NHLOKOMHAKA YA DJONDZO 30
LISIMU 97 Hanya Hi Rito La Yehovha
Tama U Djondza Swilo Swa Nyuwani Ka Tidjondzo Ta Masungulo Ta Bibele
“Ni tinyimisele ku tshamela ku mi khumbukisa timhaka leti, hambileswi se mi ti tivaka mi tlhela mi tiya ka ntiyiso.” — 2 PE. 1:12.
LESWI HI NGA TA SWI DJONDZA
Ka nhlokomhaka leyi, hi ta vona leswaku hi nga djondza swilo swa nyuwani ka tidjondzo ta masungulo ta Bibele, leti hi nga ti kuma nkama hi nga sungula ku djondza Bibele.
1. Tidjondzo ta masungulo ta Bibele ti li txintxise ku yini wutomi la wena?
TIDJONDZO ta masungulo ta Bibele ti txintxe wutomi la hina. Hi xikombiso, nkama hi nga djondza swaku Xikwembu xi ni vito ni leswaku vito la xona i Yehovha, hi sungule ku tshinela ka xona. (Esa. 42:8) Nkama hi nga djondza hi leswi yendlekaka hi vanhu loko va fa hi tshike ku tivutisa hi ku: ‘Indjhe maxaka ya hina a mo hlupheka?’ (Ekl. 9:10) Naswona nkama hi nga djondza swaku misava yi ta va paradesi, hi tshike ku karhateka hintamu hi leswi swi nga ta yendleka ka nkama lowu taka, hikusa se a hi tiyiseka swaku a hi nga ha ta hanya 70 kumbe 80 wa malembe ntsena, kambe hi ta hanya hi masiku ni masiku. — Ps. 37:29; 90:10.
2. Hi mhaka muni hi nga vulaka swaku hambi hi Vakreste va ku wupfa va nga pfuneka hi tidjondzo ta masungulo ta Bibele? (2 Pedru 1:12, 13)
2 Phela minkama hinkwayu ha pfuneka hi tidjondzo ta masungulo ta Bibele. A karta la wumbirhi leli mupostolo Pedru a nga li tsala, a a li tsalela Vakreste lava a ‘va tiyile ka ntiyiso’, leswi vulaka leswaku se a va li Vakreste va ku wupfa. (Lerha 2 Pedru 1:12, 13.) Kambe ka nkama wa vona a ku ni vadjondzisi va mavunhwa ni vanhu lava a va yendla swilo swa ku biha, lava a va zama ku va kanganyisa leswaku va tshika wugandzeli la ntiyiso. (2 Pe. 2:1-3) Se leswaku a va pfuna, Pedru a va khumbukise swilo leswi se a va swi djondzile. Tidjondzo toleto a ti ta va pfuna leswaku va tama va tshembeka ka Yehovha anze magamu.
3. Hi xihi xikombiso lexi xi hi pfunaka ku vona swaku tidjondzo ta masungulo ta Bibele ti nga va pfuna hambi Vakreste va ku wupfa?
3 Hambiloko se hi ni malembe ya manyingi na hi tirhela Yehovha, ku ni leswi hi nga ha swi djondzaka ka tidjondzo ta ku sungula ta Bibele. Pimisa hi xikombiso lexi: Munhu lweyi a swi kotaka ku sweka kahle ni munhu lweyi wa ha djondzelaka ku sweka va nga tirhisa swilo swoleswi swa swin’we swaku va sweka. Kambe lweyi se a nga ni xiperiyensiya a nga swi tirhisa hi tindlela ta nyuwani ta ku hambanahambana swaku swi ya swi nandzika. Hilani ku fanaka, vanhu lava nga ni malembe ya manyingi na va tirhela Yehovha ni lava va ha ku sungulaka ku djondza Bibele va ti tiva tidjondzo ta masungulo leti nga ka Bibele, kambe va nga tirhisa tidjondzo toleto hi tindlela ta ku hambana. Ku sukela loko hi tsakamisiwile swi nga yendleka se ku ni mintirho ya ku hambanahambana leyi hi nga yi yendla ka nhlengeletanu ya Yehovha, naswona swiyimu swa wutomi la hina swi txintxile, kambe ku pimisa hi tidjondzo ta masungulo leti se ku nga khale na hi ti tiva swi nga hi pfuna kuva hi vona tindlela ta nyuwani ta ku ti tirhisa ka xiyimu lexi hi nga ka xona swoswi. Se a hi voneni tidjondzo tinharhu ta masungulo ta Bibele hi tlhela hi vona swaku Mukreste wa ku wupfa a nga ti tirhisisa ku yini.
YEHOVHA I MUVUMBI WA SWILO HINKWASWU
4. Ku tiva swaku Yehovha i Muvumbi wa swilo hinkwaswu swi hi pfunise ku yini?
4 Ha swi tiva leswaku misava ni hinkwaswu swi nga ka yona swi vumbiwe hi Yehovha lweyi a nga ni wutivi ni matimba yamakulu. Bibele li li: “Lweyi a nga yendla minchumu hinkwayu i Xikwembu.” (Heb. 3:4) Phela ku ni minchumu ya yinyingi leyi hi nga yi djondzaka ka ntiyiso lowu wa lisima. Leswi Yehovha a nga hi vumba wa hi tiva hi ku helela, a ni mhaka na hina naswona wa swi tiva leswi swi nga swinene ka hina. Phela ku tiva swaku Yehovha i Muvumbi wa swilo hinkwaswu swi li txintxe hi ku helela wutomi la hina naswona swi yendle swaku hi va ni xikongomelo awuton’wini.
5. Hi yini djondzo ya masungulo leyi nga hi pfunaka ku tiveka hansi? (Esaya 45:9-12)
5 Ku tiva leswaku Yehovha i Muvumbi wa swilo hinkwaswu swi hi pfuna kuva hi tiveka hansi. Hi xikombiso, kuve ni nkama Yobo a a pimisa ngopfu hi yena ni leswi vanhu van’wani a va mu vonisa xiswona, kambe leswaku Yehovha a mu pfuna a mu khumbukise leswaku hi Yena a nga yendla swilo hinkwaswu naswona a ni matimba yamakulu. (Yob. 38:1-4) Leswo swi pfune Yobo ku vona swaku hinkwaswu leswi Yehovha a swi yendlaka i swinene. Hi ku famba ka nkama, Esaya a hlaye swaku vanhu a va nga fanelanga va tivona va tlakukile ku tlula Xikwembu, yena a te: “Indjhe vumba li nga vutisa lweyi a li pfuvaka li ku: ‘U yendla yini?’” — Lerha Esaya 45:9-12.
6. I ka xiyimu xini lani swi nga vaka kahle ku pimisa hi wutlharhi ni matimba ya Muvumbi wa hina? (Vona mafoto.)
6 Loko Mukreste a ya a va ni xiperiyensiya, a nga ha sungula ku titshemba ku tlula mpimu naswona a nga ha na mhaka na Yehovha ni nkongomiso wa yena lowu nga ka Bibele. (Yob. 37:23, 24) Loko leswo swi yendleka, lexi nga mu pfunaka i ku pimisa hi wutlharhi ni matimba yamakulu ya Muvumbi. (Esa. 40:22; 55:8, 9) Ku pimisa hi djondzo leyi ya masungulo swi ta mu pfuna leswaku a tama a tiveka hansi ni ku twisisa leswaku mavonelo ya Yehovha i ya lisima swinene ku tlula mavonelo ya yena.
I yini lexi nga hi pfunaka ku khumbuka swaku mavonelo ya Yehovha hi wona ya ku yampsa ku tlula ya hina? (Vona paragrafu 6)d
7. I yini leswi Rahela a nga swi yendla swaku a yamukela nkongomiso wa nyuwani?
7 Ku khumbuka swaku Yehovha i Muvumbi swi pfune makwerhu Rahela lweyi a tshamaka Eslovénia, ku yamukela nkongomiso wa nyuwani lowu taka hi ka nhlengeletanu. Yena a li: “Minkama yin’wani swa ni karhatela ku pfumela swiboho leswi yendliwaka hi vamakwerhu lava rhangelaka. Hi xikombiso, ni li sixtirile vhidiyo la Mahungu Ya Ntlawa Lowu Rhangelaka Ya 2023 — 8, kambe khambi la ku sungula ni nga vona makwerhu lweyi a nga ni malepfu a veka dixkursu, ni karhatekile swinene. Se ni khongelile ka Yehovha ni mu kombela kuva a ni pfuna kuva ni yamukela nkongomiso lowuyani wa nyuwani.” Makwerhu Rahela a swi twisisile swaku leswi Yehovha i nga Muvumbi wa matilo ni misava a swi nge mu tsandzi ku kongomisa nhlengeletanu ya yena hi ndlela yayinene. Se wena ke, minkama yin’wani swa ku karhatela ku yamukela matwisiselo ya nyuwani kumbe minkongomiso ya nyuwani leyi taka hi ka nhlengeletanu ya Yehovha? Loko swi ku karhatela, leswi nga ku pfunaka i ku tiveka hansi u tlhela u tinyika nkama wa ku pimisa hi wutlharhi ni matimba lawa Muvumbi wa swilo hinkwaswu a nga na wona. — Rom. 11:33-36.
A HI XIKWEMBU LEXI XI HI VANGELAKA KU HLUPHEKA
8. Ku djondza leswaku a hi Xikwembu xi vangaka ku hlupheka swi ku pfunise ku yini?
8 Hi mhaka muni Xikwembu xi pfumelela swaku hi tama hi hlupheka? Leswi vanhu va vanyingi va kalaka va nga yi tivi nhlamulu ya xivutiso lexo, va xi kwatela Xikwembu naswona van’wani a va kholwi swaku xi kona! (Swiv. 19:3) Ku hambana na vona, wena u djondze leswaku a hi Xikwembu lexi hi vangelaka ku hlupheka kambe hi hlupheka hi mhaka ya xidjoho xa Adamu ni ku kala ku hetiseka. U tlhele u djondza leswaku ku va Yehovha a lehisa mbilu, swi nyika vanhu va vanyingi nkama wa ku mu tiva kahle ni ku vona ndlela leyi a nga ta helisa ku hlupheka hinkwaku amisaveni. (2 Pe. 3:9, 15) Ku tiva swilo hinkwaswu leswo swi ku tiyisile swi tlhela swi ku pfuna kuva u ya u va munghanu wamukulu wa Yehovha.
9. I ka swiyimu swini lani hi faneleke hi khumbuka swaku hi mhaka muni Yehovha a pfumelela ku hlupheka?
9 Ha swi tiva swaku hi fanele hi lehisa mbilu na ha ha nyimela swaku Yehovha a helisa ku hlupheka. Kambe loko hina kumbe munhu lweyi hi mu rhandzaka a kumana ni swikarhatu kumbe a khomiwa hi ndlela ya ku biha, hi nga ha pimisa swaku Yehovha o hlwela ku yendla leswi a nga swi tshembisa. (Hab. 1:2, 3) Ka swiyimu leswo, swi kahle ku khumbuka swaku hi mhaka muni Yehovha a pfumelela swaku hi kumana ni swikarhatu.a (Ps. 34:19) Hi nga tlhela hi pimisa hi xikongomelo xa Yehovha xa ku helisa ku hlupheka hi masiku ni masiku.
10. I mpsini leswi pfunaka Anne swaku a tama a tiyisela hambileswi mamani wa yena a nga fa?
10 Ku tiva swaku hi mhaka muni hi hlupheka swi nga hi pfuna kuva hi tama hi tiyisela. Anne, lweyi a tshamaka Ilha de Mayotte, aOceano Índico, a vule leswi: “Ka malembe lawa ma nga hundza mamani wa mina a file, leswo swi ni karhatile swinene. Kambe minkama hinkwayu ni tshamela ku khumbuka swaku a hi Yehovha lweyi a hi yendlaka hi hlupheka; ku hambana ni leswo, Yena a nga wu voni nkama wa ku helisa swilo hinkwaswu leswi hi yendlaka hi hlupheka ni ku pfuxa vanhu lava hi va rhandzaka lava nga fa. Ku pimisa hi swilo hinkwaswu leswo swi ni yendla ni va ni ku rhula kakukulu ka ku kala ku nga tlhamuseleki.”
11. Ku tiva swaku hi mhaka muni Yehovha a pfumelela ku hlupheka swi hi pfunisa ku yini?
11 Ku tiva swaku hi mhaka muni Yehovha a va lehisela mbilu vanhu a tlhela a pfumelela ku hlupheka, swi nga hi pfuna ku tama hi chumayela. Mupostolo Pedru a vule leswaku ku lehisa mbilu ka Yehovha ku yendla swaku vanhu va vanyingi va tisola leswaku va kota ku ponisiwa; a game a ku: “Mi fanele mi tikambela leswaku mi vona swaku mi vanhu va ku tshamisa ku yini loko swi ta ka ku tikhoma ka n’wina ka ku kwetsima ni ka ku tinyiketela ka n’wina ka Xikwembu.” (2 Pe. 3:11) Ndlela yin’wani ya ku kombisa swaku ha ‘tinyiketela ka Xikwembu’ i ku chumayela. Ku fana ni Papayi wa hina Yehovha, na hina ha va rhandza vanhu funtshi hi lava leswaku na vona va va ni wutomi la ku kala li nga heli ka misava ya nyuwani. Yehovha a tama a va lehisela mbilu vanhu va teritoriyu la wena kuva va djondza hi yena va ta kota ku mu gandzela. Phela wena u ni nkateko wawukulu wa ku tirhisana ni Xikwembu u tlhela u pfuna vanhu va vanyingi leswaku va djondza hi yena na magamu ma nga se fika! — 1 Ko. 3:9.
HI HANYA “KA MASIKU YA WUGAMU”
12. Ku twisisa swaku hi hanya “ka masiku ya wugamu” swi hi pfunisa ku yini?
12 Bibele li hi byela leswi vanhu a va ta tshamisa xiswona “ka masiku ya wugamu”. (2 Tm. 3:1-5) Loko hi vona mahanyelo ya vanhu namuntlha ka siku, ha swi vona swaku wuprofeta leli la hetiseka; se leswo swi hi yendla hi li tshemba hintamu Rito la Xikwembu ku nga Bibele. — 2 Tm. 3:13-15.
13. Xikombiso xa Yesu lexi nga ka Luka 12:15-21 xi nga hi pfunisa ku yini?
13 Ku tiva swaku hi hanya ka masiku ya wugamu swi hi pfuna ku rhangisa swilo swa lisima hikakunene. Yesu a nyikele xikombiso lexi xi hi pfunaka ku twisisa swaku hi mhaka muni hi fanele hi yendla leswo. (Lerha Luka 12:15-21.) Ka xikombiso lexi, hi mhaka muni ku vuliwa swaku wanuna lwiyani wa ku ganya a a li “xiphunta”? A ku nga li hileswi a a ganyile, kambe hileswi a a rhangisa swilo leswi a swi nga li swa lisima hikakunene. Phela yena a a ‘tihlengeletela tshomba kambe na a li xisiwana ka Xikwembu.’ Ku yendla leswo a ku li xihoxo xaxikulu hikusa Xikwembu xi mu byele leswi: “U ta fa namuntlha niwusiku.” Se xikombiso lexi xi hi djondzisa yini? Phela nkama lowu wu nga sala swaku misava leyi ya Sathana yi helisiwa i wutsongo swinene, hi mhaka leyo i swa lisima kuva hi tivutisa leswi: ‘Ku nga va leswaku maplanu ya mina ma kombisa swaku ni rhangisa swilo swa lisima hikakunene? Ni pfuna vana va mina swaku va rhangisa yini ka wutomi la vona? Indjhe ni tirhisa nkama wa mina, ntamu ni swilo leswi ni nga na swona swaku ni lwela ku ganya kumbe ni tihlengeletela tshomba atilweni?’
14. Xiperiyensiya xa Miki xi swi kombisisa ku yini leswaku i swa lisima kuva hi khumbuka swaku hi hanya ka masiku ya magamu?
14 Ku pimisa kahle ni ku twisisa swaku hi hanya ka masiku ya magamu swi nga li txintxa hi ku helela wutomi la hina. Hi leswo swi nga yendlekela makwerhu mun’wani wa xisati lweyi a vitaniwaka Miki. Yena a li: “Nkama ni nga gama xikola, ntirho lowu a ni navela ku wu yendla a ku li ku djondza hi ta wutomi la swiharhi. Naswona hi nkama wolowo wa wun’we a ni navela ku va mupfuli wa ndlela wa nkama hinkwawu ni tlhela ni ya tirha lani ku nga ni xilaveko xa vachumayeli. Kambe vanghanu va mina lava va nga ni wunghanu la ku tiya ni Xikwembu va ni pfunile ku kambela swaku indjhe a ni ta swi kota ku yendla ntirho lowu a ni wu lava ni tlhela ni yendla mintirho leyi a ni yi lava ka nhlengeletanu ke. Va ni khumbukise swaku hi hanya masiku ya wugamu naswona ka misava ya nyuwani ni ta va ni nkama lowu ni wu lavaka leswaku ni djondza hi swiharhi hinkwaswu. Se ni game ni yendla xiboho xa ku yendla makursu ya nkamanyana lawa ma nga ni pfuna ku kuma ntirho lowu nga ni pfumelela ku va mupfuli wa ndlela wa nkama hinkwawu. Hi ku famba ka nkama ni game ni rhurha ni ya ka ndhawu leyi a ku ni xilaveko xa vachumayeli aEquador.” Swoswi Miki ni nuna wa yena lweyi a nga mudjikelezi va tirhela aEquador.
15. Leswi swi nga yendlekela Yakobe swi nga hi pfunisa ku yini leswaku hi nga va heleli mbilu vanhu lava va kalaka va nga na mhaka ni ntiyiso? (Vona mafoto.)
15 Ku khumbuka leswaku hi hanya ka masiku ya wugamu, swi nga hi pfuna leswaku hi rhangisa ntirho wa ku chumayela mahungu ya ku tsakisa hambiloko vanhu van’wani va nga na mhaka na wona. Hi fanele hi khumbuka leswaku vanhu van’wani va nga ha txintxa. Hi leswo swi nga yendlekela Yakobe makwavu wa Yesu. Phela a vone Yesu na a kula, a va Mesiya ni mudjondzisi wamunene. Hambileswo, ku ringana malembe ya manyingi, Yakobe a nga mu landzelanga Yesu. A ve mudjondzisiwa wa Yesu ntsena loko Yesu se a pfuxiwile naswona a ve mudjondzisiwa wa ku hiseka swinene!b (Yoh. 7:5; Gal. 2:9) Leswo swi hi djondzisa leswaku a hi fanelanga hi ma helela mbilu maxaka ya hina kumbe vanhu van’wani lava kalaka va nga na mhaka ni ntiyiso. Phela swi nga yendleka leswi u swi vulaka namuntlha va swi khumbuka ka nkama lowu taka va tlhela va txintxa mahanyelo ya vona. Leswo swi nga yendleka ka nhlomulu wawukulu.c
I yini lexi nga hi pfunaka ku ma lehisela mbilu maxaka ya hina lawa ma kalaka ma nga tirheli Yehovha? (Vona paragrafu 15)e
TAMA U KHENSA SWITSUNDZUXU SWA YEHOVHA
16. Switsundzuxu swa Yehovha swi ku pfunise ku yini? (Vona kwadru leli nge “Tirhisa Tidjondzo Ta Masungulo Swaku U Pfuna Van’wani.”)
16 Swilo swin’wani leswi nhlengeletanu yi swi humesaka swi yendleliwe lava kalaka va nga li tivi kahle Bibele. Xikombiso xa leswo i madixkursu lawa ma vekiwaka ka mintlhanganu ya mahelo vhiki, marevhixta lawa ma yaka ka vanhu hinkwavu, tinhlokomhaka tin’wani ni mavhidiyo lawa ma kumekaka ka site la jw.org. Hambileswo, swilo swoleswo swa hi pfuna hinkwerhu kuva hi yengesela lirhandzu leli hi nga na lona hi Yehovha, hi tiyisa lipfumelo ka leswi Bibele li swi vulaka, swi tlhela swi hi pfuna ku djondzisa vanhu van’wani hi ndlela yayinene. — Ps. 19:7.
17. I ka swiyimu swini lani hi faneleke hi pimisa hi tidjondzo ta ku sungula ta Bibele?
17 Hina Timboni ta Yehovha hi tsaka swinene loko nhlengeletanu yi yampsisa matwisiselo ya hina hi mintiyiso leyi nga ka Bibele. Hambileswo, hi tama hi ti nyika lisima tidjondzo ta ku sungula leti nga ka Bibele leti nga hi pfuna ku tiva ntiyiso. Loko nhlengeletanu ya Yehovha yi hi nyika nkongomiso kambe hi pimisa swaku mavonelo ya hina hi wona ma yampsaka ku tlula nkongomiso wolowo, swi lava hi tiveka hansi hi khumbuka swaku Yehovha Muvumbi wa swilo hinkwaswu, lweyi a nga ni matimba a tlhela a va ni wutlharhi hi Yena a kongomisaka nhlengeletanu ya Yena. Loko hina kumbe munhu lweyi hi mu rhandzaka swinene hi kumana ni swikarhatu, hi fanele hi lehisa mbilu hi tlhela hi pimisa hi swaku hi mhaka muni Yehovha a pfumelela swaku ku hluphekiwa lani misaveni. Naswona loko hi langa ndlela leyi hi nga ta wu tirhisa hi yona nkama wa hina ni swilo leswi hi nga na swona hi fanele hi khumbuka leswaku hi hanya ka masiku ya wugamu. Loko hi yendla hinkwaswu leswo, switsundzuxu swa Yehovha swi ta hi tiyisa, swi hi nyika ntamu swaku hi tama hi mu tirhela swi tlhela swi hi nyika wutlharhi.
LISIMU 95 Yehovha Wa Hi Voningela Kutsongokutsongo
a Vona nhlokomhaka leyi nge: “Mhaka Leyi Ha Yona Ku xaniseka Hinkwako Ku Nga Ta Hela Ku Nga Ri Khale” ka Murindzi wa 15 ka Maio wa 2007, mapajina 21-25 hi Xitsonga.
b Vona djondzo 8 ka broxura leli nge Rhandza Vanhu — U Va Djondzisa.
c Vona nhlokomhaka leyi nge: “Leswi Hi Swi Tivaka Hi Nkama Lowu Yehovha A Nga Ta Yavanyisa Vanhu” ka Murindzi wa Maio wa 2024, mapajina 8-13.
d NTLHAMUSELO WA MAFOTO: Doda na li nyikela mavonelo kambe madoda man’wani a ma nyimi na wona mavonelo ya lona. Niwusiku li txuvuka matilo lawa ma nga tala hi tinyeleti, li gama li pimisa hi matimba ni wutlharhi la Muvumbi wa hina Yehovha, se li twisisa swaku leswi Yehovha a swi pimisaka i swa lisima ku tlula mavonelo ya lona.
e NTLHAMUSELO WA MUFOTO: Makwerhu wa xisati a vona swaku impela hi hanya ka masiku ya wugamu nkama lowu a yendlaka djondzo ya yena yexe. Leswo swi mu yendla a gama a fonela makwavu wa yena kuva a mu chumayela.