Março

Mupostoli Pedro i kucile maKristu lezvaku ma tirisa wutlhari ni ntamu wabye kasi ku vhuna makholwa-kuloni. Pedro i tsalile lezvi: “Hi kuya hi lipimo la cinyikiwo leci a mun’we ni mun’wani a nyikilweko, i wa ci tirise kasi ku tirela van’wani kota nandza ga gi nene ga tipswalo ta Nungungulu.” (1 Ped. 4:10) A hi faneli ku chava ku tirisa a wutlhari ga hina hi ku alakanya ku a van’wani va nga khunguvanyeka kutani ku mbhela ntamu. Kanilezvi a hi faneli ku gwirela vamakabye hi kota ya wutlhari lego. (1 Kor. 4:6) Hi fanele ku alakanya lezvaku ni gihi a wutlhari hi nga nago, cinyikiwo ci tako hi ka Nungungulu. Hikwalaho, hi fanele ku tirisa wutlhari lego kasi ku vhuna bandla, na ku nga hi ku ti lavela vito. (Filp. 2:3) Loku hi tirisa ntamu wa hina ni wutlhari ga hina kasi ku tirela Nungungulu, hi tava ni zvigelo zva ku tsaka — a hi tsaki hi ku zama ku komba van’wani a ku hi va lisima a ku hundza vona, kanilezvi hi kuma litsako hi ku maha zvontlhe zvi nga ntan’wini wa hina kasi ku dhumisa Jehovha. w22.04 11-12 ¶¶7-9

Jesu i wa yi randza a Mitsalo yo Basa, niku lezvi a nga wa ta ti zwisa zvona hi yona zvi wa phrofetilwe hi magezu ma nga ka Lisimu 40:8, ma nge: ‘Nungungulu wa mina, ndza nengela ku maha kurandza ka wena; a nawo wa wena wu lomu mbilwini ya mina.’ Lezvo zvi mahile ku a tsaka zvi tlhela zvi mu fambela khwatsi ntirweni wa Jehovha. Na hinawu hi nga tsaka zvi tlhela zvi hi fambela khwatsi loku hi ti karatela ku lera a Mhaka ya Nungungulu hi tlhela hi yi randza. (Lis. 1:1-3) A hi chukwatiseni wutlhari ga hina ga ku lera Bhibhiliya hi ku landza lezvi Jesu a nga wula, ni cikombiso cakwe. Hi nga chukwatisa lezvi hi gi zwisisako zvona Bhibhiliya hi ku khongela, hi lera na hi nga jahangi, hi ti maha zviwutiso hi tlhela hi tsala manota yo kari. Hi nga tirisa kupimisisa hi ku zvi hlola hi wukheta lezvi hi lerako, na hi tirisa mabhuku ya hlengeletano. Hi nga tsika Mhaka ya Nungungulu yi hi gondzisa kambe hi kuva ni mawonela ma nene a cikhati leci hi lerako. Loku hi ti karata hi ndlela leyo, hi ta vhuneka nguvhu a cikhati hi lerako Bhibhiliya, niku a wunghana ga hina na Jehovha gonawu gi ta tiya nguvhu. — Lis. 119:17; Jak. 4:8. w23.02 13 ¶¶15-16

Ti vekele mixuvo yo kongoma u gumesa u ti karatela ku chikelela mixuvo ya wena. U nga zvi mahisa kuyini? A hi nga zvi veke laha ka ku u lava ku chukwatisa wutlhari ga wena kugondziseni. U nga lera hi wukheta a broxura Ti karatele ku lera khwatsi ni ku gondzisa khwatsi. Loku u nyikiwa a cipandze co kari ka mitlhangano ya cikari ka vhiki, u nga kombela a makabye wo kari wo buvha lezvaku a ku ingisela ni ku ku komba lezvi u nga chukwatisako na u nga se veka cipandze leco. Hambu loku hi hi ni wutlhari kugondziseni zva ha lava ku hi simama hi longisela khwatsi ni cihi cipandze hi nyikiwako. (2 Kor. 8:22) Ahati loku zvi ku karatela a ku tatisa a mixuvo yo kari u yi lavako? U nga mbheli ntamu! A ku Timote i vile mukaneli kutani mugondzisi wa nduma? A Bhibhiliya a gi wuli. Kanilezvi a zvi kanakanisi ku laha a nga landzela a wusungukati ga Pawule, Timote i waya a zvi kota khwatsi ku tatisa a zviavelo zvakwe. — 2 Tim. 3:10. w22.04 24-25 ¶¶8-11

Cini a civandza ca 7 wa tihloko? A miri wa civandza leci wontlhe wu wa fana ni yingwe, kanilezvi a mikondzo ya cona yi wa fana ni ya urso, ni nomu wa cona wu wa ku khwatsi i nomu wa nghala, niku ci wa hi ni 10 wa timhondzo. A matshamela lawo wontlhe ma kumeka ka zvivandza lezvi zva mune zvi kumbukiwako ka Dhaniyeli cipimo 7. Hambulezvo, lomu ka bhuku ga Kuvhululelwa a matshamela lawo wontlhe ma kumeka laha ka civandza cin’we, na ku nga hi ka mune wa zvivandza zvo hambana. A civandza leci a ci yimeli a mufumo wun’we basi kutani mufumo wa misava yontlhe. Ku wulawuliwa hi cona kota leci ci fumako “hehla ka tontlhe tixaka, ni mifumo, ni tirimi, ni matiko”. Hikwalaho, a civandza leci ca hombe nguvhu a kuhundza ni wihi mufumo wa tiko gin’we. (Kuv. 13:7) A civandza leci ci yimela a mifumo yontlhe ya politika leyi yi fumelako vanhu kala nyamutlha lezvi. (Mutsh. 8:9) A cin’wani hi ku lomu ka Bhibhiliya a numero 10 yi tala ku tiriselwa ka zvilo zva murumba. w22.05 9 ¶6

Hi vamani va to kuma makatekwa lawo yo tsakisa? A vo sangula va to kuma makatekwa lawo citshungu ca hombe, leci ci to pona a yimpi ya Armagedhoni ni lava kuzvilava va to pswaliwa misaveni yiswa. Kanilezvi Kuvhululelwa cipimo 20 i tlhela a tsumbisa lezvaku lava va fileko va ta vhuxiwa. (Kuv. 20:11-13.) A ‘valulamileko’ vo tsumbeka lava va fileko cikhatini ci hundzileko zvin’we ni ‘vangalulamangiko’, lava va fileko na va nga vangi ni lungelo ga ku gondza xungetano hi Jehovha, va ta vhuxiwa kwalaha misaveni. (Miti. 24:15; Joh. 5:28, 29) A ku lezvo zvi wula ku vontlhe va ta vhuxiwa cikhatini ca kufuma ka Mufumo wa Nungungulu wa 1000 wa malembe? Ahihi. Lava vo biha, va nga ala a lungelo ga ku tirela Jehovha na va nga sefa va nga ta vhuxiwa. Va vile ni lungelo niku va kombile lezvaku a va ringanelwi hi ku kuma wutomi Paradhiseni laha misaveni. — Mat. 25:46; 2 Tes. 1:9; Kuv. 17:8; 20:15. w22.05 18 ¶¶16-17

Hi ku tirisa “nandza go tsumbeka ni go tlhariha” Jesu i wumba hlengeletano yo hlamalisa laha misaveni kasi ku vhuvhumisa wukhozeli go basa. (Mat. 24:45) U ti zwisa kuyini hi hlengeletano leyi? Kuzvilava kasi ku hlamula u ehleketa hi magezu ya mutsalo wa nyamutlha lawa mupostoli Pedro a nga byela Jesu. Hi wa tava kwihi nyamutlha loku hi wa nga nghenangi hlengeletanweni ya Jehovha? Hi ku tirisa hlengeletano leyi, Jesu i maha zvontlhe zvi kotekako kasi hi gisiwa khwatsi hi tlhelo ga moya. Wa hi gondzisa kambe kasi hi wu maha khwatsi a ntiro wa hina wa kuchumayela. A cin’wani kambe, wa hi vhuna ku ambala “munhu muswa” kasi hi tsakisa Jehovha. (Efe. 4:24) Jesu i hi nyika wurangeli ga wutlhari zvikhatini zva zvikarato. A mabhindzu ya wurangeli lego ma wonekile khwatsi a cikhati leci a ntungu wa COVID-19 wu nga sangula. Laha a vanhu vo tala va nga kala va nga tivi ca ku maha, Jesu i mahile zvontlhe zvi nga koteka kasi hi kuma wurangeli go dlunyateka lezvaku hi simama hi vhikelekile. w22.07 12 ¶¶13-14

Jehovha i wa byelile vaIzrayeli a ku va gondzisa a vana vabye xungetano hi yena hi kukhandzakanya. (Deut. 6:6, 7) Hi siku, a vapswali lavo va wa hi ni cikhati co tala ca ku va bhula ni vana vabye ni ku va gondzisa ku randza Jehovha. Hi cikombiso, a jaha ga muIzrayeli gi wa mbheta cikhati na gi vhuna a papayi wakwe a ku byala kutani ku tshovela. Loyi wa nhanyana i wa mbheta cikhati na a vhuna mamani wakwe a ku runga, ku luka ni mitiro yin’wani ya laha kaya. Laha a vapswali va nga mbheta cikhati na va tira ni vana vabye zvi wa koteka ku va bhula hi zvilo zvo tala zva lisima. Hi cikombiso, va wa bhula hi wunene ga Jehovha ni lezvi a nga vhunisa zvona a ngango wabye. Ka matiko yo tala, a vapswali ni vana a va mbheti cikhati co tala na va hi zvin’we. A vapswali kuzvilava va nga ngha va hi ntirweni a vanana na va hi cikoleni. Hikwalaho, a vapswali va fanele ku hlota tindlela ta ku bhula ni vana vabye. — Efe. 5:15, 16. w22.05 28 ¶¶10-11

A zviwonho zva hombe, ku tshoviwa ka hombe ka nayo wa Nungungulu. Loku a muKristu a maha ciwonho co kota leco, i fanele ku khongela ka Jehovha Nungungulu a kombela ku tsetselelwa a tlhela a byela madhota ya bandla. (Lis. 32:5; Jak. 5:14) Hi wihi ntiro wa madhota mhakeni leyi? Hi Jehovha basi a nga ni ntamu wa ku tsetselela zviwonho hi kumbhelela niku i tsetselela zviwonho zva hina na a ti seketela ka hakhelo ya kutlhatlhisa. Hambulezvo, Jehovha i nyikile madhota a ntiro wa ku hlola hi ku tirisa mitsalo a ku a muwonhi a nga simama lomu bandleni ke. (1 Kor. 5:12) Cikari ka zvilo zvin’wani, a madhota ma ta ti karatela ku hlamula zviwutiso lezvi: A ku i mahile ciwonho ha womu? I no maha makungo ya ku maha zvakubiha? I phindaphindile ciwonho leco hi makhati yo tala? A ca lisima ka zvontlhe: Ku na ni cikombiso ca ku wa ti sola hi mbilu yontlhe ke? Ku na ni zvikombiso zva ku Jehovha wa mu tsetselela? — Miti. 3:19. w22.06 9 ¶4

Jesu i kucile valandzeli vakwe lezvaku va hlota kululama. (Mat. 5:6) Lezvo zvi wula ku hi fanele kuva ni kuxuva ka hombe ka ku maha lezvi zvi lulamileko, zva zvinene ni zvi basileko mahlweni ka Nungungulu. Wa li randza lisine ni kululama? Ina, wa zvi randza. Wa ma venga mawunwa ni zvilo zvontlhe zva hava ni zva kubiha. (Lis. 119:128, 163) Loyi a hembako i pimanyisa Sathani, a hosi ya tiko legi. (Joh. 8:44; 12:31) A gin’we ga makungo ya Sathani ku chakisa vito go basa ga Jehovha Nungungulu. Sathani i kari a hangalasa mawunwa xungetano hi Nungungulu wa hina kusukela loku Adhamu na Evha va hluwukele Nungungulu le Edheni. I zama ku maha vanhu va alakanya lezvaku Nungungulu i na ni makangwa niku i Hosi yo kala kululama leyi yi va tsonako zva zvinene a vanhu. (Gen. 3:1, 4, 5) A mawunwa ya Sathani xungetano hi Jehovha ma ha simama ku chakisa maalakanyo ni timbilu ta vanhu. Loku a vanhu va hlawula ku nga ‘randzi lisine’, Sathani a nga va kucetela ku maha zvontlhe zvilo zvo kala kululama ni kuva ni mahanyela yo biha.— Rom. 1:25-31. w23.03 2 ¶3

Kuzvilava u kulula u n’watseka kasi u tsika ku maha zvilo zvo kari u zvi tivako ku zvi bihile, kanilezvi ka zvikhati zvin’wani uta na u zvi maha. Kutani kuzvilava wa mbhelelwa hi lihlazva-mbilu u tlhela u swireka hi ku kala u nga zvi koti ku tatisa mixuvo ya wena. Makunu, cini ci to ku vhuna ku timisela? Ku randza Jehovha — a tshamela ga lisima nguvhu. A ku randza Jehovha i tshamela ga lisima nguvhu, a tshamela ga hombe legi u nga nago. (Mav. 3:3-6.) A lirandzo la wena la hombe hi Nungungulu li nga ku vhuna ku hlula zvikarato. A kutala ka zvikhati a Bhibhiliya gi wulawula hi lirandzo la lisine leli Jehovha a nga nalo hi malandza yakwe. Lezvi Jehovha a nga ni lirandzo la lisine a nga ta tshuka a chokola malandza yakwe kutani ku nyima ku ma randza. U mahilwe hi mufananiso wa Nungungulu. (Gen. 1:26) U nga kombisisa kuyini lirandzo la tshamela legi? Randza ku bonga. (1 Tes. 5:18) Siku ni siku, ti wutise lezvi: ‘Jehovha i zvi kombisa kuyini ku wa ndzi randza?’ Hi kulandzela bonga Jehovha ka mikhongelo ya wena, u kumbuka zvilo zvo kongoma lezvi a ku maheleko. Tiva lezvaku Jehovha i ku mahela zvilo zva zvinene hakuva wa ku randza. w23.03 12 ¶¶17-19

Jesu i no hanyisana ni vontlhe a vapostoli va 12 hi ndlela ya yi nene ni ya lirandzo. Hi gondza yini? A cikarato a ci laha ka lezvi a van’wani va hi mahelako basi; kanilezvi hinawu hi fanele ku ti wonela ka lezvi hi wulako kutani hi mahako loku va hi wonhela kutani loku hi tiva zvihoxo zvabye. Loku hi swirilwe hi makabye wo kari, hi nga ti wutisa lezvi: ‘Hikuyini lezvi a nga maha zvi ndzi karatako nguvhu? Zvi komba ku ndzi ni tshamela go kari ga hava ndzi faneleko kulwa nago? Ku ngava lezvaku loyi a nga ndzi swira i lwisana ni cikarato cokari? Hambu loku ndzi hi ni cigelo ca ku swireka, ndzi nga kombisa lirandzo hi ku zvi tsika zvi hundza ke?’ Laha hi tirisanako ni van’wani hi ndlela ya lirandzo, hi kombisa khwatsi lezvaku hi maKristu ya lisine. A cikombiso ca Jesu kambe ci hi gondzisa ku zama ku zwisisa maKristu-kuloni. (Mav. 20:5) Lisine ku Jesu i wa zvi kota ku wona lezvi zvi nga timbilwini ta vanhu. Hina a hi zvi koti. Kanilezvi, hi nga kombisa lihlazva-mbilu ka vamakabye va hina loku va hi mahela zva hava. (Efe. 4:1, 2; 1 Ped. 3:8) Lezvo zva olova loku hi tivanyana matimu yabye. w23.03 30 ¶¶14-16

Sathani a nga londzowota a zviyimo zvo chavisa zva matirelwa ya mababyi kasi ku hi tsikisa ku tirela Jehovha. A vadhokodhela kutani maxaka ma nga kholwiko ma nga hi kucetela ku vhumela ku cheliwa nkhata, lezvi zvi nga wa ta tshova a nayo wa Nungungulu. Kutani a wokari a nga hi maha hi vhumela a matirelwa man’wani ma nga yelaniko ni matshinya ya milayo ya Mitsalo. Hambu lezvi hi nga zvi laviko kufa, ha zvi tiva lezvaku Jehovha a nga ta nyima ku hi randza hambu loku hifa. (Rom. 8:37-39) Loku a vanghana va Jehovha vafa, i simama ku va alakanya a ku khwatsi hi loku va ha hanya. (Luka 20:37) I zvi xuva nguvhu ku va vhuxa. (Joba 14:15) Jehovha i hakhele ntsengo wo tlakuka nguvhu kasi hi “kuma wutomi ga pindzukelwa”. (Joh. 3:16) Ha zvi tiva ku Jehovha wa hi randza nguvhu niku wa khatala hi hina. Hikwalaho, wutshan’wini ga ku fularela Jehovha a cikhati leci hi babyako kutani loku va hi dzukisela va ku hi tafa, hi tsutsumela kakwe kasi hi kuma kuchavelelwa, wutlhari ni ntamu. — Lis. 41:3. w22.06 18 ¶¶16-17

A Bhibhiliya gi wula lezvi: ‘A masangulo ya wutlhari hi ku chava Jehovha; ni ku tiva Loyi a Basileko, kupimisisa.’ (Mav. 9:10) Hikwalaho, loku hi lava ku maha ciboho ca lisima, hi fanele ku ci maha hi ku ya hi mawonela ya Jehovha — ku nga ku tirisa ‘wutivi [ga] Loyi a Basileko.’ Hi nga maha lezvo hi ku hlola Bhibhiliya ni mabhuku ya hlengeletano. Loku hi maha lezvo, ho kombisa wutlhari ga lisine. (Mav. 2:5-7) Jehovha hi yena yece a nga hi nyikako wutlhari ga lisine. (Rom. 16:27) Hikuyini a nga yena yece a nga ni wutlhari ga lisine? Co sangula, hi yena a nga Vanga zvilo zvontlhe; hikwalaho, wa zvi tiva khwatsi a zvivangwa zvakwe. (Lis. 104:24) Ca wumbiri, zvontlhe lezvi Jehovha a mahako, zvi komba lezvaku i na ni wutlhari. (Rom. 11:33) Ca wunharu, a wusungukati gakwe contlhe cikhati ga va vhuna lava va gi tirisako. (Mav. 2:10-12) Loku hi lava ku kuma wutlhari ga lisine, hi fanele ku zvi zwisisa lezvo hi tlhela hi zvi vhumela. A hi lezvo basi, zvi lava ku loku hi maha cokari kutani loku hi maha zviboho, hi zvi maha hi kuyelana ni lisine lelo. w22.10 19 ¶¶3-4

Sathani i no hluliwa yimpini leyi ku wulawuliwako hi yona ka Kuvhululelwa cipimo 12, a hoxiwa misaveni ni madhimoni yakwe. Na a zangarile nguvhu, Sathani i no sangula ku chulula zanga yakwe hehla ka vanhu, lezvi zvi nga maha ku laha misava kuva ni “khombo”. (Kuv. 12:9-12) A zviphrofeto lezvi zvi hi vhunisa kuyini? A zvimaho zva tiko ni kucica ka hombe ka matshamela ya vanhu zvi wa ta hi vhuna a ku tiva lezvaku Jesu i yimisilwe kota Hosi. Hikwalaho, wutshan’wini ga ku swireka loku hi wona vanhu na va ti kokela gabye va tlhela vava ni xapi, hi alakanya lezvaku lezvi va zvi mahako zvi tatisa ciphrofeto ca Bhibhiliya. A Mufumo wu yimisilwe makunu! (Lis. 37:1) Niku hi rindzela lezvaku a zvikarato zva tiko zvi engeteleka nguvhu laha a Armagedhoni yi tshinelako kusuhani nguvhu. (Mar. 13:8; 2 Tim. 3:13) A wu bongi hi lezvi a Papayi wa hina wa lirandzo wa le tilweni a hi vhunako ku zwisisa a ku hikuyini ku nga ni zvikarato zvo tala nguvhu tikweni legi? w22.07 3-4 ¶¶7-8

Hi nga kombela Jehovha lezvaku a vhuna a vamakabye va hina a ku timisela mababyi, timhango ta ntumbuluko, tiyimpi, kuxanisiwa ni zvin’wani zvikarato. Hi nga tlhela hi khongelela a vamakabye va hina lava va ti nyikelako hi kuzvirandza kasi ku vhunetela lava va nga zvikaratweni. Kuzvilava wa tiva vokari va kumanako ni zvikarato lezvo. Hikuyini u nga va khongeleliko hi mavito ka mikhongelo ya wena? Hi kombisa lirandzo la lisine la wumakabye hi ku kombela Jehovha lezvaku a va vhuna ku timisela. Lava va rangelako lomu bandleni va yi bonga nguvhu a mikhongelo ya van’wani niku va vhuneka hi yona. Mupostoli Pawule yenawu i wa zvi lava nguvhu a ku khongelelwa hi van’wani. I tsalile lezvi: “Minawu ndzi khongeleleni lezvaku ndzi nyikiwa magezu yo wula a cikhati leci ndzi to vhulula nomu ndzi kanela hi cihundla co basa ca mahungu ya ma nene hi kutiya”. (Efe. 6:19) Nyamutlha konawu, hi na ni vamakabye vo tala vo ti tsitsirita lava va rangelako cikari ka hina. Hi komba ku ha va randza hi ku kombela Jehovha lezvaku a katekisa a ntiro wabye. w22.07 23-24 ¶¶14-16

A musochwa i boha capacete kasi ku vhikela a hloko. Ka yimpi ya hina ya moya hi fanele ku vhikela a maalakanyo ya hina ka nala wa hina Sathani. Sathani i tirisa a tindlela to hambanahambana kasi ku juwungela a kupima ka hina. A ku fana ni lezvi a capacete yi vhikelako a hloko ya musochwa, a kutsumba ka hina ku vhikela a maalakanyo ya hina kasi hi simama ku tsumbeka ka Jehovha. Loku a kutsumba ka hina ku nga ha tiyangi hi tlhela hi tsika maalakanyo ya nyama ma hi fumela, hi nga tshuka hi rivala lezvi hi zvi rindzelako. Wona cikombiso ca maKristu yo kari ma nga hanya le Korinte. Va wa tsikile ku kholwa nchumu wa lisima nguvhu lowu Nungungulu a hi tsumbisako — a kuvhuka ka vafileko. (1 Kor. 15:12) Pawule i tsalile lezvaku lava va kalako va nga kholwi a ku a vafileko va ta vhuka, va hanyela ku ti tsakisa basi. (1 Kor. 15:32) Inyamutlha, a votala va kalako va nga kholwi lezvi Nungungulu a tsumbisako, zva ku a vafileko va ta vhuka, va maha ni cihi kasi ku ti tsakisa. Kanilezvi hina hi kholwa lezvi Nungungulu a hi tsumbisako. w22.10 25-26 ¶¶8-9

Jehovha i ku kuca ku u khongela kakwe. Wa zvi wona lezvi u kumanako nazvo niku i ku tiyisekisa lezvaku i ta ingisela mikhongelo ya wena ni ka cihi cikhati. Zva mu tsakisa nguvhu a ku ingisela a vakhozeli vakwe. (Mav. 15:8) Zvini u nga zvi khongelelako a cikhati leci u zwako ciwundza? Chulula mbilu ya wena ka Jehovha. (Lis. 62:8) Mu byele lezvi zvi ku karatako ni lezvi u ti zwisako zvona hi kota ya lezvo. Mu kombele lezvaku a ku vhuna ku lwisana ni kutizwa ka wena niku a ku nyika kutiya-hlanha ku lavekako kasi u zvi kota. U nga tlhela u mu kombela lezvaku a ku nyika wutlhari kasi u tlhamusela hi ndlela ya cichavo lezvi u zvi kholwako. (Luka 21:14, 15) Loku u lwisana ni kukarateka ni ku mbhela ntamu, kombela Jehovha lezvaku a ku vhuna ku u wulawula ni muKristu wo buvha hi mhaka leyo. Kombela Jehovha lezvaku a vhuna loyi u lavako ku mu bhulela cihundla ca wena lezvaku a zwisisa cikarato ca wena. Wona lezvi a hlamulisako zvona a mikhongelo ya wena u tlhela u vhumela ku a van’wani va ku vhuna. Loku u maha lezvo u nga ta hazwa ciwundza ca hombe. w22.08 10 ¶6

A bandla giswa ga le Tesalonika gi vhukelwe nguvhu. A citshungu leci ci nga zangarile ci ‘no kokovisa a vamakabye vo kari va va yisa ka tihosi ta dhoropa’. (Miti. 17:6) Hi nga alakanyela lezvi a maKristu lawo ya maswa kuzvilava ma nga chavisa zvona! Kuzvilava lezvo na zvi va mahile ku va sangula ku loloha hi tlhelo ga moya, kanilezvi Pawule i wa nga lavi ku lezvo zvi humelela. Va mahile zvontlhe va nga zvi kota kasi a bandla lego ga giswa gi khatalelwa khwatsi. Pawule i alakanyisile maKristu ya le Tesalonika, aku: “Hi ruma Timote, a makabye wa hina . . . , a ta mu tiyisa ni ku mu chavelela kukholweni ka n’wina, kasi ne ni mun’we wa n’wina a nga tsekatsekiswi hi tixanisa leti.” (1 Tes. 3:2, 3) Timote i wa zvi wonile lezvi Pawule a nga tiyisisa zvona a vamakabye le Listra. Lezvi Timote a nga wonile lezvi Jehovha a nga mahile, i zvi kotile ku tiyisekisa vamakabye vakwe va vaswa lezvaku zvontlhe zvi wa ta gumesa khwatsi. — Miti. 14:8, 19-22; Mah. 12:2. w22.08 21 ¶4

Kumbheleni ka zana ga malembe ga wu 19, a ntlawa wa zvigondzani zva Bhibhiliya wu nga rangelwa hi Charles Taze Russell, wu no sangula ku gondza Mitsalo zvi eta. Va wa lava ku tiva lisine xungetano hi lisima la muphahlo wa Jesu ni lezvi a kufa kakwe ku nga fanele ku alakanyisiwa zvona. Nyamutlha ha vhuneka hi zvilo lezvi a maKristu lawo ma gondzileko hi zvona. Hi ndlela muni? A matihlo ya hina ma vhululekile kasi ku wona lisine xungetano hi muphahlo wa Jesu ni lezvi wu to mahela hina ni vanhu vontlhe. (1 Joh. 2:1, 2) Hi tiva kambe lezvaku a Bhibhiliya gi tlhamusela a kutsumba kumbiri ku nga ni lava va tsakisako Nungungulu, ku nga ku kuma a kungafi le tilweni ni wutomi ga pindzukelwa laha misaveni. Hi tshinela nguvhu ka Jehovha laha hi ehleketako hi lezvi a hi randzisako zvona ni lezvi hi vhunekisako zvona hi muphahlo wa Jesu. (1 Ped. 3:18) Makunu a ku fana ni vamakabye va hina vo tsumbeka va cikhatini ci hundzileko, hi ramba van’wani lezvaku vonawu va tava kona ka Cialakanyiso ci mahiwako hi kuya hi lezvi Jesu a gondzisileko vapizani vakwe. w23.01 21 ¶¶6-7

Jesu i gondzisile vanhu xungetano hi makatekwa lawa a Mufumo wa Nungungulu wu to ma neha. Ha yi bonga nguvhu a hakhelo ya kutlhatlhisa hakuva yi hi vhulela ndlela ya ku hiva ni wunghana ga hombe na Jehovha na Jesu. A cin’wani kambe, lava va kholwako ka Jesu va rindzela ku hanya kala kupindzuka ni ku wona maxaka yabye na ma vhuka. (Joh. 5:28, 29; Rom. 6:23) A ci kona hi nga maha kasi hi ringanelwa hi makatekwa lawo; ne a ci kona hi nga nyikako Jehovha na Jesu kasi ku va hakhela lezvi va hi maheleko. (Rom. 5:8, 20, 21) Kanilezvi, hi nga kombisa lezvi hi va bongisako zvona. Hi ndlela muni? Hi ku tirisa titshomba ta hina kasi ku seketela a ntiro wa Mufumo. Hi cikombiso, hi nga ti nyiketela kasi ku vhunetela ka ku aka ni ku hlayisa a matshamu ya wukhozeli go basa. w23.01 26 ¶3; 28 ¶5

Lava va to fuma Mufun’weni wa Nungungulu va ta khatalela vanhu va talela ga cima misaveni yontlhe. A ku fana na Jesu, lava va 144 000 va ta tira kota tihosi ni vapristi. (Kuv. 5:10) A cikhati leci a vaIzrayeli va nga hi hasi ka Nayo wa Mosi, a ntiro wa hombe wa vapristi ku wa hi ku va vhuna ku vava ni lihanyo la linene va tlhela vava ni wunghana na Jehovha. A Nayo wa Mosi, wu wa hi “ndzhuti wa zvilo zva zvi nene lezvi zva ha tako”. Hikwalaho, zva zwisiseka a ku wula lezvaku lava va to fuma na Jesu va ta vhuna vanhu va Nungungulu lezvaku vava ni lihanyo li nene ni kuva ni wunghana na Jehovha. (Mah. 10:1) Zvi ta lava ku hi rindzela ni ku wona lezvi a tihosi leto ni vapristi va to wulawulisa zvona ni lava va to fumelwa hi Mufumo wa Nungungulu laha misaveni. Hi nga tiyiseka lezvaku Paradhiseni legi gi tako, lava va to hanya laha misaveni va ta zvi kuma a zvileletelo lezvi zvi to laveka.— Kuv. 21:3, 4. w22.12 11 ¶¶11-13

A cin’we ca zvigelo zvi hi mahako hi ramba van’wani lezvaku vava kona Cialakanyisweni, hi ku hi lava lezvaku a vanhu lavo va wonako Cialakanyiso hi khati go sangula va gondza lisine xungetano hi lezvi Jehovha na Jesu va mahelako a vanhu vontlhe. (Joh. 3:16) Hi tsumba ku lezvi va zvi wonako ni ku zvizwa Cialakanyisweni zvi ta va kuca ku gondza zvotala ni kuva malandza ya Jehovha. Ni lava va nyimileko ku tirela Jehovha, vonawu ha va ramba. Hi maha lezvo kasi ku va alakanyisa lezvaku Nungungulu wa ha va randza. A kutala kabye va vhumela a kuta Cialakanyisweni, niku a ho ku tsaka hi ku va wona. A kuva kona Cialakanyisweni zvi va alakanyisa lezvi va nga tsakisa zvona hi ku tirela Jehovha cikhatini ci hundzileko. (Lis. 103:1-4) Kani va vhumela kutani a va vhumeli, hi maha zvontlhe hi zvi kotako kasi ku ramba van’wani lezvaku va tava kona Cialakanyisweni, na hi tiva lezvaku Jehovha wa veka kupima ka mun’we ni mun’wani. — Luka 15:7; 1 Tim. 2:3, 4. w23.01 20 ¶1; 22-23 ¶¶9-11

Ka wusiku ga mahlweni ka ku afa, Jesu i no kombela nchumu wo hlawuleka ka Papayi wakwe wa le tilweni. I no mu kombela ku a hlayisa kutani ku cuwukisela valandzeli vakwe. (Joh. 17:15, 20) Jehovha contlhe cikhati wa zvi wona lezvi zvi humelelako vanhu vakwe, a va khatalela ni ku va vhikela. Hambulezvo, Jesu i wa zvi tiva lezvaku a valandzeli vakwe va wa ta vhukelwa hi Sathani hi ndlela ya ku i wa nga se tshuka a va vhukela hi yona. Jesu i wa zvi tiva kambe lezvaku va wa ta lava ku vhuniwa hi Jehovha kasi va ala a kuvhukela ka Sathani. A tiko legi gi rangelwako hi Sathani gi ma vangela zvikarato zvo tala a maKristu ya lisine nyamutlha. Hi kumana ni zvikarato zvi hi mbhetako ntamu hambu hi ku ringa kutsumbeka ka hina ka Jehovha. Kanilezvi a hi na cigelo ca ku chava. Jehovha wa hi cuwukisela — wa zvi wona a zvikarato lezvi hi kumanako nazvo niku i longile ku hi vhuna ku lwisana nazvo. Ina, Jehovha wa ‘cuwukisela lava va mu chavako lezvaku a ta hlanguta mihefemulo yabye’. — Lis. 33:18-20. w22.08 8 ¶¶1-2

Lembe ni lembe, hi nguva ya Cialakanyiso, hi kombisa a kubonga ka hina hi lezvi Jesu a hi maheleko hi ku ti nyika cikhati ca ku ehleketa hi tlhela hi khongela hi lezvi a kufa kakwe ku hi vhunisako zvona. Hi ramba vanhu vo tala hi laha zvi kotekako hi kona lezvaku va tava na hina ka mutlhangano lowo wo hlawuleka. Niku hi ti yimisele a ku nga tsiki nchumu wu hi vhalela kuva Cialakanyisweni. Seyo hi tiva a ku hikuyini a vanhu va lavako a hakhelo ya kutlhatlhisa ni lezvi a kufa ka munhu mun’we ku rihisako zvona a zviwonho zva votala. Hi alakanyisiwa lezvi a pawa ni vhinyo zvi yimelako zvona niku hi vamani va faneleko kuga pawa ni kun’wa vhinyo. (Luka 22:19, 20) A cin’wani kambe, hi ehleketa hi makatekwa lawa ma to kumiwa hi lava va nga ni kutsumba ka ku hanya laha misaveni. (Isa. 35:5, 6; 65:17, 21-23) A ku tiva a lisine lelo zva lisima nguvhu ka hina. w23.01 20 ¶2; 21 ¶4

Hi ku nyikela a n’wana wakwe kota hakhelo ya kutlhatlhisa kasi hi tsetselelwa a zviwonho zva hina, Nungungulu i no maha lezvaku zvi koteka ku hi kuma wutomi ga pindzukelwa. (Mat. 20:28) Mupostoli Pawule i tsalile ku: “Kota lezvi a kufa ku tileko hi ka munhu, a kuvhuka ka vafileko konawu kuta hi ka munhu. Hakuva kota lezvi vontlhe va fako hi ka Adhamu, hizvalezvo ni ka Kristu vontlhe va ta hanyisiwa.” (1 Kor. 15:21, 22) Jesu i gondzisile a vapizani vakwe lezvaku va khongelela ku a Mufumo wa Nungungulu wuta niku a kurandza ka Nungungulu ku mahiwa laha misaveni. (Mat. 6:9, 10) A cipandze ca kungo ga Nungungulu ku a vanhu va hanya kala kupindzuka laha misaveni. Kasi ku tatisa lezvo, Jehovha i yimisile a N’wana wakwe kota Hosi ya Mufumo wa wuMesiya. Nungungulu i kari a hlengeleta a 144 000 wa vanhu va laha misaveni kasi va tira zvin’we na Jesu kutatiseni ka kurandza ka Nungungulu. — Kuv. 5:9, 10. w22.12 5 ¶¶11-12

Loku hi felwa hi munhu hi mu randzako, hi mu xuva nguvhu! Kusanguleni, kuzvilava hi ngazwa kubayisa ka hombe, nguvhunguvhu loku a xanisekile nguvhu a cikhati a nga lava kufa. Hambulezvo, hi kufamba ka cikhati hi nga sangula ku kumanyana litsako loku hi alakanya zvokari a hi gondzisileko, a hi maheleko kutani ku wula kasi ku hi tiyisa kutani ku hi hlekisa. Hi kufanana, loku hi lera lezvi Jesu a nga xanisekisa zvona ni lezvi a nga dayisiwa zvona zva hi bayisa. Ndzeni ka nguva ya Cialakanyiso, hi ti nyika cikhati ca ku ehleketa hi lisima la hakhelo ya kutlhatlhisa. (1 Kor. 11:24, 25) Kanilezvi, hi kuma litsako la hombe loku hi ehleketa hi zvontlhe lezvi Jesu a zvi wulileko ni ku zvi maha a cikhati a nga hi laha misaveni. Zva hi tiyisa kambe loku hi ehleketa hi lezvi Jesu a mahako zvezvi ni lezvi a to hi mahela cikhatini ci tako. w23.01 26 ¶¶1-2

A vapizani va Jesu va wa karatekile nguvhu a cikhati leci a ngafa. Va wa nga felwangi ntsena hi munghana wabye va nga mu randza nguvhu, kanilezvi va wa tizwa na va mbhelelwe hi kutsumba kambe. (Luka 24:17-21) Hambulezvo, a cikhati leci Jesu a nga woneka kabye, i ti nyikile cikhati ca ku va vhuna a ku zwisisa a ntiro wakwe kutatiseni ka zviphrofeto zva Bhibhiliya. I no tlhela a va nyika a ntiro wa lisima kasi va wu maha. (Luka 24:26, 27, 45-48) A cikhati leci Jesu a ngaya tilweni, a kukarateka ka vapizani vakwe ku wa hundzulukile kuva litsako la hombe. A ku tiva lezvaku a Hosi yabye yi wa hanya ni ku yi wa longile ku va vhuna ku maha ntiro wabye wa wuswa, zvi va nyikile litsako. A litsako labye li va kucile a ku dhumisa Jehovha na va nga rereki. (Luka 24:52, 53; Miti. 5:42) Kasi hi pimanyisa a vapizani va Jesu zvi lava ku hi rangisa a Mufumo wa Nungungulu wutomini ga hina. Hambu lezvi zvi lavako ku timisela kasi hi simama ku tirela Jehovha, yena i tsumbisa ku hi katekisa loku hi maha lezvo. — Mav. 10:22. w23.01 30-31 ¶¶15-16

Hakunene a hi zvi lavi ku maha cihoxo co fana ni leci ci mahilweko hi Adhamu na Evha. Hi nga potsa a mawuyawuya lawo hi ku simama hi gondza xungetano hi Jehovha, hi tsakela matshamela yakwe ni ku zama ku zwisisa a mapimisela yakwe. Laha hi mahako lezvo, zvi tiyile ku a lirandzo la hina hi Jehovha li ta kula. Ehleketa hi Abrahama. I wa mu randza zva lisine Jehovha. Hambu a cikhati leci zvi nga mu karatela ku zwisisa a zviboho zva Jehovha, Abrahama a nga hluwukangi. Wutshan’wini ga lezvo, i no ti karatela ku mu tiva khwatsi Jehovha. Hi cikombiso, a cikhati leci a nga tiva ciboho ca Jehovha ca ku lovisa Sodhoma ni Gomora, a ku ranga Abrahama i no chava ku a “Mulamuli wa tiko” gontlhe i wa ta swiyela a valulamileko zvin’we ni vakubiha. Ka Abrahama, zvi wa ku khwatsi a zvi zwali, hikwalaho, i no ti koramisa a wutisa Jehovha a zviwutiso zvo tlhatamana. Jehovha i no mu hlamula hi lihlazva-mbilu. Hi kugumesa, Abrahama i no zvi zwisisa lezvaku Jehovha i hlola timbilu ta vanhu vontlhe ni lezvaku a nga tshuki a tsayisa lava va nga hiko na nandzu zvin’we ni lava va nga ni nandzu. — Gen. 18:20-32. w22.08 28 ¶¶9-10

Hi 455 Mahlweni ka Nguva ya Hina, andzhako ka loku Govhernadhori Nehemiya a aketile mimuro ya Jerusalema, i no lava a vavanuna vo tsumbeka lava va nga wa ta khatalela a dhoropa. Cikari ka vavanuna lavo, Nehemiya i hlawulile Hananiya a kuva nduna ya makhokhola. A Bhibhiliya gi wulawula hi Hananiya kota ‘wanuna a tsumbekileko, na a hundza vanyingi hi ku chava Nungungulu’. (Neh. 7:2) A ku randza Jehovha ni ku chava ku mu khunguvanyisa zvi kucile Hananiya a ku a ti tsitsirita ni ka cihi ciavelo a nga nyikiwa. A matshamela lawo ma ta vhuna hinawu a ku hi tsumbeka ntirweni wa Nungungulu. Wona cikombiso ca Tikikusi, a munghana wo tsumbeka wa mupostoli Pawule. Pawule i wa vhuniwa hi Tikikusi, laha ka kuza a ku i “nandza go tsumbeka”. (Efe. 6:21, 22) Pawule i rumile Tikikusi lezvaku a heleketa mapapilo ka vamakabye le Efesusi ni le Kolosi ni ku tlhela a va tiyisa ni ku va chavelela. Tikikusi i hi alakanyisa a vavanuna vo tsumbeka lava va hi khatalelako hi tlhelo ga moya nyamutlha. — Kol. 4:7-9. w22.09 9-10 ¶¶5-6

Josefa i no kumana ni tixanisa ta hombe ti mbhetileko cipimo ca 13 wa malembe. Hi kota ya lezvo, Josefa kuzvilava na a ti wutisile lezvaku hakunene Jehovha wa mu randza ke. Niku kuzvilava Josefa na a ti wutisile ku Jehovha i no mu fularela laha a nga zvi lava nguvhu ku vhuniwa ke. Kanilezvi Josefa a nga vekangi civiti. Wutshan’wini ga lezvo, i no simama ku tirisa khwatsi a kupima kakwe hi ku simama na a rulile. A cikhati leci a nga kuma mole wa ku a ti photela ka vamakabye vakwe a nga mahangi lezvo; i no va kombisa lirandzo a tlhela a va tsetselela. (Gen. 45:4, 5) Josefa i zvi kotile ku maha lezvo hi kota ya lezvi a nga ehleketa khwatsi. Wutshan’wini ga ku veka kupima ka zvikarato zvakwe, i no simama a ehleketa hi kungo ga Jehovha. (Gen. 50:19-21) Hi gondza yini? Loku u nga khomiwi khwatsi, u nga mu vekeli civiti Jehovha kutani ku karateka u alakanya lezvaku i ku fularele. Wutshan’wini ga lezvo, ehleketa hi lezvi a ku vhunisako zvona ku timisela cikarato leco. A cin’wani kambe, loku a van’wani va nga ku khomi khwatsi, zama ku khubhunyeta zvihoxo zvabye hi lirandzo. w22.11 21 ¶4

Muphrofeti Dhaniyeli i wonile miwoniso yi nga komba kubaseni lezvaku Jehovha i ni ntamu a ku hundza mifumo yontlhe. Dhaniyeli i wonile mune wa zvivandza zva hombe nguvhu zvi nga yimela mifumo ya kale ni leyi yi nga kona nyamutlha — ku nga mufumo wa Bhabhuloni, ni wa Grekia, ni wa Roma, ni wa Anglo-America, wu nga lowu wu fumako nyamutlha. (Dan. 7:1-3, 17) Dhaniyeli i no guma a wona Jehovha na a tshamile citshan’wini cakwe ca wuhosi le tilweni. (Dan. 7:9, 10) Nungungulu i no susa wuhosi ka tihosi to kari a nyika van’wani va ringanelwako ni va ntamu nguvhu. Hi vamani? I nyikile wokari “a fananako ni n’wana wa munhu”, ku nga Jesu Kristu; ni ‘vobasa va Loyi a Hundzeleleko Kutlakuka,’ ku nga lava va 144 000, lava va to fuma ‘kala kupindzuka ni kupindzuka.’ (Dan. 7:13, 14, 18) Zvi la su dlunya a ku ‘Loyi a Hundzeleleko Kutlakuka’ hi Jehovha. Lezvi Dhaniyeli a nga zvi wona, zvi zwanana ni lezvi a nga rangile a wula, zvaku: “Nungungulu wa le tilweni . . . i susa tihosi ni ku ti yimisa.” — Dan. 2:19-21. w22.10 14-15 ¶¶9-11