“Ndzi ta famba lisineni la wena”

1-3. a) Hi fanele ku li wonisa kuyini a lisine la Bhibhiliya? Tlhamusela hi mufananiso. (Wona mifota laha hehla.) b) Zvini hi to wulawula hi zvona ka ndzima leyi?

INYAMUTLHA, zvi tolovelekile ku a vanhu va xava nchumu citolo va guma va tlhelisa. Niku loku va xava ka internet, zva olova nguvhu a ku va guma va tlhelisa. Kuzvilava va maha lezvo hi ku a nchumu lowo wu ngati wu ta va tsakisa a ku fana ni lezvi va nga wu wonisa zvona, kutani va ta kuma ku a hi wu nene khwatsi. Maku, va wona ku i chukwana ku cicisa hi wun’wani kutani ku va kombela ku tlheliselwa mali yabye.

² Hina a nge tshuki hi maha lezvo hi lisine la Bhibhiliya. Zvalezvi hi li ‘xavako’ a hi lavi ku tshuka hi li ‘xavisa’, kutani ku, zvalezvi hi gondzako lisine, a hi lavi ku tshuka hi li tsika. (Lera Mavingu 23:23; 1 Timote 2:4) Kota lezvi hi nga wulawula hi zvona ka ndzima yi nga hundza, hi mbhetile cikhati co tala na hi gondza lisine. Ahandle ka lezvo, kuzvilava hi tsikile ntiro wu nga wa ta hi maha hiva va nyatimali. Niku kuzvilava zvi lavile ku a kuzwanana ka hina ni van’wani ku cicanyana. A mapimisela ya hina ni lezvi hi mahisako zvona zvilo kuzvilava zvonawu zvi lavile ku hi cica. Zvi nga maha na zvi lavile ku hi tsika zvihena ni mitiro yi nga mu tsakisiko Jehovha kambe. Kanilezvi, ha tiyiseka lezvaku ni cihi hi ci tsikileko a hi ca nchumu loku hi ci fananisa ni makatekwa lawa hi ma kumako hi ku tiva lisine.

³ Jesu i hlawutele mufananiso wa muxavisi a nga kari a fambafamba a lava maperola ya lisima. A cikhati a nga kuma gin’we ga lisima nguvhu, i no tekela ku xavisa zvontlhe a nga hi nazvo kasi a gi xava. A perola lego gi yimela lisine xungetano hi Mufumo wa Nungungulu. Hi ndlela leyo, Jesu i kombile lezvi lava va lavetelako lisine va nga wa ta li nyikisa zvona lisima loku va li kumile. (Matewu 13:45, 46) A cikhati hi nga sangula ku gondza lisine — a lisine xungetano hi Nungungulu ni lisine lontlhe li nga lomu ka Bhibhiliya — hinawu hi ti yimisele ku tsika ni cihi hi kota ya lona. Loku hi simama ku li nyika lisima, hi nga ta tshuka hi li tsika. Kanilezvi, leci ci nga tsakisiko hi ku a vokari cikari ka vanhu va Nungungulu a va ha li nyiki lisima a lisine; a van’wani va no ya hi ku li tsika futsi. Hina a hi zvi lavi ku tshuka hi maha lezvo! Hi fanele ku ingisa wusungukati ga Bhibhiliya gaku ‘fambani lisineni’. (Lera 3 Johani 2-4.) Lezvo zvi wula ku rangisa lisine wutomini ga hina hi tlhela hi zvi kombisa hi mahanyela ya hina. Kanilezvi, cini ci nga mahako munhu a ‘xavisa’ lisine kutani ku li tsika? Kona a nga zvi mahisa kuyini? Hi nga maha yini kasi hi nga tshuki hi maha lezvo? Zvini hi nga mahako kasi hi tshama hi ti yimisele ku simama hi “famba lisineni”?

A VOKARI VA LI ‘XAVISISA’ KUYINI LISINE NIKU HIKUYINI?

4. Masikwini ya Jesu hikuyini a vokari va nga tsika ku famba lisineni?

⁴ Masikwini ya Jesu, a vokari va nga amukele lisine kusanguleni va gumile va li tsika. Hi cikombiso, andzhako ka loku Jesu a mahile cihlamaliso a gisa vanhu vo tala nguvhu, a vanhu lavo va mu landzele kala ka tlhelo legi gin’wani ga Bimbi ga Galileya. Kanilezvi Jesu i no guma a wula zvilo zvi nga va karata nguvhu, aku: “Loku mu ngagi a nyama ya N’wana wa munhu ni kunwa a nkhata wakwe a mu na wutomi ndzeni ka n’wina.” Wutshan’wini ga ku kombela Jesu lezvaku a va tlhamusela ku zvi wula yini zvezvo, va te: “A timhaka leti ta tshisa; himani wa ku a nga ti ingisela ke?” Kota wuyelo ga kona, ‘a vapizani vo tala va no tlhela ka zvilo lezvi va nga zvi tsikile, a va ha fambangi naye’. — Johani 6:53-66.

5, 6. a) Cini ci mahako vokari va fularela lisine masikwini ya hina? b) A munhu a nga hambukisa kuyini a fularela lisine?

⁵ Leci ci nga tsakisiko hi ku ni vokari masikwini ya hina va tsikile lisine. Hikuyini? A vokari va no karatiwa hi kuzwisisa kuswa ka vhesi go kari ga Bhibhiliya, kutani hi nchumu wo kari va nga mahelwa kutani wu nga wuliwa hi makabye wo tiveka nguvhu lomu hlengeletanweni. A van’wani va no swireka hi ku nyikiwa wusungukati hi wokari gi seketelwako ka Bhibhiliya, kutani kuva va holovisene ni wokari lomu bandleni. Niku a van’wani va no kholwa tigondzo ta vahluwuki ni ta vanhu van’wani va wulawulako mawunwa hi hina. Lezvo zvova zvigelo zvi tsongwani ntsena zvi mahako vokari va fularela Jehovha ni bandla ha womu. (Mahebheru 3:12-14) Vasan’wina, zvi wa nga tava chukwana loku vo tsumba Jesu, a ku fana ni lezvi Pedro a nga maha! A cikhati leci Jesu a nga wutisa vapostoli vakwe a ku vonawu va lava ku famba ke, Pedro i no tekela ku hlamula aku: “Hosi, hi taya ka mani? Wena u na ni timhaka ta wutomi ga pindzukelwa.” — Johani 6:67-69.

⁶ A van’wani va fularele lisine hi kutsongwani-kutsongwani, kuzvilava ne na va nga zvi poli. A munhu a fularelako lisine hi kutsongwani-kutsongwani i fana ni ngalava yi sukako laha potini hi kutsongwani-kutsongwani. A Bhibhiliya gi hi tlharihisa lezvaku hi ti wonela ‘kasi hi nga tshuki hi hambuka kukholweni’. (Mahebheru 2:1) A kutala ka zvikhati a munhu a hambukako kukholweni a fularela lisine a nga mahi ha womu. Kanilezvi i tsika wunghana gakwe na Jehovha gi firimela, niku hi kufamba ka cikhati, gi nga tshuka gi mbhela. Maku, hi nga maha yini kasi lezvo zvi nga tshuki zvi hi humelela?

HI NGA MAHA YINI KASI HI NGA TSHUKI HI XAVISA LISINE?

7. Cini ci to hi vhuna ku nga tshuki hi xavisa lisine?

⁷ Kasi hi simama ku famba lisineni, hi fanele ku vhumela hi tlhela hi ingisa zvontlhe lezvi Jehovha a hi byelako. Hi fanele ku rangisa lisine wutomini ga hina hi tlhela hi landzela matshinya ya milayo ya Bhibhiliya ka zvontlhe hi mahako. Hosi Dhavhidha i khongele aku: “Ndzi ta famba lisineni la wena.” (Lisimu 86:11, NM) Dhavhidha i wa ti yimisele ku simama a famba lisineni, niku hinawu hi fanele ku maha zvezvo. Loku hi nga mahi lezvo, hi nga sangula ku alakanyela lezvi hi zvi tsikileko hi kota ya lisine; niku hi nga ha tshuka hi lava ku tlhelela zvo kari zva zvona. Kanilezvi a hi faneli ku hlawulela lisine; hi fanele ku famba “lisineni lontlhe”. (Johani 16:13) Ka ndzima yi nga hundza, hi wulawulile hi ntlhanu wa zvilo lezvi kuzvilava hi nga ti karata hi zvi tsika kasi hi gondza lisine hi tlhela hi hanya hi lona. Zvezvi hi ta wona lezvi hi nga mahako kasi hi nga tlheleli ka zvilo lezvo hi nga zvi tsika. — Matewu 6:19.

8. Lezvi a muKristu a ci tirisisako zvona cikhati, zvi nga mu maha a tsika lisine hi ndlela muni? Nyika cikombiso.

⁸ Cikhati. Kasi hi nga tshuki hi tsika lisine, hi fanele ku simama hi ci tirisa khwatsi a cikhati ca hina. Loku hi nga ti woneli, hi nga mbheta cikhati co tala na hi hlakana ni ku ti hungata, ku nghena-nghena ka internet, kutani ku sixtira televhizawu. Hambu lezvi ku nga ku a zvilo lezvo a hi ku khwatsi zvi no biha, hi wa to xakela cikhati hi nga wa ta ci tirisa kasi gondza ni ku chumayela. Lezvo zvi humelele Emma.a (Wona tlhamuselo wa lahasi.) Kusukela wun’wananeni i wa randza mahaxi niku loku a ku gi cu gi wa nga poni. Kanilezvi i no sangula ku tizwa nandzu hi cikhati leci a nga ci mbheta na a ti hungata; a se maha ciboho ca ku cica lezvi nga zvi rangisa. Emma i gondzile hi cikombiso ca makabye Cory Wells, loyi a nga tolovela ku khilela mahaxi a hlakana lomu ka kampu ya ku khilela mahaxi va khana ka wona.b (Wona tlhamuselo wa lahasi.) Zvezvi Emma i mbheta cikhati co tala na a tirela Jehovha, niku i kuma cikhati co enela kasi a tshama ni va ngango wakwe ni vanghana lava vonawu va tirelako Jehovha. I tizwa na a hi munghana wa hombe wa Nungungulu niku wa tsaka hi ku tiva ku i ci tirisa khwatsi a cikhati cakwe.

9. Zvi nga mahisa kuyini ku a titshomba hi tlhela hi sangula ku ti nyika nguvhu lisima?

⁹ Titshomba. Kasi hi simama ku famba lisineni, zvi lava ku hi nga tsiki titshomba tiva ta lisima nguvhu ka hina. A cikhati hi nga sangula ku gondza lisine, hi polile lezvaku a ku tirela Jehovha zva lisima nguvhu ku hundza titshomba, niku hi tsikile ni cihi hi kota ya lisine — na hi tsakile kambe. Kanilezvi laha cikhati ci hundzako, hi nga sangula ku wona van’wani na va xava michini ya ha hi ku humesiwako kutani zvilo zvin’wani zvi lavako mali. Hi nga sangula ku ti wona na ho luza. Hi nga tshuka hi nga ha xalali hi lezvi hi nga nazvo hi guma hi sangula ku kulula hi n’watseka na hi lwela ku hlengeletela titshomba a ku hundza ku tirela Jehovha. Lezvo zvi hi alakanyisa lezvi zvi nga humelela Dhemasi. I no “randza tiko legi” laha ka kuza a tsika ku tira na mupostoli Pawule. (2 Timote 4:10) Kuzvilava Dhemasi i wa randza nguvhu titshomba ku hundza ku randza ku tirela Nungungulu. Zvi nga maha kambe na ku hi ku i wa nga ha zvi lavi ku ti karata kasi a tira na Pawule. Hi gondza yini ka mhaka leyi? Kuzvilava a kale hi wa ti randza nguvhu titshomba. Loku hi nga ma vhuli, a lirandzo lelo li nga tlhela li hlukela kambe li kula nguvhu laha ka kuza hi nga ha li randzi lisine.

10. Kasi hi simama ku famba lisineni, zvini hi faneleko ku ti wonela ka zvona?

¹⁰ Kuzwanana ka hina ni van’wani. Kasi hi simama ku famba lisineni, a hi faneli ku tsika lava va kalako va nga tireli Jehovha va hi vhalela ku mu tirela. A cikhati hi nga gondza lisine, a kuzwanana ka hina ni vanghana ni maxaka ya hina ma nga hiko Vakustumunyu ku no cica. Kuzvilava a vokari va wa ngalwi ni lezvi hi zvi kholwako. Kanilezvi a van’wani kuzvilava va wa hi vhukela. (1 Pedro 4:4) Hambulezvo, hina hi maha zvontlhe hi zvi kotako kasi hi hanyisana khwatsi ni maxaka ya hina ni ku ma mahela zva zvi nene. Kanilezvi a hi faneli ku tshova matshinya ya milayo ya Jehovha hi ku fela ku ma tsakisa. Kota lezvi hi gondzako ka 1 Va Le Korinte 15:33, a vanghana va hina va susa ndzi kandzihela va fanele kuva lava va randzako Jehovha.

11. Hi nga ma potsisa kuyini maalakanyo ni mahanyela ma nga basangiko?

¹¹ Maalakanyo ni mahanyela ma nga basangiko. Kasi hi simama ku famba lisineni, hi fanele kuva ni mahanyela yo basa mahlweni ka Jehovha. (Isaya 35:8; lera 1 Pedro 1:14-16.) A cikhati hi nga gondza lisine, hi cicile zvokari wutomini ga hina kasi hi hanya hi matshinya ya milayo ya Bhibhiliya. A vokari va cicile zva hombe nguvhu. Kanilezvi ha ha fanele ku ti wonela kasi hi nga tshuki hi cicisa mahanyela ya hina yo basa hi mahanyela yo biha. Cini ci nga hi vhunako ku hlula ni cihi ciringo ca ku maha zvo biha? Ehleketa hi lezvi Jehovha a nyikeleko kasi a hi basisa. I nyikele wutomi ga Jesu Kristu, a N’wana wakwe wo randzeka! (1 Pedro 1:18, 19) Kasi hi tshama hi basile mahlweni ka Jehovha, contlhe cikhati hi fanele ku ti alakanyisa a lisima la hakhelo ya ku tlhatlhisa ya Jesu.

12, 13. a) Hikuyini hi faneleko ku wona zvihena ni tiferiyadho kota lezvi Jehovha a zvi wonisako zvona? b) Zvini hi to wulawula hi zvona hi ku landzela?

¹² Zvihena ni mitiro yi nga mu tsakisiko Jehovha. A maxaka, ni vatiri-kuloni, ni zvigondzani-kuloni va nga tshuka va zama ku hi kucetela lezvaku hi ti patsa ka mikhuwo yabye. Cini ci nga hi vhunako ku tiya hi nga vhumeli ku kucetelwa hi ti patsa ka zvihena ni tiferiyadho ti nga mu tsakisiko Jehovha? Hi fanele ku tshama hi ku ti alakanyisa zvigelo zvi mahako Jehovha a nga zvi tsakeli zvilo lezvo. Hi nga handzela lomu ka mabhuku ya hina hi tlhela hi ti alakanyisa lezvi a zvihena zvo kari zvi nga tumbulukisa zvona. Loku hi ehleketa hi zvigelo zvi mahako ku a Mitsalo yi hi kuca ku hi nga ti ngheniseli ka zvihena ni tiferiyadho leto, zvi ta hi tiyisekisa lezvaku hakunene hi maha lezvi zvi “tsakisako Hosi”. (Va Le Efesusi 5:10) Loku hi tsumba Jehovha ni Mhaka yakwe, hi nga ta chava lezvi a van’wani va zvi pimisako. — Mavingu 29:25.

¹³ Hi xuva ku simama hi famba lisineni kala kupindzuka. Kanilezvi zvini zvi to hi vhuna ku hi ti yimisela ku simama hi famba lisineni? Hi ta wulawula hi zvilo zvinharu.

TI YIMISELE KU FAMBA LISINENI

14. a) A ku simama hi gondza Bhibhiliya zvi ta hi vhunisa kuyini a ku ti yimisela ku nga tshuki hi tsika lisine? b) Hikuyini a wutlhari, ni gondziselelo, ni kupimisisa, zvi lavekako ka hina?

¹⁴ Co sangula, simama ku gondza Bhibhiliya u tlhela u ehleketa khwatsi hi lezvi u gondzako. Ti nyike cikhati u gi gondza hi kukhandzakanya. Laha u ya ku u gi gondza nguvhu, u ta ya u li randza nguvhu lisine u tlhela u ti yimisela a ku nga tshuki u li tsika. Mavingu 23:23 i hi byela ku hi fanele ku [“xava lisine”, NM] a tlhela a ku hi fanele ku xava ‘wutlhari, ni gondziselelo, ni kupimisisa’. A ku li tiva lisine la Bhibhiliya basi a zvi eneli. Hi faneli ku tlhela hi hanya hi lona siku ni siku. Loku hi hi ni kupimisisa, hi ta zvi kota ku patsa lezvi hi zvi gondzako ni lezvi hi sinako hi zvi tiva. A wutlhari gi hi kuca ku maha lezvi hi zvi tivako. Ka zvikhati zvo kari a lisine la hi nyika gondziselelo hi ku hi komba lezvi hi faneleko ku chukwatisa. Hi fanele ku tekela ku ingisa gondziselelo leyo, leyi a Bhibhiliya gi wulako lezvaku yi na ni lisima ku hundza silivha. — Mavingu 8:10.

15. A lisine li hi vhikelisa kuyini a ku fana ni libhandi?

¹⁵ Ca wumbiri, ti yimisele ku hanya hi lisine siku ni siku. A Bhibhiliya gi fananisa lisine ni libhandi la musochwa. (Va Le Efesusi 6:14) Cikhatini ca kutsaliwa ka Bhibhiliya, loku a musochwa a bohile libhandi lakwe li tiya, li wa mu vhuna li tlhela li mu vhikela yimpini. Kanilezvi loku li nga tiyangi, li wa nga ta mu vhuna nchumu. A lisine ke, li hi vhikelisa kuyini a ku fana ni libhandi? Loku hi hanya hi lisine la Bhibhiliya contlhe cikhati, li ta hi vhikela lezvaku hi nga alakanyeli zva hava li tlhela li hi vhuna ku maha zviboho zva zvi nene. Loku hi hi ni cikarato ca hombe kutani ku ringwa ku maha nchumu wo biha, li ta hi nyika ntamu wa ku simama hi maha zva zvi nene. A musochwa i wa nga ta tshuka aya yimpini na a nga bohangi libhandi lakwe. Hi kufanana, hinawu hi nga ta tshuka hi tsika lisine. A musochwa i wa tlhela a tlhomeka cipadha cakwe laha ka libhandi. A hi woneni lezvi hinawu hi nga zvi mahisako zvona lezvo.

16. A ku gondzisa lisine zvi hi vhunisa kuyini a ku nga tshuki hi huma lisineni?

¹⁶ Ca wunharu, gondzisa van’wani a lisine la Bhibhiliya hi laha u zvi kotako hi kona. A Bhibhiliya gi fananisa lisine ni cipadha. A ku fana ni lezvi a musochwa wo tlhariha a khomako zvi tiya a cipadha cakwe, hinawu hi fanele ku tshama hi khomile Mhaka ya Nungungulu zvi tiya. (Va Le Efesusi 6:17) Hontlheni hi ngava vagondzisi va va nene, hi “tirisa khwatsi a mhaka ya lisine”. (2 Timote 2:15) Loku hi gondzisa van’wani hi ku tirisa Bhibhiliya, hi ta ya hi tiva lisine hi tlhela hi li randza nguvhu. A ku hundza lezvo, hi ta ti yimisela nguvhu a ku nga tshuki hi huma lisineni.

17. Hikuyini a lisine li nga la lisima nguvhu ka wena?

¹⁷ A lisine i nchumu wa lisima nguvhu hi nyikilweko hi Jehovha. Li maha lezvaku zvi koteka ku hiva ni wunghana go tiya ni Papayi wa hina wa le tilweni. A ku na nchumu wun’wani wa lisima hi nga wa tava nawo a ku hundza lisine. Jehovha i sina a hi gondzisile zvotala, kanilezvi lawo masangulo ntsena! I tsumbisa ku simama a hi gondzisa kala kupindzuka. Hi cigelo leco, li nyiki lisima a lisine a ku fana ni lezvi u nga wa ta gi nyikisako zvona lisima a perola go dhura. Hikwalaho, simama ku “xava [lisine, NM], u nga li xavisi”. Loku u maha lezvo, u ta fana na Dhavhidha, u maha lezvi yena a nga tsumbisa Jehovha zvaku: “Ndzi ta famba lisineni la wena.” — Lisimu 86:11, NM.