Ku Tsundzuka Masiku Ya Yesu Yo Hetelela eMisaveni

I SIKU ra vunkombo en’hwetini ya Xiyuda ya Nisan hi lembe ra 33 C.E. Anakanya u ri karhi u tlangela swiendlakalo exifundzheni xa Rhoma xa Yudiya. Loko Yesu Kreste ni vadyondzisiwa va yena va suka eYeriko lowu nga ni switluka swo tala, va famba egondzweni leri nga ni ritshuri, leri gombonyokeke. Vafambi van’wana vo tala na vona va ya eYerusalema eku tlangeleni ka Paseka ya lembe na lembe. Hambiswiritano, vadyondzisiwa va Kreste a va anakanyi hi ku tlhandluka loku ku karharisaka.

Vayuda a va navela Mesiya loyi a nga va ntshunxaka ejokweni ra Varhoma. Vo tala va pfumela leswaku Yesu wa Nazareta i Muponisi loyi a rindzeriwile hi nkarhi wo leha. A vulavula hi Mfumo wa Xikwembu ku ringana malembe manharhu ni hafu. U hanyise vavabyi ni ku phamela lava nga ni ndlala. Ina, u chavelele vanhu. Kambe varhangeri va vukhongeri va nyenyetsiwa hi ku soriwa ka vona lokukulu hi Yesu naswona va tiyimisele ku n’wi dlaya. Kambe, hi luya, a ri karhi a famba hi xikongomelo egondzweni leri omeke emahlweni ka vadyondzisiwa va yena.—Marka 10:32.

Loko dyambu ri pela endzhaku ka Ntshava ya Mitlhwari le mahlweni, Yesu ni vanghana va yena va fika emutini wa Betaniya, laha va nga ta tshama kona eka vusiku bya tsevu lebyi nga ta landzela. Ku ni vanghana va vona lava rhandzekaka ku nga Lazaro, Mariya na Marta lava yimeleke ku va amukela. Madyambu wolawo ma endla va wisa hi ndlela leyi phyuphyisaka eka riendzo leri va ri fambeke emun’wini naswona i ku sungula ka Savata ya Nisan 8.—Yohane 12:1, 2.

Nisan 9

Endzhaku ka Savata, ku ni swo tala leswi endlekaka eYerusalema. Magidi ya vaendzi ana se ma hlanganile emutini ma hlanganela Paseka. Kambe hasahasa ya huwa leyi hi yi twaka yi tlula leyi tolovelekeke ya le nkarhini lowu wa lembe. Mintshungu leyi lavaka ku tiva yi tsutsumela eswitarateni leswo khuma swa le tinyangweni ta muti. Loko yi ri karhi yi huma etinyangweni leti tlimbaneke, yi vona xihlamariso! Vanhu vo tala lava tsakeke va ngirimela eNtshaveni ya Mitlhwari hi ndlela leyi humaka eBetefage. (Luka 19:37) Xana leswi hinkwaswo swi vula yini?

Vonani! Yesu wa Nazareta u ta a gade ximbhongolwana. Vanhu va andlala tinguvu endleleni emahlweni ka yena. Van’wana va ya tlakusela ehenhla marhavi ya mincindzu lawa ma ha ku tsemiwaka ivi hi ntsako va huwelela va ku: “U katekile loyi a taka hi vito ra Yehovha, la nga hosi ya Israyele!”—Yohane 12:12-15.

Loko ntshungu wu tshinelela Yerusalema, Yesu u languta muti ivi a khumbeka embilwini. U sungula ku rila, naswona u vhumbha leswaku muti lowu wu ta herisiwa. Loko endzhakunyana Yesu a fika etempeleni, u dyondzisa mintshungu ni ku hanyisa mabofu ni vanhu lava khwitaka lava taka eka yena.—Matewu 21:14; Luka 19:41-44, 47.

Swilo leswi swi xiyiwa hi vaprista lavakulu ni vatsari. Va nyangatseka ngopfu loko va vona swilo swo hlamarisa leswi Yesu a swi endlaka ni ntsako wa mintshungu! Hikwalaho ko tsandzeka ku tumbeta ku hlundzuka ka vona, Vafarisi va sindzisa va ku: “Mudyondzisi, tshinya vadyondzisiwa va wena.” Yesu wa hlamula a ku: “Ndza mi byela, Loko lava vo miyela, maribye ma nga huwelela.” Loko a nga si famba, Yesu u vona vuxavisi lebyi endleriwaka etempeleni.—Luka 19:39, 40; Matewu 21:15, 16; Marka 11:11.

Nisan 10

Yesu u fika etempeleni ka ha ri na nkarhi. Tolo xa kona, u hlundzukisiwe hi ku bindzurisiwa ka vugandzeri bya Tata wa yena, Yehovha Xikwembu. Hikwalaho, hi ku hiseka lokukulu u sungula ku hlongola lava xavaka ni ku xavisa etempeleni. Kutani a wisetela matafula ya vacinci va mali lava nga ni makwanga ni switshamo swa lava xavisaka matuva. Yesu u ri: “Ku tsariwile, ‘Yindlu ya mina yi ta vuriwa yindlu ya xikhongelo,’ kambe n’wina mi yi endla bako ra swigevenga.”—Matewu 21:12, 13.

Vaprista lavakulu, vatsari ni vavanuna lavakulu va venga swiendlo swa Yesu ni ku dyondzisa ka yena ka le rivaleni. A va swi hisekela ku n’wi dlaya! Kambe va siveriwa hi ntshungu hikuva vanhu va hlamarisiwa hi dyondzo ya Yesu naswona va ya emahlweni va “tshama va n’wi namarherile, va n’wi yingisa.” (Luka 19:47, 48) Loko madyambu ma ri karhi ma tshinela, Yesu ni vanghana va yena va tsakela ku famba va tlhelela eBetaniya leswaku va ya etlela va wisa.

Nisan 11

I mahlamba-ndlopfu, naswona Yesu ni vadyondzisiwa va yena ana se va le ndleleni yo hundza Ntshava ya Mitlhwari va ya eYerusalema. Loko va fika etempeleni, vaprista lavakulu ni vavanuna lavakulu va hatlisela ku ya hlangaveta Yesu. Va xi tsundzuka kahle xiendlo xa yena xo lwisana ni vacinci va mali ni vaxavisi etempeleni. Valala va yena va n’wi vutisa hi tihanyi va ku: “U swi endla hi matimba wahi swilo leswi? Naswona i mani la ku nyikeke matimba lawa?” Yesu u va hlamula a ku: “Na mina ndzi ta mi vutisa xilo xin’we. Loko mi ndzi hlamula, na mina ndzi ta mi byela matimba lawa ndzi endlaka swilo leswi ha wona: Nkhuvulo wa Yohane, a wu huma kwihi? Xana a wu huma etilweni kumbe a wu huma evanhwini?” Loko va kanerile, vakaneti lava va anakanyile va ku: “Loko hi ku, ‘A wu huma etilweni,’ u ta ku, ‘Kutani, ha yini mi nga n’wi kholwanga?’ Kambe, loko hi ku, ‘A wu huma evanhwini,’ hi chava ntshungu, hikuva hinkwawo wu pfumela leswaku Yohane i muprofeta.” Hi ku pfilunganyeka, va hlamula hi ku tsana va ku: “A hi tivi.” Yesu u va hlamula hi ku rhula a ku: “Na mina a ndzi mi byeli matimba lawa ndzi endlaka swilo leswi ha wona.”—Matewu 21:23-27.

Sweswi valala va Yesu va ringeta ku n’wi phasa hi ku vula swin’wana leswaku va ta kota ku n’wi endla a khomiwa. Va vutisa: “Xana swa pfumeleriwa ku hakela xibalo xa nhloko eka Khezari kumbe e-e?” Yesu u va hlamula a ku: “Ndzi kombeni mali ya nsimbi ya xibalo xa nhloko.” Wa vutisa: “Xana xifaniso ni marito lawa i swa mani?” Va ku: “I swa Khezari.” Leswaku a va pfilunganya, Yesu u swi veka erivaleni leswaku hinkwavo va swi twa a ku: “Hikokwalaho, tlheriselani swilo swa Khezari eka Khezari, kambe swilo swa Xikwembu eka Xikwembu.”—Matewu 22:15-22.

Loko a miyete valala va yena hi njhekanjhekisano lowu nga kanakanisiki, Yesu sweswi u ya emahlweni a va sola emahlweni ka mintshungu ni vadyondzisiwa va yena. Yingisa loko a ri karhi a sola vatsari ni Vafarisi handle ko chava. U ri: “Mi nga endli hi ku ya hi swiendlo swa vona, hikuva va vula, kambe a va endli.” Hi xivindzi, u boxa ntlhandlamano wa makhombo eka vona, a va vula vakongomisi lava feke mahlo ni vakanganyisi. Yesu u ri: “N’wina tinyoka, vana va timhiri, xana mi ta swi balekela njhani ku avanyiseriwa Gehena?”—Matewu 23:1-33.

Ku sola loku a ku vuli swona leswaku Yesu a nga ti xiyi timfanelo letinene ta van’wana. Endzhakunyana, u vona vanhu va hoxa mali evuhlayiselweni bya xuma etempeleni. Swa khumba swinene ku vona noni leyi pfumalaka yi hoxa mali ya yona hinkwayo—swingwece swimbirhi leswi nga riki na nkoka! Entiyisweni, hi ku tlangela ka rirhandzu, Yesu u kombisa leswaku yi nyikele ku tlula hinkwavo lava humeseke eku taleriweni lava “pambuleke eka leswi swi va taleleke.” Hi ntwela-vusiwana wa yena lowukulu, Yesu u swi tlangela swinene swin’wana ni swin’wana leswi munhu a kotaka ku swi endla.—Luka 21:1-4.

Sweswi Yesu u suka etempeleni ro hetelela. Van’wana va vadyondzisiwa va yena va xiya vukulu bya yona, leswaku yi “sasekisiwe . . . hi maribye lamanene ni swilo leswi nyiketeriweke.” Lexi va hlamariseke, Yesu wa hlamula a ku: “Ma ta masiku lawa ku nga ta ka ku nga vi na ribye leri nga ta siyiwa ehenhla ka ribye rin’wana ri nga wisiwi.” (Luka 21:5, 6) Loko vaapostola va ri karhi va landzelela Yesu va huma emutini lowu teleke, va tivutisa leswaku a nga va a vula yini.

Kutani, endzhakunyana Yesu ni vaapostola va yena va tshama ehansi ivi va tiphina hi ku rhula ni ku pfumaleka ka huwa eNtshaveni ya Mitlhwari. Loko va ri karhi va xiya xivono xa ndhawu lexo saseka xa Yerusalema na tempele, Petro, Yakobo, Yohane na Andriya va lava ku hlamuseriwa ku vhumbha loku hlamarisaka ka Yesu. Va ri: “Hi byele, Xana swilo leswi swi ta endleka rini, naswona xi ta va xihi xikombiso xa vukona bya wena ni xa makumu ya mafambiselo ya swilo?”—Matewu 24:3; Marka 13:3, 4.

Mudyondzisi Lonkulu loko a va hlamula u va hlamusela vuprofeta lebyi xiyekaka hakunene. U vhumbha tinyimpi letikulu, ku tsekatseka ka misava, ku pfumaleka ka swakudya ni mintungu. Yesu u tlhela a vhumbha leswaku mahungu lamanene ya Mfumo ma ta chumayeriwa emisaveni hinkwayo. Wa tsundzuxa: “Endzhaku ka sweswo ku ta va ni nhlomulo lowukulu lowu ku nga si tshamaka ku humelela lowu fanaka na wona hi mpfhuka misava yi va kona ku fikela sweswi, e-e, naswona a wu nge he humeleli nakambe.”—Matewu 24:7, 14, 21; Luka 21:10, 11.

Vaapostola lava mune va yingiserisisa swinene loko Yesu a ri karhi a hlamusela tinhlamuselo tin’wana ta ‘xikombiso xa vukona bya yena.’ U kandziyisa xilaveko xa ku ‘tshama hi rindzile.’ Ha yini? U ri: “Hikuva a mi ri tivi siku leri Hosi ya n’wina yi nga ta ta ha rona.”—Matewu 24:42; Marka 13:33, 35, 37.

Leri ri ve siku leri nga rivalekiki eka Yesu ni vaapostola va yena. Entiyisweni, i siku ro hetelela ra Yesu a ri evutirhelini bya le rivaleni a nga si khomiwa, a ringiwa ni ku dlayiwa. Tanihi leswi ri pelaka, va sungula ku tlhelela endzhaku eka mpfhukanyana lowu hundzaka xintshabyana va ya Betaniya.

Nisan 12 Na 13

Yesu u heta Nisan 12 exihundleni ni vadyondzisiwa va yena. Wa swi xiya leswaku varhangeri va vukhongeri va tiyimisele ku n’wi dlaya, naswona a nga lavi leswaku va n’wi sivela ku tlangela Paseka eka madyambu lama landzelaka. (Marka 14:1, 2) Siku leri tlhandlamaka, hi Nisan 13, vanhu va khomekile va endla malunghiselelo yo hetelela ya Paseka. Ni ndzhenga, Yesu u rhuma Petro na Yohane leswaku va ya va lunghiselela Paseka ekamareni ra le henhla le Yerusalema. (Marka 14:12-16; Luka 22:8) Dyambu ri nga si pela, Yesu ni vaapostola lavan’wana va khume va hlangana na vona kwalaho leswaku va ta tlangela Paseka ya vona yo hetelela.

Nisan 14, Endzhaku Ka Ku Pela Ka Dyambu

Yerusalema wu voningeriwa hi ku vonakala lokutsongo ka madyambu wolawo tanihi leswi n’weti lowu taleke wu tsuvukaka eNtshaveni ya Mitlhwari. Yesu ni lava 12 va vurhamile etafuleni leri lunghisiweke endlwini leyikulu leyi nga ni nhundzu. U ri: “A ndzi swi navela ngopfu ku dya paseka leyi swin’we na n’wina ndzi nga si xaniseka.” (Luka 22:14, 15) Endzhaku ka nkarhinyana vaapostola va hlamarisiwa hi ku vona Yesu a yima a hluvula nguvu ya yena ya le handle a yi veka etlhelo. U teka thawula ni sambelo ra mati, ivi a sungula ku hlantswa milenge ya vona. Mawaku dyondzo leyi nga rivalekiki ya ntirho wo titsongahata!—Yohane 13:2-15.

Hambiswiritano, Yesu wa swi tiva leswaku un’wana wa vavanuna lava—Yudasi Iskariyota—ana se u hlele ku n’wi xenga eka varhangeri va vukhongeri. Hilaha ku twisisekaka, u tshikileleka ngopfu. Wa paluxa: “Un’wana wa n’wina u ta ndzi xenga.” Vaapostola va khomiwa hi gome lerikulu hikwalaho ka leswi. (Matewu 26:21, 22) Endzhaku ko tlangela Paseka, Yesu u byela Yudasi a ku: “Leswi u swi endlaka swi endle hi ku hatlisa.”—Yohane 13:27.

Loko Yudasi a ta va a fambile, Yesu u tise swakudya swo tsundzuka rifu ra yena leri tshineleke. U teka lofo ra xinkwa xo kala comela, a nkhensa, a xi phema ivi a lerisa lava 11 leswaku va dya. U ri: “Leswi swi vula miri wa mina lowu nga ta nyikeriwa hikwalaho ka n’wina. Tshamani mi ri karhi mi endla leswi leswaku mi ndzi tsundzuka.” A teka xinwelo xa vhinyo yo tshwuka. Endzhaku ko khongela, u hundzisela xinwelo eka vona, a va byela ku nwela eka xona. Yesu wa engetela: “Leswi swi vula ‘ngati ya ntwanano’ ya mina, leyi nga ta halateriwa vo tala leswaku va rivaleriwa swidyoho.”—Luka 22:19, 20; Matewu 26:26-28.

Eka madyambu wolawo ya nkoka, Yesu u dyondzisa vaapostola va yena vo tshembeka tidyondzo to tala ta nkoka, naswona exikarhi ka tona u va dyondzisa ni ya rirhandzu ra vumakwerhu. (Yohane 13:34, 35) Wa va tiyisekisa leswaku va ta amukela “mupfuni,” ku nga moya lowo kwetsima. Wu ta va tsundzuxa swilo hinkwaswo leswi a va byeleke swona. (Yohane 14:26) Vusiku byebyo, va fanele va khutazeke swinene ku twa Yesu a va khongelela hi mbilu hinkwayo. (Yohane, ndzima 17) Endzhaku ko yimbelela tinsimu to dzunisa, va suka ekamareni ra le henhla ivi va landzela Yesu va ya beriwa hi moya ehandle.

Loko va heta ku tsemakanya Nkova wa Kedroni, Yesu ni vaapostola va yena va ya eka yin’wana ya tindhawu leti va ti rhandzaka, ku nga ntanga wa Getsemani. (Yohane 18:1, 2) Loko vaapostola va yena va ha rindzile, Yesu u ya ekulenyana a ya khongela. Ntshikilelo wa yena wa mintlhaveko a wu hlamuseleki loko a ri karhi a kombela leswaku Xikwembu xi n’wi pfuna. (Luka 22:44) Loko a anakanya hi xisolo lexi nga ta fumbiwa eka Tata wa yena la rhandzekaka wa le tilweni loko a tsandzeka swi n’wi khomisa gome ngopfu.

Yesu a ha ku heta ku khongela loko Yudasi Iskariyota a fika ni ntshungu lowu khomeke mabanga, swigombo ni swisana. “Xewani, Rabi!” ku vula Yudasi, a ntswontswa Yesu hi tintswalo. Lexi i xikombiso xa leswaku vavanuna lava va khoma Yesu. Hi xitshuketa, Petro u humesa banga ra yena ivi a tsema ndleve ya nandza wa muprista lonkulu. “Vuyisela banga ra wena endhawini ya rona,” ku vula Yesu a ri karhi a horisa ndleve ya wanuna loyi. “Hinkwavo lava khomaka banga va ta lova hi banga.”—Matewu 26:47-52.

Hinkwaswo swi humelela hi xihatla! Yesu wa khomiwa ni ku bohiwa. Hi ku chava na hi ku pfilunganyeka, vaapostola va siya N’wini wa vona va baleka. Yesu u yisiwa eka Anasi, khale ka muprista lonkulu. Kutani a yisiwa eka Kayafasi, muprista lonkulu, leswaku a ya tengisiwa. Hi mahlamba-ndlopfu, hi mavunwa Sanedri yi hehla Yesu hi xisandzu. Hiloko, Kayafasi a lerisa leswaku a yisiwa eka ndhuna-nkulu ya Rhoma, Pontiyo Pilato. U rhumela Yesu eka Heroda Antipasi, mufumi wa le Galeliya. Heroda ni varindzi va yena va vungunya Yesu. Kutani u tlheriseriwa eka Pilato. Ku pfumala nandzu ka Yesu ku tiyisekisiwa hi Pilato. Kambe varhangeri va vukhongeri bya Xiyuda va n’wi tshikilela leswaku a gweva Yesu rifu. Endzhaku ko tseketseriwa ni ku biwa, Yesu u yisiwa eGologota laha a fikaka a beleriwa hi ndlela ya tihanyi emhandzini ya nxaniso naswona a fa rifu leri hlomulaka mbilu.—Marka 14:50-15:39; Luka 23:4-25.

A ku ta va khombo lerikulu swinene ematin’wini loko Yesu a lo fela makumu. Lexi tsakisaka, a swi vanga tano. Hi Nisan 16, 33 C.E., vadyondzisiwa va yena va hlamarile loko va kuma leswaku u pfuxiwile evafini. Hi ku famba ka nkarhi, vanhu vo tlula 500 va swi kotile ku tiyisekisa leswaku Yesu u tlhele a hanya. Naswona endzhaku ka masiku ya 40 a pfuxiwile, ntlawa wa valandzeri lava tshembekaka wu n’wi vonile a tlhandlukela etilweni.—Mintirho 1:9-11; 1 Vakorinto 15:3-8.

Vutomi Bya Yesu Na Wena

Xana leswi swi ku khumba njhani wena—hakunene, hinkwerhu? Vutirheli bya Yesu, rifu ni ku pfuxiwa ka yena swi tlakusa Yehovha Xikwembu naswona i swa nkoka eku hetisiseni ka xikongomelo xa Yena lexikulu. (Vakolosa 1:18-20) I swa nkoka swinene eka hina hikuva swidyoho swa hina swi nga rivariwa exisekelweni xa gandzelo ra Yesu naswona hi nga va ni vuxaka bya munhu hi xiyexe na Yehovha Xikwembu.—Yohane 14:6; 1 Yohane 2:1, 2.

Hambi ku ri vafi va khumbeka. Ku pfuxiwa ka Yesu ku pfula ndlela yo va pfuxela evuton’wini emisaveni ya Paradeyisi leyi tshembisiweke hi Xikwembu. (Luka 23:39-43; 1 Vakorinto 15:20-22) Loko u lava ku tiva leswi engetelekeke hi timhaka teto, ha ku rhamba leswaku u va kona eXitsundzuxweni xa rifu ra Kreste hi April 11, 1998, eHolweni ya Mfumo ya Timbhoni ta Yehovha ya le ndhawini ya ka n’wina.