Tisirhelele Eka Mavabyi

MATIKO yo tala ya khale a ma sirheleriwe hi makhumbi lamakulu swinene. Loko valala a vo faya xiphemunyana xa khumbi rero, tiko hinkwaro a ri tava ekhombyeni. Miri wa wena wu fana ni tiko leri sirheleriweke hi khumbi. U fanele u tisirhelela leswaku u tshama u hanye kahle. Xiya swilo swa ntlhanu leswi nga endlaka leswaku u khomiwa hi mavabyi ni ndlela leyi u nga tisirhelelaka ha yona.

1 MATI

XIPHIQO: Mati lama nga tengangiki ma nga endla leswaku munhu a ngheniwa hi switsongwatsongwana leswi nga n’wi vangelaka mavabyi lama nga ni khombo.

NDLELA YO TISIRHELELA: Tiyiseka leswaku u kuma mati lama tengeke. Loko mati lawa u ma kumaka ma nga tenganga, tiyiseka leswaku u rhanga hi ku ma basisa u nga si ma tirhisa.a Hlayisa mati ya wena eka nchumu lowu pfalekeke u tlhela u tirhisa nchumu lowu baseke loko u ma ka. U nga peti mavoko ematini wolawo. Loko swi koteka tshama endhawini leyi vaaki va kona va nga ni swihambukelo.

2 SWAKUDYA

XIPHIQO: Switsongwatsongwana leswi nga ni khombo swi nga kumeka eswakudyeni.

NDLELA YO TISIRHELELA: Swakudya leswi nga ni switsongwatsongwana swi nga ha vonaka swi nga onhakanga. Swi endle mukhuva ku rhanga hi ku hlantswa matsavu ni mihandzu u nga swi si dya. Tiyiseka leswaku mavoko, swibya ni ndhawu leyi u swekelaka aka yona yi basile u nga si sungula ku lunghiselela swakudya. Swakudya swin’wana swi nga ha lava ndzilo lowukulu kumbe ku swekiwa nkarhi wo leha leswaku switsongwatsongwana swi ta fa. Papalata swakudya leswi nga ni risema kumbe leswi tikombaka swi onhakile. Veka swakudya leswi u nga swi tirhisiki exigwitsirisini hi ku hatlisa. Papalata ku swekela van’wana swakudya loko u vabya.b

3 SWITSOTSWANA

XIPHIQO: Switsotswana swin’wana swi ni switsongwatsongwana leswi nga ha ku vabyisaka.

NDLELA YO TISIRHELELA: Tisirhelele eka switsotswana swoleswo hi ku va u tshama endlwini kumbe hi ku ambala swilo leswi pfalaka miri hinkwawo. Loko u etlela tirhisa nete leyi sivelaka switsotswana kumbe u tirhisa mirhi leyi endleriweke ku dlaya switsotswana sweswo. Susa swilo hinkwaswo leswi nga ni mati laha tinsuna ti nga tshikelaka kona.c

4 SWIFUWO

XIPHIQO: Switsongwatsongwana leswi nga riki na khombo eka swifuwo swi nga ha ku vangela mavabyi. Loko u lumiwe kumbe ku haliwa hi swifuwo kumbe u khumbe thyaka ra swona swi nga ha ku vabyisa.

NDLELA YO TISIRHELELA: Van’wana a va pfumeli leswaku swifuwo swi nghena endlwini. Hlamba mavoko endzhaku ka loko u khome swifuwo u tlhela u papalata ku khomakhoma swiharhi. Loko u lumiwile kumbe ku haliwa hi swifuwo swo karhi, hlamba mbanga ya kona naswona u tsutsumela eXibedlhele.d

5 VANHU

XIPHIQO: Loko munhu a khohlola kumbe a entshemula a nga tipfalanga nomu, switsongwatsongwana swin’wana leswi nga emarheni yakwe swi nga ku tlulela. Swi nga tlhela swi ku tlulela loko u angarha munhu yoloye kumbe loko u n’wi qhavula. Switsongwatsongwana swi nga ha tshama exikhon’wini xa rivanti, tinsimbi to khomelela eswitepisini, tifoni, Rhamoti, xikrini xa khomphyuta ni khibodo yo thayipa.

NDLELA YO TISIRHELELA: Tiyiseka leswaku a wu lombani na munhu muchini wo tsema misisi, burachi yo hlamba meno ni thawula. Papalata ku khumba marha ya swiharhi kumbe ya vanhu, ku katsa ni ngati. Swi endle mukhuva ku hlamba mavoko nkarhi na nkarhi. I ndlela leyinene yo papalata ku hangalaka ka switsongwatsongwana.

Loko swi koteka, tshama ekaya loko u vabya. Ndzawulo Yo Lawula Ni Ku Sivela Mavabyi, yi ringanyeta leswaku loko munhu a khohlola kumbe a entshemula i swinene leswaku a nga ti pfali hi voko kambe a tirhise xilapana.

Xivuriso xa khale xi ri: “U tlharihile la voneke khombo kutani a tumbela.” (Swivuriso 22:3) Marito lawa ma tiyisile ngopfungopfu leswi hi hanyaka emisaveni leyi nga ni mavabyi lama nga ni khombo. Loko u vabya ku ta va ku ri vutlhari ku ya vona dokodela kumbe u ya etliniki leyi na le kusuhi ni laha u tshamaka kona ni ku hambeta u tshama ndhawini leyi baseke. Tiyisa masocha ya miri wa wena hi ku tisirhelela eka mavabyi!