulo ta swivutiso leswi naswona a swi ri ni ku tshemba leswaku Yehovha a a ri na swona.

Nyimpi leyikulu, leyi endzhakunyana yi vuriweke Nyimpi yo Sungula ya Misava a yi ta herisa langutelo lerinene leri vanhu a va ri na rona. Ku hluvuka ka thekinoloji a ku nga ta va yona nhlamulo ya swiphiqo leswi a swo nyanya leswi vanhu a va langutana na swona. Lembe leri landzelaka a ri ta tisa ku cinca eka Swichudeni swa Bibele ni le ka misava hinkwayo.