Hlayisa Kurula Ngangweni Wa Wena

1. Hi zihi a zilo zo kari lezi zi zi kotako ku vanga kuhambana mingangweni?

VA KATEKILE lava va tako hi ka mingango yi nga ni liranzo, kuzwisisana, ni kurula. Hi rinzela lezaku a ngango wa wena wu ngava wa matshamela lawo. Za bayisa a ku zi wula kanilezi a mingango ya tsanza-vahlayi a yi ringanelwi hi kudzunzwa loko niku yi kumeka na yi hi ni kuhambana hi zigelo zo tsalangana. Zini zi vangako kuhambana mingangweni? Ka xipimo lexi hi ta wulawula hi zilo zinharu. A mingangweni yo kari, a ziro za yona a zi hlengeli a wukhongeli ginwe. Ka yinwani, za koteka ku ngha a vana va kona va nga hi na vapswali vanwe. Ni ka yinwani kambe, zi woneka ku khwatsi a yimpi ya ku lava za kutihanyisa kutani a ku navela kuva ni titshomba to tala zi hambanyisa a ziro za ngango. Hambulezo, a ziyimo lezi zi vangako kuhambana ngangweni wo kari kuzilava a zi nge khumbi wunwani. Xana ku kwihi a kuhambana?

2. Xana a vo kari va gi lava kwihi a wurangeli gi yelanako ni wutomi ga ngango, kanilezi hi xihi a xibuka xa chukwana xa wurangeli lego?

² A mawonela i yinwe ya timhaka-tshinya. Loku u zama hi mbilu yontlhe a ku zwisisa a mawonela ya munwani, zi ta ku hehukela nguvu a ku pola a ndlela ya ku hlayisa wumunwe ngangweni. A mhaka-tshinya ya wumbiri wurangeli ga wena. A vanhu vo tala va lanzela a wusungukati ga vatiri-kulobye, vaakelani, vatsali va mahungu ya zihaxa-mahungu, kutani vanhu vanwani va nyikako wurangeli. Hambulezo, a vanwani va polile lezi a Mhaka ya Nungungulu yi zi wulako xungetano hi xiyimo xabye zonake va tirisa lezi va nga zi gonza. Xana a ku maha lezo zi nga vunisa kuyini a ngango lezaku wu hlayisa kurula laha mutini? — 2 Timote 3:16, 17.

LOKU NUNA WA WENA A HI WA WUKHONGELI GINWANI

3. (a) Hi gihi a wusungukati ga Biblia xungetano hi ku tekana ni munhu a lumbako wukhongeli ginwani? (b) Hi wahi a matshinya ya milayo yo ranga lawa ma tirako loku a mutekani wo kari a hi mukholwa kanilezi loyi munwani na a nga zi lavi?

³ A Biblia gi hi nyika wusungukati go tiya ga lezaku hi ti wonela a kuva hi nga tekani ni munhu a lumbako wukhongeli ginwani. (Deuteronome 7:3, 4; 1 Va Le Korinte 7:39) Hambulezo, zi nga ha maha lezaku na u gonzile zinene za Biblia anzhako ka kuva u chadile kanilezi a nuna wa wena a nga zi lavi. U taku yini makunu? Hakunene, a kubohana ka wukati ka ha simama. (1 Va Le Korinte 7:10) A Biblia gi khanyisa lezaku a wukati a gi simame na gi tiyile gi tlhela gi kuca a vanhu va ngheneleko wukati a kuva va tlhatlha zikarato zabye wutshanwini ga ku zi tsutsuma. (Va Le Efesusi 5:28-31; Titusi 2:4, 5) Kanilezi, xana u taku yini loku a nuna wa wena a ala nguvu lezaku u hanya hi wukhongeli ga Biblia? Yena a nga ha zama ku ku beletela a kuya mitlhanganwini ya bandla, kutani a nga ha wula lezaku a nga lavi ku wona sati wakwe na a famba hi muti ni muti, kasi ku wulawula hi wukhongeli. Xana u ta maha yini?

4. Xana a sati a nga kombisa kuzwela wusiwana mhakeni yihi loku a nuna wakwe a nga hi wa wukhongeli gakwe?

⁴ Ti wutise, ‘Xana a nuna wa mina i ti zwisa lezo hikuyini?’ (Mavingu 16:20, 23) Loku hakunene a nga zi zwisisi lezi u zi mahako, a nga ha karateka hi wena. Kutani a nga ha tshikelelwa hi maxaka hi kota ya lezi wena u nga ha hlengeliko ka mikhuwo yo kari leyi yi nga ya lisima ka wona. “A ku tshama nzoce laha mutini zi wa nzi vangela xiwunza,” ku wulile a nuna wo kari. A wanuna loyi i wa alakanya lezaku o luza sati wakwe hi kota ya wukhongeli. Hambulezo, a matshanza ma mu beletele a ku vumela lezaku i wa kari azwa xiwunza. A nuna wa wena a nga ha lava a xitiyisekiso xa lezaku a liranzo la wena ka Jehova a li wuli lezaku makunu a wa ha mu ranzi nguvu a ku fana ni kale. Maha zontlhe kasi u mbheta xikhati zinwe naye.

5. Hi kwihi a kuringanisela loku a sati a faneleko kuva nako loku a nuna a hi ni kukholwa ko hambana ni loku kakwe?

⁵ Hambulezo, ku na ni zo kari za lisima nguvu lezi zi faneleko ku alakanyelwa kasi u yimisana ni xiyimo lexo hi wutlhari. A Mhaka ya Nungungulu ya khongotela vasati: “Ingisani a vanuna va nwina, kota lezi zi faneleko Hosini.” (Va Le Kolosi 3:18) Hi ndlela leyo, yona yi nyika xitlharihiso xungetano hi moya wa kutifuma. Hi kuengetela, loku wuku “kota lezi zi faneleko Hosini,” a mutsalo lowu wu komba lezaku a ku ingisa kutani ku ti veka hasi ka nuna konawo ku fanele ku yelana ni ku ti veka hasi ka Hosi. Ku fanele kuva ni kuringanisela.

6. Hi wahi a matshinya ya milayo ma faneleko ku alakanyiwa hi sati a nga muKristu?

⁶ A ka muKristu, a kuva kona mitlhanganwini ya bandla ni ku nyika wukustumunyu ka vanwani xungetano hi kukholwa kakwe ku seketelweko ka Biblia zipanze za lisima za wukhongeli ga lisine lezi zi nga faneliko ku honisiwa. (Va Le Roma 10:9, 10, 14; Maheberu 10:24, 25) Kutani-ke, u wa ta maha yini loku a munhu hi kukongoma a ku laya lezaku u nga ingisi a xileletelo xo kari xo kongoma xa Nungungulu? A vapostoli va Jesu Kristu va wulile lezi: “Hi fanele ku ingisa Nungungulu ku hunza ku ingisa vanhu.” (Mitiro 5:29) A hlamulo wabye wu nyika xikombiso xi tirako ka ziyimo zo tala wutomini. Xana a liranzo ha Jehova li ta ku susumeta lezaku u mu khozela hi ndlela leyi yi mu fanelako hakunene? Ka xikhati xalexo xa xinwe, xana a liranzo ni xichawo hi nuna wa wena zi ta ku kuca lezaku u zama ku maha lezo hi ndlela leyi yi amukelekako ka yena? — Mateu 4:10; 1 Johani 5:3.

7. Kutiyimisela muni loku a sati a nga muKristu a faneleko kuva nako?

⁷ Jesu i wonile lezaku a hi xikhati xontlhe lexi lezo zi nga wa ta olova. Yena i tlharihisile lezaku hi kota ya kukanetwa ka wukhozeli ga lisine, a ziro za mingango yo kari lezi zi nga makholwa zi wa ta tizwa na zi hambanile ni maxaka, a ku khwatsi hi loku ku hi ni supado xikari kabye ni maxaka yabye manwani. (Mateu 10:34-36) A wasati wo kari le Japão i hunzile hi ka zo fana ni lezo. Yena i wa kanetwa hi nuna wakwe hi xipimo xa 11 wa malembe. A nuna wakwe i wa mu xanisa hi tihanyi niku i wa tolovela ku mu siya handle a khotsa livati. Kanilezi a sati i lo timisela. A vanghana va lomu bandleni ga wuKristu va lo mu vuna. I lo khongela xikhati xontlhe a tlhela a kuma kutiyiswa ka hombe ka 1 Pedro 2:20. A wasati loyi a nga muKristu i wa kholwa lezaku loku a simama a tiyile, ginwani siku a nuna wakwe i wa ta ti patsa naye va tirela Jehova. Niku hi zalezo a nga maha.

8, 9. Xana a sati i fanele ku maha yini kasi a potsa ku nyika zigelo za ku beletelwa hi nuna wakwe?

⁸ Ku na ni zilo zo tala zi vunako lezi u zi kotako ku maha kasi u khumba a mawonela ya nuna wa wena. Hi xikombiso, loku yena a ala wukhongeli ga wena, u nga mu nyiki zigelo za lisine za ku vilela zilweni zinwani. Basisa a muti xontlhe xikhati. Khatalela a kubasa ni maambalela ya wena. Ngha uva ni wuhana ka magezu ya liranzo ni ya kubonga. Wutshanwini ga ku mu solasola, mu seketele. Komba lezaku u mu wona kota hloko. U nga photi loku u wona lezaku i ku onhele. (1 Pedro 2:21, 23) Vumela a zihoxo zi vangiwako hi kungambheleli, niku loku ku vuka kuphikizana, ti koramise u sangula hi wena u kombela ku tsetselelwa. — Va Le Efesusi 4:26.

⁹ Ngha a kuvakona ka wena mitlhanganwini ku ngavi xigelo xa lezaku a celwa ku kuma zakuga. Wena kambe wa zi kota ku hlawula a ku hlengela wutirelini ga wuKristu ka zikhati lezi a nuna wa wena a nga hiko kona laha mutini. Wutlhari lezaku a sati a nga muKristu a nga xumayeli nuna wakwe loku a nga zi lavi. A wutshanwini ga lezo, yena i lanzela a wusungukati legi ga mupostoli Pedro: “Nwina vasati, ingisani vanuna va nwina; lezaku kasi hambu loku va hi kona lava va nga ingisiko mhaka, va fela ku kokiwa hi mahanyela ya vasati vabye hi handle ka mhaka; na va wona a mahanyela ya nwina ya kubasa zinwe ni xichawo” xo eta. (1 Pedro 3:1, 2) A vasati va nga maKristu va ti karatela nguvu a ku kombisa mihanzu ya moya wa Nungungulu. — Va Le Galatia 5:22, 23.

LOKU SATI A NGA HI MUKRISTU

10. Xana a nuna loyi a nga mukholwa i fanele ku maha yini ka sati wakwe loku a hi wa wukhongeli ginwani?

¹⁰ Ku nga mahiwa yini loku a nuna a hi muKristu kanilezi a sati wakwe a nga hi muKristu? A Biblia ga nyika wurangeli ka ziyimo lezo. Gi ngalo: “Loku a hi kona makabye a nga ni sati loyi a nga kholwiko, a nga dzuki a mu tsika, loku a sati a ranza ku tshama naye.” (1 Va Le Korinte 7:12) Gona kambe ga luleka vanuna: “Ranzani vasati va nwina.” — Va Le Kolosi 3:19.

11. Xana a nuna a nga kombisa kuyini wutlhari ni ku tirisa khwatsi wuhloko hehla ka sati wakwe loku a nga hi muKristu?

¹¹ Loku u hi ni sati a lumbako wukhongeli ginwani, ti wonele nguvu lezaku u kombisa xichawo a sati wa wena ni ku nyika lisima a kutizwa kakwe. Kota munhu wa hombe, yena i na ni fanelo ya kuva ni kutlhatlheka ko kari ka kuva a maha zilo zi yelanako ni wukhongeli gakwe, hambu loku u nga zi vumeli. Ka khati go ranga legi u to wulawula naye hi kukholwa ka wena, u nga rinzeli lezaku yena i ta tekela ku tsika a tigonzo takwe ta kale a amukela ta tiswa. A wutshanwini ga kuva ni matloti ya ku wula lezaku a mikhuwo ya wukhongeli leyi yena ni maxaka yakwe va yi tsakelako cima ka kale nja mawunwa, zama hi lihlaza-mbilu a ku mu tlhamusela hi ku tirisa Mitsalo. Yena a nga ha tizwa na a nga khatalelwi loku wena u mbheta xikhati xo leha nguvu mitirweni ya bandla. A nga ha ala a mizamo ya wena ya ku tirela Jehova, kanilezi lexi a xi lavako xi nga hava nchumu wu tsongwani: “Nzi lava lezaku u mbheta xikhati xo lehanyana na mina!” Ngha uva ni lihlaza-mbilu. Loku u mu khatalela hi liranzo, hi kufamba ka xikhati yena a nga ha vuniwa a ku vumela wukhozeli ga lisine. — Va Le Kolosi 3:12-14; 1 Pedro 3:8, 9.

A KU GONZISA VANA

12. Hambu loku a nuna ni sati va hambene hi wukhongeli, xana a matshinya ya milayo ya Mitsalo ma fanele ku tirisiswa kuyini kugonziseni ka vana vabye?

¹² Ngangweni lowu wu nga hiko na wumunwe wukhozelini, a ku gonzisa vana hi za wukhongeli za tshuka ziva xikarato. Ma fanele ku tirisiswa kuyini a matshinya ya milayo ya Mitsalo? A Biblia gi nyika dadani a wutihlamuleli go sangula ga ku gonzisa vana, kanilezi mamani yenawu i na ni ntiro wa lisima a faneleko ku wu maha. (Mavingu 1:8; ringanisa Genesisi 18:19; Deuteronome 11:18, 19.) Hambu loku a nga vumeli a wuhloko ga Kristu, a dadani i simama a hi yena hloko ya ngango.

13, 14. Loku a nuna a beletela a sati wakwe a ku famba ni vana mitlhanganwini ya wuKristu kutani a ku gonza navo, zini lezi a sati a zi kotako ku maha?

¹³ A vadadani vo kari va nga hiko makholwa a va beleteli mamani lezaku a gonzisa vanana a timhaka ta wukhongeli. A vanwani va va beletela. U taku yini loku a nuna wa wena a nga vumeli lezaku uya mitlhanganwini ya bandla ni vanana kutani hambu ku ku beletela a ku gonza a Biblia navo laha kaya? Makunu u fanele ku ringanisela a wutihlamuleli go hambanahambana — a wutihlamuleli ga wena mahlweni ka Jehova Nungungulu, ka wuhloko ga nuna wa wena, ni ka vana va wena va ranzekako. Xana u nga zi ringaniselisa kuyini lezo?

¹⁴ Handle ko kanakana u ta khongela xungetano hi mhaka leyi. (Va Le Filipi 4:6, 7; 1 Johani 5:14) Kanilezi hi kugumesa, hi wena u faneleko ku maha xiboho xa lezi u to zi maha. Loku u maha zilo hi wukheta, u kombisa ziku dlunya ka nuna wa wena lezaku a wu phikizi a wuhloko gakwe, a kukaneta kakwe kuzilava ku nga hunguka. Hambu loku a nuna wa wena a ku beletela ku famba ni vana mitlhanganwini kutani a kuva ni xigonzo xa Biblia xa laha kubaseni zinwe navo, wa zi kota ku simama u va gonzisa. Hi mabhulo ya wena ya siku ni siku ni xikombiso xa wena xa xi nene, zama ku zikisa a liranzo ha Jehova timbilwini tabye, kukholwa Mhakeni ya Nungungulu, xichawo ka vapswali — a ku patsa ni ka dadani wabye — a kukhatala ka liranzo hi vanhu vanwani, ni ku tsakela ku tira na zi suka mbilwini. Hi kufamba ka xikhati, a dadani a nga ha wona a mihanzu ya yi nene a tlhela a nyika lisima a kutikarata ka wena. — Mavingu 23:24.

15. Hi gihi a wutihlamuleli ga dadani loyi a nga mukholwa kugonziseni ka vana?

¹⁵ Loku wena u hi nuna loyi a nga mukholwa kanilezi a sati wa wena na a nga hi mukholwa, makunu u fanele ku rwala a wutihlamuleli ga ku wundla a vana va wena “hi kululeka ni kulaya ka Hosi” Jehova. (Va Le Efesusi 6:4) A xikhati lexi u mahako lezo, hakunene u fanele ku kombisa wunene, liranzo, ni kuzwisisa kutirisaneni ka wena ni sati wa wena.

LOKU A WUKHONGELI GA WENA GI HAMBENE NI GA VAPSWALI WA WENA

16, 17. Hi wahi a matshinya ya milayo ya Biblia lawa a vana va faneleko ku ma alakanya loku va vumela a wukhongeli go hambana ni ga vapswali vabye?

¹⁶ A ka ha hi nchumu wu nga tolovelekangiko hambu ka vanana va tsongwani a ku lanzela wukhongeli go hambana ni ga vapswali vabye. Xana u mahile lezo? Loku zi hi tano, a Biblia gi ta ku nyika wusungukati.

¹⁷ A Mhaka ya Nungungulu yi ngalo: “Ingisani a vapswali va nwina Hosini, hakuva lezi zi sasekile. Chava a raru wa wena ni nyine wa wena.” (Va Le Efesusi 6:1, 2) Lezo zi patsa xichawo xi nene ka vapswali. Hambu lezi a ku ingisa vapswali ku nga ka lisima, kona a ku faneli ku mahiwa na ku nga khatalelwi a Nungungulu wa lisine. A xikhati lexi a nwanana a chikelako tangeni ya ku ti mahela ziboho, yena i rwala a wutihlamuleli go kari go engeteleka xungetano hi mitiro yakwe. Lezo a zi tshamisangi lezo a nayweni wa tiko ntsena kanilezi zi tano nguvunguvu nayweni wa Nungungulu. A Biblia gi ngalo: “A munwe ni munwani wa hina i ta ti hlamulela mahlweni ka Nungungulu.” — Va Le Roma 14:12.

18, 19. Loku a vana va hi ka wukhongeli go hambana ni legi ga vapswali vabye, xana va nga vunisa kuyini a vapswali vabye a ku zwisisa khwatsi a kukholwa kabye?

¹⁸ Loku a tigonzo leti u ti kholwako ti ku maha uva ni kucica wutomini ga wena, zama ku zwisisa a mawonela ya vapswali va wena. Vona va anda ku xalala loku, hi kota ya kugonza ni kutirisa ka wena a tigonzo ta Biblia, uva munhu wa xichawo, wo ingisa, ni wa zigingi nguvu ka lezi va ku rumako. Hambulezo, loku a kukholwa ka wena ka kuswa ku ku maha u ala a tigonzo ni mikhuwo leyi vona va yi nyikako lisima, va nga ha alakanya lezaku wo tsika a tshomba leyi va ku laveleko. Va nga ha karatekela a kutshamiseka ka wena na va alakanya ku lezi u mahako a zi tolovelekangi lomu xipanzeni, kutani ku zi hambukisa a kupima ka wena ka lezi va alakanyako lezaku zi wa ta ku vuna a ku humelela hi tlhelo ga titshomba. A matshanza wonawo ma ngava xihingakanyiso. Va nga ha alakanya lezaku, hi lisine la kona, u ngalo wena u lulamile, vona va hoxisile.

¹⁹ Hikwalaho, neti zi kotekako zama ku maha malulamiselo ya ku tlhanganyisa a vapswali va wena ni madota kutani Timboni to kari ti buvileko ta laha bandleni ga nwina. Kuca vapswali va wena lezaku va enzela a Salawu ya Mufumo kasi va yazwa hi voce lezi zi gonzisiwako ni ku wona hi mahlo a ku a Timboni ta Jehova vanhu va lixaka muni. Hi kufamba ka xikhati, a mawonela ya vapswali va wena ma nga ha olova. Hambu loku a vapswali vahi vakaneti va hombe, va hanzulela a mabhuku ma seketelwako ka Biblia, ni ku beletela vana a kuya mitlhanganwini ya wuKristu, a kutala ka zikhati za kumeka zikhati za ku lera mabhuku kunwani, ku wulawula ni maKristu-kuloni, ni ku nyika wukustumunyu hambu ni ku vuna vanwani kufihlaleni. Wa zi kota kambe a ku khongela ka Jehova. A vanhu vaswa vo kari va boheka ku rinzela kala va chikela ka tanga ya ku huma muti kasi va zi kota ku maha zo tala. Hambulezo, na ku nga khataliseki a xiyimo xa laha mutini, u nga rivali a ku “chava a raru wa wena ni nyine wa wena.” Maha xipanze xa wena kasi ku vuvumisa a kurula ngangweni. (Va Le Roma 12:17, 18) A hehla ka zontlhe, lwela kuva ni kurula na Nungungulu.

A XIKARATO XA KUVA MUPSWALI WA WUMBIRI

20. Hi kwihi a kutizwa loku a vana va nga ha vako nako loku a dadani kutani a mamani wabye a hi mupswali wa wumbiri?

²⁰ Mitini yo tala a xiyimo lexi xi vangako a xikarato xa hombe ka zontlhe a hi wukhongeli kanilezi zilo zi yelanako ni vana zinwe ni vapswali va wumbiri. A mingango yo tala inyamutlha yi wumbiwa hi vana va pswalilweko wukatini ga kale ga munwe wa vapswali kutani hi wumbiri gabye. Ngangweni lowo, a vana va nga hava ni xiluse ni xiviti hambu ku nga zi tivi lezaku va fanele ku ingisa mani. Kota wuyelo, va nga ha ala a kutikarata ka lisine ka mupswali wa wumbiri ka lezaku ava dadani kutani mamani wa mu nene. Xini xi zi kotako ku vuna a ngango wu nga ni vana ni vapswali va wumbiri?

21. Na ku nga khataliseki a matshamela yabye yo hlawuleka, hikuyini a vapswali va wumbiri va faneleko ku hlota xivuno ka matshinya ya milayo ma nga lomu ka Biblia?

²¹ Tiva lezaku na ku nga khataliseki a matshamela yo hlawuleka, a matshinya ya milayo ya Biblia lawa ma nehako kuhumelela mingangweni yinwani ma tira ka ngango lowu kambe. A ku nga lanzeli a matshinya lawo ya milayo, ka zikhati zo kari, zi woneka ku khwatsi za hungula xikarato kanilezi anzhako ka xikhati, zi ta anda ku yisa kubayiseni ka mbilu. (Tisimu 127:1; Mavingu 29:15) Hlakulela a wutlhari ni kupimisisa — a wutlhari ga ku tirisa a matshinya ya milayo ya Nungungulu kasi ku vuneka maalakanyweni hi xikhati xo leha, ni kupimisisa kasi u pola lezaku hikuyini a ziro za ngango zi wulako zi tlhela zi maha a zilo zo kari. Ku na ni xilaveko kambe xa kuzwela wusiwana. — Mavingu 16:21; 24:3; 1 Pedro 3:8.

22. Hikuyini zi nga ha karatelako a vanana a ku vumela a mupswali wa wumbiri?

²² Loku u hi mupswali wa wumbiri, u nga ha alakanya lezaku a xikhati lexi u nga ha hi munghana wa ngango lowo, kuzilava u wa ranziwa hi vanana. Kanilezi a xikhati lexi u nga maha mupswali wabye wa wumbiri, a mawonela yabye ma zi kota ku ngha ma cicile. Na va alakanya a mupswali wabye wa lisine loyi a nga hanyiko navo makunu, a vanana va nga ha lwisana ni ku tiva lezaku va fanele ku ingisa mani, kuzilava na va ehleketa lezaku u lava ku va wutlela a liranzo leli va nga nalo ka mupswali loyi a nga hava. Ka zikhati zo kari, vona va nga ha ku alakanyisa hi kukongoma lezaku a hi wena dadani wabye kutani mamani wabye. A magezu lawo ma tlhava. Hambulezo, “u ngave ni moya wa ku hatlisela ku zangara.” (Mutshawuteli 7:9) A kupimisisa ni kuzwela wusiwana za laveka kasi ku yimisana ni kutizwa ka vanana.

23. Xana a kulaya ku nga ha nyikiswa kuyini ngangweni lowu wu nga ni vana va wumbiri?

²³ A matshamela lawo nja lisima nguvu a xikhati lexi a munhu a nyikako kulaya. A kulaya ko khanzakanya ka lisima. (Mavingu 6:20; 13:1) Niku kota lezi a vanana vontlhe va nga fananiko, a kulaya ku nga ha hambanahambana ka n’wana ni n’wana. A vapswali vo kari va wumbiri va wona lezaku, hi kutsongwani ka kona, a kusanguleni zi ngava chukwana a ku a mupswali wa lisine a yimisana ni mhaka leyi ya mawundlela. Hambulezo, za lisima lezaku a vapswali hi wumbiri gabye va vumelelana mhakeni ya kulaya va tlhela va ku seketela, va nga yimeleli a n’wana wabye wa lisine va tsayisa loyi a nga pswaliwiko hi vona. (Mavingu 24:23) A kuingisa ka lisima, kanilezi a ku vumelela zihoxo zi mahiwako hi kungambheleli konawu ka laveka. U nga hlamuli hi ndlela yo hunzeleta. Nyika kulaya hi liranzo. — Va Le Kolosi 3:21.

24. Zini zi nga vunako a ku potsa a zikarato za mahanyela xikari ka ziro za xinuna ni za xisati ngangweni wa vana ni vapswali va wumbiri?

²⁴ A kubhulisana hi wungango ka zi kota nguvu ku potsisa zikarato. A mabhulo lawo ma nga vuna a ngango lezaku wu rangisa a zilo za lisima nguvu wutomini. (Ringanisa Va Le Filipi 1:9-11.) Wona kambe ma nga vuna a munwe ni munwani lezaku a wona lezi a zi kotako ku hlengelisa zona kasi ku tatisa a makungo ya ngango. Ahandle ka lezo, a ku bhulisana hi kutlhatlheka ngangweni ku nga vuna a ku potsa zikarato zi yelanako ni mahanyela. A vanhanyana va fanele ku tiva a maambalela ni ndlela ya ku ti khoma ha yona mahlweni ka dadani wabye wa wumbiri ni ka makabye wihi ni wihi wa xinuna loyi a nga pswaliwiko zinwe navo, niku a vafana va fanele ku nyikwa wusungukati xungetano hi ndlela ya ku ti khoma mahlweni ka mamani wabye wa wumbiri ni ka vamakabye vabye va xisati va nga pswaliwiko zinwe navo. — 1 Va Le Tesalonika 4:3-8.

25. Matshamela muni ma zi kotako ku vuna a ku hlayisa kurula ngangweni wa vana ni vapswali va wumbiri?

²⁵ A xikhati lexi u yimisanako ni xikarato xa kuva mupswali wa wumbiri, ngha uva ni lihlaza-mbilu. A ku aka kuzwanana kuswa ku teka xikhati. A ku kombisiwa liranzo ni xichawo hi vana lava va nga pswaliwiko hi wena za zi kota kuva ntiro wo karata. Kanilezi za koteka. A mbilu yi tlharihileko ni ya kupimisisa, yi teleko hi kuxuva ka hombe ka ku lava ku tsakisa Jehova, hi yona yi nga xigelo-tshinya xa kurula ngangweni wa vana ni vapswali va wumbiri. (Mavingu 16:20) A matshamela lawo ma zi kota kambe a ku ku vuna ku yimisana ni ziyimo zinwani.

XANA A KU LANZELELA TITSHOMBA KA VANGA KUHAMBANA NGANGWENI WA WENA?

26. Xana a zikarato ni mawonela xungetano hi titshomba zi nga vangisa kuyini kuhambana ka ngango?

²⁶ A zikarato ni mawonela xungetano hi titshomba za zi kota ku vanga kuhambana mingangweni hi tindlela to tala. Lexi xi nga tsakisiko hi lezaku a mingango yo kari yi karatiwa hi kuphikizana xungetano hi mali ni kunavela ku ganya — kutani ku kumelanyana. A kuhambana ku nga ha humelela loku a vatekani hi wumbiri gabye va tira handle na va hlakulela a moya wa ku “leyi i mali ya mina, leyo nja wena.” Hambu loku a kuphikizana ku potsiwa, loku a vatekani hi wumbiri gabye va tira va nga hava ni longoloko wa ntiro lowu wu va siyelako xikhati xi tsongwani xa kuva va khatalelana. A kubyekelela ku anzako tikweni hi loku ka kuva a vadadani va hanya kule ni mingango yabye hi zikhati zo leha — hi tihweti hambu malembe — kasi ku kuma mali yo tala a ku hunza leyi va nga wa ta yi kuma kaya. Lezo zi nga yisa ka zikarato za hombe nguvu.

27. Hi wahi a matshinya yo kari ya milayo lawa ma zi kotako ku vuna a ngango lowu wu nga hasi ka tshikelelo wa timali?

²⁷ A ku na milayo yi zi kotako ku yimisiwa lezaku yi tlhatlha a zikarato lezi, kota lezi a mingango yo hambanahambana yi bohekako ku yimisana ni mitshikelelo zinwe ni zilaveko zo hambanahambana. Hambulezo, a wusungukati ga Biblia gi nga vuna. Hi xikombiso, a bhuku ga Mavingu 13:10 gi komba lezaku a kuholovisana ko kala xigelo a zikhati zinwani ku nga potsiwa hi ku ‘vumela ku hiwa wusungukati.’ Lezi a zi wuli ntsena a ku nyika mawonela ya wena kanilezi zi wula a ku hlota wusungukati ni ku pola lezi a munwani a yi wonisako zona mhaka leyo. Ku nga hi lezo ntsena, a ku boha na ka ha hi mahlweni a ntsengo wa mali leyi yi lavekako ngangweni zi nga vuna a ku tlhanganyisa a mizamo ya ngango. Zi nga ha laveka — kuzilava hi xikhati xo kari — lezaku a vatekani hi wumbiri gabye va tira handle kasi ku hakhelela a zilaveko zo engeteleka, nguvunguvu loku ku hi ni vanana kutani vanhu vanwani va hlayisiwako hi vona. Loku zi hi tano, a nuna i fanele ku tiyisekisa a sati wakwe lezaku wa ha hi ni xikhati xa ku mu khatalela. A nuna zinwe ni vana va nga mu vuna hi liranzo ka mitiro yo kari leyi hi tolovelo a yi mahako yece. — Va Le Filipi 2:1-4.

28. Hi zihi a zikhumbuxeto lezi za ku loku zi lanzelwa zi ta vuna a ngango lezaku wu lwela a kuva ni wumunwe?

²⁸ Hambulezo, alakanya lezaku hambu lezi a mali yi nga xilaveko ka mafambisela lawa ya zilo, yona a yi nehi litsako. Hi lisine yona a yi nyiki wutomi. (Mutshawuteli 7:12) Handle ko kanakana, a ku nyika nguvu lisima a titshomba ka zi kota ku neha mhango hi tlhelo ga moya ni ga mahanyela. (1 Timote 6:9-12) Hakunene zi chukwana nguvu a ku rangisa a Mufumo wa Nungungulu ni kululama kakwe, na hi hi ni xitiyisekiso xa ku amukela makatekwa hi kota ya kutikarata ka hina ka lezaku hi ti kumela a za kutihanyisa! (Mateu 6:25-33; Maheberu 13:5) Loku mu rangisa a zilo za moya ni ku lava kurula na Nungungulu a hehla ka zontlhe, mu nga ha wona lezaku a ngango wa nwina, hambu loku wu hi ni kuhambana ku vangiwako hi zigelo zo kari, wu tava lowu hakunene wu nga ni wumunwe hi tindlela ta lisima nguvu.