Kasi Mukwamba Ndimwe Kucindika Ŵanyinu?
“Mu nchindi muŵe ŵakulumbana.”—ROM. 12:10.
1. Nchivici ico cikucitikaso yayi lero mu vigaŵa vinandi vya caru capasi?
MU VYARU vinyake, ni dango kuti ŵana ŵajikamenge para ŵali pafupi na ŵalara, ntheura ŵakulaŵiska ŵalara pa mutu yayi. Kweniso ŵakuwona kuti ni muyuyuro kulazgira nkhontho munthu mulara. Nangauli nchindi zikulongoreka mu nthowa zakupambanapambana pakati pa mafuko gha ŵanthu, kweni zikutikumbuska Dango ilo likapelekeka kwizira mwa Mozesi. Mu Dango ili mukaŵa languro lakuti: “Citira ulemu wambuha, na kumucindika mucekuru.” (Lev. 19:32) Nchacitima kuti mu vigaŵa vinandi ŵanthu ŵali kuleka kucindika ŵanyawo. Nakuti mtonyolo ndiwo watora malo.
2. Kasi Mazgu gha Ciuta ghakutiphalira kuti ticindike njani?
2 Mazgu gha Ciuta ghakulongora kuti kucindika ŵanji nchinthu cakuzirwa comene. Ghakutiphalira kuti ticindikenge Yehova na Yesu. (Yoh. 5:23) Kweniso dango likutiphalira kuti ticindikenge ŵa mu mbumba yithu kweniso Ŵakhristu ŵanyithu na awo ŵali kuwaro kwa mpingo. (Rom. 12:10; Efe. 6:1, 2; 1 Pet. 2:17) Ni nthowa wuli zinyake izo tikulongolera kuti tikucindika Yehova? Kasi tikulongora wuli nchindi ku Ŵakhristu ŵanyithu? Tiyeni tighanaghanirepo mafumbo agha na ghanyake ghakuyana nagho.
Cindikani Yehova na Zina Lake
3. Ni nthowa wuli yakuzirwa iyo tingacindikira Yehova?
3 Nthowa yakuzirwa iyo tingacindikira Yehova nkhucindika zina lake. Nakuti ise tili “fuko la zina lake.” (Mil. 15:14) Ni mwaŵi ukuru kucemeka na zina la Ciuta Wankhongonozose, Yehova. Nchimi Mika yikati: “Mitundu yose ya ŵanthu yikwenda wose mu zina la ciuta wake na wake, kweni ise tendenge mu zina la Yehova Ciuta withu muyaya na muyaya.” (Mika 4:5) ‘Tikwenda mu zina la Yehova’ para tikulimbikira kuti zuŵa lililose ticitenge vinthu vyakukolerana na zina ilo tikumanyikwa nalo. Mwakuyana waka na umo Paulosi wakakumbuskira Ŵakhristu ku Roma, para ivyo tikucita vikupambana na makani ghawemi agho tikupharazga, zina la Ciuta “likutukika,” panji kuyuyulika.—Rom. 2:21-24.
4. Kasi mukuwuwona wuli mwaŵi wa kukhalira ukaboni Yehova?
4 Kweniso tikucindika Yehova na nchito yithu ya kupharazga. Kale, Yehova wakalomba Ŵaisrayeli kuti ŵaŵe ŵakaboni ŵake, kweni ŵakatondeka. (Yes. 43:1-12) Kanandi ŵakamugalukiranga “na kumutopokeska moyo Mutuŵa wa Israyeli.” (Sal. 78:40, 41) Paumaliro, Yehova wakawupata mtundu uwu. Kweni ise lero tikuwonga cifukwa ca mwaŵi ukuru wa kukhalira ukaboni Yehova na kumanyiska ŵanthu zina lake. Tikucita ivi cifukwa cakuti tikumutemwa comene ndipo tikukhumba kuti zina lake lituŵiskike. Tingaleka wuli kupharazga uku tikumanya unenesko wakuyowoya za Ŵadada ŵithu ŵakucanya na ivyo ŵakukhumba kucita? Tikujipulika nga ni mpositole Paulosi apo wakati: “Nkhukhuŵirizgika kupharazga; soka kwa ine usange nkhuleka kupharazga ivangeli!”—1 Kor. 9:16.
5. Kasi kuŵa na cipulikano mwa Yehova na kumucindika vikukolerana wuli?
5 Wamasalmo Davide wakati: “Awo ŵakumanya zina linu ŵakumugomezgani, cifukwa, A Yehova, mulije kuŵajowora awo ŵakumupenjani.” (Sal. 9:10) Usange tikumumanya nadi Yehova na kucindika zina lake pakumanya uyo likwimira, timugomezgenge nga umo ŵakacitira ŵateŵeti ŵake ŵakugomezgeka ŵakale. Kuŵa na cigomezgo ndiposo cipulikano cantheura mwa Yehova, ni nthowa yinyake yakumucindikira. Wonani umo Mazgu gha Ciuta ghakulongolera kukolerana uko kulipo pakati pa kugomezga Yehova na kumucindika. Apo Ŵaisrayeli ŵakale ŵakaleka kumugomezga, Yehova wakafumba Mozesi kuti: “Kasi ŵanthu aŵa tiŵape [“kuniyuyura,” NW] kufikira pauli? Kasi tiŵawure kupulikana nane kufikira zuŵaci, nanga vimanyikwiro vyose ivyo ndavicita mukati mwawo?” (Maŵa. 14:11) Kweni para tikugomezga Yehova kuti wativikilirenge na kutisungilira para tikuyezgeka, tikulongora kuti tikumucindika.
6. Nchivici cikutituma kuti timucindike comene Yehova?
6 Yesu wakalongora kuti nchindi izo tikumulongora Yehova zikwenera kufumira pasi pa mtima. Yesu wakawerezgapo mazgu agho Yehova wakayowoyera ŵanthu awo ŵakamusopanga mwadango waka, wakati: “Ŵanthu aŵa ŵakundicindika na milomo yawo; Kweni mitima yawo yili kutali na ine.” (Mat. 15:8) Tikumucindika nadi Yehova usange tikumutemwa kufumira pasi pa mtima. (1 Yoh. 5:3) Kweniso tikukumbuka layizgo la Yehova ili: “Awo ŵakundicindika ndiwo tindiŵacindike ine.”—1 Sam. 2:30.
Awo Ŵakulongozga Ŵakucindika Ŵanyawo
7. (a) Cifukwa wuli ŵabali awo ŵali na mazaza ŵakwenera kucindika awo ŵakuŵalaŵilira? (b) Kasi Paulosi wakaŵacindika wuli Ŵakhristu ŵanyake?
7 Mpositole Paulosi wakaciska Ŵakhristu ŵanyake kuti: “Mu nchindi muŵe ŵakulumbana.” (Rom. 12:10) Ŵabali awo ŵali na mazaza mu mpingo ndiwo ŵakwenera kuŵa panthazi, panji titi ŵakwenera kwamba ndiwo kucindika awo ŵakuŵalaŵilira. Pa fundo iyi, awo ŵali na mazaza ŵakwenera kulondezga Paulosi. (Ŵazgani 1 Ŵatesalonika 2:7, 8.) Ŵabali mu mipingo iyo wakenderanga, ŵakamanya kuti Paulosi wangaŵapempha yayi kucita vinthu ivyo iyo mweneko wakakhumbanga yayi kucita. Paulosi wakacindikanga Ŵakhristu ŵanyake, ndipo nawo ŵakamucindikanga. Apo Paulosi wakati, “ntheura nkhumuŵeyani muŵe ŵakuyezga ine,” tili na cigomezgo kuti ŵanandi ŵakapulikira kwambura suzgo, cifukwa wakamba ndiyo kucita ntheura.—1 Kor. 4:16.
8. (a) Kasi ni nthowa wuli yakuzirwa iyo Yesu wakacindikira ŵasambiri ŵake? (b) Kasi ŵalaŵiliri ŵangamuyezga wuli Yesu?
8 Nthowa yinyake iyo mbali uyo wali na mazaza wangacindikira awo wakulaŵilira, nkhuŵaphalira vifukwa ivyo ŵakwenera kucitira ivyo waŵaphalira, panji kupulikira ulongozgi uwo waŵaphalira. Usange wakucita nthena ndikuti wakuyezga Yesu. Mwaciyelezgero, apo Yesu wakaphalira ŵasambiri ŵake kuti ŵalombenge mweneko wa nchito mwakuti watume ŵanchito ŵanyake ku vuna, wakaŵaphalira cifukwa cake. Iyo wakati: “Vuna ndiyo njikuru, kweni ŵanchito mbacoko. Ntheura ŵeyelerani Mweneco wa vuna kuti wakanchizgire ŵanchito ŵaye ku vuna yake.” (Mat. 9:37, 38) Ntheura pera, apo wakaphalira ŵasambiri ŵake kuti ‘ŵaŵe maso,’ wakaŵaphalira cifukwa. Iyo wakati: “Pakuti mulive kumanya zuŵa ilo Fumu yinu yikwizira.” (Mat. 24:42) Kanandi Yesu wakaphaliranga ŵasambiri ŵake ico ŵakenera kucita na cifukwa cake, ntheura wakaŵacindikanga ŵasambiri ŵake. Ŵalaŵiliri Ŵacikhristu ndimo ŵakwenera kucitira.
Cindikani Mpingo wa Yehova na Ulongozgi Wake
9. Para tikucindika mpingo wa pa caru cose capasi na awo ŵakwimira mpingo uwu, tikulongora vici? Longosorani.
9 Kuti ticindike Yehova, tikwenera kucindika mpingo wa pa caru cose capasi na awo ŵakwimira mpingo uwu. Para tikupulikira ulongozgi wa mu Malemba kufuma ku gulu la muzga wa magomezgeko, ndikuti tikucindika ndondomeko iyo Yehova wali kunozga. Mu mpingo wakale, mpositole Yohane wakawona kuti cikaŵa cakwenelera kususka awo ŵakayuyuranga ŵabali ŵakwimikika. (Ŵazgani 3 Yohane 9-11.) Mazgu gha Yohane ghakulongora kuti ŵanthu aŵa ŵakayuyuranga waka ŵalaŵiliri yayi, kweni nanga ni visambizgo na ulongozgi wawo. Uwemi ngwakuti Ŵakhristu ŵanandi ŵakacitanga nthena yayi. Apo ŵapositole ŵakaŵa ŵamoyo, ŵabali na ŵadumbu wose ŵakwenera kuti ŵakacindikanga comene awo ŵakaŵalongozganga.—Fil. 2:12.
10, 11. Longosorani vifukwa vya mu Malemba ivyo vikulongora kuti nchakwenelera kuti ŵanyake ŵali na mazaza mu mpingo Wacikhristu.
10 Ŵanyake ŵakughanaghana kuti cifukwa cakuti Yesu wakaphalira ŵasambiri ŵake kuti “imwe mose muli ŵabali,” mu mpingo Wacikhristu mungaŵanga munthu wamazaza yayi. (Mat. 23:8) Ndipouli, Malemba Ghacihebere na Ghacigiriki wuwo ghakuyowoya za ŵanalume ŵanandi awo Ciuta wakaŵapa mazaza. Mdauko wa ŵasekuru, ŵeruzgi, na mathemba pakati pa Ŵahebere, mbukaboni wakukwana wakuti Yehova wakulongozga kwizira mu ŵanthu awo ŵakwimira Iyo. Yehova wakaŵalanganga ŵanthu para ŵayuyura ŵanthu awo wimika.—2 Mathe. 1:2-17; 2:19, 23, 24.
11 Mwakuyana waka, Ŵakhristu awo ŵakaŵako nyengo yakale ŵakamanyanga kuti ŵapositole ŵakapika mazaza. (Mil. 2:42) Mwaciyelezgero, Paulosi wakaŵa na mazaza kuphalira ŵabali ŵake ivyo ŵangacita. (1 Kor. 16:1; 1 Tes. 4:2) Ndipouli, nayo wakajilambikanga kwa awo ŵakaŵa na mazaza pa iyo. (Mil. 15:22; Gal. 2:9, 10) Nadi, Paulosi wakawonanga mazaza mwakwenelera mu mpingo Wacikhristu.
12. Pa nkhani ya mazaza, kasi Baibolo likutisambizga fundo wuli ziŵiri?
12 Apa tikusambira fundo ziŵiri. Yakwamba, Malemba ghakuzomerezga kuti “muzga wa magomezgeko na wa vinjeru” wimikenge ŵanalume mu mpingo kwizira mu Wupu Wakulongozga, ndipo ŵanalume ŵanyake ŵakwimikika ŵakuŵa na mazaza pa ŵanyawo. (Mat. 24:45-47; 1 Pet. 5:1-3) Yaciŵiri, ise tose, na ŵanalume ŵakwimikika wuwo, tikwenera kucindika awo ŵali na mazaza pa ise. Ipo ni nthowa wuli izo tingacindikira awo ŵakulaŵilira mpingo Wacikhristu wa pa caru cose capasi?
Kucindika Ŵalaŵiliri Ŵakwendakwenda
13. Kasi tingalongora wuli kuti tikuŵapulikira awo ŵakwimira mpingo Wacikhristu mazuŵa ghano?
13 Paulosi wakati: “Tikumuŵeyani, mwaŵabali, kuti mutumbike awo ŵakutokatoka mukati mwa imwe, ndipo mbacilongozgi ŵinu mu Fumu, ndipo ŵamucenjezgani; ndipo muŵacindike comene nkhanira na kuŵatemwa cifukwa ca mulimo wawo. Mukhale na mtende mwa ku mwaŵene.” (1 Tes. 5:12-14) Nadi, ŵalaŵiliri ŵakwendakwenda nawo “ŵakutokatoka” comene. Ntheura tiyeni ‘tiŵacindike comene nkhanira.’ Nthowa yimoza yakuŵacindikira nkhucitapo kanthu para ŵakutilongozga na kuticiska. Para mulaŵiliri wakwendakwenda watiphalira unjirikizgi wakufuma kwa muzga wa magomezgeko, uwo ni vinjeru ‘ivyo vya kucanya,’ tikwenera ‘kupulikira luŵiro.’—Yak. 3:17.
14. Kasi mpingo ukulongora wuli kuti ukucindika ŵalaŵiliri ŵakwendakwenda kufumira pasi pa mtima, ndipo pali uwemi wuli?
14 Kweni wuli usange taphalirika kucita vinthu mwakupambana na umo tikucitira? Kuti tilongore nchindi, tikwenera kujikora kuti tileke kususka na kughanaghana kuti, “Kuno tikucita nthena yayi” panyake kuti, “Panji fundo iyo yingawovwira kunyake, kweni mu mpingo withu yayi.” M’malo mwake, tikuyezgayezga kupulikira. Ico cingatovwira kupulikira, nkhukumbuka fundo yakuti mpingo ngwa Yehova, ndiposo kuti Yesu ndiyo ni Mutu. Para mpingo wapokelera mwakukondwa ulongozgi wa mulaŵiliri wakwendakwenda na kuwulondezga, mbukaboni wakuti mpingo uwo uli na nchindi zakufumira pasi pa mtima. Mpositole Paulosi wakawonga ŵabali mu Korinte cifukwa cakuti ŵakapulikira mwanchindi ulongozgi uwo ŵakaphalirika na mbali mulara Tito uyo wakacezgera mpingo wawo. (2 Kor. 7:13-16) Nase para tikupokelera ulongozgi wa ŵalaŵiliri ŵakwendakwenda na mtima wose, tikuŵa ŵakukondwa mu nchito yithu ya kupharazga.—Ŵazgani 2 Ŵakorinte 13:11.
“Tumbikani Ŵanthu Wose”
15. Ni nthowa wuli zinyake izo tingacindikira Ŵakhristu ŵanyithu?
15 Paulosi wakalemba kuti: “Ungacenyanga mulara, kweni umuciskenge nga ndi wuso; ŵapungwe nga mbanung’una; ŵakazi ŵakuru nga mbanyoko; ŵamwali nga mbadumbu, mu utuŵa wose. Cindika vyokoro ivyo ndi vyokoro vyeneco.” (1 Tim. 5:1-3) Inya, Mazgu gha Ciuta ghakutiphalira kuti ticindikenge waliyose mu mpingo Wacikhristu. Kweni wuli usange mwapambana maghanoghano na mbali panji mudumbu winu? Kasi ici cimutondeskaninge kufiska mulimo winu wa kucindika Mkhristu munyinu? Panji kasi musinthenge maghanoghano na kughanaghanira viwemi ivyo mteŵeti wa Ciuta uyo wakucita? Comene awo ŵali na mazaza ndiwo ŵakwenera kupwelelera comene kuti nyengo zose ŵacindikenge ŵabali ŵawo, ‘kuyuzga mskambo’ cara. (1 Pet. 5:3) Nadi, tili na mipata yinandi yakulongolera nchindi mu mpingo Wacikhristu uwo ukumanyikwa na kutemwana yumoza na munyake.—Ŵazgani Yohane 13:34, 35.
16, 17. (a) Cifukwa wuli nchakuzirwa kucindika ŵanthu wose, awo tikuŵapharazgira na awo ŵakutisuska wuwo? (b) Kasi ‘tikutumbika wuli ŵanthu wose’?
16 Ndipouli, tikucindika awo ŵali mu mpingo Wacikhristu pera yayi. Kale, Paulosi wakalembera Ŵakhristu kuti: “Nga ndi umo tiliri na mwaŵi, tiŵacitirenge wose uwemi.” (Gal. 6:10) Cingaŵa cakusuzga nadi kulondezga fundo iyi usange wanchito munyithu panji uyo tikusambira nayo sukulu wakutisuzga. Usange vyaŵa nthena, tikwenera kukumbuka mazgu agha: “Ungajikweŵeskanga na awo ŵakucita uheni.” (Sal. 37:1) Usange tingalondezga ulongozgi uwu ndikuti tingacindika na awo ŵakutisuska wuwo. Mwakuyana waka, para tikucita uteŵeti wa m’munda, kujiyuyura kungatovwira kuti tizgorenge ŵanthu wose “na kuzika na wofi,” panji nchindi. (1 Pet. 3:15) Kweniso umo tikuwonekera na kavwaliro kithu vingalongora kuti tikucindika awo tikuŵapharazgira.
17 Nadi, kwali tikucita vinthu na Ŵakhristu ŵanyithu panji awo ŵali kuwaro kwa mpingo, tikukhumba kuyezgayezga kulondezga ulongozgi uwu: “Tumbikani ŵanthu wose. Temwani ŵabali. Opani Ciuta. Tumbikaninge karonga.”—1 Pet. 2:17.
Kasi Mungazgora Wuli?
Kasi mungalongora wuli nchindi kwa:
• Yehova?
• Ŵalara ŵa mpingo na ŵalaŵiliri ŵakwendakwenda?
• Waliyose mu mpingo?
• Awo mukuŵapharazgira?
[Cithuzithuzi pa peji 23]
Ŵakhristu ŵakale ŵakacindikanga wupu wakulongozga
[Picutre on page 24]
Ŵalara mu caru cilicose ŵakucindika ŵalaŵiliri ŵakwendakwenda awo ŵakwimikika na Wupu Wakulongozga