Xipimo Xa Wukhume Ni Ntlhanu Ni Xinwe
“Pinyamelani Kuranzana”
1. Zini zi talako ku hlamalisa lava va tako mitlhanganwini ya Timboni ta Jehova hi khati go sangula?
A XIKHATI lexi a vanhu va tako mitlhanganwini ya Timboni ta Jehova hi khati go sangula, va tala ku hlamaliswa hi liranzo leli li kombiswako kwalaho. Va li wona ka ndlela leyi va hoyozelwako ha yona ni ka wumakabye legi gi nga kona. A vapfhumba va tako ka migotsovanyano ya hina vonawo va li wona a liranzo leli. A mutsali munwe wa mahungu i lo bika xungetano hi gotsovanyano wo kari: ‘A ku na munhu a dzahileko mimuri yo lahlisa mapimo kutani ku popiwa hi byala. A ku na tihuwa ni kucwanga. Ku hava kunikinyana. A ku na kuchovana. Ku hava wo wulawula tihlamba kutani wo rukatela. A ku na mafenya kutani mawulawulela ma nga hlazekangiko. Ku hava wo dzaha. A ku yiviwi. A ku na munhu a hoxako zikotela kutani chaka laha tsenzeleni. Wu wa hi nchumu wu nga tolovelekangiko hakunene.’ Zontlhe lezi xikombiso xa liranzo, leli ‘li nga ti maheliko lezi zi nga faneliko, li nga ti laveliko za lona.’ — 1 Va Le Korinte 13:4-8.
2. (a) Hi kufamba ka xikhati, zini zi faneleko ku woneka a kukombiseni ka hina liranzo? (b) Hi ku pimanyisa Kristu, liranzo la lixaka muni hi faneleko ku li hlakulela?
2 A liranzo la wumakabye hi lona li nga xifungo xi tivekisako a maKristu ya lisine. (Johani 13:35) A xikhati lexi hi kulako hi tlhelo ga moya, hi gonza ku kombisa khwatsi a liranzo. Mupostoli Paule i khongelele lezaku a liranzo la maKristu-kulobye “li fela ku anziswa nguvunguvu.” (Va Le Filipi 1:9) Mupostoli Johani i kombisile lezaku a liranzo la hina li fanele kuva la kutikarata. Yena i lo tsala: “Ha li tiva liranzo hi kota ya lexi, lezaku Jesu i lo nyikela kuhanya kakwe hi kota ya hina; hikwalaho hi yimelwe hi ku nyikela a kuhanya ka hina hi kota ya vamakabye.” (1 Johani 3:16; Johani 15:12, 13) Xana hina hakunene hi wa ta nyikela a wutomi ga hina hi kota ya vamakabye va hina? Hambulezi a matshamela yo tala ma nga laviko lezaku hi maha lezo, xana hi ti karata kuya chikela kwihi kasi ku va vuna zalezi, hambu loku zi nga hehuki?
3. (a) Xana hi fanele ku kombisa liranzo lo mbhelela hi ndlela muni? (b) Hikuyini zi nga za lisima a ku ranzana zalezi?
3 Zinwe ni zimaho za hina lezi zi kombisako a moya wa kutikarata, hi fanele ku ranza vamakabye va hina hi kumbhelela. A Mhaka ya Nungungulu ya hi khongotela yiku: “Ranzanani hi liranzo la wumakabye.” (Va Le Roma 12:10) Hina hontlheni ha ranza vanhu vo kari hi ndlela leyo. Kanilezi, xana ha zi kota ku kombisa liranzo lelo ka vanwani kambe? Kota lezi a kugumesa ka mafambisela lawa ya kale ku tshinelako, za lisima lezaku hi tshinelelana ni maKristu-kulori. A Biblia gi ngalo: “A kugumelwa ka zontlhe ku tshinele; . . . nguvunguvu pinyamelani kuranzana, hakuva a liranzo li khubhunyeta zionho zinyingi.” — 1 Pedro 4:7, 8.
A Xikhati Lexi Ku Humelelako Zikarato
4. (a) Hikuyini zi kotekako lezaku ku humelela zikarato xikari ka lava va nga lomu bandleni? (b) Hambu loku hi nga byekeleli a ku maha lezo xikhati xontlhe, hi wahi mabhinzu ma nene lawa hi nga ma kumako hi ku tirisa a wusungukati ga Biblia?
4 Hakunene, kota lezi hi nga mbhelelangiko, ku tava ni zikhati lezi hi ta nga maha zilo zi khunguvanyisako vanwani. A vamakabye va hina vonawu va nga hi onhela hi tindlela to hambanahambana. (1 Johani 1:8) Loku u dzuka u kumeka ka tshamela lego, xana u fanele ku maha yini? A Mitsalo yi nyika zileletelo zi lavekako. Kanilezi lezi yi zi wulako zi nga ha hambana ni lezi hina kota vanhu va nga mbhelelangiko hi byekeleleko ku zi maha. (Va Le Roma 7:21-23) Hambulezo, a kutirisa ka hina a wusungukati legi gi nga lomu ka Biblia hi mbilu yontlhe ku ta nyika xikombiso xa kuxuva ka hina kontlhe ka ku lava ku xalalisa Jehova. A ku maha lezo zi ta engetela kambe a lisima la liranzo la hina ka vanwani.
5. Loku munhu a hi mahela kubiha, hikuyini hi nga faneliko ku ti photela?
5 A xikhati lexi a vanhu va mahelwako kubiha, a zikhati zo kari vona va ti photela ka loyi a va khunguvanyisileko. Kanilezi a ku ti photela ku engetela a xikarato ntsena. Loku ku hi ni xilaveko xa ku tlheliselwa, hi fanele ku zi tsikela Nungungulu. (Mavingu 24:29; Va Le Roma 12:17-21) Vanwani va nga ha zama ku potsa ku kumana ni loyi a va khunguvanyisileko. Kanilezi a hi faneli ku maha lezo ka vakhozeli-kulori, hakuva a kuamukelwa ka wukhozeli ga hina, hi tlhelo ginwani, ku khegela ka ku ranza vamakabye va hina. (1 Johani 4:20) Hikwalaho, Paule i lo tsala lezi: “Honiselanani niku tsetselelana; loku munhu a hi ni xisolo ka munwani, kota lezi Hosi yi nga mu tsetselela, nwinawu mahani zalezo.” (Va Le Kolosi 3:13) Wa zi kota a ku maha lezo?
6. (a) Xana hi fanele ku mu tsetselela kungani makabye wa hina? (b) Xana ku zwisisa yini ku ta nga hi vuna a ku yimisana ni xionho lexi hi mahelweko?
6 Hi ta kuyini loku a munhu wo kari a hi mahela kubiha hi kuphindaphinda kanilezi na a nga mahi a zionho za hombe za kuza a hlongoliwa bandleni hi kota ya zona? A ka zionho lezo za zitsongwani, mupostoli Pedro i nyikile mawonela ya ku tsetselela “ku kala ntlhanu ni kumbiri.” Kanilezi Jesu i te ngalo: “A nzi ku byeli nziku: Ku kala ntlhanu ni kumbiri; kanilezi ku kala ku maha 70 wa makhati ma wuyetilweko hi ntlhanu ni kumbiri [“77 wa makhati,” NM].” Yena i lo dlunyatisa a wuhombe ga nanzu wa hina ka Nungungulu na a ringanisa ni milanzu leyi a vanhu vanwani va nga nayo ka hina. (Mateu 18:21-35) Hina ha onhela Nungungulu hi tindlela to tala siku ni siku — zikhati zinwani hi makangwa, hi lezi hi zi wulako kutani ku zi pimisa, kutani hi lezi hi tsikako ku zi maha — na hi nga zi tivi lezaku ho onha. (Va Le Roma 3:23) Hambulezo, Nungungulu wa ha simama kuva ni wuxinji ka hina. (Tisimu 103:10-14; 130:3, 4) Yena i lava lezaku hinawu hi kombisana a wuxinji. (Mateu 6:14, 15; Va Le Efesusi 4:1-3) Zonake hi ta kombisa a liranzo leli ‘li nga alakanyeliko hi kubiha loku li mahelweko kona.’ — 1 Va Le Korinte 13:4, 5; 1 Pedro 3:8, 9.
7. Zini hi faneleko ku maha loku makabye munwe a kari a alakanyela kubiha ha hina?
7 Ku ngava ni zikhati lezi hi polako lezaku hambu lezi hi nga alakanyeliko kubiha hi makabye wa hina, yena wa alakanyela kubiha ha hina. Hi nga hlawula a ku zi ‘khubhunyeta hi liranzo,’ hi kuya hi mawonela ya bhuku ga 1 Pedro 4:8. Kutani hi nga boha a ku ya wulawula naye kasi hi zama ku wuyisa kurula. — Mateu 5:23, 24.
8. Loku a mukholwa-kulori a maha zilo zo kari lezi zi hi zangarisako, xini xi nga mahiwako xungetano hi mhaka leyo?
8 Zi nga ha maheka na ku hi ni mukholwa-kuloni loyi a mahako zilo zo kari lezi zi nga zangarisiko wena wece kanilezi ni vanwani kambe. Zi wa nga tava zi nene a ku bhulisana naye? Kuzilava. Loku wena ha wece u mu tlhamusela a mhaka hi ndlela yi nene, lezo zi nga tisa mihanzu yi nene. Kanilezi wena u fanele ku ranga hi ku ti wutisa: ‘Xana yena i maha zilo lezi zi nga yelaniko ni mitsalo hakunene? Kutani zi maha xikarato hi kota ya lezi a mudawuko ni mawundlelwa ya mina ma nga hambana ni lawa yakwe?’ Ti wonele lezaku u nga ti yimiseli milayo ya wena wutsumbu u tlhela u lamula vanwani hi yona. (Jakobe 4:11, 12) Jehova i amukela vanhu va humako ka tixaka tontlhe ta midawuko handle ka xihlawulela niku i na ni lihlaza-mbilu ka vona a xikhati lexi va kulako hi tlhelo ga moya.
9. (a) Hi vamani lava va lulamisako timhaka ta zionho za hombe lomu bandleni? (b) Hi rini ku nga wutihlamuleli ga loyi a onhelweko lezaku a sangula hi yena a ku lava loyi a mu khunguvanyisileko, niku hi xigelo muni?
9 Loku a wo kari lomu bandleni a maha xionho xa hombe, xo kota a ku tirisa a ziro za wubeleki hi ndlela ya hava, lezo zi fanele a ku lulamiswa hi xihatla. Hi vamani? Hi madota. (Jakobe 5:14, 15) Kanilezi, loku a xionho xi mahelwa munhu, kuzilava lomu timhakeni ta mabhinzu kutani hi kuwulawula ka hava, zonake loyi a onhelweko a kusangula i fanele ku ti karata a ku lava loyi a mu khunguvanyisileko lezaku va bhula na va hi voce. (Mateu 18:15) Loku lezo zi nga lulamisi a mhaka, ku fanele ku mahiwa zinwani, kota lezi zi kombisiwako lomu ka Mateu 18:16, 17. A ku ranza a makabye wa hina a onhileko ni ku navela a ku mu ‘kuma’ zi ta hi vuna a ku maha lezo hi ndlela ya kuva hi khumba mbilu yakwe. — Mavingu 16:23.
10. A xikhati lexi ku humelelako xikarato, zini zi to hi vuna a ku wona a mhaka leyo hi ndlela yi faneleko?
10 A xikhati lexi ku humelelako xikarato, kani xova xa hombe kutani xi tsongwani, hi nga vuneka loku hi ti karata a ku zwisisa lezi Jehova a xi wonisako zona. Yena a nga xalaliswi hi tixaka tontlhe ta xionho, niku a xikhatini xakwe xi yimisilweko, a vamahi va zionho za hombe lava va nga ti soliko va hlongolwa lomu hlengeletanweni yakwe. Hambulezo, hi nga rivaleni lezaku hontlheni ha onha hi tindlela ti tsongwani niku hi na ni xilaveko xa lihlaza-mbilu ni tipswalo takwe. Hikwalaho Jehova i nyika xikombiso xi faneleko ku pimanyiswa hi hina a xikhati lexi vanwani va hi onhelako. Loku hi hi ni tipswalo, hi kombisa a liranzo lakwe. — Va Le Efesusi 5:1, 2.
Hlota Tindlela Ta Ku ‘Anamisa Mbilu’
11. Hikuyini Paule a kucileko a va le Korinte lezaku va ‘anamisa a timbilu’?
11 Paule i mbhetile tihweti na a tiyisa a bandla ga le Korinte, le Grekia. Yena i tirile nguvu kasi a ku vuna vamakabye kwaseyo, niku i wa va ranza. Kanilezi a vo kari xikari kabye va wa nga mu ranzi nguvu. Va wa solasola nguvu. Yena i lo va kuca lezaku va ‘anamisa a timbilu’ kukombiseni ka liranzo. (2 Va Le Korinte 6:11-13; 12:15) Hina hontlhe hi maha khwatsi hi ku alakanyela a lipimo leli hi kombisako ha lona liranzo ka vanwani ni ku hlota tindlela ta ku anamisa a timbilu. — 1 Johani 3:14.
12. Xana hi nga zi kotisa kuyini a ku kulisa a liranzo la hina ka vontlhe lomu bandleni?
12 Xana va kona a vo kari lomu bandleni lava zi hi nonohelako a ku va tshinelela? Loku hi zama a ku khubhunyeta a kuhambana ka matshamela ya hina — kota lezi hi nga wa ta lava lezaku va hi mahela — lezo zi nga vuna a ku tiyisa a kuzwanana xikari ka hina. A kutizwa ka hina xungetano hi vona ku nga anziswa kambe loku hi wona a matshamela yabye ya ma nene hi tlhela hi veka kupima ka hina ka wona. Lezi hakunene zi ta kulisa a liranzo la hina ka vona. — Luka 6:32, 33, 36.
13. Xana hi nga anamisisa kuyini a timbilu kukombiseni ka liranzo ka lava va nga bandleni ga hina?
13 Hakunene, a hi nge zi koti ku maha zontlhe lezi hi lavako ku mahela vanwani. Za koteka a ku hi nga zi koti a ku losa vontlhe ka tlhangano munwe ni munwani. Zi nga ha maha lezaku hi nga zi koti ku ramba vontlhe a xikhati lexi hi vitanako vanghana akuva va taga na hina. Kanilezi xana ha zi kota ku anamisa a timbilu hi ku mbheta a timeneti ti tsongwani ntsena na hi zama a ku tivana khwatsi ni munhu wo kari lomu bandleni ga hina? Za koteka a ku a xikhati xo kari hi ramba a munhu loyi hi nga mu tiviko khwatsi lezaku hi tira naye wutirelini ga simu?
14. Loku hi hi xikari ka maKristu lawa hi kalako hi nga se wonana nawo, hi nga kombisa kuyini a kupinyamela kuranzana?
14 A migotsovanyano ya muganga yi nyika zikhati zi nene za ku anamisa a liranzo la hina. Za koteka aku na ku hi ni makume ya mazana ya vanhu. A hi nge zi koti a ku bhula navo vontlhe, kanilezi ha zi kota kuva ni mahanyela lawa ma kombako lezaku hi rangisa a kutshamiseka kabye mahlweni ka kuranza ka hina. Zikhatini za kuhumula, hi nga kombisa kukhatala hi vanwani hi ku sangula hi hina hi losa lava va tshamileko kusuhani na hina. A siku go kari vontlhe lava va hanyako misaveni va tava vamakabye va xinuna ni va xisati, na va hi ni wumunwe wukhozelini ga Nungungulu wa zinene ni Dadani wa vontlhe. A hi kutsakisa ka zona a kuva hi tivana! A ku pinyamela kuranzana ku ta hi kuca a ku lava ku maha lezo. Hikuyini u nga sanguli zalezi?
Ziwutiso Za Kuvuxeta
• Loku ku tshuka ku humelela zikarato xikari ka maKristu, xana zi fanele a ku lulamiswa hi ndlela muni, niku hikuyini?
• A xikhati lexi hi kulako hi le moyeni, xana a liranzo la hina li fanele ku kulawo hi tindlela muni?
• Xana zi kotekisa kuyini a ku kombisa kupinyamela kuranzana ni vanhu vanwani ahandle ka vanghana va laha kusuhani?
[Mufota ka phajina 148]
A liranzo la wuKristu li kombiswa hi tindlela to tala, a ku kota lomu mitlhanganwini ya bandla