Swigego Swa Dyondzisa

Handle ko tipfinyinga wa pfumela leswaku Yesu a a ri Mudyondzisi lonkulu ku tlula hinkwavo lava tshameke va hanya laha misaveni. Swi nga ha endleka leswaku u kale u ringeta ku tekelela man’wana ya madyondziselo yakwe, yo tanihi ndlela leyi a a swi tirhisa ha yona swivutiso ni swifaniso. Kambe, xana u tshame u swi xiya leswaku a a tala ku tirhisa swigego loko a dyondzisa?

Vanhu vo tala va tirhisa swigego loko va vulavula. Na wena u nga ha va u swi tirhisa minkarhi yo tala handle ko swi xiya. U nga ha vula marito yo fana ni lawa, “Va vule leswaku mihandzu leyi hinkwayo yi wupfile; kambe, leyi a yi si wupfa.” Kumbe, “Loko a ha ri ntsongo a a ri ni tingana, kambe sweswi u ni xinghana swinene.”

Etimhakeni to fana ni leti, u sungula hi ku vula ntiyiso wa mhaka; kutani u vula xigego hi ku tirhisa swiga swo tanihi leswi nge kambe, hambiswiritano, ematshan’weni, kumbe hi hala tlhelo. Kumbe u nga ha tirhisa xigego hi ku va u engetela rungula ro karhi. Loko u tirhisa swigego loko u vulavula, leswi u swi vulaka swi ta twala swi ri swa ntumbuluko naswona swi ta endla leswaku van’wana va swi twisisa leswi u swi vulaka.

Hambiloko swigego swi nga tolovelekanga eka tindzimi kumbe eka mindhavuko yin’wana, hi ta va hi endla kahle loko hi xiya nkoka wa swona. Ha yini? Hikuva swi tirhisiwe ko tala eRitweni ra Xikwembu leri huhuteriweke. Minkarhi yo tala Yesu a a tirhisa swigego. Anakanya hi tindzimana leti: “Vanhu va lumeka rivoni va ri veka ehenhla ka xo tlhandleka rivoni, ku nga ri ehansi ka xirhundzu xo pima.” “Ndzi tele ku ta hetisisa [Nawu], ku nga ri ku ta lovisa.” “Mi swi twile leswaku ku vuriwe leswi, ‘U nga tshuki u endla vuoswi.’ Kambe ndza mi byela leswaku un’wana ni un’wana la tshamelaka ku languta wansati . . . ” “Ku vuriwe va ku, ‘Tihlo hi tihlo, tino hi tino.’ Hambiswiritano, mina ndzi ri eka n’wina: Mi nga n’wi kaneti la hombolokeke; kambe hambi ku ri mani la mi makalaka erhameni ra xinene, hundzuluxelani ni lerin’wana.”—Mat. 5:15, 17, 27, 28, 38, 39.

Ku ni swigego swo fana ni sweswo ni le tibukwini tin’wana ta Bibele. Swi nga ku pfuna leswaku u twisisa mhaka kumbe swi kandziyisa ndlela yo antswa yo endla swilo swo karhi. Loko u ri mutswari, anakanyisisa hi xigego lexi: “N’wina, vatatana, mi nga karhati vana va n’wina, kambe hambetani mi va kurisa hi ku tshinya ni nkongomiso wa mianakanyo wa Yehovha.” (Efe. 6:4) Loko muapostola Pawulo a a tsale leswaku tatana (kumbe manana) u fanele a kurisa n’wana wakwe hi ku tshinya ni nkongomiso wa Xikwembu, sweswo a ku ta va ku ri vutlhari ni ntiyiso. Kambe, mhaka leyi yi twisiseka kahle loko ku tirhisiwa xigego lexi nge, ‘mi nga va kharhati kambe mi va kurisa hi ku tshinya ni nkongomiso wa mianakanyo wa Yehovha.’

Endzhakunyana kona eka ndzima yoleyo, Pawulo u tsarile a ku: “A hi dodombisani ni ngati ni nyama, kambe ni . . . mavandla lama hombolokeke ya moya, etindhawini ta le tilweni.” (Efe. 6:12) Xigego xolexo swi nga ha endleka xi ku pfunile u xiya leswaku u langutane ni nyimpi leyikulu swinene. A wu dodombisani ni vanhu va nyama; ematshan’weni ya sweswo, u dodombisana ni mavandla lama hombolokeke ya moya.

VUYERIWA EKA SWIGEGO

Eka yona buku ya Bibele ya Vaefesa, u ta kuma tindzimana tin’wana to tala laha eka tona Pawulo a tirhiseke swigego. Ku anakanyisisa hi swigego sweswo swi nga hi pfuna leswaku hi twisisa leswi Pawulo a a vula swona ni ku swi twisisa kahle leswi hi faneleke hi swi endla.

Swi nga ha ku tsakisa swi tlhela swi ku vuyerisa ku kambisisa chati leyi fambisanaka ni xihloko lexi, leyi kombisaka swigego swin’wana leswi nga eka Vaefesa ndzima 4 na 5. Loko u ri karhi u hlaya xigego ha xin’we ehleketa hi vutomi bya wena. Tivutise: ‘Kahle-kahle, langutelo ra mina ri njhani? Ndzi angula njhani eka xiyimo lexi kumbe xin’wana xo fana na xona? Vanhu van’wana va ehleketa leswaku ndzi fanekiseriwa hi xiphemu xihi xa xigego?’ Loko u xiya leswaku xigego xo karhi xi kombisa leswaku u fanele u antswisa swo karhi, ringeta ku endla tano. Pfumela ku dyondzisiwa hi xigego xexo.

Kumbe u nga ha tirhisa chati tanihi xiphemu xa vugandzeri bya n’wina bya ndyangu. Xo sungula, swirho hinkwaswo swa ndyangu wa wena swi nga hlaya swigego sweswo. Kutani un’we wa n’wina a nga boxa xiphemu xo sungula xa xigego, a nyika swirho leswin’wana swa ndyangu nkarhi wo tsundzuka yinhla leyi xiphemu xa vumbirhi xa xigego xi yi kandziyisaka. Sweswo swi nga endla leswaku ndyangu wu va ni mabulo lama tsakisaka malunghana ni ndlela leyi mi nga xi tirhisaka ha yona xiphemu xa vumbirhi xa xigego evuton’wini bya n’wina. Ku kambisisa swigego hi ndlela yo tano swi nga pfuna vantshwa ni lavakulu leswaku va hlakulela mahanyelo ya Vukreste loko va ri ekaya ni le tindhawini tin’wana.

Loko u ya u wu xiya kahle nkoka wa swigego, u nga ha kota ku ti xiya kahle tindhawu leti swi tirhisiweke eka tona eBibeleni naswona swi nga ha ku pfuna swinene loko u ri ensin’wini. Hi xikombiso, u nga ha byela n’wini wa muti u ku: “Vanhu vo tala va vula leswaku munhu un’wana ni un’wana u ni moya-xiviri lowu nga fiki, kambe xiya leswi Rito ra Xikwembu ri swi vulaka laha.” Kumbe loko u ri karhi u fambisa dyondzo ya Bibele, u nga ha vutisa u ku: “Vanhu vo tala endhawini leyi va pfumela leswaku Xikwembu na Yesu i munhu un’we; hambiswiritano, i yini leswi Bibele yi swi vulaka hi mhaka leyi? Kambe wena u ri yini?”

I ntiyiso leswaku eMatsalweni ku ni swigego swo tala leswi dyondzisaka, leswi nga hi pfunaka ku famba hi ndlela ya Xikwembu. Nakambe hi nga tirhisa swigego ku pfuna vanhu van’wana leswaku va tiva ntiyiso lowu nga eBibeleni.