1925 — Ku hundza 100 wa malembe

LEZVI VA NGA ZVI RINDZELA ZVI THINDEKA

A Zvigondzani zvo tala zva Bhibhiliya zvi wa kholwa ku a paradhise gi ta vhuxetwa laha misaveni hi 1925. Hikuyini? Makabye Albert Schroeder, loyi hi ndzhako ka cikhati a ngava ciro ca Hubye yi Fumako, i tlhamusele lezvi: “Ku wa alakanyiwa lezvaku ka lembe lego a misalela ya valandzeli vatotilweko va Kristu va wa taya tilweni va ya maha cipandze ca Mufumo, niku a vavanuna va kale va kukholwa vo kota Abrahama, na Dhavhidha ni van’wani, va wa ta vhuxiwa va maha tihosana kasi va fumela misava kota cipandze ca Mufumo wa Nungungulu.” Hikwalaho, laha va nga wona ku a lembe go famba kanilezvi lezvi va zvi rindzelako a zvi tatiseki, a vokari va no khunguvanyeka niku lezvo zva zwisiseka. — Mav. 13:12.

Hambu lezvi zvi nga khunguvanyekile, a Zvigondzani zvo tala zva Bhibhiliya zvi no simama ku tira hi ku ti tsitsirita ntirweni wa ku chumayela niku zvi no wu zwisisa khwatsi a ntiro wa zvona kota Vakustumunyu va Jehovha. Hi cikombiso, a hi woneni lezvi va nga gi tirisisa zvona radhio kasi ku chumayela vanhu vo tala.

VA ENGETELA ZVITICHI ZVA RADHIO

Ka lembe gi nga hundzile ga 1924, va wa mahile citichi ca radhio WBBR, makunu laha va nga wona ku a vanhu vo tala va ingisela, a zvigondzani zva Bhibhiliya zvi no maha cin’wani citichi ca ntamu le Illinois, ka khati legi, kusuhani ni Chicago. A citichi leco ca ciswa ci wa vitaniwa ku WORD. Ralph Leffler, a mun’we wa lava va tirileko ka ku maha a citichi leco, i te: “Ni wusiku go titimela ga nguva ya cirami, a vanhu va matshamu yo tala ya le kule va wa ingisela a citichi ca WORD.” Hi cikombiso, a ngango wo kari wu nga hanya ka 5000 wa tikilometro kusukela dhoropeni ga Alasca wu no tsalela lava va nga tira laha citichini wu va bonga hi ku va nyika a maprograma lawo yo tiyisa ya moya.

A Murindzeli wa 1 ka Dezembro wa 1925 i tlhamusele ku hikuyini zvi nga koteka ku a votala vazwa a programa leyo. I te: “A citichi ca WORD hi cona ca ntamu nguvhu ka zvontlhe lomu Estados Unidos. A vanhu va le mbhirini ya mutsuwuka-gambo ni ya mupela-gambo ya Estados Unidos vontlhe va zvi kota ku cizwa. A vanhu vo tala va ku va wa nga se tshuka vazwa lisine zvezvi va zvi lava ku gondza hakuva va ingisele a citichi leci.”

Ka cikhati caleci ca cin’we, a Zvigondzani zva Bhibhiliya zvi wa kulula zvi n’watseka kasi zvi koteka ku tirisa radhio kasi ku chumayela mahungu ya manene le Canadá. Hi 1924, va no aka citichi ca radhio ca CHUC le Saskatoon, Saskatchewan. Cive cin’we ca zvitichi zvo sangula zva wukhongeli le Canadá. Hi 1925 zvi no lava ku va ci rurisa ciya ka wutshamu gin’wani ga hombe. Hikwalaho, a Sociedade Torre de Vigia yi nova n’winyi wa citichi leco niku yi no rurisa a matshamu ya ku gravhara ka wona maya Edifício Regent, ku nga muako wa kale wa ku mahela ka wona mihlakano le Saskatoon va nga wu xavile va tlhela va wu aketa na va hi ni kungo lego.

Hi ku vhuniwa hi citichi leco, a vanhu vo tala va nga hanya ka zvidhoropana zvo kala ku tala hi vanhu zva Saskatchewan va nozwa a mahungu ya manene hi khati go sangula. Hi cikombiso, a wasati wo kari wa ku hi Graham, a nga hanya ka dhoropa ga le kule, i no tsala a kombela mabhuku ya hina andzhako ka ku ingisela programa ya radhio. Makabye George Naish i bika lawa: “A cikombelo cakwe, caku ‘hi gondziseni!’ ci wa woneka na ci hi ca cihatla, hikwalaho hi no mu rumelela a vholume yontlhe ya bhuku Estudos das Escrituras.” Na zvi nga seya kule, Graham i no sangula ku chumayela a mahungu ya Mufumo.

A TIGONDZO TA HINA TI DLUNYATISIWA

A Murindzeli wa 1 ka Março wa 1925 i wa hi ni ndzima ya lisima yi ngaku: “Kupswaliwa ka tiko.” Hikuyini a ndzima leyo yi nga hi ya lisima nguvhu? Hi cikhati co kari, a Zvigondzani zva Bhibhiliya zvi wa tiva ku Sathani i na ni hlengeletano yi wumbiwako hi zvivangwa zva moya zvo biha, ni wukhongeli ga mawunwa, ni mabhindzu, ni zviro zva politika zva laha misaveni. Kanilezvi, hi ku tirisa a ndzima leyo, “a nandza go tsumbeka ni go tlhariha” gi vhunile a vamakabye a ku tiva ku Jehovha yenawu i na ni hlengeletano, yo hambana nguvhu ni leyi ya Sathani niku a yi gelani nayo. (Mat. 24:45) A nandza gi tlhelile gi tlhamusela ku a Mufumo wa Nungungulu wu yimisilwe tilweni hi 1914 niku ka lembe lego, kota wuyelo ga ‘yimpi yi vileko kona tilweni’ hi 1914, Sathani ni madhimoni yakwe va hlongolilwe tilweni va hoxiwa misaveni. — Kuv. 12:7-9.

A vokari zvi va karatele a ku vhumela a kuzwisisa loko ka kuswa. Hikwalaho, a ndzima leyo yi te: “Loku ku hi ni valeri vo kari va Murindzeli va kalako va nga kholwi lezvi zvi wuliwako laha, hi va kuca ku va rindzela hi lihlazva-mbilu va tlhela va tsumba Jehovha, contlhe cikhati na va hi ni mbilu yi basileko.”

Hambulezvo, Tom Eyre, a nga hi kolportori (ku nga lezvi ma nga vitaniswa zvona maphayona) wa le Grã-Bretanha, i hlawutele lezvi a votala va nga ti zwisa zvona hi ndzima leyo. I te: “A vamakabye a va no ku tsaka hi kuzwa a tlhamuselo wa Kuvhululelwa 12. Zvalezvi hi nga zwisisa ku a Mufumo wu yimisilwe le tilweni hi no sangula ku chumayela van’wani a mahungu lawo ya manene hi kutsaka. Zvi no hi hlanganyeta hi chumayela nguvhu niku hi no wona lezvi Jehovha a nga va rangelisa zvona vanhu vakwe ka zvilo zva hombe.”

HI NYIKA WUKUSTUMUNYU HI JEHOVHA

A Vakustumunyu va Jehovha nyamutlha va ma tiva khwatsi a magezu ya Isaya 43:10, yaku: “‘N’wina mu vakustumunyu va mina’, ku wula Jehovha, ‘ina, a nandza ga mina legi ndzi gi hlawulileko’”. Hambulezvo, mahlweni ka 1925 zvi wa kala ku a mutsalo lowo ku tshahiwa lomu ka mabhuku ya hina. Kanilezvi zvi no cica. Hi 1925, a tindzima ta revhista A Murindzeli ti no tlhamusela Isaya 43:10 ni 12 ka 11!

Kumbheleni ka Agosto wa 1925, a Zvigondzani zva Bhibhiliya zvi no wona gotsovanyano le Indianápolis, a Indiana. Ka magezu ya gotsovanyano ya ku hoyozela ma nga hi laha ka programa yi gandlilweko, Joseph F. Rutherford i te: “Hi tile ka gotsovanyano lowu kasi hi ta kuma . . . ntamu wu tako hi ka Hosi kasi hi tlhela ntirweni wa kuchumayela na hi hi ni ntamu wa hombe wa kuva vakustumunyu”. Ka 8 wa masiku ya gotsovanyano lava va nga hi kona va no kuciwa ku londzowota ni wihi mole kasi va nyika wukustumunyu hi Jehovha.

Hi Mulongiso, wa 29 ka Agosto, makabye Rutherford i no veka kanelo, yaku: “Va kuciwa ku tira.” Ka kanelo yakwe, i khanyisile a lisima la ku nyika wukustumunyu. I te: “Jehovha i byela vanhu vakwe, aku: . . . ‘N’wina mu vakustumunyu va mina . . . va lezvaku mina ndzi Nungungulu’. A gumesa a nyika cileletelo ca ntamu, caku: ‘Yimiselani a matiko a sinya ya cikombiso’. A ku na mun’wani laha misaveni wa ku a nga yimisela matiko a sinya ya cikombiso ahandle ka [vanhu vakwe] lava va nga ni moya wa Hosi ku nga lava va nyikako wukustumunyu.” — Isa. 43:12; 62:10.

Andzhako ka kanelo, makabye Rutherford i no lera citiviso, caku: “Mahungu ma nyikako kutsumba” niku vontlhe lava va nga hi kona va no ma vhumela. A citiviso leco ci wa wula ku a Mufumo wa Nungungulu hi wona woce wu hi nyikako kutsumba ka lisine ka ku hi nyika “kurula, kutshamiseka, lihanyo la li nene, wutomi, kutlhatlhiswa ni litsako la pindzukelwa”. A mahungu lawo ma no gumesa ma hundzuluselwa hi tirimi to tala ma tlhela ma gandliwa ka ciphephana. Ku avelwe cipimo ca 40 milhões wa tikopiya.

A Zvigondzani zva Bhibhiliya zvi tekile malembe na zvi nga tirisi a vito Vakustumunyu va Jehovha. Kanilezvi zvi wa kari zvi sangula ku zwisisa a ntiro wa zvona wa ku nyika wukustumunyu.

VA VHUXETELA KU TLHELELA LAVA VA KOMBISILEKO KUTSAKELA

Laha a ntsengo wa Zvigondzani zva Bhibhiliya wu ngaya wu kula misaveni yontlhe, zvi no kuciwa ku zvi nga nyikeli mabhuku ntsena kanilezvi zvi tlhelela lava va kombisileko kutsakela a mahungu ya manene. Andzhako ka tsima ga ku avela ciphephana leci caku Mahungu ma nyikako kutsumba, a Bulletina gi no nyika cileletelo caku: “Tlhelani ka mimiti leyi a vatiri va nga kala ku siya mabhuku, kanilezvi va nga siya a kopiya ya ciphephana caku Mahungu ma nyikako kutsumba.”

A Bulletin ga Janeiro wa 1925 gi wa hi ni tshango ga Cigondzani ca Bhibhiliya ca le Plano, Texas, gi ngaku: “Ha hlamaliswa hi lezvi a vanhu va cipandze leci hi sinako hi tirile ka cona va tsakelako a ku hundza va lomu hi gondzako kuya. Lomu cipandzeni ca hina ku na ni cidhoropana hi chumayeleko ntlhanu wa makhati ka cona ka 10 wa malembe ma hundzileko. . . . Zvezvanyana a mamani wa mina na makabye Hendrix va tlhelile va tira ka cona niku va nyikele mabhuku yo tala a ku hundza makhati ma hundzileko.”

A kolportori wo kari wa le Panamá i tsalile lezvi: “A kutala ka lava va ndzi hlongolako mitini yabye hi khati go sangula, loku ndzi tlhela ga wumbiri kutani ga wunharu ndzi tlhela ndzi ya kuma ku va cicile. A lembe legi ndzo tira ku tlhelela lava ndzi tshukileko ndzi va chumayela basi; niku ndzi na ni matshango yo tala yo tsakisa!”

VA TI VEKELA MAKUNGO MASWA

Ka papilo legi makabye Rutherford a nga kari a tsalela vakolportori vontlhe lembe ni lembe, i no songa a ntiro wu mahilweko hi 1925 a tlhela a va nyika masemanyana ya lezvi zvi rindzelwako ka lembe gi landzelako. I te: “A lembe gi nga mbhela mu vile ni thomo ga ku chavelela vanhu vo tala va nga karatekile. A ku maha ntiro lowo zvi mu mahile mu tsaka. A lembe legi hi gi sangulako gi ta mu vhulela tindlela to tala ta kuva vakustumunyu va Nungungulu ni mufumo wakwe ni ku komba vanhu a ku hi vamani a vakhozeli vakwe. . . . Hikwalaho, a hi simameni ku tirisa magezu ya hina kasi ku dhumisa a Nungungulu wa hina ni Hosi ya hina.”

Laha a lembe ga 1925 gi ngaya kumbheleni, a vamakabye va no maha makungo ya ku engetela a Bheteli yabye le Brooklyn. Hi 1926 va wa ta sangula a projeto ya hombe ya ku aka ka tontlhe ti nga sina ti mahilwe hi hlengeletano.