NDZIMA YA CIGONDZO N.° 47
U nga tsiki nchumu wu ku hambanisa na Jehovha
‘Ndza tsumba Jehovha.’ — LIS. 31:6.
LISIMU 122 A hi tiyeni, hi ku nde!
LEZVI HI TO GONDZAa
1. Hi zvi tivisa kuyini ku Jehovha wa zvi lava ku tshinela ka hina?
JEHOVHA i hi ramba lezvaku hi tshinela kakwe. (Jak. 4:8) I lava kuva Nungungulu wa hina, ni Papayi wa hina ni Munghana wa hina. I hlamula mikhongelo ya hina a tlhela a hi vhuna zvikhatini zva zvikarato. Niku i tirisa a hlengeletano yakwe kasi ku hi gondzisa ni ku hi vhikela. Kanilezvi, zvini hi faneleko ku maha kasi hi tshinela ka Jehovha?
2. Hi nga tshinelisa kuyini ka Jehovha?
2 Hi nga tshinela ka Jehovha hi ku khongela kakwe ni ku lera a Mhaka yakwe hi tlhela hi ehleketa hi yona. Laha hi mahako lezvo, hiya hi mu randza nguvhu ni ku mu tsakela. Hi kuceka ku mu nyika lezvi zvi mu ringanako, ku nga ku mu ingisa ni ku mu dhumisa. (Kuv. 4:11) Laha hi yako hi mu tiva khwatsi Jehovha, hi taya hi mu tsumba nguvhu ni ku tsumba a hlengeletano leyi a yi tirisako kasi ku hi vhuna.
3. Sathani i zamisa kuyini ku hi hambanisa na Jehovha, kanilezvi zvini zvi to hi vhuna ku hi nga tshuki hi fularela Jehovha ni hlengeletano yakwe? (Lisimu 31:13, 14)
3 Hambulezvo, Sathani i zama ku hi hambanisa na Jehovha, nguvhunguvhu loku hi kumana ni zvikarato. I zvi mahisa kuyini lezvo? I zama ku maha ku hi kutsongwani-kutsongwani hi nga ha mu tsumbi Jehovha ni hlengeletano yakwe. Kanilezvi hi nga zvi kota ku potsa a mitlhamu yakwe. Loku a kukholwa ka hina ni kutsumba ka hina ka Jehovha zvi tiyile zvi ku nde, hi nga ta fularela a Nungungulu wa hina ni hlengeletano yakwe. — Lera Lisimu 31:13, 14.
4. Zvini hi to bhula hi zvona ka ndzima leyi?
4 Ka ndzima leyi, hi ta bhula hi zvikarato zvinharu lezvi zvi tako hi le handle ka bandla. A cin’we ni cin’we ca zvikarato lezvo ci nga veka mhangweni lezvi hi mu tsumbisako zvona Jehovha ni hlengeletano yakwe. A zvikarato lezvo zvi nga hi hambanisisa kuyini na Jehovha? Niku zvini hi nga mahako kasi hi nga hluliwi hi Sathani?
LOKU HI KUMANA NI ZVIKARATO
5. A zvikarato zvi nga vekisa kuyini mhangweni lezvi hi mu tsumbisako zvona Jehovha ni hlengeletano yakwe?
5 A ka zvikhati zvin’wani ha kumana ni zvikarato zvo kota kuvhukelwa hi maxaka kutani ku mbhelelwa hi ntiro. A zvikarato lezvi zvi nga vekisa kuyini mhangweni lezvi hi yi tsumbisako zvona a hlengeletano ya Jehovha ni ku hi hambanisa naye? Loku hi timisela cikarato hi cikhati co leha, kuzvilava hi nga mbhelelwa hi kutsumba hi tlhela hi karateka nguvhu. Sathani i londzowota a ciyimo co khwatsi hi leco a zama ku hi maha hi kanakanela ku Jehovha wa hi randza. Sathani i lava lezvaku hi alakanya ku hi Jehovha kutani hlengeletano Yakwe va hi mahako hi xaniseka. A zvilo zvo fana ni lezvo zvi humelele vaIzrayeli vo kari le Gibhite. Kusanguleni va wa kholwa lezvaku Jehovha i wa yimisile Mosi na Aroni kasi va va tlhatlhisa wukhumbini. (Ekso. 4:29-31) Kanilezvi a cikhati leci Faro a nga va bindzisela wutomi, va no mu nyika nandzu Mosi na Aroni hi kota ya zvikarato zvabye, va va byela lezvi: ‘MU hi mahile hi chepetiwa mahlweni ka Faro, ni mahlweni ka malandza yakwe; mu vekile a cipadha canjeni gabye kasi va fela ku hi daya’. (Ekso. 5:19-21, NWT) Va no ma nyika nandzu a malandza yo tsumbeka ya Nungungulu. A hi ku bayisa ka zvona! Loku u timisela zvikarato hi cikhati co leha, u nga simamisa kuyini u tiyisa kutsumba ka wena ka Jehovha ni ka hlengeletano yakwe?
6. Hi gondza yini ka muphrofeti Habhakuka xungetano hi ku timisela zvikarato? (Habakuka 3:17-19)
6 Chulula a mbilu ya wena ka Jehovha hi mukhongelo, u mu kombela lezvaku a ku vhuna. Muphrofeti Habhakuka i kumene ni zvikarato zvo tala. Ka cikhati co kari, zvi wonekisa ku khwatsi i wa kanakana a ku Jehovha i wa khatala hi yena. Hikwalaho, i no chulula a mbilu yakwe ka Jehovha hi mukhongelo. I te: ‘Jehovha, ndzi ta rila kala rini, na wena u nga zvizwi ke? Hi yini . . . u ndzi wonisa hlokiselelo?’ (Hab. 1:2, 3) Jehovha i hlamulile a mukhongelo wa ku huma mbilwini wa nandza gakwe go tsumbeka. (Hab. 2:2, 3) Andzhako ka ku ehleketa zvi eta hi lezvi Jehovha a nga va vhunisile zvona a vanhu vakwe, Habhakuka i no tlhela ava ni litsako. I no tiyiseka lezvaku Jehovha i wa mu khatalela niku i wa ta mu vhuna ku timisela ni cihi cikarato. (Lera Habakuka 3:17-19.) Hi gondza yini? Loku u kumana ni zvikarato, khongela ka Jehovha u mu byela lezvi u ti zwisako zvona. Andzhako ka lezvo, mu kombela ku a ku vhuna. Loku u maha lezvo, u nga tiyiseka lezvaku Jehovha i ta ku nyika a ntamu u wu lavako kasi u timisela. Niku loku u wona lezvi Jehovha a ku vhunisako zvona, a kukholwa ka wena ku ta tiya nguvhu.
7. Zvini lezvi a maxaka ya Shirley ma nga zama ku a zvi kholwa? Cini ci nga mu vhuna ku a simama a tsumba Jehovha?
7 Simama ni mitiro ya wena ya moya. Wona lezvi a ku maha lezvo zvi mu vhunisileko zvona a makabye wo kari wa le Papua-Nova Guiné, wa ku hi Shirley, a cikhati leci a nga kumana ni zvikarato.b A ngango wa Shirley wu wa hi wusiwaneni niku, ka zvikhati zvin’wani, zvi wa va karatela ku kuma zvakuga zvo enela. A xaka go kari gi no zama ku hungula lezvi Shirley a nga mu tsumbisa zvona Jehovha. Gi te: “U wula lezvaku a moya wo basa wa Nungungulu wa mu vhuna, kanilezvi ci kwihi a civhuno ca kona? A ngango wa n’wina wa ha hi wusiwaneni. U xakela cikhati ca wena kuchumayeleni.” Shirley i ti wulela lisine, aku: “Ndzi ti wutisile lezvi: ‘Ina Nungungulu hakunene wa khatala hi hina kutani ahihi?’ Hikwalaho ndzi no tekela ku khongela ka Jehovha, ndzi mu byela zvontlhe zvi nga hi maalakanyweni ya mina. Ndzi no simama ku gondza a Bhibhiliya ni mabhuku ya hina ndzi tlhela ndzi simama kuya mitlhanganweni.” Zvalezvo i no tekela ku wona ku Jehovha i wa khatala hi ngango wakwe. A ngango wakwe wu wa nga se tshuka wu tshama ni ndlala niku wu wa tsakile. Shirley i wula lezvi: “Ndzi no zvi wona ku Jehovha i wo hlamula mikhongelo ya mina.” (1 Tim. 6:6-8) Loku u namarela ka mitiro ya wena ya moya, wenawu u nga ta tsika a zvikarato kutani kukanakana zvi ku hambanisa na Jehovha.
LOKU A VAMAKABYE LAVA VA NGA NI WUTIHLAMULELI VA XANISIWA
8. Zvini lezvi zvi nga humelelako a vamakabye lava va nga ni wutihlamuleli lomu hlengeletanweni ya Jehovha?
8 Hi ku tirisa a zvihaxa-mahungu ni ma rede social, a valala va hina va xwanya mawunwa kutani mahungu yo kala kutsumbeka xungetano hi vamakabye va hina lava va nga ni wutihlamuleli lomu hlengeletanweni ya Jehovha. (Lis. 31:13) A vamakabye vo kari va khomiwa va tlhela va lumbetiwa minandzu. A maKristu ya zana ga malembe go sangula ma vile ka ciyimo co fana a cikhati leci mupostoli Pawule a nga lumbetiwa a tlhela a khomiwa. Zvini lezvi va nga maha ka ciyimo leco?
9. Zvini lezvi a maKristu yo kari ma nga maha a cikhati leci Pawule a nga vhalelwe?
9 A maKristu yo kari ka zana ga malembe go sangula ma no tsika ku vhunetela Pawule a cikhati leci a nga vhalelwe le Roma. (2 Tim. 1:8, 15) Hikuyini? A ku va wo dhana hi Pawule hi lezvi a vanhu vo tala va nga mu wona kota mugohi? (2 Tim. 2:8, 9) Kutani va wo chava ku vonawu va ta xanisiwa? Kani ci wa hi cihi a cigelo cabye, hi nga alakanyela lezvi Pawule a nga ti zwisa zvona. Pawule i wa timisele a zvikarato zvo tala ni ku i wa vekile hambu hi wutomi gakwe mhangweni hi kota ya vona. (Miti. 20:18-21; 2 Kor. 1:8) Hi nga tshuki hi fana ni lava va nga fularela Pawule a cikhati leci a nga lava ku vhuniwa! Zvini hi faneleko ku zvi alakanya loku a vamakabye lava va nga ni wutihlamuleli va xanisiwa?
10. Zvini hi faneleko ku zvi alakanya loku a vamakabye lava va nga ni wutihlamuleli va xanisiwa ni ku hikuyini?
10 Alakanya lezvaku hikuyini hi xanisiwako ni ku himani a ku vangako. Timote wa wumbiri 3:12 i wula lezvi: “Vontlhe lava va xuvako ku hanya hi kukholwa kota vapizani va Kristu Jesu va ta xanisiwa.” Hikwalaho, a hi faneli ku hlamala hi lezvi Sathani a vhukelako nguvhunguvhu a vamakabye lava va nga ni wutihlamuleli. A kungo gakwe hi lezvaku a kuvhukela loko ku maha ku a vamakabye lavo va nga tsumbeki ka Jehovha ku tlhela ku hi chavisa.— 1 Ped. 5:8.
Hambu lezvi Pawule a nga vhalelwe, Oniseferusi i no tiya hlanha a mu seketela. Nyamutlha, a vamakabye va hina va seketela a vamakabye lava va vhalelweko, kota lezvi hi zvi wonako laha ka mufota lowu (Wona paragrafo 11-12)
11. Hi gondza yini ka cikombiso ca Oniseferusi? (2 Timote 1:16-18)
11 Simama ku seketela a vamakabye va wena u tlhela u namarela kabye hi kutsumbeka. (Lera 2 Timote 1:16-18.) A muKristu wo kari wa zana ga malembe go sangula wa ku hi Oniseferusi i mahile zvo hambana ni lava van’wani a cikhati leci Pawule a nga vhalelwe. ‘A nga vangi ni tingana hi machini lawa ma nga bohile [Pawule].’ Wutshan’wini ga lezvo, Oniseferusi i no lavetela Pawule niku, a cikhati leci a nga mu kuma, i no tlhela a lavetela tindlela ta ku a mu vhuna. Hi ku maha lezvo, Oniseferusi i wo veka a wutomi gakwe mhangweni. Hi gondza yini? A hi faneli ku tsika ku chava vanhu ku hi vhalela ku hi seketela a vamakabye va hina lava va xanisiwako. Wutshan’wini ga lezvo, hi fanele ku va lwela hi tlhela hi va vhuna. (Mav. 17:17) A vamakabye va hina va lava ku hi va randza hi tlhela hi va seketela.
12. Hi gondza yini ka vamakabye va hina va le Rússia?
12 Wona lezvi a vamakabye va hina le Rússia va va vhunisako zvona a vamakabye lava va vhalelweko. A cikhati leci a vokari va nga kulamulweni, a vamakabye vo tala vaya tribhunali kasi ku ya va seketela. Hi gondza yini? Loku a vamakabye lava va nga ni wutihlamuleli va lumbetiwa zvahava, va khomiwa kutani va xanisiwa, a hi faneli ku chava. Hi fanele ku va khongelela, hi khatalela a zviro zva mingango yabye ni ku hlota tindlela tin’wani ta ku komba lezvaku ha va seketela. — Miti. 12:5; 2 Kor. 1:10, 11.
LOKU HI TSEKETSELWA
13. A kutseketselwa ku nga hungulisa kuyini lezvi hi mu tsumbisako zvona Jehovha ni hlengeletano yakwe?
13 A maxaka ya hina ma nga kholwiko, ni vatiri-kuloni ni zvigondzani-kuloni kuzvilava va nga hi tseketsela hi kota ya ntiro wa hina wa kuchumayela kutani hi lezvi hi hanyako hi milayo yo tlakuka ya Jehovha. (1 Ped. 4:4) Kuzvilava va nga ku: “Wena munhu wa kona ndza ku randza, kanilezvi a wukhongeli ga n’wina gi karata nguvhu niku gi maha zvilo zvo hundzelwa.” A vokari kuzvilava va nga hi solasola hi lezvi hi va khomisako zvona lava va susilweko bandleni, va ku: “Hikuyini mu ti byelako ku mu na ni lirandzo?” A magezu yo kota lawa ma nga byala kukanakana timbilwini ta hina. Kuzvilava hi nga sangula ku ti wutisa ku: ‘Jehovha i rindzela zva ku hundza lezvi zvi nga ntan’wini wa hina? A hlengeletano yakwe yo karatisa zvilo?’ Loku u hi ka ciyimo leco, u nga simamisa kuyini u randza Jehovha ni hlengeletano yakwe?
Joba i no ala ku kholwa mawunwa ya lava va nga ti byela ku vanghana vakwe lava va nga kari va mu tseketsela. Wutshan’wini ga lezvo, i wa ti yimisele ku simama a tsumbekile ka Jehovha (Wona paragrafo 14)
14. Zvini hi faneleko ku maha loku a van’wani va hi tseketsela hi lezvi hi hanyako hi milayo ya Jehovha? (Lisimu 119:50-52)
14 Ti yimisele ku namarela ka milayo ya Jehovha. Joba i wa hi munhu a nga namarela ka milayo ya Jehovha hambu lezvi a nga tseketselwa hi kota ya lezvo. A mun’we wa lava va nga ti wula ku vanghana vakwe i zamile ni ku mu kholwisa lezvaku Nungungulu i wa nga hi na mhaka ni ku Joba wa landzela milayo yakwe kutani a nga yi landzeli. (Joba 4:17, 18; 22:3) Kanilezvi, Joba i no ala ku kholwa a mawunwa lawo. I wa zvi tiva lezvaku a milayo ya Jehovha ya zvazvinene ni zvakubiha yi lulamile, niku i wa ti yimisele ku namarela ya yona. A nga tsikangi vanhu van’wani va mu maha a nga ha tsumbeki ka Jehovha. (Joba 27:5, 6) Hi gondza yini? U nga vhumeli lezvaku a kutseketselwa ku ku maha u kanakanela a milayo ya Jehovha. Ehleketa hi lezvi zvi humelelako wutomini ga wena. A wu zvi woni hi kuphindaphinda lezvaku a milayo ya Jehovha yinene niku ya ku vhuna wutomini ga wena? Ti yimisele ku seketela a hlengeletano ya Jehovha leyi yi namarelako ka milayo Yakwe. Loku u maha lezvo, a ku na kutseketselwa— kani ka kuta hi kwihi — ku to ku hambanisa na Jehovha. — Lera Lisimu 119:50-52.
15. Hikuyini Brizit a nga tseketselwa?
15 Wona cikombiso ca makabye wo kari wa ku hi Brizit wa le Índia. I wa tseketselwa hi zviro zva ngango wakwe hi kota ya kukholwa kakwe. Cikhatanyana ndzhako ka loku a bhabhatisilwe hi 1997, a nuna wakwe a nga kholwiko i no mbhelelwa hi ntiro. Hikwalaho, a nuna wakwe i no maha ciboho ca lezvaku yena ni sati wakwe ni vanhanyana vabye va rura va ya tshama ni vapswali vabye va nga hanya ka gin’wani dhoropa. Kanilezvi Brizit i wa ta kumana ni zvikarato zva hombe. Kota lezvi a nuna wakwe a nga mbhelelwe hi ntiro, zvi wa ta lava ku a tira hi cikhati co leha kasi a kota ku hlayisa a ngango. A cin’wani kambe, a bandla legi gi nga hi gona ga laha kusuhani gi wa kumeka ka pfhuka wa 350 wa tikilometro. A ya hava hi ku a maxaka ya nuna wakwe ma wa mu vhukela hi kota ya kukholwa kakwe. A ciyimo ci no bindza nguvhu laha ka kuza zvi lava ku va rura kambe. Andzhako ka lezvo, a nuna wakwe i nofa zva citshuketi. Hi ndzhako ka cikhati, a mun’we wa vanhanyana vabye i nofa hi kankro na ova ni 12 wa malembe basi. Kasi ku engetela a kubindza ka ciyimo, a maxaka ya Brizit ma no mu nyika a nandzu wa zvontlhe lezvo. Va no wula lezvaku loku i wa nga vangi Kustumunyu wa Jehovha, a zvikarato lezvo zvontlhe na zvi nga humelelangi. Hambulezvo, i no simama a tsumbekile ka Jehovha a tlhela a tshama kusuhani ni hlengeletano yakwe.
16. Brizit i chachazelisilwe kuyini hi lezvi a nga simama ku tsumbeka ka Jehovha ni hlengeletano yakwe?
16 Kota lezvi Brizit a nga tshama kule ni bandla, a muwoneleli wa cipandze i no mu kuca ku a chumayela kwalomu a nga tshama kona a tlhela a fambisa mitlhangano laha kaya kakwe. Kusanguleni i wa alakanya ku lezvo zva karata nguvhu. Kanilezvi i no ingisa a wusungukati lego. I no va byela a mahungu ya manene a van’wani, a maha mitlhangano laha kaya kakwe a tlhela a ti siyela cikhati ca ku a maha wukhozeli ga ngango ni vanhanyana vakwe. Give gihi a wuyelo ga kona? Brizit i zvi kotile a ku fambisa a zvigondzo zvo tala zva Bhibhiliya niku a kutala ka zvigondzani zvakwe zvi no bhabhatisiwa. Hi 2005 i no sangula ku tira kota phayona ga cikhati contlhe. A ku tsumba Jehovha ni ku tsumbeka ka hlengeletano yakwe zvi chachazelwe. A vanhanyana vakwe va tirela Jehovha hi kutsumbeka niku lomu Brizit a hanyako kona makunu ku na ni mabandla mambiri. Brizit a nga kanakani lezvaku Jehovha i mu nyikile ntamu wa ku timisela a zvikarato zvakwe ni ku timisela ku tseketselwa hi maxaka.
SIMAMA KU TSUMBEKA KA JEHOVHA NI HLENGELETANO YAKWE
17. Zvini hi faneleko ku ti yimisela ku maha?
17 Sathani i lava lezvaku hi kholwa ku Jehovha wa hi fularela a cikhati leci hi kumanako ni zvikarato, niku a ku seketela a hlengeletano ya Jehovha zvi hi karatisela kuhanya basi. I lava lezvaku hi chava loku a vamakabye lava va rangelako va lumbetiwa zvahava, va xanisiwa kutani ku va vhalelwa. Niku i tirisa a kutseketselwa kasi ku hungula lezvi hi yi tsumbisako zvona a milayo ya Jehovha ni hlengeletano yawe. Hambulezvo, ha ti tiva khwatsi a tipulani ta Sathani niku a nge hi kanganyisi. (2 Kor. 2:11) Ti yimisele ku ala a mawunwa ya Sathani ni ku simama u tsumbekile ka Jehovha ni ka hlengeletano yakwe. Alakanya lezvaku Jehovha a nga ta tshuka a ku tsika. (Lis. 28:7) Hikwalaho, u nga tsiki nchumu wu ku hambanisa na Jehovha! — Rom. 8:35-39.
18. Zvini hi to bhula hi zvona ka ndzima yi landzelako?
18 Ka ndzima leyi, hi bhulile hi zvikarato lezvi zvi nga tako hi le handle ka bandla. Kanilezvi, lezvi hi mu tsumbisako zvona Jehovha zvi nga ringiwa hi zvikarato lezvi zvi nga tako hi lomu bandleni. Hi nga lwisanisa kuyini ni zvikarato lezvo hi tlhela hi humelela? Hi ta bhula hi zvona ka ndzima yi landzelako.
LISIMU 118 “Hi engetele kukholwa”
a Masikwini lawa yo gumesa, kasi hi timisela na hi tsumbekile, hi fanele ku simama hi tsumba Jehovha ni hlengeletano yakwe. Sathani i zama ku tirisa a mitlhamu yakwe kasi a wonha a kutsumba loko. Ka ndzima leyi, hi ta wona a tipulani tinharu leti Sathani a ti tirisako ni lezvi hi nga mahako kasi a nga hi phasi.
b A mavito yo kari ma cicilwe.