Грек телендә сөйләшүче яһүдләр турындагы Феодотий язуы
Монда күрсәтелгән язу известьташ плитага уеп язылган. Аның озынлыгы 72 см, киңлеге 42 см. Бу язма «Феодотий язуы» буларак билгеле. Ул XX гасырның башында Иерусалимдагы Офел калкулыгында табылган булган. Грек телендә язылган бу язуда Феодотий исемле рухани турында әйтелә; ул «Канунны укыр өчен һәм әмерләрне өйрәтер өчен синагога төзегән булган». Бу язманы Иерусалимның б. э. 70 елындагы җимерелүенә кадәрге вакытка караталар. Ул б. э. беренче гасырында Иерусалимда грек телендә сөйләшүче яһүдләрнең булуын раслый (Рс 6:1). Кайберәүләр уйлавынча, шул синагога «Иреклеләр синагогасы» булган (Рс 6:9). Шушы язмада шулай ук Феодотий, аның атасы һәм бабасы да архисина́гогос («синагога башлыгы») титулы йөрткән икәне искә алына. Бу титул Мәсихче Грек Язмаларында берничә тапкыр кулланыла (Мк 5:35; Лк 8:49; Рс 13:15; 18:8, 17). Бу язуда Феодотийның чит илләрдән килүче кешеләр өчен бүлмәләр төзегәне турында да әйтелә. Шул торакларда, күрәсең, Иерусалимга килгән яһүдләр, аеруча еллык бәйрәмнәргә килүчеләр, яшәгән (Рс 2:5).
Чыганак:
Courtesy of Israel Antiquities Authority
Шушы шигырь(ләр) белән бәйле: