Vukhongeri
Nhlamuselo: I ndlela yo gandzela. Byi katsa langutelo ro karhi ra vukhongeri, tidyondzo ni mikhuva yo karhi; leswi swi nga ha va swa munhu hi xiyexe, kumbe swi nga ha va swa nhlengeletano yo karhi. Hi ntolovelo vukhongeri byi katsa ku pfumela eka Xikwembu kumbe eka swikwembu swo tala; kumbe byi teka vanhu, swilo swo karhi, swilo leswi naveriwaka kumbe matimba yo karhi, tanihi swilo swo gandzeriwa. Vukhongeri byo tala byi sekeriwe eka leswi vanhu va swi dyondzeke eka ntumbuluko; nakambe ku ni vukhongeri lebyi paluxiweke. Ku ni vukhongeri bya ntiyiso ni bya mavunwa.
Ha yini ku ri ni vukhongeri byo tala swonghasi?
Ku hlayela ka sweswinyana ku gimete hi ku vula leswaku ku ni vukhongeri bya 10 lebyikulu ni mimpambukwa ya kwalomu ka 10 000. Eka yona, ya kwalomu ka 6 000 yi le Afrika, 1 200 yi le United States, kasi ku ni byin’wana bya madzana ematikweni man’wana.
Ku ni swivangelo swo tala leswi vangeke ku andza ka mintlawa leyintshwa ya vukhongeri. Van’wana va vule leswaku vukhongeri lebyi byo hambana-hambana hinkwabyo, byi yimela tindlela to hambana-hambana, to dyondza ntiyiso wa vukhongeri. Kambe loko u pimanisa tidyondzo ni swiendlo swa byona ni leswi Bibele yi swi vulaka, ku hambana ka vukhongeri ku vonaka ku vangiwa hi leswi vanhu va hundzukeke valandzeri va vanhu, ematshan’weni ya ku yingisa Xikwembu. Hi xitalo, nchumu lowu tivekaka hi leswaku tidyondzo ta byona leti fanaka, kambe leti hambaneke ni Bibele, ti sungule eBabilona wa khale. (Vona matluka 34-5, ehansi ka xihloko lexi nge “Babilona Lonkulu.”)
Xana i mani mukondleteri wa ku pfilunganyeka koloko ka vukhongeri? Bibele yi ri Sathana Diyavulosi hi yena “xikwembu xa misava leyi.” (2 Kor. 4:4) Yi hi tsundzuxa leswaku “loko vamatiko va gandzela, va gandzela mademona, a va gandzeli Xikwembu.” (1 Kor. 10:20) Kutani, i swa nkoka swinene leswaku hi tiyiseka leswaku hakunene hi gandzela Xikwembu xa ntiyiso, Muvumbi wa tilo ni misava, ni leswaku vugandzeri bya hina bya xi tsakisa!
Xana vukhongeri hinkwabyo bya amukeleka eka Xikwembu?
Vaav. 10:6, 7: “V̌ana v̌a Israel v̌a engeta v̌a endla le’ŝo biha e mahlweni ka Yehova, v̌a tirela Baal na Astarte, ni ŝikwembu ŝa Siria, ni ŝikwembu ŝa Sidon, ni ŝikwembu ŝa Moab, ni ŝikwembu ŝa v̌ana v̌a Amon, ni ŝikwembu ŝa v̌a-Filista; v̌a fularela Yehova, v̌a ṭhika ku ṅwi tirela. Kutani ku kariha ka Yehova ku pfurela v̌a Israel.” (Loko munhu a gandzela xilo xo karhi kumbe munhu wo karhi handle ka Xikwembu xa ntiyiso, Muvumbi wa tilo ni misava, swi le rivaleni leswaku ndlela yakwe ya vugandzeri a yi amukeleki eka Yehovha.)
Mar. 7:6, 7: “[Yesu] a va hlamula [Vafarisi ni vatsari va Vayuda] a ku: ‘Esaya a a vula n’wina hakunene, n’wina vakanganyisi, loko a tsarile a ku: “Vanhu lava va ndzi xixima hi nomo, kambe timbilu ta vona ti le kule na mina; va tikarhata ntsena hi ku ndzi nkhinsamela, tidyondzo leti va ti dyondzisaka i milawu ya vanhu ntsena.”’” (Ku nga khathariseki leswaku ntlawa wo karhi wu tivula leswaku wu gandzela mani, loko wu namarhela tidyondzo ta vanhu ematshan’weni ya Rito ra Xikwembu leri huhuteriweke, vugandzeri bya wona i bya hava.)
Rhom. 10:2, 3: “Ndzi nga va mbhoni ya vona leswaku va hisekela Xikwembu, kambe va hiseka va nga ri na vutivi [lebyi kongomeke, NW]; hikuva leswi va nga tivangiki ku lulama loku nyikiwaka hi Xikwembu, kutani va lavaka ku lulama loku va tiendlelaka hi voxe, a va tivekanga ehansi ka ku lulama loku nyikiwaka hi Xikwembu.” (Vanhu va nga ha va ni Rito ra Xikwembu leri tsariweke kambe va nga ri na vutivi lebyi kongomeke bya leswi ri swi tameleke, hi ku va va nga dyondzisiwanga hi ndlela leyi faneleke. Va nga ha tivona onge va hisekela Xikwembu, kambe swi nga ha endleka va nga endli leswi xi swi lavaka. Vugandzeri bya vona a byi nge xi tsakisi Xikwembu, a swi tano ke?)
Xana i ntiyiso leswaku vukhongeri hinkwabyo byi lulamile?
Vukhongeri byo tala bya swi dyondzisa leswaku munhu a nga fanelanga a hemba kumbe a yiva, ni swin’wana swo tala. Kambe xana sweswo swi ringene? Xana u nga titwa u ntshunxekile ku nwa nghilazi ya mati lama nga ni chefu hi leswi un’wana a ku byeleke leswaku swo tala swa leswi u swi nwaka i mati?
2 Kor. 11:14, 15: “Sathana, ú tiendla onge i ntsumi ya ku vonakala. Loko swi ri tano, a swi hlamarisi loko malandza ya yena na wona ma tiendla onge i malandza ya leswo lulama.” (Laha ha lemuxiwa leswaku a hi hinkwaswo leswi humaka ka Sathana leswi nga vonakaka swi bihile. Yin’wana ya tindlela takwe letikulu leyi a kanganyisaka vanhu ha yona i vukhongeri bya mavunwa bya tinxaka hinkwato, byin’wana bya byona u byi endle byi vonaka onge byi lulamile.)
2 Tim. 3:2, 5: “Vanhu va ta . . . tiendla wonge hi loko va ri ni vukhongeri, kambe va ta ala matimba ya byona. Fambela kule ni vanhu lavo tano.” (Ku nga khathariseki leswaku va vonaka ehandle onge va rhandza Xikwembu, loko lava u gandzelaka na vona va nga ri tirhisi Rito ra xona hi ku tshembeka evuton’wini bya vona vini, Bibele yi ku khutaza ku tshika ku tihlanganisa ni lavo tano.)
Xana swi fanerile ku tshika vukhongeri bya vatswari va wena?
Loko leswi vatswari va hina va hi dyondziseke swona swi huma eBibeleni hakunene, hi fanele hi swi namarhela. Hambi loko hi xiya leswaku mikhuva ni tidyondzo ta vukhongeri bya vatswari va hina a swi pfumelelani ni Rito ra Xikwembu, hi fanele hi va xixima. Kambe ku vuriwa yini hi loko u xiya leswaku mikhuva yo karhi ya vatswari va wena yi onha rihanyo naswona yi nga endla leswaku munhu a hatla a fa? Xana u nga va tekelela naswona u khutaza vana va wena leswaku va va tekelela, kumbe u ta va tivisa hi xichavo leswi u swi dyondzeke? Hi laha ku fanaka, ku tiva ntiyiso wa Bibele swi tisa vutihlamuleri. Loko swi koteka, hi fanele hi avelana ni swirho swa ndyangu leswi hi swi dyondzaka. Hi fanele hi endla xiboho: Xana ha xi rhandza Xikwembu hakunene? Xana hakunene ha swi lava ku yingisa N’wana wa Xikwembu? Loko hi ta endla tano, swi nga ha lava leswaku hi tshika vukhongeri bya vatswari va hina, leswaku hi ta namarhela vukhongeri bya ntiyiso. Handle ko kanakana swi ta va swi nga fanelanga leswaku hi pfumelela ku tinyiketela ka hina eka vatswari va hina, ku tlula rirhandzu ra hina hi Xikwembu na Kreste, a swi tano ke? Yesu u te: “La rhandzaka tata wa yena kumbe mana wa yena ku tlula mina, a swi n’wi fanelanga ku va wa mina; swi tano ni loyi a rhandzaka n’wana wa yena wa xinuna kumbe wa xisati ku tlula mina.”—Mt. 10:37.
Yox. 24:14: “Ŝeŝi, tšhav̌ani Yehova, mi ṅwi tirela hi ku hetiseka ni ntiyiso. Susani ŝikwembu leŝi v̌atata wa ṅwina v̌a ŝi tireleke e hase ka nambu, na Egipta, mi tirela Yehova.” (Sweswo a swi vula ku cinca evukhongerini bya vakokwa wa vona, a swi tano ke? Leswaku va tirhela Yehovha hi ndlela leyi amukelekaka, a va fanele va tshika swifaniso hinkwaswo leswi a swi tirhisiwa evukhongerini byo tano, ivi va basisa timbilu ta vona leswaku ti nga ha swi naveli swilo swo tano.)
1 Pet. 1:18, 19: “Ma swi tiva leswaku mi kutsuriwile eka tindlela leti nga pfuniki nchumu, leti mi ti kumeke eka vatata wa n’wina; mi kutsuriwile ku nga ri hi swilo leswi onhakaka ku fana ni silivhere kumbe nsuku, kambe hi ngati ya nkoka ya Kriste, leyi fanaka ni ya xinyimpfana lexi nga riki na vulema kumbe xivati.” (Xisweswo, Vakreste vo sungula va tshike mikhuva ya vakokwa wa vona, mikhuva leyi a yi nga ta va nyika vutomi lebyi nga heriki. Ku tlangela gandzelo ra Kreste swi va endle va chivirikela ku tshika xilo xin’wana ni xin’wana lexi endleke leswaku vutomi bya vona byi nga pfuni nchumu, lebyi nga riki na xikongomelo xa xiviri, hikuva a va nga dzunisi Xikwembu. Xana a hi fanelanga hi va ni langutelo leri fanaka?)
Xana hi rihi langutelo ra Bibele malunghana ni ku hlanganisa vukhongeri?
Xana Yesu u va langute njhani varhangeri va vukhongeri lava a va tiendla onge va lulamile kambe va nga xi xiximi Xikwembu? “Yesu a ku ka vona: ‘Loko Xikwembu a xi ri tata wa n’wina, a mi ta ndzi rhandza, hikuva mina sweswi ndzi nga kwala ndzi huma eka Xikwembu. A ndzi lo titisa, kambe ndzi rhumiwile hi xona. . . . N’wina mi huma eka tata wa n’wina, a nga Diyavulosi, kutani mi tsakela ku endla ku navela ka tata wa n’wina. A a ri mudlayi ni le ku sunguleni. A nga yimanga entiyisweni, hikuva ku hava ntiyiso eka yena. Loko a vulavula mavunwa, ú tikomba lexi a nga xona, hikuva i muhembi, ni tata wa mavunwa. Kambe mina ndzi vulavula ntiyiso, kutani hi swo swi endlaka leswaku mi nga ndzi pfumeli. . . . n’wina a mi yingisi, hikuva a mi humi eka Xikwembu.’”—Yoh. 8:42-47.
Xana swi nga kombisa ku tshembela eka Xikwembu ni le mimpimanyetweni ya xona yo lulama loko malandza ya xona, eka vumakwavo bya vukhongeri, ma amukela lava va endleka leswi Xikwembu xi swi solaka kumbe vanhu lava khutazaka mikhuva yo tano? “Mi nga tolovelani ni loyi a vuriwaka ‘makwerhu’ kasi i muoswi, kumbe i munhu wa makwanga, kumbe i mugandzeri wa swikwembu swa hava, kumbe i murhukani, kumbe i xidakwa, kumbe i muxisi; munhu lowo tano, hambi ku ri ku dya mi nga dyi na yena. . . . Loko ti ri timbhisa, ni lava gandzelaka swikwembu swa hava, ni vaoswi, ni vavanuna lava endlaka swa tingana ni vavanuna-kulobye, ni vayivi, ni va makwanga, ni swidakwa, ni varhukani, ni vaxisi, va nga ka va nga dyi ndzhaka ya Mfumo wa Xikwembu.” (1 Kor. 5:11; 6:9, 10) “Loyi a tinyiketaka eku rhandzeni ka swa misava, ú tiendla nala wa Xikwembu.” (Yak. 4:4) “Ṅwina la’mi ranḍaka Yehova, v̌engani le’ŝo biha! O hlayisa mimoya ya v̌akwetsimi v̌a yena.”—Ps. 97:10.
2 Kor. 6:14-17: “Mi nga rhwaleni mpingu wun’we ni lava nga riki vapfumeri; hikuva ku tirhisana ku kwihi exikarhi ka ku lulama ni ku homboloka xana? Kumbe ku vonakala ku ni ku yelana kwihi ni munyama ke? Xana Kriste na Lowo biha, va nga hela hi ku twanana xana? Kumbe mupfumeri a nga fambelana hi mukhuva wihi ni loyi a nga riki mupfumeri xana? Tempele ya Xikwembu yi ni vunakulobye byihi ni swikwembu swa hava ke? . . . Hosi yi ri: ‘Humani exikarhi ka vona, mi hambana na vona; mi nga tshuki mi khumba leswi nga tengangiki, kutani ndzi ta mi amukela.’”
Nhlav. 18:4, 5: “Ndzi twa rito rin’wana leri humaka etilweni ri ku: ‘N’wina vanhu va mina, humani mi n’wi siya, leswaku mi ta kala mi nga ngheni eswidyohweni swa yena, mi ta kala mi nga weriwi hi maxangu ya yena, hikuva swidyoho swa yena swi tlhandlekelene ku ya fika ehenhla tilweni, kutani Xikwembu xi tsundzukile ku homboloka ka yena.’” (Leswaku u kuma vuxokoxoko, vona xihloko-nkulu lexi nge “Babilona Lonkulu.”)
Xana ku va wa vukhongeri byo karhi lebyi hlelekeke i swa nkoka?
Tinhlengeletano to tala ta vukhongeri ti humese mihandzu yo biha. Ku va wa nhlengeletano yo karhi swona a swi bihanga. Kambe to tala ti andzise vugandzeri lebyi sekeriweke etidyondzweni ta mavunwa naswona hi xitalo ti talele hi mihivahivana ematshan’weni yo nyikela nkongomiso wa xiviri wa moya; ti tirhisiwe hi ndlela leyi hoxeke leswaku ti lawula vutomi bya vanhu, hikwalaho ka vutianakanyi; ti nyikele nyingiso lowukulu eka minhlengo ya mali ni tindlu to saseka ta vugandzeri, ematshan’weni yo namarhela mimpimanyeto ya swa moya; hakanyingi swirho swa yona swa kanganyisa. Swi le rivaleni leswaku ku hava loyi a rhandzaka vululami loyi a nga tsakelaka ku va xirho xa nhlengeletano yo tano. Kambe vukhongeri bya ntiyiso byi hambane hi ndlela leyi phyuphyisaka eka hinkwaswo sweswo. Hambi swi ri tano, leswaku byi hetisisa swilaveko swa Bibele, byi fanele byi hleleka.
Hev. 10:24, 25: “A hi laveni tindlela to pfuxana, hi kombana rirhandzu ni mintirho leyinene. Hi nga tshiki ku hlengeletana, kukota leswi van’wana va toloveleke ku endla swona, kambe hi khongotelana, ngopfu-ngopfu leswi mi vonaka leswaku siku ra Hosi ri ya ri tshinela.” (Leswaku ku hetisisiwa nkongomiso lowu wa Matsalwa, ku fanele ku va ni minhlangano ya Vukreste leyi hi nga ta ya eka yona nkarhi na nkarhi. Lunghiselelo ro tano ri hi pfuna leswaku hi kombisa rirhandzu eka van’wana, hayi ku tianakanyela hina ntsena.)
1 Kor. 1:10: “Ndza mi khongotela vamakwerhu, hi vito ra Hosi ya hina Yesu Kriste, ndzi ri: Twananani hinkwenu eku vulavuleni. Ku nga tshuki ku va ni ku avana exikarhi ka n’wina, kambe mi hlangana mi va van’we eku anakanyeni ne makungwini ya n’wina.” (Vun’we byo tano a byi nge fikeleriwi loko vanhu va nga hlengeletani swin’we, va vuyeriwa enongonokweni lowu fanaka wa swakudya swa moya, naswona va xixima nandza la lunghiselelaka swiletelo swo tano. Nakambe vona Yohane 17:20, 21.)
1 Pet. 2:17: “Rhandzani nhlengeletano ya vamakwenu.” (Xana sweswo swi katsa ntsena lava hlanganaka leswaku va gandzela ekaya ro karhi? Nikatsongo; i vumakwerhu bya misava hinkwayo, hi laha swi kombisiweke ha kona eka Vagalatiya 2:8, 9 na 1 Vakorinto 16:19.)
Mt. 24:14: “Evhangeli leyi ya Mfumo yi ta twarisiwa emisaveni hinkwayo, leswaku yi va vumbhoni eka vanhu va matiko hinkwawo; kutani hi kona makumu ma nga ta fika.” (Leswaku matiko hinkwawo ma nyikiwa nkarhi wo twa mahungu wolawo lamanene, ku chumayela loku ku fanele ku endliwa hi ndlela leyi hlelekeke, leyi nga ni vulanguteri lebyi faneleke. Ku rhandza Xikwembu ni vanhu-kulorhi swi vangele vanhu emisaveni hinkwayo leswaku va hlanganisa matshalatshala ya vona yo endla ntirho lowu.)
Nakambe vona xihloko-nkulu lexi nge “Nhlengeletano.”
Xana ku rhandza vaakelani va hina hi swona swi nga swa nkoka ngopfu?
A swi kanakanisi leswaku rirhandzu ro tano i ra nkoka. (Rhom. 13:8-10) Kambe ku va Mukreste a swi katsi ku va ni tintswalo eka vaakelani va hina ntsena. Yesu u vule leswaku vadyondzisiwa va yena va ntiyiso a va ta voniwa hi ku olova hi ku rhandzana ka vona, ni ku rhandza vapfumeri-kulobye. (Yoh. 13:35) Nkoka wa sweswo wu kandziyisiwa hi ku phindha-phindha eBibeleni. (Gal. 6:10; 1 Pet. 4:8; 1 Yoh. 3:14, 16, 17) Hambi swi ri tano, Yesu u kombise leswaku leswi nga swa nkoka ngopfu i ku rhandza ka hina Xikwembu hi xoxe, leswi kombisiwaka hi ku yingisela ka hina milawu ya xona. (Mt. 22:35-38; 1 Yoh. 5:3) Leswaku hi kombisa rirhandzu ro tano, hi fanele hi dyondza ni ku tirhisa Rito ra Xikwembu naswona hi hlangana ni malandza-kulorhi ya Xikwembu leswaku hi gandzela.
Xana ku va ni vuxaka bya munhu hi xiyexe ni Xikwembu hi swona swi nga swa nkoka?
Hakunene i ka nkoka. A ku nge siviwi hi ku ya eminhlanganweni ya vukhongeri, tanihi mukhuva-ntolovelo ntsena. Kambe hi fanele hi tivonela. Ha yini? Eka lembe-xidzana ro sungula, ku ni vanhu lava a va ehleketa leswaku va ni vuxaka lebyinene ni Xikwembu kambe lava Yesu a kombiseke leswaku a va endla xihoxo lexikulu. (Yoh. 8:41-44) Muapostola Pawulo u tsale hi van’wana lava entiyisweni a va hisekela vukhongeri bya vona, lava swi nga erivaleni leswaku a va ehleketa leswaku va ni vuxaka lebyinene ni Xikwembu kambe a va nga swi tivi leswi a swi laveka hakunene leswaku va ta amukeriwa hi Xikwembu.—Rhom. 10:2-4.
Xana hi nga va ni vuxaka bya munhu hi xiyexe ni Xikwembu loko hi nga languti milawu ya xona yi ri ya nkoka? Wun’wana wa yona i wo hlangana ni vapfumeri-kulorhi nkarhi na nkarhi.—Hev. 10:24, 25.
Loko hi tihlayela Bibele hi hexe, xana sweswo swi ringene?
I ntiyiso leswaku vanhu vo tala va nga dyondza swo tala hi ku tihlayela Bibele hi voxe. Loko xikongomelo xa vona ku ri ku dyondza ntiyiso hi Xikwembu ni hi swikongomelo swa xona, leswi va swi endlaka swi bumabumeriwa ngopfu. (Mint. 17:11) Kambe, loko hi ta entiyisweni, xana hakunene hi nga wu kuma mongo wa yona hi ku helela handle ka mpfuno? Bibele yi hi byela hi wanuna loyi a a ri ndhuna leyikulu kambe a titsongahata swinene lerova a pfumela leswaku u lava ku pfuniwa ku twisisa vuprofeta bya Bibele. Mpfuno wolowo wu nyikeriwe hi xirho xa vandlha ra Vukreste.—Mint. 8:26-38; ringanisa ni tinhlamuselo tin’wana leti vulavulaka hi Filipi eka Mintirho 6:1-6; 8:5-17.
I ntiyiso, loko munhu a hlaya Bibele kambe a nga yi tirhisi evuton’wini byakwe, a yi n’wi pfuni nchumu. Loko a yi tshemba naswona a endla leswi yi swi vulaka, u ta tihlanganisa ni malandza ya Xikwembu eminhlanganweni ya vandlha ya nkarhi na nkarhi. (Hev. 10:24, 25) U ta tlhela a hlanganyela na vona eku tiviseni ka vanhu van’wana “mahungu lamanene.”—1 Kor. 9:16; Mar. 13:10; Mt. 28:19, 20.
Xana munhu a nga swi tivisa ku yini leswaku vukhongeri byo karhi i bya ntiyiso?
(1) Xana tidyondzo ta byona ti sekeriwe kwihi? Xana ti huma eka Xikwembu kumbe xiphemu xa tona lexikulu xi huma evanhwini? (2 Tim. 3:16; Mar. 7:7) Hi xikombiso, vutisa: Xana hi kwihi laha Bibele yi dyondzisaka kona leswaku Xikwembu i Vunharhu-un’we? Hi kwihi laha yi nge moya-xiviri wa munhu a wu fi?
(2) Xiya loko byi ri twarisa vito ra Xikwembu. Yesu u vule leswi loko a khongela eka Xikwembu: “Ndzi ri twarisile vito ra wena eka vanhu lava u ndzi nyikeke vona emisaveni.” (Yoh. 17:6, NW) U te: “‘U ta gandzela [Yehovha], Xikwembu xa wena, u tirhela [yena] ntsena.’” (Mt. 4:10, ringanisa NW.) Xana vukhongeri bya wena byi ku dyondzisile leswaku ‘u fanele u gandzela Yehovha’? Xana wa n’wi tiva Munhu la vitaniwaka hi vito rero—swikongomelo swakwe, mintirho yakwe, timfanelo takwe—lerova u titwa leswaku u nga n’wi tshinelela hi ku n’wi tshemba?
(3) Xana byi kombisa ripfumelo ra ntiyiso eka Yesu Kreste? Leswi swi katsa ku tlangela ntikelo wa gandzelo ra vutomi bya Yesu ni xikhundla xakwe namuntlha tanihi Hosi ya le tilweni. (Yoh. 3:36; Ps. 2:6-8) Ku tlangela ko tano ku kombisiwa hi ku yingisela Yesu—ku hlanganyela hi munhu hi xiyexe ni hi ku hiseka entirhweni lowu a wu aveleke valandzeri vakwe. Vukhongeri bya ntiyiso byi ni ripfumelo leri fambisanaka ni mintirho.—Yak. 2:26.
(4) Xana byo va mihivahivana, mukhuva-ntolovelo, kumbe ku hanyiwa hi ku landzelela byona? Xikwembu xi byi sola ngopfu vukhongeri lebyi kahle-kahle byi nga mukhuva ntsena. (Esa. 1:15-17) Vukhongeri bya ntiyiso byi seketela mimpimanyeto ya Bibele ya mahanyelo lamanene ni lama tengeke ematshan’weni yo hanya hi ndlela leyi tolovelekeke. (1 Kor. 5:9-13; Ef. 5:3-5) Swirho swa byona swi kombisa mihandzu ya moya wa Xikwembu evuton’wini bya swona. (Gal. 5:22, 23) Kutani, lava va namarhelaka vugandzeri bya ntiyiso swa olova ku va vona hikuva va lwela ku tirhisa mimpimanyeto ya Bibele evuton’wini bya vona, ku nga ri etindhawini leti va hlanganyelaka eka tona ntsena, kambe evuton’wini bya vona bya ndyangu, emintirhweni ya vona ya ku tihanyisa, exikolweni ni le ku tihungaseni.
(5) Xana swirho swa byona swa rhandzana hakunene? Yesu u te: “Hinkwavo va ta tiva leswaku mi vadyondzisiwa va mina, loko mi rhandzana.” (Yoh. 13:35) Rirhandzu ro tano ri tlula mindzilakana ya vuxaka, ya ntshamisano ni ya vutiko, ri hlanganisa vanhu eka vumakwerhu bya xiviri. Rirhandzu leri ri ni matimba lerova ri va endla va hambana swinene ni van’wana. Loko matiko ma ya enyimpini, i vamani Vakreste lava nga ni rirhandzu swinene hi vamakwavo lava nga ematikweni man’wana lerova va ala ku teka matlharhi va ya va dlaya? Leswi hi leswi Vakreste vo sungula va swi endleke.
(6) Xana byi hambanile ni misava hakunene? Yesu u te valandzeri vakwe va ntiyiso a va nga ta va “va misava.” (Yoh. 15:19) Ku gandzela Xikwembu hi ndlela leyi xi yi amukelaka swi lava leswaku hi tihlayisa hi ‘nga ri na xivati emisaveni leyi.’ (Yak. 1:27) Xana sweswo swi nga vuriwa eka vafundhisi kumbe swirho swin’wana swa vona leswi katsekaka eka swa tipolitiki, kumbe lava vutomi bya vona byi titshegeke hi swilo leswi vonakaka ni ku navela swa nyama?—1 Yoh. 2:15-17.
(7) Xana swirho swa byona i timbhoni leti hisekaka malunghana ni Mfumo wa Xikwembu? Yesu u vhumbhe a ku: “Evhangeli leyi ya Mfumo yi ta twarisiwa emisaveni hinkwayo, leswaku yi va vumbhoni eka vanhu va matiko hinkwawo; kutani hi kona makumu ma nga ta fika.” (Mt. 24:14) Xana hi byihi vukhongeri lebyi huwelelaka Mfumo wa Xikwembu tanihi ntshembo wa vanhu ematshan’weni yo khutaza vanhu leswaku va ya eka mimfumo ya vanhu leswaku yi tlhantlha swiphiqo swa vona? Xana vukhongeri bya wena byi ku hlomisele ku hlanganyela entirhweni lowu, ni ku wu endla hi yindlu ni yindlu hi laha Yesu a dyondziseke vaapostola vakwe leswaku va endla ha kona?—Mt. 10:7, 11-13; Mint. 5:42; 20:20.
Xana Timbhoni ta Yehovha ti tshemba leswaku vukhongeri bya tona hi byona ntsena bya ntiyiso?
Vona matluka 288-9, ehansi ka “Timbhoni Ta Yehovha.”
Ha yini vanhu van’wana va ri ni ripfumelo kambe van’wana va nga ri na rona?
Vona xihloko-nkulu lexi nge “Ripfumelo.”
Loko Munhu A Ku—
‘A ndzi byi tsakeli vukhongeri’
U nga ha hlamula u ku: ‘Sweswo a swi ndzi hlamarisi. Vanhu vo tala va ni langutelo ro fana ni ra wena. Ndzi kombela ku ku vutisa, Xana ana a wu titwa hi ndlela yoleyo ni khale?’ Kumbexana u nga ha engetela u ku: ‘Mhaka yin’wana leyi nga ndzi khumba a ku ri ku kuma leswaku kwalomu ka tidyondzo-nkulu hinkwato leti dyondzisiwaka etikerekeni namuntlha a ti kumeki eBibeleni. (Kumbexana tirhisa mhaka leyi kumekaka eka matluka 288-9, ehansi ka “Timbhoni Ta Yehovha,” u kandziyisa Mfumo. Ku hambana ni sweswo, kombisa leswi Timbhoni ta Yehovha ti swi pfumelaka, hi laha swi longoloxiweke ha kona eka matluka 284-5.)’
‘Ku ni vukanganyisi byo tala evukhongerini’
U nga ha hlamula u ku: ‘Ina, ndzi pfumelelana na wena. Vo tala a va hanyi hi leswi va swi dyondzisaka. Kambe ndzi byele, U titwa njhani hi Bibele? (Ps. 19:7-10)’
‘Ndzi hanya vutomi lebyinene. Ndzi va khoma kahle vaakelani va mina. Eka mina sweswo hi byona vukhongeri’
U nga ha hlamula u ku: ‘Tanihi leswi u vulaka leswaku u hanya vutomi lebyinene, entiyisweni wa byi tsakela vutomi, a swi tano ke? . . . Xana u nga swi rhandza ku hanya ehansi ka swiyimo leswi hlamuseriweke laha ka Nhlavutelo 21:4? . . . Xiya leswi Yohane 17:3 yi hi byelaka leswaku hi swi endla loko hi ta va ni xiphemu eka swona.’
Nakambe vona tluka 348.
‘A ndzi byi tsakeli vukhongeri lebyi hlelekeke. Ndzi tshemba leswaku vuxaka bya munhu hi xiyexe ni Xikwembu hi byona byi nga bya nkoka’
U nga ha hlamula u ku: ‘Sweswo swa ndzi tsakisa. Xana ana a wu titwa hi ndlela yoleyo ni khale? . . . Xana u tshama u va xirho xa ntlawa wo karhi wa vukhongeri enkarhini lowu hundzeke? . . . (Kumbexana tirhisa rungula leri kumekaka eka matluka 347-9.)’
‘A ndzi swi pfumeli swin’wana leswi kereke ya mina yi swi dyondzisaka, kambe a ndzi xi voni xivangelo xa ku cincela eka yin’wana. Swi nga antswa ndzi lwela ku tiantswisa hi ndzexe’
U nga ha hlamula u ku: ‘Ndza nkhensa ku twa sweswo. Ndza tshemba wa pfumela leswaku leswi nga swa nkoka hakunene eka hina hinkwerhu i ku amukeriwa hi Xikwembu, a swi tano ke?’ Kumbexana u nga ha engetela u ku: (1) ‘Hinkwerhu ka hina, Xikwembu xi hi nyika mhaka ya nkoka yo ehleketa ha yona laha eka Nhlavutelo 18:4, 5. . . . Hambi loko hina hi hexe hi nga endli swilo swo biha, Bibele yi kombisa leswaku hi ni nandzu loko hi seketela tinhlengeletano leti. (Nakambe vona xihloko-nkulu lexi nge “Babilona Lonkulu.”)’ (2) (Kumbexana tirhisa mhaka leyi nga eka matluka 349-51.) (3) ‘Xikwembu xi lava vanhu lava rhandzaka ntiyiso, naswona xi va hlanganisa ndhawu yin’we evugandzerini lebyi nga ni vun’we. (Yoh. 4:23, 24)’
‘Vukhongeri hinkwabyo byi lulamile; u na bya wena, ndzi na bya mina’
U nga ha hlamula u ku: ‘Entiyisweni u munhu la nga ni mianakanyo yo anama. Kambe wa swi xiya leswaku hinkwerhu ka hina hi lava nkongomiso lowu humaka eRitweni ra Xikwembu, ndza tshemba hi swona swi ku endlaka leswaku u va ni vukhongeri, a swi tano ke?’ Kutani u nga ha engetela u ku: ‘Laha eka Matewu 7:13, 14 Bibele yi hi nyika nkongomiso lowu tirhaka emaritweni ya Yesu. (Yi hlaye.) . . . Ha yini swi nga vaka hi ndlela yoleyo?’
Nakambe vona matluka 343-4.
‘Ntsendze loko u pfumela eka Yesu, a swi na mhaka leswaku u wa kereke yihi’
U nga ha hlamula u ku: ‘A swi kanakanisi leswaku ku pfumela eka Yesu i swa nkoka. Naswona ndza tshemba leswaku hi sweswo u vula leswaku u amukela hinkwaswo leswi a swi dyondzisaka. Handle ko kanakana u swi xiyile, hi laha na mina ndzi swi xiyeke ha kona, leswaku hakunene vo tala lava tivulaka Vakreste a va hanyi hi ndlela leyi vito rero ri vulaka swona.’ Kumbexana u nga ha engetela u ku: (1) ‘Xiya leswi Yesu a swi vuleke laha eka Matewu 7:21-23.’ (2) ‘Ku ni vumundzuku lebyi tsakisaka eka lava va khathalelaka swinene ku lava ku tiva leswi ku rhandza ka Xikwembu ku nga swona ni ku ku endla. (Ps. 37:10, 11; Nhlav. 21:4)’
‘I yini lexi ku endlaka u ehleketa leswaku ku ni vukhongeri byin’we ntsena bya ntiyiso?’
U nga ha hlamula u ku: ‘Handle ko kanakana, ku ni vanhu lavanene evukhongerini byin’wana ni byin’wana. Kambe leswi nga swa nkoka swinene hi leswi Rito ra Xikwembu ri vulaka swona. Xana i byingani vukhongeri bya ntiyiso lebyi ri vulavulaka ha byona? Xiya leswi tsariweke laha eka Vaefesa 4:4, 5.’ Kumbexana u nga ha engetela u ku: (1) ‘Sweswo swi pfumelelana ni leswi matsalwa man’wana ma swi vulaka. (Mt. 7:13, 14, 21; Yoh. 10:16; 17:20, 21)’ (2) ‘Kutani, ntlhontlho lowu hi faneleke hi langutana na wona i ku kuma vukhongeri byebyo. Xana hi nga swi endlisa ku yini? (Kumbexana u nga ha tirhisa rungula leri nga eka matluka 349-51.)’ (3) (Nakambe vona mhaka leyi nga eka matluka 384-5, ehansi ka xihloko lexi nge “Timbhoni Ta Yehovha.”)
‘Ndzi tihlayela Bibele ya mina ekaya ivi ndzi khongela eka Xikwembu leswaku ndzi yi twisisa’
U nga ha hlamula u ku: ‘Xana u swi kotile ku yi hlaya Bibele hinkwayo?’ Kumbexana u nga ha engetela u ku: ‘Loko u ri karhi u endla tano, u ta kuma nchumu lowu tsakisaka eka Matewu 28:19, 20. . . . Leswi i swa nkoka hikuva yi kombisa leswaku Kreste u tirhisa vanhu van’wana leswaku va hi pfuna ku twisisa leswaku i yini leswi katsekaka emhakeni ya ku va Mukreste wa ntiyiso. Ku pfumelelana ni sweswo, Timbhoni ta Yehovha ti tinyiketela ku endzela vanhu emakaya ya vona nkarhi wo ringana awara vhiki rin’wana ni rin’wana, mahala, leswaku ti vulavula hi Bibele. Xana ndzi nga ku kombisa leswaku hi swi endlisa ku yini hi timinete ti nga ri tingani?’
Nakambe vona tluka 349.
‘Ndzi vona onge vukhongeri i mhaka ya munhu hi xiyexe’
U nga ha hlamula u ku: ‘Wolawo i mavonelo lama tolovelekeke namuntlha, naswona loko vanhu va kaya ro karhi va nga ri tsakeli rungula ra Bibele hakunene, hi hundzela eka makaya man’wana hi ntsako. Kambe, xana u swi xiyile leswaku leswi endleke leswaku ndzi ku endzela i mhaka ya leswi Yesu a leriseke valandzeri vakwe leswaku va endla tano? . . . (Mt. 24:14; 28:19, 20; 10:40)’