I wa lumba ngango wa ka Kayafasi

Ka zikhati zo kari, a titlhari ta ku vevulela zibya za kale ta tshuka ti kuma zilo lezi zi kombako hi kukongoma kutani hi ndlela yo kari lezaku ku’ve ni munhu wo kari a kumbukiwako lomu ka Biblia. Hi xikombiso, hi 2011 a tlhari yo kari ya muIsraeli yi humesile mahungu xungetano hi nchumu wo kari wu tsumbulilweko, lowu wu tiyisako mhaka leyi. A nchumu lowu wu tsumbulilweko xibhokisana xa marambu ya munhu xi nga hi ni 2.000 wa malembe. A zibhokisana za lixaka leli, zi wa hi zo saseka zi nga mahiwa hi maribye va nga chela marambu ya munhu loyi a fileko a tlhela a bola.

A xibhokisana lexi, xi wa tsalilwe lezi: “Miriamu n’wana Ieosua [Iyeyosuwa], n’wana Kayafasi, mupristi wa ntlawa wa Maazia wa le Beth ʹImri.” A mupristi wa hombe wa vaJuda loyi a patsekileko kulamuleni ni kudaweni ka Jesu hi Kayafasi. (Joh. 11:48-50) A mutsali wa matimu Flávio Josefo i mu kumbuka kota “Josefa, a nga vitwa Kayafasi.” Zi wonekisa ku khwatsi a xibhokisana lexi xa munwe wa maxaka yakwe. Lezi ku nga sina ku kumilwe xibhokisana xinwani xi alakanyelwako ku xa mupristi loyi wa hombe hi kota ya lezi xi nga hi ni mutsalo wu nga wula ku “Yehosef bar Caiapha,” kutani Josefa, n’wana Kayafasi,a Miriamu i wa yelana na Josefa hi ndlela yo kari.

A mahungu ma bikiwako hi Wuhosi ga Kale ga vaIsraeli (IAA), a xibhokisana xa marambu ya Miriamu xi wa hi mandleni ya vayivi lava va nga phangile zilahla za kaleloko. A titlhari leti ti hlolileko a xibya lexi ti wonile lezaku a mhaka leyi yi tsalilweko ka bhokisa lego lisine.

A xibhokisana lexi xi hi byela mhaka yinwani ya yiswa. Xi kumbuka Maazia, wu nga hi ntlawa wo gumesa wa vapristi ka leyi ya 24 yi nga tira tempeleni le Jerusalema hi ku cicisana. (1 Kro. 24:18) A mubiko wa Wuhosi ga Kale ga vaIsraeli wu wula lezaku a mutsalo lowu wu nga ka xibhokisana lexi wu komba lezaku “a ngango wa Kayafasi wu wa yelana ni ntlawa wa Maazia.”

A mutsalo lowu kambe wu kumbuka Beth ʹImri. Ku na ni mitlhamuselo yimbiri xungetano hi mutsalo lowu. “A wo sangula hi lowu waku Beth ʹImri i vito ga ngango wa vapristi — va nga vana va ka Imera (Ezra 2:36-37; Neh. 7:39-42) loyi a vana vakwe va nga patsa ziro za ntlawa wa Maazia,” ku wula mubiko wa Wuhosi ga Kale ga vaIsraeli (IAA). “A tlhamuselo wa wumbiri hi lowu [waku Beth ʹImri] wutshamu legi matsuva a nga belekwa kona kutani laha a ngango wakwe wontlhe wu nga belekwa kona.” Ni ka wihi tlhamuselo, lexi hi xi tivako hi lezaku a xibhokisana xa marambu ya Miriamu xi dlunyatisa lezaku a Biblia gi kumbuka vanhu lava va vileko kona lava va nga lumba mingango yi vileko kona.