ZIWUTISO ZA VAGONZI

Jeremia i wa lava ku wula yini a xikhati a nga wulawula hi kurila ka Rakeli hi kota ya vana vakwe?

Wa ala ku chavelelwa kota lezi a vana vakwe va teku bhi.”

Rakeli i rangile afa, a vana vakwe na va ha hanya. Hi kumaha loko, lezi Jeremia a nga tsala anzhako ka 1.000 wa malembe zi nga wonekisa ku khwatsi a zi zwali.

A n’wana wo ranga wa Rakeli kuve Josefa. (Gen. 30:22-24) Anzhako ka xikhati, i lo kuma n’wana munwani, a mu chula ku hi Benjamini. Kanilezi Rakeli i lofa na a pswala a n’wana loye wa wumbiri. Hikwalaho, ku vuka xiwutiso lexi: Hikuyini Jeremia 31:15 a wulako lezaku Rakeli i rila vana vakwe va mbhelileko vaku “bhi.”

Hi kufamba ka xikhati, Josefa, a n’wana wo sangula, i lo pswala Manasse na Efraime. (Gen. 41:50-52; 48:13-20) Anzhako ka xikhati, Efraime i lo maha lixaka lo chaveka ni la ntamu la mufumo wontlhe wa Israeli wa le nwalungu a tlhela ava muyimeli wa tixaka tontlhe ta khume ta mufumo lowo. Hi tlhelo ginwani, a lixaka leli li tileko hi ka n’wana wa wumbiri wa Rakeli, ku nga Benjamini, li lo maha xipanze xa mufumo wa le dzongeni zinwe na Juda. Hi ndlela yo kari, Rakeli a nga ha wuliwa lezaku i wa hi xikombiso xa vamamani vontlhe va Israeli, va mufumo wa le nwalungu ni wa le dzongeni.

A xikhati lexi a bhuku ga Jeremia gi nga tsaliwa, a mufumo wa le nwalungu wa khume ga tixaka wu wa sina wu wile mandleni ya vaAssiria niku a kutala ka vanhu va wa khomilwe vaya wukhumbini. Hambulezo, za koteka ku a vokari ka pswalo wa Efraime va tsutsumile vaya ka xipanze lexi xi nga lumba Juda. Hi 607 Mahlweni ka Nguva ya Hina, a vaBabuloni va lo khozisa a mufumo wa Juda wa tixaka timbiri le dzongeni. Zi wonekisa ku khwatsi ka kukhoziswa loko, a kutala ka tikhumbi ti lo hlengeletwa le Rama, ka pfhuka wu ringanako 8 wa tikilometro le nwalungu wa Jerusalema. (Jer. 40:1) Kuzilava a vokari va delwe ka xipanze lexo xa Benjamini laha Rakeli a nga lahliwa kona. (1 Sam. 10:2) Hikwalaho, a kurila ka Rakeli hi kota ya vana vakwe ku nga hava na ku wula kurila ko fananisa hi kota ya va ka Benjamini vontlhe kutani lava va nga dawa le Rama. Za koteka kambe ku ngha a kurila kakwe na ku wula lezaku a vamamani vontlhe va vanhu va Nungungulu va wa rila hi kota ya kufa kutani kukhonwa ka vaIsraeli.

Ni xihi lexi ma wulako xona, a magezu ya Jeremia xungetano hi kurila ka Rakeli hi kota ya vana vakwe xi wa hi xiprofeto xa lezi zi nga ta maheka anzhako ka mazana ya malembe, laha Jesu a nga hi mhangweni na a ha hi nwanana. Hosi Herodi i lo laya lezaku ku dawa vafanyana vontlhe va malembe mambiri kuya hasi le Betlehema, dzongeni wa Jerusalema. Hikwalaho, a zihlangana zontlhe lezo zi lo dawa. Hi nga alakanya a kurila ka vamamani lavo va nga dayelwa vana vabye! Zi wa ku khwatsi hi loku a kurila kabye ku zwala ni le Rama, le nwalungu wa Jerusalema. — Mat. 2:16-18.

Hi kumaha loko, xikhatini xa Jeremia ni masikwini ya Jesu, a kurila ka Rakeli hi kota ya vana vakwe ku wa hi mawulawulela yo faneleka ya ku komba a hlomulo wa vamamani va vaJuda hi kota ya vana vabye va delweko. Hambulezo, lava va delweko vaya ‘tikweni ga nala’ kufa, kuzilava va ta humesiwa wukhumbini ga nala loye a xikhati lexi a vafileko va to vuka. — Jer. 31:16; 1 Kor. 15:26.