U nga li ku kuma a litsako la lisine

1. Cini a “tora [ga hina] ga ku tiva Nungungulu”, niku gi yelanisa kuyini ni litsako?

A LITSAKO la lisine a hi litsakonyana leli a munhu a li zwako hi cikhati co kari li guma li hundza. Litsako la ku a ngava nalo wutomini gontlhe. Hi ndlela muni? Jesu i tlhamusele ka Kanelo yakwe ya le Citsungeni, aku: “Va katekile lava va nga ni tora ga ku tiva Nungungulu hakuva a Mufumo wa matilo wabye.” (Mat. 5:3) I wa zvi tiva ku a vanhu va vangilwe na va hi ni kuxuva ka hombe ka ku lava ku tiva Muvangi wabye, Jehovha Nungungulu, va tlhela va mu khozela — ku nga “tora [ga hina] ga ku tiva Nungungulu”. Kota lezvi Jehovha a nga “Nungungulu wo tsaka”, lava va mu khozelako va ngava ni litsako. — 1 Tim. 1:11.

2-3. a) Hi kuya hi Jesu, hi vamani van’wani va nga tsakako? b) Zvini hi to bhula hi zvona ka ndzima leyi, niku hikuyini zvi lavekako a ku hi bhula hi zvona?

² A ku hi ngo kuma litsako wutomini ga hina ntsena loku hi nga hi na zvikarato? Ahihi. Ka Kanelo yakwe ya le Citsungeni, Jesu i wulile zvilo zvo hlamalisa. I kombile lezvaku “lava va rilako” va ngava ni litsako — kani va rila hi kota ya zviwonho zvabye, kutani hi ku lwisana ni zvikarato wutomini gabye. Jesu i wulile zvo fana hi “lava va xanisiwako hi kota ya kululama” kutani lava va ‘rukatelwako’ hi kota ya kuva vapizani va Kristu. (Mat. 5:4, 10, 11) Kanilezvi, zvi nga kotekisa kuyini kuva ni litsako ka zviyimo lezvo?

³ Jesu i wo gondzisa lezvaku hi nga li kuma litsako hambu loku hi kumana ni zvikarato wutomini, hi kuva hi tima tora ga hina ga ku lava ku tiva Nungungulu ni ku tshinela kakwe. (Jak. 4:8) Hi nga zvi mahisa kuyini? Ka ndzima leyi, hi ta bhula hi zvilo zvinharu hi nga mahako kasi hi kuma litsako la lisine.

TI GISE HI TLHELO GA MOYA

4. Hi wihi nchumu wo sangula kasi hi kuma litsako la lisine? (Lisimu 1:1-3)

⁴ NCHUMU WO SANGULA: Kasi hiva ni litsako la lisine, hi fanele ku ti gisa hi tlhelo ga moya. Hina vanhu ni zvihari ku laveka ku higa zvakuga kasi hi hanya. Kanilezvi a vanhu hi vona voce zvi kotekako ku vaga zvakuga zva moya, niku zva laveka futsi. Hi cigelo leco Jesu a ngaku: “A munhu a nga hanyi hi zvakuga basi, kanilezvi i hanya hi timhaka tontlhe ti humako hi ka nomu wa Jehovha.” (Mat. 4:4) Hikwalaho, a hi faneli ku tsika siku gi hundza na hi nga gangi zvakuga zva moya zva lomu ka Mhaka ya Nungungulu, a Bhibhiliya. A mutsali wa tisimu i wulile lezvi: Wa tsaka loyi ‘a tsakelako a nayo wa Jehovha, a wu ehleketa mumu ni wusiku.’ — Lera Lisimu 1:1-3.

5-6. a) Zvini hi zvi kumako lomu ka Bhibhiliya? b) A ku lera Bhibhiliya zvi nga hi vhunisa kuyini?

⁵ Lomu ka Bhibhiliya Jehovha i hi byela mahungu ya lisima ma hi vhunako ku tiva lezvi hi nga mahako kasi hi hanya wutomi go tsakisa. Hi tiva kungo a nga nago hi wutomi ga hina, lezvi hi nga tshinelisako zvona kakwe ni ku tsetselelwa zviwonho zva hina. Hi tlhela hi tiva zvilo zvo tsakisa a hi tsumbisako lezvi zvi to maheka cikhatini ci tako. (Jer. 29:11) A zvilo lezvo zva lisine hi zvi tivako loku hi gondza Bhibhiliya zvi tata timbilu ta hina hi litsako!

⁶ Kota lezvi hi zvi tivako, a Bhibhiliya kambe gi na ni wusungukati gi hi vhunako wutomini ga siku ni siku. Loku hi ingisa wusungukati lego, hi nga kuma litsako. Ni ka cihi cikhati u mbhelako ntamu hi kota ya zvikarato zva wutomi legi, ti nyiki cikhati ca ku gondza Mhaka ya Jehovha u tlhela u ehleketa hi yona. Jesu i te: “Ku katekile lava va zwako a mhaka ya Nungungulu va yi hlayisa!” — Luka 11:28.

7. Zvini zvi nga ku vhunako ku u vhuneka nguvhu a cikhati leci u lerako Bhibhiliya?

⁷ A cikhati leci u lerako a Mhaka ya Nungungulu, ti nyike cikhati ca ku uzwa kunandziha ka lezvi u lerako. Hi cikombiso, u tshuka u humelelwa hi lezvi: A wokari i ku bhikele zvakuga lezvi u zvi randzako. Kanilezvi, hi kota ya kujaha kutani kukarateka, u mitela ne na u nga zvizwi a kunandziha ka zvona. Loku u ku tsope, u mbhetile kuga, u guma u ti laya uku: ‘Mayiwako loku ndzi wa noga khwatsi ndzi tlhela ndzizwa kunandziha ka ciponi ni ciponi ndzi ngaga!’ Ahati Bhibhiliya ke; wa tshuka u lera hi kuhatlisa laha ka kuza u nga kuzwi a kunandziha ka mahungu lawa u lerako? A cikhati leci u lerako Bhibhiliya, ti nyike cikhati ca kuzwa kunandziha ka lezvi u lerako; u zama ku wona lezvi zvi mahekako, u zama kuzwa magezu u tlhela u ehleketa hi lezvi u lerako. Zvontlhe lezvo zvi ta engetela litsako la wena.

8. A “nandza go tsumbeka ni go tlhariha” gi wu mahisa kuyini a ntiro wa gona? (Wona ni tlhamuselo wa lahasi.)

⁸ Jesu i yimisile “nandza go tsumbeka ni go tlhariha” kasi ku hi nyika zvakuga zva moya hi cikhati ca kona, niku ha phamelwa khwatsi hi tlhelo ga moya.b (Mat. 24:45) Ka zvakuga zvontlhe lezvi a nandza gi longiselako, a Mhaka ya Nungungulu a yi kiyeli. (1 Tes. 2:13) Lezvo zvi maha ku a zvakuga lezvo zva moya zvi hi vhuna ku tiva maalakanyo ya Jehovha ma nga lomu ka Bhibhiliya. Hi cigelo leco hi lerako A Murindzeli ni Khindlimuka! ni tindzima tin’wani lomu ka jw.org. Hi longisela mitlhangano ya cikari ka vhiki ni ya kumbhela ka vhiki. Hi sixtira JW Broadcasting^® hweti ni hweti, loku yi hi kona. A ku ti buza hi zvakuga zvontlhe lezvo, zvi hi vhuna ku hi maha nchumu wa wumbiri wu mahako ku hiva ni litsako la lisine.

HANYA HI MILAYO YA JEHOVHA

9. Hi wihi nchumu wa wumbiri kasi hi kuma litsako la lisine?

⁹ NCHUMU WA WUMBIRI: Kasi hiva ni litsako la lisine, hi fanele ku hanya hi milayo ya Jehovha. A mutsali wa tisimu i tsalile lezvi: ‘Va katekile vontlhe lava va chavako Jehovha, va fambako tindleleni takwe.’ (Lis. 128:1) A ku chava Jehovha zvi wula ku mu kombisa cichavo ca hombe laha ka kuza hi nga mahi ni cihi ci nga wa ta mu khunguvanyisa. (Mav. 16:6) Hikwalaho, hi ti karatela ku hanya hi milayo ya Nungungulu ya zvazvinene ni zvakubiha, yi nga lomu ka Bhibhiliya. (2 Kor. 7:1) Loku hi maha lezvi Jehovha a zvi randzako ni ku nga mahi lezvi a zvi nyenyako, hi ta tsaka. — Lis. 37:27; 97:10; Rom. 12:9.

10. Ahandle ka ku tiva kurandza ka Nungungulu, zvini zvin’wani hi faneleko ku maha? (Va Le Roma 12:2)

¹⁰ Lera Va Le Roma 12:2. A munhu a nga zvi tiva ku Jehovha i ni fanelo ya ku maha ciboho xungetano hi lezvi zvi lulamileko ni lezvi zvi nga lulamangiko; kanilezvi i fanele ku tlhela a hlawula ku hanya hi milayo leyo ya Jehovha wutomini gakwe. Hi cikombiso, a munhu a nga zvi tiva ku a mufumo wa tiko wu ni fanelo ya ku gema a velocidade leyi a movha wu faneleko ku famba hi yona ka zvitarato zva hombe. Kanilezvi, a nga tshuka a nga zvi lavi a ku ingisa nayo lowo; a se tsutsuma ku hundza fanelo. Na hinawu, hi komba hi mahanyela ya hina lezvaku ha kholwa ku a ku ingisa milayo ya Jehovha hi zvona zva zvinene wutomini ga hina. (Mav. 12:28) Dhavhidha i wa ti zwisa lezvo. Hi cigelo leco a ngaku: ‘Wena u ta ndzi kangeta a ndlela ya wutomi; a mahlweni ka wena ku tele hi litsako, ni canjeni ga wena ga cinene ku tele hi kuxalala kala kupindzuka.’— Lis. 16:11.

11-12. a) Loku hi kumana ni zvikarato kutani loku hi mbhelile ntamu, zvini hi faneleko ku ti wonela? b) Va Le Filipi 4:8 a nga hi vhunisa kuyini loku hi lava ku hlawula zvihungato?

¹¹ Loku hi kumana ni zvikarato kutani loku hi mbhelile ntamu, hi nga tshuka hi lava ca ku ti hungata hi cona kasi hi rivala zvikarato zva hina. Lezvo zva zwisiseka. Kanilezvi, hi fanele ku ti wonela ku maha lezvi Jehovha a zvi nyenyako. — Efe. 5:10-12, 15-17.

¹² Ka papilo legi Pawule a nga tsalela maKristu ya le Filipi, i ma kucile ku simama ma ehleketa hi zvilo “zvi lulamileko, ni . . . lezvi zvi basileko, ni . . . lezvi zvi hi kucako ku randzana, ni . . . lezvi zvi nga solekiko.” (Lera Va Le Filipi 4:8.) Hambu lezvi ka ku Pawule i wa nga wulawuli hi zvihungato hi kukongoma, lezvi a nga tsala hi fanele ku chela kota hi zvona a cikhati hi hlawulako zvihungato zva hina. Laha u lerako a vhesi legi, hi nga zama ku maha lezvi: Kontlhe lomu ku nge “ni zvihi”, vhaleta magezu lawa hi “mimuzka,” “mafilmi” kutani “tivhidhio-gemi”. A ku maha lezvo zvi nga ku vhuna ku tiva lezvi zvi amukelekako ka Nungungulu ni lezvi zvi nga amukelekiko. Hi lava ku hanya hi milayo ya Jehovha yo tlakuka. (Lis. 119:1-3) Loku hi maha lezvo, makunu hi nga maha nchumu wa wunharu wu lavekako kasi hiva ni litsako la lisine, lezvo na hi hi ni livhalo li basileko.— Miti. 23:1.

RANGISA KU KHOZELA JEHOVHA WUTOMINI GA WENA

13. Hi wihi nchumu wa wunharu kasi hi kuma litsako la lisine? (Johani 4:23, 24)

¹³ NCHUMU WA WUNHARU: Maha zvontlhe u zvi kotako kasi u rangisa ku khozela Jehovha wutomini ga wena. Lezvi Jehovha a nga yena a nga hi vanga, i ni fanelo ya ku hi mu khozela futsi. (Kuv. 4:11; 14:6, 7) Hikwalaho, a ku mu khozela zvi fanele kuva zvona zvo ranga wutomini ga hina, hi mu khozelisa lezvi yena a zvi lavisako zvona — ku nga ku mu khozela “hi moya ni lisine.” (Lera Johani 4:23, 24.) Kasi lezvi hi mu khozelisako zvona zvi yelana ni lisine leli li nga lomu ka Mhaka yakwe, ku laveka a moya wakwe wo basa. Ni loku hi hanya lomu a ntiro wa hina wu betelwako kutani lomu wu vekelwako mimbhingano, hi fanele ku rangisa ku khozela Jehovha. Zvezvi, ku na ni 100 wa vamakabye ni kuhundza va vhalelweko paxweni hi kota ya kuva Vakustumunyu va Jehovha basi.c Ni kwalomo va nga kona, va maha zvontlhe va zvi kotako kasi ku khongela, ku gondza ni ku bhula ni van’wani xungetano hi Nungungulu ni Mufumo wakwe. Loku hi rukatelwa kutani hi xanisiwa, hi nga tsaka hi ku tiva lezvaku Jehovha i na hina niku i ta hi chachazela. — Jak. 1:12; 1 Ped. 4:14.

CIKOMBISO CA WOKARI

14. Zvini zvi nga humelela makabye wa le Tadjiquistão wa 19 wa malembe? Hikuyini zvi nga mu humelela?

¹⁴ Lezvi zvi nga humelela makabye wo kari, zvi hi komba khwatsi ku a ku maha zvilo lezvi zva zvinharu hi bhulileko hi zvona hakunene zvi nga hi vhuna kuva ni litsako ni ka cihi ciyimo hi nga ka cona. Wona lezvi zvi nga humelela makabye wa le Tadjiquistão wa 19 wa malembe, wa ku hi Jovidon Bobojonov, loyi a nga ala kuya wusochweni. Hi 4 ka Outubro wa 2019, i no ta khomiwa laha kaya kakwe na zvi nga hi laha nayweni, a ya mbheta tihweti na a vhalelwe, va tlhela va mu mahisa ku khwatsi cigevenga. A zvilo lezvo zvo biha a nga mahelwa zvi no bikiwa ka zvihaxa-mahungu ka matiko yo tala. Ku no bikiwa lezvaku i wa kari a tshamela ku biwa na va mu kurumeta ku a hlambanya kota musochwa ni ku boha tinguwo ta kona. Andzhako ka loku a alile, i no koniwa a guma a rumelwa ku ya cibhalweni kala kuza a hosi ya tiko lego yi mu tsetselela yi laya lezvaku a humesiwa. Ndzeni ka cikhati contlhe leco, Jovidon i no simama a tsumbeka ka Jehovha na a tsakile. I zvi kotisile kuyini? Hi ku tshama hi ku ti hlayisa hi tlhelo ga moya.

15. Jovidon i zvi kumisile kuyini a zvakuga zva moya a cikhati leci a nga hi paxweni?

¹⁵ A cikhati leci Jovidon a nga hi lomu paxweni, i wa simama ku ti gisa hi tlhelo ga moya, hambu a cikhati leci a nga hi hava Bhibhiliya kutani mabhuku ya hina. Zvi kotekisile kuyini? A cikhati leci a vamakabye va nga kari va mu yisela zvakuga, va wa kopiyara a mutsalo wa siku laha ka ndzhava lowu va nga chela zvakuga. Lezvo zvi wa maha ku a lera Bhibhiliya a tlhela a ehleketa hi gona siku ni siku. Loku a humele paxweni, i no nyika wusungukati legi ka vontlhe lava va kalako va nga se kumana ni tixanisa ta hombe, aku: “Kasi zvi ku fambela khwatsi, zvo boha ku ka cikhati leci wa ha tlhatlhekileko u gondza Bhibhiliya ni mabhuku ya hina ku ku phum, u engetela wutivi ga wena hi Jehovha.”

16. Jovidon i wa veka kupima ka yini?

¹⁶ A makabye wa hina i hanyile hi milayo ya Jehovha. Wutshan’wini ga ku tshama a gayela mixuvo yo biha ni kuva ni mahanyela yo biha, i no veka kupima ka Jehovha ni lezvi zvi nga zva lisima ka Yena. I no ti buza hi ku wona zvivangwa zva Nungungulu. Mixo ni mixo i wa vhuka a ingisela zvinyanyani na zvi yimbelela. Ni wusiku i wa tshama a cuwukisela hweti ni tinyeleti. I wulile lezvi: “A zvinyikiwo lezvo zva Jehovha zvi wa ndzi tiyisa zvi tlhela zvi ndzi maha ndzi tsaka.” Loku hi bonga zvilo hi zvi wonako lezvi Jehovha a hi nyikako, ni lezvi a hi gondzisako lomu ka Bhibhiliya, hi kuma litsako la hombe nguvhu. A litsako lelo, li nga hi vhuna ku timisela.

17. Lezvi zvi wuliwako ka 1 Pedro 1:6, 7 zvi nga yelanisa kuyini ni munhu a nga tshukako ava ka ciyimo leci Jovidon a nga hi ka cona?

¹⁷ Jovidon i wa rangisa ku khozela Jehovha. I wa li tiva lisima la ku simama a tsumbeka ka Jehovha, a Nungungulu wa lisine. Jesu i te: “Khozela Jehovha Nungungulu wa wena, hi yena yece u faneleko ku mu tirela.” (Luka 4:8) A masochwa ni varangeli va kona va wa lava ku Jovidon a tsika wukhongeli gakwe. Jovidon i wa khongela hi mbilu yontlhe wusiku ni mumu, a kombela Jehovha lezvaku a mu vhuna ku timisela ni ku nga tshuki a tsika ku tsumbeka. Hambu lezvi Jovidon a nga xanisiwa ti nga teki, a nga tshukangi a tsika ku tsumbeka. Lezvo zvi mahile ku ava ni litsako la kuva ni kukholwa ku ringilweko — ku nga nchumu wa ku i wa nga seva nawo na a nga se khon’wa, a biwa a tlhela a vhalelwa. — Lera 1 Pedro 1:6, 7.

18. Hi yihi ndlela ya ku tshama na hi tsakile?

¹⁸ Jehovha wa zvi tiva lezvi zvi lavekako ka hina kasi hiva ni litsako la lisine. Loku u maha lezvi zva zvinharu hi bhulileko hi zvona ka ndzima leyi, u nga tshama na u tsakile hambu loku u kumana ni zvikarato. Lezvo zvi ta maha ku wenawu u wula na u tiyile, uku: ‘Va katekile a vanhu lava Jehovha a nga Nungungulu wabye.’ — Lis. 144:15.