Krallar İkinci Kitap

Yunanca Septuagint’e göre KRALLAR DÖRDÜNCÜ KİTAP

1 Ahab’ın ölümünden sonra+ Moab+ İsrail’e başkaldırdı.+

2 Ahazya Samiriye’de evinin üst katındaki odanın+ kafesli penceresinden aşağı düştü+ ve yaralandı. “Gidin, Ekron’un+ tanrısı Baal-zebub’a+ iyileşip iyileşemeyeceğimi sorun”+ diyerek ulaklarını gönderdi.+ 3 Bunun üzerine Yehova’nın meleği+ Tişbeli İlya’ya+ şöyle dedi: “Kalk, Samiriye kralının gönderdiği ulakların yoluna çık; onlara de ki, ‘İsrail’de Tanrı+ yok mu da Ekron’un tanrısı Baal-zebub’a danışmaya gidiyorsunuz? 4 Bu yüzden Yehova, “Yattığın yataktan kalkamayacak, kesinlikle öleceksin”+ diyor.’” Bunun üzerine İlya kalkıp gitti.

5 Ulaklar geri dönünce kral hemen “Neden geri döndünüz?” dedi. 6 Onlar da “Yolumuza bir adam çıktı” diye karşılık verdiler; “‘Sizi gönderen krala gidip şöyle deyin’ dedi, ‘Yehova diyor ki,+ İsrail’de Tanrı yok mu da Ekron’un tanrısı Baal-zebub’a danışmak için adam yolladın? Bu yüzden, yattığın yataktan kalkamayacak, kesinlikle öleceksin.’”+ 7 Bunun üzerine kral, “Yolunuza çıkan ve bu sözleri söyleyen adam nasıl biriydi?” diye sordu. 8 Onlar da “Giysisi hayvan postundandı,+ belinde de deri kuşak vardı”+ dediler. Kral bunu duyunca “Bu Tişbeli İlya!” dedi.

9 Ve ona bir ellibaşıyla birlikte elli adam gönderdi.+ İlya dağın tepesinde oturuyordu. Komutan onun yanına çıkıp, “Tanrı* adamı,+ kral ‘Aşağı in’ diyor” dedi. 10 Fakat İlya komutana “Eğer ben Tanrı adamıysam göklerden ateş+ insin, seni ve elli adamını yakıp yok etsin” diye karşılık verdi. Bunun üzerine göklerden ateş indi, onu ve elli adamını yakıp yok etti.+

11 Kral İlya’ya bir ellibaşıyla birlikte elli adam daha gönderdi.+ O komutan da, “Tanrı adamı, kral ‘Çabuk aşağı in’ diyor”+ dedi. 12 Fakat İlya “Eğer ben Tanrı adamıysam göklerden ateş insin, seni ve elli adamını yakıp yok etsin” diye karşılık verdi. Ve Tanrı’nın ateşi göklerden indi, onu ve elli adamını yakıp yok etti.

13 Kral, İlya’ya üçüncü bir ellibaşıyla birlikte elli adam daha gönderdi.+ Fakat bu üçüncü komutan İlya’nın yanına çıkıp önünde diz çöktü+ ve yalvararak+ “Tanrı adamı, ne olur benim ve bu elli hizmetkârının canını+ bağışla”+ dedi. 14 “Göklerden ateş indi ve önceki iki ellibaşıyla birlikte adamlarını yakıp yok etti.+ Fakat şimdi bu hizmetkârının canını bağışla.”

15 Bunun üzerine Yehova’nın meleği İlya’ya “Onunla beraber in, korkma”+ dedi. İlya da kalktı, onunla beraber inip krala gitti. 16 Ve krala şöyle dedi: “Yehova diyor ki, ‘İsrail’de danışacak Tanrı yok muydu da Ekron’un+ tanrısı Baal-zebub’a danışmak için ulaklar+ gönderdin? Bu yüzden, yattığın yataktan kalkamayacak, kesinlikle öleceksin.’” 17 Yehova’nın İlya aracılığıyla söylediği gibi+ Ahazya’nın durumu gitgide kötüleşti ve öldü.+ Oğlu olmadığından yerine Yehoram*+ kral oldu; o sırada Yahuda’da Kral Yehoşafat’ın oğlu Yehoram+ tahttaydı ve saltanatının ikinci yılıydı.

18 Ahazya’nın+ yaptığı diğer işler İsrail krallarının tarih kitabında yazılıdır.+

2 Yehova’nın İlya’yı+ bir kasırgayla göklere alacağı+ zaman geldiğinde, İlya ve Elişa+ Gilgal’den*+ yola çıktılar. 2 İlya Elişa’ya, “Lütfen sen burada kal, çünkü Yehova beni Beytel’e gönderdi” dedi. Fakat Elişa “Yehova’nın hakkı için+ ve senin başın üzerine+ yemin ederim ki senden ayrılmam”+ dedi. Böylece birlikte Beytel’e+ indiler. 3 Beytel’deki peygamber oğulları+ Elişa’ya gelip “Başındaki efendini Yehova’nın bugün senden alacağını biliyor musun?”+ dediler. O da “Biliyorum,+ susun” dedi.

4 Ve sonra İlya ona, “Elişa, lütfen sen burada kal, çünkü Yehova beni Eriha’ya+ gönderdi” dedi. Fakat Elişa, “Yehova’nın hakkı için ve senin başın üzerine yemin ederim ki senden ayrılmam” dedi. Böylece Eriha’ya geldiler. 5 Eriha’daki peygamber oğulları Elişa’nın yanına gelip “Başındaki efendini Yehova’nın bugün senden alacağını biliyor musun?” dediler. O da “Biliyorum, susun” dedi.+

6 İlya tekrar Elişa’ya, “Lütfen sen burada kal, çünkü Yehova beni Ürdün Irmağına+ gönderdi” dedi. Fakat Elişa “Yehova’nın hakkı için ve senin başın üzerine yemin ederim ki senden ayrılmam”+ dedi. Böylece ikisi yola devam etti. 7 Ve Ürdün kıyısına gelip durdular. Peygamber oğullarından elli kişi de gelmiş uzaktan onlara bakıyordu.+ 8 Sonra İlya peygamber giysisini+ dürüp suya vurdu ve sular iki yana açıldı, böylece ikisi ırmağın kuru yatağından karşıya geçti.+

9 Karşıya geçer geçmez İlya Elişa’ya “Yanından alınmadan önce senin için ne yapmamı istersin?”+ diye sordu. Elişa da “Ne olur, sendeki ruhtan+ iki payım+ olsun”+ diye karşılık verdi. 10 İlya “Zor bir şey istedin”+ dedi. “Eğer beni yanından alınırken görürsen isteğin gerçekleşecek, fakat görmezsen gerçekleşmeyecek.”

11 Ve onlar konuşarak yürürken bir anda ateşten bir savaş arabası+ ve ateşten atlar belirip ikisini birbirinden ayırdı; İlya kasırgayla göklere yükseldi.+ 12 Olanları gören Elişa “Baba, baba,+ İsrail’in savaş arabası ve atlıları!”+ diye bağırdı. Ve Elişa onu bir daha görmedi. Sonra giysilerini tutup iki parçaya ayırdı.+ 13 İlya’nın üzerinden düşmüş olan peygamber giysisini+ aldı, geri dönüp Ürdün Irmağının kıyısında durdu. 14 Ve İlya’nın üzerinden düşen giysiyi alıp sulara+ vurarak “Nerede İlya’nın Tanrısı Yehova, nerede?”+ diye seslendi. O vurunca sular iki yana açıldı, böylece Elişa karşıya geçti.

15 Eriha’daki peygamber oğulları onu uzaktan görünce, “İlya’daki ruh+ Elişa’ya geçmiş” dediler. Gidip onu karşıladılar, önünde eğilip+ yere kapandılar. 16 Ve ona şöyle dediler: “Bak, burada, hizmetkârlarının yanında elli yiğit var. Lütfen izin ver, gidip efendini arasınlar. Belki Yehova’nın ruhu+ onu alıp dağlardan ya da vadilerden birine bırakmıştır.” Fakat Elişa, “Onları göndermeyin” dedi. 17 Ancak o kadar ısrar ettiler ki utandı ve sonunda “Peki, gönderin” dedi. Elli adam gönderdiler ve adamlar üç gün boyunca İlya’yı aradılar, fakat bulamadılar. 18 Geri döndüklerinde Elişa Eriha’daydı.+ Onlara “Size gitmeyin demedim mi?” dedi.

19 Bir süre sonra şehrin erkekleri Elişa’ya, “Efendimizin de gördüğü gibi şehrin yeri iyi;+ fakat suyu+ kötü, memlekette düşükler oluyor”+ dediler. 20 Bunun üzerine Elişa, “Bana yeni bir tas getirin, içine de tuz koyun” dedi. Gidip getirdiler. 21 Sonra suyun kaynağına çıktı ve tuzu oraya döküp,+ “Yehova şöyle söylüyor” dedi, “Bu suyu iyileştiriyorum.+ Artık ölüme ya da düşüğe sebep olmayacak.” 22 Elişa’nın söylediği gibi oldu, o su bugün hâlâ iyidir.+

23 Elişa oradan Beytel’e+ çıkarken, yolda şehirden gelen küçük çocuklarla+ karşılaştı. Çocuklar onunla alay etmeye+ başladı. “Defol git kel kafalı!+ Defol git kel kafalı!” diye bağırıyorlardı. 24 Elişa arkasına dönüp çocuklara baktı ve onlara Yehova’nın adıyla lanet etti.+ Bunun üzerine ormandan iki dişi ayı+ çıktı ve çocuklardan kırk ikisini parçaladı.+ 25 Elişa oradan Karmel Dağına+ gitti, sonra da Samiriye’ye döndü.

3 Yahuda kralı Yehoşafat’ın on sekizinci yılında, Ahab oğlu Yehoram+ İsrail kralı oldu ve Samiriye’de on iki yıl saltanat sürdü. 2 Yehova’nın gözünde+ kötü olanı yaptı; fakat babası ya da annesi gibi değildi,+ çünkü babasının yapmış olduğu+ Baal dikili taşını+ ortadan kaldırdı. 3 Ancak İsrail’i günaha sürükleyen+ Nebat oğlu Yeroboam’ın günahlarını+ sürdürdü, onları bırakmadı.

4 Moab kralı Meşa+ koyun yetiştirirdi ve İsrail kralına haraç olarak yüz bin koyun ve yüz bin kırkılmamış koç öderdi. 5 Ancak Ahab ölünce+ Moab kralı İsrail kralına başkaldırdı.+ 6 Bunun üzerine Kral Yehoram Samiriye’den yola çıkıp tüm İsrail’i topladı.+ 7 Ayrıca Yahuda kralı Yehoşafat’a “Moab kralı bana başkaldırdı. Benimle beraber Moab’la savaşmaya gelir misin?” diye haber gönderdi. O da “Gelirim.+ Beni kendin gibi say, halkımı kendi halkın,+ atlarımı da kendi atların say” diye karşılık verdi. 8 Sonra, “Hangi yoldan gidelim?” diye sordu. O da “Edom Çölü yolundan”+ dedi.

9 İsrail kralı, Yahuda kralı ve Edom kralı+ yola çıktılar. Yedi gün boyunca dolambaçlı bir yol izlediler; ordu ve arkalarından gelen hayvanlar için su yoktu. 10 Ve İsrail kralı “Eyvah!” dedi, “Yehova biz üç kralı Moab’ın eline vermek için bir araya toplamış.”+ 11 Bunun üzerine Yehoşafat, “Burada Yehova’nın bir peygamberi yok mu?”+ diye sordu;+ “Onun aracılığıyla Yehova’ya danışalım.”+ Ve İsrail kralının hizmetkârlarından biri, “Şafat oğlu Elişa+ var; İlya’nın ellerine o su dökerdi”+ dedi. 12 Yehoşafat “Yehova’nın sözü ondadır” dedi. Böylece Yehoşafat, İsrail kralı ve Edom kralı ona gittiler.

13 Ancak Elişa İsrail kralına, “Benden ne istiyorsun?+ Babanın ananın peygamberlerine+ git” dedi. Fakat İsrail kralı, “Olmaz!” dedi, “Biz üç kralı Moab’ın eline vermek için bir araya toplayan Yehova.”+ 14 Elişa da şöyle karşılık verdi: “Hizmet ettiğim göklerin* hâkimi Yehova’nın hakkı için,+ Yahuda kralı Yehoşafat’ın hatırı olmasa+ seninle görüşmez, yüzüne bile bakmazdım.+ 15 Şimdi bana bir çalgıcı+ getirin.” Adam çalgısını çalmaya başlar başlamaz Yehova elini+ Elişa’nın üzerine koydu; 16 ve Elişa söze başladı: “Yehova şöyle söylüyor: ‘Bu vadiyi hendeklerle+ doldurun; 17 çünkü Yehova, ne rüzgâr ne de yağmur göreceksiniz, yine de vadi suyla dolacak,+ siz, sürüleriniz ve hayvanlarınız içeceksiniz+ diyor.’ 18 Bu Yehova’nın gözünde basit bir şeydir.+ O Moab’ı elinize verecek.+ 19 Her surlu şehre+ ve her önemli şehre saldıracak, her iyi+ ağacı keseceksiniz,+ bütün su kaynaklarını kapatacak, her verimli tarlayı taşla dolduracaksınız.”

20 Ertesi sabah,+ tahıl sunusu+ vaktinde baktılar ki, Edom tarafından sular geldi ve vadiyi doldurdu.

21 Moablılar kralların kendileriyle savaşmaya geldiğini duyunca, genç yaşlı herkes, eli silah tutan+ tüm erkekler bir araya toplanıp sınırda beklemeye başladılar. 22 Moablılar sabah erkenden kalktılar; güneşin ışıkları suya vuruyordu; karşıdan suyu kan gibi kırmızı gördüler. 23 “Bu kan!” dediler; “Belli ki krallar birbirini kılıçtan geçirmiş, öldürmüşler. Haydi Moab yağmaya!”+ 24 Fakat İsrail ordugâhına geldiklerinde, İsrailliler+ hemen harekete geçip onları vurmaya başladı. Moablılar kaçtılar.+ Moablıları vurarak ilerleyen İsrailoğulları Moab’a girdiler. 25 Şehirlerini yerle bir ettiler,+ verimli tarlalara taş atarak onları taşlarla doldurdular, bütün su kaynaklarını kapattılar,+ her iyi ağacı kestiler.+ Yalnızca Kir-hareset’in+ taşları yerinde kaldı; sapanla taş atanlar orayı kuşatıp şehre saldırdılar.

26 Moab kralı savaşta yenildiğini görünce, yanına eli kılıç tutan yedi yüz adam alarak Edom kralının+ bulunduğu taraftan safları yarmaya çalıştı, fakat başaramadı. 27 Bunun üzerine, kendi yerine geçecek ilk oğlunu alıp surun üzerinde yakılan kurban olarak sundu.+ Ve bu, İsrail’e karşı büyük bir öfke doğurdu, onlar da geri çekilip ülkelerine döndüler.

4 Peygamber oğullarından+ birinin karısı Elişa’ya yakarıp şöyle dedi: “Hizmetkârın kocam öldü; sen de bilirsin ki o Yehova’dan korkan+ biriydi. Fakat şimdi alacaklısı+ geldi, iki çocuğumu da alıp götürmek, kölesi yapmak istiyor.” 2 Elişa, “Senin için ne yapayım?+ Söyle, evinde ne var?” dedi. Kadın, “Bu hizmetçinin evinde bir testi yağdan+ başka bir şey yok” diye karşılık verdi. 3 O zaman Elişa, “Git, etraftan, bütün komşularından boş kaplar iste; bulabildiğin kadar kap topla” dedi; 4 “Oğullarınla beraber eve gir, kapıyı kapat; o yağdan bütün kaplara doldur, doldurduklarını kenara koy.” 5 Bunun üzerine kadın Elişa’nın yanından ayrıldı.

Oğullarıyla beraber eve girip kapıyı kapattı, çocuklar kapları yanına getirdiler, kadın da doldurmaya başladı.+ 6 Elindeki kaplar dolunca oğullarından birine, “Bir kap daha getir”+ dedi, fakat oğlu “Başka kap kalmadı” dedi. O zaman yağ kesildi.+ 7 Kadın gelip durumu Tanrı adamına anlattı, o da “Git yağı sat ve borçlarını öde,+ kalanla da oğullarınla birlikte geçinirsin”+ dedi.

8 Bir gün Elişa Şunem’den+ geçiyordu. Orada itibarlı bir kadın yaşardı; kadın gelip yemek yemesi için ısrar etti.+ O günden sonra Elişa ne zaman oradan geçse yemek yemek için ona uğrar oldu. 9 Bir süre sonra kadın kocasına+ şöyle dedi: “Bak, iyi biliyorum ki bize her zaman uğrayan bu adam Tanrı’nın özel bir hizmetçisi.+ 10 Ne olur damda küçük bir oda+ yapalım; onun için bir yatak, masa, sandalye ve şamdan+ koyalım. Bize geldiği zaman orada kalır.”+

11 Bir gün Elişa her zamanki gibi gelip yukarıdaki odasına çıktı ve uzandı. 12 Hizmetkârı Gehazi’ye+ “Şunemli+ kadını çağır” dedi; o da Elişa’nın önüne gelsin diye kadını çağırdı. 13 Ve Elişa Gehazi’ye şöyle dedi: “Lütfen ona de ki, ‘Bizim için bunca zahmete girdin.+ Senin için ne yapabiliriz?+ Kralla+ ya da ordunun komutanıyla+ konuşmamı istediğin bir şey var mı?’” Kadın da “Hayır, bir sıkıntım yok; kendi halkımın arasında huzur içinde yaşıyorum”+ dedi. 14 Elişa, “Peki onun için ne yapılabilir?” diye sordu. O zaman Gehazi, “Aslında onun bir oğlu yok,+ kocası da yaşlı” dedi. 15 O zaman Elişa hemen “Onu çağır” dedi. O da kadını çağırdı ve kadın kapıda durdu. 16 Elişa ona, “Gelecek yıl bu vakitte kucağında bir oğlun olacak”+ dedi. Fakat kadın, “Olamaz efendim, sen Tanrı adamısın, bu hizmetçine yalan söyleme” diye karşılık verdi.

17 Ancak kadın Elişa’nın dediği gibi+ gebe kalıp ertesi yıl o vakitte bir oğul doğurdu.+ 18 Çocuk büyüdü; ve bir gün her zamanki gibi orakçıların+ yanında olan babasına gitti. 19 Babasına, “Başım! Ah, başım!”+ demeye başladı. Sonunda babası hizmetkârına “Onu al, annesine götür”+ dedi. 20 Hizmetkâr çocuğu alıp annesine götürdü. Çocuk öğleye kadar annesinin kucağında kaldı, sonra öldü.+ 21 Kadın yukarı çıkıp çocuğu Tanrı adamının+ yatağına+ yatırdı ve kapıyı kapatıp dışarı çıktı. 22 Kocasına “Lütfen bana hizmetkârlardan biriyle bir eşek gönder, Tanrı adamının yanına kadar gidip geleyim”+ diye haber yolladı. 23 Kocası, “Neden bugün ona gidiyorsun? Ne Yeni Ay+ ne de Sebt günü” dedi. Kadın da “Merak etme, bir şey yok” diye karşılık verdi. 24 Ve eşeğine palan vurup+ hizmetkârına, “Sen hayvanı sür, önden yürü, ben söylemedikçe de durma” dedi.

25 Kadın Karmel Dağına, Tanrı adamının yanına geldi. Tanrı adamı onu uzaktan görür görmez hizmetkârı Gehazi’ye,+ “Bak, Şunemli kadın geliyor” dedi. 26 “Haydi koşup onu karşıla, ‘Her şey yolunda mı? Kocan iyi mi? Çocuk iyi mi?’ diye sor.” Kadın da “Her şey yolunda” dedi. 27 Ve kadın dağa, Tanrı adamının yanına gelince onun ayaklarına sarıldı.+ Bunu gören Gehazi kadını uzaklaştırmak istedi,+ fakat Tanrı adamı+ “Kadını rahat bırak,+ çünkü içi yanıyor”+ dedi; “Yehova bunu benden gizledi,+ bildirmedi.” 28 Kadın, “Ben efendimden bir oğul diledim mi? Bana boş yere ümit verme demedim mi?”+ dedi.

29 Elişa hemen Gehazi’ye,+ “Kuşağını beline dola,+ değneğimi al+ ve yola çık” dedi; “Yolda birine rastlarsan selamlama,+ biri seni selamlarsa karşılık verme. Değneğimi çocuğun yüzüne koy.”+ 30 Bunun üzerine çocuğun annesi, “Yehova’nın hakkı için+ ve senin başın üzerine yemin ederim+ ki seni bırakmam”+ dedi. Elişa da kalkıp kadınla gitti. 31 Gehazi yolda onların önüne geçti ve değneği çocuğun yüzüne koydu, fakat çocukta ne bir ses ne de tepki vardı.+ Bu yüzden geri dönüp Elişa’yı karşıladı ve ona “Çocuk uyanmadı”+ dedi.

32 Elişa eve vardı; çocuk ölmüş ve onun yatağına yatırılmıştı.+ 33 Çocuğun yattığı odaya girip kapıyı kapattı+ ve Yehova’ya dua etmeye başladı.+ 34 Sonra kalktı, ağzı çocuğun ağzı üzerine, gözleri çocuğun gözleri üzerine, avuçları çocuğun avuçları üzerine gelecek şekilde onun üzerine kapanıp+ öylece kaldı; ve çocuğun bedeni yavaş yavaş ısındı. 35 Sonra tekrar evin içinde bir o yana bir bu yana dolaştı ve gelip çocuğun üzerine kapandı. Çocuk yedi kez aksırdı, ardından gözlerini açtı.+ 36 O zaman Elişa Gehazi’ye “Şunemli kadını+ çağır” dedi. O da kadını çağırdı, kadın geldi. Elişa ona “Oğlunu al” dedi.+ 37 Kadın içeri girip Elişa’nın ayaklarına kapandı,+ sonra oğlunu alıp çıktı.+

38 Ve Elişa Gilgal’e+ döndü. Memlekette kıtlık+ vardı. Bir gün peygamber oğulları+ onun önünde otururken+ hizmetkârına,+ “Kazanı ateşe koy ve peygamber oğullarına çorba yap”+ dedi. 39 Biri de kıra ebegümeci+ toplamaya gitti, yabani bir bitki buldu, üzerindeki acıkarpuzlardan bir etek dolusu toplayıp getirdi ve kazana doğradı; çünkü ne olduğunu bilmiyorlardı. 40 Sonra yesinler diye çorbayı önlerine koydular. Fakat ağızlarına alır almaz, “Kazanda ölüm var+ Tanrı adamı!”+ diye bağırmaya başladılar ve yiyemediler. 41 Elişa bunun üzerine “O zaman un getirin” dedi. Kazana un attıktan sonra, “Şimdi önlerine koy da yesinler” dedi. Kazanda zararlı bir şey kalmamıştı.+

42 Baal-şalişa’dan+ bir adam geldi ve Tanrı adamına hasadın ilk ürününden yapılmış ekmek+ getirdi;+ ekmek çuvalında yirmi somun arpa ekmeği+ ve taze başaklar vardı. Elişa “Bunları herkese ver yesinler”+ dedi. 43 Ancak hizmetkârı “Yüz adamın önüne bunları nasıl koyayım?”+ dedi. Elişa da, “Ver yesinler, çünkü Yehova diyor ki, ‘Yiyecekler ve artacak’”+ dedi. 44 O da önlerine koydu, yemeye başladılar ve Yehova’nın dediği gibi yiyecek arttı.+

5 Naaman+ isminde bir adam vardı; Aram kralının ordu komutanıydı; efendisinin hizmetinde önemli ve itibarlı biriydi, çünkü Yehova Aramileri düşmanlarından onun aracılığıyla kurtarmıştı.+ Naaman cesur ve güçlü bir adamdı, fakat cüzamlıydı. 2 Aramiler İsrail topraklarına akın ettiklerinde+ küçük bir kızı esir almışlardı,+ kız Naaman’ın karısının hizmetçisi oldu. 3 Bir gün hanımına “Keşke efendim Samiriye’deki peygambere+ gitse! Cüzamını o iyileştirirdi”+ dedi.+ 4 Ve İsrail diyarından gelen kız böyle söylüyor+ diye biri gidip efendisine haber verdi.

5 Bunun üzerine Aram kralı, Naaman’a “Hemen yola çık! Ben de İsrail kralına bir mektup göndereyim” dedi. Ve Naaman on talant* gümüş, altı bin şekel altın+ ve on takım giysi+ alıp+ yola çıktı. 6 Gelip İsrail kralına mektubu+ getirdi; şunlar yazılıydı: “Bu mektupla beraber, cüzamını iyileştirmen için sana hizmetkârım Naaman’ı yolluyorum.” 7 İsrail kralı mektubu okur okumaz giysisini yırtıp+ “Ben öldüren ve yaşatan+ Tanrı mıyım+ ki bu adam cüzamını iyileştireyim diye bana birini yolluyor!” dedi; “Rica ederim bakın, nasıl kavga çıkarmaya çalışıyor.”+

8 Tanrı adamı Elişa, İsrail kralının giysisini yırttığını+ duyunca ona haber gönderip şöyle dedi: “Neden giysini yırttın? O adamı bana gönder de İsrail’de peygamber olduğunu öğrensin.”+ 9 Böylece Naaman atları ve savaş arabalarıyla Elişa’nın evinin önüne geldi. 10 Ancak Elişa ona bir haberci gönderip “Git Ürdün Irmağında yedi kez+ yıkan+ ki tenin iyileşsin+ ve temiz ol” dedi. 11 Naaman buna çok kızıp+ oradan ayrıldı; şöyle diyordu: “‘Dışarı çıkıp yanıma gelir, Tanrısı Yehova’ya yakarır, hastalıklı yerin üzerinde elini gezdirip beni iyileştirir’ demiştim.+ 12 Şam’ın+ ırmakları Abana ve Farpar İsrail’in tüm sularından+ daha iyi değil mi? Onlarda yıkanıp temiz olamaz mıydım?”+ Böylece öfkeyle dönüp oradan ayrıldı.+

13 Fakat hizmetkârları yanına gelip “Baba,+ peygamber senden zor bir şey isteseydi yapmayacak mıydın?” dediler; “Sana sadece ‘Yıkan ve temiz ol’ dedi.” 14 Bunun üzerine Naaman Tanrı adamının söylediği gibi inip Ürdün Irmağında yedi kez suya daldı.+ Cüzamından temizlendi+ ve teni küçük bir çocuğun teni gibi oldu.+

15 Sonra adamlarıyla birlikte dönüp Tanrı adamının yanına geldi;+ ona “Artık biliyorum ki yeryüzünde İsrail’den başka bir yerde Tanrı yok”+ dedi; “Lütfen bu hizmetkârının armağanını+ minnettarlığının ifadesi olarak kabul et.” 16 Fakat Elişa “Hizmet ettiğim Yehova’nın hakkı için,+ kabul etmem”+ dedi. Naaman kabul etmesi için ısrar etti, fakat o reddetti. 17 Sonunda Naaman şöyle dedi: “Öyleyse yalvarırım, bu hizmetkârına bir çift katırın taşıyacağı kadar toprak verilsin;+ çünkü hizmetkârın artık Yehova’dan başka hiçbir tanrıya yakılan sunu veya kurban sunmayacak.+ 18 Yalnız, Yehova hizmetkârını şu konuda bağışlasın: Benim efendim, Rimmon’un+ önünde eğilmek için onun tapınağına gittiğinde bana tutunur+ ve ben de Rimmon tapınağında eğilmek+ zorunda kalırım. Rimmon tapınağında eğildiğimde lütfen Yehova bu hizmetkârını bağışlasın.”+ 19 Bunun üzerine Elişa ona “Selametle git”+ dedi. O da oradan ayrıldı ve epey yol gitti.

20 Fakat Tanrı adamı+ Elişa’nın hizmetkârı Gehazi+ kendi kendine şöyle dedi: “Efendim bu Arami Naaman’a+ yük olmamak için getirdiklerini kabul etmedi. Ama Yehova’nın hakkı için,+ ben arkasından koşup ondan mutlaka bir şey alırım.”+ 21 Ve Gehazi Naaman’ın peşinden yola koyuldu. Naaman arkasından birinin koştuğunu görünce onu karşılamak için arabasından indi ve “Hayrola?”+ diye sordu. 22 Gehazi “Hayırdır” dedi; “Beni efendim+ gönderdi,+ ‘Efraim’in dağlık bölgesinden, peygamber oğullarından iki genç geldi;+ onlar için lütfen bir talant gümüş ve iki takım giysi+ ver’ diyor.” 23 Naaman “Lütfen iki talant al” dedi. Çok ısrar etti+ ve sonunda iki torbaya iki talant gümüş ile iki takım giysi koydu, ve bunları Gehazi’nin önü sıra taşısınlar diye iki hizmetkârına yükledi.

24 Ofel’e geldiklerinde Gehazi hemen torbaları ellerinden alıp eve koydu+ ve adamları gönderdi. Onlar da geri döndü. 25 Gehazi gelip efendisinin önünde durdu.+ Elişa “Neredeydin Gehazi?” diye sordu. Fakat o “Hizmetkârın hiçbir yere gitmedi” dedi.+ 26 Bunun üzerine Elişa ona şöyle dedi: “O adam seni karşılamak için yolundan dönüp arabasından indiğinde benim yüreğim orada değil miydi? Şimdi gümüşler, giysiler, zeytinlikler, bağlar, koyunlar, sığırlar, hizmetkârlar ve hizmetçiler edinme zamanı mı?+ 27 Bu yüzden Naaman’ın cüzamı+ sana geçecek ve devirler boyunca senin soyundan ayrılmayacak.”+ Gehazi derhal onun yanından çıktı, çünkü her yanını cüzam kaplamış, kar gibi beyaz olmuştu.+

6 Peygamber oğulları+ Elişa’ya “Burada senin yanında daracık+ bir yerde+ yaşıyoruz” dediler; 2 “İzin ver Ürdün Irmağına kadar gidip birer ağaç keselim ve orada kendimize oturacak bir yer yapalım.”+ O da “Gidin” dedi. 3 İçlerinden biri, “Lütfen hizmetkârlarınla sen de gel” dedi; Elişa da “Gelirim” dedi 4 ve onlarla gitti. Ürdün Irmağına geldiler, ağaç kesmeye başladılar.+ 5 İçlerinden biri ağaç keserken baltasının demiri+ suya düştü. “Eyvah efendim,+ onu ödünç almıştım!”+ diye bağırmaya başladı. 6 Tanrı adamı “Nereye düştü?” dedi. O da yerini gösterdi. Tanrı adamı hemen bir odun kesip oraya attı ve baltanın demiri suyun yüzüne çıktı.+ 7 “Onu al” dedi. O da uzanıp aldı.

8 Ve Aram kralı+ İsrail’le savaşa girdi. Hizmetkârlarına danıştı+ ve “Şurada ordugâh kuralım”+ dedi. 9 Bunun üzerine Tanrı adamı+ İsrail kralına haber gönderip “Filan yerden geçme,+ çünkü Aramiler oraya iniyor” dedi.+ 10 İsrail kralı da Tanrı adamının kendisine söylediği yere adam gönderdi.+ Elişa kralı uyarıyor,+ kral da oradan uzak duruyordu; birkaç kez böyle oldu.

11 Sonunda bu mesele Aram kralını çok öfkelendirdi+ ve hizmetkârlarını çağırıp, “İçimizden kim İsrail kralının tarafında, söyleyin!”+ dedi. 12 Hizmetkârlarından biri “Hiç kimse, efendim kral” dedi; “Fakat İsrail’de yaşayan Elişa+ peygamber senin yatak odanda konuştuğun şeyleri bile+ İsrail kralına söylüyor.”+ 13 Bunun üzerine kral “Gidin, onun nerede olduğunu öğrenin de adam gönderip getirteyim”+ dedi. Sonra “O Dotan’da”+ diye haber geldi. 14 Oraya derhal atlar, savaş arabaları ve büyük bir ordu gönderdi.+ Gece gelip şehri kuşattılar.

15 Tanrı adamının hizmetkârı+ erken kalkıp dışarı çıkınca gördü ki, atlar ve savaş arabalarıyla bir ordu şehri kuşatmıştı. Hizmetkâr “Eyvah efendim!+ Ne yapacağız?” dedi. 16 Fakat Elişa, “Korkma,+ çünkü bizim yanımızda olanlar onların yanında olanlardan çok”+ dedi. 17 Ve dua edip,+ “Ey Yehova, yalvarırım onun gözlerini aç+ da görsün” dedi. Yehova hizmetkârın gözlerini açtı ve Elişa’nın çevresinde+ tüm dağlık bölgenin ateşten savaş arabaları ve atlarla dolu+ olduğunu gördü.

18 Aramiler Elişa’nın bulunduğu yere doğru ilerlemeye başlayınca o Yehova’ya dua edip, “Ne olur bu milleti kör et”+ dedi. O da Elişa’nın sözü üzerine onları kör etti. 19 Elişa onlara “Yanlış yoldasınız, aradığınız şehir bu değil” dedi; “Beni takip edin, sizi aradığınız adama götüreyim.” Fakat onları Samiriye’ye+ götürdü.

20 Samiriye’ye varır varmaz Elişa, “Ey Yehova, bu adamların gözlerini aç da görsünler”+ dedi. Yehova da o anda gözlerini açtı ve Samiriye’nin orta yerinde olduklarını gördüler! 21 İsrail kralı onları görür görmez Elişa’ya “Öldüreyim mi baba,+ öldüreyim mi onları?”+ diye sordu. 22 Fakat Elişa “Onları öldürmeyeceksin” dedi; “Kılıcınla ve yayınla esir aldıklarını öldürür müsün?+ Önlerine ekmek ve su koy da yesinler, içsinler,+ sonra efendilerine gitsinler.” 23 Kral da onlar için büyük bir ziyafet verdi; yiyip içtiler. Sonra onları gönderdi; ve efendilerine gittiler. Arami akıncılar+ bir daha İsrail topraklarına gelmedi.

24 Bir süre sonra Aram kralı Ben-hadad tüm ordusunu toplayıp çıktı ve Samiriye’yi kuşattı.+ 25 Ve o zaman Samiriye’de çok büyük bir kıtlık oldu.+ Bir eşek kellesinin+ fiyatı seksen gümüşe, iki avuç* güvercin gübresinin+ fiyatı beş gümüşe çıkana dek kuşatma sürdü. 26 İsrail kralı surun üzerinde yürürken bir kadın “Efendim kral, yardım et!”+ diye seslendi. 27 Kral da, “Sana Yehova yardım etmezse ben nereden yardım bulayım?”+ dedi; “Harman yerinden mi, üzüm veya zeytin cenderesinden mi?” 28 Kadına “Derdin nedir?” diye sordu. O da şöyle dedi: “Bu kadın bana ‘Oğlunu ver, bugün onu yiyelim, benim oğlumu da yarın yeriz’+ dedi. 29 Benim oğlumu pişirdik+ ve yedik.+ Ertesi gün de ben ona ‘Oğlunu ver de yiyelim’ dedim. Fakat o oğlunu sakladı.”

30 Kral kadının sözlerini duyar duymaz giysisini yırttı;+ o sırada surun üzerindeydi ve halk kralın giysisinin altına çul giymiş olduğunu gördü. 31 Kral şöyle dedi: “Eğer bugün Şafat oğlu Elişa’nın başını gövdesinden ayırmazsam+ Tanrı bana aynısını, hatta daha beterini yapsın!”

32 Kral önünden adam gönderdi, o sırada Elişa ihtiyarlarla beraber evinde oturuyordu.+ Haberci gelmeden Elişa ihtiyarlara şöyle dedi: “O katilin+ oğlu boynumu vurdurtmak için nasıl adam gönderdi görüyor musunuz? Şimdi, haberci gelir gelmez kapıyı kapatın ve kapıya dayanın. Bakın, arkasından efendisinin ayak sesi+ geliyor.” 33 Elişa daha onlarla konuşurken haberci geldi ve kral şöyle dedi: “Bu felaket Yehova’dan.+ O halde neden hâlâ Yehova’yı bekleyeyim?”+

7 Bunun üzerine Elişa şöyle dedi: “Yehova’nın sözünü dinleyin.+ Yehova diyor ki, ‘Yarın bu vakitlerde Samiriye’nin şehir kapısında bir ölçek* ince un bir şekele, iki ölçek arpa bir şekele satılacak.’”+ 2 Bunun üzerine, kralın özel yardımcısı+ olan* yaver, Tanrı adamına “Yehova göklerin bentlerini açsa+ bile böyle bir şey olur mu?”+ dedi. Elişa da “Bunu gözlerinle göreceksin,+ fakat onlardan yiyemeyeceksin”+ diye karşılık verdi.

3 Şehir kapısının girişinde dört cüzamlı vardı;+ birbirlerine “Neden burada oturup ölmeyi bekleyelim?” dediler; 4 “Şehre girelim desek, şehirde kıtlık var, orada ölürüz.+ Burada kalsak yine öleceğiz. Gelin Aramilerin ordugâhına gidelim. Bizi sağ bırakırlarsa yaşarız, öldürürlerse de öldürsünler.”+ 5 Böylece Aramilerin ordugâhına gitmek için akşam karanlığında kalktılar; ordugâha iyice yaklaştılar, fakat ortalıkta kimse yoktu.

6 Yehova Aramilere büyük bir ordu sesi, savaş arabası ve at sesleri işittirmişti.+ Onlar da birbirlerine, “İsrail kralı bize karşı Hitit+ ve Mısır krallarını+ tutmuş, hep birden saldırıyorlar!” demişlerdi. 7 Ve hemen kalkıp çadırlarını, atlarını,+ eşeklerini, tüm ordugâhı olduğu gibi bırakarak can havliyle+ akşam karanlığında kaçmışlardı.+

8 Cüzamlılar ordugâhın kenarına gelince bir çadıra girdiler; yiyip içtiler, oradan altın, gümüş ve giysiler aldılar ve götürüp bir yere sakladılar. Sonra dönüp başka bir çadıra girdiler, oradan da bir şeyler aldılar ve götürüp sakladılar.+

9 En sonunda birbirlerine “Bu yaptığımız doğru değil” dediler; “Bugün müjde günü!+ Eğer sessiz kalır, gün ışıyana kadar beklersek suç işlemiş oluruz.+ Gelin gidelim ve kral evine durumu bildirelim.” 10 Ve şehre gelip kapı görevlilerine+ seslendiler, “Aramilerin ordugâhına gittik” dediler; “Orada ne bir kimse gördük ne de bir insan sesi duyduk; yalnızca bağlı atlar, eşekler ve olduğu gibi bırakılmış çadırlar vardı.”+ 11 Kapı görevlileri de bunu duyar duymaz bağırıp kral evine haber verdiler.

12 Ve kral geceleyin kalkıp hizmetkârlarına+ şöyle dedi: “Aramilerin ne yapmaya çalıştığını size söyleyeyim.+ Aç olduğumuzu+ biliyorlar, bu yüzden ordugâhtan çıkıp kırda saklandılar.+ ‘Şehirden çıkarlar, biz de onları sağ olarak yakalar, şehre gireriz’ diye düşünüyorlar.” 13 Bunun üzerine bir hizmetkârı şöyle karşılık verdi: “Öyleyse adam seç, şehirde kalan+ atlardan beşini alsınlar. Nasıl olsa burada kalırlarsa sonları şehirde kalan nice İsrailliyle aynı olacak, onlar da diğerleri gibi telef olacaklar.+ Gönderelim ve görelim.” 14 Adamlar atlı iki savaş arabası aldı ve kral ‘Gidin bakın’ diyerek onları Aram ordusunun arkasından gönderdi. 15 Ordunun arkasından Ürdün Irmağına kadar gittiler; baktılar ki yol boyunca her yer Aramilerin kaçarken+ attıkları giysiler ve eşyalarla dolu.+ Bunun üzerine adamlar geri dönüp durumu krala bildirdiler.

16 Ve halk gidip Aramilerin ordugâhını yağmaladı.+ Yehova’nın dediği gibi+ bir ölçek ince unun fiyatı bir şekele, iki ölçek arpanın fiyatı bir şekele düştü. 17 Bu arada kral, özel yardımcısı+ olan yaverini şehir kapısına atamıştı; Tanrı adamının dediği gibi+ halk onu kapıda çiğnedi+ ve öldü. Tanrı adamı bunu kral yanına geldiğinde söylemişti; 18 dediği gibi de oldu. Krala “Yarın bu vakitlerde Samiriye kapısında iki ölçek arpa bir şekele, bir ölçek ince un bir şekele satılacak”+ demişti. 19 Fakat yaver Tanrı adamına “Yehova göklerin bentlerini açsa bile, böyle bir söz gerçekleşir mi?” diye karşılık vermişti.+ Bunun üzerine Tanrı adamı da “Bunu gözlerinle göreceksin, fakat onlardan yiyemeyeceksin” demişti.+ 20 Ve öyle de oldu;+ halk onu kapıda çiğnedi+ ve adam öldü.

8 Elişa oğlunu dirilttiği+ kadına, “Kalk, ev halkını al, buradan git, bir süre başka bir memlekette misafir ol”+ dedi; “Çünkü Yehova ülkeye bir kıtlık getiriyor,+ hem de yedi yıl+ sürecek bir kıtlık.” 2 Kadın da Tanrı adamının dediği gibi yaptı,+ ev halkını+ alıp Filistîlerin memleketine+ gitti ve yedi yıl orada misafir olarak yaşadı.

3 Yedi yılın sonunda kadın Filistîlerin memleketinden döndü. Evi ve tarlası için krala+ yalvarmaya gitti. 4 Kral, Tanrı adamının hizmetkârı Gehazi’yle+ konuşuyordu; ona “Lütfen Elişa’nın yaptığı büyük işlerin hepsini bana anlat”+ dedi. 5 Ve Gehazi onun ölüyü nasıl dirilttiğini+ krala anlatırken, Elişa’nın oğlunu dirilttiği kadın gelip evi ve tarlası için+ krala yalvarmaya başladı. Gehazi hemen “Efendim+ kral, işte kadın bu. Bu da Elişa’nın dirilttiği oğlu” dedi. 6 Kral kadından rica etti, o da olayı anlattı.+ Sonra kral kadın için bir saray memuru+ çağırıp “Ona ait olan her şeyi geri ver, ülkeden ayrıldığı günden bugüne dek tarlasının verdiği tüm ürünü de ver”+ dedi.

7 Elişa Şam’a+ gitti. Aram kralı Ben-hadad+ hastaydı; ona “Tanrı adamı+ buraya geldi” diye haber verildi. 8 Bunun üzerine kral, Hazael’e+ “Yanına bir hediye al,+ Tanrı adamını karşılamaya git; onun aracılığıyla Yehova’ya danış,+ hastalığım iyileşecek mi öğren” dedi. 9 Hazael de yanına Şam’ın her tür değerli malından kırk deve yükü hediye aldı ve gidip Tanrı adamını karşıladı. Ona şöyle dedi: “Beni sana oğlun+ Aram kralı Ben-hadad gönderdi. Hastalığının iyileşip iyileşmeyeceğini soruyor.” 10 Elişa şöyle karşılık verdi: “Git, ona ‘Mutlaka iyileşeceksin’ de. Fakat Yehova bana onun öleceğini+ gösterdi.”+ 11 Ve gözlerini dikip Hazael’e bakmaya başladı, o rahatsız olana kadar baktı. Sonra Tanrı adamı ağladı.+ 12 Bunun üzerine Hazael “Efendim neden ağlıyor” diye sordu. Elişa, “Çünkü senin İsrailoğullarına yapacağın kötülüğü+ iyi biliyorum” dedi; “Hisarlarını ateşe vereceksin, yiğitlerini kılıçtan geçireceksin, çocuklarını paramparça edeceksin,+ gebe kadınların karnını yaracaksın.”+ 13 O zaman Hazael “Bu kulun kim ki, bir köpekten+ başka ne ki bu büyük şeyi yapsın?” dedi. Fakat Elişa “Yehova bana senin Aram kralı olacağını gösterdi”+ dedi.

14 Ve Hazael Elişa’nın yanından ayrılıp efendisine geldi. Efendisi “Elişa sana ne dedi?” diye sordu. O da, “‘Mutlaka iyileşeceksin’ dedi”+ diye karşılık verdi. 15 Ve ertesi gün bir örtü alıp suya batırdı, kralın yüzüne kapatıp+ onu boğdu, böylece kral öldü.+ Yerine Hazael+ kral oldu.

16 İsrail kralı Ahab oğlu Yehoram’ın+ beşinci yılında, Yehoşafat Yahuda kralıyken, oğlu Yehoram+ Yahuda kralı oldu. 17 Kral olduğunda otuz iki yaşındaydı, Yeruşalim’de sekiz yıl saltanat sürdü.+ 18 Ahab evinden olanların yaptığı gibi+ o da İsrail krallarının izinden gitti,+ çünkü Ahab’ın kızını eş olarak aldı;+ Yehova’nın gözünde kötü olanı yaptı. 19 Fakat Yehova kulu Davut’un hatırına Yahuda’yı+ yok etmek istemedi;+ çünkü Davut’a kendisinin ve oğullarının ocağının*+ hiç sönmeyeceğini vaat etmişti.

20 Yehoram’ın döneminde Edom+ Yahuda’ya başkaldırdı; ve kendilerine bir kral+ seçtiler. 21 Yehoram da tüm savaş arabalarıyla Tsair’e geçti. Geceleyin harekete geçip kendisinin ve savaş arabalarının başındaki komutanların çevresini saran Edomlulara saldırdı ve onları öldürdü; halk da çadırlarına kaçtı. 22 Fakat Edom Yahuda’ya bugüne dek hep asi oldu. Libna+ da o dönemde başkaldırdı.

23 Yehoram’ın dönemindeki diğer olaylar ve onun tüm işleri Yahuda krallarının tarih kitabında+ yazılıdır. 24 Yehoram uyuyup atalarına katıldı+ ve Davut Şehrinde+ atalarının yanına gömüldü. Onun yerine oğlu Ahazya+ kral oldu.

25 İsrail kralı Ahab oğlu Yehoram’ın on ikinci yılında, Yahuda kralı Yehoram oğlu Ahazya kral oldu.+ 26 Ahazya kral olduğunda yirmi iki yaşındaydı, Yeruşalim’de+ bir yıl saltanat sürdü. Annesi, İsrail kralı Omri’nin+ torunu Atalya’ydı.+ 27 Ahab evinin izinden gitti ve Ahab+ evi gibi Yehova’nın gözünde kötü olanı+ yaptı; çünkü evlilik yoluyla Ahab’ın akrabasıydı.+ 28 Ahab oğlu Yehoram’la beraber Ramot-gilead’da+ Aram kralı Hazael’le+ savaşa girdi; fakat Aramiler Yehoram’ı vurdu.+ 29 Ve kral Yehoram,+ Rama’da* Aram kralı Hazael’le savaşırken Aramiler tarafından yaralanınca, iyileşmek için Yizreel’e+ döndü. Yahuda kralı Yehoram oğlu Ahazya+ da Yizreel’e indi, çünkü hasta olan Ahab oğlu Yehoram’ı görmek istiyordu.

9 Peygamber Elişa, peygamber oğullarından+ birini çağırıp “Beline kuşağını sar,+ bu yağ kabını+ al, Ramot-gilead’a git”+ dedi; 2 “Oraya varınca Nimşi oğlu Yehoşafat oğlu Yehu’yu+ bul. Yanına gidip onu kardeşlerinin arasından kaldır, arka odaya götür.+ 3 Kabı alıp yağı başına dök+ ve ‘Yehova şöyle diyor’ de, ‘Seni İsrail’in kralı+ olarak meshediyorum!’+ Sonra kapıyı aç ve koş, bekleme.”

4 Ve peygamberin hizmetkârı Ramot-gilead’a doğru yola çıktı. 5 Oraya vardı, komutanlar bir arada oturuyordu. “Ey komutan, sana bir sözüm var”+ dedi. Yehu “Hangimize?” diye sordu. O da “Sana, ey komutan” dedi. 6 Ve kalkıp içeri girdi; yağı onun başına döküp şöyle dedi: “İsrail’in Tanrısı Yehova diyor ki, ‘Seni Yehova’nın halkı+ İsrail’in kralı+ olarak meshediyorum. 7 Efendin Ahab’ın evini yok edeceksin; İzebel’den+ peygamber kullarımın ve Yehova’nın tüm kullarının kanının öcünü+ alacağım. 8 Tüm Ahab evi yok olacak; Ahab+ evinden her erkeği,+ İsrail’de sefil ve aşağı olanı+ da söküp atacağım. 9 Ahab evini Nebat oğlu Yeroboam’ın+ ve Ahiya oğlu Baaşa’nın evi+ gibi yapacağım. 10 Yizreel’deki tarlada İzebel’i köpekler yiyecek+ ve onu gömen olmayacak.’” Sonra kapıyı açıp koşmaya başladı.+

11 Yehu dışarı çıkıp efendisinin hizmetkârlarının yanına döndü; ona “Her şey yolunda mı?+ Bu deli+ sana niye gelmiş?” diye sormaya başladılar. Yehu, “Adamı da, nasıl konuştuğunu da bilirsiniz” dedi. 12 Fakat onlar “Nereden bilelim! Anlat bize” dediler. Bunun üzerine Yehu, “Yehova’nın beni İsrail kralı olarak meshettiğini söyledi”+ dedi. 13 Bunu duyar duymaz herkes derhal giysisini+ alıp onun ayakları altına, merdivenlere serdi ve boru çalıp+ “Yehu kral oldu!”+ diye bağırdılar. 14 Ve Nimşi+ oğlu Yehoşafat oğlu Yehu+ Yehoram’a bir düzen kurdu.+

O sıralarda Kral Yehoram tüm İsraille birlikte Ramot-gilead’ı+ Aram kralı Hazael’e+ karşı savunuyordu. 15 Sonra Kral Yehoram,+ Aram kralı+ Hazael’le savaşırken Aramiler tarafından yaralanınca, iyileşmek için Yizreel’e+ dönmüştü.

Yehu “Siz de aynı fikirdeyseniz,+ kimsenin şehirden kaçmasına ve durumu Yizreel’e bildirmesine izin vermeyin” dedi. 16 Ve arabasına binip Yizreel’e gitti; çünkü Yehoram orada yatıyordu ve Yahuda kralı Ahazya+ onu görmeye oraya inmişti. 17 Yizreel’deki+ kulede+ duran gözcü+ Yehu ile yanındaki kalabalığı görünce, “Yaklaşan bir kalabalık görüyorum” dedi. Yehoram “Onları karşılamak için bir atlı gönder, ‘Hayrola?’+ diye sorsun” dedi. 18 Ve atlı onu karşılamaya gidip “Kral ‘Hayrola?’ diyor” dedi. Fakat Yehu, “Senin hayırla işin ne?+ Arkaya geç!” diye karşılık verdi.

Gözcü,+ krala “Haberci yanlarına vardı, fakat geri dönmüyor” diye haber verdi. 19 O zaman bir atlı daha gönderdi; o da yanlarına gidince “Kral ‘Hayrola?’ diyor” dedi. Fakat Yehu, “Senin hayırla işin ne?+ Arkaya geç!” diye karşılık verdi.

20 Gözcü tekrar haber verip şöyle dedi: “Yanlarına vardı, fakat geri dönmüyor. Bu gelenin araba sürüşü Nimşi’nin+ torunu Yehu’nunkine+ benziyor, onun gibi delicesine sürüyor.”+ 21 Bunun üzerine Yehoram “Arabayı hazırlayın!”+ diye emretti. Arabası hazırlandı, İsrail kralı Yehoram ile Yahuda kralı Ahazya+ kendi arabalarına binip Yehu’yu karşılamaya gittiler. Yizreelli Nabot’un+ tarlasında ona rastladılar.

22 Yehoram Yehu’yu görür görmez “Hayrola Yehu?” dedi. Fakat Yehu, “Annen İzebel’in+ ahlaksızlıkları ve büyüleri+ sürdükçe nasıl hayır olabilir?”+ diye karşılık verdi. 23 Yehoram kaçmak için hemen dizginleri çevirdi ve “Tuzağa düştük+ Ahazya!” diye bağırdı. 24 Yehu bir ok çekip+ Yehoram’ı iki omzu arasından vurdu, ok kalbini delip geçti ve Yehoram savaş arabasının içine yığıldı.+ 25 Yehu yaveri+ Bidkar’a “Onu kaldır, Yizreelli Nabot’un tarlasına at”+ dedi; “Seninle beraber babası Ahab’ın arkasında araba sürerken Yehova’nın ona verdiği hükmü+ hatırla: 26 ‘Yehova’nın sözü: Dün Nabot’un ve oğullarının+ kanını+ gördüm. Bu tarlada sana bunu mutlaka ödeteceğim.+ Yehova’nın sözü.’ Bu yüzden şimdi onu kaldır ve Yehova’nın söylediği gibi o tarlaya at.”+

27 Yahuda kralı Ahazya+ olanları gördü ve bahçe evi yolundan kaçtı.+ (Yehu daha sonra onun peşine düştü ve “Vurun! Onu da vurun!” diye emir verdi. Ahazya’yı İbleam+ civarındaki Gur’a çıkan yolda, savaş arabasının içinde vurdular ve Ahazya Megiddo’ya+ kaçtı, orada öldü.+ 28 Sonra hizmetkârları onu bir savaş arabasında Yeruşalim’e taşıdılar ve Davut Şehrinde+ atalarının yanına, mezarına gömdüler. 29 Ahazya,+ Ahab oğlu Yehoram’ın+ on birinci yılında Yahuda kralı olmuştu.)

30 Sonunda Yehu Yizreel’e+ geldi ve İzebel+ bunu duydu. Gözlerine sürme çekti,+ başını süsledi+ ve pencereden aşağı bakmaya başladı.+ 31 Yehu kapıya gelince İzebel, “Efendisinin katili Zimri+ ne oldu?” diye ona seslendi. 32 Bunun üzerine Yehu başını kaldırıp pencereye baktı ve “Kim benim yanımda? Hanginiz?”+ diye seslendi. Derhal iki üç saray memuru+ aşağıya, ona baktılar. 33 Ve Yehu “Onu aşağı atın!”+ dedi. Onlar da İzebel’i aşağı attılar, kanı duvara ve atlara sıçradı ve Yehu onu atlarının ayakları altında çiğnedi.+ 34 Sonra içeri girdi, yiyip içtikten sonra, “Haydi gidip şu lanetli+ kadına bakın ve onu gömün, çünkü kral kızıdır”+ dedi. 35 Adamlar İzebel’i gömmek için dışarı çıktıklarında, kafasından, ayaklarından ve ellerinin ayalarından başka bir şey bulamadılar.+ 36 Dönüp Yehu’ya durumu bildirdiklerinde o şöyle dedi: “Yehova’nın sözü yerine geldi; kulu Tişbeli İlya aracılığıyla,+ ‘Yizreel’deki tarlada İzebel’in etini köpekler yiyecek.+ 37 İzebel’in cesedi Yizreel’deki tarlada gübre+ olacak; hiç kimse bu İzebel diyemeyecek’+ demişti.”

10 Ahab’ın Samiriye’de+ yetmiş oğlu+ vardı. Bu nedenle Yehu Samiriye’deki Yizreel yöneticilerine,+ ihtiyarlara+ ve Ahab’ın çocuklarını büyütenlere mektuplar yazıp gönderdi; şöyle dedi: 2 “Madem efendinizin oğulları yanınızda; savaş arabalarınız, atlarınız,+ surlu bir şehriniz ve silahlarınız var, bu mektup size ulaşır ulaşmaz 3 efendinizin oğulları içinde en iyi ve en uygun olanı seçip babasının tahtına geçirin.+ Ve efendinizin evi için savaşın.”

4 Bunun üzerine çok korkup “Eyvah!” dediler, “Onun karşısında iki kral+ duramadı, biz nasıl dururuz?”+ 5 Ve kral evinin kâhyası, şehir yöneticisi, ihtiyarlar ve kral çocuklarını büyütenler+ Yehu’ya şu cevabı gönderdiler: “Biz senin kulunuz, söylediğin her şeyi yapacağız. Kimseyi kral yapmayacağız. Nasıl uygun görüyorsan öyle yap.”

6 Bunun üzerine Yehu ikinci bir mektup yazıp şöyle dedi: “Eğer benim tarafımdaysanız+ ve bana itaat ediyorsanız, efendinizin oğullarının+ başlarını vurup yarın bu vakitlerde Yizreel’e yanıma gelin.”+

Ve kralın yetmiş oğlu, şehrin ileri gelenlerinden kendilerini yetiştirenlerin yanındaydı. 7 Mektup ellerine ulaşır ulaşmaz kralın yetmiş oğlunun başlarını kestiler;+ sonra başları küfelere koyup Yizreel’e, Yehu’ya gönderdiler. 8 Ve haberci+ gelip Yehu’ya “Kral oğullarının başlarını+ getirdiler” dedi. O da “Onları iki yığın halinde kapının girişine koyun, sabaha kadar orada kalsın”+ dedi. 9 Sabah olunca dışarı çıktı ve tüm halkın önünde durup şöyle dedi: “Siz doğru+ adamlarsınız. Efendimi düzen kurup+ ben öldürdüm;+ peki bunları kim öldürdü? 10 Şimdi anlayın ki, Yehova’nın Ahab evi+ hakkında söylediklerinden, Yehova’nın sözlerinden hiçbiri boşa çıkmayacak.+ Yehova, kulu İlya aracılığıyla söylediği şeyi yaptı.”+ 11 Yehu Yizreel’de Ahab evinden kalan herkesi ve onun tüm seçkin adamlarını,+ yakın arkadaşlarını, kâhinlerini+ de öldürdü; kimseyi sağ bırakmadı.+

12 Sonra kalkıp Samiriye’ye doğru yola çıktı. Çobanların koyun kırktıkları ev yol üzerindeydi. 13 Yehu orada Yahuda kralı Ahazya’nın+ kardeşlerine+ rastladı. “Siz kimsiniz?” diye sordu. “Biz Ahazya’nın kardeşleriyiz; kralın ve kraliçenin oğulları iyiler mi diye öğrenmek için yola çıktık” dediler. 14 Yehu bunun üzerine adamlarına “Onları sağ yakalayın!”+ dedi. Adamlar onları yakaladı; koyun kırkılan evin sarnıcında bu kırk iki adamı öldürdüler; Yehu onlardan kimseyi sağ bırakmadı.+

15 Oradan ayrıldığında, kendisini karşılamaya gelen Rekab+ oğlu Yehonadab’a+ rastladı. Hayırdua ederek+ onu selamladı ve “Benim yüreğim seninle olduğu gibi, senin yüreğin de benimle mi?”+ diye sordu.

Yehonadab “Evet” dedi.

“Öyleyse ver elini.”

O da elini verdi ve Yehu onu arabaya, yanına çıkardı.+ 16 Ona “Benimle gel ve Yehova’yla rekabet edilmesine nasıl göz yummadığımı+ gör” dedi. Yehonadab Yehu’yla beraber onun savaş arabasında yola devam etti. 17 Yehu sonunda Samiriye’ye geldi. Samiriye’de Ahab evinden geriye kalan herkesi öldürdü;+ Yehova’nın İlya’ya söylediği gibi onları yok etti.+

18 Sonra Yehu tüm halkı bir araya toplayıp şöyle dedi: “Ahab Baal’e az kulluk etti,+ fakat Yehu çok kulluk edecek. 19 Şimdi Baal’in tüm peygamberlerini,+ ona tapınan herkesi+ ve tüm kâhinlerini+ çağırın. Hiç kimse eksik olmasın, çünkü Baal’e büyük bir kurban sunacağım. Gelmeyen öldürülecek.” Yehu Baal’e tapınanları yok etmek için kurnazca+ davranıyordu.

20 Yehu “Baal için büyük bir toplantı ilan edin”* dedi. Onlar da ilan etti. 21 Yehu tüm İsrail’e haber gönderdi+ ve Baal’e tapınan herkes geldi; gelmeyen kalmadı. Hepsi Baal evine+ geldiler ve ev ağzına kadar doldu. 22 Yehu giysi sorumlusuna “Baal’e tapınan herkes için giysi getir” dedi. O da onlar için giysi getirdi. 23 Ardından Yehu Rekab oğlu Yehonadab’la+ birlikte Baal evine girdi. Baal’e tapınanlara şöyle dedi: “İyice bakın da aranızda Yehova’ya tapınan kimse olmasın, sadece Baal’e tapınanlar olsun.”+ 24 Ve kurbanlar, yakılan sunular sunmak için içeri girdiler. Sonra Yehu dışarı seksen adam yerleştirip “Size teslim edeceğim adamları kim elinden kaçırırsa, bunu kendi canıyla öder” dedi.+

25 Yehu yakılan sunuyu sunmayı bitirir bitirmez koşucu askerlere ve yaverlere “İçeri girin, öldürün! Bir tekinin bile çıkmasına izin vermeyin!”+ diye emretti. Koşucu askerler ve yaverler+ de onları kılıçtan geçirmeye ve cesetleri dışarı atmaya başladı. Baal evinin iç bölümüne* kadar girdiler. 26 Ve Baal evindeki kutsal direkleri+ dışarı çıkarıp hepsini yaktılar.+ 27 Sonra Baal’in dikili taşını+ da Baal evini+ de yerle bir ettiler ve orayı umumi hela yaptılar;+ orası bugün hâlâ öyledir.

28 Böylece Yehu Baal’i İsrail’den silip attı. 29 Ancak İsrail’i günaha sürükleyen+ Nebat oğlu Yeroboam’ın+ günahlarını bırakmadı. Yehu biri Beytel’de diğeri Dan’da+ olan altın buzağıların+ peşinden gitmeye devam etti. 30 Yehova Yehu’ya şöyle dedi: “Madem gözümde doğru olanı yaparak+ iyi davrandın ve Ahab evine+ yüreğimden geçenleri yaptın, senin adına oğulların dört nesil İsrail tahtında oturacak.”+ 31 Fakat Yehu, İsrail’in Tanrısı Yehova’nın kanununa tüm yüreğiyle uymaya dikkat etmedi.+ İsrail’i günaha sürükleyen Yeroboam’ın günahlarını bırakmadı.+

32 O dönemde Yehova İsrail topraklarını parça parça küçültmeye başladı. Hazael+ tüm İsrail topraklarına saldırıyordu 33 ve Ürdün Irmağının doğusunda Gadoğullarının,+ Rubenoğullarının+ ve Manasseoğullarının+ yaşadığı tüm Gilead+ topraklarını, Arnon Vadisi yakınlarındaki Aroer’den+ Gilead ve Başan’a+ kadar olan toprakları ele geçirdi.

34 Yehu’nun dönemindeki diğer olaylar, yaptığı her şey ve tüm büyük işleri İsrail krallarının tarih kitabında+ yazılıdır. 35 Yehu uyuyup atalarına katıldı+ ve onu Samiriye’de gömdüler; yerine oğlu Yehoahaz+ kral oldu. 36 Yehu İsrail kralı olarak Samiriye’de yirmi sekiz yıl saltanat sürdü.

11 Ahazya’nın+ annesi Atalya,+ oğlunun öldüğünü görünce harekete geçip kraliyet soyundan gelen herkesi öldürdü.+ 2 Fakat Kral Yehoram’ın kızı, Ahazya’nın kız kardeşi olan Yehoşeba,+ Ahazya oğlu Yehoaş’ı*+ öldürülecek olan kral oğullarının arasından alıp kaçırdı; çocuğu ve sütannesini arkada bir yatak odasına sakladı. Çocuğu Atalya’dan gizlediler,+ böylece o öldürülmedi. 3 Atalya memlekette saltanat sürerken, çocuk kadınla birlikte altı yıl Yehova’nın evinde gizlendi.+

4 Yedinci yıl Yehoyada+ haber gönderip Karya muhafız birliğinin+ ve koşucu askerlerin+ yüzbaşılarını yanına, Yehova’nın evine çağırdı. Ve Yehova’nın evinde onlarla bir antlaşma yapıp+ yemin+ ettirdikten sonra kralın oğlunu gösterdi. 5 Ve onlara şu emri verdi: “Yapacağınız şey şudur: Sebt günü üçte biriniz gelip kralın evini+ koruyacak. 6 Üçte biriniz Temel Kapısında+ olacak, üçte biriniz de koşucu askerlerin arkasındaki kapıda olacak; evi+ nöbetleşe koruyacaksınız. 7 Sebt günü, görevi bitip gidecek olan iki bölüğünüz kalacak, kral için Yehova’nın evini korumaya devam edecek. 8 Kralın çevresini saracaksınız, her birinizin silahları elinde olacak ve saflara kim girerse öldürülecek. Kral nereye giderse gitsin yanından ayrılmayacaksınız.”

9 Yüzbaşılar+ kâhin Yehoyada’nın bütün emirlerine uydular. Her biri, Sebt günü+ görevine gelen ve görevi biten adamlarını alıp kâhin Yehoyada’ya geldiler. 10 Kâhin, Yehova’nın evinde bulunan ve eskiden Kral Davut’a ait olan mızraklarla yuvarlak kalkanları yüzbaşılara verdi.+ 11 Ve koşucu+ askerler evin sağ yanından sol yanına kadar her yerde, sunağın+ ve evin yanında ellerinde silahlarıyla kralın çevresini sararak beklediler. 12 Sonra Yehoyada kralın oğlunu+ dışarı çıkardı, tacı+ ve Kanunu*+ onun başına koydu, böylece onu kral yaptılar+ ve meshettiler.+ Alkışlayıp+ “Yaşasın kral!”+ dediler.

13 Atalya koşuşturan ve bağrışan halkın gürültüsünü duyunca derhal Yehova’nın evine toplanmış olanların yanına gitti.+ 14 Baktı ki kral orada, usule göre sütunun yanında duruyor,+ komutanlar ve borazan+ çalanlar kralın yanında, tüm memleket halkı da sevinç içinde+ ve borazanlar çalınıyor. Bunun üzerine Atalya+ giysilerini yırtarak “İhanet! İhanet!”+ diye haykırdı. 15 Kâhin Yehoyada yüzbaşılara, komutanlara+ “Kadını saflardan çıkarın, arkasından geleni de kılıçla öldürün!”+ diye emretti. Çünkü kâhin “Onu Yehova’nın evinde öldürmeyin” demişti. 16 Onlar da Atalya’yı yakalayıp kral evinin+ at kapısına+ getirdiler ve orada öldürdüler.+

17 Ve Yehoyada, Yehova’nın halkı olsunlar diye Yehova+ ile kral+ ve halk arasında ahit yaptı;+ ayrıca kralla halk arasında+ da bir ahit yaptı. 18 Daha sonra tüm memleket halkı Baal evine gitti ve Baal’in sunaklarını yıktılar,+ putlarını paramparça ettiler,+ Baal kâhini Mattan’ı+ sunakların önünde öldürdüler.+

Ve kâhin, Yehova’nın evinin gözetimi için sorumlular atadı.+ 19 Ayrıca kralı Yehova’nın evinden getirmek için yüzbaşıları, Karya+ muhafız birliğini, koşucu askerleri+ ve tüm memleket halkını yanına aldı; koşucu askerlerin kapısından+ geçerek kral evine geldiler; ve o, kralların tahtına+ oturdu. 20 Memleketin tüm halkı sevinç içindeydi,+ şehir de huzurluydu. Atalya kral evinde kılıçla öldürülmüştü.+

21 Yehoaş+ kral olduğunda yedi yaşındaydı.+

12 Yehoaş+ Yehu’nun+ yedinci yılında kral oldu ve Yeruşalim’de kırk yıl saltanat sürdü. Annesi, Beer-şebalı Tsibyah’tı. 2 Yehoaş, kâhin Yehoyada kendisini yönlendirdiği sürece Yehova’nın gözünde doğru olanı yaptı.+ 3 Fakat yüksek yerler* ortadan kaldırılmadı.+ Halk oralarda hâlâ kurban kesiyor ve kurban dumanı sunuyordu.

4 Yehoaş kâhinlere+ şöyle dedi: “Kutsal sunu+ olarak Yehova’nın evine+ getirilen tüm parayı, yani her kişi için belirlenmiş olan bedeli,+ canlar için biçilen değere göre alınan adak parasını+ ve herkesin Yehova’nın evine gönülden getirdiği parayı+ 5 kâhinler tanıdıklarından toplasınlar+ ve evin neresinde yıkık bir yer varsa onarsınlar.”+

6 Fakat Kral Yehoaş’ın yirmi üçüncü yılı geldiğinde kâhinler evin yıkık yerlerini hâlâ onarmamıştı.+ 7 Bunun üzerine Kral Yehoaş kâhin Yehoyada’yı+ ve diğer kâhinleri çağırıp “Neden evin yıkık yerlerini onarmıyorsunuz?” diye sordu, “Artık tanıdıklarınızdan para toplamayın, topladıklarınızı da evin onarımı için verin.”+ 8 Böylece kâhinler halktan artık para toplamamayı ve evin yıkık yerlerinin onarımını yapmamayı kabul ettiler.

9 Kâhin Yehoyada bir sandık aldı,+ kapağına delik açıp sunağın yanına, Yehova’nın evine girişte sağ tarafa koydu. Kapı bekçisi+ kâhinler Yehova’nın evine getirilen tüm parayı+ sandığa atmaya başladı. 10 Sandıkta çok para biriktiğini gördüklerinde, kralın yazmanı+ ile başkâhin gelir, Yehova’nın evinde bulunan parayı sayar, çıkınlara koyarlardı.+ 11 Sayılan parayı Yehova’nın evindeki işin başında bulunanlara verdiler;+ onlar da Yehova’nın evinde çalışan marangozlara ve yapı ustalarına, 12 duvarcılara, taş yontanlara+ ödedi; ayrıca bu parayı Yehova’nın evindeki yıkık yerleri onarmak için kereste, yontulmuş taş ve gereken diğer şeyleri satın almak için harcadılar.

13 Fakat Yehova’nın evine getirilen para,+ Yehova’nın evi için gümüş leğenler,+ fitil makasları,+ kâseler, borazanlar,+ herhangi bir altın ve gümüş eşya yapımında kullanılmadı. 14 Çünkü parayı işin başında bulunanlara verirlerdi, onlar da bununla Yehova’nın evini onarırdı.+ 15 Çalışanlara ödemeleri için parayı teslim ettikleri adamlardan+ hesap sormazlardı,+ çünkü adamlar sadakatle+ çalışıyordu. 16 Fakat suç sunularından+ ve günah sunularından gelen para Yehova’nın evine getirilmiyordu, kâhinlerin oluyordu.+

17 Sonra Aram kralı Hazael+ çıkıp Gat’a+ saldırdı ve orayı ele geçirdi; ardından Yeruşalim’e+ yöneldi.*+ 18 Bunun üzerine Yahuda kralı Yehoaş, ataları Yahuda kralları Yehoşafat, Yehoram ve Ahazya’nın Tanrı için ayırdığı kutsal sunuları,+ kendi kutsal sunularını ve Yehova’nın evinin hazinesi ile kral evinin hazinesindeki tüm altını alıp Aram kralı Hazael’e yolladı.+ O da Yeruşalim’den çekildi.

19 Yehoaş’ın dönemindeki diğer olaylar ve tüm işleri Yahuda krallarının tarih kitabında+ yazılıdır. 20 Ancak hizmetkârları+ birleşip bir düzen kurdular+ ve Yehoaş’ı Silla’ya inen yolda, Millo*+ hisarında+ öldürdüler. 21 Onu öldürenler, hizmetkârları Şimeat oğlu Yozakar ve Şomer oğlu Yehozabad’dı.+ Yehoaş, Davut Şehrinde atalarının yanına gömüldü; onun yerine oğlu Amatsya+ kral oldu.

13 Yahuda kralı Ahazya+ oğlu Yehoaş’ın+ yirmi üçüncü yılında, Yehu+ oğlu Yehoahaz+ Samiriye’de İsrail kralı oldu ve on yedi yıl saltanat sürdü. 2 Yehova’nın gözünde kötü olanı yaptı+ ve İsrail’i günaha sürükleyen+ Nebat oğlu Yeroboam’ın günahlarını sürdürdü,+ onları bırakmadı. 3 Yehova İsrail’e çok öfkelendi+ ve onları ömürleri boyunca Aram kralı Hazael’in+ ve oğlu Ben-hadad’ın+ eline verdi.

4 Bir süre sonra Yehoahaz Yehova’dan lütuf diledi,+ Yehova da onu işitti;+ çünkü İsrail’in sıkıntısını,+ Aram kralının onlara çektirdiği eziyeti görmüştü.+ 5 Yehova İsrail’e bir kurtarıcı verdi,+ böylece Aram’ın elinden kurtuldular ve eskisi gibi evlerinde oturdular.+ 6 (Fakat, İsrail’i günaha sürükleyen Yeroboam evinin günahlarını bırakmadılar,+ o yolda yürüdüler.+ Samiriye’deki kutsal direk*+ de yerinde kaldı.) 7 Yehoahaz’ın ordusundan geriye sadece elli atlı, on savaş arabası ve on bin yaya asker kaldı;+ çünkü Aram kralı onları harman yerinin tozu gibi ezip+ yok etmişti.+

8 Yehoahaz’ın dönemindeki diğer olaylar, yaptığı her şey ve tüm büyük işleri İsrail krallarının tarih kitabında yazılıdır.+ 9 Yehoahaz uyuyup atalarına katıldı, onu Samiriye’de gömdüler;+ yerine oğlu Yehoaş+ kral oldu.

10 Yahuda kralı Yehoaş’ın otuz yedinci yılında, Yehoahaz oğlu Yehoaş+ Samiriye’de İsrail kralı oldu ve on altı yıl saltanat sürdü. 11 Yehova’nın gözünde kötü olanı yaptı.+ İsrail’i günaha sürükleyen Nebat oğlu Yeroboam’ın günahlarının hiçbirini bırakmadı,+ o yolda yürüdü.

12 Yehoaş’ın dönemindeki diğer olaylar, yaptığı her şey, tüm büyük işleri ve Yahuda kralı Amatsya’yla nasıl savaştığı+ İsrail krallarının tarih kitabında yazılıdır.+ 13 Sonra Yehoaş uyuyup atalarına katıldı, tahtına Yeroboam*+ geçti. Yehoaş Samiriye’de İsrail krallarının yanına gömüldü.+

14 Elişa+ hastalanmıştı; bu hastalıktan ölecekti.+ Bu nedenle İsrail kralı Yehoaş Elişa’nın yanına indi ve ona sarılıp “Baba,+ ey baba, İsrail’in savaş arabası ve atlıları”+ diye ağlamaya başladı. 15 Elişa ona “Eline bir yay ve birkaç ok al” dedi; o da yayla okları aldı. 16 İsrail kralına “Yayı eline al” dedi; kral yayı eline aldı, Elişa da ellerini onun elleri üzerine koydu.+ 17 Sonra “Doğuya bakan pencereyi aç” dedi; kral pencereyi açtı. Elişa “Ok at!” dedi; o da ok attı. Elişa şöyle dedi: “Yehova’nın kurtuluş oku, Aram’a atılan kurtuluş oku!+ Aram’ı Afek’te+ kesin bir yenilgiye uğratacaksın.”

18 Sonra İsrail kralına “Okları al” dedi; kral okları aldı. “Onları yere vur” dedi, o da okları üç kez yere vurdu ve durdu.+ 19 Tanrı adamı+ ona çok kızıp “Beş veya altı kez vurmalıydın” dedi; “Öyle yapsaydın Aram’ı kesin bir yenilgiye uğratacaktın, şimdi onları sadece üç kez yenilgiye uğratacaksın.”+

20 Elişa öldü ve gömüldü.+ Ondan sonra, Moablı+ akıncılar+ her yılın başında İsrail topraklarına girmeye başladı. 21 Bir gün bir ölüyü gömenler, akıncıları görünce cesedi Elişa’nın mezarına atıp kaçtılar. Ölü, Elişa’nın kemiklerine değer değmez canlandı+ ve ayağa kalktı.+

22 Aram kralı Hazael,+ Yehoahaz’ın ömrü boyunca İsrail’e sıkıntı verdi.+ 23 Ancak Yehova onlara lütfetti,+ merhamet etti,+ İbrahim’le,+ İshak’la+ ve Yakup’la+ yaptığı ahdin hatırına hallerine baktı;+ onları yok etmek istemedi+ ve bugüne dek huzurundan atmadı. 24 Sonunda Aram kralı Hazael öldü, yerine oğlu Ben-hadad kral oldu. 25 Ve Hazael oğlu Ben-hadad’ın, Yehoahaz’la savaşıp ele geçirdiği şehirleri Yehoahaz’ın oğlu Yehoaş geri aldı. Yehoaş onu üç kez yendi ve İsrail şehirlerini geri aldı.+

14 İsrail kralı Yehoahaz oğlu Yehoaş’ın+ ikinci yılında, Yahuda kralı Yehoaş oğlu Amatsya+ kral oldu. 2 Kral olduğunda yirmi beş yaşındaydı, Yeruşalim’de yirmi dokuz yıl saltanat sürdü; annesi Yeruşalimli Yehoaddin’di.+ 3 Yehova’nın gözünde doğru olanı yaptıysa da,+ atası Davut gibi değildi.+ Babası Yehoaş’ın izinden gitti.+ 4 Fakat yüksek yerler ortadan kaldırılmadı.+ Halk oralarda hâlâ kurban kesiyor ve kurban dumanı sunuyordu.+ 5 Amatsya, krallığını güçlendirdikten sonra, babasını öldüren hizmetkârlarını+ öldürdü.+ 6 Fakat onların oğullarını öldürmedi; Yehova’nın, Musa’nın kanun kitabında kayıtlı olan “Oğullar yüzünden babalar, babalar yüzünden de oğullar öldürülmeyecek; kişi kendi günahından ötürü öldürülecek”+ emrine uygun davrandı.+ 7 Amatsya Tuz Vadisinde+ Edomlularla+ savaştı, on bin kişiyi yere serdi ve Sela’yı ele geçirdi. Oraya Yokteel adı verildi ve bugün hâlâ bu adla anılır.

8 Sonra Amatsya, İsrail kralı Yehu oğlu Yehoahaz oğlu Yehoaş’a ulaklar gönderip “Gel, yüz yüze görüşelim”+ dedi. 9 Bunun üzerine İsrail kralı Yehoaş, Yahuda kralı Amatsya’ya şöyle cevap gönderdi: “Lübnan’da, dikenli çalı sedir ağacına+ ‘Kızını oğluma eş olarak ver’ demiş. Ancak oradan geçen bir yaban hayvanı dikenli çalıyı çiğnemiş.+ 10 Sen Edom’u yenince+ kendini bir şey sandın.+ Bununla gurur duy+ ve evinde otur. Neden kaybedeceğin+ bir kavgaya giresin?+ Sen de Yahuda da yenileceksiniz.” 11 Fakat Amatsya kulak asmadı.+

Ve İsrail kralı Yehoaş savaş için yola çıktı. Yahuda kralı Amatsya ile Yahuda topraklarındaki Beyt-şemeş’te+ karşı karşıya geldiler.+ 12 Sonuçta Yahuda İsrail’e yenildi+ ve herkes çadırlarına kaçtı. 13 Ve İsrail kralı Yehoaş, Yahuda kralı Ahazya oğlu Yehoaş oğlu Amatsya’yı Beyt-şemeş’te esir alıp Yeruşalim’e geldi ve Yehoaş, Efraim Kapısından+ Köşe Kapısına+ kadar Yeruşalim surlarını dört yüz arşın* yıktı. 14 Yehova’nın evindeki+ ve kral evinin hazinesindeki tüm altını, gümüşü, eşyaları alıp rehinelerle birlikte Samiriye’ye döndü.

15 Yehoaş’ın dönemindeki diğer olaylar, yaptığı her şey, tüm büyük işleri ve Yahuda kralı Amatsya’yla nasıl savaştığı İsrail krallarının tarih kitabında yazılıdır.+ 16 Sonra Yehoaş uyuyup atalarına katıldı+ ve Samiriye’de+ İsrail krallarının yanına gömüldü. Onun yerine oğlu Yeroboam+ kral oldu.

17 Yahuda kralı Yehoaş oğlu Amatsya,+ İsrail kralı Yehoahaz oğlu Yehoaş’ın ölümünden sonra+ on beş yıl daha yaşadı.+ 18 Amatsya’nın yaptığı diğer işler+ Yahuda krallarının tarih kitabında+ yazılıdır. 19 Bir süre sonra, Amatsya’ya karşı birlik olup Yeruşalim’de bir düzen kurdular,+ o da Lakiş’e+ kaçtı; fakat peşinden adam gönderdiler ve onu orada öldürdüler.+ 20 Sonra onu atlar üzerinde getirip Davut Şehri+ Yeruşalim’de atalarının yanına gömdüler.+ 21 Ardından tüm Yahuda halkı Amatsya’nın+ yerine oğlu Azarya’yı*+ kral yaptı; Azarya o sırada on altı yaşındaydı.+ 22 Kral uyuyup atalarına katıldıktan sonra Azarya Elat’ı onardı+ ve yeniden Yahuda’ya kattı.

23 Yahuda kralı Yehoaş oğlu Amatsya’nın on beşinci yılında, İsrail kralı Yehoaş oğlu Yeroboam+ Samiriye’de kral oldu; saltanatı kırk bir yıl sürdü. 24 Yehova’nın gözünde kötü olanı yaptı. İsrail’i günaha sürükleyen Nebat oğlu Yeroboam’ın günahlarını bırakmadı.+ 25 İsrail’in Tanrısı Yehova’nın, Gat-heferli+ peygamber Amittay oğlu Yunus+ kulu aracılığıyla bildirdiği gibi, Hamat girişinden+ Araba Gölüne+ kadar olan İsrail topraklarını geri alan oydu. 26 Çünkü Yehova İsrail’in çektiği büyük ıstırabı görmüştü.+ Memlekette sefil ve aşağı olanlar bile kalmamıştı, İsrail’e yardım edecek kimse yoktu.+ 27 Ancak Yehova İsrail’in ismini gökler altından silmeyeceğine+ söz vermişti. Bu yüzden onları Yehoaş oğlu Yeroboam aracılığıyla kurtardı.+

28 Yeroboam’ın dönemindeki diğer olaylar, yaptığı her şey, tüm büyük işleri, Şam+ ile Hamat’ı+ nasıl İsrail ve Yahuda’nın hâkimiyeti altına aldığı İsrail krallarının tarih kitabında yazılıdır. 29 Sonra Yeroboam uyuyup ataları İsrail krallarına katıldı; onun yerine oğlu Zekeriya+ kral oldu.

15 İsrail kralı Yeroboam’ın yirmi yedinci yılında, Yahuda kralı Amatsya+ oğlu Azarya*+ kral oldu. 2 Azarya kral olduğunda on altı yaşındaydı; Yeruşalim’de elli iki yıl saltanat sürdü.+ Annesi Yeruşalimli Yekolya’ydı. 3 Babası Amatsya’nın yolundan giderek Yehova’nın gözünde doğru olanı yaptı.+ 4 Fakat yüksek yerler ortadan kaldırılmadı.+ Halk oralarda hâlâ kurban kesiyor ve kurban dumanı sunuyordu.+ 5 Sonra Yehova onu bir belayla vurdu,+ öldüğü güne kadar cüzamlı kaldı+ ve evinde, görevinden uzak yaşadı.+ Bu süre boyunca kral evini ve memleket halkını kralın oğlu Yotam+ yönetti.+ 6 Azarya’nın dönemindeki diğer olaylar ve tüm işleri Yahuda krallarının tarih kitabında+ yazılıdır. 7 Bir süre sonra Azarya uyuyup atalarına katıldı+ ve Davut Şehrinde atalarının yanına gömüldü; yerine oğlu Yotam kral oldu.+

8 Yahuda kralı Azarya’nın+ otuz sekizinci yılında, Yeroboam oğlu Zekeriya+ Samiriye’de İsrail kralı oldu ve altı ay saltanat sürdü. 9 Ataları gibi o da Yehova’nın gözünde kötü olanı yaptı.+ İsrail’i günaha sürükleyen+ Nebat oğlu Yeroboam’ın günahlarını+ bırakmadı. 10 Sonra Yabeş oğlu Şallum düzen kurup+ Zekeriya’yı İbleam’da+ öldürdü+ ve onun yerine kral oldu. 11 Zekeriya’nın yaptığı diğer işler İsrail krallarının tarih kitabında yazılıdır.+ 12 Yehova Yehu’ya “Senin adına oğulların+ dört nesil İsrail tahtında oturacak” demişti+ ve öyle oldu.+

13 Yabeş oğlu Şallum, Yahuda kralı Uzziya’nın otuz dokuzuncu yılında+ Samiriye’de kral oldu ve bir ay saltanat sürdü.+ 14 Sonra Gadi’nin oğlu Menahem+ Tirtsa’dan+ Samiriye’ye geldi ve orada Yabeş oğlu Şallum’u+ vurup öldürdü, onun yerine kendisi kral oldu. 15 Şallum’un yaptığı diğer işler ve kurduğu düzen+ İsrail krallarının tarih kitabında yazılıdır. 16 Menahem işte o zaman Tirtsa’dan gelip Tifsah’ı, içindeki her şeyi ve çevresini yerle bir etti; çünkü Tifsah halkı şehrin kapısını açmak istememişti. Bütün gebe kadınların karnını yardı.+

17 Yahuda kralı Azarya’nın otuz dokuzuncu yılında,+ Gadi oğlu Menahem İsrail kralı oldu, Samiriye’de on yıl saltanat sürdü. 18 Yehova’nın gözünde kötü olanı yaptı.+ İsrail’i günaha sürükleyen+ Nebat oğlu Yeroboam’ın günahlarının+ hiçbirini yaşamı boyunca bırakmadı. 19 Ve Asur+ kralı Pul+ İsrail topraklarına girince, Menahem onun desteğiyle tahtını güçlendirmek için+ Pul’a bin talant gümüş+ verdi.+ 20 Menahem Asur kralına verdiği gümüşü adam başı elli gümüş şekel olmak üzere İsrail’den, tüm yiğit ve kudretli adamlardan topladı.+ Böylece Asur kralı memlekette kalmadı, geri döndü. 21 Menahem’in+ dönemindeki diğer olaylar ve tüm işleri İsrail krallarının tarih kitabında+ yazılıdır. 22 Sonra Menahem uyuyup atalarına katıldı, onun yerine oğlu Pekahya+ kral oldu.

23 Yahuda kralı Azarya’nın ellinci yılında, Menahem oğlu Pekahya Samiriye’de İsrail kralı oldu ve iki yıl+ saltanat sürdü. 24 Yehova’nın gözünde kötü olanı yaptı.+ İsrail’i günaha sürükleyen+ Nebat oğlu Yeroboam’ın günahlarını+ bırakmadı. 25 Sonra yaveri,+ Remalya oğlu Pekah+ ona düzen kurdu;+ Argob ve Arye ile birlikte yanına Gilead adamlarından elli kişiyi de alarak Samiriye’de, kral evinin kulesinde+ onu vurdu. Onu öldürüp yerine kral oldu. 26 Pekahya’nın dönemindeki diğer olaylar ve tüm işleri İsrail krallarının tarih kitabında yazılıdır.+

27 Yahuda kralı Azarya’nın elli ikinci yılında, Remalya oğlu+ Pekah+ Samiriye’de İsrail kralı oldu ve yirmi yıl saltanat sürdü. 28 Yehova’nın gözünde kötü olanı yaptı.+ İsrail’i günaha sürükleyen+ Nebat oğlu Yeroboam’ın günahlarını+ bırakmadı. 29 İsrail kralı Pekah’ın döneminde Asur kralı+ Tiglat-pileser+ gelip İyon’u,+ Abel-beyt-maaka’yı,+ Yanoah’ı, Kedeş’i,+ Hatsor’u,+ Gilead’ı,+ Celile’yi,+ tüm Naftali topraklarını+ ele geçirdi, oralarda yaşayanları esir alıp Asur’a sürdü.+ 30 Sonra Elah oğlu Hoşea,+ Remalya oğlu Pekah’a düzen kurup+ onu öldürdü,+ Uzziya oğlu Yotam’ın yirminci yılında+ Pekah’ın yerine kral oldu. 31 Pekah’ın dönemindeki diğer olaylar ve tüm işleri İsrail krallarının tarih kitabında yazılıdır.+

32 İsrail kralı Remalya oğlu Pekah’ın ikinci yılında, Yahuda kralı Uzziya oğlu+ Yotam+ kral oldu. 33 Tahta çıktığında yirmi beş yaşındaydı; Yeruşalim’de on altı yıl saltanat sürdü. Annesi, Tsadok kızı Yeruşa’ydı.+ 34 Yehova’nın gözünde doğru olanı yaptı;+ babası Uzziya’nın izinden gitti.+ 35 Fakat yüksek yerler ortadan kaldırılmadı. Halk oralarda hâlâ kurban kesiyor ve kurban dumanı sunuyordu.+ Yehova’nın evinin yukarı kapısını Yotam inşa etti.+ 36 Yotam’ın dönemindeki diğer olaylar ve yaptığı işler Yahuda krallarının tarih kitabında+ yazılıdır. 37 Yehova o dönemde Aram kralı Retsin+ ile Remalya oğlu Pekah’ı+ Yahuda üzerine gönderdi.+ 38 Sonra Yotam uyuyup atalarına katıldı ve atası Davut’un şehrinde atalarının yanına gömüldü;+ yerine oğlu Ahaz+ kral oldu.

16 Remalya oğlu Pekah’ın on yedinci yılında, Yahuda kralı Yotam oğlu Ahaz+ kral oldu. 2 Ahaz kral olduğunda yirmi yaşındaydı, Yeruşalim’de on altı yıl saltanat sürdü. Tanrısı Yehova’nın gözünde doğru olanı yapan atası Davut gibi biri değildi.+ 3 İsrail krallarının izinden gitti,+ hatta Yehova’nın İsrailoğulları önünden kovduğu milletlerin iğrenç işlerine+ uyup kendi oğlunu ateşte yaktı.*+ 4 Yüksek yerlerde,+ tepelerde+ ve gür yapraklı her ağacın altında+ kurban kesiyor ve kurban dumanı sunuyordu.

5 Aram kralı Retsin+ ve İsrail kralı Remalya oğlu Pekah+ işte o zaman Yeruşalim üzerine yürüyüp Ahaz’ı orada kuşattılar, fakat yenemediler.+ 6 Bunun üzerine Aram kralı Retsin, Elat’ı+ yeniden Edom topraklarına katıp Yahudileri oradan kovdu. Edomlular oraya yerleşti, bugün hâlâ orada yaşıyorlar. 7 Ve Ahaz Asur kralı Tiglat-pileser’e+ şöyle bir haber gönderdi: “Ben senin hizmetkârın,+ oğlunum. Gel, üzerime saldıran Aram ve İsrail krallarının elinden beni kurtar.”+ 8 Ahaz Yehova’nın evindeki ve kral evinin hazinesindeki gümüşü ve altını alıp+ hediye olarak+ Asur kralına gönderdi. 9 Asur kralı da onu dinledi, çıkıp Şam’ı+ ele geçirdi,+ Şam halkını Kir’e+ sürdü ve Retsin’i+ öldürdü.

10 Sonra Kral Ahaz,+ Asur kralı Tiglat-pileser’le+ görüşmek için Şam’a gitti. Kral Ahaz oradaki sunağı görünce,+ sunağın işçiliğini gösteren modeli ve planı kâhin Uriya’ya gönderdi.+ 11 Kâhin Uriya+ da sunağın yapımına başladı.+ Sunağı Kral Ahaz’ın Şam’dan gönderdiği tüm bilgilere göre yapıp kral dönene kadar bitirdi. 12 Kral Şam’dan dönünce sunağı gördü, yaklaşıp+ üzerinde sunular sundu.+ 13 Kendi kurbanını+ ve tahıl sunusunu+ yakıp dumanını+ sundu, dökme sunusunu+ döktü ve paylaşma kurbanlarının kanını sunağa serpti. 14 Yehova’nın huzurundaki bakır sunağı+ evin ön tarafından, kendi sunağı ile Yehova’nın evi+ arasından kaldırdı, kendi sunağının kuzeyine koydu. 15 Kral Ahaz kâhin Uriya’ya+ şöyle emretti: “Sabahın+ yakılan sunusunu ve akşamın+ tahıl sunusunu büyük sunağın üzerinde yakacaksın; kralın yakılan sunusunu+ ve tahıl sunusunu, tüm memleket halkının yakılan sunusunu, tahıl sunusunu ve dökme sunularını da büyük sunakta sunacaksın. Yakılan sununun ve kurbanın tüm kanını onun üzerine serpeceksin. Bakır sunağa gelince, ona ne yapacağımı düşüneceğim.” 16 Ve kâhin Uriya+ Kral Ahaz ne emrettiyse yerine getirdi.+

17 Kral Ahaz bundan başka arabaların+ yan levhalarını+ parçaladı;+ kazanları+ arabalardan söktü. Havuzu+ bakır boğaların+ üzerinden indirip taş döşeli bir yere koydu. 18 Evde Sebt günü için inşa ettikleri üzeri kapalı yeri ve kralın Yehova’nın evine girerken kullandığı kapıyı Asur kralı yüzünden kaldırdı.

19 Ahaz’ın dönemindeki diğer olaylar ve yaptığı işler Yahuda krallarının tarih kitabında+ yazılıdır. 20 Sonra Ahaz uyuyup atalarına katıldı ve Davut Şehrinde+ atalarının yanına gömüldü; yerine oğlu Hizkiya+ kral oldu.

17 Yahuda kralı Ahaz’ın on ikinci yılında, Elah oğlu Hoşea+ Samiriye’de+ İsrail kralı oldu; dokuz yıl saltanat sürdü. 2 Yehova’nın gözünde kötü olanı yaptı, fakat kendisinden önceki İsrail kralları kadar kötü değildi.+ 3 Asur+ kralı Şalmaneser+ ona saldırdı, Hoşea Şalmaneser’e kul olup haraç+ ödemeye başladı. 4 Ancak Asur kralı, Hoşea’nın gizli bir antlaşma+ yaptığını öğrendi; çünkü Hoşea Mısır kralı+ So’ya ulak göndermiş, ayrıca önceki yıllarda yaptığı gibi Asur kralına haraç vermemişti. Bu nedenle Asur kralı onu hapse atıp zincire vurdu.+

5 Asur kralı tüm ülkeye saldırdı, Samiriye’ye çıktı ve şehri üç yıl kuşattı.+ 6 Hoşea’nın dokuzuncu yılında Asur kralı Samiriye’yi+ ele geçirdi ve İsrail’i Asur’a sürdü;+ onları Halah’a,+ Gozan Irmağı+ yanındaki Habor’a ve Med şehirlerine yerleştirdi.+

19 Fakat Yahuda da Tanrısı Yehova’nın emirlerini dinlemeyip+ İsrail’in kendi koyduğu yasalara uydu.+ 20 Bu yüzden Yehova tüm İsrail soyunu+ reddetti, yağmacıların eline vererek onlara eziyet çektirdi ve onları huzurundan attı.+ 21 İsrail’i Davut evinden kopardı; onlar da Nebat oğlu Yeroboam’ı kral yaptılar. Ancak Yeroboam+ İsrail’i Yehova’nın yolundan ayırdı ve onları büyük bir günaha sürükledi.+ 22 İsrailoğulları Yeroboam’ın işlediği günahların hepsini sürdürdü,+ hiçbirini bırakmadı; 23 Yehova peygamber kulları aracılığıyla söylediği gibi İsrail’i gözünün önünden atana dek+ bu böyle sürdü.+ Böylece İsrail kendi topraklarından Asur’a sürüldü. Bugün hâlâ oradalar.+

24 Sonra Asur kralı, Babil,+ Kut, Avva,+ Hamat+ ve Sefarvaim’den+ getirdiği halkı İsrailoğullarının yerine Samiriye şehirlerine+ yerleştirdi; ve onlar Samiriye’yi mülk edindiler, o şehirlerde oturmaya başladılar. 25 Orada yaşamaya başladıklarında Yehova’dan korkmuyorlardı.+ Bu yüzden Yehova üzerlerine aslanlar+ gönderdi, aslanlar onlardan bazısını öldürdü. 26 Bunun üzerine Asur kralına şu haberi gönderdiler: “Sürüp Samiriye şehirlerine yerleştirdiğin milletler memleketin Tanrısına nasıl ibadet edildiğini bilmiyor; O da üzerlerine aslanlar gönderiyor+ ve aslanlar onları öldürüyor, çünkü kimse memleketin Tanrısına nasıl ibadet edildiğini bilmiyor.”

27 Bunun üzerine Asur kralı “Oradan sürdüğünüz kâhinlerden+ biri geri dönüp oraya yerleşsin ve onlara memleketin Tanrısına nasıl ibadet edildiğini öğretsin” diye emir verdi. 28 Böylece Samiriye’den sürgüne götürdükleri kâhinlerden biri geri dönüp Beytel’e+ yerleşti ve onlara Yehova’dan nasıl korkmaları gerektiğini öğretti.+

29 Ancak her millet kendi tanrısını+ yaptı ve onları, oturdukları şehirlerde Samiriyelilerin inşa ettiği yüksek yer tapınaklarına koydular. 30 Babilliler Sukkot-benot’u, Kut+ halkı Nergal’i, Hamat halkı Aşima’yı yaptı. 31 Avvalılar+ Nibhaz’ı ve Tartak’ı yaptı; Sefarvaimliler+ memleketlerinin tanrıları Adrammelek ile Anammelek için oğullarını ateşte yakıyorlardı.+ 32 Yehova’dan korktular; yüksek yerler için halk arasından kâhinler+ seçtiler, yüksek yerlerdeki tapınaklarda onlar hizmet gördü. 33 Yehova’dan korkuyor,+ fakat sürgün edilmeden önce aralarında yaşadıkları+ milletlerin ibadet şekline göre kendi tanrılarına tapınıyorlardı.+

34 Onlar bugün hâlâ eskisi gibi ibadet ediyorlar.+ Aralarında Yehova’dan korkan,+ O’nun yasalarına, hükümlerine uyan,+ Yehova’nın İsrail ismini koyduğu+ Yakup’un+ oğullarına verdiği kanun+ ve emirlere+ uyan kimse yoktu. 35 Yehova Yakupoğullarıyla ahit+ yaptığında şöyle emretmişti: “Başka tanrılardan korkmayacaksınız,+ onların önünde eğilmeyecek, onlara kulluk etmeyecek, kurban sunmayacaksınız.+ 36 Korkmanız gereken Kişi,+ elini uzatıp+ büyük gücüyle sizi Mısır diyarından çıkaran Yehova’dır, O’nun önünde eğilecek,+ O’na kurban sunacaksınız.+ 37 O’nun sizin için yazdığı+ kanun ve emirlere, kural+ ve hükümlere+ uymaya her zaman dikkat edeceksiniz+ ve başka tanrılardan korkmayacaksınız. 38 Sizinle yaptığım ahdi unutmayacaksınız,+ başka tanrılardan korkmayacaksınız.+ 39 Tanrınız Yehova’dan+ korkacaksınız, çünkü sizi tüm düşmanlarınızın elinden kurtaracak olan O’dur.”+

40 Fakat onlar itaat etmedi; eskisi gibi ibadet etmeyi sürdürdüler.+ 41 Bu milletler Yehova’dan korktular,+ fakat kendi oyma putlarına kulluk ettiler. Çocukları da torunları da bugün hâlâ atalarının yaptığını yapıyorlar.

18 İsrail kralı Elah oğlu Hoşea’nın+ üçüncü yılında, Yahuda kralı Ahaz+ oğlu Hizkiya+ kral oldu. 2 Kral olduğunda yirmi beş yaşındaydı, Yeruşalim’de yirmi dokuz yıl saltanat sürdü. Annesi Zekeriya kızı Abi’ydi.+ 3 Hizkiya atası Davut’un izinden gidip+ Yehova’nın gözünde doğru olanı yaptı.+ 4 Yüksek yerleri+ ortadan kaldırdı, kutsal direği kesti,+ dikili taşları parçaladı,+ Musa’nın yaptığı+ bakır yılanı+ paramparça etti; çünkü İsrailoğulları o zamana kadar ona kurban+ dumanı sunuyordu; o puta Nehuştan* derlerdi.+ 5 Hizkiya İsrail’in Tanrısı Yehova’ya güvendi.+ Bütün Yahuda kralları içinde, kendisinden öncekiler arasında da,+ onun gibisi yoktu.+ 6 Yehova’ya bağlı kaldı,+ O’nun yolundan ayrılmadı, Yehova’nın Musa’ya verdiği emirlere hep uydu.+ 7 Yehova da onunlaydı.+ Hizkiya giriştiği her işte sağgörülü+ davrandı; Asur kralına isyan etti ve ona kulluk etmedi.+ 8 Filistîleri+ Gazze+ ve sınırlarına, gözcü kulelerinden+ surlu şehirlere kadar her yerde vurdu.

9 Kral Hizkiya’nın dördüncü yılında, yani İsrail kralı Elah oğlu Hoşea’nın+ yedinci yılında, Asur kralı Şalmaneser+ Samiriye üzerine yürüyüp şehri kuşattı.+ 10 Üç yılın sonunda şehri ele geçirdiler;+ Hizkiya’nın altıncı, İsrail kralı Hoşea’nın dokuzuncu yılında Samiriye düştü.+ 11 Asur kralı,+ İsrail’i Asur’a sürüp+ onları Halah’a,+ Gozan Irmağı yanındaki Habor’a+ ve Med şehirlerine yerleştirdi.+ 12 Çünkü onlar Tanrıları Yehova’nın sözünü dinlememişlerdi;+ O’nun ahdini,+ Yehova’nın kulu Musa’nın+ tüm emirlerini+ çiğnemişlerdi. O’nun dediklerini ne dinlediler ne de uyguladılar.

13 Kral Hizkiya’nın on dördüncü yılında Asur+ kralı Sanherib,+ Yahuda’nın tüm surlu şehirlerine saldırıp hepsini ele geçirdi. 14 Bunun üzerine Yahuda kralı Hizkiya, Lakiş’te bulunan Asur kralına şöyle bir haber gönderdi: “Suç işledim. Topraklarımdan çekil. Ne talep edersen vereceğim.”+ Asur kralı da Yahuda kralı Hizkiya’dan haraç olarak üç yüz talant gümüş,+ otuz talant altın istedi. 15 Böylece Hizkiya Yehova’nın evindeki+ ve kral evinin hazinesindeki bütün gümüşü verdi.+ 16 Yahuda kralı Hizkiya o zaman Yehova’nın mabedinin altınla kaplattığı+ kapılarını ve kapı sövelerini söküp+ onları* da Asur kralına verdi.

17 Ve Asur kralı,+ Tartan’ı,*+ Rabsaris’i* ve Rabşake’yi*+ büyük bir orduyla Lakiş’ten+ Yeruşalim’e, Kral Hizkiya’ya gönderdi. Çıkıp Yeruşalim’e geldiler ve çamaşırcı tarlasına çıkan anayolun kenarında bulunan ve yukarı havuzdan+ gelen su yolunun+ yanında durdular.+ 18 Krala seslendiler, fakat yanlarına kral evinin kâhyası Hilkiya oğlu Elyakim,+ yazman Şebna+ ve saray tarihçisi, Asaf oğlu Yoah geldi.

19 Rabşake+ onlara şöyle dedi: “Lütfen Hizkiya’ya bildirin: Büyük kral,+ Asur kralı diyor ki, ‘Bu güveni nereden buluyorsun, neye güveniyorsun?+ 20 “Benim savaşacak aklım+ da var, gücüm de” diyorsun, fakat bunlar boş sözler. Kime güvenip de bana başkaldırdın?+ 21 Şimdi sen bu kırık kamıştan+ desteğe, Mısır’a+ güveniyorsun; oysa o kamış kendisine dayananın avcuna batar, onu deler. Mısır kralı Firavun+ da kendisine güvenen herkes için böyledir. 22 Yoksa bana “Biz Tanrımız Yehova’ya+ güveniyoruz”+ mu diyeceksiniz? Hizkiya’nın Yahuda ve Yeruşalim’e “Yeruşalim’de+ yalnız bu sunağın önünde eğileceksiniz” diyerek yüksek yerlerini+ ve sunaklarını ortadan kaldırdığı tanrı o değil mi?’+ 23 Haydi öyleyse, efendim Asur kralıyla bahse gir.+ Ben sana iki bin at vereyim, bakalım onlara binici bulabilecek misin.+ 24 Savaş arabaları+ ve atlılar+ için Mısır’a umut bağlamışken, nasıl olur da efendimin+ en küçük hizmetkârlarından bir valiyi geri çevirmeye kalkarsın? 25 Ben şimdi Yehova’nın izni olmadan mı burayı yıkmaya geldim sanıyorsun? Yehova bana ‘Bu ülkeye saldır, onu yerle bir et’ dedi.”+

26 Bunun üzerine Hilkiya oğlu Elyakim,+ Şebna+ ve Yoah,+ Rabşake’ye+ şöyle dediler: “Lütfen biz kullarınla Aramca+ konuş, çünkü o dili anlıyoruz; surların üzerindeki halk dinlerken Yahudice+ konuşma.” 27 Fakat Rabşake şu karşılığı verdi: “Efendim beni bu sözleri efendinize ve size söylemem için mi gönderdi sanıyorsunuz? Sizlerle birlikte kendi dışkısını yiyip+ idrarını içecek+ olan, surlar üzerindeki şu adamlara göndermedi mi?”

28 Ve Rabşake orada durup Yahudi dilinde+ “Büyük kralın,+ Asur kralının sözünü dinleyin!” diye bağırdı. 29 “Kral diyor ki, Hizkiya sizi aldatmasın, çünkü o sizi elimden kurtaramaz.+ 30 ‘Yehova bizi mutlaka kurtaracak,+ bu şehir Asur kralının eline geçmeyecek’+ diyen Hizkiya’ya kanıp Yehova’ya bel bağlamayın.+ 31 Hizkiya’yı dinlemeyin; Asur kralı diyor ki, ‘Teslim olun, benim tarafıma geçin; ben gelip sizi kendi ülkeniz gibi bir ülkeye,+ tahıl ve yeni şarap ülkesine, tarlalar+ ve bağlar+ ülkesine, zeytin ağaçları ve bal+ ülkesine götürünceye kadar 32 her biriniz kendi asmasından, kendi incir ağacından+ yesin ve kendi sarnıcından+ su içsin. Böylece hayatta kalırsınız, ölmezsiniz. Hizkiya’yı dinlemeyin, “Yehova bizi kurtaracak” diyerek aklınızı çelmesin.+ 33 Diğer milletlerin tanrıları kendi ülkelerini Asur kralının elinden+ kurtarabildiler mi?+ 34 Hamat’ın,+ Arpad’ın+ tanrıları nerede? Ya Sefarvaim’in,+ Hena’nın+ ve İvva’nın+ tanrıları? Onlar Samiriye’yi benim elimden kurtarabildi mi?+ 35 Bu tanrılardan hangisi kendi ülkesini benim elimden kurtarabildi ki+ Yehova Yeruşalim’i benim elimden kurtarsın?’”+

36 Halk sessiz kaldı+ ve ona hiç cevap vermedi,+ çünkü kral “Ona cevap vermeyin”+ diye emretmişti. 37 Fakat kâhya Hilkiya oğlu Elyakim,+ yazman Şebna+ ve saray tarihçisi, Asaf oğlu Yoah,+ giysilerini yırtarak+ gidip Hizkiya’ya Rabşake’nin dediklerini bildirdiler.

19 Kral Hizkiya+ bunu duyar duymaz giysilerini yırttı,+ çula sarınıp+ Yehova’nın evine gitti.+ 2 Kâhya Elyakim’i,+ yazman Şebna’yı+ ve kâhinlerin ileri gelenlerini de çula sarınmış şekilde Amots+ oğlu İşaya+ peygambere gönderdi. 3 Ona şöyle dediler: “Hizkiya diyor ki, ‘Bugün sıkıntı,+ azarlama+ ve küstahlık+ günü; doğurmak üzere olan,+ ancak gücü kalmamış bir kadın gibiyiz.+ 4 Asur kralının, yaşayan Tanrı’ya meydan okuması+ için gönderdiği hizmetkârı Rabşake’nin sözlerini Tanrın Yehova belki duyar da,+ duyduğu bu sözlerin hesabını Yehova ondan sorar.+ Sen sağ kalanlar+ için dua et.”+

5 İşaya Kral Hizkiya’nın gönderdiği hizmetkârlara şöyle karşılık verdi.+ 6 “Efendinize söyleyin, ‘Yehova diyor ki,+ Asur kralının adamlarından duyduğun Beni aşağılayan sözler+ yüzünden korkma.+ 7 Ona sıkıntılı bir ruh+ vereceğim, duyduğu bir haber+ üzerine ülkesine dönecek. Kendi ülkesinde onu kılıçla öldürteceğim.’”+

8 Rabşake+ Asur kralının Lakiş’ten+ çekildiğini duyunca geri döndü ve onu Libna’yla+ savaşırken buldu. 9 O sırada kral, Habeş kralı Tirhaka’nın kendisiyle savaşmaya geldiğini duydu. Bu nedenle Hizkiya’ya tekrar haberciler gönderdi+ ve şöyle dedi: 10 Yahuda kralı Hizkiya’ya deyin ki, “Güvendiğin Tanrın, ‘Yeruşalim+ Asur kralının eline verilmeyecek’ diyerek+ seni aldatmasın.+ 11 Asur krallarının bütün ülkelere neler yaptığını, onları nasıl yerle bir ettiğini duydun.+ Şimdi sen kurtulabileceğini mi sanıyorsun?+ 12 Atalarımın mahvettiği milletleri, Gozan’ı,+ Harran’ı,+ Retsef’i ve Telassar’da yaşayan Edenoğullarını+ tanrıları+ kurtarabildi mi?+ 13 Hamat+ kralı, Arpad+ kralı, Sefarvaim, Hena ve İvva şehirlerinin kralları nerede?”+

14 O zaman Hizkiya mektubu habercilerin elinden alıp okudu,+ sonra Yehova’nın evine çıkıp onu Yehova’nın önüne serdi+ 15 ve Yehova’nın huzurunda dua etti,+ “Ey İsrail’in Tanrısı,+ kerubiler+ üzerinde oturan Yehova!” dedi; “Yeryüzündeki tüm krallıkların Tanrısı+ yalnız Sensin.+ Gökleri+ ve yeri Sen yarattın.+ 16 Kulak ver ey Yehova, işit.+ Gözlerini aç+ ey Yehova, bak. Sana, yaşayan Tanrı’ya meydan okumak+ için adam gönderen Sanherib’in sözlerini işit. 17 Ey Yehova, gerçi Asur kralları milletleri ve ülkelerini yerle bir etti.+ 18 Onların tanrılarını ateşe verdiler; çünkü onlar tanrı değildi,+ insan elinin biçim verdiği+ ağaç ve taşlardı. Bu yüzden Asurlular onları yok etti. 19 Ey Yehova Tanrımız,+ ne olur şimdi bizi onun elinden kurtar ki,+ yeryüzündeki tüm krallıklar yalnız Senin Tanrı olduğunu anlasın ey Yehova.”+

29 Sizin için işaret şu olacak:+ Bu yıl, hasadın dökülen tanelerinden yetişeni,+ ikinci yıl da kendiliğinden biteni yiyeceksiniz. Fakat üçüncü yıl tohum ekecek,+ ekin biçecek, bağlar kurup meyvesini yiyeceksiniz.+ 30 Yahuda evinden sağ kalanlar,+ kurtulanlar, aşağı doğru kök salacak, yukarı doğru meyve verecekler.+ 31 Çünkü Yeruşalim’den bir artakalan çıkacak,+ kurtulanlar Sion Dağından çıkıp gelecek.+ Göklerin hâkimi Yehova’nın gayretiyle+ bu olacak.

32 Bu nedenle Yehova Asur kralı hakkında şöyle diyor:+ Bu şehre girmeyecek,+ buraya tek bir ok bile atmayacak;+ karşısına kalkanla çıkmayacak, kuşatma rampası+ kurmayacak. 33 Geldiği yoldan geri dönecek, bu şehre girmeyecek. Yehova’nın sözü.+ 34 Kendi ismim için+ ve kulum Davut’un hatırı için+ bu şehri savunacağım+ ve kurtaracağım.”

35 Ve o gece Yehova’nın meleği çıkıp Asur ordugâhında+ yüz seksen beş bin kişiyi vurdu.+ Sabah erken kalkanlar hepsinin cesetlerini gördüler.+ 36 Bunun üzerine Asur kralı Sanherib+ geri çekildi, Nineve’ye+ dönüp+ orada kaldı. 37 Bir gün tanrısı+ Nisrok’un+ evinde tapınırken, oğulları Adrammelek ile Şaretser onu kılıçla öldürdüler+ ve Ararat+ diyarına kaçtılar. Yerine oğlu Esarhaddon+ kral oldu.

20 O sıralarda Hizkiya hastalanıp ölümün eşiğine geldi.+ Amots oğlu İşaya+ peygamber gelip ona şöyle dedi: “Yehova diyor ki, ‘Ev halkına son isteklerini bildir,+ çünkü daha fazla yaşamayacak, öleceksin.’”+ 2 Bunun üzerine Hizkiya yüzünü duvara dönüp+ Yehova’ya dua etmeye başladı:+ 3 “Ey Yehova yalvarırım” dedi, “Senin yolunda nasıl tüm yürekle+ ve sadakatle+ yürüdüğümü,+ gözünde doğru olanı yaptığımı+ ne olur an.”+ Ve Hizkiya hıçkıra hıçkıra ağlamaya başladı.+

4 İşaya henüz orta avluya çıkmamıştı ki, ona Yehova’nın şu sözü geldi:+ 5 “Geri dön, halkımın önderi+ Hizkiya’ya şöyle de: Atan Davut’un Tanrısı+ Yehova diyor ki, ‘Duanı+ işittim.+ Gözyaşlarını gördüm.+ Seni iyileştireceğim.+ Üçüncü gün Yehova’nın evine çıkacaksın.+ 6 Ömrünü on beş yıl uzatıyorum. Seni ve bu şehri Asur kralının elinden kurtaracağım; Kendi ismim için ve kulum Davut’un hatırı için+ bu şehri savunacağım.’”+

7 İşaya “İncir pestili+ getirin” dedi; getirip çıbanın+ üzerine koydular, ve Hizkiya yavaş yavaş iyileşti.+

8 Bu arada Hizkiya İşaya’ya “Yehova’nın beni iyileştireceğine ve üçüncü gün Yehova’nın evine çıkacağıma dair işaret+ ne olacak?” dedi. 9 İşaya da şöyle dedi: “Yehova’nın sözünü yerine getireceğine, Yehova’nın bunu yapacağına dair senin için işaret+ şu olacak: Sen seç, merdiven üzerindeki gölge on basamak ilerlesin mi, on basamak gerilesin mi?” 10 Hizkiya “Gölgenin on basamak ilerlemesi kolay, fakat on basamak gerilemesi değil”+ dedi. 11 Bunun üzerine İşaya peygamber Yehova’ya yakardı, O da Ahaz’ın merdiveninin basamakları üzerinde ilerlemiş olan gölgeyi yavaş yavaş on basamak geriletti.+

12 Babil+ kralı Baladan oğlu Berodak-baladan,+ Hizkiya’nın hastalandığını duyunca ona bir hediyeyle birlikte mektuplar gönderdi.+ 13 Hizkiya gelenleri dinledi ve onlara hazine dairesini+ gösterdi; gümüşlerini, altınlarını,+ pelesenk yağını,+ diğer değerli yağlarını, silah deposunu, hazinesinde ne varsa hepsini gösterdi. Kendi evinde ve ülkesinde onlara göstermediği bir şey kalmadı.+

14 Bunun üzerine İşaya peygamber Kral Hizkiya’ya gelip+ “Bu adamlar ne diyor? Nereden gelmişler?”+ diye sordu. Hizkiya “Uzak bir ülkeden, Babil’den geldiler” dedi. 15 İşaya “Evinde ne gördüler?” diye sordu. Hizkiya da “Evimde ne varsa gördüler; hazinelerimde onlara göstermediğim bir şey kalmadı” dedi.+

16 Bunun üzerine İşaya Hizkiya’ya şöyle dedi: “Yehova’nın ne dediğini dinle:+ 17 Öyle bir zaman gelecek ki, evinde ne varsa,+ atalarının bugüne dek biriktirdiği her şey Babil’e götürülecek.+ Geriye hiçbir şey bırakılmayacak.+ Yehova böyle diyor. 18 Senin soyundan, oğullarından bazıları da alınıp götürülecek;+ Babil kralının sarayında memur+ olacaklar.”+

19 Hizkiya İşaya’ya “Yehova’dan getirdiğin bu söz iyidir”+ dedi; “Benim dönemimde barış ve güvenlik*+ sürecekse bu iyi değil mi?”+

20 Hizkiya’nın dönemindeki diğer olaylar, tüm büyük işleri, havuzu+ ve su yolunu+ nasıl yaptığı, şehre nasıl su getirdiği Yahuda krallarının tarih kitabında+ yazılıdır. 21 Sonra Hizkiya uyuyup atalarına katıldı;+ yerine oğlu Manasse+ kral oldu.

21 Manasse+ kral olduğunda on iki yaşındaydı, Yeruşalim’de elli beş yıl saltanat sürdü. Annesinin ismi Heftsiba’ydı. 2 Manasse, Yehova’nın İsrailoğulları önünden kovduğu milletlerin iğrenç işlerine+ uyarak Yehova’nın gözünde kötü olanı yaptı.+ 3 Babası Hizkiya’nın yerle bir ettiği yüksek yerleri+ yeniden yaptı, İsrail kralı Ahab’ın yaptığı gibi Baal’e sunaklar yaptı+ ve bir kutsal direk dikti. Tüm gökler ordusu+ önünde eğilip+ onlara kulluk etmeye başladı.+ 4 Ve Yehova’nın evinde+ sunaklar yaptı, ki Yehova o ev hakkında “Yeruşalim’de ismimi taşıyacak”+ demişti. 5 Yehova’nın evinin iki avlusunda+ tüm gökler ordusu+ için sunaklar yaptı. 6 Kendi oğlunu ateşte yaktı,+ büyücülük+ ve falcılıkla uğraştı, medyumlar,+ biliciler+ atadı. Yehova’nın gözünde kötü olan birçok şey yaparak O’nu öfkelendirdi.

7 Ayrıca yaptığı oyma Aşera* putunu+ Yehova’nın evine+ koydu; oysa Tanrı Davut’a ve oğlu Süleyman’a o ev hakkında şöyle demişti: “Bu ev ve tüm İsrail kabileleri arasından seçtiğim Yeruşalim, ismimi devirler boyunca taşıyacak.+ 8 İsrail tüm emirlerime,+ kulum Musa’nın verdiği kanunun tümüne uymaya dikkat ederse, atalarına verdiğim topraklardan onu bir daha çıkarmayacağım.”+ 9 Fakat İsrailoğulları dinlemediler;+ Manasse onları ayartarak Yehova’nın önlerinden yok ettiği milletlerden+ daha çok kötülük yapmalarına yol açtı.+

10 Yehova, peygamber kulları aracılığıyla onlara seslenmeye+ devam etti: 11 “Madem Yahuda kralı Manasse+ bu iğrenç+ işleri yaptı, kendisinden önceki Amorilerden daha çok kötülük yaptı+ ve Yahuda’yı da iğrenç putlarıyla günaha+ sürükledi, 12 İsrail’in Tanrısı Yehova da şöyle diyor: ‘Yeruşalim’in ve Yahuda’nın başına öyle bir felaket getiriyorum ki,+ duyan herkes şaşkınlıktan donup kalacak.*+ 13 Samiriye+ için kullandığım ölçü ipini+ ve Ahab evi için kullandığım tesviye aletini+ Yeruşalim için de kullanacağım. Bir adam nasıl sahanı temizleyip ters çevirirse,+ Yeruşalim’i öyle temizleyeceğim.+ 14 Mirasımdan+ artakalanları+ terk edeceğim, onları düşmanlarının eline vereceğim; tüm düşmanları onları yağmalayacak, talan edecek.+ 15 Çünkü gözümde kötü olanı yaptılar, atalarının Mısır’dan çıktığı günden bugüne dek Beni sürekli öfkelendiriyorlar.’”+

16 Manasse, Yehova’nın gözünde kötü olanı yaparak+ Yahuda’yı günaha sürüklemesinin yanı sıra, Yeruşalim’i baştan başa dolduracak kadar çok masum kanı döktü.+ 17 Manasse’nin dönemindeki diğer olaylar, tüm işleri ve günahı Yahuda krallarının tarih kitabında+ yazılıdır. 18 Sonra Manasse uyuyup atalarına katıldı+ ve evinin bahçesine, Uzza bahçesine+ gömüldü; yerine oğlu Amon kral oldu.

19 Amon+ kral olduğunda yirmi iki yaşındaydı, Yeruşalim’de iki yıl saltanat sürdü.+ Annesi, Yotbalı Haruts’un kızı Meşullemet’ti. 20 Babası Manasse gibi Yehova’nın gözünde kötü olanı yaptı.+ 21 Babasının izinden gitti,+ onun kulluk ettiği iğrenç putlara+ kulluk etti ve onların önünde eğildi. 22 Böylece atalarının Tanrısı Yehova’yı bıraktı+ ve Yehova’nın yolunda yürümedi.+ 23 Sonra Amon’un hizmetkârları ona düzen kurdular ve kralı kendi evinde öldürdüler.+ 24 Fakat memleket halkı Kral Amon’a düzen kuranların+ hepsini öldürdü; ve yerine oğlu Yoşiya’yı kral yaptılar.+ 25 Amon’un dönemindeki diğer olaylar ve yaptığı işler Yahuda krallarının tarih kitabında+ yazılıdır. 26 Onu Uzza bahçesindeki+ mezarına gömdüler; yerine oğlu Yoşiya+ kral oldu.

22 Yoşiya+ kral olduğunda sekiz yaşındaydı, Yeruşalim’de otuz bir yıl saltanat sürdü. Annesi, Botskatlı+ Adaya’nın kızı Yedida’ydı. 2 Yoşiya Yehova’nın gözünde doğru olanı yaptı+ ve atası Davut’un izinden gitti,+ sağa sola sapmadı.+

3 Kral Yoşiya, saltanatının on sekizinci yılında, Meşullam oğlu Atsalya oğlu yazman Şafan’ı+ Yehova’nın evine gönderip şöyle dedi: 4 “Başkâhin+ Hilkiya’nın+ yanına çık; kapı bekçilerinin+ halktan topladığı, Yehova’nın evine+ getirilen parayı+ hazırlasın 5 ve Yehova’nın evindeki işin başına atananlara teslim etsin,+ böylece onlar da Yehova’nın evinin yıkık yerlerinin onarımında çalışan işçilere,+ 6 zanaatçılara, yapı ustalarına ve duvarcılara versinler, ayrıca evi onarmak üzere kereste ve yontma taş satın almak için harcasınlar.+ 7 Fakat onlara verilen paranın hesabı tutulmasın,+ çünkü sadakatle+ çalışıyorlar.”

8 Başkâhin Hilkiya+ yazman+ Şafan’a,+ “Yehova’nın evinde kanun kitabını+ buldum” dedi. Hilkiya kitabı Şafan’a verdi, o da kitabı okudu. 9 Sonra yazman Şafan kralın yanına gelip “Hizmetkârların mabetteki sandığı boşalttı, parayı Yehova’nın evindeki+ onarım işinin başına atananlara teslim etti” dedi. 10 Yazman Şafan, krala “Kâhin Hilkiya bana bir kitap+ verdi” diye ekledi ve kitabı kralın önünde okumaya başladı.

11 Kral kanun kitabındaki sözleri duyar duymaz giysilerini yırttı.+ 12 Sonra kâhin Hilkiya’ya, Şafan oğlu Ahikam’a,+ Mikayah oğlu Akbor’a, yazman Şafan’a ve kralın hizmetkârı Asaya’ya+ şöyle emretti: 13 “Gidin, bulunan bu kitabın sözleri hakkında benim için, halk için ve tüm Yahuda için Yehova’ya danışın.+ Yehova’nın bize karşı öfkesi çok büyük;+ çünkü atalarımız+ bu kitabın sözlerini dinlemediler, bizim için yazılan bu sözleri yerine getirmediler.”+

14 Bunun üzerine, kâhin Hilkiya, Ahikam, Akbor, Şafan ve Asaya, Harhas oğlu Tikva oğlu, giysi sorumlusu+ Şallum’un karısı Hulda peygambere+ gittiler. Hulda Yeruşalim’de, ikinci mahallede oturuyordu; onunla konuştular.+ 15 Kadın onlara “İsrail’in Tanrısı Yehova şöyle diyor”+ dedi; “Sizi bana gönderen adama deyin ki, 16 ‘Yehova şöyle diyor: Bu yere ve burada yaşayanların+ başına felaket getiriyorum;+ Yahuda kralının okuduğu+ kitapta yazılı olan her söz+ gerçekleşecek. 17 Çünkü Beni bıraktılar, başka tanrılara+ kurban dumanı sundular ve elleriyle yaptıkları putlarla+ Beni öfkelendirdiler. Bu yere karşı öfkem alev alev yanıyor ve sönmeyecek.’+ 18 Sizi Yehova’ya danışmaya gönderen Yahuda kralına gelince, ona şöyle diyeceksiniz: Duyduğun sözler hakkında İsrail’in Tanrısı Yehova diyor ki,+ 19 ‘Bu yeri ve burada yaşayanları lanetli+ ve şaşkınlık uyandıran bir hale getireceğime dair söylediklerimi duyunca mademki Yehova’nın önünde alçakgönüllülük gösterdin,+ giysini yırttın,+ önümde ağladın ve yüreğinin+ yumuşak olduğunu gösterdin, Ben de seni işittim, Yehova’nın sözü.+ 20 Bu nedenle, atalarına katılacaksın,+ mezarına huzur içinde gireceksin,+ bu yerin başına getireceğim büyük felaketi sen görmeyeceksin.’” Ve bu cevabı krala getirdiler.

23 Kral haber gönderdi, Yahuda ile Yeruşalim’in bütün ihtiyarları yanına toplandı.+ 2 Sonra kral, Yahuda’nın tüm erkekleri, tüm Yeruşalim halkı, ayrıca kâhinler,+ peygamberler ve küçüğünden büyüğüne+ kadar tüm halkla beraber Yehova’nın evine çıktı. Yehova’nın evinde+ bulunan ahit+ kitabındaki+ sözleri onlara yüksek sesle okumaya başladı.+ 3 Kral sütunun yanında durdu+ ve bu kitapta yazılı ahdin sözlerini+ yerine getirerek Yehova’nın yolunda yürüyeceklerine,+ O’nun emirlerine,+ hatırlatmalarına+ ve yasalarına+ tüm yürekleriyle+ ve tüm canlarıyla+ uyacaklarına dair Yehova’nın önünde bir ahit yaptı.+ Tüm halk da ahdi kabul etti.+

4 Ve kral, başkâhin Hilkiya’ya,+ yardımcı kâhinlere ve kapı bekçilerine,+ Baal,+ kutsal direk+ ve tüm gökler ordusu+ için yapılmış bütün takımları Yehova’nın mabedinden çıkarmalarını emretti. Onları Yeruşalim’in dışında, Kidron+ yamaçlarında yaktı, küllerini Beytel’e+ getirdi. 5 Yahuda krallarının Yahuda şehirlerindeki ve Yeruşalim çevresindeki yüksek yerlerde kurban dumanı sunmakla görevlendirdiği kâhinleri ve Baal’e,+ güneşe, aya, burçlar kuşağının takımyıldızlarına, tüm gökler ordusuna+ kurban dumanı sunanları kovdu. 6 Ayrıca kutsal direği+ Yehova’nın evinden çıkarıp Yeruşalim eteklerine, Kidron Vadisine götürüp orada yaktı,+ ezip toz haline getirdi ve tozu halk mezarlığının+ üzerine saçtı. 7 Bundan başka, Yehova’nın evinin içindeki tapınak oğlanlarına*+ ait evleri yıktı; oralarda kadınlar kutsal direk tapınması için çadır bezi dokurlardı.

8 Sonra tüm kâhinleri Yahuda şehirlerinden çıkardı; Geba’dan+ Beer-şeba’ya+ kadar kâhinlerin kurban dumanı sunduğu bütün yüksek yerleri tapınma için kullanılamaz duruma getirdi. Şehir kapısından girince solda kalan, şehir yöneticisi Yeşu’nun kapısının girişindeki yüksek yerleri yıktı. 9 Yüksek yer kâhinleri+ Yehova’nın Yeruşalim’deki sunağına gelmezdi, fakat kardeşlerinin arasında mayasız ekmek yerlerdi.+ 10 Kral, kimse oğlunu veya kızını Molek+ için ateşte yakmasın+ diye Hinnomoğulları Vadisindeki+ Tofet’i+ tapınma için kullanılamaz duruma getirdi. 11 Bundan başka, Yahuda krallarının güneşe adadığı atların Yehova’nın evine sokulmasına son verdi; hayvanları saray memuru Natan-melek’in sütunlu girişteki yemek odasının+ yanından eve sokarlardı. Güneşe adanmış arabaları+ da ateşe verdi. 12 Kral, Ahaz’ın üst kattaki odasının damında+ bulunan, Yahuda krallarının yaptığı sunakları+ ve Manasse’nin Yehova’nın evinin iki avlusunda yaptığı sunakları yıktı, paramparça etti, tozlarını Kidron Vadisine savurdu. 13 Kral, Yıkım Dağının* sağ yanındaki, Yeruşalim’e bakan+ yüksek yerleri tapınma için kullanılamaz duruma getirdi; o yerleri İsrail kralı Süleyman+ Saydalıların iğrenç putu Aştoret,+ Moablıların iğrenç putu Kemoş+ ve Ammonoğullarının iğrenç putu Milkom+ için yapmıştı. 14 Kral kutsal direkleri kesti, dikili taşları parçaladı+ ve onların bulunduğu yerleri insan kemikleriyle doldurdu. 15 Ayrıca Beytel’deki sunağı,+ İsrail’i günaha sürükleyen+ Nebat oğlu Yeroboam’ın+ yaptığı yüksek yeri de yerle bir etti. Sonra yüksek yeri ateşe verdi, ne varsa un ufak etti ve kutsal direği yaktı.

16 Yoşiya etrafına bakıp dağdaki mezarları gördü. Bunun üzerine adam gönderip mezarlardan kemikler getirtti ve Yehova’nın Tanrı adamı+ aracılığıyla bildirdiği gibi,+ sunağı kullanılamaz duruma getirmek için onları üzerinde yaktı.+ 17 Sonra “Orada gördüğüm mezar taşı nedir?” diye sordu. Şehrin adamları, “Orası Yahuda’dan gelmiş+ ve senin Beytel sunağına yaptığın+ şeyleri önceden bildirmiş olan Tanrı adamının mezarı”+ dediler. 18 Kral “Onu rahat bırakın;+ kimse onun kemiklerine dokunmasın” dedi. Onlar da onun ve Samiriye’den gelmiş olan peygamberin kemiklerine+ dokunmadılar.

19 Ayrıca Yoşiya İsrail krallarının+ Tanrı’yı öfkelendirerek+ Samiriye şehirlerinde+ inşa ettiği tüm yüksek yer tapınaklarını+ yok etti, Beytel’de+ yaptığı her şeyi oralarda da yaptı. 20 Oralardaki tüm yüksek yer kâhinlerini+ sunakların üzerinde kurban etti ve sunakların üzerinde insan kemikleri yaktı.+ Sonra Yeruşalim’e döndü.

21 Kral tüm halka şöyle emretti: “Bu ahit kitabında yazılana+ göre Tanrınız Yehova için Fıshı kutlayın.”+ 22 Hâkimlerin İsrail’e hâkimlik+ yaptığı günlerden beri, ne İsrail krallarının ne de Yahuda krallarının döneminde böyle bir Fısıh kutlanmıştı.+ 23 Yeruşalim’de Yehova için böyle bir Fısıh ancak Kral Yoşiya’nın on sekizinci yılında kutlandı.+

24 Yoşiya, kâhin Hilkiya’nın Yehova’nın evinde bulduğu+ kitapta+ yazılı kanunun sözlerini yerine getirmek+ için, Yahuda diyarını ve Yeruşalim’i medyumlardan,+ bilicilerden,+ terafimden,+ iğrenç putlardan+ ve tüm iğrenç+ şeylerden de temizledi. 25 Yoşiya gibi Musa kanununa eksiksizce uyup tüm yüreğiyle, tüm canıyla,+ tüm gücüyle Yehova’ya dönen+ bir kral ne ondan önce çıkmıştı ne de ondan sonra çıktı.

26 Yine de Manasse’nin Yehova’yı öfkelendirerek yaptığı tüm kötü işler yüzünden+ O’nun Yahuda’ya karşı duyduğu şiddetli öfke+ yatışmadı. 27 Yehova şöyle dedi: “İsrail gibi+ Yahuda’yı+ da gözümün önünden kaldıracağım.+ Seçtiğim bu şehri, Yeruşalim’i ve ‘İsmimi taşıyacak’ dediğim+ bu evi reddedeceğim.”

28 Yoşiya’nın dönemindeki diğer olaylar ve tüm işleri Yahuda krallarının tarih kitabında yazılıdır.+ 29 Onun zamanında Mısır kralı Firavun Neko,+ Asur kralına destek olmak için Fırat Irmağı+ kıyısına geldi; ve kral Yoşiya onun karşısına çıktı,+ fakat Neko onu Megiddo’da+ görünce öldürdü.+ 30 Hizmetkârları Yoşiya’nın cenazesini bir savaş arabası içinde Megiddo’dan Yeruşalim’e getirdiler+ ve mezarına gömdüler. Sonra memleket halkı Yoşiya oğlu Yehoahaz’ı+ alıp meshederek babasının yerine kral yaptı.

31 Yehoahaz+ kral olduğunda yirmi üç yaşındaydı, Yeruşalim’de üç ay saltanat sürdü. Annesi Libnalı Yeremya’nın kızı Hamutal’dı.+ 32 Ataları gibi Yehoahaz da Yehova’nın gözünde kötü olanı yaptı.+ 33 Firavun Neko,+ Yeruşalim’de saltanat sürmemesi için onu Hamat diyarındaki Ribla’da+ zincire vurdu;+ sonra ceza olarak+ ülkeden yüz talant gümüş+ ve bir talant altın+ istedi. 34 Firavun Neko ayrıca Yoşiya’nın oğlu Elyakim’i+ onun yerine kral yaptı ve ismini Yehoyakim olarak değiştirdi. Yehoahaz’ı alıp Mısır’a götürdü; Yehoahaz orada öldü.+ 35 Yehoyakim Firavuna gümüş+ ve altın verdi. Fakat Firavunun emrettiği gümüşü ona vermek için ülkeye vergi koydu.+ Memleket halkından, her birinin ödediği vergiye+ göre gümüş ve altın toplayıp Firavun Neko’ya verdi.

36 Yehoyakim+ kral olduğunda yirmi beş yaşındaydı, Yeruşalim’de on bir yıl saltanat sürdü.+ Annesi Rumalı Pedaya’nın kızı Zebida’ydı. 37 Ataları gibi+ o da Yehova’nın gözünde kötü olanı yaptı.+

24 Onun döneminde Babil kralı Nabukadnezar+ diyarı istila etti. Yehoyakim üç yıl ona kul oldu,+ ancak sonra başkaldırdı. 2 Ve Yehova onun üzerine Kaldeli,+ Arami, Moablı+ ve Ammonlu akıncılar gönderdi. Yehova, peygamber kulları aracılığıyla söylediği gibi,+ Yahuda’yı yok etmek için onları gönderdi. 3 Bu Yehova’nın emriyle Yahuda’nın başına geldi, çünkü onu Manasse’nin işlediği günahlar,+ yaptığı kötülükler yüzünden gözünün önünden kaldırmak istedi;+ 4 ayrıca o kadar çok masum kanı+ dökmüştü ki, Yeruşalim’i masumların kanıyla doldurmuştu; Yehova bağışlamak istemedi.+

5 Yehoyakim’in+ dönemindeki diğer olaylar ve tüm işleri Yahuda krallarının tarih kitabında yazılıdır.+ 6 Sonra Yehoyakim uyuyup atalarına katıldı;+ onun yerine oğlu Yehoyakin kral oldu.

7 Mısır kralı bir daha+ ülkesinden dışarı çıkmadı,+ çünkü Mısır Vadisinden+ Fırat Irmağına+ kadar sahip olduğu tüm toprakları+ Babil kralı ele geçirmişti.

8 Yehoyakin+ kral olduğunda on sekiz yaşındaydı, Yeruşalim’de üç ay saltanat sürdü.+ Annesi, Yeruşalimli Elnatan’ın kızı Nehuşta’ydı. 9 Babasının izinden giderek Yehova’nın gözünde kötü olanı yaptı.+ 10 O dönemde Babil kralı Nabukadnezar’ın hizmetkârları Yeruşalim’e saldırmıştı, şehir kuşatma altındaydı.+ 11 Ve askerleri kuşatmayı sürdürürken+ Babil kralı Nabukadnezar şehrin üzerine yürüdü.

12 Ve sonunda Yahuda kralı Yehoyakin, annesi,+ hizmetkârları, yöneticileri ve saray memurlarıyla birlikte Babil+ kralına teslim oldu; ve Babil kralı krallığının sekizinci+ yılında onu tutsak aldı. 13 Yehova’nın evi ile kral evinin tüm hazinelerini aldı,+ Yehova’nın söylediği gibi, İsrail kralı Süleyman’ın Yehova’nın mabedi için yaptığı tüm altın takımları+ parçaladı. 14 Tüm Yeruşalim’i, tüm yöneticileri,+ tüm yiğit ve kudretli+ kişileri, ayrıca tüm zanaatçıları+ ve istihkâmcıları, on bin kişiyi sürgün etti.+ Geride memleket halkının yoksulları+ dışında kimseyi bırakmadı. 15 Böylece Yehoyakin’i+ Babil’e+ sürdü; kralın annesini,+ eşlerini, saray memurlarını+ ve ülkenin ileri gelenlerini de tutsak olarak Yeruşalim’den Babil’e sürdü. 16 Babil kralı yedi bin yiğidi ve bin zanaatçı ile istihkâmcıyı, tüm savaşçı yiğitleri tutsak olarak Babil’e götürdü.+ 17 Bundan başka, Babil kralı,+ Yehoyakin’in amcası+ Mattanya’yı onun yerine kral yaptı ve ismini Tsedekiya+ olarak değiştirdi.

18 Tsedekiya+ kral olduğunda yirmi bir yaşındaydı, Yeruşalim’de on bir yıl saltanat sürdü. Annesi Libnalı Yeremya’nın kızı Hamutal’dı.+ 19 Yehoyakim gibi o da Yehova’nın gözünde kötü olanı yaptı.+ 20 Yeruşalim ile Yahuda’da bunlar Yehova’nın öfkesinden+ ötürü oldu. Sonunda Tanrı onları gözünün önünden attı.+ Ve Tsedekiya Babil kralına isyan etti.+

25 Tsedekiya’nın krallığının dokuzuncu+ yılında, onuncu ayın onuncu+ gününde Babil kralı+ Nabukadnezar+ tüm ordusuyla gelip Yeruşalim karşısında ordugâh kurdu ve şehrin çevresine kuşatma duvarı yaptı.+ 2 Kral Tsedekiya’nın on birinci yılına dek şehir kuşatma altında kaldı. 3 Dördüncü ayın dokuzuncu+ günü şehirde kıtlık+ şiddetlenmiş, memleket halkı ekmek bulamaz olmuştu.+ 4 Şehir Kaldelilerin+ kuşatması altındayken surlarda gedik açıldı;+ geceleyin tüm savaşçılar kral bahçesine bitişik çift surun arasındaki kapıdan+ geçip kaçtılar; kral Araba+ yönüne doğru gitti.+ 5 Kalde ordusu+ kralın peşine düştü ve Eriha düzlüklerinde+ ona yetişti;+ kralın yanındaki tüm askerler dağıldılar. 6 Ve Kaldeliler kralı yakaladılar,+ hakkında hüküm vermesi için Ribla’da+ bulunan Babil kralına götürdüler. 7 Tsedekiya’nın gözü önünde oğullarını öldürdüler,+ onu da gözlerini kör ettikten+ sonra tunç prangaya+ vurup Babil’e+ götürdüler.

8 Babil kralı Nabukadnezar’ın on dokuzuncu+ yılında, beşinci ayın yedinci gününde, Babil kralının hizmetkârı başmuhafız Nebuzaradan+ Yeruşalim’e+ geldi. 9 Yehova’nın evini,+ kral evini+ ve Yeruşalim’deki tüm evleri+ ateşe verdi; bütün önemli adamların evini yaktı.+ 10 Başmuhafızın beraberindeki tüm Kalde ordusu Yeruşalim’i çevreleyen surları yıktı.+ 11 Başmuhafız Nebuzaradan şehir halkından geriye kalanları,+ Babil kralının tarafına geçen kaçakları ve memlekette kalan herkesi sürgüne götürdü.+ 12 Başmuhafız, memleket halkından bazı yoksulları+ zorunlu hizmet için bağcı ve çiftçi olarak orada bıraktı.+ 13 Kaldeliler Yehova’nın evindeki bakır sütunları,+ Yehova’nın evindeki arabaları+ ve bakır havuzu+ parçaladılar, bakırı Babil’e götürdüler.+ 14 Hizmette kullanılan kovaları, kürekleri, fitil makaslarını, tasları ve bütün bakır takımları+ aldılar. 15 Başmuhafız saf altın+ ve saf gümüşten+ tüm takımları, ateş kaplarını ve leğenleri aldı. 16 Süleyman’ın Yehova’nın evi için yaptığı iki sütuna, havuza ve arabalara gelince, bunlar için kullanılan bakırın haddi hesabı yoktu.+ 17 Sütunların her birinin yüksekliği on sekiz arşındı,+ başlıkları+ da bakırdandı; her başlığın yüksekliği üç arşındı, üzeri çepçevre ağ ve nar+ motifleriyle bezeliydi, tamamı bakırdandı. Diğer sütun da ağ motifi ve üzerindeki bezemelerle ötekinin aynısıydı.

18 Başmuhafız, yüksek kâhin Seraya’yı,+ ikinci kâhin Tsefanya’yı+ ve üç kapı bekçisini,+ 19 şehirden, askerler üzerinde yetkili bir saray memurunu, kralın beş özel danışmanını, memleket halkından asker toplayan ve ordu komutanının yazmanı olan görevliyi, ayrıca memleket halkından şehirde bulunan altmış adamı aldı.+ 20 Başmuhafız Nebuzaradan+ onları alıp+ Ribla’da+ bulunan Babil kralına götürdü. 21 Babil kralı da Hamat+ diyarındaki Ribla’da onları vurup+ öldürdü. Böylece Yahuda kendi toprağından sürüldü.+

22 Babil kralı Nabukadnezar’ın Yahuda diyarında bıraktığı halka+ gelince, onların başına Şafan+ oğlu Ahikam+ oğlu Gedalya+ atandı. 23 Tüm ordu komutanları+ ve onların adamları Babil kralının Gedalya’yı atadığını duyunca derhal Mitspa’ya, Gedalya’nın yanına geldiler.+ Gelenler Netanya oğlu İsmail, Kareah oğlu Yohanan, Netofalı Tanhumet oğlu Seraya, Maakatlı oğlu Yaazanya ve onların adamlarıydı. 24 Gedalya onlara ve adamlarına yemin+ edip şöyle dedi: “Kaldelilere kulluk etmekten korkmayın. Memlekette oturun ve Babil kralına kulluk edin, sizin için iyi olur.”+

25 Yedinci+ ayda, kraliyet soyundan gelen Elişama oğlu Netanya oğlu İsmail+ on adamla birlikte geldi, Gedalya’yı vurup öldürdü;+ Mitspa’da onun yanında bulunan Yahudileri ve Kaldelileri de öldürdüler.+ 26 Sonra küçüğünden büyüğüne kadar tüm halk ve ordu komutanları yola çıkıp Mısır’a gittiler;+ çünkü Kaldelilerden korkuyorlardı.+

27 Yahuda kralı Yehoyakin’in sürgündeki otuz yedinci yılında,+ on ikinci ayın yirmi yedinci gününde, Babil kralı Evil-merodak+ kral olduğu yıl Yahuda kralı Yehoyakin’i hapishaneden çıkardı.+ 28 Ona iyi sözler söyledi ve tahtını Babil’de yanında bulunan diğer krallarınkinden daha yükseğe koydu.+ 29 Ve onun üzerinden hapishane giysilerini çıkardı,+ Yehoyakin ömrü boyunca hep kralın sofrasında yemek yedi.+ 30 Ömrü boyunca kral tarafından ona daimi bir pay,+ günlük bir tayın verildi.

[Dipnotlar]