Ndzima 24

Xana Ku Endla Timhaka Ta Masangu Swi Ta Endla Leswaku Hi Rhandzana Swinene?

Heather se a a ri ni tin’hweti timbirhi ntsena a rhandzana na Mike kambe a a titwa onge i khale va tivana. Va tshamela ku rhumelelana ti-SMS, va vulavula nkarhi wo leha eriqinghweni naswona va hetiselana ni swivulwa! Kambe siku rin’wana loko va tshame emovheni leyi pakiweke va voningeriwe hi n’weti, Mike a a lava swin’wana handle ko bula ntsena.

Eka tin’hweti timbirhi leti hundzeke, Mike na Heather a va khomana hi mavoko va tlhela va ntswontswana katsongo ntsena. Heather a a nga lavi ku endla swo tlula sweswo. Kambe a nga lavi ku tshikiwa hi Mike. Ku hava munhu un’wana la n’wi endlaka a titwa a sasekile swinene ni ku titwa a ri wo hlawuleka. Naswona u tibyela a ku: ‘Phela mina na Mike ha rhandzana . . . ’

U NGA ha va u swi vona leswaku mhaka leyi yi ta helela kwihi. Kambe u nga ha va u nga yi xiyi ndlela leyi ku endla timhaka ta masangu swi nga onhaka swilo ha yona exikarhi ka Mike na Heather. Xiya mhaka leyi landzelaka:

Loko u tlula nawu wa matimba ya ntumbuluko, wo tanihi nkoka-misava, u ta weriwa hi khombo. Swi tano ni loko u tlula nawu wa mahanyelo wo tanihi lowu nge: “Papalata vumbhisa.” (1 Vatesalonika 4:3) Hi byihi vuyelo bya ku nga wu yingisi nawu lowu? Bibele yi ri: “Loyi a hanyaka hi vumbhisa u dyohela miri wa yena n’wini.” (1 Vakorinto 6:18) Xana marito lawa ma tiyise ku fikela kwihi? Vona loko u nga swi kota ku xaxameta vuyelo byinharhu byo biha laha hansi lebyi nga welaka lava endlaka timhaka ta masangu va nga si nghenela vukati.

1 ․․․․․

2 ․․․․․

3 ․․․․․

Sweswi languta leswi u swi tsaleke. Xana u katse swilo swo tanihi vuvabyi lebyi tluletiwaka hi vuxaka bya rimbewu, ku va ni khwiri leri u nga ri laviki kumbe ku lahlekeriwa hi vuxaka bya wena na Xikwembu? Lebyi i vuyelo byo vava lebyi nga kumiwaka hi un’wana ni un’wana loyi a tlulaka milawu ya Xikwembu ya mahanyelo malunghana ni vumbhisa.

Nilokoswiritano, u nga ha ringeka. U nga ha ku, ‘Mina a ndzi nge humeleriwi hi nchumu.’ Phela, vanhu hinkwavo va endla timhaka ta masangu. Tintangha ta wena exikolweni ta tibuma hileswi ti endlaka timhaka ta masangu naswona swi tikomba ti nga weriwi hi khombo. Kumbexana ku fana na Heather loyi ku vulavuriweke ha yena eku sunguleni ka xihloko lexi, u ehleketa leswaku ku endla timhaka ta masangu swi ta endla leswaku wena ni munhu loyi u rhandzanaka na yena mi ya mi rhandzana swinene. Handle ka sweswo, i mani la lavaka ku hlekuriwa hikwalaho ka leswi a nga si tshamaka a endla timhaka ta masangu? Xana a swi antswi u vhela u endla timhaka ta masangu?

Yima kutani u ehleketanyana! Xo sungula, a hi vanhu hinkwavo lava endlaka timhaka ta masangu. I ntiyiso leswaku u nga ha hlaya hi tinhlayo leti kombisaka leswaku vantshwa vo tala va endla timhaka ta masangu. Hi xikombiso, nkambisiso wun’wana wa le United States wu kombise leswaku vantshwa vambirhi eka vanharhu etikweni rero va va se va sungule ku navela ku endla timhaka ta masangu loko va heta xikolo xa sekondari. Kambe sweswo swi tlhela swi vula leswaku muntshwa un’we eka vanharhu—ku nga nhlayo leyikulu ngopfu—a nga swi naveli. Kutani, ku vuriwa yini hi lava swi navelaka? Valavisisi va kume leswaku vantshwa volavo vo tala va kuma vuyelo byin’we kumbe byo tala lebyi landzelaka lebyi nga tsakisiki.

VUYELO BYO SUNGULA LEBYI NGA TSAKISIKI KU VA NI GOME. Vantshwa vo tala lava endleke timhaka ta masangu va nga si nghenela vukati va vula leswaku va tisorile endzhaku ka nkarhi.

VUYELO BYA VUMBIRHI LEBYI NGA TSAKISIKI KU NGA HA TSHEMBANI. Endzhaku ka loko vanhu volavo vambirhi va endle timhaka ta masangu, un’wana ni un’wana u sungula ku tivutisa a ku, ‘Xana u kona munhu un’wana loyi a tshameke a etlela na yena?’

VUYELO BYA VUNHARHU LEBYI NGA TSAKISIKI KU PFILUNGANYEKA. Vanhwanyana vo tala va rhandza jaha leri nga ta va sirhelela, ku nga ri ku tlanga ha vona. Naswona vafana vo tala a va ha n’wi tsakeli ngopfu nhwanyana loyi a pfumeleke ku etlela na vona.

Ku engetela eka mhaka leyi nga laha henhla, vafana vo tala va vule leswaku a va nge pfuki va teke nhwanyana loyi va tshameke va etlela na yena. Ha yini? Hikuva va tsakela ku teka munhu la nga nhwana!

Loko u ri nhwanyana, xana sweswo swa ku hlamarisa kumbexana swi tlhela swi ku hlundzukisa? Kutani tsundzuka leswi: Ntiyiso wa mhaka malunghana ni ku endla timhaka ta masangu u nga si nghenela vukati wu hambane swinene ni leswi kombisiwaka eka tifilimi ni le ka thelevhixini. Tikhampani leti endlaka tifilimi ti kombisa ku endla timhaka ta masangu loko wa ha ri muntshwa tanihi nchumu lowu tsakisaka naswona ti endla swi vonaka onge i nchumu lowu nga riki na khombo kumbe i rirhandzu ra xiviri. Kambe u nga xisiwi! Vanhu lava ringetaka ku ku kucetela leswaku u endla timhaka ta masangu u nga si nghenela vukati, va lava leswi vuyerisaka vona ntsena. (1 Vakorinto 13:4, 5) Xana munhu loyi a ku rhandzaka hakunene a nga hoxa vutomi bya wena ekhombyeni ni ku ku twisa ku vava? (Swivuriso 5:3, 4) Naswona xana munhu loyi a khathalaka hakunene hi wena a nga ku ringa leswaku u veka vuxaka bya wena ni Xikwembu ekhombyeni?—Vaheveru 13:4.

Loko u ri jaha naswona ku ri ni ntombhi leyi u rhandzanaka na yona, leswi vuriweke eka ndzima leyi swi fanele swi ku nyika xivangelo xa ku anakanyisisa hi vuxaka lebyi u nga na byona ni ntombhi yoleyo. Tivutise, ‘Xana ndza khathala hakunene hi ntombhi ya mina?’ Loko u khathala ha yona, xana u nga swi kombisa njhani sweswo hi ndlela leyinene? U nga swi kombisa hi ku va ni xivindzi xo namarhela milawu ya Xikwembu, hi ku va ni vutlhari byo papalata swiyimo leswi nga mi ringaka ni ku va ni rirhandzu ro lava swilo leswi vuyerisaka ntombhi ya wena. Loko u ri ni timfanelo to tano, a swi kanakanisi leswaku ntombhi ya wena yi ta titwa hilaha nhwanyana wa Muxulami loyi a a ri ni mahanyelo lamanene a titweke hakona loko a ku: “Murhandziwa wanga i wa mina, na mina ndzi wa yena.” (Risimu Ra Solomoni 2:16) Hi ku komisa, u ta va nghwazi ya yena!

Ku nga khathariseki leswaku u mufana kumbe u nhwanyana, loko u endla timhaka ta masangu u nga si nghenela vukati, u ta va u tichicha xiyimo hi ku lahla nchumu wa risima. (Varhoma 1:24) A swi hlamarisi leswi vanhu vo tala swinene va titwaka va nga ri na xikongomelo naswona va nga pfuni nchumu endzhaku ka loko va endle timhaka ta masangu, onge hiloko va pfumelele xirho xa risima xa miri wa vona xi yiviwa! U nga pfumeleli sweswo swi endleka eka wena. Loko munhu a ringeta ku ku kucetela leswaku u etlela na yena hi ku vula a ku, “Loko u ndzi rhandza, u ta swi endla leswi,” n’wi hlamule hi xivindzi u ku, “Loko u ndzi rhandza, a wu nge ndzi kombeli ku etlela na wena!”

Miri wa wena i nchumu wa risima swinene lowu u nga fanelangiki u tlanga ha wona. Kombisa leswaku u ni xivindzi xo yingisa nawu wa Xikwembu wa ku ala ku endla vumbhisa. Kutani, loko wo nghenela vukati siku rin’wana, u ta endla timhaka ta masangu. Naswona u ta tiphina hi tona hi ku helela u nga karhateki ni ku tisola, leswi hi ntolovelo swi karhataka munhu la endleke timhaka ta masangu a nga si nghenela vukati.—Swivuriso 7:22, 23; 1 Vakorinto 7:3.

HLAYA LESWI ENGETELEKEKE HI MHAKA LEYI EKA VHOLUMO 2, TINDZIMA 4 NA 5

MATSALWA

“Balekelani vumbhisa. . . . Loyi a hanyaka hi vumbhisa u dyohela miri wa yena n’wini.”—1 Vakorinto 6:18.

XITSUNDZUXO

Loko swi ta emhakeni ya ndlela leyi u faneleke u tikhoma ha yona loko u ri ni munhu wa rimbewu leri hambaneke ni ra wena, nawu lowunene lowu u faneleke u wu landzela hi lowu: U nga endli nchumu lowu a wu nga ta swi tsakela ku va vatswari va wena va ku vona u ri karhi u wu endla.

XANA A WU SWI TIVA LESWAKU . . . ?

Endzhaku ko endla timhaka ta masangu, jaha ri tala ku tshika ntombhi ya rona ivi ri ya rhandzana ni ntombhi yin’wana.

LESWI NDZI TIYIMISELEKE KU SWI ENDLA!

Loko ndzi ri ni munhu wa rimbewu leri hambaneke ni ra mina, ndzi fanele ndzi papalata swiyimo leswi landzelaka ․․․․․

Loko munhu wa rimbewu leri hambaneke ni ra mina a lava leswaku hi hlangana endhawini leyi hi nga ta va hi ri hexe eka yona, ndzi ta ku ․․․․․

Leswi ndzi lavaka ku vutisa (va-)mutswari wa mina hi mhaka leyi hi leswi ․․․․․

U NGA KU YINI?

● Hambileswi ku endla timhaka ta masangu u nga si nghenela vukati swi nga ha vonakaka swi tsakisa, ha yini wena u nga fanelanga u swi endla?

● U ta endla yini loko un’wana a ku kombela leswaku u etlela na yena?

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 176]

“Tanihi leswi u nga Mukreste, u ni timfanelo leti nga ta ku endla leswaku u rhandzeka eka van’wana. Hikwalaho u fanele u xalamuka naswona u ala loko va ku kucetela leswaku u endla swilo swo biha. Ti teke ti ri ta nkoka timfanelo toleto. Tshama u tshembekile!”—Joshua

[Xifaniso lexi nga eka matluka 176, 177]

Ku endla timhaka ta masangu u nga si nghenela vukati swi fana ni ku teka xifaniso xo saseka u xi veka enyangweni leswaku ku suriwa milenge eka xona