Ndzima 5

Ha Yini Ndzi Nga Fanelanga Ndzi Etlela Ni Munhu Kukondza Ndzi Teka Kumbe Ku Tekiwa?

“Ndzi navela ku twa leswaku swi njhani ku etlela ni jaha.”—Kelly.

“Ndzi twa onge ndzi kayivela swo karhi hi leswi ndzi nga si tshamaka ndzi etlela ni nhwanyana.”—Jordon.

“XANA a wu si tshama u etlela ni munhu?” Xivutiso lexi xi nga ha ku endla u titwa u chava. Kahle-kahle vantshwa vo tala lava nga siki etlelaka ni munhu va tekiwa va ri swiphunta. Hi yona mhaka leyi vo tala va nghenelaka timhaka ta masangu va nga si teka kumbe ku tekiwa!

Ku Kokiwa Hi Ku Navela Ni Ku Yengiwa Hi Tintangha

Loko u ri Mukreste wa swi tiva leswaku Bibele yi ku byela leswaku u “papalata vumbhisa.” (1 Vatesalonika 4:3) Hambiswiritano, a swi olovi ku lawula ku navela ka wena ko lava ku etlela ni munhu. Muntshwa la vuriwaka Paul u ri: “Minkarhi yin’wana ndzi tikuma ndzi anakanya hi ku etlela ni nhwanyana ndzi nga tivi nileswaku swi tise ku yini.” Tiva leswaku swi tolovelekile ku titwa hi ndlela yoleyo.

Kambe ku tshamela ku hlekiwa ni ku hlekuriwa hileswi wena u nga si tshamaka u etlela ni jaha kumbe nhwanyana a swi tsakisi! Hi xikombiso, u titwa njhani loko tintangha ta wena ti ku byela leswaku a wu nchumu loko u nga si tshama u etlela ni munhu wo karhi? Ellen u ri: “Tintangha ta wena ti endla u titwa onge ku etlela ni munhu i nchumu lowu tsakisaka ni lowu tolovelekeke. Ti vula leswaku loko u nga joli a wu tlharihanga.”

Kambe ku ni mhaka yin’wana leyi khumbaka ku etlela ni munhu u nga si teka kumbe ku tekiwa, leyi tintangha ta wena ti nga vuliki nchumu ha yona. Hi xikombiso, Maria loyi a etleleke ni mufana la twanaka na yena u ri: “Ndzi titwe ndzi ri ni tingana endzhaku ko etlela na yena. A ndzi tivenga ni ku venga jaha ra mina.” Vantshwa vo tala a va swi xiyi leswaku leswi hi swona swi talaka ku endleka. Ku etlela ni jaha kumbe ntombhi u nga si teka kumbe ku tekiwa swi tala ku ku siya u ri ni gome naswona vuyelo bya kona a byi nandzihi!

Hambiswiritano, muntshwa la vuriwaka Shanda wa vutisa: “Ha yini Xikwembu xi endla leswaku vantshwa va navela ku etlela ni munhu, xi ri karhi xi swi tiva leswaku va fanele va lawula ku navela koloko kukondza va teka kumbe ku tekiwa?” Lexi i xivutiso xa kahle. Kambe xiya leswi landzelaka:

Xana ku navela timhaka ta masangu hi wona ntsena nchumu lowu u wu navelaka ngopfu? A swi tano. Yehovha Xikwembu u ku vumbe u ri ni vuswikoti byo navela swilo swo hambana-hambana.

Xana u fanele ku endla nchumu wun’wana ni wun’wana lowu u wu navelaka? Doo, hikuva Xikwembu xi ku endle leswaku u va ni vuswikoti byo lawula leswi u swi endlaka.

Kutani, xana u dyondza yini? U dyondza leswaku hambileswi u nga kotiki ku sivela ku navela ko karhi, u nga swi kota ku tikhoma. Ku lava ku enerisa ku navela kun’wana ni kun’wana ko lava ku etlela ni munhu i vuhunguki, swi nga fana ni ku hima munhu nkarhi ni nkarhi loko u hlundzukile.

Ntiyiso wa mhaka hi leswaku, xikongomelo xa Xikwembu a ku nga ri leswaku hi tirhisa swirho swa hina swa le xihundleni hi ndlela leyi nga fanelangiki. Bibele yi ri: “Un’wana ni un’wana wa n’wina a tiva ndlela yo lawula xibya xakwe hi ku kwetsima ni ku xiximeka.” (1 Vatesalonika 4:4) Tanihi leswi ku nga ni “nkarhi wa ku rhandza ni nkarhi wa ku venga,” ku ni nkarhi lowu faneleke wa ku etlela ni munhu ni lowu nga fanelangiki. (Eklesiasta 3:1-8) Xa nkoka hileswaku u ni vuswikoti byo lawula ku navela ka wena!

Kambe u nga endla yini loko un’wana a ku hleka a ku, “Xana i ntiyiso leswaku a wu si tshama u etlela ni mufana kumbe ni nhwanyana?” U nga chavisiwi hi sweswo. Eka munhu loyi a tsakisiwaka hi ku ku hleka, u nga ha ku: “Ina, a ndzi si onha vuntshwa bya mina, naswona ndza tinyungubyisa hi sweswo.” Kumbe u nga ha ku, “Swoleswo a swi lavi wena.”a (Swivuriso 26:4; Vakolosa 4:6) Kambe swi nga ha endleka munhu loyi a ku vutisaka a lava ku tiva leswi engetelekeke. Loko swi ri tano, u nga n’wi hlamusela xivangelo xa wena lexi sekeriweke eBibeleni.

Xana ti kona tindlela tin’wana leti u nga hlamulaka munhu loyi a ku hlekulaka a ku: “Xana i ntiyiso leswaku a wu si tshama u etlela ni mufana kumbe ni nhwanyana?” Loko ti ri kona ti tsale laha.

․․․․․

Nyiko Ya Risima

Xana Xikwembu xi titwa njhani loko vanhu va etlela swin’we va nga si tekana? A hi nge u xavele munghana wa wena nyiko yo karhi. Kambe munghana wa wena hi ku lava ku tiva a yi pfula u nga si n’wi nyika yona. Xana a wu ta titwa njhani? Ehleketa leswaku Xikwembu xi titwa njhani loko u etlela ni munhu u nga si n’wi teka kumbe u nga si tekiwa. Xikwembu xi lava leswaku u rhanga hi ku teka kumbe u tekiwa leswaku u ta tiphina hi nyiko leyi.—Genesa 1:28.

Xana u nga endla yini loko u titwa u navela ku etlela ni munhu? Dyondza ku lawula ku navela ka wena. U nga swi kota ku endla tano. Khongela eka Yehovha leswaku a ku pfuna. Moya wa yena wu nga ku pfuna leswaku u kota ku tikhoma. (Vagalatiya 5:22, 23) Tsundzuka leswaku Yehovha a nge ku ‘tsoni nchumu wihi ni wihi lowunene loko u famba hi ndlela leyi pfumalaka xihoxo.’ (Pisalema 84:11) Muntshwa la vuriwaka Gordon u ri: “Loko ndzi fikeriwa hi mianakanyo ya leswaku a swi bihanga ku etlela ni nhwanyana hi nga si tekana, ndzi ehleketisisa hi vuyelo byo biha lebyi nga ta va kona eka vuxaka bya mina na Yehovha, kutani ndzi xiya leswaku a ku na xidyoho lexi faneleke xi ndzi hambanisa na yena.”

Mhaka ya xiheri hi leswaku, loko munhu a nga si etlela ni munhu a swi vuli leswaku a nga tlharihanga. Kambe ku tikhoma ko biha, hi kona loku onhaka munhu, naswona ka nyumisa tlhelo ku ni khombo. Xisweswo u nga pfumeleli ku yengiwa hi vanhu vo biha hikuva va lava u pfumela leswaku a wu tlharihanga loko u yingisa milawu ya Bibele. Hi ku tshama u tengile, u sirhelela rihanyo ra wena naswona u ta tshama u tsakile, kasi xa nkoka swinene u sirhelela vuxaka bya wena ni Xikwembu.

HLAYA LESWI ENGETELEKEKE HI MHAKA LEYI EKA VHOLUMO 1, NDZIMA 24

[Nhlamuselo ya le hansi]

MATSALWA

“Loko munhu . . . embilwini ya yena a endle xiboho xo hlayisa vutengi byakwe bya rimbewu, u ta va a endla kahle.”—1 Vakorinto 7:37.

XITSUNDZUXO

Papalata ku tolovelana ni lava va nga riki ni mahanyelo lamanene, hambiloko va vula leswaku na vona i Vakreste.

XANA A WU SWI TIVA LESWAKU . . . ?

Vanhu lava pfumelaka ku etlela ni munhu un’wana ni un’wana va tala ku tshama va ri tano hambiloko se va tekile kumbe va tekiwile. Kasi lava tshamaka va tshembekile eka milawu ya Xikwembu ya ku tikhoma kukondza va cata, va tala ku tshama va tshembekile ni loko se va catile.

LESWI NDZI TIYIMISELEKE KU SWI ENDLA!

Leswaku ndzi tshama ndzi tengile kukondza ndzi cata ndzi fanele ndzi ․․․․․

Loko vanghana va mina va ndzi hambukisa eka xiboho lexi ndzi xi tekeke, ndzi ta ․․․․․

Leswi ndzi lavaka ku vutisa (va-)mutswari wa mina hi mhaka leyi ․․․․․

U NGA KU YINI?

● Xana u vona onge i yini lexi endlaka leswaku van’wana va hleka vanhu lava nga si etlelaka ni munhu?

● Ha yini swi tika ku tshama u tshembekile emhakeni leyi?

● Xana u ta vuyeriwa hi yini loko u tshama u tshembekile kukondza u cata?

● Xana u nga yi hlamusela njhani ndzisana ya wena ndlela leyi swi pfunaka ha yona ku nga etleli ni munhu kukondza u teka kumbe u tekiwa?

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 51]

“Lexi xi ndzi pfunaka ku tshama ndzi tshembekile i ku tshama ndzi tsundzuka leswaku ‘ku hava mbhisa kumbe munhu loyi a nga basangiki la nga ni ndzhaka ni yin’we emfun’weni wa Xikwembu.” (Vaefesa 5:5)—Lydia

[Bokisi leri nga eka tluka 49]

Xitoloveto

Kahle-kahle Ku Ta Endleka Yini?

Hi xitalo tintangha ta wena a ti vuli nchumu hi vuyelo byo biha lebyi vaka kona loko u etlela ni munhu mi nga si tekana, swi tano ni hi vuhungasi lebyi dumeke. Anakanya hi swiyimo swinharhu leswi landzelaka. Xana u ehleketa leswaku kahle-kahle ku ta endleka yini eka vantshwa lava?

● Mufana un’wana exikolweni u tibuma hi leswaku yena u etlele ni vanhwanyana vo tala. U vula leswaku u tiphine ngopfu—naswona a ku na nchumu wo biha lowu humeleleke ni le ka wun’we wa vona. Kahle-kahle ku ta endleka yini eka mufana loyi ni vanhwanyana lava? ․․․․․

● Filimi yi gimeta hi ku kombisa vantshwa vambirhi lava nga tekanangiki va etlela swin’we, ku ri ndlela yo komba leswaku va rhandzana. Xana a ku ta endleka yini loko mhaka leyi a yi endleka hi xiviri? ․․․․․

● U hlangana ni mufana wo langutekaka loyi a kombelaka ku etlela na wena. U vula leswaku a swi nge tiviwi hi munhu. Loko wo pfumela u ringeta ku pfala-pfala mhaka leyi, kahle-kahle ku ta endleka yini? ․․․․․

[Xifaniso lexi nga eka tluka 54]

Ku etlela ni munhu u nga si teka kumbe ku tekiwa swi fana ni ku pfula nyiko u nga si nyikiwa yona