Swikombo Swa Mikandziyiso Leyi Nga Eka Xiyimiso Xa Mihlangano Xa Mahanyelo Ni Ntirho Wa Hina Wo Chumayela
APRIL 2-8
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | MATEWU 26
“Ku Hambana Ni Ku Yelana Loku Nga Kona eXikarhi Ka Paseka Ni Xitsundzuxo”
(Matewu 26:17-20) Hi siku ro sungula ra swinkwa leswo-ke-comela vadyondzisiwa va ta eka Yesu, va ku: “Xana u lava leswaku hi ku lunghisela kwihi laha u nga ta dyela kona paseka?” 18 A ku: “Yanani emutini eka Ximanimani ivi mi ku eka yena, Mudyondzisi u ri, ‘Nkarhi wa mina lowu vekiweke wu kusuhi; ndzi ta tlangela paseka ni vadyondzisiwa va mina ekaya ra wena.”’” 19 Hiloko vadyondzisiwa va endla hilaha Yesu a va leriseke hakona, va lunghiselela swilo swa paseka. 20 Kutani, nimadyambu, a a vurhame etafuleni ni vadyondzisiwa va 12.
vona xifaniso eka nwtsty
Swakudya Swa Paseka
Swakudya leswi a swi tirhisiwa ngopfu hi Paseka a ku ri: nyama ya nyimpfu leyi oxiweke (marhambu ya swifuwo a ma nga fanelanga ma tshoviwa) (1); xinkwa xo-ke-comela (2); ni matsavu yo bava (3). (Eks 12:5, 8; Tin 9:11) Matsavu yo bava, lawa hi ku ya hi buku ya Xiyuda leyi vuriwaka Mishnah swi nga ha endlekaka a ya katsa ni swidzungela leswi a swi tsundzuxa Vaisrayele maxangu lawa va ma voneke loko va ha ri mahlonga eEgipata. Yesu u tirhise xinkwa xo-ke-comela tanihi lexi yimelaka miri wakwe lowu hetisekeke. (Mt 26:26) Muapostola Pawulo u vule leswaku Yesu i “Paseka ya hina.” (1Ko 5:7) Hi lembe xidzana ro sungula, vhinyo (4) na yona a yi tirhisiwa tanihi xiphemu xa swakudya swa Paseka. Yesu u tirhise vhinyo tanihi leyi yimelaka ngati yakwe, leyi a yi ta halatiwa leswaku yi va xitlhavelo.—Mt 26:27, 28.
(Matewu 26:26) Loko va ri karhi va dya, Yesu a teka xinkwa, loko a nkhensile, a xi phema ivi a nyika vadyondzisiwa, a ku: “Tekani, mi dya. Leswi swi vula miri wa mina.”
vona tinhla leti engetelekeke ta Mt 26:26 eka nwtsty
swi vula: Rito ra Xigriki leri nge e·stinʹ (leri hi ku kongoma ri nga “i”) laha ri tirha tanihi leri “fanekiselaka; yimelaka; kombetelaka.” Nhlamuselo leyi a yi ri erivaleni eka vaapostola, hikuva miri wa Yesu lowu hetisekeke a wu ri kona ni xikwa-xo-ke-comela lexi a va fanele va xidya. Hikwalaho xinkwa aku nga ri miri wa yena hi ku kongoma. Swa fanela leswi ku tirhisiweke rito leri fanaka eka Mt 12:7, vuhundzuluxeri byo tala bya Bibele byi tirhisa leri nge “swi vula.”
(Matewu 26:27, 28) Nakambe, a teka xinwelo, loko a nkhensile, a va nyika xona, a ku: “Nwanani eka xona, hinkwenu ka n’wina; 28 hikuva leswi swi vula ‘ngati ya ntwanano’ ya mina, leyi nga ta halateriwa vo tala leswaku va rivaleriwa swidyoho.
vona tinhla leti engetelekeke ta Mt 26:28 eka nwtsty
ngati ya ntwanano: Ntwanano lowuntshwa lowu katsaka Yehovha ni Vakreste lava totiweke wu kote ku tirha hi kwalaho ka leswi Yesu a tinyiketeleke. (Hv 8:10) Yesu u tirhise xiga lexi tirhisiweke hi Muxe loko a ha ri muvulavuleri a tivisa Vaisrayele hi ntwanano lowuntshwa eNtshaveni ya Sinayi. (Eks 24:8; Hv 9:19-21) Tanihi leswi ngati ya tinkuzi ni timbuti yi tiyisekiseke Nawu wa Ntwanano exikarhi ka Vaisrayele na Yehovha, ngati ya Yesu yi tiyisekisa Ntwanano lowuntshwa lowu Yehovha a wu endleke na Israyele wa moya. Ntwanano lowu wu simekiwe hi Pentekosta ya 33 C.E.—Hv 9:14, 15.
Endla Ndzavisiso
(Matewu 26:17) Hi siku ro sungula ra swinkwa leswo-ke-comela vadyondzisiwa va ta eka Yesu, va ku: “Xana u lava leswaku hi ku lunghisela kwihi laha u nga ta dyela kona paseka?”
vona tinhla leti engetelekeke ta Mt 26:17 eka nwtsty
Hi siku ro sungula ra swinkwa leswo-ke-comela: Nkhuvo wa swinkwa leswo ke comela a wu sungula hi Nisani 15, ku nga siku leri landzelaka endzhaku ka Paseka (Nisani 14), naswona a wu teka masiku ya nkombo. (Vona Xiengetelo. B15.) Hi nkarhi wa Yesu Paseka a yi yelana ni nkhuvo wa swinkwa swo-ke-comela naswona wu teke masiku ya nhungu, ku katsa ni Nisani 14, nkarhi wun’wan a wu vitaniwa “nkhuvo wa swinkwa leswo-ke-comela” (Lk 22:1) Xiga lexi nge“Hi siku ro sungula ra” xi nga ha vula “Emahlweni ka siku rero.” (Ringanisa na Yh 1:15, 30, laha rito ra xigriki leri nge “sungula” [proʹtos] ri nga ha ku “ku nga se” hi xikombiso, “u hume ndzi nga se [proʹtos] huma.”) Kutani hi ku ya hi Xigriki xa khale ni ndhavuko wa Vayuda vadyondzisiwa va Yesu va vutise xivutioso xexo hi Nisani 13. Loko siku ri karhi ri famba hi Nisani 13, vadyondzisiwa a va ri karhi va lunghiselela Paseka, leyi tlangeriweke “Nimadyambu” eku sunguleni ka Nisani 14.—Mr 14:16, 17.
(Matewu 26:39) A ya emahlweninyana, a wa hi xikandza, a khongela a ku: “Tatana, loko swi koteka, hundzisa xinwelo lexi eka mina. Kambe, ku nga ri hi ku rhandza ka mina, kambe hi ku rhandza ka wena.”
vona tinhla leti engetelekeke ta Mt 26:39 eka nwtsty
hundzisa xinwelo lexi eka mina: EBibeleni, hakanyingi rito leri nge “xinwelo” ri vula ku rhandza ka Xikwembu kumbe ‘xiphemu lexi averiweke,’ munhu. (Vona tinhla leti engetelekeke ta Mt 20:22.) Yesu a karhateka tanihi leswi a hehliwa hi ku va musandzi ni mukanganyisi, sweswo hi swona leswi endleka a khongela a ku “xinwelo” lexi a xi hundze eka yena.
Ku Hlaya Ka Bibele
(Matewu 26:1-19) Kutani loko Yesu a hetile marito wolawo hinkwawo, a ku eka vadyondzisiwa vakwe: 2 “Ma swi tiva leswaku emasikwini mambirhi ku sukela sweswi, ku ta va ni paseka, naswona N’wana wa munhu u ta nyiketiwa leswaku a beleriwa.” 3 Kutani vaprista lavakulu ni vakulukumba va tiko va hlengeletana exivaveni xa muprista lonkulu loyi a a vuriwa Kayafasi, 4 ivi va boha makungu swin’we ya ku khoma Yesu hi rhengu ra vuxisi va n’wi dlaya. 5 Hambiswiritano, va tshamela ku vula va ku: “Ku nga ri enkhubyeni, leswaku ku nga pfuki hasahasa exikarhi ka vanhu.” 6 Loko Yesu a ri eBetaniya endlwini ya Simoni lowa nhlokonho, 7 wansati loyi a a ri ni xikutsu xa alabasta xa mafurha yo durha yo nun’hwela a n’wi tshinelela, wansati loyi a sungula ku ma chela enhlokweni yakwe a vurhamile etafuleni. Loko vadyondzisiwa va vona leswi va hlundzuka ivi va ku: “Ha yini ma tlangisiwa? 9 Hikuva a ma ta va ma xavisiwe hi nxavo lowukulu ivi wu nyikiwa vanhu lava nga swisiwana.” 10 Loko Yesu a swi lemuka, a ku eka vona: “Ha yini mi ringeta ku karhata wansati loyi? Hikuva u ndzi endlele xiendlo lexinene. 11 Hikuva swisiwana mi tshama mi ri na swona, kambe mina a mi nge vi na mina nkarhi hinkwawo. 12 Hikuva loko wansati loyi a ndzi chela hi mafurha yo nun’hwela emirini, a a swi endlela ku ndzi lunghiselela ku lahliwa. 13 Ndzi tiyisile ndzi ri eka n’wina, Kun’wana ni kun’wana laha mahungu lawa lamanene ma nga ta chumayeriwa kona emisaveni hinkwayo, leswi wansati loyi a swi endleke swi ta vuriwa, a tsundzukiwa ha swona.” 14 Kutani un’wana wa lava 12, la vuriwaka Yudasi Iskariyota, a ya eka vaprista lavakulu15 ivi a ku: “Xana mi ta ndzi nyika yini leswaku ndzi n’wi xenga eka n’wina?” Va n’wi tshembisa swiphemu swa silivhere swa 30. 16 Kutani ku sukela kwalaho a a hamba a lava nkarhi lowunene wa ku n’wi xenga. 17 Hi siku ro sungula ra swinkwa leswo-ke-comela vadyondzisiwa va ta eka Yesu, va ku: “Xana u lava leswaku hi ku lunghisela kwihi laha u nga ta dyela kona paseka?” 18 A ku: “Yanani emutini eka Ximanimani ivi mi ku eka yena, Mudyondzisi u ri, ‘Nkarhi wa mina lowu vekiweke wu kusuhi; ndzi ta tlangela paseka ni vadyondzisiwa va mina ekaya ra wena.” ’ ” 19 Hiloko vadyondzisiwa va endla hilaha Yesu a va leriseke hakona, va lunghiselela swilo swa paseka.
APRIL 9-15
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | MATEWU 27-28
“Fambani Mi Ya Endla Vadyondzisiwa—Hikwalaho ka yini, Kwihi naswona Njhani?”
(Matewu 28:18) Kutani Yesu a tshinela ivi a vulavula na vona, a ku: “Ndzi nyikiwe vulawuri hinkwabyo etilweni ni le misaveni.
‘Fambani Mi Ya Endla Vadyondzisiwa’
4 Yesu u lawula vandlha rakwe, naswona ku sukela hi 1914 u sungule ku va ni vulawuri eMfun’weni wa Xikwembu lowu a wa ha ku simekiwa. (Vakolosa 1:13; Nhlavutelo 11:15) Hi yena ntsumi leyikulu kutani u lawula vandla ra le tilweni ra tintsumi ta madzana ya timiliyoni. (1 Vatesalonika 4:16; 1 Petro 3:22; Nhlavutelo 19:14-16) Tata wakwe u n’wi nyike matimba yo herisa “hulumendhe hinkwayo ni vulawuri ni vuhosi hinkwabyo” lebyi lwisanaka ni misinya ya milawu leyi lulameke. (1 Vakorinto 15:24-26; Vaefesa 1:20-23) Vulawuri bya Yesu a byi heleli eka lava hanyaka ntsena. Nakambe i “muavanyisi wa lava hanyaka ni lava feke,” naswona Xikwembu xi n’wi nyike matimba ya ku pfuxa lava etleleke vurhongo bya rifu. (Mintirho 10:42; Yohane 5:26-28) Kunene, xileriso lexi humaka eka Loyi a nyikiweke vulawuri byo tano lebyikulu xi fanele xi langutiwa xi ri xa nkoka swinene. Hikwalaho, xileriso xa Kreste xa ku ‘ya endla vadyondzisiwa’ hi xi hetisisa hi xichavo ni hi mbilu yo basa.
(Matewu 28:19) Hikokwalaho fambani mi ya endla vanhu va matiko hinkwawo va va vadyondzisiwa, mi va khuvula hi vito ra Tatana ni ra N’wana ni ra moya lowo kwetsima,
vona tinhla leti engetelekeke ta Mt 28:19 eka nwtsty
ku endla vadyondzisiwa: Rito ra Xigriki le ri nge ma·the·teuʹo ri nga ha vula ku “dyondzisa” hi xikongomelo xo endla vadyondzisiwa. (Ringanisa na Mt 13:52, laha ri nge “dyondzisiwa.”) Riendli leri nge “khuvula” ni leri nge “ku dyondzisa” ma hi komba leswi katsekaka eka xileriso xo “endla vadyondzisiwa.”
vanhu va tinxaka hinkwato: Vuhundzuluxeri bya rito hi rito byi ri tinxaka hinkwato,” kambe mongo wa kona wu kombisa leswaku rito leri ri kombetela eka vanhu va tinxaka hinkwato, Hi Xigriki risivisi leri nge “va” eka xiga lexi nge mi va khuvula ri nga ha kombetela eka vavanuna ni le ka vanhu ku nga ri “matiko” leswi katsaka vanhu hinkwavo hi Xigriki. Xileriso lexi nge “vanhu va matiko hinkwawo” a ku ri xileriso lexintshwa. Loko Yesu a nga si sungula vutirheli byakwe matsalwa a ma kombisa leswaku vamatiko va amukelekile eIsrayele loko va tela ku ta tirhela Yehovha. (1Th 8:41-43) Hi xileriso lexi Yesu a byela vayingiseri vakwe leswaku va chumayela mahungu lamanene ni le tindhawini letin’wana ku nga ri eka Vayuda ntsena a a lava leswaku mahungu lamanene ma chumayeriwa emisaveni hinkwayo.—Mt 10:1, 5-7; Nhl 7:9; Mt 24:14.
(Matewu 28:20) mi va dyondzisa ku hlayisa swilo hinkwaswo leswi ndzi mi leriseke swona. Kutani, maswivo, ndzi na n’wina masiku hinkwawo ku fikela emakumu ka mafambiselo ya swilo.”
vona tinhla leti engetelekeke ta Mt 28:20 eka nwtsty
mi va dyondzisa: Rito ra Xigriki le ri nge “ku dyondzisa” ri katsa ku letela, ku hlamusela, ku kombisa ndlela leyi swi nga tirhisiwaka ha yona ni ku tiyisekisa. (Vonna tinhla leti engetelekeke ta Mt 3:1; 4:23.) Ku va dyondzisa ku hlayisa swilo hinkwaswo leswi Yesu a swi leriseke swi yela emahlweni, sweswo swi katsa ku dyondzisa tidyondzo leti a a tidyondzisa, ku tirhisa ti dyondzo takwe ni ku tekekelela xikombiso xakwe.—Yh 13:17; Ef 4:21; 1Pe 2:21.
Endla Ndzavisiso
(Matewu 27:51) Kutani waswivo, nguvu ya vukwetsimelo yi handzuka hi le xikarhi, ku suka ehenhla ku ya ehansi, misava yi tsekatseka, ni maribye lamakulu ma pandzeka.
vona tinhla leti engetelekeke ta Mt 27:51 eka nwtsty
nguvu: Nguvu leyi yo saseka a yi hambanisa ndhawu yo Kwetsima ni ndhawu yo kwetsima ngopfu. Ndhavuko wa Xiyuda wu kombisa leswaku nguvu leyi yo tika a yi teka kwalomu ka 18 wa timitara hi ku leha, yi anama 9 wa ti mitara naswana a yi bumbule 7.4 cm. Loko nguvu yi handzuka hi le xikarhi Yehovha a a nga kombisi ku hlundzukela lava dlayeke n’wana wakwe tsena kambe sweswo a swi kombisa leswaku se swa koteka ku nghena etilweni.—Hv 10:19, 20.; vona Glossary.
vukwetsimelo: Rito ra Xigriki leri nge na·osʹ ri kombetela eka nguvu yo saseka leyi a yi hambanisa ndhawu yo kwetsima ni ndhawu yo kwetsima ngopfu.
(Matewu 28:7) Kutani fambani hi ku hatlisa mi ya byela vadyondzisiwa vakwe leswaku u pfuxiwile eka lava feke, naswona maswivo, wa mi rhangela ku ya eGaleliya; mi ta n’wi vona kwale. Maswivo! Ndzi mi byerile.”
vona tinhla leti engetelekeke ta Mt 28:7 eka nwtsty
mi ya byela vadyondzisiwa vakwe leswaku u pfuxiwile: Vavasati lava hi vona vo sungula ku byeriwa hi ta ku pfuxiwa ka Yesu naswona hi vona vo sungula ku lerisiwa leswaku va ya tivisa vadyondzisiwa lavan’wana hi mhaka leyi. (Mt 28:2, 5, 7) Hi ku ya hi ndhavuko wa Vayuda lowu a wu nga sekeriwanga ematsalweni, wansati a a nga pfumeleriwi ku nyikela vumbhoni ehubyeni. Ku hambana ni sweswo, ntsumi ya Yehovha yi xixime vavasati volavo hi ku va nyika xiavelo lexi xa risima.
Ku Hlaya Ka Bibele
(Matewu 27:38-54) Kutani swigevenga swimbirhi a swi beleriwe na yena, xin’wana exineneni xakwe ni xin’wana eximatsini xakwe. 39 Kutani vahundzi va ndlela va sungula ku vulavula hi ku n’wi tseketsela, va hlakahla tinhloko40 va ku: “Wena la nga ta wisa tempele u tlhela u yi aka hi masiku manharhu, tiponise! Loko u ri n’wana wa Xikwembu, xika emhandzini ya nxaniso!” 41 Hi mukhuva lowu fanaka na vona vaprista lavakulu ni vatsari ni vakulukumba va sungula ku endla xihlekiso ha yena va ku: 42 “Van’wana u va ponisile; yena hi byakwe wa tsandzeka ku tiponisa! I Hosi ya Israyele; a a xike sweswi emhandzini ya nxaniso kutani hi ta n’wi kholwa. 43 U veke ntshembo wakwe eka Xikwembu; a xi n’wi ponise loko xi n’wi lava, hikuva u te, ‘Ndzi N’wana wa Xikwembu.’ ” 44 Hi ndlela leyi fanaka hambi ku ri swigevenga leswi beleriweke na yena swi sungula ku n’wi rhukana. 45 Munyama wu funengeta tiko hinkwaro ku sukela hi awara ya vutsevu ku fikela hi awara ya vukaye. 46 Kwalomu ka awara ya vukaye Yesu a huwelela hi rito lerikulu, a ku: “Eli, Eli, lama sabaktani?” hileswaku, “Xikwembu xanga, Xikwembu xanga, u ndzi tshikele yini?” 47 Loko va twa leswi, van’wana lava a va yime kwalaho va sungula ku vula va ku: “Wanuna loyi u vitana Eliya.” 48 Hi ku hatlisa un’wana wa vona a tsutsuma a teka xiponci a xi tsakamisa hi vhinyo yo dzunga ivi a xi tlhoma erihlangeni, a n’wi nwisa. 49 Kambe lavan’wana hinkwavo va ku: “N’wi tshikeni! Hi ta vona loko Eliya a ta ta a ta n’wi ponisa.” Wanuna un’wana a teka fumu a n’wi tlhava tsheve, kutani ku huma ngati ni mati. 50 Nakambe Yesu a huwelela hi rito lerikulu, ivi a nyikela moya wakwe. 51 Kutani waswivo, nguvu ya vukwetsimelo yi handzuka hi le xikarhi, ku suka ehenhla ku ya ehansi, misava yi tsekatseka, ni maribye lamakulu ma pandzeka. 52 Kutani masirha-bako ya xitsundzuxo ma pfuleka, mintsumbu yo tala ya vakwetsimi lava etleleke yi humela ehandle, 53 (kutani vanhu, lava a va huma exikarhi ka masirha-bako ya xitsundzuxo endzhaku ka loko a pfuxiwile, va nghena emutini wo kwetsima,) mintsumbu yi voniwa hi vanhu vo tala. 54 Kambe ndhuna ya vuthu ni lava a va rindze Yesu swin’we na yona, loko va vona ku tsekatseka ka misava ni swilo leswi endlekaka, va sungula ku chava ngopfu swinene, va ku: “Hakunene loyi a a ri N’wana wa Xikwembu.”
APRIL 16-22
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | MARKA 1-2
“Swidyoho Swa Wena Swi Rivaleriwile”
(Marka 2:3-5) Kutani vanhu va n’wi tisela munhu la omeke swirho a tlakuriwe hi vanhu va mune. 4 Kambe loko va tsandzeke ku n’wi yisa eka Yesu hi ku kongoma hikwalaho ka ntshungu, hiloko va hahlula lwangu ehenhla ka laha a a ri kona, kutani loko va cele mbhovo, va nembeleta rihlaka leri munhu la omeke swirho a a etlele eka rona. 5 Loko Yesu a vona ripfumelo ra vona, a ku eka munhu la omeke swirho: “N’wananga, swidyoho swa wena swi rivaleriwile.”
jy 67 ¶3-5
“Swidyoho Swa Wena Swi Rivaleriwile”
Loko Yesu a ri karhi a dyondzisa mitshungu ekamareni vavanuna va mune va n’wi tisela munhu la omeke swirho. Va lava leswaku Yesu a hanyisa munghana wa vona. Hikwalaho ka mintshungu a va nga koti “ku n’wi yisa eka Yesu hi ku kongoma” (Marka 2:4) Anakanya leswaku se a va karhateke njhani. hiloko va khandziya vaya ehenhla ka lwangu laha a a ri kona, kutani loko va cele mbhovo, va rhelerisa rihlaka leri munhu la omeke swirho a a etlele eka rona.
Xana Yesu u hlundzukile hikwalaho ka leswi va n’wi kavanyeteke? Doo, kahlekahle! U hlamarisiwe hi ripfumelo ra vona kutani a byela munhu la omeke swirho a ku: “Swidyoho swa wena swi rivaleriwile.” (Matewu 9:2) Vatsari ni Vafarisi va sungula ku ti vutisa va ku: Xana Yesu a nga rivalela swidyoho? Ha yini munhu loyi a vula vula hi ndlela leyi? Wa sandza. I mani la nga rivalelaka swidyoho handle ka un’we, ku nga Xikwembu?”—Marka 2:7.
Loko a xiya leswaku va anakanya hi ndlela yoleyo, a ku eka vona: “Ha yini mi anakanya swilo leswi etimbilwini ta n’wina? I yini lexi olovaka swinene, xana i ku byela munhu la omeke swirho u ku, ‘Swidyoho swa wena swi rivaleriwile,’ kumbe i ku vula u ku, ‘Pfuka u teka rihlaka ra wena u famba’?” (Marka 2:8, 9) Kahlekahle, leswi Yesu a ta nyikela xitlhavelo ku nga ri khale hi yena la nga ni mfanelo yo rivalela swidyoho.
(Marka 2:6-12) A ku ri ni vatsari van’wana kwalaho, va tshamile naswona va kanela etimbilwini ta vona: 7 “Ha yini munhu loyi a vulavula hi mukhuva lowu? Wa sandza. I mani la nga rivalelaka swidyoho handle ka un’we, ku nga Xikwembu?” 8 Kambe Yesu, loko hi ku hatlisa a swi xiyile hi moya wa yena leswaku va anakanya hi ndlela yoleyo, a ku eka vona: “Ha yini mi anakanya swilo leswi etimbilwini ta n’wina? 9 I yini lexi olovaka swinene, xana i ku byela munhu la omeke swirho u ku, ‘Swidyoho swa wena swi rivaleriwile,’ kumbe i ku vula u ku, ‘Pfuka u teka rihlaka ra wena u famba’? 10 Kambe ku endlela leswaku mi swi tiva leswaku N’wana wa munhu u ni mfanelo yo rivalela swidyoho emisaveni,”—a byela munhu la omeke swirho a ku: 11 “Ndzi ri eka wena, Pfuka, teka rihlaka ra wena, u muka.” 12 Hi ku landza sweswo a pfuka, kutani a teka rihlaka rakwe hi ku hatlisa a huma emahlweni ka vona hinkwavo, lerova hinkwavo ka vona a va tikhome tinhlaya, kutani va vangamisa Xikwembu, va ku: “A hi si tshama hi swi vona swo fana na swona.”
vona tinhla leti engetelekeke ta Mr 2:9 eka nwtsty
I yini lexi olovaka swinene: A swi ta olova ku va un’wana a vula leswaku a nga rivalela swidyoho a ku nga ta laveka vumbhoni leswaku munhu a seketela mhaka yakwe. Kambe loko a ku Pfuka . . . U famba swilava masingita leswi a swi ta endla leswaku vanhu va swi xiya leswaku Yesu u ni matimba yo rivalela swidyoho. Rungula leri ni buku ya Esayya 33:24 swi fanisa mavabyi ni xidyoho lexi hi velekiweke na xona.
Endla Ndzavisiso
(Marka 1:11) Rito ri huma ematilweni: “U N’wana wa mina, la rhandzekaka; ndzi ku amukerile.”
vona tinhla leti engetelekeke ta Mr 1:11 eka nwtsty
rito ri huma ematilweni: Lexi i xiendleka lo xo sungula eka swiendlakalo swinharhu leswi nga eka tievhangeli laha Yehovha a vulavuleke ni vanhu hi ku kongoma.—Vona tinhla leti engetelekeke ta Mr 9:7; Yh 12:28.
Loyi i N’wananga: Tanihi leswi Yesu a nga xivumbiwa xa moya, u vitaniwa n’wana wa Xikwembu. (Yh 3:16) Kusukela loko a velekiwa tanihi munhu wa nyama a ri n’wana wa Xikwembu ku fana na Adamu. (Lk 1:35; 3:38) Swilerivaleni leswaku marito lawa Xikwembu xi mavuleke a xi ngo hlamusela Yesu ntsena. Loko Xikwembu xi rhumela moya wa xona lowo kwetsima a xi kombisa leswaku Yesu i N’wana wa xona la tswariweke a ri swakwe naswona a “velekiwe ra vumbirhi” leswi a swi n’wi pfulela ndlela yo tlhelela etilweni kutani a totiwa hi moya leswaku a hlawuriwa ku va Hosi ni Muprista Lonkulu.—Ringanisa na Yh 3:3-6; 6:51; Lk 1:31-33; Hv 2:17; 5:1, 4-10; 7:1-3.
Ndzi ku amukerile: Kumbe “Wa ndzi tsakisa swinene.” Xiga lexi fanaka xi tirhisiwe eka Mt 12:18, xi tekiwe eka Esaya 42:1 loko ku vulavuriwa hi Mesiya la tshembisiweke kumbe Kreste. Loko moya lowo kwetsima wu xikela ehenhla ka Yesu a ku ri vumbhoni lebyi kombisaka leswaku Yesu i Mesiya la tshembisiweke.—Vona tinhla leti engetelekeke ta Mt 3:17; 12:18.
(Marka 2:27, 28) Kutani a ya emahlweni a ku eka vona: “Savata yi ve kona hi mhaka ya munhu, ku nga ri munhu hi mhaka ya savata; 28 hikwalaho N’wana wa munhu nakambe i Hosi ya yona savata.”
vona tinhla leti engetelekeke ta Mr 2:28 eka nwtsty
Hosi ya Savata: Yesu u tirhise xiga lexi eka yena (Mt 12:8; Lk 6:5;), ku kombisa leswaku Savata a yi nga ta n’wi sivela ku endla ntirho lowu Tata wakwe wa le tilweni a n’wi leriseke wona. (Ringanisa na Yh 5:19; 10:37, 38.) Hi Savata, Yesu u endle man’wana ya masingita yakwe yo hlamarisa, lama katsaka ku tshungula vanhu lava a va vabya. (Lk 13:10-13; Yh 5:5-9; 9:1-14) Leswi swi fanekisela ku rhula loku a nga ta ku tisela vanhu ehansi ka Mfumo wakwe, ku nga ku rhula loku fanaka ni ku wisa hi Savata.—Hv 10:1.
Ku Hlaya Ka Bibele
(Marka 1:1-15) Ku sungula ka mahungu lamanene malunghana na Yesu Kreste: 2 Hilaha swi tsariweke hakona hi Esaya lowa muprofeta: “(Waswivo! Ndzi rhuma murhumiwa wa mina emahlweni ka wena, la nga ta ku lunghiselela ndlela;) 3 yingisani, un’wana wa huwelela emananga, ‘Lunghiselelani ndlela ya Yehovha, endlani magondzo yakwe ma lulama,’” 4 Yohane lowo khuvula u humelele emananga, a chumayela nkhuvulo wu ri lowu fanekiselaka ku hundzuka ka ku rivaleriwa ka swidyoho. 5 Hikwalaho tiko hinkwaro ra Yudiya ni vaaki hinkwavo va Yerusalema va hume va ya eka yena, naswona u va khuvule eNambyeni wa Yordani, va vula swidyoho swa vona erivaleni. 6 Yohane a a ambala voya bya kamela, a tikhama hi vamba ra dzovo emasengeni, naswona a a dya tinjiya ni vulombe bya nhova. 7 A a chumayela, a ku: “Endzhaku ka mina ku ta la ndzi tlulaka hi matimba; a ndzi faneleki ku korhama ndzi ntshunxa tingoti ta maphaxani yakwe. 8 Mina ndzi mi khuvula hi mati, kambe yena u ta mi khuvula hi moya lowo kwetsima.” 9 Siku rin’wana Yesu a ta a huma eNazareta wa Galeliya kutani a khuvuriwa eYordani hi Yohane. 10 Hi ku hatlisa loko a huma ematini u vone matilo ma avana, kutani moya wu xikela ehenhla ka yena ku fana ni tuva; 11 rito ri huma ematilweni: “U N’wana wa mina, la rhandzekaka; ndzi ku amukerile.” 12 Xikan’we-kan’we moya wu n’wi susumetela ku ya emananga. 13 Hiloko a tshama emananga masiku ya 40, a ringiwa hi Sathana, naswona a a tshama ni swivandzana, kambe tintsumi a ti n’wi tirhela. 14 Endzhaku ka loko Yohane a khomiwile, Yesu a ya eGaleliya, a chumayela mahungu lamanene ya Xikwembu15 a ku: “Nkarhi lowu vekiweke wu hetisekile, naswona mfumo wa Xikwembu wu tshinele. Hundzukani, mi va ni ripfumelo eka mahungu lamanene.”
APRIL 23-29
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | MARKA 3-4
“Ku Hanyisa Hi Savata”
(Marka 3:1, 2) A tlhela a nghena esinagogeni, kwalaho a ku ri ni munhu la khwanyaneke voko. 2 Kutani a va n’wi honolerile ku vona loko a ta hanyisa munhu loyi hi savata, leswaku va ta n’wi hehla.
jy 78 ¶1-2
I yini lexi pfumeleriwaka hi Savata?
Siku rin’wana hi Savata loko Yesu a ya esinagogeni hi laha a hamba a endla hakona. Kwalaho u kume wanuna loyi a a khwanyane voko. (Luke 6:6) Vatsari ni Vafarisi va hlamarile. Hi kwalaho ka yini? Leswi a va tiyimisele swona hi swi vona loko va vutisa Yesu va ku, “Xana swa pfumeleriwa ku hanyisa hi savata?”—Matewu 12:10.
Varhangeri va vukhongeri va Vayuda a va vula leswaku ku hanyisa swi pfumeleriwa ntsena loko vutomi byi ri ekhombyeni. Hixikombiso, loko munhu a tshoveke rhambu kumbe a sulekile a swi nga pfumeleriwi ku n’wi pfuna, kwalaho a va vula leswaku vutomi a byi le khombyeni. Leswi Vafarisi va vutiseke Yesu xivutiso lexi swi le rivaleni leswaku a va nga khathali hi wanuna loyi a ri eku xanisekeni. A va ringeta ku ku ma xivangelo xo sola Yesu.
(Marka 3:3, 4) Hiloko a byela munhu la khwanyaneke voko a ku: “Suka u yima u ta laha xikarhi.” 4 Endzhaku ka sweswo a ku eka vona: “Xana leswi pfumeleriwaka hi savata i ku endla xiendlo lexinene kumbe xiendlo xo biha ke, ku ponisa moya-xiviri kumbe ku wu dlaya?” Kambe va miyela.”
jy 78 ¶3
I yini lexi a xi pfumeleriwa hi Savata?
Yesu a a xitiva xikongomelo xa vona lexi nga riki xienene. U swi xiyile leswaku va hundzelete milawu ya Savata va vula leswaku a ku fanelanga ku endliwa ntirho wu n’wana ni wu n’wana. (Eksoda 20:8-10) Mhaka leyi a ku nga ri ro sungula a hehliwa ha yona. Yesu u endle leswi a swi nga langeteriwanga u byele wanuna loyi a a khwanyane voko a ku: “Suka u yima u ta laha xikarhi”—Marka 3:3.
(Marka 3:5) Naswona endzhaku ko va rhalarhala hi ku hlundzuka, a ri ni gome swinene hikwalaho ko tlanyala ka timbilu ta vona, a ku eka munhu loyi: “Tshambuluta voko ra wena.” Hiloko a ri tshambuluta, kutani voko rakwe ri hanyisiwa.
vona tinhla leti engetelekeke ta Mr 3:5 eka nwtsty
hi ku hlundzuka, a ri ni gome swinene: Marka hi yena ntsena loyi a boxeke ndlela leyi Yesu a titweke ha yona loko a xiya ku tlanyala ka timbilu ta varhangeri va vukhongeri eka xiendlekalo lexi. (Mt 12:13; Lk 6:10) Petro wanuna loyi a ri wanuna wa mintlhaveko swi nga ha endleka ku ri yena wo sungula ku tsala ndlela leyi Yesu a a titwa ha yona.—Vona “Xingheniso Xa Marka”
Endla Ndzavisiso
(Marka 3:29) Hambiswiritano, mani na mani la sandzaka moya lowo kwetsima a nge pfuki a rivaleriwile, kambe u ni nandzu wa xidyoho lexi nga heriki.”
vona tinhla leti engetelekeke ta Mr 3:29 eka nwtsty
ku sandza moya lowo kwetsima: Ku sandza swi vula ku onha vito, ku phyarheka mavunwa ya rihlaza kumbe ku vulavula ku biha hi Xikwembu kumbe hi swilo swo kwetsima. Tanihi leswi moya lowo kwetsima wu humaka eka Xikwembu, loyi a kanetaka kumbe a lwisanaka ni ndlela leyi wu tirhaka ha yona hi vomu u sandza Xikwembu. Hilaha swi boxiweke hakona eka Mt 12:24, 28 na Mr 3:22, varhangeri va vukhongeri va Vayuda va wu vonile moya wa Xikwembu wu tirha eka Yesu loko a endla masingita, kambe va vule leswaku matimba wolawo ma huma eka Sathana Diyavulosi.
nandzu wa xidyoho lexi nga heriki: Laha ku vulavuriwa hi xidyoho lexi munhu a nga ta ka a nga rivaleriwi eka xona; a ku na xitlhavelo lexi nga herisaka xidyoho xo tano.—Vona tinhla leti engetelekeke ehansi ka nhloko mhaka leyi nge ku sandza moya lowo kwetsima eka ndzimana leyi ni tinhla leti engetelekeke ta Mt 12:31, laha ku nga ni rungula leri fanaka.
(Marka 4:26-29) Kutani a ya emahlweni a ku: “Hi ndlela leyi mfumo wa Xikwembu wu fana ni loko munhu a haxa mbewu emisaveni, 27 a etlela nivusiku, a pfuka loko ri xile, kutani mbewu yi huma yi kula yi tlhela yi leha, kambe a nga yi tivi ndlela leyi swi endlekeke ha yona. 28 Misava yi tivekela mihandzu hi yoxe hakatsongo-tsongo, yi sungula hi xikhava, ku landza xichocho xa rihlanga, ku hetelela tindzoho to tala exichochweni. 29 Kambe hi ku hatlisa loko mihandzu yi swi pfumelela, u tlhotlhometa rihwevo, hikuva nkarhi wo tshovela wu fikile.”
Xana Wa Yi “Twisisa Nhlamuselo Ya Matsalwa”?
6 Hi nga dyondza yini eka xifaniso lexi? Xo sungula, hi fanele hi pfumela leswaku a hi swi koti ku lawula ndlela leyi xichudeni xa Bibele xi endlaka nhluvuko ha yona hi tlhelo ra moya. Loko hi titsongahata swi ta hi pfuna leswaku hi papalata ndzingo wo tshikilela kumbe ku sindzisa xichudeni leswaku xi khuvuriwa. Hi endla hinkwaswo leswi hi nga swi kotaka leswaku hi pfuna munhu yoloye hi tlhela hi n’wi seketela, kambe hi swi amukela hi ku titsongahata leswaku eku heteleleni hi yena a faneleke a tiendlela xiboho xo tinyiketela. Munhu u fanele a tinyiketela hikwalaho ko susumetiwa hi mbilu leyi rhandzaka Xikwembu. Loko a nga endli tano, ku tinyiketela ka yena a ku nge amukeleki eka Yehovha.—Ps. 51:12; 54:6; 110:3.
7 Xa vumbirhi, ku twisisa leswi xifaniso lexi xi vulaka swona swi ta hi pfuna leswaku hi nga heli matimba loko eku sunguleni hi nga byi voni vuyelo entirhweni wa hina wo chumayela. Hi fanele hi lehisa mbilu. (Yak. 5:7, 8) Loko hi endle leswi hi nga swi kotaka leswaku hi pfuna xichudeni, kambe mbewu yi nga veki mihandzu, sweswo a swi vuli swona leswaku a hi vadyondzisi lavanene. Yehovha u endla leswaku mbewu ya ntiyiso yi kula etimbilwini ta vanhu lava titsongahataka ntsena, lava tiyimiseleke ku hundzuka. (Mat. 13:23) Kutani a hi fanelanga hi teka ntirho wa hina wo chumayela wu nga ri wa nkoka hikwalaho ka vuyelo lebyi vaka kona. Ematihlweni ya Yehovha ku humelela ka hina ensin’wini a ku titsheganga hi ndlela leyi vanhu lava hi va dyondzisaka va angulaka ha yona. Ku ri na sweswo, u ma teka ma ri ya nkoka matshalatshala ya hina yo tshembeka ku nga khathariseki vuyelo lebyi vaka kona.—Hlaya Luka 10:17-20; 1 Vakorinto 3:8.
8 Xa vunharhu, a hi minkarhi hinkwayo hi vonaka ku hundzuka loku vaka kona embilwini ya munhu. Hi xikombiso, mpatswa lowu a wu dyondza ni murhumiwa un’wana wu ye eka yena, wu kombela ku va vahuweleri lava nga khuvuriwangiki. U tsundzuxe mpatswa wolowo leswaku loko wu lava ku fanelekela ku va vahuweleri, wu fanele wu tshika ku dzaha. Leswi n’wi hlamariseke, wu n’wi byele leswaku wu ni tin’hweti to hlayanyana wu tshike ku dzaha. Ha yini wu tshikile? Wu swi xiyile leswaku Yehovha a a wu vona loko wu ri karhi wu dzaha naswona u venga vukanganyisi. Hikwalaho timbilu ta wona ti wu susumetele ku endla xiboho—xa leswaku wu dzaha emahlweni ka murhumiwa kumbe wu tshika ku dzaha hi ku helela. Ndlela leyintshwa leyi a wu rhandza Yehovha ha yona yi wu pfunile leswaku wu endla xiboho lexinene. Wu endle nhluvuko hi tlhelo ra moya, hambileswi murhumiwa yoloye a a nga ku voni ku hundzuka koloko.
Ku Hlaya Ka Bibele
(Marka 3:1-19a) A tlhela a nghena esinagogeni, kwalaho a ku ri ni munhu la khwanyaneke voko. Kutani a va n’wi honolerile ku vona loko a ta hanyisa munhu loyi hi savata, leswaku va ta n’wi hehla. 3 Hiloko a byela munhu la khwanyaneke voko a ku: “Suka u yima u ta laha xikarhi.” 4 Endzhaku ka sweswo a ku eka vona: “Xana leswi pfumeleriwaka hi savata i ku endla xiendlo lexinene kumbe xiendlo xo biha ke, ku ponisa moya-xiviri kumbe ku wu dlaya?” Kambe va miyela. 5 Naswona endzhaku ko va rhalarhala hi ku hlundzuka, a ri ni gome swinene hikwalaho ko tlanyala ka timbilu ta vona, a ku eka munhu loyi: “Tshambuluta voko ra wena.” Hiloko a ri tshambuluta, kutani voko rakwe ri hanyisiwa. 6 Vafarisi va huma, kutani hi ku hatlisa va n’wi bohela makungu ni ntlawa wa valandzeri va Heroda, leswaku va n’wi dlaya. 7 Kambe Yesu a suka ni vadyondzisiwa vakwe a ya elwandle; naswona vunyingi lebyikulu lebyi humaka eGaleliya ni le Yudiya byi n’wi landzela. 8 Ni vunyingi lebyikulu lebyi humaka eYerusalema ni le Idumiya ni le ntsungeni wa Yordani ni ku rhendzela Tiri na Sidoni, loko byi twa hi ta swilo swo tala leswi a a swi endla, byi ya eka yena. 9 Kutani a byela vadyondzisiwa vakwe leswaku nkarhi hinkwawo va va ni byatso lebyitsongo lebyi a nga byi tirhisaka leswaku ntshungu wu nga n’wi kamanyeti. 10 Leswi a a hanyise vo tala, swi endle leswaku hinkwavo lava a va ri ni mavabyi ya khombo va wela ehenhla ka yena leswaku va n’wi khumba. 11 Hambi ku ri mimoya leyi nga basangiki, rini na rini loko yi n’wi vona, a yi tiwisela emahlweni ka yena yi huwelela, yi ku: “U N’wana wa Xikwembu.” 12 Kambe minkarhi yo tala a a yi lerisa hi ku kongoma leswaku yi nga endli leswaku a tiviwa. 13 Kutani a khandziya ntshava, a vitana lava a a va lava, kutani va ya eka yena. 14 Naswona a sungula ntlawa wa vanhu va 12, lava a tlheleke a va vitana “vaapostola,” leswaku va famba na yena, ni leswaku a va rhuma va ya chumayela15 ni ku va ni matimba yo hlongola madimona. 16 Kutani ntlawa wa lava 12 lowu a wu sunguleke a ku ri Simoni, loyi a n’wi thyeke Petro, 17 na Yakobo n’wana wa Zebediya na Yohane makwavo wa Yakobo (lava u tlhele a va thya Bowanergesi, leswi vulaka Vana va Dzindza-tilo), 18 na Andriya na Filipi na Bartolomi na Matewu na Tomasi na Yakobo n’wana wa Alfiya na Tadiya na Simoni lowa Mukananiya19 na Yudasi Iskariyota, loyi endzhaku a nga n’wi xenga. Kutani a nghena endlwini.
APRIL 30–MAY 6
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | MARKA 5-6
“Yesu U Ni Matimba Ya Ku Pfuxa Lava Feke”
(Marka 5:38) Kutani va fika endlwini ya ndhuna leyi ungamelaka sinagoga, hiloko a vona ku ri ni hasahasa ya huwa ni lava rilaka naswona va kalakala swinene.
(Marka 5:39-41) kutani, loko a nghenile, a ku eka vona: “Ha yini mi vanga hasahasa ya huwa naswona mi rila? N’wana lontsongo a nga fanga, kambe u etlele.” 40 Hiloko va sungula ku n’wi hleka hi ku hlekula. Kambe, loko a va humesele ehandle hinkwavo, a teka tata wa n’wana lontsongo ni mana wakwe ni lava a va ri na yena, kutani a nghena laha n’wana lontsongo a a ri kona. 41 Kutani a khoma voko ra n’wana lontsongo, a ku eka yena: “Thalitha kumi,” leswi, loko swi hundzuluxeriwa, swi vulaka leswaku: “Nhwanyana, Ndzi ri eka wena, Pfuka!”
nwtsty study note on Mr 5:39
a nga fanga kambe u etlele: EBibeleni rifu ri fanisiwa ni ku etlela. (Ps 13:3; Yh 11:11-14; Min 7:60; 1Ko 7:39; 15:51; 1Te 4:13) Yesu a swi tiva leswaku xinhwanyetana lexi xi ta pfuka, hikwalaho a nga ha va a vule sweswo hikwalaho ka leswi a lava ku kombisa leswaku ku fana ni vanhu lava pfuxiwaka loko va etlele vurhongo lebyikulu ni va fi va ta pfuxiwa. Matimba la wa Yesu a ma tirhiseke leswaku a pfuxa xinhwanyetana lexi u ma kume eka tata wakwe, “lexi endlaka leswaku vafi va tlhela va hanya ni ku vitana swilo leswi nga riki kona onge hi loko swi ri kona.”—Rhm 4:17.
(Marka 5:42) Hi ku hatlisa nhwanyana a pfuka kutani a sungula ku famba, hikuva a a ri ni malembe ya 12. Xikan’we-kan’we a va nga ha tikoti hi ku tsaka lokukulu.
jy 118 ¶6
Xinhwanyetana Xi Tlhela Xi Hanya!
Eka swi endlekalo leswi hundzeke Yesu u byele vanhu lava a va hanyiseke leswaku va nga byeli munhu leswi endlekeke ni vatwari va xinhwanyetana lexi u va byele sweswo. Hambiswiritano vatswari lava swin’we ni van’wana lava a va hanyiseke va ‘hangalase mhaka yoleyo exifundzheni xexo hinkwaxo.’ (Matewu 9:26) Xana a wu nga ta byela van’wana u tsakile loko un’wana wa xaka ra wena a pfuxiwile? Loku i ku pfuxiwa ka vumbirhi loku Yesu a ku endleke.
Endla Ndzavisiso
(Marka 5:19, 20) Hambiswiritano, a nga n’wi pfumelelanga, kambe u n’wi byele a ku: “Famba ekaya emaxakeni ya wena, kutani u ma rungulela swilo hinkwaswo leswi Yehovha a ku endleleke swona ni tintswalo leti a veke na tona eka wena.” 20 Kutani a famba ivi a sungula ku huwelela eDekapolisi swilo hinkwaswo leswi Yesu a n’wi endleleke swona, vanhu hinkwavo va sungula ku hlamala.
vona tinhla leti engetelekeke ta Mr 5:19 eka nwtsty
u ma rungulela: Xileriso lexi xi hambanile ni lexi Yesu a hamba a xi lerisa vanhu leswaku va nga byeli munhu hi masingita yakwe (Mr 1:44; 3:12; 7:36), u byele wanuna loyi leswaku a byela maxaka yakwe leswi endlekeke. Leswi swi nga ha va swi vangiwe hi leswi Yesu a lerisiwe leswaku a famba exifundzeni naswona a nga ha ta va dyondzisa hi ku kongoma naswona vanhu a va ta hunguta ku vulavula ku biha hi yena tani hi leswi a swi tiveka leswaku hi yena loyi a endle leswakuntlhambi wa tinguluve wu nghena elwandle.
(Marka 6:11) Naswona endhawini yin’wana ni yin’wana leyi va nga ta ka va nga mi amukeli kumbe ku mi yingisa, phumunhani thyaka ehansi ka milenge ya n’wina loko mi huma kona, leswaku byi va vumbhoni eka vona.”
vona tinhla leti engetelekeke ta Mr 6:11 eka nwtsty
phumundhani thyaka ehansi ka milenge ya n’wina: Xiendlo lexi xi kombisa leswaku vadyondzisiwa a va nga ta va na nandzu emahlweni ka Xikwembu. Xiga lexi fanaka xikumeka eka Mt 10:14; Lk 9:5. Marka na Luka va engetele xiga lexi nge leswaku byi va vumbhoni eka vona. Pawulo na Barnaba va tirhise endlelo leri loko va ri eAntiyoka ya le Pisidiya (Min 13:51), nakambe loko Pawulo a endla leswi fanaka loko a ri eKorinto hi ku phumunha tinguvu takwe, u vule nhlamuselo ya xi endlo xexo u te: “Ngati ya n’wina a yi ve ehenhla ka tinhloko ta n’wina. Mina ndzi tengile.” (Min 18:6) Swi nga ha endleka leswaku vadyondzisiwa se a va xitoloverile xiendlo lexi; Vayuda lava a va endzela ematikweni man’wana, a va dzumbundza ritshuri eka maphaxani ya vona loko va nga si nghena etikweni ra rikwavo. Hambiswiritano, swi tikomba onge Yesu a vula leswi hambaneke loko a nyika vadyondzisiwa vakwe swileriso leswi.
Ku Hlaya Ka Bibele
(Marka 6:1-13) Hiloko a suka kwalaho a ya etikweni ra rikwavo, kutani vadyondzisiwa vakwe va n’wi landzela. 2 Loko ku va savata, a sungula ku dyondzisa esinagogeni; naswona vo tala eka lava yingiseke va hlamala kutani va ku: “Xana munhu loyi u swi kume kwihi swilo leswi? Naswona ha yini vutlhari lebyi byi nyikiwe munhu loyi, ku endliwa mintirho ya matimba swonghasi hi mavoko yakwe? 3 Loyi i muvatli, i n’wana wa Mariya naswona i makwavo wa Yakobo na Yosefa na Yudasi na Simoni, a swi tano ke? Naswona vamakwavo va xisati va na hina kwala, a hi swona ke?” Hiloko va sungula ku khunguvanyeka ha yena. 4 Kambe Yesu a ya emahlweni a ku eka vona: “Muprofeta wa xiximiwa, handle ka le tikweni ra rikwavo ni le maxakeni yakwe ni le ndlwini ya yena n’wini.” 5 Kutani a nga swi kotanga ku endla mintirho ya matimba kwalaho loko ku nga ri ku va tlhandleka mavoko va nga ri vangani lava vabyaka, a va hanyisa. 6 Kunene, a a hlamarisiwa hi ku pfumala ka vona ripfumelo. Kutani a famba a rhendzeleka ni swimitana, a ri karhi a dyondzisa. 7 Hiloko a vitana lava 12, a sungula ku va rhuma hi vambirhi-mbirhi, a va nyika matimba yo hlula mimoya leyi nga basangiki. 8 A tlhela a va lerisa leswaku va nga rhwali nchumu xa riendzo loko ku nga ri nhonga ntsena, va nga rhwali xinkwa, nkwama wa swakudya, mali ya koporo eswipachini swa vona swa vamba, 9 kambe va vehela maphaxani, naswona va nga ambali tinguvu timbirhi ta le ndzeni. 10 Ku tlula kwalaho, a ku eka vona: “Ekaya rin’wana ni rin’wana leri mi nga ta nghena eka rona, tshamani kona ku fikela loko mi huma endhawini yoleyo. Naswona endhawini yin’wana ni yin’wana leyi va nga ta ka va nga mi amukeli kumbe ku mi yingisa, phumunhani thyaka ehansi ka milenge ya n’wina loko mi huma kona, leswaku byi va vumbhoni eka vona.” 11 Hiloko va huma kutani va chumayela hi xikongomelo xa leswaku vanhu va hundzuka; va hlongola madimona yo tala ni ku tota vanhu vo tala lava vabyaka hi mafurha va va hanyisa.