HLOKO YA MHAKA YA KAPA
I kona a zi kotako ku tiva zamanziko?
Hontlheni ha ehleketa hi zamanziko. Ha ti wutisa lezaku a wutomi ga hina ni ga maxaka ya hina gi ta tshamisa kuyini ke. Hi ti maha ziwutiso zo khwatsi hi lezi: ‘Xana a vana va mina va ta hanya khwatsi? Xana a misava yi ta fuva? Xi kona nzi nga xi mahako zalezi kasi nziva ni wumanziko ga gi nene?’ A kuxuva loko ko lava ku tiva zamanziko xipanze xa wumunhu ga hina; hi ntumbuluko hi lava kutshamiseka ni ku hanya na hi tiyiseka hi zamanziko. Loku u wo tiyiseka khwatsi hi zamanziko, u wa ta ti longisela hi tlhelo ga nyama u tlhela u longisela a kupima ka wena.
Makunu hi gihi a wumanziko ga wena? I kona a gi tivako? A vakambisisi va zilo lava va zamako ku wula zilo za manziko va tshuka va humelela, kanilezi va tala ku tsanzeka kambe. Kanilezi, ku wuliwa lezaku Nungungulu wa zi kota ku wula hi kutiya lezi zi to maheka xikhatini xi tako. A Mhaka yakwe yi ngalo: “Nzi tlhatlhambutela a zilo na za hi ku sangula, nzi vumba ni lezi zi kalako zi nga se ku maheka.” (Isaya 46:10) Xana wa humelela?
KUTATISEKA KA ZIPROFETO ZA NUNGUNGULU
Hikuyini hi faneleko ku ti karatela ku tiva a kutatiseka ka ziprofeto za kale za Nungungulu? Loku wo tiva munhu a zi kotako khwatsi ku wula matshamela ya xikhati ya siku ginwe ni ginwani, u wa ta mu hlamala. Kuzilava u wa ta chela kota hi lezi a wulileko xungetano hi macela ya manziko. Hi kufanana, loku wo tiva lezaku Nungungulu i profetile zilo zo tala zi tatiseka hi kumbhelela, handle ko kanakana u wa ta xuva ku tiva lezi a zi wulako xungetano hi xikhati xa ha tako.
Khurisi gi aketilweko marumbini ya Niniva wa kale
KUHAHLULWA KA DOROPA GA HOMBE:
Hi xikombiso, a wu nge zi sukeli u profeta lezaku a doropa go kari ga hombe, legi gi nga ni ntamu hi mazanazana ya malembe, gi ta loviswa lokuloku. Kanilezi Nungungulu i tirisile munwe wa vawulawuli vakwe kasi ku profeta nchumu wo fana ni walowo — ku nga kuloviswa ka Niniva. (Zefania 2:13-15) Ve yini a vatsali va matimu? Ka zana ga malembe ga wu 7 Mahlweni ka Nguva ya Hina, kuzilava xipimo xa 15 wa malembe nzhako ka xiprofeto xa Nungungulu, a vaBabuloni ni vaMedi va lo vukela Niniva va gi lovisa. Nungungulu i wa wulile kambe lezaku a doropa ga Niniva gi wa ta hahlulwa gi “woma ku fanana ni xiwula.” Xana lezo zi mahekile? Ina. Hambu lezi a doropa lego gi nga eneta kuzilava a xipanze xa 518 wa tikilometro a kuleha ni kuanama, a valovisi va gona a va lavangi ku gi lonzowota. Kanilezi va lo gi hahlula. Xana i kona mukambisisi wa zilo za politika a nga zi kotako ku wula hi kutiya a zilo zo khwatsi hi lezo ke?
KU TA HISWA MARAMBU YA VANHU:
Himani a nga lakalakako a wula — na ka ha sele 300 wa malembe — a vito ga munhu, ni ga vakokwani vakwe, loyi a nga wa ta hisa marambu ya vanhu laha alatini, a tlhela a wula a vito ga doropa legi a alati lego gi nga wa tava ka gona ke? Loku zo tatiseka a munhu loye i wa tava ni nduma. A muprofeti wa Nungungulu i wulile lezaku “ku ta belekiwa a nisanyana lomu ndlwini ka Davida, a vito gakwe hi Josia” niku ‘i ta hisa marambu ya vanhu’ alatini ga le doropeni ga Beteli. (1 Tihosi 13:1, 2) Loku ku hunzile xipimo xa mazana manharu ya malembe, lixakeni la Davida ku lo vuka hosi yi vitwako Josia — gi nga vito go kala ku toloveleka lomu ka Biblia. Khwatsi hi lezi zi nga profetilwe, Josia ‘i lo humesa marambu zilahleni a ma hisa alatini’ ga le Beteli. (2 Tihosi 23:14-16) Himani a nga zi kotako ku profeta zilo zo kota lezo hi ntamu wa yena nwinyi?
A vaprofeti va lomu ka Biblia va profetile a kuloviswa ka Babuloni hi ndlela yo hlamalisa
KUGUMESA KA MUFUMO:
Zi nga hlamalisa nguvu loku a wokari o tshuka a zi kota ku wula a vito ga munhu a to rangela kuloviswa ka mufumo wa hombe wa misava ni mahela ga kona go kala ku toloveleka legi a to gi tirisa — lezo na ka ha sele xikhati xo leha nguvu kasi a munhu loye a pswaliwa. Nungungulu i wulile lezaku a wanuna wo kari a vitwako Kurusi i wa ta hlasela a tiko go kari. Kurusi loye i wa ta tlhatlhisa vaJuda kambe a tlhela a seketela a kuaketwa ka tempeli yabye yo basa. Tlhatakumbiri, Nungungulu i wulile lezaku a mano ya Kurusi ma wa ta patsa ku pswhisa micongo a tlhela a komba lezaku a tivati ti wa ta tsikwa na ti nga valiwangi, kasi zi mu olovela ku hlula. (Isaya 44:27–45:2) Xana a zilo lezo zontlhe zi tatisekile? A vatsali va matimu va vumela lezaku Kurusi hakunene i hlasele tiko lego. A butho ga Kurusi gi lo tirisa wutlhari ga hombe nguvu ga ku djikisa a mati ya wunwe wa micongo ya Babuloni, ku nga ku pswhisa micongo hi mawulela manwani. A xinwani hi lezaku a butho lego gi nghenile lomu doropeni hi tivati ti nga tsikilwe ti no ha. Hi kulanzela, Kurusi i lo tlhatlhisa a vaJuda a tlhela a va chusa a ku ya aketa a tempeli yabye le Jerusalema. Lezo zi wa nga tolovelekangi hakuva Kurusi i wa nga khozeli a Nungungulu wa vaJuda. (Ezra 1:1-3) Himani a nga wa ta xaxameta zimaho za tshamela lego na ka ha hi mahlweni, ahandle ka Nungungulu ke?
Hi wonile zikombiso zinharu zi hi vunako ku wona lezi Nungungulu a zi kotisileko zona ku wula zilo na ka ha hi mahlweni. A zimaho lezo a hi zona zoce. Joxua, loyi a nga hi murangeli wa vaJuda, i wulile mhaka yi nga tiveka nguvu ka vona aku: “Ma zi tiva khwatsi hi timbilu tontlhe ta nwina ni mihefemulo yontlhe ya nwina, lezaku ku hava ni ginwe gezu ka wontlhe magezu yo saseka lawa Jehova Nungungulu wa nwina a ma wulileko hehla ka nwina, ma nga kala ku maheka; kanilezi ma mahekile wontlhe, ku hava ni gezu ginwe gi wileko hasi.” (Joxua 23:1, 2, 14) A vanhu va Joxua va wa nga hi na ku kaneta lezaku a zitsumbiso ni ziprofeto za Nungungulu za tatiseka. Kanilezi, i zi mahisa kuyini? Ku na ni kuhambana ka hombe xikari ka mamahela ya Nungungulu ni lawa ya vanhu. Lezo za lisima a kuva u zi tiva hakuva ku na ni zilo za hombe lezi Nungungulu a zi wulileko xungetano hi xikhati xa ha tako lezi zi to khumba wutomi ga wena.
KUHAMBANA KA ZIPROFETO ZA NUNGUNGULU NI KUVUMBA KA VANHU
A vanhu va tolovela ku wula zilo za manziko hi ku tirisa mikambisiso ya siensia, kubyekelela ka zilo, kutani wungoma. Anzhako ka ku wula zilo lezo, a vanhu va tolovela ku tshama va rinzela kasi ku wona lezi zi to humelela. — Mavingu 27:1.
A kuhambana ni vanhu, Nungungulu wa zi tiva zontlhe. Wa wu tiva khwatsi a ntumbuluko ni kubyekelela ka vanhu; hikwalaho, loku a zi lava, Nungungulu wa zi kota ku tiva lezi a vanhu ni matiko va to maha. Kanilezi a hi zona zoce. Wa zi kota kambe ku fumela ni ku cica zilo kasi ziva ka tshamela go kari. I ngalo: “A mhaka ya mina yi humako nonwini wa mina; yi nga ta tlhelela ka mina mahala, . . . yi ta hetisa lezi nzi yi rumeleko zona.” (Isaya 55:11) Hi ndlela yo kari, a ziprofeto zo kari za Nungungulu zo hi byela ntsena lezi a lavako ku maha xikhatini xi tako. I tatisa zontlhe hi kumbhelela.
WUMANZIKO GA WENA
Xana ku na ni mahungu yo tsumbeka ma wulilweko xungetano hi wumanziko ga wena ni ga lava u va ranzako ke? Loku wo tiva lezaku kata xingulu, u nga maha xokari kasi ku ponisa wutomi. U nga ha maha zalezo kambe hi ziprofeto za Biblia. Nungungulu i tivisile lezaku ku tava ni kucica ka hombe misaveni lokuloku. (Wona a kwadru “Lezi Nungungulu a zi wulako hi wumanziko.”) A wumanziko lego gi hambene nguvu ni lezi zi wuliwako hi vanhu vo tala va woniwako kota titlhari.
U nga ha zi alakanyela hi ndlela leyi: A matimu ya tiko legi ma na ni kugumesa ko kari. Ma sina ma tsalilwe, niku za koteka ku tiva magumo ya wona. Nungungulu i ngalo: “Nzi tlhatlhambutela a zilo na za hi ku sangula, . . . nziku: A makungo ya mina ma ta tatiseka, nzi tira zontlhe lezi nzi zi ranzako.” (Isaya 46:10) Wena ni va ngango wa wena mu ngava ni wumanziko go saseka. Wutisa Timboni ta Jehova a ku zini lezi a Biblia gi wulako xungetano hi zimaho za xikhati xa ha tako. A Timboni a hi vangoma; a va ti wuli kambe lezaku vazwa magezu ya mimoya kutani kuva ni ntamu wo hlawuleka wa ku tiva zilo za ha tako. Mbanhu va gonzako Biblia lava va nga ku kombako a zilo za zi nene lezi Nungungulu a longiselako xungetano hi wumanziko ga wena.