4 “Şeol”, “Hades”: Ölüler Diyarı; Mezarlık

Şeol’ün Geçtiği Altmış Altı Ayet

“Ölüler diyarı” (Şeol) İbranice Kutsal Yazıların Yeni Dünya Çevirisi’nde 66 kez geçer. Geçtiği ayetler: Başlangıç 37:35; 42:38; 44:29, 31; Sayılar 16:30, 33; Tekrar 32:22; 1. Samuel 2:6; 2. Samuel 22:6; 1. Krallar 2:6, 9; Eyüp 7:9; 11:8; 14:13; 17:13, 16; 21:13; 24:19; 26:6; Mezmur 6:5; 9:17; 16:10; 18:5; 30:3; 31:17; 49:14, 14, 15; 55:15; 86:13; 88:3; 89:48; 116:3; 139:8; 141:7; Özdeyişler 1:12; 5:5; 7:27; 9:18; 15:11, 24; 23:14; 27:20; 30:16; Vaiz 9:10; Ezgiler 8:6; İşaya 5:14; [7:11]; 14:9, 11, 15; 28:15, 18; 38:10, 18; 57:9; Hezekiel 31:15, 16, 17; 32:21, 27; Hoşea 13:14, 14; Amos 9:2; Yunus 2:2; Habakkuk 2:5.

İbranice Kutsal Yazılarda “Şeol” sözcüğünün geçtiği yerlerin 65 tanesi İbranice Masoretik metinde görülür; ve diğer ayet olan İşaya 7:11’de “sen iste” anlamındaki şealah sözcüğü bulunur. Fakat bu sözcük, ünlü harflerinin seslendirme işaretinde yapılan küçük bir değişiklikle, çeşitli eski çevirilerle uyumlu olarak şeolah şeklinde kullanılmış ve “Şeol kadar” ya da “Şeol’e” olarak çevrilmiştir. Yeni Dünya Çevirisi’nde İbranice şeol için her defasında “ölüler diyarı” ifadesi kullanılır. Yunanca Septuagint’te şeol sözcüğü genelde haides olarak çevrilmiştir.

İbranice şeol sözcüğünün kökeni hakkında bir takım fikirler ileri sürülmekteyse de, anlaşılan bu sözcük, “istemek” ya da “talep etmek” anlamına gelen İbranice שׁאל (şaal) fiilinden türetilmiştir. Bu, Şeol’ün, her ölen insanı fark gözetmeden içine alan ve aldıkça daha fazlasını isteyen (bir durum değil) bir yer olduğunu, gösterir. (Rbi8, Başlangıç 37:35 ve İşaya 7:11’deki dipnotlara bakın.) Bu yeryüzünde bulunan bir yerdir ve hep ölülerle bağlantılıdır. Dolayısıyla Şeol’ün, insanlığın ortak mezarı, mezarlık ya da (denizde değil) yeryüzündeki ölüler diyarı anlamına geldiği açıktır. Buna karşıt olarak, İbranice kever sözcüğü tek bir mezar yeri ya da kabir anlamına gelir (Başlangıç 23:4, 6, 9, 20).

Hades’in Geçtiği On Ayet

Muhtemelen “görünmez yer” anlamına gelen “Hades” (Ölüler Diyarı), Yunanca Kutsal Yazıların Yeni Dünya Çevirisi’nde on kez geçer. Bu sözcüğün geçtiği ayetler şunlardır: Matta 11:23; 16:18; Luka 10:15; 16:23; Elçiler 2:27, 31; Vahiy 1:18; 6:8; 20:13, 14.

Elçiler 2:27’de, Petrus’un Mezmur 16:10’dan yaptığı alıntı, Hades’in Şeol’ün karşılığı olduğunu ve (tek bir insanın mezarı anlamına gelen Yunanca taphos sözcüğünün tersine) insanlığın ortak mezarı için kullanıldığını gösterir. Hades’in Latince karşılığı infernus’tur (bazen inferus) ve “aşağıda bulunan; aşağı bölge” anlamına gelir, yerinde olarak da mezarlık için kullanılır. Dolayısıyla, infernus Yunanca ve İbranice terimlere uygun bir karşılıktır.

İlhamla yazılmış olan Kutsal Yazılarda “Şeol” ve “Hades” sözcükleri, yaşamla ve canlılarla değil, ölümle ve ölülerle bağlantılıdır (Vahiy 20:13). Bu sözcüklerin anlamında hiçbir zevk ya da acı fikri, hatta iması bulunmaz.