BHIBLIOTEKA YA SAITE ya Watchtower
BHIBLIOTEKA YA SAITE
ya Watchtower
ciTshwa
  • BHIBHILIYA
  • MABHUKU
  • MITLHANGANO
  • w15 15/12 pp. 9-13
  • Wuhunzuluseli gi hanyako ga Mhaka ya Nungungulu

Ka cipandze leci a ku na vhidhyu

Hi tsetselele, kuve ni cikarato kasi a vhidhyu leyi yiba.

  • Wuhunzuluseli gi hanyako ga Mhaka ya Nungungulu
  • A Murinzeli I Huwelela a Mufumo Wa Jehova—2015
  • Zvihlokwana zva mhaka
  • Mahungu yo yelana ni lawa
  • DUMISA VITO GA NUNGUNGULU
  • WUHUNZULUSELI GO DLUNYATEKA NI GO TSUMBEKA
  • KUBONGA KA HOMBE
  • Jehova, a Nungungulu a wulawulako ni malanza yakwe
    A Murinzeli I Huwelela a Mufumo Wa Jehova—2015
  • Tradução do Novo Mundo ga 2013
    A Murinzeli I Huwelela a Mufumo Wa Jehova—2015
  • Hikuyini hi humesileko wuhunzuluseli ga Biblia?
    Hi vamani va mahako kuranza ka Jehova inyamutlha?
A Murinzeli I Huwelela a Mufumo Wa Jehova—2015
w15 15/12 pp. 9-13
Kometi ya Wuhunzuluseli ga Misava Yiswa na yi tira zinwe hi 1940

Wuhunzuluseli gi hanyako ga Mhaka ya Nungungulu

“A mhaka ya Nungungulu ya hanya.” — MAHEB. 4:12.

TISIMU: 37, 43

U NGA ZI HLAMULISA KUYINI?

  • Hikuyini a wuhunzuluseli ga Biblia gi faneleko kuva ni vito ga Nungungulu?

  • Hikuyini a Tradução do Novo Mundo ga xiNgiza gi chukwatisilweko?

  • A vanhu va Nungungulu va vunekisa kuyini hi Tradução do Novo Mundo?

1. a) Xiavelo muni lexi Nungungulu a nyikileko Adamu? b) A vanhu va Nungungulu va tirisisa kuyini a wuzikoti gabye go wulawula kusukela masikwini ya Adamu?

JEHOVA NUNGUNGULU i mahile zivangwa zakwe na zi hi ni xinyikiwo xa ku wulawula. Anzhako ka ku veka Adamu mutini wakwe wa paradise, Nungungulu i lo mu nyika xiavelo xi nga lava ku wulawula; i wa fanele ku chula mavito a zihari. Adamu i lo tirisa wutlhari gakwe kasi ku nyika vito gi faneleko ka xinwe ni xinwani. (Gen. 2:19, 20) Kusukela kwaleyo, a vanhu va Nungungulu va simama va tirisa wuzikoti gabye ga ku wulawula kasi ku dumisa Jehova ni ku tivekisa kuranza kakwe ka vanwani. Inyamutlha, a yinwe ya tindlela ta hombe ta ku vuvumisa wukhozeli ga lisine hi ku tirisa tirimi ku hunzulusela Biblia.

2. a) Matshinya muni ya milayo lawa a Kometi ya Wuhunzuluseli ga Misava Yiswa ga Biblia yi nga ma lanzela ntirweni wa yona? b) Zini hi to wulawula hi zona ka nzima leyi?

2 Ku na ni makume ya mazana ya maBiblia ma hunzuluselweko, kanilezi a ma nyiki khwatsi a mahungu ya mitsalo yo sangula. Lomu ka va 1940, a Kometi ya Wuhunzuluseli ga Misava Yiswa ga Biblia yi lo yimisa matshinya ya milayo ya wuhunzuluseli lawa ma lanzelwako ka tirimi to hunza 130. A matshinya ya kona hi lawa: 1) Ku basisa vito ga Nungungulu hi ku gi tlhelisa lomu ku gi lumbako Mitsalweni. (Gonza Mateu 6:9.) 2) Ku hunzulusela a mahungu yo sangula ma pimisilweko hi ku lanza zalezi ma nga wuliswa zona loku zi koteka, kanilezi u nyika a mongo wu faneleko loku a ku hunzulusela hi gezu ni gezu zi onha a mongo lowo. 3) Ku tirisa mawulawulela yo olova ku ma zwisisa lawa ma kucako munhu a ku lera.a (Gonza Nehemia 8:8, 12.) A hi woneni lezi a matshinya lawo ya milayo ma tirisisilweko zona ka Tradução do Novo Mundo gi chukwatisilweko ga 2013 ni ga tirimi tinwani.

DUMISA VITO GA NUNGUNGULU

3, 4. a) Mabhuku muni ya kale ma nga ni Tetragrama? b) Zini lezi a vahunzuluseli vo tala va Biblia va mahileko hi vito ga Nungungulu?

3 Vontlhe lava va gonzako a mitsalo ya kale ya Biblia ya xiHeberu, yo kota Mabhuku yo Songiwa ya Bimbi Gofa, va hlamala nguvu hi ku wona a matshamu yo tala ma nga ni Tetragrama — ku nga mune wa maletela ya xiHeberu ma yimelako vito ga Nungungulu. A vito ga Nungungulu a gi kumeki ntsena ka mitsalo ya kale ya xiHeberu kanilezi ni ka tikopiya ta Septuaginta ga xiGreki ga zana ga malembe ga wumbiri Mahlweni ka Nguva ya Hina kala ka zana ga malembe go sangula Nguveni ya Hina.

4 Hambu lezi zi dlunyatekako lezaku a vito ga Nungungulu gi fanele kuva kona lomu ka Biblia, a vahunzuluseli vo tala va susa a vito go basa ga Nungungulu hi kumbhelela. Kunene, anzhako ka malembe mambiri na ku humesilwe a Tradução do Novo Mundo das Escrituras Gregas Cristãs ga xiNgiza hi 1950, ku lo humesiwa a Revised Standard Version. A vito ga Nungungulu gi wa susilwe ka Biblia lego, lezi zi nga cica a xiboho xa vahunzuluseli va legi go ranga ga 1901, gi nga hi American Standard Version. Hikuyini? A xingheniso xa gona xi ngalo: “Kota lezi Nungungulu a nga munwe, niku a ku na vanungungulu vo tala lava a faneleko ku hambaniswa navo . . . a ku na xigelo xa ku tirisa a vito ga Nungungulu kukholweni ka Tichechi ta wuKristu.” A vahunzuluseli vo tala va maBiblia ya xiNgiza ni ya tirimi tinwani va lo lanzela xikombiso xalexo.

5. Hikuyini zi nga za lisima a ku tlhelisa vito ga Nungungulu lomu ka Biblia?

5 Hikuyini a ku chela kutani ku susa vito ga Nungungulu yi nga mhaka yi lavako ku chela kota hi yona? A muhunzuluseli a buvileko wa li tiva a lisima la ku zwisisa a kungo ga mutsali; a kutiva loko ku khumba a ziboho zo tala za wuhunzuluseli. Ku na ni mavesi yo tala nguvu ya Biblia ma kombako a lisima la vito ga Nungungulu ni kubasiswa ka gona. (Ekso. 3:15; Tis. 83:18; 148:13; Isa. 42:8; 43:10; Joh. 17:6, 26; Miti. 15:14) Jehova Nungungulu — a Mutumbuluxi wa Biblia — i pimisele a vatsali va gona lezaku va tirisa vito gakwe na va tlhatlhekile. (Gonza Ezekieli 38:23.) A ku susa vito lego, gi kumekako makume ya mazana ya zikhati ka mitsalo ya kale, zi komba ku nga hi na xichawo hi Mutumbuluxi wa yona.

6. Hikuyini a vito ga Nungungulu gi engetelweko ntlhanu wa makhati ni ginwe ka Tradução do Novo Mundo?

6 A zigelo za kuva a vito ga Nungungulu gi nga susiwi lomu ka Biblia a zi hungukangi, kanilezi zi no engeteleka. A Tradução do Novo Mundo gi chukwatisilweko ga 2013 hi xiNgiza gi chelile a vito ga Nungungulu 7.216 wa zikhati, lezi zi kombako kuengeteleka hi ntlhanu wa zikhati ni xinwe ka wuhunzuluseli ga 1984. A ntlhanu wa zikhati zo engeteleka zi kumeka ka 1 Samueli 2:25; 6:3; 10:26; 23:14, 16. A vito ga Nungungulu gi tlhelisilwe ka mavesi lawo hi kota ya lezi gi nga kona ka Mabhuku yo Songiwa ya Bimbi Gofa, lawa ma tsalilweko 1.000 wa malembe mahlweni ka mitsalo ya Masoreta ya xiHeberu. Gi tlhelisilwe kambe ka Valamuli 19:18 hi kota ya zigonzo zo engeteleka zi mahilweko ka mitsalo ya kale.

7, 8. Wu wula yini a tlhamuselo wa vito ga Jehova waku “I maha lezaku zi humelela” ke?

7 Ka maKristu ya lisine, a vito ga Jehova gi wula zahombe. A xiengetelo xa Tradução do Novo Mundo gi chukwatisilweko ga 2013 xi na ni mahungu ya maswa xungetano hi mhaka leyo. A Kometi ya Wuhunzuluseli ga Misava Yiswa ga Biblia ya zi zwisisa lezaku a vito ga Nungungulu gi yimela a tlhelo ga ku maha ga gezu ga xiHeberu gaku ha·wah,’ gi wulako ku ngalo: “I maha lezaku zi humelela.”b A mabhuku ya hina ma wata na ma ti seketela ka tlhamuselo wu nga ka Eksodusi 3:14 ka Tradução do Novo Mundo, wu wulako lezi: “Nzi tava lezi nzi hlawulako kuva zona.” Lezo zi lo yisa ka mawonela ma nga ka wuhunzuluseli ga 1984 ya lezaku a vito legi gi wula ku i “ti maha ni xihi kasi kuva Mutatisi wa makungo.”c Hambulezo, a Xiengetelo A4 xa wuhunzuluseli gi chukwatisilweko ga 2013 xi tlhamusela lezi: “Hambu lezi a vito legi gi nga ha patsako a wonela legi, a gi gumelwi ka lezi Nungungulu a hlawulako kuva zona. Gi patsa kambe lezi a mahako lezaku zi humelela xungetano hi zivangwa zakwe ni kutatiseka ka kungo gakwe.” (Wona kambe a xibhukwana Xivuno xa ku gonza hi xona a Mhaka ya Nungungulu, p. 5).

8 Jehova i maha lezaku a zivangwa zakwe zi maha ni xihi a xi hlawulako. Hi kuyelana ni tlhamuselo wa vito gakwe, Nungungulu i mahile lezaku Noa ava muaki wa taru, Bezaleli ava meseri, Gideoni ava nhenha, Paule ava mupostoli wa matiko. Kunene, a vito ga Nungungulu gi na ni tlhamuselo wa hombe ka vanhu. A Kometi ya Wuhunzuluseli ga Misava Yiswa ga Biblia yi wa nga ta tshuka yi fihla a tlhamuselo wa vito lego hi ku gi susa lomu ka Biblia.

9. Hi xihi xinwe xa zigelo za kuva ku rangisiwa a ntiro wa ku hunzulusela Biblia hi tirimi tinwani?

9 A Tradução do Novo Mundo, legi gi nga kona hi tirimi to hunza 130, gi dzunza vito ga Nungungulu hi ku gi tsala matshanwini ya gona lomu mitsalweni yo basa. (Gonza Malaki 3:16.) A ku hambana ni lezo, a vahunzuluseli vo tala va Biblia valwa ni ku susa a vito ga Nungungulu va gi valeta hi xikhundla xo kota “Hosi” kutani vito ga nungungulu wa tiko gabye. Lexo xigelo xo sangula xa kuva a Hubye yi Fumako ya Timboni ta Jehova yi ti karatela nguvu ku nyika vanhu vo tala hi laha zi kotekako hi kona a Biblia gi dumisako vito ga Nungungulu.

WUHUNZULUSELI GO DLUNYATEKA NI GO TSUMBEKA

10, 11. Hi zihi a zikarato zo kari lezi a vahunzuluseli va Tradução do Novo Mundo hi tirimi tinwani va nga kumana nazo?

10 A ntiro wa ku hunzulusela a mitsalo yo basa hi tirimi to tala wu kumene ni zikarato zo tala. Hi xikombiso, ka zikhati zi hunzileko a Traduçao do Novo mundo ga xiNgiza gi wa lanzela lezi zi nga ka maBiblia manwani ya xiNgiza ma tirisako a gezu ga xiHeberu gaku “Xeoli” ka mavesi yo kota Mutshawuteli 9:10. Ka vesi lego gi waku: “A ku na ntiro, hambu makungo, ni kutiva, ge hambu wutlhari le Xeoli lomu u yako kona.” A vahunzuluseli vo tala va tirimi tinwani va kumene ni xikarato lexi: A kutala ka vagonzi vabye a va gi tivi a gezu “Xeoli;” a gi kona lomu ka madisionario yabye, niku gi zwalisa ku khwatsi wutshamu ga xiviri. Hikwalaho, va lo vumelelwa ku dlunyatisa a tlhamuselo wa gezu “Xeoli” ni legi ga xiGreki gaku “Hayidesi” hi ku ma hunzulusela khwatsi kota “Xilahla.”

11 Ka tirimi to kari, a ku hunzulusela a gezu ga xiHeberu gaku neʹphesh ni ga xiGreki gaku psy·kheʹ hi gezu ga xiNgiza go fana nago gaku “soul” (muhefemulo) zi wa vanga zikarato. Hikuyini? Hi lezaku a magezu ya ku wula gezu lego ma wa ta nyika mawonela ya lezaku a “muhefemulo” xipanze xa munhu xi hambeneko ni nyama. Lezo zi wa ta yimela a maalakanyo ya hava ya ku a muhefemulo a hi munhu wa kona, kanilezi i nchumu wo kota moya. Hikwalaho, va lo vumelelwa ku hunzulusela a gezu “muhefemulo” hi ku lanza a mongo wa kona, mayelano ni mitlhamuselo leyi yi sinako yi nyikilwe ka ziengetelo za Tradução do Novo Mundo das Escrituras Sagradas — Com Referências. Ku lo rangiswa nguvu a ku hunzulusela hi ndlela yi tekelako ku zwisiseka, niku ku wa tolovela ku cheliwa mitlhamuselo yi vunako ka mitlhamuselo ya lahasi.

12. Wula a zilo zo kari zi cicileko ka Tradução do Novo Mundo gi chukwatisilweko ga 2013. (Wona kambe a nzima “Tradução do Novo Mundo ga 2013,” ka revista galegi.)

12 A ziwutiso za vahunzuluseli zi lo hi maha hi wona matshamu manwani ma nga siya mole wa ku a vanhu va zwisisa za hava. Hikwalaho, hi Setembro wa 2007, a Hubye yi Fumako yi lo vumelela lezaku a mitsalo ya xiNgiza yi chukwatiswa. Ku lo kambisiswa makume ya mazana ya ziwutiso za vahunzuluseli va Biblia kuchukwatiseni loko. A magezu ya xikale ya xiNgiza ma lo valetwa hi ya xinyanwaka, niku ku wa mahiwa zontlhe zi nga koteka kasi ku tirisa magezu yo dlunyateka ni yo olova ku ma zwisisa, na ku nga onhiwi a lisine la mahungu ya kona. A ku tirisa lezi zi nga sina zi mahilwe ka tirimi tinwani zi lo lota a mitsalo ya xiNgiza. — Mav. 27:17.

KUBONGA KA HOMBE

13. A votala va ti zwisa kuyini hi Tradução do Novo Mundo ga 2013?

13 Xana a vokari va khumbekisile kuyini hi Tradução do Novo Mundo gi chukwatisilweko? A vamakabye le tsinza ka Timboni ta Jehova le Brooklyn va lo amukela makume ya mazana ya mapapilo ya kubonga. A vanyingi va ti zwisile ku khwatsi hi lezi a makabye wokari wa xisati a nga tsala aku: “A Biblia i bhokisa gi teleko hi titshomba ta lisima nguvu. A ku gonza a magezu ya Nungungulu ma tlhamukako hi ku tirisa a Biblia gi chukwatisilweko ga 2013 zi nga fananiswa ni ku hlola a titshomba leto hi yinwe yinwe, na u hlamala a matshamela ya tona, kucuwukeka, muvala, ni kusaseka. A Mitsalo yi tirisileko mawulawulela yo olova yi nzi vuna ku mu tiva khwatsi Jehova, loyi a fanako ni papai a nzi angarelako a tlhela a nzi gonzela hi magezu yakwe yo mbuwatela.”

14, 15. A Tradução do Novo Mundo gi khumbisa kuyini vanhu hi tirimi tinwani?

14 A hi Tradução do Novo Mundo ga xiNgiza goce gi khumbako vanhu. A wanuna wo kari wa le Sofia, Bulgária, i wulile lezi xungetano hi legi ga xiBulgaria: “Nzi na ni malembe na nzi lera Biblia, kanilezi nzi wa nga se tshuka nzi lera wuhunzuluseli go olova ku gi zwisisa ni go khumba mbilu ku fana ni legi.” Anzhako ka ku amukela Biblia gakwe ga Tradução do Novo Mundo hi xiAlbania, a makabye munwani wa xisati i lo wula lezi: “A Mhaka ya Nungungulu a yo ku saseka hi xiAlbania! I lungelo ga hombe a kuzwa Jehova na a wulawula na hina hi lirimi la hina wutsumbu!”

15 Matikweni yo tala, a maBiblia ma dura niku za karata ku ma kuma, hikwalaho a ku gi kuma basi, makatekwa ha zoce. A mubiko wo kari wa le Ruanda wu ngalo: “Hi xikhati xo leha, a vanhu vo tala lava a vamakabye va nga gonza navo, va wa nga kuli hakuva va wa nga hi na maBiblia. Va wa nga hi na mali ya ku xava legi gi nga hi kona gi hunzuluselweko hi chechi yo kari. Niku a kutala ka zikhati, a mavesi yo kari va wa nga ma zwisisi, lezi zi nga va valela ku kula.” A zilo zi lo cica a xikhati lexi va nga kuma a Tradução do Novo Mundo hi lirimi labye. A ngango wo kari wa Ruanda wu nga ni mune wa vana va tanga yo sangula ku ti tshotshota wu te ngalo: “Hi mu bonga nguvu Jehova ni nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha hi ku hi nyika Biblia legi. Hi zisiwana nguvu niku hi wa nga hi na mali ya ku xava maBiblia ya hina hontlheni laha kaya. Kanilezi zalezi, munhu ni munhu i na ni Biblia gakwe. Kasi ku kombisa ku bonga Jehova, hi gonza Biblia siku ni siku kota ngango.”

16, 17. a) Zini lezi Jehova a zi lavako ka vanhu vakwe? b) Zini hi faneleko ku ti yimisela ku maha?

16 Hi kufamba ka xikhati, a Tradução do Novo Mundo gi chukwatisilweko gi ta kumeka hi tirimi tinwani. Satani i zama ku tsanzekisa mizamo leyo, kanilezi ha tsumba lezaku Jehova i lava ku vanhu vakwe vontlhe va muzwa na a wulawula navo hi ndlela yo olova ni yo dlunyateka. (Gonza Isaya 30:21.) Lokuloku a “ku tiva Jehova ku tava ku enetile misava, khwatsi hi lezi a mati ma fenengetileko a kueta ka bimbi.” — Isa. 11:9.

17 Ngha hi ti yimisela ku lonzowota ni xihi xinyikiwo xi tako hi ka Jehova, kupatsa ni wuhunzuluseli legi gi dumisako vito gakwe. Mu tsike a wulawula na wena siku ni siku hi ku tirisa Mhaka yakwe. A wuzikoti gakwe gi nga gumelwiko gi mu vumelela ku demba ndleve a ingisela mikhongelo ya hina. A kubhulisana loko ku ta hi vuna ku mu tiva khwatsi Jehova laha a liranzo la hina hi yena li toya li kula. — Joh. 17:3.

A vanhu va matiku yo hambanahambana va tsakile nguvu hi ku humesiwa ka Wuhunzuluseli ga Misava Yiswa

“I lungelo ga hombe a kuzwa Jehova na a wulawula na hina hi lirimi la hina wutsumbu!”

a Wona a Xiengetelo A1 xa Tradução do Novo Mundo legi gi chukwatisilweko ni nzima “Como você pode escolher uma boa tradução da Bíblia?” ka Murinzeli wa 1 ka Maio wa 2008 hi xiPutukezi.

b A mabhuku yo kari ma nyika tlhamuselo walowu, hambu lezi a titlhari tinwani ti nga wu vumeliko.

c Wona a Tradução do Novo Mundo das Escrituras Sagradas com Referências, Xiengetelo 1A “O nome divino nas Escrituras Hebraicas,” p. 1561.

    Mabhuku ya ciTshwa (2000-2025)
    Huma
    Nghena
    • ciTshwa
    • Rumela
    • Ti hlawulele
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nayo wa matirisela
    • Nayo wa cihundla
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Nghena
    Rumela