HADGE 50
Ndo kol de deele wer hãge ɓil ɓo wo de joŋre ɓo
“See wo diŋ wer hãge ɓil ne Baa doo moo naa Abraham hã ɓil ɓe go.”—ROM. 4:12.
SIŊ 119 Nous devons avoir la foi
KLUURI HADGE NOa
1. Naa wii jag see naa ti mayse de maaga naa frug nen wããre ti hãge ɓil Abraham mo là?
JAR go de laa ɗuu Abraham ti wer sir ɓuy, amaa bay wo de koge de woore ga á diŋ woselà wa. Amaa, ndo go de koge de woore ga Abraham diŋ woselà. Ko ba ɗa, ndo de koge ga à ɗe Abraham ga ‘‘pan jar maaga hã wo ɓil ɓaara ne Baa’’ (Rom. 4:11). Amaa, maapo ndo wii jag see ɓo ga: ‘ndi mbi de kããge maa hã ɓil ne Baa doo Abraham no lay yawlà?’ Ãã ndo mbo de kããge.
2. Wer mayse ga á de el maaga naa mo frug nen wããre ti hãge ɓil Abraham là ? (Jag 2:22, 23)
2 Maaga naa mo hã ɓil ti Jeofa doo Abraham no lay mono, naa mo had see saɓlaŋ ɓe. Abraham hay yãã jag Jeofa de maaga á raw ɓi sir maa hãã mono; se wo hayge diŋ ɓil mburyug nen kiŋgi puri; lan se hay le’ joŋ siigi jag go ne Baa de weel dage ɓe Isag pa. Joŋre sen ngaɓ wo go ga hãge ɓil Abraham hay kwũy debaŋ. Jeofa fruy ti joŋre Abraham wo de hãge ɓil ɓen debaŋ, se diŋ wersen so ga á yãã ga Abraham mo kol bar se mono (Jaŋ Jag 2:22, 23). Jeofa da ga wosela ɓuy mo hay diŋ bar se, lan da ga se mo fruy ti joŋre wosela ɓuy, hay ba ndo. Se diŋ wersen so ga Jeofa hã nenterse ɓe ne Pol wo de Jag maaga á mo yer wo ti saɓlaŋ Abraham mono. Naa mo ko wee saɓlaŋ ɓe sen doo maaga Bible ngaɓ ne ɓil Rom wo 4 lan ɓil Jag 2 nono. Kefder se ɓogn kaŋ wo nen naa ti fẽn po de woore deɓaŋ ti Abraham.
3. Pol wo de Jag ngaɓ wo diŋ verse maa hõn ɓil Bible là?
3 Pol wo de Jag wãã wo ɓog ɓuy diŋ ti Tĩĩgi were 15:6 ga wãã ga: “Abraham hã ɓil ti [Jeofa], maaga kal kee wããre sen ne hẽn diŋ wããre maa de deele”. Jeofa kee jobo ga á de deele diŋ de maaga ɓil ɓe go feh ti joŋre jee sen mono. Sen ngel naa de maaga Baa ɗe jee táabay maa ti mnaysee ga á de deele mono! Maapo ndo de sãy maaga Baa mo kee mo ga ndo de deele ti lay, day á de kããge maa joŋge ɓe lay. Maa koge ga naa kol de deele kolge la mono, naa laa wee wer ne wããre maaga á ɗe Abraham ga á de deele mo ɗa.
HÃGE ƁIL DAŊ GO MAA KOLGE DE DEELE
4. Mayse maŋ jag jar téebeere wo go ga á mo hay wo de deele là?
4 Ɓil leder ɓe maaga á yer ne jar Rom wo mono, Apotre pol wãã ni ga jar téebeere wo ɓuy de ɓlagge see (Rom wo 3:23). Sen da wããge ga hay ne? Naa joŋ joŋge maaga Baa mo kee naa de deele, bay ɗarge see nen maaga naa mo da’ bosa’ maa ɓen ne? Maa kay krétiyẽ maaga wo de kaŋ ɗiggi ɓaara ti Baa maa yiŋ jag ti wiigi jag sen mono, Pol maŋ diŋ saɓlaŋ Abraham.
5. Wer may ga Jeofa hay kee Abraham ga á de deele là? (Rom wo 4:2, 4)
5 Jeofa kee Abraham ga á de deele diŋ de maaga á hay ɓi sir kanaan ɗa mono. Wer may ga Jeofa kee Abram ga á de deele ne? Werga á hay hoo sug ti jag liŋgi maa ni Moyis keɗeɗ keɗeɗ tu yaw? Baywa (Rom wo 4:13). Jeofa wo hã jag liŋgi sen ne weere Israyel wo kiŋgi go blam 400 maaga se wo kee Abraham ga á diŋ jee maa de deele kway mono. Day wer may ga Baa wãã ga Abram diŋ jobo maa de deele là? Wer ɓil de el ɓen mono, Jeofa kee Abraham ga á de deele wer hãge ɓil ɓe—Jaŋ Rom wo 4:2-4.
6. Wer may ga Jeofa de kããge maa kee jee táabay maa de ɓlagge ga á de deele là?
6 Pol wãã ga, jobo hã ɓil we ne Baa no, Baa “raw keege ɓe de deele wer hãge ɓil ɓe” (Rom. 4:5, TMN). Se wãã pa ga: “Diŋ wersen ga Dafid raw wããge ga de da’ see ɓe diŋ je maga Baa kee ne de deele nen ɓe bay wer joŋre ɓe po wo wa mono. De da’ see ɓaara diŋ jar maga Baa fug ɓil go ne hara ti mono! Diŋ jar maaga á ko ɓlagge ɓaaran wo gà so mono! De da’ see ɓe diŋ je maga Waŋkluu kon de ɓlagge nen ɓe gà mono” (Rom. 4:6-8; Siŋ. 32:1, 2). Jeofa fug ɓil go noga ko ɓlagge jar maaga wo de hã ɓil ti ɓe mo ga. Maa nen Jeofan, á wo de deele werga á hã wo ɓil ti ɓe.
7. Ti ɓaŋ mayse ga à hay kee jar maa goŋ Jeofa maa ɓaa ɓaa wo ga á wo de deele là?
7 Jeofa ko Abraham, Dafid lan jar goŋge ɓe maa tigriŋ wo ga á wo de deele; amaa, sen bay da wããge ga á bay wo de ɓlagge see wa na wa. Amaa, wer hãge ɓil ɓaara, Baa ko ra de deele, bay ɓlagge see, debaŋ ɓe de maaga á gaɓ ra we de jar maaga bay wo de hã ɓil ti ɓe wa mono (Efe. 2:12). Ɓil leder ɓe maaga á ɓo’ ne jar Rom wo mono, Pol wãã ni ga hayga naa da we ga naa joŋ barge de Baa no, ni naa mo hã ɓil ti ɓe. Abraham wo de Dafid kol wo bar Jeofa wer hãge ɓil baara. Naa joŋ yaŋ barge de Baa hayga naa hã ɓil we ti ɓe lay no.
HÃGE ƁIL DE SA’GE DE JOŊRE NAA WO TI MÃYLÀ?
8-9. Jar maa po wãã wo ga mayse bay ti ngeel ɓe wa ɓil kefder maa ni Pol wo de Jagn là, lan wer may ga á wãã wo doo sen no là?
8 Kiŋgi go wara kis kis pur ga jar kluuri maa pel jag-Baa maaga bay wo ti ngeel ɓe wa wo de wããge ti ɓaŋ sa’ge hãge ɓil wo de joŋre. Jar kluuri maa peel jag-Baa maa po wãã wo ga naa hã ɓil we ti Waŋkluu Yeso Kris tu ɗa no, naa da’ yããge go tu. Maapo ga ndo ba de laɗ ra ge wããge ga, “Yãã Yeso, ni ndo da’ yããge yaŋ.” Maapo saara wãã diŋ wããre maa ni Poln ga wãã ga: “Baa kee [jobo] de deele bay diŋ wer joŋre ɓe po wa” (Rom. 4:6). De daŋ sen ɓuy pa mono, jar maa po wãã wo ga jobo da’ yããge diŋ ga á yaŋ raŋ ngeel maaga wo go de fãɗge de ɗuu Baa wo, lan yaŋ joŋ fẽẽre maa de deele wo no. Maapo saara wãã diŋ tee wããre maa ɓil Jag 2:24 ga wãã ga : “[Baa] kee jobo de deele diŋ see joŋre ɓe, bay diŋ see hãge ɓil ɓe tawa wa.”
9 Wer ɗiggi se sar sar wo mo deŋ, jar kiɗ wer ne Bible ɗig wo ga jag Pol wo de Jag bay wo laage ti fẽn maaga jee táabay joŋ maa da’ bosa’ maa ni Baan wa. Jar maa peel jag-Baa sen had wo diŋ ga ɗiggi Pol (diŋ ga hãge ɓil tawa joŋ nen maaga Baa kee jobo ga á de deele) sara de maa ni Jagn ga ɗig ga diŋ joŋre jobo ga joŋ nen maaga Baa keen ga á de deele. Profeser po maaga had ti baa wo naa wer ɓe ga: “Jag bay de laage ga wer may ga Pol wãã tum ga diŋ de hãge ɓil ti Baa tawa ga Baa kee jee táabay de deele la wa; Jag laa laa wer ne wããre sen ga Pol wãã mo ga.” Amaa, hã ẽgre nenterse ne Pol wo de Jag maa yer fẽẽre maaga á yer wo ra diŋ Baa (2 Tim. 3:16). Sen da wããge ga naa de ko wer go de woore ne fẽẽre maa tigriŋ wo ɓil leder ɓaaran wo maa laa wer ne wããre se no.
Pol ɓo’ sug krétiyẽ jwif maa Rom wo ga daŋ go bay diŋ joŋge “joŋre” de jag liŋgi maa ni Moyis wa, amaa diŋ hãge ɓili (Ko paragraf 10)b
10. Pol hay wããge doga tu diŋ ti “joŋre” maa hõn wo là? (Rom wo 3:21, 28) (Ko foton lay)
10 Diŋ Joŋre maa hõn ga Pol wãã ti ɓe ɓil Rom wo 3 lan 4 mo là? Á hay da wããge diŋ ti “joŋre jag liŋgi”, maa ni Moyis ga Baa hã ne jar Israyel wo ti húulí maa Sinay mono (Jaŋ Rom wo 3:21, 28). Maapo se diŋ ga jar jwif maa ti wur maa ni Poln hay wo ɗiggi ga à de hay tum hoo sug ti jag liŋgi maa ni Moyis no. Se diŋ wersenso ga Pol maŋ sablaŋ Abraham maa wããge ne hara ga Baa kee jee táabay ga á de deele bay diŋ werga á hoo sug ti “jag liŋgin” tawa na wa. Pol wãã yaw diŋ ga diŋ wer hãge ɓil ga Baa kee jobo de deele. Sen jor glog naa werga á hã bawge go ne naa jag jiili ga hayga naa hã ɓil we ti Baa, lan ti Yeso no, Baa kee naa yaŋ de deele lay.
Jag fer jor glog krétiyẽ wo maaga á mo naa wo nen hãge ɓil ɓaaran wo go diŋ de “joŋre” maa de woore doo: joŋge de el see jare, lan koge jar diŋ sen ɓoŋ (Ko paragraf wo 11-12)c
11. Jag wãã debaŋ diŋ ti joŋre maa hõn là?
11 Amaa, joŋre maaga Jag wãã ti ɓaara ɓil kluuri wããre ɓe maa de 2 wãã bay diŋ ti joŋre jag liŋgi maa ni Moyis wa. Jag wãã diŋ ti fẽẽre maaga krétiyẽ hay joŋ wo tum mono. Joŋre sen ɓo’ wo nen go ga krétiyẽ de hãge ɓil cwãy yaw noga baywa yawlà. Naa ko saɓlaŋ po wo ɓog ga Jag wãã ti ɓaara mo ɗa.
12. Jag naa wer sa’ge maa ti holaŋ hãge ɓil wo de joŋre na naage là? (Ko foton lay)
12 Ɓil saɓlaŋ maa taŋgun mono, Jag wãã ni ga krétiyẽ de car wo ɓil jar ga. Maa naa wer saɓlaŋ sen mono, se wãã ti blo po maaga hay joŋ de el see jee ẽgre po, amaa hay bay joŋge see jee coo wa. Jag ngaɓ ni ga koh jee sen mo wãã ba ga se de hãge ɓil lay bla, amaa joŋre ɓe ɓo’ wo nen go ga á bay de hã ɓil wa (Jag 2:1-5, 9). Ɓil saɓlaŋ maa de ɓogn mono, Jag wãã ti jobo maaga ko ‘je twar bla noga wãy laybla’, õõbe ma lagge ti ɓaara bay wa do coo, fẽẽre reege ɓaara bay wa do coo lay, day ga la kayge ɓe de õõbe noga de reege ga. Koh á mo wãã ba ga se de hã ɓil laybla’, joŋre ɓe ɓo’ nen go ga á bay de hã ɓil wa. Doo maaga Jag wãã ne mono, “hãge ɓil maa bay joŋre go de húulí”—Jag 2:14-17.
13. Jag maŋ diŋ saɓlaŋ mayse maa ngaɓge ga hãge ɓil de joŋre ɓe wer là? (Jag 2:25, 26)
13 Jag wãã ti saɓlaŋ Rahab maa ngaɓ jar maaga ɓo’ wo nen hãge ɓil ɓaaran wo go de joŋre ɓaara wo mono (Jaŋ Jag 2:25, 26). Á hay laa ti Jeofa, day se ko tu ga Jeofa hay kay weere Israyel wo (Josuwe 2:9-11). Joŋre ɓe naa nen hãge ɓil ɓen go. Wer hãge ɓil ɓen, se koɗ jar Israyel maa ɓog maaga à hay laa ra wo raŋ nen sir ɓaara maa taw ra ge go mono. Ɓo’ge ti ɓen diŋ ga wãy se de hãge ɓiln ga bay diŋ wãy Israyel dra’ wan, Baa keen ga á de deele doo Abraham no lay. Saɓlaŋ se ni Rahab had naa ga á de el maaga naa mo naa nen hãge ɓil naan go diŋ de joŋre naa wo.
14. Mayse ɓo’ nen go ga wããre maa ni Poln wo de Jag wãã wo diŋ ti mopo boŋ là?
14 Pol wo de Jag wãã wo ti hãge ɓil wo de joŋre wer sar sar ɓog ɓuy. Pol naa wer ɓe ne jar jwif maaga kol wo go diŋ krétiyẽ ga Baa kee ge ra de deele, bay diŋ werga á wo de joŋ joŋre de jag liŋgi maa ni Moyis mo wa. Jag naa wer ɓen lay ga krétiyẽ naa wo nen hãge ɓil ɓaaran wo go diŋ de joŋ fẽẽre maa de el wo see jare.
Hãge ɓil ɓo mbe de jor glog ɓo maa joŋ fẽn maaga co jag Jeofa yawlà? (Ko paragraf 15))
15. Naa ngaɓ go ga naa de hãge ɓil diŋ de joŋge may là? (Ko foton lay)
15 Jeofa da wããge bay diŋ ga naa joŋ de deele diŋ ga naa mo hay joŋge doo Abraham taw taw no lay na wa. Naa naa nen hãge ɓil naa wo go diŋ de joŋ fẽẽre ngaɓa. Ɓil Jeofa joŋ yaŋ go feh de maaga naa yãã waare maaga a wo le ti tayge naa defay de woore mono; de maaga naa kay hẽẽre naa maaga wo nen re mono; lan de maaga naa joŋ de el see jar maa liŋ ni naa wo pa (Rom. 15:7; 1 Tim. 5:4, 8; 1 Jaŋ 3:18). Ɗeŋ maaga naa naa nen go ga naa de hãge ɓil pa diŋ ga naa yaŋ sii wããre maa de cõõren go de baa wùu no (1 Tim. 4:16). Naa ɓuy naa ɓo’ nen go de joŋre naa wo ga naa de hã ɓil ti fẽẽre maaga Baa wãã ga se joŋ ra yaŋ; lan de kaŋ ɗiggi ga joŋre maa ɓen tum de woore. Hayga naa joŋ we doo sen ne no, naa joŋ yaŋ go de bawge jag jiili ga naa de deele nen Baa, lan naa joŋ yaŋ diŋ bar ɓe lay.
KAŊGE ƊIGGI TI NAW MAA PEELN COƁ HÃGE ƁIL NAA
16. Mayse tab hãge ɓil Abraham wo de kaŋge ɗiggi ɓe ti naw maa peeln là?
16 Rom wo 4 had wããre ne naa ti Abraham: kaŋge ɗiggi ti naw maa peeln de woore debaŋ. Jeofa wãã ne Abraham ga se kaŋge bosa’ yaŋ ne wer jar maa ti tamsir ɓuy diŋ wer ɓe. Ɗig mbo ti naw maa peel maa de woore ga de gor Abraham mo ɗa (Tĩĩ. 12:3; 15:5; 17:4; Rom. 4:17)! De sen ɓuy, de maaga Abraham wo dayge go kiŋgi 100, Sara kiŋgi 90 lay mokay, weel maaga Baa hay wãã ra ti ɓe hay bay de age wa ɗa. Ti ɗiggi jar téebeere wo mono, Abraham wo de Sara hay da’ wo mbarga ga so. Á hay see Abraham diŋ liwgi po maa kluu debaŋ. “Kaŋge ɗiggi ti naw maa peeln jor glog ɓe maaga á mo hay mbe de hã ɓil ga se kol yaŋ diŋ pan wer jar ngaɓa” (Rom. 4:18, 19). Fẽn maaga á hay de kaŋ ɗiggi ti ɓe bag jag ge ɓe go so: á kol diŋ pan Isag, mbarga maaga á hay ɓaa gorge ɓe mono—Rom. 4:20-22.
17. Naa ko koge ga naa de kããge maaga Baa mo kee naa de deele, lan mo kol naa bar ɓe là?
17 Doo Abraham ne lay, naa mbe de kããge maa kolge de deele, lan joŋ yaŋ bar Baa lay. Pol naa wer ɓe de woore de maaga á yer ga: “Ama wããre maga wãã ga: á raw keege ɓe ga á diŋ je maa de deele nen se, bay de wããge diŋ ne hẽn tawa wa. Ama á yern wo le ne naa lay, ma kee naa de deele lay, naa jar maga naa hã ɓil naa ne je bir Waŋkluu naa Yeso Kris le go mono” (Rom. 4:23, 24). Maaga naa mo hay de hãge ɓil doo Abraham no lay mono, naa mo hay joŋ joŋre de fẽẽre maaga Baa wãã ra mono, lan hay de kaŋ ɗiggi ga fẽẽre maaga á de ngaɓ ra ge ne naa peel bag wo jag yaŋ go ɓuy. Pol ya’ wer wããge ti kaŋge ɗiggi ti naw maa peeln ɓil Rom wo 5 ga naa wãã yaŋ ti ɓe peel mono.
SIŊ 28 Jeofa, joŋ bar ɓo diŋ jee ma ẽlà?
a Naa de sãy maaga Baa mo kee naa de deele. Ɓil leder maa ni Pol wo de Jag, naa ko yaŋ ni ga Jeofa de kããge maa kee naa ga naa de deele. Naa ko yaŋ pa ga hãge ɓil wo de joŋre naa kay wo maaga Jeofa mo kee naa de deele.
b NAAGE WER FOTO: Pol jor glog krétiyẽ maa jwifn wo ga á mo kaŋ wo ɗiggi ɓaara diŋ ti hãge ɓili, bay diŋ de joŋge “joŋre de jag liŋgin” doo heege õõbe maa de joŋge de mbaraw maa swaare swaare, joŋge few Page, lan de yogge do doo maaga jar jwif hay wo joŋge ɓe no wa
c NAAGE WER FOTO NO: Jag wãã ga à naa nen hãge ɓil diŋ de joŋge de el see jare, diŋ de kayge jar coo wo.