Gonzisa nwanana wa wena a ku tirela Jehova

1. Manoa i hlamulisile kuyini a xikhati a ngazwa mahungu ya lezaku i wa ta pswala n’wana?

MANOA i lo bikelwa mahungu yo hlamalisa nguvu hi sati wakwe. Va wa zi tiva hi wumbiri gabye lezaku a va pswali. Hambulezo, a ngelosi ya Jehova yi wa wonekile ka sati wa Manoa, niku a mahungu lawo yo hlamalisa ma wa hi lisine: Manoa ni sati wakwe va wa ta pswala n’wana! Handle ko kanakana, Manoa i tsakile nguvu, kanilezi i wa zi tiva kambe lezaku i tava ni wutihlamuleli ga hombe. Xikari ka tiko gi teleko hi wubihi, va wa ta zi kotisa kuyini ku wundla khwatsi nwanana loye kasi a tirela Nungungulu ke? Manoa “i lo kombela ka Jehova,” aku: “A munhu wa Nungungulu [a ngelosi], loyi wena u mu rumileko, a engete kambe ata ka hina a ta hi gonzisa lezi hi faneleko ku zi maha hi nwanana loyi a ta nga pswalwa.” — Vala. 13:1-8.

2. A ku gonzisa nwanana wa wena zi patsa yini? (Wona a kwadru “Zigonzani za wena za Biblia za lisima nguvu.”)

² Loku u hi mupswali, kuzilava wa zi zwisisa ku hikuyini Manoa a mahileko xikombelo lexo. Wenawu u na ni wutihlamuleli ga hombe ga ku vuna a nwanana wa wena lezaku a tiva Jehova a tlhela a mu ranza. (Mav. 1:8) Kasi ku maha lezo, a vapswali va maKristu va maha longoloko wu nene wa Wukhozeli ga Ngango. Hambulezo, kasi ku nghenisa lisine la Biblia maalakanyweni ya n’wana wa wena, u fanele ku maha zo hunza ku fambisa a xigonzo xa ngango viki ni viki. (Gonza Deuteronome 6:6-9.) U nga hlulisa kuyini a yimpi leyo ya ku gonzisa lisine a nwanana wa wena? A nzima leyi ni leyi yi lanzelako yi ta komba lezi a vapswali va nga lanzelisako zona a xikombiso xa Jesu. Hambu lezi a nga kala a nga hi mupswali, a vapswali va nga vuneka hi magonzisela yakwe hakuva i gonzisile a vapizani vakwe hi liranzo, kutikoramisa, ni wutlhari. A hi kambisiseni a matshamela lawo hi ginwe ginwe.

RANZA NWANANA WA WENA

3. Jesu i kombisisile kuyini liranzo hi vapizani vakwe?

³ Jesu i wa nga tsiki ku byela vapizani vakwe lezaku wa va ranza. (Gonza Johani 15:9.) I kombisile a liranzo lakwe kambe hi ku ti nyika xikhati xa ku tshama navo hi kukhanzakanya. (Mar. 6:31, 32; Joh. 2:2; 21:12, 13) Jesu i wa nga lumbeli ku va gonzisa ntsena, kanilezi i wa hi munghana wabye. Hi ndlela leyo, va wa nga kanakani lezaku Jesu wa va ranza hakunene. U nga ma pimanyisisa kuyini a magonzisela ya Jesu ke?

4. U nga va kombisa kuyini vana va wena lezaku wa va ranza? (Wona mufota kusanguleni ka nzima.)

⁴ Byela vanana va wena lezaku wa va ranza u tlhela u va komba hi kukhanzakanya lezaku va lisima. (Mav. 4:3; Tit. 2:4) Samueli, a hanyako le Austrália, i ngalo: “Na nza ha hi nwanana nguvu, papai i wa tolovela ku nzi lerela a Bhuku Ga Mina Ga Mahungu Ya Biblia siku ni siku na nzi nga se etlela. I wa hlamula ziwutiso za mina, a nzi angarela a tlhela a nzi pswopswa aku ‘etlela khwatsi!’ A nzi no ku hlamala a xikhati lexi nzi ngazwa lezaku papai a nga wundliswangi lezo za ku angarelwa ni ku pswopswiwa! Hambulezo, i wa maha mizamo ya hombe kasi ku komba lezaku wa nzi ranza. Kota wuyelo ga kona, nzi lova ni wunghana go tiya naye, niku nzi wa tizwa na nzi tsakile nzi tlhela nzi ti wona na nzi vikelekile.” Vuna vana va wena lezaku va tizwa hi ndlela leyo hi ku tolovela ku va byela ku, “Nza ku ranza nwananga.” Kombisa liranzo leli u nga nalo hi vona. Bhula navo, uga navo, u hlakana navo.

5, 6. a) Zini lezi Jesu a mahako ka lava a va ranzako? b) Tlhamusela lezi a kulaya ku vunisako zona vanana lezaku va ti wona na va vikelekile ni ku ranziwa.

⁵ Jesu i te ngalo: “Nzi kawuka ni ku tsayisa vontlhe lava nzi va ranzako.”a (Kuv. 3:19) Hambu lezi a vapizani va Jesu va nga kanetisana hi kuphindaphinda xungetano hi loyi a nga wa hombe xikari kabye, Jesu a nga va tsukulangi. A nga zi bangi hi makatla kambe a xikhati lexi va nga tsanzeka ku lanzela a wusungukati gakwe. Hi liranzo ni kurula, Jesu i lo va kawuka hi xikhati ni wutshamu gi faneleko. — Mar. 9:33-37.

⁶ Kombisa liranzo ka vana va wena hi ku va laya. A zikhati zinwani za enela ku va tlhamusela ntsena a ku hikuyini a nchumu wo kari wu bihileko kutani wu nga wu nene. Ka zikhati zinwani, a nwanana a nga ha tsanzeka ku maha lezi u mu byelako. (Mav. 22:15) Loku lezo zi maheka, pimanyisa Jesu. Ka wutshamu ni xikhati xi faneleko, laya nwanana wa wena hi liranzo ni kurula hi ku kombisa lihlaza-mbilu, u mu kongomisa, u mu gonzisa, ni ku mu kawuka. A makabye wo kari wa xisati le Djoni, a vitwako Elaine, i ngalo: “A vapswali va mina va wa nga cicacici kulayeni kabye. Loku va nzi tlharihisa xungetano hi lezi zi to humelela loku nzi nga ingisi, xontlhe xikhati va wa zi lanzela. Kanilezi va wa nga tshuki va nzi laya na va zangarile kutani na va nga nzi tlhamuselangi ku hikuyini va nzi layako. Kota wuyelo ga kona, nzi lo ti wona na nzi vikelekile. Nzi wa zi tiva lezi nzi faneleko ku maha ni lezi nzi nga faneliko ku maha.”

KOMBISA KU TI KORAMISA

7, 8. a) Jesu i kombisisile kuyini a kutikoramisa mikhongelweni yakwe? b) A mikhongelo ya wena yi nga gonzisisa kuyini vanana va wena lezaku va tsumba Nungungulu?

⁷ Hi nga alakanya lezi a vapizani va Jesu va ti zwisileko zona laha va ngazwa, kutani va nga yi tiva hi nzhako ka xikhati a mikhongelo yakwe yo gumesa kota munhu wa nyama yaku: “Abba, Dadani! zontlhe za koteka ka wena; susa legi gombe kule na mina; ahembalokoke, na ku nga hi kuranza ka mina, kanilezi a ku mahiwe a kuranza ka wena.”b (Mar. 14:36) Handle ko kanakana a magezu lawo ya mukhongelo wa Jesu, lawa ma kombako lezaku hambu a N’wana a mbheleleko wa Nungungulu i wa ti koramisa a kombela xivuno xa Nungungulu, ma gonzisile valanzeli vakwe a kuva va maha zalezo na vonawu.

⁸ A vana va wena va gonza yini ka mikhongelo ya wena ke? Lisine lezaku a wu khongeli ka Jehova hi ku lava ku gonzisa vanana va wena ntsena. Hambulezo, loku u khongela hi kutikoramisa mahlweni kabye, a vana va wena va ta gonza ku tsumba Jehova. Ana wa le Brasil i wula lezi: “Loku ku hi ni zikarato, zo kota xikhati lexi vakokwani va nga babya, a vapswali va mina va wa kombela Jehova kasi a va nyika ntamu wa ku yimisana nazo ni wutlhari ga ku maha ziboho zi nene. Hambu loku a xikarato xi hi xa hombe nguvu, va wa xi tsika mandleni ya Jehova. Kota wuyelo, nzi lo gonza ku tsumba Jehova.” Loku u kari u khongela ni vanana va wena, u nga khongeleli vona ntsena. Kombela Jehova lezaku a ku vuna na wenawu — ku ngava lezaku a ku vuna ku wulawula ni mutholi wa wena kasi a ku nyika xikhati xa kuya gotsovanyanweni, ku ku nyika kutiya-hlana kasi ku nyika wukustumunyu ka vaakelane, kutani ku ku vuna hi tindlela tinwani. Ti koramise u tsumba Nungungulu, a vana va wena va ta tekelela a xikombiso xa wena.

9. a) Jesu i gonzisisile kuyini vapizani a ku tirela vanwani hi kutikoramisa? b) Loku wena u ranza ku tirela vanwani, zini lezi a vana va wena va to zi gonza?

⁹ Hi magezu ni mitiro, Jesu i lo gonzisa vapizani vakwe a ku tirela vanwani hi kutikoramisa. (Gonza Luka 22:27.) I lo gonzisa vapostoli vakwe lezaku va tirela Jehova ni ku tirisana ni vanwani hi kutikarata. Wenawu loku u ti koramisa u tlhela u tirela Jehova hi kutikarata, a vana va wena va ta gonza ku maha zalezo na vonawu. Debbie, a nga mamani wa vana vambiri, i ngalo: “Nzi wa nga tshuki nzi sola a xikhati lexi a nuna wa mina a nga xi mbheta ni vanwani kota dota. Nzi wa zi tiva lezaku ni xihi xikhati lexi a ngango wa hina wu nga lava kukhatala kakwe, i wa hi khatalela.” (1 Tim. 3:4, 5) Nuna wakwe Pranas i engetela lezi: “Hi kufamba ka xikhati, a vana va hina va lo sangula ku ti nyiketela nguvu mitlhanganweni ya xipanze ni ka mitiro yinwani ya moya. Va lo tsaka, va maha vanghana, va tlhela va ranza nguvu ku tshama ni vamakabye!” Zalezi a ngango wontlhe wu tirela Jehova ntirweni wa xikhati xontlhe. A ndlela leyi u kombisako hi yona kutikoramisa ni kutikarata yi nga gonzisa vana va wena a ku tirela vanwani.

KOMBISA WUTLHARI

10. Jesu i kombisisile kuyini wutlhari laha a nga telwa hi xidlemo xa le Galilea ke?

¹⁰ Jesu i kombisile wutlhari hi ku kala a nga woni ntsena lezi vanhu va nga maha. I wa wona kambe ni zigelo za kuva va maha lezo. Ka khati go kari, a ntlawa wo kari wa vaingiseli vakwe le Galilea wu wa wonekisa ku khwatsi wo zi lava nguvu ku mu lanzela. (Joh. 6:22-24) Kanilezi, Jesu loyi a nga kota ku hlola timbilu, i lo zi pola lezaku a vanhu lavo va wa lava zakuga a ku hunza lezi a nga gonzisa. (Joh. 2:25) I lo wona laha a xikarato xi nga sukela kona a tlhela a va wuyisa ndleleni hi lihlaza-mbilu, ni ku va tlhamusela lezi va nga fanele ku maha kasi ku xi lulamisa. — Gonza Johani 6:25-27.

11. a) Nyika xikombiso xa lezi a wutlhari gi nga ku vunisako zona ku wona lezaku a vanana va wena va wu ranza a ntiro wa simu hakunene ke. b) U nga vunisa kuyini a n’wana wa wena lezaku a kuma litsako wutirelini?

¹¹ Hambu lezi u kalako u nga zi koti ku lera timbilu, wenawu u nga ha kombisa wutlhari kasi ku tiva lezi a nwanana wa wena a ti zwisako zona hi ntiro wa simu. A vapswali vo tala, loku va hi sinwini ni vana vabye, va tolovela kuta na va nyima va mu nyika xikhati xa ku humulanyana ni ku miyeta nyoka. Hambulezo, u nga nyimi ka lezi zi wonekako ntsena. Ti wutise lezi, ‘A nwanana wa mina o zi ranza kuya ntirweni wa simu kutani i tsakiswa hi xikhati xo humula?’ Loku u pola lezaku xi kona u nga mahako kasi a nwanana wa wena a kuma litsako wutirelini, mu vekele mixuvo. Tirisa wutlhari kasi ku vuna vanana va wena lezaku va ti wona kota vanghana va wena va simu.

12. a) Jesu i kombisisile kuyini wutlhari a xikhati a nga tlharihisa valanzeli vakwe xungetano hi kuhlazeka ka mahanyela? b) Hikuyini a wusungukati lego gi chikeleko hi xikhati xi faneleko?

¹² Jesu i kombisile wutlhari kambe hi ku pola a zilo zi yisako xionhweni. Hi xikombiso, a valanzeli vakwe va wa zi tiva lezaku a wubhayi gi bihile. Kanilezi Jesu i lo va tlharihisa xungetano hi lezi zi yisako wubhayini, aku: “Kani hi mani a cuwukako wasati a mu navela, i sina a bhayile naye mbilwini yakwe. Loku a tihlo ga wena ga xinene gi ku maha u khubeka, gi xokole, u gi hoxa kule.” (Mat. 5:27-29) A magezu lawo ma wulilwe hi xikhati xi faneleko ka maKristu lawa ma nga hi hasi ka mufumo wa Roma. A mutsali wo kari wa matimu i lo tsala lezaku lomu ka zipetakulo za Roma, “a mahlo ni tindleve zi wa wona ni kuzwa zilo za tihlamba, niku a zikombiso za manyala ya masango hi zona zi nga belwa nguvu mandla.” Jesu i kombisile liranzo la hombe ni wutlhari hi ku tlharihisa vapizani vakwe xungetano hi zilo lezi zi mahako munhu zi mu karatela kuva ni mahanyela ma basileko!

13, 14. U nga vikelisa kuyini a vana va wena ka zihungato zi nga basangiko?

¹³ A wutlhari gi nga ku vuna ku vikela vanana va wena ka timhango ta moya. Nyamutlha, a vanana va nga ha kombiwa zithombe za masango ni zilo zinwani zi nga basangiko na va ha hi vatsongwani nguvu. Kunene, a vapswali va maKristu va byela vana vabye lezaku a mihlakano yi nga basangiko yi bihile. Hambulezo, a wutlhari gi ta ku vuna kambe a ku tiva lexi xi nga mahako n’wana wa wena a navela ku wona zithombe za masango. Ti wutise: ‘Xini xi nga mahako n’wana wa mina a ringwa ku hlalela zithombe za masango? Kona, wa zi tiva ku zi na ni mhango? Xana nza tshineleleka, kasi a nzi tela a ta kombela xivuno loku a tshuka a ringwa ku hlalela a zithombe za masango ke?’ Hambu loku a vanana va wena va ha hi va tsongwani, u nga ha va byela lezi: “Loku u tshuka u wona saite yi nga hlazekangiko u ringwa ku tshama u cuwukela, nzi byele. U nga dhani. Nzi lava ku ku vuna.”

¹⁴ A wutlhari gi ta ku vuna ku hlawula khwatsi a zihungato za wena wutsumbu. Pranas, a kumbukilweko kusanguleni, i ngalo: “Lezi hina kota vapswali hi zi hlawulako timhakeni ta wucenje, mafilmi, kutani mabhuku zi bhoxa ndlela leyi a ngango wu to famba hi yona. U nga wulawulela zilo zo tala, kanilezi a vana va wena va ta wona lezi wena u mahako va tlhela va ku pimanyisa.” Loku a vana va wena va ku wona na u hlawula khwatsi zihungato, vonawu va nga ha kuceka ku hlawulisa zalezo. — Rom. 2:21-24.

A NUNGUNGULU WA LISINE I TA KU INGISA

15, 16. a) Hikuyini u nga tiyisekako lezaku Nungungulu i ta ku vuna ku gonzisa vana va wena? b) Zini hi to wulawula hi zona ka nzima yi lanzelako?

¹⁵ Zini zi nga humelela a xikhati lexi Manoa a nga kombela xivuno kasi ku wundla n’wana wakwe? “Nungungulu i lo ingisa a gezu ga Manoa.” (Vala. 13:9) Vapswali, Jehova i ta mu ingisa na nwinawu. I ta hlamula mikhongelo ya nwina a tlhela a mu vuna ku gonzisa vana va nwina. Mu nga zi kota ku maha lezo hi liranzo, ni kutikoramisa, ni wutlhari.

¹⁶ A ku fana ni lezi Jehova a vunako vapswali a ku wundla khwatsi vanana vabye va va tsongwani, a nga va vuna kambe ku wundla vana vabye va nga tangeni yo sangula ku ti tshotshota. A nzima yi lanzelako yi ta wulawula hi lezi mu nga pimanyisisako zona a liranzo, ni kutikoramisa, ni wutlhari ga Jesu a xikhati mu gonzisako vana va nwina va nga tangeni yo sangula ku ti tshotshota lezaku va tirela Jehova.