‘Pwerererani Umo Mukupulikira’

KUTEGHEREZGA nkhwakukhumbikwa comene pa kusambira. Kungapereka mwaŵi wakuti muntu waponoskeke. Peneapo Yehova wakanozgekanga kuti wafumiske ŵantu ŵake mu wuzga ku Egupto, iye wakapereka urongozgi kwa Moses, mweneuyo wakaphalira ŵarara ŵose ŵa Israyeli ivyo ŵakenera kucita kuti ŵaponoske ŵana ŵawo ŵauŵere ku mungelo wakukoma. (Ex. 12:21-23) Mwanteura ŵanarumi ŵarara ŵakaphalira mbumba yiliyose za ici. Ŵakacitanga ici mwakuyowoya nawo. Ŵantu ŵakeneranga kutegherezga mwakupwererera. Kasi ni mwauli umo Ŵaisrayeli wakazgolera? Baibolo likutiphalira kuti ‘Ŵaisrayeli ŵakacita nga ndi umo Yehova wakayowoyera kwa Moses na Aroni, nteura ndimo ŵakacitira.’ (Ex. 12:28, 50, 51) Cakufumapo cake cikaŵa cakuti Ŵaisrayeli ŵakaponoskeka mwakuziziswa.

Lero, Yehova wakutinozgekereska cifukwa ca ciponosko cikuru. Mwanadi, ise tikwenera kupwererera comene urongozgi uwo wakutipa. Maurongozgi agha ghakuperekeka pa maungano gha mpingo. Kasi mukwandula comene pa maungano agha? Vinandi vikuthemba umo mukutegherezgera.

Kasi mukukumbukira fundo zikuru za urongozgi zeneizo zikuperekeka pa ungano? Kasi ncizgoŵi cinu cakuti sabata na sabata musange ntowa za umo mungagwiriskilira ncito mu umoyo winu urongozgi uwo ukuperekeka, panji kuphalirako ŵanji?

Nozgekereskani Mtima Winu

Kuti tisange candulo cikuru na urongozgi uwo ukuperekeka pa maungano gha Cikristu, tikwenera kunozgekereska mitima yithu. Kuzirwa kwa kucita ici kukalongoreka na ivyo vikacitika mu muwuso wa Yehoshafati, Themba la Yuda. Yehoshafati wakaŵa na cikanga pankani ya kusopa kwaunenesko. Iye ‘wakafumyamo malo gha pacanya na ŵakavuŵa mu Yuda’ ndipo wakatuma ŵakaronga, Ŵalevi, na ŵasofi kuti ŵasambizge ŵantu marango gha Yehova mu mizi yose ya mu Yuda. Kweni ndipera, “Malo gha pacanya kuti ghakafumiskikamo cara.” (2 Mid. 17:6-9; 20:33) Kasi ncici ico cikacitika? Kusopa ŵaciuta ŵatesi ndiposo na kusopa Yehova mu ntowa yambura kuzomerezgeka kweneuko kukacitikanga pa malo ghapacanya ghakusoperapo ŵaciuta ŵautesi kukaŵa palipose kwakuti kukatondeka kumazgika.

Ncifukwa wuli urongozgi uwo ukaperekeka na Yehoshafati ukatondeka kugwira ncito? Nkani iyi yikuphara kuti: “Ŵantu ŵakaŵa ŵandanozgere mitima yaŵo fikepo pa Ciuta wa ŵasekuru ŵaŵo.” Iwo ŵakapulika kweni ŵakatondeka kuti ŵacite mwanteura. Mutepanji iwo ŵakaghanaghananga kuti cikaŵa cakusuzga kuruta ku tempele ku Yerusalemu kukapereka sembe. Mitima yawo yikaciskika cara na cipulikano.

Kuti tileke kuwelera ku ntowa za caru ca Satana, tikwenera kunozgekereska mitima yithu kuti tigwiriskire ncito urongozgi weneuwo Yehova wakupereka lero. Mwauli? Lurombo ni ntowa yimoza iyo njakuzirwa. Tikwenera kuromba kuti tiŵe na mzimu wakuwongera urongozgi uwo Ciuta withu mukuru wakupereka. (Sal. 27:4; 95:2) Ici cizamutovwira kuti tiwongere milimo ya ŵabali ŵithu ŵeneawo nangauli mbambura urunji, ŵakujipereka kuti Yehova waŵagwiriskire ncito pakusambizga ŵantu ŵake. Kuzamuticiska kuwonga Yehova cifukwa ca vintu ivyo tikusambira sono pera cara, kweniso cifukwa ca mwaŵi wa kupulikiska vintu ivyo tikavisambira kale. Cifukwa ca kuŵa na cilato cakuti ticite khumbo la Ciuta mwakufikapo, tikuromba kuti: “Mundisambizge ntowa yinu, A Yehova. . . murunge mtima wane uŵenge umoza kulopa zina linu.”—Sal. 86:11.

Tegherezgani Mwakupwererera

Pali vintu vinandi ivyo vikutimbanizga kuti tileke kutegherezga mwakupwererera. Tingaŵa na vintu vinandi mu maghanoghano ghithu vyeneivyo tikwenjerwa navyo. Congo na kwendendeka kwa ŵategherezgi pa malo gha ungano panji kuwaro kungatitimbanizga. Vyakuŵinya vya mu thupi vingapangiska kuti ciŵe cakusuzga kwa ise kuti titegherezge mwakupwererera. Awo ŵali na ŵana ŵacoko kanandi ŵakutegherezga uku ŵakupwererera ŵana panyengo yeneyiyo. Kasi ncici ico cingatovwira kuti maghanoghano ghithu ghaŵe pa programu?

Maso ghakurongora apo maghanoghano ghithu ghali. Ghagwiriskirani ncito maso ghinu kuti ghamovwirani kutegherezga mwakupwererera mwakulaŵiska uyo wakudumba nkani. Para iye wakuyowoya kuti tijure lemba, nanga lingaŵa lakuti tikulimanya kale, jurani na kurondezgana nayo peneapo wakuliŵazga. Lekani kulaŵiska kulikose uko mwapulikako congo panji kwendendeka kwa ŵantu. Usange mukulaŵiska vintu ivyo vingamutimbanizgani, muzamusanga candulo cicoko comene ku nkani iyo yikudumbika pa pulatifomu.

Usange ‘kukweŵeka mtima’ na vintu vya zuŵa na zuŵa kukumupangiskani kuti ciŵe cakusuzga kwa imwe kutegherezga mwakupwerera ku programu, rombani kwa Yehova kuti muzike mu maghanoghano na mtima, vintu ivyo nvyakukhumbikwa kuti mutegherezge. (Sal. 94:19; Fil. 4:6, 7) Citani ici mwakuwerezga-werezga usange ncamacitiko. (Mat. 7:7, 8) Maungano gha mpingo ncawanangwa cakufuma kwa Yehova. Mwanteura mungaŵa na cigomezgo kuti iye wakukhumba kuti imwe musange nagho candulo.—1 Yoh. 5:14, 15.

Kutegherezga Nkani

Mwambura kukayika, ncakuwonekerathu kuti mungakumbukira fundo zakukondweska zeneizo mwapulika mu nkani. Ndipouli, kutegherezga nkani kukusazgapo vinandi kuruska kutoramo fundo zikuru. Nkani yiri nga ndi ulendo. Nangauli mu ntowa mungaŵa vintu vyakukondweska ivyo mungawona, kweni cilato cikuru ncakuti mukafike uko mukuruta. Muyowoyi wangaŵa kuti wakukhumba kurongozga ŵategherezgi ku cakucitika cinyake panji kuti ŵagwilirepo ncito pa cintu cinyake.

Aghanaghanani ivyo Joshua wakayowoya ku mtundu wa Israyeli, vyeneivyo vili kulembeka pa Joshua 24:1-15. Cilato cake cikaŵa ca kuciska ŵantu kuti ŵaŵe ŵakukhora pankani ya kusopa kwaunenesko mwakujipatura nkanira ku kusopa vikozgo vya mitundu yakwandikana nayo. Ncifukwa wuli ici cikaŵa cakuzirwa comene? Kusopa kwautesi kukaŵa ngozi yikuru kuti mtundu uwo urutirire kuŵa wakuzomerezgeka na Yehova. Ŵantu ŵakazgora mwanteura pempo la Joshua: “Cara! nta titimureke Yehova kuti tiŵateŵetere ŵaciuta ŵanyake; . . . Tititimuteŵetere Yehova.” Ndipo ŵakamuteŵetera nadi!—Josh. 24:16, 18, 31.

Para mukutegherezga nkani, yezgayezgani kuti mumanye cilato cake. Ghanaghanirani umo fundo izo zikuyowoyeka zingatovwilira kuti tifikire cilato ico. Jifumbani mwaŵene umo mungagwiriskira ncito fundo izo.

Tegherezgani mu Nyengo ya Vidumbirano

Sambiro la Gongwe la Mulinda, Sambiro la Buku la Mpingo na vigaŵa vinyake vya Ungano wa Uteŵeti vikucitika mwa mafumbo na mazgoro mu vyakupharazga vyakuzikika pa Baibolo.

Kutegherezga cidumbirano nyengo zinyake kungayana na kuyowoya nkani. Mu cidumbirano, waliyose wakuyowoyapo. Kuti tisange candulo mwakufikapo, tikwenera kutegherezga mwakupwererera. Wonani umo cidumbirano ico cikucitikira. Wonani umo muyowoyi wakudidimizgira mutu wa nkani na fundo zikuru. Zgorani mafumbo ghake mu mtima. Tegherezgani peneapo ŵanji ŵakuyowoya na kurongosora umo tingagwiriskilira ncito fundo izo. Kuwona nkani nga ni umo ŵanji ŵakuyiwonera kungamupani cimanyisko cipya ca nkani iyo mukuyimanya kale. Namweso sazgiranipo fundo zinu mwa kuyowoya mu mazgu ghinu gha cipulikano.—Rom. 1:12.

Kuŵazga nkani yakugaŵirika mwakutendekera kuzamovwira kuti mutegherezge comene cidumbirano ico na fundo izo zikuyowoyeka na ŵanji. Usange ukhaliro winu ngwakusuzga kuti munozgekere makoraghene, cingaŵa makora kuyiŵazga nyengo yicoko kuti mumanye fundo zikuru za nkani iyo pambere nyengo ya maungano yindakwane. Kucita mwanteura kumovwiraninge kuti mwandule na cidumbirano.

Kutegherezga pa Maungano gha Dera na gha Cigaŵa

Pa maungano gha dera na gha cigaŵa, mwambura kukayika, pakuŵa vintu vyakucentceuska vinandi kuruska pa maungano gha mpingo. Ici cingapangiska kutegherezga kuŵa kwakusuzga comene. Ncici ico cingatovwira?

Cintu cakuzirwa comene ndico kugona mwakukwanira na usiku. Pambere programu yindambe, zuŵa lirilose, kumbukirani mutu wa ungano wa zuŵa ilo. Wonani mutu wa nkani yiliyose, na kuyezgayezga kughanaghanira za ivyo vyamudumbika. Gwiriskirani ncito makora Baibolo linu. Ŵantu ŵanandi ŵasanga kuti kulemba fundo zikuru kukovwira kuti maghanoghano ghawo ghaŵe pa programu. Sankani fundo zeneizo mukukhumba kuti muzigwiriskire ncito mu umoyo winu na mu uteŵeti. Dumbiskanani fundo peneapo mukuwera panji kuruta ku ungano zuŵa lirilose. Ici cimovwiraninge kuti mukumbukirenge fundo izo.

Kusambizga Ŵana Kutegherezga

Ŵapapi Ŵacikristu ŵangawovwira ŵana ŵaŵo—nanga ŵangaŵa ŵabonda—kuti ŵaŵe ‘ŵavinjeru’ mwa kwiza nawo ku maungano gha mpingo, gha dera, na gha cigaŵa. (2 Tim. 3:15) Cifukwa cakuti ŵana ŵakupambana mu kaghanaghaniro ndiposo mu utali wa nyengo iyo ŵangategherezgera makora, umanyi ukukhumbikwa pakuŵasambizga kutegherezga mwakupwererera. Masacizgo ghakurondezgapo agha ghangawovwira comene.

Ku nyumba, iŵani na nyengo yakuti ŵana ŵinu ŵakhale cete na kuŵazga panji kuwona vithuzithuzi mu vyakupharazga vithu vya Cikristu. Pa maungano, lekani kuŵapa ŵana vintu vyakuti ŵaseŵereskenge. Nga ndi umo vikaŵira mu Israyeli wakale, nteuraso ŵana ŵakusangikapo pa maungano kuti “ŵapulike na kusambira.” (Dute. 31:12) Ŵapapi ŵanji ŵakupereka ku ŵana ŵawo wose kope la cakupharazga ico cikusambirika, ici ncakovwira. Peneapo ŵana ŵakukura, ŵawovwirani kunozgekera kuti ŵanjizgikemo mu maprogramu gheneagho ghakukhumbikwira ŵategherezgi kuti ŵayowoyepo fundo.

Malemba ghakurongosora makoraghene za kukhumbikwa kwa kutegherezga kwa Yehova na kumupulikira. Ici cingawoneka mu Mazgu agho Moses wakayowoya ku mtundu wa Israyeli peneapo wakati: “Ndaŵika pamaso pinu umoyo na nyifwa, tumbiko na ntembo; nteura sorani umoyo . . . kuti mutemwe Yehova Ciuta winu, na kuti mupulikire mazgu ghake, kudemerera kwa Iye.” (Dute. 30:19, 20) Lero, kupulikira urongozgi weneuwo Yehova wakupereka na kuwugwiriskira ncito makora mu umoyo withu ncakuzirwa comene kuti tizomerezgeke na Ciuta ndiposo kuti tisange thumbiko la umoyo wamuyirayira. Ndico cifukwa cake ncakuzirwa comene kuti tisungilire urongozgi uwo Yesu wakapereka wakuti: ‘Pwerererani nteura umo mukupulikira.’—Luka 8:18.