Kristu a ntamu wa Nungungulu

1. Hikuyini Paule a ngaku “Kristu i ntamu . . . [wa] Nungungulu” ke?

JEHOVA i lo kombisa ntamu wakwe hi ku tirisa Jesu Kristu hi tindlela to hlamalisa. A mune wa tiIvangeli ti na ni mahungu ma tiyisako kukholwa xungetano hi zihlamaliso zo kari lezi Kristu a zi mahileko. Zi wonekisa ku khwatsi i mahile zihlamaliso zinwani zo tala. (Mat. 9:35; Luka 9:11) Kunene, a ntamu wa Nungungulu wu wonekile ka Jesu. Hikwalaho, Paule i wa hi ni xigelo xo zwala xa ku wula lezaku “Kristu i ntamu . . . [wa] Nungungulu.” (1 Kor. 1:24) Makunu, a zihlamaliso za Jesu zi nga khumbisa kuyini a wutomi ga wena?

2. Hi nga gonza yini ka zihlamaliso za Jesu?

² Mupostoli Pedro i lo wula lezaku Jesu i mahile zihlamaliso, kutani “zirewukiso.” (Miti. 2:22) A mitiro ya ntamu leyi Jesu a yi mahileko laha misaveni yi wa hi zikombiso za makatekwa ya hombe lawa ma tova kona kufumeni kakwe. Yi komba a zihlamaliso lezi Jesu a to zi maha matlhelweni wontlhe misaveni yiswa ya Nungungulu! A zihlamaliso zakwe zi tlhela zi hi vuna ku zwisisa khwatsi a wumunhu gakwe ni ga Dadani wakwe. A hi woneni zihlamaliso zi tsongwani za Jesu, hi wona a wuyelo ga zona wutomini ga hina zalezi ni xikhatini xi tako.

XIHLAMALISO XI GONZISAKO KUHANA

3. a) Tlhamusela xiyimo lexi xi nga kuca Jesu lezaku a maha a xihlamaliso xakwe xo sangula. b) A kuhana ka Jesu ku khanyisisilwe kuyini le Kana?

³ Ka mubuzo wa muchado le Kana wa Galilea, Jesu i lo maha xihlamaliso xakwe xo sangula. Kani a vapfhumba va wa no tala ku hunza lava va nga rinzelwe, ahati. A xo tiya hi lezaku a vinya gi lo mbhela. A munwe wa vapfhumba lavo ku wa hi Maria, mamani wa Jesu. Handle ko kanakana i wata na a ehleketa hi malembe xungetano hi zitsumbiso zontlhe za wuprofeti lezi zi nga wulawula hi n’wana wakwe, loyi a nga zi tiva lezaku i wa ta vitanwa “N’wana wa loyi a nga Hehla-Hehla.” (Luka 1:30-32; 2:52) Xana Maria i wa kholwa lezaku Jesu i na ni ntamu wu kalako wu nga se woneka ke? Lexi hi xi wonako hi lezaku le Kana, Maria na Jesu va lo zwela wusiwana a patsa wuswa lowu wu nga chada niku va wa lava ku va susela tingana. Jesu i wa zi tiva lezaku a ku amukela vapfhumba gi wa hi wutihlamuleli. Hikwalaho i lo hunzula xipimo xa 380 wa tilitro ta mati hi xihlamaliso ti maha “vinya go nanziha.” (Gonza Johani 2:3, 6-11.) Xana Jesu i lo kurumetwa ku maha xihlamaliso lexi ke? Ahihi. I wo khatala hi vanhu niku i wa kari a pimanyisa a Papai wakwe wa le tilweni hi ku kombisa wuhana.

4, 5. a) Hi gonza yini ka xihlamaliso xo sangula xa Jesu? b) A xihlamaliso xa le Kana xi hi gonzisa yini hi wumanziko?

⁴ Hi xihlamaliso, Jesu i lo humesa vinya go tala go nanziha, legi gi nga ringana ku eneta vanhu lavo vo tala. Xana wa zi wona lezi a xihlamaliso lexi xi hi gonzisako? A kuva Jesu a mahile xihlamaliso lexo xa hombe hi kuziranza xitiyisekiso xa lezaku yena ni Dadani wakwe va nyika nguvu lisima a kutizwa ka vanhu. A va tsoni. Makunu hi nga alakanyela lezi Jehova a to wu tirisisa zona a ntamu wakwe misaveni yiswa kasi ku mahela mubuzo a “matiko wontlhe” ya misava. — Gonza Isaya 25:6.

⁵ Hi nga ehleketa hi zona! Xata xikhati lexi a zilaveko ni kuxuva ku faneleko — zo kota ku lava zakuga zi nene ni wutshamu go hanya kona — za vanhu vontlhe zi to tatisiwa. Ngha hi tala hi litsako a xikhati lexi hi alakanyelako a zilo zi nene lezi Jehova a to hi nyika misaveni yakwe ya Paradise.

6. Jesu i wu tirisile ka mani a ntamu wakwe wa ku maha zihlamaliso, niku hi nga mu pimanyisisa kuyini?

⁶ Wona lezaku a xikhati lexi Satani a nga ringa Jesu lezaku a hunzula maribye ma maha zibaba, Kristu i lo ala ku tirisa a ntamu wakwe kasi ku maha xihlamaliso xa ku tatisa kuxuva ka yena wutsumbu. (Mat. 4:2-4) Kanilezi i tirisile ntamu wakwe kasi ku tatisa a zilaveko za vanwani. Hi nga ku pimanyisisa kuyini a kukhatala ka Jesu hi vanwani? I lo kuca malanza ya Nungungulu lezaku ma ‘nyika.’ (Luka 6:38) Xana hi nga kombisa tshamela legi go saseka ga wuhana hi ku ramba vanwani lomu mitini ya hina lezaku hi taga navo a zakuga za xiviri ni za moya ke? Xana hi nga hana a xikhati xa hina anzhako ka mitlhangano, hi ku vuna munhu a nga ni xilaveko, zo kota ku ingisela makabye na a vuxeta a kanelo yakwe ke? Xivuno muni hi nga nyikako vanhu va nga ni xilaveko wutirelini ga hina? Hi komba lezaku hi gonzile ka Jesu hi ku kombisa wuhana ga zilo za xiviri ni za moya ka vanwani hi laha hi kotako hi kona.

“VONTLHE VA LOGA VA XURA”

7. Xiyimo muni xi to simama kuva kona kala a tiko legi go biha gi loviswa?

⁷ A wusiwana a hi ga nyamutlha. Jehova i byelile a vaIsraeli va kale lezaku ku wa nga ta tshuka ku vumaleka zisiwana lomu tikweni. (Deut. 15:11) Anzhako ka mazana ya malembe, Jesu i lo tiyisa mhaka leyi aku: “A zisiwana zi na nwina xikhati xontlhe.” (Mat. 26:11) Xana Jesu i wa wula lezaku ku tava ni zisiwana kala kupinzuka misaveni? Ahihi, i wa wula lezaku loku a tiko legi go biha ga ha hi kona, a zisiwana zi ta simama kuva kona. Hikwalaho, a zo ku tiyisa hlana a ku zwisisa lezaku a zihlamaliso za Jesu zi tira kota zikombiso za masiku ya ma nene lawa ma ha tako hasi ka Mufumo wa Nungungulu, laha vontlhe va toga va xura!

8, 9. a) Zi mahisile kuyini kuza Jesu a gisa makume ya mazana ya vanhu? b) Xini xi ku khumbako xungetano hi lezi Jesu a nga phamelisa zona a makume ya mazana ya vanhu ke?

⁸ A muyimbeleli wa tisimu i lo wula lezi hi Jehova: “U vulula canja ga wena, u xurisa zontlhe lezi zi hanyako.” (Tis. 145:16) Hi ku pimanyisa a Dadani wakwe, ‘Kristu, a ntamu wa Nungungulu,’ i wa tolovela ku vulula canja gakwe a xurisa a kuxuva ka valanzeli vakwe. I wa nga mahi lezo kasi ku kombisa ntamu ntsena. Kanilezi i wa kuciwa hi kukhatala ka mbilu loku a nga hi nako hi vanwani. Ehleketa hi Mateu 14:14-21. (Gonza.) A vapizani va Jesu va lo mu tshinelela kasi ku wulawula hi xiyimo va nga hi ka xona xungetano hi zakuga. Va wa nga karateki hi ndlala ya vona wutsumbu ntsena, kanilezi va wa karateka kambe hi ndlala ni kukarala ka xidlemo lexi xi nga humile hi lomu madoropeni xi lanzela Jesu hi milenge. (Mat. 14:13) I wa ta maha yini?

⁹ Hi ntlhanu wa zibaba ni zidluwani zimbiri, Jesu i lo gisa xipimo xa 5.000 wa vavanuna, zinwe ni vavasati ni vanana! Xana a zi hi khumbi mbilu a ku wona ndlela leyi Jesu a tirisileko hi yona a ntamu wakwe wa ku maha zihlamaliso kasi ku khatalela mingango leyo, a ku patsa ni vanana ke? A vanhu vontlhe “va loga va xura.” Lezi zi komba lezaku ku wa hi ni zakuga zo enela. Hi wunene, Jesu a nga va nyikangi xikhenwana xa xibaba lezaku va dambuleta ntsena, kanilezi i lo va nyika zakuga lezi zi nga wa ta maha ku a zidlemo lezo zi kuma ntamu wa ku ti yela kaya. (Luka 9:10-17) Niku ku lo tala 12 wa zirunzu hi matlhatlha ya kona!

10. Zini zi to mahekela a wusiwana lokuloku?

¹⁰ Inyamutlha ku na ni vanhu va timiliyoni lava a zilaveko zabye za tshinya zi nga khatalelwiko hi kota ya mifumo ya vanhu yi nga lulamangiko. Hambu vokari xikari ka vamakabye va hina, va kuma zo ringana ku simama va hanya, kanilezi a va ‘xuri’ hi kumbhelela. Hambulezo, a xikhati xi laha kusuhani lexi a vanhu va ingisako va to hanya ka tiko legi gi nga hiko na wukanganyisi ni wusiwana. Loku u wa hi ni ntamu, u wa nga ta enelisa a zilaveko za vanhu ke? Nungungulu Nyamintamu i na ni ntamu niku wa xuva ku maha lezo — niku lokuloku. Kunene, a kutlhatlhiswa ku kwalaha nyongeni! — Gonza Tisimu 72:16.

11. Xini xi ku tiyisako lezaku lokuloku Kristu i ta tirisa ntamu wakwe misaveni yontlhe, niku lezo zi ku kuca ku maha yini?

¹¹ A xikhati a nga hi laha misaveni, Jesu i tirile ka xipanze xi tsongwani hi xikhati xi tsongwani xa malembe manharu ni khihlanya. (Mat. 15:24) Kota Hosi yi tlakusilweko, a xipanze xakwe xi ta kula xi maha misava yontlhe. (Tis. 72:8) A zihlamaliso za Jesu zi hi maha hi tsumba a wuzikoti ni kuxuva kakwe ka ku tirisa ntamu wakwe kasi ku hi vuna. A hi nge zi koti ku maha zihlamaliso, kanilezi hi nga yisa kupima ka vanhu Mhakeni ya Nungungulu hi kuhiseka. A ziprofeto za Biblia zi hi tiyisa lezaku kata zikhati za zi nene. Kota Timboni ta Jehova ti ti hendleletileko leti ti nga ni wutivi ga lisima hi wumanziko, xana a hi ti woni na hi hi ni mangava ya ku vuna vanwani ke? Ngha a ku ehleketa hi mhaka leyi zi hi kuca ku bhulela vanwani a mahungu yo saseka ya Mufumo wa Nungungulu. — Tis. 45:1; 49:3.

VA NA NI NTAMU HEHLA KA MINTAMU YA NTUMBULUKO

12. Hikuyini hi nga tiyisekako lezaku Jesu wa ma zwisisa a matirela ya misava?

¹² Na a tira zinwe ni N’wana wakwe a belekilweko yece kota “xigogo xa mitiro,” Nungungulu i lo vanga misava ni lezi zi nga ka yona. (Mav. 8:22, 30, 31; Kol. 1:15-17) Hikwalaho, Jesu wa ma zwisisa khwatsi a matirela ya misava. Wa zi tiva ku tirisa, ni ku longisela, ni ku avela a titshomba ta misava hi fanelo ni kululama.

13, 14. Nyika xikombiso xa ntamu wa Kristu hehla ka mintamu ya ntumbuluko.

¹³ A xikhati a nga hi laha misaveni, Jesu i lo komba lezaku i ‘ntamu wa Nungungulu’ hi ku fumela mintamu ya ntumbuluko. Ehleketa hi lezi a yimisanisileko zona ni xingulu lexi xi nga chavisa vapostoli vakwe. (Gonza Marku 4:37-39.) A tlhari yo kari ya Biblia yi lo wula lezi: “A gezu ga xiGreki [legi gi hunzuluselweko “bhubhutsa” ka Marku 4:37] gi komba xingulu xa hombe. A gi tshuki gi tiriswa ka moyana wutsongwani . . . kanilezi ka xingulo xa zingwalangwanza, ni marefu yo phuma, ni vula ya hombe, lexi xi vangako woyonga ya hombe.”

¹⁴ Alakanyela a xiyimo xa kona: Kristu i wa karele nguvu hi wutireli gakwe go binza. A ngalava yi wa kari yi ndlengandlengiswa hi mabyandlati lawa ma nga hoxela mati lomu ngalaveni. Kanilezi Jesu i lo simama a etlele hambu lezi ku nga hi ni guwa ga xingulo ni kundlengandlengiswa ka ngalava. A miri wakwe wu lava ku humula. Hi kuchava, a vapizani va lo mu vuxa vaku: “Ha lova.” (Mat. 8:25) Jesu i lo vuka, a kawuka moya ni bimbi aku: “Miyela, uku hwi!” A xingulo xi lo nyima. (Mar. 4:39) Hi lisine Jesu i wa byela a moya ni bimbi lezaku zi miyela zi tlhela zi tshamisa zezo. Give gihi wuyelo ga kona? Ku lova “ni malenga ya hombe.” Hi nga wona ntamu lowo a wu kombisileko!

15. Nungungulu Nyamintamu i kombisisa kuyini lezaku i na ni ntamu hehla ka mintamu ya ntumbuluko?

¹⁵ A xibuka xa ntamu wa Kristu hi Jehova, hikwalaho hi na ni xigelo xa ku tsumba lezaku Nungungulu Nyamintamu wa zi kota ku fumela a mintamu yontlhe ya ntumbuluko. Wona zikombiso zitsongwani. Mahlweni ka Ntalo, Jehova i te ngalo: “Hi nzhako ka ntlhanu wa masiku ni mambiri nzi ta nisa a vula misaveni a 40 ya masiku ni wusiku ga kona.” (Gen. 7:4) Hi kufanana, ka Eksodusi 14:21, hi gonza lezi: “Jehova a tlhelisa a bimbi hi mheho ya ntamu ya Mutsuwuka-gambo.” Niku ka Jona 1:4 hi gonza lezi: “Jehova i lo vuxa a mheho ya hombe lomu bimbini, ku vuka a bhubhutsa ga hombe lomu bimbini, a taru gi ku khwatsi go lava ku panzeka.” Za tiyisa a ku tiva lezaku Jehova wa zi kota ku wonelela mintamu yontlhe. Zi la su dlunya lezaku a misava yi ta wonelelwa khwatsi lokuloku.

16. Hikuyini zi tiyisako a ku tiva lezaku a Muvangi wa hina ni N’wana wakwe wa matewula va na ni ntamu hehla ka mintamu ya ntumbuluko?

¹⁶ A zo ku tiyisa hlana ku ehleketa hi ntamu wo hlamalisa wa Muvangi wa hina ni ‘xigogo xakwe xa mitiro.’ A xikhati lexi va to yisa kupima kontlhe misaveni hi 1.000 wa malembe, a vanhu vontlhe va tava ni kutshamiseka. A makhombo yo tshisa ya ntumbuluko ma ta ngha ma hunzile. Misaveni yiswa, ku nga tava ni xigelo xo chava kubayisiwa hi zingulu, mitsunami, mavulukawu, kutani kutsekatseka ka misava. A zo ku tsakisa ku ehleketa hi xikhati lexi a mintamu ya ntumbuluko yi to kala yi nga ha dayi kutani ku bayisa vanhu, hakuva “a tabernakeli ga Nungungulu gi [tava] xikari ka vanhu”! (Kuv. 21:3, ) Hi nga tiyiseka lezaku a ntamu wa Nungungulu lowu a wu kombisako hi Kristu wu ta fumela a mintamu ya ntumbuluko Kufumeni kakwe ka 1.000 wa malembe.

PIMANYISA NUNGUNGULU NA KRISTU ZALEZI

17. Hi yihi a yinwe ya tindlela ta ku pimanyisa Nungungulu na Kristu nyamutlha?

¹⁷ A ku hambana na Jehova na Jesu, hina a hi nge zi koti ku valela makhombo ya ntumbuluko, kanilezi a ntanwana hi nawo. Hi wu tirisisa kuyini? A yinwe ya tindlela ku tirisa Mavingu 3:27. (Gonza.) Loku a vamakabye va hina va xaniseka, hi nga va chavelela ni ku va seketela hi tlhelo ga nyama, ga kutizwa, ni ga moya. (Mav. 17:17) Hi xikombiso, hi nga va vuna ku tlhela va kuma litsako anzhako ka khombo ga ntumbuluko. Zwana magezu ya kubonga ma wulilweko hi noni yo kari anzhako ka kuva yi hahlulelwe yindlu hi xingulo. Yi te ngalo: “Nzi bonga nguvu hi kuva hlengeletanweni ya Jehova, na ku nga hi ntsena hi kota ya xivuno xa yona xa nyama, kanilezi ni xa moya kambe.” Wona kambe a magezu ya makabye wo kari wa xisati wa gwenza loyi a nga karateka, a nga ha tivi ni xo maha anzhako ka ku wona lezi a yindlu yakwe hi onhisilweko zona hi xingulo. Laha a nga nyikwa xivuno, i te ngalo: “A zi tlhamuseleki! A nzi zi koti ku wula zontlhe lezi nzi zi zwako . . . Nza ku bonga Jehova!” Ha tsaka hi ku lumba hlengeletano ya vamakabye va khatalako nguvu hi zilaveko za vanwani. A xigelo xa hombe nguvu kambe xa kutsaka hi lezaku Jehova na Jesu Kristu va khatala nguvu hi vanhu va Nungungulu.

18. Xini xi hlamalisako ka lezi zi nga kuca Jesu a ku maha zihlamaliso?

¹⁸ Wutirelini gakwe, Jesu i kombisile lezaku i ‘ntamu wa Nungungulu.’ Kanilezi xini xi nga mu kuca ku maha lezo? A ku na wutshamu hi wonako lezaku i tirisile ntamu wakwe kasi ku komba vanwani. A zihlamaliso lezi Jesu a mahileko zi komba a liranzo lakwe hi vanhu. Lezi hi ta wulawula hi zona ka nzima yi lanzelako.