“A makabye wa wena i ta vhuka”!

1. A jaha go kari gi kombisile kuyini lezvaku ga kholwa ku a vafileko va ta vhuka?

A JAHA go kari ga ku hi Matewu gi no babya nguvhu laha ka kuza gi mahiwa operasawu makhati yo tala. A cikhati a nga hi ni 7 wa malembe, yena ni va ngango wabye va no sixtira vhidhio ya JW Broadcasting^® ya hweti yo kari. Le magumo ka Broadcasting leyo, va no wona vhidhio yi nga kombisa vanhu na va hoyozela maxaka yabye ma vhukako hi ka vafileko.b Loku va mbhetile ku sixtira, Matewu i noya ka vapswali vakwe, a ya khoma mandla yabye, aku: “Mama na papayi, mu zvi wonile ku hambu loku ndzofa ndzi ta vhuka ke? Loku ndzifa mu nga karateki; ndzi rindzeleni.” Hi nga alakanyela lezvi a vapswali lavo va nga tsakisa zvona hi ku wona ku a n’wana wabye wa kholwa hi mbilu yontlhe a ku a vafileko va ta vhuka!

2-3. Hikuyini zvi nga zvi nene a ku ehleketa hi citsumbiso ca Bhibhiliya ca ku a vafileko va ta vhuka?

² Zvi nene a ku hita na hi ehleketa hi citsumbiso ca Bhibhiliya ca ku a vafileko va ta vhuka. (Joh. 5:28, 29) Hikuyini? Hakuva a hi gi tivi siku hi to babya zva mahati, kutani ku felwa hi munhu hi mu randzako. (Mutsh. 9:11; Jak. 4:13, 14) A citsumbiso ca kuvhuka ka vafileko ci nga hi vhuna ku timisela zvikarato lezvo. (1 Tes. 4:13) A Bhibhiliya gi hi tiyisekisa lezvaku Jehovha, a Papayi wa hina wa le tilweni, wa hi tiva khwatsi ni ku wa hi randza nguvhu. (Luka 12:7) Kasi Jehovha a zvi kota ku hi maha kambe na hi hi ni wumunhu galegi hi nga nago ni zvontlhe hi zvi tivako, zvi lava ku a hi tiva hi kumbhelela.

³ Ka ndzima leyi, hi ta ranga hi ku wona ku hikuyini hi nga kholwako ku a vafileko va ta vhuka futsi. Hi kulandzela, hi ta hlola matimu ya Bhibhiliya yo tiyisa kukholwa ma nga ni magezu ya mutsalo-tshinya wa ndzima leyi, ma nge: “A makabye wa wena i ta vhuka.” (Joh. 11:23) Hi kugumesa, hi ta wona ku zvini hi nga mahako kasi hi kholwa hi kumbhelela ku a vafileko va ta vhuka.

CINI CI HI TIYISEKISAKO KU HAKUNENE A VAFILEKO VA TA VHUKA?

4. Kasi hi kholwa citsumbiso co kari, zvini hi faneleko ku tiyiseka hi zvona? Nyika cikombiso.

⁴ Kasi ku kholwa citsumbiso co kari, hi fanele ku tiyiseka lezvaku loyi a hi tsumbisako wa zvi lava niku i na ni ntamu wa ku zvi maha lezvi a tsumbisako. Kota cikombiso, hi nga alakanyela yindlu ya wena na yi bilwe hi cingulo yi hahlukela, ku guma kuta munghana wo kari a ta ku tsumbisa, aku: ‘Ndzi ta ku vhuna ku lungisa yindlu ya wena yi vhuka wunyiwani.’ Lezvi a wulako a nga hlakani, niku wenawu wa kholwa ku wa zvi lava ku ku vhuna. Loku a hi meseri a zvi tivako ku aka khwatsi, na a hi ni zvontlhe zvi lavekako kasi ku aka kambe, wa zvi tiva ku a nga zvi kota ku ku vhuna. Makunu, u se kholwa lezvi a ku tsumbisako. Ahati citsumbiso ca Nungungulu ca ku vhuxa vafileko ke? A ku wa zvi lava futsi niku i na ni ntamu wa ku ci tatisa?

5-6. Hi zvi tivisa kuyini ku Jehovha wa zvi lava ku vhuxa vafileko?

⁵ Jehovha wa zvi lava ku vhuxa vafileko ke? A hi zvo wutisa, wa zvi lava nguvhu. I kucile vatsali vo tala va Bhibhiliya lezvaku va tsala citsumbiso cakwe ca ku vhuxa vafileko cikhatini ci tako. (Isa. 26:19; Hos. 13:14; Kuv. 20:11-13) Loku Jehovha aza a tsumbisa cokari kambe, a nga phazami, wa ci tatisa futsi. (Jox. 23:14) Hi lisine, Jehovha i zvi lava nguvhu a ku vhuxa vafileko. Hi zvi tivisa kuyini?

⁶ Wona lezvi a nga wula Joba. I wa tiyiseka lezvaku hambu afa, Jehovha i wa ta mu xuva nguvhu a ku mu wona na a hanya. (Joba 14:14, 15) Jehovha kambe wa ma xuva nguvhu a malandza yakwe ma fileko. I lava ku ma vhuxa ma hanya na ma tsakile, na ma nga babyi kambe. Ahati a vanhu va talela ga cima va fileko na va nga vangi ni thomo ga ku gondza lisine va tiva Jehovha ke? Nungungulu wa hina wa lirandzo, i lava ku va vhuxa na vonawu. (Miti. 24:15) I lava ku vava ni thomo ga ku gondza vava vanghana vakwe va tlhela va hanya kala kupindzuka. (Joh. 3:16) Makunu, a zvi kanakanisi ku Jehovha wa zvi lava a ku vhuxa vafileko.

7-8. Cini ci hi tiyisekisako ku Jehovha i ta zvi kota ku vhuxa vafileko?

⁷ A ku Jehovha i na ni ntamu kambe wa ku vhuxa vafileko? I nawo! I Nungungulu wa “Ntamu Wontlhe.” (Kuv. 1:8) Hikwalaho, i na ni ntamu wa ku hlula ni wihi nala, a kupatsa ni kufa. (1 Kor. 15:26) A ku tiva lezvo zva hi tiyisa zvi tlhela zvi hi chavelela. Wona cikombiso ca makabye Emma Arnold. A kukholwa ka yena ni ka maxaka yakwe ku ringilwe nguvhu hi makhati yo tala cikhatini ca Yimpi ya Wumbiri ya Misava. Kasi ku chavelela a nhanyana wakwe lezvi va nga felwa hi maxaka yabye lomu tivaleni ta xanisa, i wa mu wutisa lezvi: “Loku ku wa hi ku khwatsi lava va fileko va nga ta vhuka, zvi wa ta komba ku Nungungulu wa hluliwa hi kufa, a hi zvo?” Hakunene, a ku na nchumu ci nga ni ntamu wa ku pala Jehovha! A Nungungulu wa Ntamu Wontlhe, loyi a nga vanga wutomi, i ni ntamu wa ku vhuxa lava va fileko.

⁸ A cin’wani ci hi vhunako ku tiva ku Nungungulu i ta zvi kota ku vhuxa vafileko hi ku wa zvi kota ku alakanya zvontlhe. A nyeleti yin’we ni yin’wani i yi vitana hi vito ga yona. (Isa. 40:26) Lava va fileko kambe wa va alakanya. (Joba 14:13; Luka 20:37, 38) Zva mu olovela a ku alakanya matshamela wontlhe ya lava a to va vhuxa — lezvi va nga tshamisile zvona, wumunhu gabye, lezvi va nga zvi hanya ni lezvi va nga zvi tiva.

9. Cini ci ku kholwisako ku Jehovha i ta vhuxa vafileko cikhatini ci tako?

⁹ Makunu, a zvi kanakanisi a ku Jehovha i ta tatisa citsumbiso cakwe ca ku vhuxa vafileko, hakuva ha zvi tiva ku wa zvi lava ku va vhuxa niku i na ni ntamu wa ku va vhuxa. A cin’wani ci hi kholwisako ku Jehovha i ta maha lezvi a nga tsumbisa, zva ku vhuxa vafileko, hi ku i sina a vhuxile vokari. Cikhatini ca kutsaliwa ka Bhibhiliya i vhunile vavanuna vo kari vo tsumbeka lezvaku va vhuxa vanhu va nga file, a ku patsa na Jesu. Zvezvi hi ta wulawula hi gin’we ga makhati lawa Jesu a nga vhuxa munhu, gi kumbukiwako ka Johani cipimo 11.

JESU A FELWA HI MUNGHANA WAKWE A NGA MU RANDZA NGUVHU

10. Zvini zvi nga maheka le Bhetaniya a cikhati leci Jesu a nga kari a chumayela le tlhatuko wa Jordhani, niku zvini a nga maha? (Johani 11:1-3)

¹⁰ Lera Johani 11:1-3. Hi nga alakanya lezvi zvi nga humelela le Bhetaniya na zviya kumbheleni ka 32 Nguveni ya Hina. Jesu i wa hi ni vanghana va hombe ka cidhoropana leco— ku nga Lazaru ni vamakabye vakwe, Mariya na Marta. (Luka 10:38-42) Lazaru i no sangula ku babya, a vamakabye vakwe va karateka. Va no rumela mahungu ka Jesu, loyi ka cikhati leco a nga hi le tlhatuko wa Jordhani, ku nga hi pfhuka wa masiku mambiri hi minenge kusukela Bhetaniya. (Joh. 10:40) A ya hava hi ku a cikhati leci a munhu loye a nga chikela ka Jesu, Lazaru makunu i wa file. Hambu lezvi Jesu a nga zvi tiva ku a munghana wakwe a nga mu randza i file, i no tshama masiku mambiri, hi kona a ngaya Bhetaniya. Makunu, a cikhati leci a nga chikela, ku wa hundza mune wa masiku Lazaru na a file. Jesu i no maha nchumu wu nga vhuna vanghana vakwe wu tlhela wu mu nyika wudzundzo Nungungulu. — Joh. 11:4, 6, 11, 17.

11. Ka matimu ya Lazaru, zvini hi gondzako xungetano hi wunghana?

¹¹ Ka matimu lawa, hi gondza cokari xungetano hi wunghana. Ehleketa hi lezvi: A cikhati leci Mariya na Marta va nga rumela mahungu ka Jesu, a va mu kombelangi ku ata le Bhetaniya. Va na se mu byela ku a munghana wakwe wa babya. (Joh. 11:3) A cikhati leci Lazaru a ngafa, zvi wa koteka ku Jesu a mu vhuxa na a hi kwale a nga hi kona. Hambulezvo, i zvi wonile zvi hi chukwana ku aya Bhetaniya kasi a ya singata vanghana vakwe, Mariya na Marta. U na ni munghana wa ku a ngata na u nga mu kombelangi kasi a ta ku vhuna ke? Loku u hi naye, wa zvi tiva khwatsi ku i ta ku vhuna futsi loku u hi “kuxanisekeni.” (Mav. 17:17) A ku fana na Jesu, hinawu a hi kombiseni wunghana lego ka van’wani. Zvezvi a hi tlheleni ka matimu ya hina hi ya wona lezvi zvi nga maheka hi kulandzela.

12. Zvini lezvi Jesu a nga tsumbisa Marta, niku hikuyini zvi nga ringana ku a kholwa? (Johani 11:23-26)

¹² Lera Johani 11:23-26. Marta i no tiva lezvaku Jesu i kusuhani ni Bhetaniya, a se tsutsuma a mu khinga, a yaku: “Hosi, loku u wa hi kona laha, a makabye wa mina na a nga fangi.” (Joh. 11:21) Lisine futsi hakuva na a mu hanyisile Lazaru. Kanilezvi, Jesu i wa lava ku maha nchumu wo hlamalisa nguvhu. I no tsumbisa Marta, aku: “A makabye wa wena i ta vhuka.” I no tlhela a mu nyika cigelo cin’wani ca ku a kholwa lezvi a nga mu tsumbisa; i te: “Mina ndzi kuvhuka ni wutomi.” Nungungulu i mu nyikile ntamu Jesu wa ku vhuxa vafileko. Ka cikhatana ca le ndzhako, Jesu i wa vhuxile cinhanyetana ni jaha, zvi wonekisako ku i va vhuxile ka siku galegi va ngafa hi gona. (Luka 7:11-15; 8:49-55) Kanilezvi, a ciwutiso makunu ku wa hi ku: I wa ta zvi kota ku vhuxa munhu ku nga hundza mune wa masiku na a file ke, loyi a miri wakwe wu nga sangulile ku hina?

“LAZARU, HUMA!”

13. Kota lezvi zvi tsalilweko ka Johani 11:32-35, Jesu i ti zwisile kuyini a cikhati a nga wona Mariya ni van’wani na va rila? (Wona ni mufota.)

¹³ Lera Johani 11:32-35. Hi nga zama ku wona lezvi zvi nga maheka hi kulandzela. Mariya, a makabye wa Lazaru, i no khinga Jesu. I no ya phinda lezvi a makabye wakwe a nga sina a wulile, aku: “Hosi, loku u wa hi kona laha, a makabye wa mina na a nga fangi.” Mariya ni vontlhe lava va nga hi kona va wa bayisekile nguvhu. A cikhati leci Jesu a nga vazwa a tlhela a va wona na va rila, i no karateka nguvhu. Kota lezvi a nga va zwela nguvhu wusiwana a vanghana vakwe, i no sangula ku rila. I wa zvi zwisisa lezvi zvi bayisisako zvona a ku felwa hi munhu u mu randzako. A lisine hi ku i wa zvi lava nguvhu a ku va susela cikarato leco ci nga va xanisa.

14. Zvini hi nga gondzako ka lezvi Jesu a nga maha a cikhati a nga wona Mariya na a rila?

¹⁴ Lezvi Jesu a nga maha a cikhati a nga wona Mariya na a rila zvi hi gondzisa lezvaku Jehovha i Nungungulu wo zwela wusiwana. Hi zvi tivisa kuyini? Kota hi zvi wonileko ka ndzima yi nga hundza, Jesu i ku pimanyisa hi kumbhelela a kutizwa ni maalakanyo ya Papayi wakwe. (Joh. 12:45) Makunu, loku hi wona ku Jesu i va zwelile wusiwana hi ndlela leyo lava va nga felwe, hi nga wula ku Jehovha yenawu wa hi zwela loku a hi wona na hi rila hi kuxaniseka. (Lis. 56:8) A ku tiva lezvo a zvi ku mahi u lava ku maha wunghana ga hombe na Nungungulu wa hina wo zwela wusiwana ke?

15. Kota lezvi zvi tsalilweko ka Johani 11:41-44, zvini zvi nga maheka laha cilahleni ca Lazaru? (Wona ni mufota.)

¹⁵ Lera Johani 11:41-44. Jesu i no chikela laha cilahleni ca Lazaru a kombela ku va susa ribye legi va nga vhalile hi gona. Marta a zvi mu khomangi khwatsi; a se byela Jesu aku a miri wakwe makunu wa nuha. Jesu a mu hlamula, aku: “A ndzi ku byelangi lezvaku loku u kholwa u ta wona a ntamu wa Nungungulu ke?” (Joh. 11:39, 40) Jesu i no tlakusa mahlo, a khongela zvi zwiwa hi vanhu vontlhe. I wa lava ku mu nyika wudzundzo gontlhe Jehovha hi lezvi a nga lava ku zvi maha hi kulandzela. I no vitana, aku: “Lazaru, huma!” Lazaru a se huma hi lomu cilahleni! Jesu i no maha lezvi a van’wani va nga zvi wona na zvi nga koteki.

16. A matimu nga ma ka Johani cipimo 11 ma tiyisisa kuyini kukholwa ka hina ka lezvaku a vafileko va ta vhuka?

¹⁶ A matimu ma nga ka Johani cipimo 11, ma tiyisa kukholwa ka hina ka lezvaku a vafileko va ta vhuka. Hi ndlela muni? Alakanya lezvaku Jesu i tsumbisile Marta, aku: “A makabye wa wena i ta vhuka.” (Joh. 11:23) A ku fana ni Papayi wakwe, Jesu wa zvi lava niku i na ni ntamu wa ku tatisa citsumbiso leci. Lezvi a nga rila, zvi komba ku i zvi lava hi mbilu yontlhe a ku mbheta kufa ni kubayisa kontlhe ku vangiwako hi ku felwa. A kuva Jesu a vhuxile Lazaru, zvi kombile khwatsi ku i na ni ntamu wa ku vhuxa vafileko. Alakanya kambe lezvi Jesu a nga alakanyisa Marta, zvaku: “A ndzi ku byelangi lezvaku loku u kholwa u ta wona a ntamu wa Nungungulu ke?” (Joh. 11:40) Hi na ni zvigelo zvo zwala zva ku kholwa lezvaku a citsumbiso ca Nungungulu ca ku vhuxa vafileko ci ta tatiseka. Hambulezvo, zvini hi nga mahako kasi hi kholwa hi kumbhelela ku a vafileko va ta vhuka?

ZVINI HI NGA MAHAKO KASI HI KHOLWA HI KUMBHELELA KU A VAFILEKO VA TA VHUKA?

17. Zvini hi faneleko ku zvi alakanya laha hi lerako matimu ya vanhu va vhuxilweko hi ka vafileko?

¹⁷ Lera matimu ya kuvhuka ka vafileko u tlhela u ehleketa hi wona. Lomu ka Bhibhiliya ku kumbukiwa 8 wa vanhu va vhuxilweko va hanya laha misaveni.c Zvi ngo yini ku u ma hlola khwatsi a matimu lawo? Laha u mahako lezvo, alakanya lezvaku lavo va wa hi vanhu vo fana na hina futsi — vavanuna, ni vavasati ni vanana. Zama ku wona lezvi u nga gondzako, ku wona lezvi a tshango gin’we ni gin’wani gi kombisako zvona ku Nungungulu wa zvi lava ku vhuxa vafileko. A ca lisima ka zvontlhe, ehleketa hi matimu ya munhu wa lisima ka vontlhe va vhuxilweko — ku nga Jesu. Alakanya lezvaku kuve ni vanhu vo tala nguvhu va mu wonileko andzhako ka loku a vhukile. Lezvo zvi hi nyika cigelo co tiya ca ku kholwa ku a vafileko va ta vhuka futsi. — 1 Kor. 15:3-6, 20-22.

18. Hi yihi ndlela ya ku ti tirisa khwatsi a tisimu ti wulawulako hi kuvhuka ka vafileko? (Wona ni tlhamuselo wa lahasi.)

¹⁸ Ingisela tisimu ta hlengeletano ti kumbukako kuvhuka ka vafileko. (Efe. 5:19) A tisimu leti ti hi vhuna ku hi kholwa ne hi nga kanakani ku a vafileko va ta vhuka.d Ingisela tisimu leto, u zama ku yimbelela mu tlhela mu bhula hi lezvi ti wulako ka wukhozeli ga n’wina ga ngango. Zama ku tiva tisimu leto hi hloko u tlhela u ehleketa khwatsi hi lezvi ti wulako kasi ti tiyisa kukholwa ka wena ti tlhela ti khumba mbilu. Loku makunu u babya zva mahati, kutani u felwa hi munhu u mu randzako, a moya wa Jehovha wu ta ku vhuna ku alakanya tisimu leto ti ku chavelela ti tlhela ti ku tiyisa.

19. Zvini hi nga zvi alakanyelako xungetano hi kuvhuka ka vafileko? (Wona kwadru “Zvini u nga wa ta va wutisa?”)

¹⁹ Zama ku ti wona na u hi misaveni yiswa. Jehovha i hi vangile hi ndlela ya ku hi zvi kota ku ti wona na hi hi misaveni yiswa. A makabye wo kari wa cisati i wulile lezvi: “Ndzi mbhetile cikhati co leha na ndzi ti wona misaveni yiswa laha ka kuza ndzi ku khwatsi ndzozwa masema ya zvitsangi na zvi baleka lomu Paradhiseni.” Zama ku ti wona na u kumana ni vanhu vo tsumbeka va cikhatini ca kutsaliwa ka Bhibhiliya. Himani u mu lavako nguvhu a ku wonana naye? Zvini u to mu wutisa? Zama ku ti wona na u kumana ni maxaka ya wena ma fileko kambe. Zama ku alakanyela lezvi mu to kumanisa zvona — lezvi u to va byela hi khati go sangula, lezvi u to va bharasarisa zvona, ni lezvi mu to rilisa zvona hi kutsaka.

20. Zvini hi faneleko ku ti yimisela ku maha?

²⁰ Ha mu bonga nguvhu Jehovha hi lezvi a hi tsumbisako ku a vafileko va ta vhuka! A zvi kanakanisi ku lezvi Jehovha a zvi tsumbisako zvi ta maheka, hakuva wa zvi lava ku zvi maha niku i na ni ntamu wa ku zvi maha futsi. A hi simameni ku tiyisa kukholwa ka hina, hi kholwa hi mbilu yontlhe lezvaku a citsumbiso leci ci ta tatiseka futsi. Loku hi maha lezvo, a wunghana ga hina na Jehovha gi ta tiya nguvhu, loyi khwatsi-khwatsi ku nga yena a tsumbisako a mun’we ni mun’wani wa hina aku: ‘A maxaka ni vanghana va wena va ta vhuka!’