Watchtower LAIBURALE EYA HA MUKURA
Watchtower
LAIBURALE EYA HA MUKURA
Rutoro
  • BAIBULI
  • EBITABU
  • ENSORROKANO
  • w23 Febwali rup. 2-7
  • Kiki Baibuli Eky’Eyoleka Hali Ogu Ayagihandiikisize

Ekicweka kinu tikiine vidiyo yoona.

Otuganyire, haroho ekisobere kyalemesa vidiyo kutandika.

  • Kiki Baibuli Eky’Eyoleka Hali Ogu Ayagihandiikisize
  • Omunaara gw’Omulinzi Ogurukurangirra Obukama Bwa Yahwe (OgwʼOkwega)—2023
  • Emitwe Emitaito
  • Ebirukusisana na Binu
  • BAIBULI EYOLEKA AMAGEZI GA RUHANGA
  • BAIBULI EYOLEKA OBWINGANIZA BWA RUHANGA
  • BAIBULI EYOLEKA OKUGONZA KWA RUHANGA
  • TWARA EKIGAMBO KYA RUHANGA ‘NK’EKISEMBO EKIRUNGI’ EKY’OMUHENDO
  • Baibuli Butumwa bwa Ruhanga Hali Itwe
    Wegondeze omu Bwomeezi Ebiro n’Ebiro!—Okwega Baibuli Okw’Okuleeta Hamu Ebiteekerezo
  • Amakuru Amarungi Mali Garuga Hali Ruhanga?
    Amakuru Amarungi Kuruga Hali Ruhanga
  • “Ekigambo kya Ruhanga . . . Kyamani”
    Omunaara gw’Omulinzi Ogurukurangirra Obukama Bwa Yahwe (gwʼOkwega)—2017
  • Baibuli—Ekitabu Ekyarugire Hali Ruhanga
    Baibuli Etwegesa Ki?
Rora Ebirukukiraho
Omunaara gw’Omulinzi Ogurukurangirra Obukama Bwa Yahwe (OgwʼOkwega)—2023
w23 Febwali rup. 2-7

EKICWEKA KY’OKWEGA 6

Kiki Baibuli Eky’Eyoleka Hali Ogu Ayagihandiikisize

“Handika omu kitabu ebigambo byona ebinakugambiire.”​—YER. 30:2.

EKIZINA 96 Ekitabu kya Ruhanga​—Ky’Omuhendo Mwingi

EBITURAYEGAa

1. Habwaki nosiima muno habwa Ruhanga kutuha Baibuli?

NITUSIIMA muno Yahwe Ruhanga habw’okutuha Baibuli. Kuraba omu Baibuli, Yahwe atuha obuhabuzi obw’amagezi obusobora kutukonyera kugumira ebizibu ebiturabamu kasumi kanu. Ekindi, atuhaire okunihira okurungi okurukukwata h’akasumi ak’omu maiso. Kandi ekirukukirayo obukuru, Yahwe akozeseze Baibuli kutwoleka emiringo ye ey’erukwahukana. Obuturayecumitirizaaho emiringo ye enungi, nitwija kukwatwaho muno, kandi kituletere kugonza kwirra haihi na Ruhanga, n’okufooka banywani be.​—Zab. 25:14.

2. Miringo ki ey’erukwahukana Yahwe eiyayeyolekeremu hali abantu?

2 Yahwe nagonza abantu bamumanye. Omu busumi bwa kara, yayeyolekaga kuraba omu birooto, omu kwolekwa, kandi yatumaga bamalaika kuhikyaho butumwa hali abantu be. (Kubar. 12:6; Eng. 10:3, 4) Baitu titwakusoboire kwega ha birooto binu, okwolekwa, rundi obutumwa kuruga ha bamalaika kakuba bitarahandiikirwe. Egi niyo nsonga habwaki Yahwe yaletiire abasaija ‘kuhandiika omu kitabu’ ebyakaba nagonza tumanye. (Yer. 30:2) Habwokuba “omuhandagwe guhikiriire,” nitukigumya ngu omulingo gunu ogw’okubaza naitwe murungi kandi nigutugasira.​—Zab. 18:30.

3. Yahwe akakora ki kukigumya ngu Baibuli yalindwa kurungi? (Isaya 40:8)

3 Soma Isaya 40:8. Kumara emyaka nyingi, abasaija n’abakazi abesigwa batungire obuhabuzi burungi kuruga omu Kigambo kya Ruhanga. Eki kisobokere kita? Kinu kikaguzo kirungi habwokuba, ebyahandiikirwe bikahandikwa ira muno kandi ha mizingo ey’erukwanguha kusisikara, nahabweki, busaho ebihandiiko ebyakara ebinyakuroho kasumi kanu. Baitu Ruhanga akakigumya ngu abantu bakoporra ebyahandiikirwe ebi ebirukwera. N’obukiraaba ngu abakoporozi bakaba bali bantu abatahikiriire, bayegenderezaaga muno. Ekyokurorraho, omukugu omu akahandiikaho Ebyahandiikirwe eby’Oruheburaniya ati: “Nitusobora kugamba ngu busaho kitabu ekindi kyona ekyakara ekirinzirwe kurungi.” N’obukiraaba ngu Baibuli ekahandiikwa ira muno kandi ha bintu ebirukwanguha kusisikara, kandi n’abantu abaagikoporoire bakaba batahikiriire, nitukigumya ngu ebitusoma omu Baibuli kasumi kanu biihirayo kimu ebitekerezo eby’ogu Ayagihandiikisize, Yahwe.

4. Biki ebiturukugenda kubazaaho omu kicweka kinu?

4 Yahwe nuwe ndugirro ‘y’ekisembo kyona ekirungi n’ekisembo kyona ekihikiriire.’ (Yak. 1:17) Baibuli eri kimu ha bisembo ebirukukirayo oburungi Yahwe ebyatuhaire. Omuntu obwatuha ekisembo kyoleka nk’oku omuntu ogu natumanya kurungi kandi namanya n’ebyetaago byaitu. Nikyo kimu hali Ogu Ayatuhaire Baibuli. Obutwekebiija eburukukwata ha kisembo kinu, twega bingi ebirukukwata hali Yahwe. Twega nk’oku natumanya kurungi kandi namanya n’ebiturukwetaaga. Omu kicweka kinu, nitwija kubazaaho omulingo Baibuli eyoleka emiringo ya Yahwe esatu: amagezi ge, obwinganiza bwe, hamu n’okugonza okwaine. Leka tubanze tubazeeho omulingo Baibuli eyoleka amagezi ga Ruhanga.

BAIBULI EYOLEKA AMAGEZI GA RUHANGA

5. Mulingo ki ogumu Baibuli ogw’eyolekamu amagezi ga Ruhanga?

5 Yahwe akimanyire ngu nitwetaaga obuhabuzi bwe obw’amagezi. Kandi ekisembo kye Baibuli, kiijwiremu amagezi ge. Obuhabuzi obuli omu Baibuli bukonyiire abantu kandi Baibuli ehindura obwomeezi. Musa obuyahandiikire ebitabu bitaano eby’okubanza, akagambira Abaisaleri ati: “Tikiri kigambo ekitarumu namberemuli; baitu nubwo bwomezi bwanyu.” (Bir. 32:47) Abo abaakworobiire Ebyahandiikirwe bakwegondiize omu bwomeezi oburungi kandi oburumu okusemererwa. (Zab. 1:2, 3) N’obukiraaba ngu Ekigambo kya Ruhanga kikahandiikwa ira muno, kikyaine amaani ag’okuhindura obwomeezi. Ekyokurorraho, ha jw.org, omu bicweka “Baibuli Ehindura Obwomeezi,” noija kusangayo ebyokurorraho ebirukuhingura omu 50 eby’abantu ab’omu kasumi kanu abaasoboire kukora empindahinduka omu bwomeezi bwabo habw’okuteeka omu nkora obuhabuzi bwa Baibuli.​—1 Bas. 2:13.

6. Habwaki nitusobora kugamba ngu Baibuli terukusisana n’ekitabu ekindi kyona?

6 Busaho kitabu ekindi kyona ekirukusisana nk’Ekigambo kya Ruhanga. Habwaki? Habwokuba Ogu Ayakihandiikisize, Yahwe Ruhanga, ali w’amaani, tafa, kandi nuwe arukukirayo amagezi. Ebitabu ebirukukira obwingi bigumizaamu nibisomwa na hanyuma y’abahandiiki baabyo kufa, baitu amagezi agarukusangwa omu bitabu ebi obwire obumu gahika gahwa ha mulembe. Baitu emisingi ey’amagezi ey’erukusangwa omu Baibuli tehwa ha mulembe, kandi ekigumize ngu n’ekonyera abantu obwire bwona. Obutusoma ekitabu eki ekirukwera kandi tukecumitirizaaho ebiturukwega, Ogu Ayakihandiikisize akozesa omwoyo gwe ogurukwera ogw’amaani kutukonyera kurora omulingo tusobora kuteeka omu nkora obuhabuzi bwa Baibuli omu bwomeezi bwaitu. (Zab. 119:27; Mara. 3:16; Baheb. 4:12) Ego, Ogu Ayahandiikisize Baibuli anyakuli omwomeezi, aine ekihika eky’okukukonyera. Eki kisemeriire kutwekambisa kugonza kusoma Baibuli butoosa.

Ebisisani: 1. Baibuli ey’eri omu mulingo gw’emizingo, ebitabu ebikooto, hamu n’ey’eri ha byoma ebyakalimagezi. 2. Abantu ab’erangi ezirukwahukana kandi abarukuruga omu biikaro ebirukwahukana, nibasoma Baibuli ey’etiirwe ha mpapura hamu n’enyakuli ha byoma byakalimagezi omu nyikara ezirukwahukana nk’omu ka, ha mirimo, n’omu biiruka.

Baibuli ekonyiire eta abantu ba Yahwe kuba omu bumu, omu kasumi akakara n’omu kasumi kanu? (Rora akacweka 7-8)

7. Baibuli ekakonyera eta abantu ba Ruhanga kuba omu bumu omu busumi bwa kara?

7 Omulingo ogundi ogw’embaganiza Baibuli eyolekamu amagezi ga Ruhanga, nugwo ngu ekonyera abantu ba Ruhanga kuba omu bumu. Abaisaleri obubataahire omu Nsi ey’Ekaba Eraganiziibwe, bakaikara omu biikaro ebirukwahukana. Abamu bakafooka basohi, abandi baliisa, kandi abandi balimi. Abaisaleri abarukwikara omu kiikaro kimu kyakubanguhiire kuleka kufaaho bagenzi baabo abaikaraga omu bicweka ebindi eby’ensi egi. Baitu Yahwe akabakorra entekaniza ey’okwesorozaaga hamu ha mirundi ey’erukwahukana kuhurra Ekigambo kye nikisomwa kandi nikisobororwa. (Bir. 31:10-13; Neh. 8:2, 8, 18) Tekerezaaho omulingo Omwisaleri omwesigwa yayehurraga obuyahikaga omu Yerusalemu obundi akarora obukaikuru n’obukaikuru bw’abaheereza bagenzi be abarukuruga omu buli kicweka eky’ensi! Omu mulingo ogu, Yahwe akakonyera abantu be kwikara omu bumu. Hanyuma, ekitebe Ekikristaayo obukyatandikirweho, kikaba kirumu abasaija n’abakazi ababazaaga endimi ezirukwahukana kandi abarugaga omu nyikara ezirukwahukana. Baitu habwokuba boona bagonzaaga muno Ebyahandiikirwe, bakaterana omu bumu kuramya Ruhanga ow’amananu. Abo abafookere abaikiriza, bakasobora kwetegereza Ekigambo kya Ruhanga habw’obukonyezi bw’abaheereza bagenzi baabo hamu n’okusorrokana nabo.​—Eng. 2:42; 8:30, 31.

8. Baibuli ekonyera eta abantu ba Yahwe kuba omu bumu kasumi kanu?

8 Ruhanga waitu ow’amagezi nagumizaamu kwegesa n’okuleta hamu abantu be omu bumu, nakozesa Baibuli. Baibuli niyo endugirro y’ebyokulya eby’omwoyo ebitwegondezaamu kasumi kanu. Butoosa twesorooza hamu omu nsorrokano z’ekitebe n’ensorrokano enkooto kuhurra Ebyahandiikirwe nibisomwa kandi nibisobororwa. Nahabweki, Baibuli eri kikwato kikuru muno Yahwe eky’akozesa kukonyera abantu be kumuheereza omu bumu.​—Zef. 3:9.

9. Mulingo ki omukuru oguturukwetaaga kusobora kwetegereza obutumwa obuli omu Baibuli? (Luka 10:21)

9 Tekerezaaho obwakaiso obundi oburukwoleka amagezi ga Yahwe. Akahandiikisa ebicweka bingi eby’Ebyandiikirwe omu mulingo ogwakuletiire abasomi abebundaazi bonka kubyetegereza. (Soma Luka 10:21.) Abantu buli hamu hoona basoma Baibuli. Omukugu omu akagamba ati: “Oihireho Baibuli kuba kitabu ekirukirayo kusomwa, kiri kitabu ekirukukirayo kusomwa n’obwegendereza kukira ebitabu ebindi byona.” Baitu abebundaazi bonka, nubo bagyetegereza kurungi kandi bateeka omu nkora eby’egamba.​—2 Kol. 3:15, 16.

10. Mulingo ki ogundi Baibuli ogw’eyolekamu amagezi ga Yahwe?

10 Haroho omulingo ogundi ogutukonyera kwega h’amagezi ga Yahwe kuruga omu Baibuli. Yahwe tagarukira ha kukozesa Ebyahandiikirwe kutwegesa nk’ekitebe, baitu abikozesa kwegesa n’okuhuumuza buli omu haliitwe. Obutusoma Baibuli, turora nk’oku Yahwe arukufaaho buli omu haliitwe. (Is. 30:21) Obw’oba noraba omu kizibu, mirundi ingaha ey’osoma Ebyahandiikirwe kandi okasoma orukarra orukuzooka nk’oruhandiikirwe habwawe? Kandi kunu, Baibuli ekwataho obukaikuru n’obukaikuru bw’abantu. Baitu nikisoboka kita kuba ngu Baibuli erumu obutumwa oburukukukwataho kasumi kanu? Kinu nikisoboka habwokuba Ogu Ayagihandiikisize nuwe arukukirrayo kimu amagezi omu nsi yoona.​—2 Tim. 3:16, 17.

BAIBULI EYOLEKA OBWINGANIZA BWA RUHANGA

11. Ruhanga akooleka ata ngu tarukusoroora Baibuli obw’ekaba n’ehandiikwa?

11 Omuntu ow’obwinganiza akira kuba muntu ow’atarukusoroora. (Bir. 32:4) Obwinganiza bwine akakwate n’okutasoroora, kandi Yahwe tasoroora. (Eng. 10:34, 35; Bar. 2:11) Okutasoroora kwe nikweyolekera kimu omu ndimi ezakozesiibwe omu kuhandiika Baibuli. Ebitabu bya Baibuli 39 eby’okubanza bikakira muno kuhandiikwa omu Ruheburaniya, orulimi orukaba nirwetegerezebwa abantu ba Ruhanga kasumi ako. Baitu, omu kyasa ky’okubanza Y.A.K., orulimi Oruyonaani nurwo rwakiraga kukozesebwa muno, nahabweki, ebitabu 27 ebya Baibuli eby’okumalirra bikakira kuhandiikwa omu Ruyonaani. Yahwe atacwemu ngu Ekigambo kye kisemeriire kuhandiikwa omu rulimi rumu rwonka. Kasumi kanu, abantu abarukuhika nk’obuhumbi munaana omu nsi yoona babaza endimi nyingi muno ezirukwahukana. Abantu banu abaingi muno baakusoboire bata kwega hali Yahwe?

12. Ekyahandiikirwe ekiri omu Danieri 12:4 kihikiriziibwe kita omu biro binu ebya ha mpero?

12 Kuraba omuli nabbi Danieri, Yahwe akaraganiza ngu omu kasumi akaha mpero, ‘okumanya’ okurukusangwa omu Baibuli ‘kwakweyongiire.’ Abantu baingi bakugyetegeriize. (Soma Danieri 12:4.) Omulingo gumu oguletiire okumanya oku kweyongera, nukwo kuraba omu kuhindura, kuturukya, n’okugaba Baibuli hamu n’ebitabu ebirukusigikirra ha Baibuli. Baibuli nikyo kitabu ekikyakizireyo kuhindurwa n’okugabwa omu nsi yoona. Baibuli ezitundwa ebitongole, obwire bumu ziba za sente nyingi muno. Abantu ba Ruhanga baakahindura Ekigambo kya Ruhanga omu bwijwire rundi omu kicweka omu ndimi ezirukuhingura omu 240 kandi buli muntu nasobora kugitunga atasaswire. Ekirugiremu, abantu kuruga omu mahanga goona baliyo nibeega ha ‘njiri ey’Obukama’ empero etakahikire. (Mat. 24:14) Ruhanga waitu ow’obwinganiza nagonza kuha abantu baingi nk’oku kirukusoboka omugisa gw’okumumanya kuraba omu kusoma Ekigambo kye. Eki kiri kiti habwokuba itwena natugonza muno.

BAIBULI EYOLEKA OKUGONZA KWA RUHANGA

13. Habwaki nitusobora kugamba ngu Baibuli eyoleka okugonza kwa Yahwe? (Yohana 21:25)

13 Baibuli etukonyera kwetegereza ngu omulingo ogurukukirayo obukuru ogw’Ogu Ayagihandiikisize nukwo okugonza. (1 Yoh. 4:8) Tekerezaaho ebintu Yahwe yataire omu Baibuli hamu n’ebi ebyataratairemu. Akatekamu ebi byonyini ebiturukwetaaga kusobora kuba n’enkoragana enungi nauwe, kutunga obwomeezi oburumu okusemererwa hati, hamu n’okutunga obwomeezi obutahwaho. Baitu, habwokuba Yahwe n’atugonza, atatuteremu obutumwa bwingi obutarukwetaagisa kusobora kumuheereza.​—Soma Yohana 21:25.

14. Mulingo ki ogundi, ebintu ebirukusangwa omu Baibuli byoleka ngu Ruhanga n’atugonza?

14 Ekindi, Yahwe akatwoleka okugonza kuraba omu kubaza naitwe omu mulingo ogurukuhaisa ekitiinisa. Yahwe tatuhaire orukarra rw’ebintu omu Baibuli ebitusemeriire kukora n’ebitutasemeriire kukora omu buli enyikara yoona omu bwomeezi bwaitu. Oihireho, akozesa ebyokurorraho eby’abantu abaabaireho kwo, obunabbi, hamu n’obuhabuzi oburungi kutukonyera kukora encwamu enungi. Kuraba omu miringo enu, Ekigambo kya Ruhanga kituletera kumugonza n’okumworobera kuruga ha mutima.

Ebisisani: 1. Omwisiki omuto nasoma ekitabu “Eby’Osobora Kwega Kuruga omu Baibuli” kandi n’ayecumiitirizaaho ekyokurorraho eky’omwisiki omuto Omwisaleri ow’aliyo nabaza na mukama we. 2. Ow’oruganda omuto nasoma Baibuli kandi n’ayecumiitirizaaho ekyokurorroho kya Yusufu ow’aliyo nairuka mukazi wa Potifa. 3. Munyaanya itwe ow’akuzire omu myaka nasoma Baibuli kandi n’ayecumiitirizaaho nabbi omukazi Ana ow’alimukurora Yesu ow’akyali nkerembe.

Habwaki tusemeriire kwecumitirizaaho omulingo Yahwe yatwaizeemu abaheereza be ab’omu kasumi akakara? (Rora akacweka 15)

15. (a) Baibuli n’eyoleka eta ngu Yahwe n’atufaaho? (b) Kusigikirra ha kisisani, omwisiki muto, ow’oruganda omuto, hamu na munyaanya itwe ow’akuzire omu myaka nibecumitirizaaho bantu ki ab’omu Baibuli? (Kub. 39:1, 10-12; 2 Bakam. 5:1-3; Luk. 2:25-38)

15 Baibuli n’eyoleka ngu Yahwe atufaaho muno. Omu mulingo ki? Ekigambo kye kiijwiremu Ebyahandiikirwe ebirukwoleka enyehurra z’abantu. Nitusobora kwetegereza enyehurra z’abantu ab’omu Baibuli habwokuba nabo bakaba baine enyehurra nk’ezaitu. (Yak. 5:17) Ekirukukira obukuru, kuraba omu kwetegereza nk’oku Yahwe yatwaizeemu abantu abali nka itwe, nikisobora kutukonyera kweyongerra kimu kukimanya ngu ‘Yahwe ali wembabazi nyingi n’okuganyira.’​—Yak. 5:11.

16. Kiki ekiturukwegera hali Yahwe obutusoma omu Baibuli h’abantu abaakozere ensobi? (Isaya 55:7)

16 Baibuli n’eyoleka okugonza Yahwe okw’atwiniire omu mulingo ogundi. Ebyahandiikirwe bitugumya ngu Ruhanga tarukwija kutulekaho obuturakora ensobi. Abaisaleri bakasisira Yahwe emirundi nyingi; baitu, obubayegarukiremu kuruga ha mutima, Ruhanga akabaganyira. (Soma Isaya 55:7.) Abakristaayo ab’omu kyasa ky’okubanza nabo bakaba bakimanyire ngu Ruhanga nabagonza muno. Naterekerezebwa omwoyo ogurukwera, omukwenda Paulo akatererra Abakristaayo bagenzi be ‘okuganyira n’okuhumuza’ omusaija ow’akaba akozere ekibi eky’amaani baitu ow’akaba ayegarukiremu. (2 Kol. 2:6, 7; 1 Kol. 5:1-5) Kikuru muno kukiijuka ngu Yahwe atange abaheereza be ngu habwokuba bakaba bamusobiize! Oihireho, n’okugonza okwingi akabakonyera, yabahana, kandi bayongera bafooka banywani be. Naraganiza kukora ekintu nikyo kimu hali abasiisi boona abegerukamu kasumi kanu.​—Yak. 4:8-10.

TWARA EKIGAMBO KYA RUHANGA ‘NK’EKISEMBO EKIRUNGI’ EKY’OMUHENDO

17. Habwaki Baibuli kisembo ky’embaganiza muno?

17 Yahwe atuhaire ekisembo ekirungi muno. Habwaki Ekigambo kye ky’embaganiza muno? Nk’oku twegere, Baibuli eyoleka amagezi ga Ruhanga, obwinganiza bwe, hamu n’okugonza kwe. Ekitabu kinu kyolekera kimu ngu Yahwe nagonza tumumanye kandi tube banywani be.

18. Nitusobora tuta kwoleka ngu nitusiima Yahwe ‘habw’ekisembo ekirungi’ ekya Baibuli?

18 Titurukugonza kutwara Ekigambo kya Ruhanga ekinyakuli ‘kisembo ekirungi’ nk’ekintu eky’okuzaanisa. (Yak. 1:17) Nahabweki, leka tugumizeemu nitwoleka okusiima habw’ekisembo eki. Eki nitusobora kukikora kuraba omu kusoma ebigambo ebirumu ebirukwera hamu n’okubyecumitirizaaho. Obuturakora tuti, nitwija kukigumya ngu Ogu Ayakihandiikisize naija kutuha emigisa habw’amaani tuteekamu kandi nitwija ‘kuzoora okumanya kwa Ruhanga.’​—Nfu. 2:5.

BAIBULI EYOLEKA ETA . . .

  • amagezi ga Yahwe?

  • obwinganiza bwa Yahwe?

  • okugonza kwa Yahwe?

EKIZINA 98 Ebyahandiikirwe​—Bikaterekerezebwa Ruhanga

a Baibuli etukonyera kwirra haihi na Yahwe. Biki ebitusobora kwega kuruga omu kitabu eki ekirukwera ebirukukwata h’amagezi ga Ruhanga, obwinganiza bwe, hamu n’okugonza kwe? Ebiturukwega nibisobora kutukonyera kweyongera kusiima habw’Ekigambo kya Ruhanga Baibuli, kandi n’okugirora mali nk’ekisembo kuruga hali Isiitwe ow’omu iguru.

    Ebitabu byʼOrutoro (1996-2023)
    Rugamu
    Taahamu
    • Rutoro
    • Gabana
    • Setingi
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ebiragiro by'Okuhondera
    • Ebiragiro Ebirukulinda Ebirukukukwataho
    • Ebirukukukwataho
    • JW.ORG
    • Taahamu
    Gabana