Ŵawukirano, Kuzgani Khumbo la Kuteŵetera Yehova
“Kumbuka Mlengi wako mu mazuŵa gha uphya wako.”—MUPH. 12:1.
1. Kasi ŵana mu Israyeli ŵakaphalirika kucita vici?
VILIMIKA pafupifupi 3,500 ivyo vyajumpha, Mozesi uyo wakaŵa nchimi ya Yehova wakalangura ŵasofi na ŵanalume ŵalara ŵa Israyeli kuti: “Wunjikani ŵanthu, ŵanalume na ŵanakazi, na ŵana, . . . kuti ŵapulike na kusambira kuwopa Yehova Ciuta winu, na kupwelera kucita mazgu ghose gha dango ili.” (Dute. 31:12) Wonani kuti awo ŵakaphalirika kuti ŵawungane ŵakaŵa ŵanalume, ŵanakazi, na ŵana. Enya, ŵana nawo ŵakaŵa pakati pa ŵanthu awo ŵakaphalirika kuti ŵapulike, ŵasambire, na kulondezga ulongozgi wa Yehova.
2. Mu nyengo ya Ŵakhristu ŵakwambilira, kasi Yehova wakalongora wuli kuti wakughanaghanira ŵawukirano?
2 Mu nyengo ya Ŵakhristu ŵakwambilira, Yehova wakalutilira kughanaghanira ŵawukirano awo ŵakamuteŵeteranga. Mwaciyelezgero, wakakhuŵilizga mpositole Paulosi kulemba ulongozgi wa ŵawukirano mu makalata ghanyake agho wakalembera mipingo. (Ŵazgani Ŵaefeso 6:1; Ŵakolose 3:20.) Ŵawukirano awo ŵakapulikira ulongozgi uwu ŵakamumanya makora Dada wawo wakucanya ndipo wakaŵatumbika.
3. Kasi mazuŵa ghano ŵawukirano ŵakulongora wuli kuti ŵali na khumbo la kuteŵetera Ciuta?
3 Kasi mazuŵa ghano napo ŵawukirano ŵakupempheka kuti ŵawunganenge mwakuti ŵasope Yehova? Enya. Ntheura, ŵateŵeti wose ŵa Ciuta mbacimwemwe kuwona kuti ŵawukirano ŵanandi awo ŵakuteŵetera Ciuta ŵakupulikira ulongozgi wa Paulosi wakuti: “Tiyeni tighanaghanirane yumoza na munyake na kuciskirana ku citemwa na milimo yiwemi, kusulako cara kuwungana kwithu pamoza, umo kaliri kaluso ka ŵanji, kweni tikhwimiskanenge yumoza na munyake, ndipo comenecomene apo tikuwona zuŵa likuneng’enera.” (Heb. 10:24, 25) Kweniso, ŵana ŵanandi ŵakupharazga makani ghawemi gha Ufumu wa Ciuta lumoza na ŵapapi ŵawo. (Mat. 24:14) Cilimika cilicose ŵawukirano ŵanandi ŵakubapatizika, kulongora kuti ŵakutemwa Yehova kufumira pasi pa mtima, ndipo ŵakutumbikika cifukwa ca kuŵa ŵasambiri ŵa Khristu.—Mat. 16:24; Mrk. 10:29, 30.
Pulikirani Nchemo Mwaluŵiro
4. Mphawuli apo ŵawukirano ŵangamba kuteŵetera Ciuta?
4 Pa Mupharazgi 12:1 pakuti: “Kumbuka Mlengi wako mu mazuŵa gha uphya wako.” Kasi ŵawukirano mukukhumba kufika pa msinkhu wuli kuti mupulikire nchemo ya kusopa na kuteŵetera Yehova? Malemba ghakuyowoya yayi msinkhu uwo muwukirano wangacitira nthena. Ntheura, lekani kughanaghana kuti mucali ŵanici comene mwakuti mungafiska yayi kumupulikira Yehova na kumuteŵetera. Msinkhu ulije kanthu, ico mukuciskika nchakuti mupulikire nchemo iyi mwaluŵiro.
5. Kasi ŵapapi ŵangawovwira wuli ŵana ŵawo kuti ŵakure mwauzimu?
5 Mwaŵanandi mukovwirika na mupapi yumoza panji wose ŵaŵiri kuti mukure mwauzimu. Para mukovwirika na ŵapapi mbwenu mukuyana waka na Timote uyo wakuzunulika mu Baibolo. Kufuma waka pa ubonda, anyina a Yunike, na abuya ŵake a Loyisi ŵakamusambizganga malemba ghatuŵa. (2 Tim. 3:14, 15) Ndimo ŵapapi ŵinu ŵakwenera kuti ŵakumusambizgirani. Ŵakusambira namwe Baibolo, kulomba namwe lumoza, kuluta namwe ku maungano gha mpingo na ghakurughakuru, ndiposo mu uteŵeti wa m’munda. Mulimo wa kumusambizgani nthowa za Yehova uwo ŵapapi ŵinu ŵali kupika, ngwakuzirwa comene. Kasi mukuwonga kuti ŵakumutemwani na kumughanaghanirani?—Zinth. 23:22.
6. (a) Kuyana na Salmo 110:3, kasi Yehova wakukondwa na kusopa kwa mtundu wuli? (b) Kasi sono tidumbiskanenge vici?
6 Ndipouli, apo imwe ŵawukirano mukukura, Yehova wakukhumba kuti “mupime kwa mwaŵene ico nchiwemi na cakuzomerezgeka na khumbo lakufikapo la Ciuta,” nga umo Timote wakacitira. (Rom. 12:2) Usange mungacita nthena, mbwenu mucitenge milimo ya mpingo, cifukwa ca ŵapapi ŵinu yayi, kweni cifukwa cakuti mukukhumba kucita khumbo la Ciuta. Yehova wakondwenge usange mukumuteŵetera na mtima wose. (Sal. 110:3) Ntheura, kasi mungalongora wuli kuti mukukhumba kukuzga khumbo la kuteŵetera Yehova na kulondezga ulongozgi wake? Tidumbiskanenge nthowa zitatu zakuzirwa izo mungacitira nthena. Nthowa izi ni sambiro, lurombo, na nkharo. Tiyeni tisande yiliyose payekha.
Mumanyani Makora Yehova
7. Kasi Yesu wakalongora wuli kuti wakatemwanga kusambira Malemba, ndipo mbanjani awo ŵakamovwira?
7 Kusambira Baibolo zuŵa na zuŵa ni nthowa yakwamba iyo mungalongolera kuti mukukuzga khumbo la kuteŵetera Yehova. Para mukuŵazga Mazgu gha Ciuta nyengo zose, muŵenge ŵakukhorwa mwauzimu ndipo mulimanyenge makora Baibolo. (Mat. 5:3) Yesu wakacita makora pa nkhani iyi. Nyengo yinyake apo wakaŵa na vilimika 12, ŵapapi ŵake ŵakamusanga mu tempele, “wakhala pakati pa ŵasambizgi ndipo wakapulikizganga kwa iwo na kuŵafumba.” (Luka 2:44-46) Yesu wakamba kutemwa Malemba wacali mwanici, kweniso wakaghapulikiskanga. Kasi mbanjani awo ŵakamovwira? Tikukayika yayi kuti ŵakaŵa ŵapapi ŵake, Mariya na Yosefe. Ŵakaŵa ŵateŵeti ŵa Ciuta ndipo ŵakasambizga Yesu Malemba kufuma pa wanici.—Mat. 1:18-20; Luka 2:41, 51.
8. (a) Kasi ŵapapi ŵakwenera kwamba pawuli kusambizga ŵana ŵawo kutemwa Mazgu gha Ciuta? (b) Yowoyani ciyelezgero ico cikulongora kuti kusambizga ŵana kufuma pa ubonda nkhwakuzirwa.
8 Mazuŵa ghano, ŵapapi awo ŵakopa Ciuta nawo ŵakumanya kuti kovwira ŵana ŵawo kuti ŵatemwenge unenesko wa mu Baibolo kufuma pa wanici nkhwakuzirwa. (Dute. 6:6-9) Ivi ndivyo mudumbu Rubi wakacita mwana wake wakwamba Joseph wati wababika waka. Zuŵa lililose wakamuŵazgiranga Buku Lane la Nkhani za mu Baibolo. Apo Joseph wakakuranga, Rubi wakamovwira kusungilira pa mtima malemba ghanandi. Kasi Joseph vikamovwira nadi? Wati wamanya waka kuyowoya, wakatemwanga kuyowoya nkhani za mu Baibolo. Ndipo wakamba kuyowoya nkhani mu Sukulu ya Uteŵeti wa Ciuta apo wakaŵa na vilimika vinkhondi.
9. Cifukwa wuli nchakuzirwa kuŵazga Baibolo na kulanguruka pa ivyo mukuŵazga?
9 Mwaŵawukirano, muŵe na cizgoŵi ca kuŵazga Baibolo zuŵa lililose mwakuti mukure mwauzimu. (Sal. 71:17) Kasi kuŵazga Baibolo kungamovwirani wuli kuti mukure mwauzimu? Wonani ivyo Yesu wakayowoya mu lurombo ku Ŵawiske, wakati: “Kuti ŵaŵe na umoyo wamuyirayira, ŵakwenera kumumanyani imwe Ciuta waunenesko yekha.” (Yoh. 17:3) Nadi, apo mukusambira vinandi vya Yehova mumumanyenge makora na kumutemwa comene. (Heb. 11:27) Ntheura, nyengo yiliyose para mukuŵazga Baibolo, sambirani vinandi vyakukhwaskana na Yehova. Jifumbani kuti: ‘Kasi nkhani iyi yikunisambizgaci za Yehova? Kasi yikulongora wuli kuti Ciuta wakunitemwa na kunighanaghanira?’ Para mungalanguruka pa mafumbo agha mumanyenge umo Yehova wakughanaghanira, umo wakujipulikira ndiposo ivyo wakukhumba kwa imwe. (Ŵazgani Zintharika 2:1-5.) Nga ni Timote, namwe ‘mukhorwenge, ndipo mugomezgenge’ ivyo mukusambira mu Malemba, kweniso musopenge Yehova na mtima wose.—2 Tim. 3:14.
Lurombo Lukovwira Kuti Mutemwe Comene Yehova
10, 11. Kasi lurombo lukumovwirani wuli kukuzga khumbo la kuteŵetera Ciuta?
10 Nthowa yaciŵiri iyo mungakuzgira khumbo la kuteŵetera Yehova na mtima wose ni malurombo. Pa Salmo 65:2 tikuŵazga kuti: “Mwa ŵakupulika malurombo ‘mwe ŵamoyo wose tiŵizenge kwa Imwe.” Nangauli Ŵaisrayeli ndiwo ŵakaŵa mtundu wakupatulika wa Ciuta, kweni ŵalendo awo ŵakizanga ku tempele nawo ŵakaŵanga na mwaŵi wa kumulomba. (1 Mathe. 8:41, 42) Ciuta wakutemwera cara. Awo ŵakusunga malango ghake ŵali na cigomezgo cose kuti waŵapulikenge. (Zinth. 15:8) Mwaŵawukirano, namwe muli mu gulu la “ŵamoyo wose.”
11 Mukumanya kuti ubwezi wanadi wagona pa kuyowoyeskana. Mukwenera kuti mukusangwa kuphalirako mubwezi winu vyakusingo kwinu. Ntheura pera, para mukulomba kufumira pasi pa mtima, mukuphalira Mlengi winu vyakusingo kwinu. (Fil. 4:6, 7) Yowoyani kwa Yehova nga ni para mukuphalira mupapi panji mubwezi winu vyakusingo. Nakuti pali kukolerana kukuru pakati pa umo mukulombera na umo mukuwonera Yehova. Muwonenge kuti para ubwezi winu na Yehova ukukhora, mutemwenge comene kumulomba.
12. (a) Cifukwa wuli kulomba kukukhumba vinandi padera pa kuyowoya waka mazgu? (b) Nchivici cimovwiraninge kumanya kuti Yehova wali pafupi namwe?
12 Kweni kumbukani kuti kulomba kukukhumba vinandi padera pa kuyowoya waka mazgu. Kukukhwaska umo mukujipulikira mu mtima. Para mukulomba, longorani kuti mukumutemwa Yehova, mukumucindika, ndiposo mukumugomezga comene. Apo mukuwona umo Yehova wakuzgolera malurombo ghinu, mumanyenge kuti “Yehova wali pafupi na wose awo ŵakumucema.” (Sal. 145:18) Waŵenge pafupi namwe, wamupaninge nkhongono zakwimikirana na Dyabulosi ndiposo wamovwiraninge kuti mucitenge vinthu mwamahara.—Ŵazgani Yakobe 4:7, 8.
13. (a) Kasi mudumbu munyake wakawovwirika wuli cifukwa ca kuŵa paubwezi na Ciuta? (b) Kasi ubwezi na Ciuta ukumovwirani wuli kukana para ŵanyinu ŵakumucicizgani kucita vinthu viheni?
13 Wonani umo Cherie wakasangira nkhongono cifukwa ca kuŵa paubwezi wakukhora na Yehova. Apo wakaŵa ku sukulu ya sekondare, wakapokera vyawanangwa vinandi cifukwa cakuti wakaŵa na mahara mu kilasi, ndiposo cifukwa cakuti wakacitanga makora maseŵero. Wati wamalizga sukulu ya sekondare, wakapika mwaŵi wa masambiro ghapacanya. Cherie wakuti: “Nkhayezgeka comene na mwaŵi uwu, ndipo ŵasambizgi na ŵana ŵa sukulu ŵanyane ŵakanicicizganga kuti nizomere.” Kweni wakamanya kuti usange wangazomera masambiro ghapacanya, wamalirenge nyengo yinandi pa kuŵazga na kunozgekera maseŵero, ndipo waŵenge na nyengo yicoko comene yakuteŵetera Yehova. Kasi Cherie wakacita vici? Iyo wakuti, “Nkhati nalomba kwa Yehova, nkhakana mwaŵi uwu ndipo nkhamba upayiniya wanyengozose.” Kufika sono, wacita upayiniya wanyengozose kwa vilimika vinkhondi. Iyo wakuti: “Nkhudandawurapo yayi. Nkhukondwa pakumanya kuti ivyo nili kusankha vikukondweska Yehova. Usange munthu wakudangizga Ufumu wa Ciuta, vinthu vinyake vyose vikusazgikirako kwa iyo.”—Mat. 6:33.
Nkharo Yiwemi Yikulongora Kuti Muli na “Mtima Wakutowa”
14. Cifukwa wuli nkharo yinu yiwemi njakuzirwa kwa Yehova?
14 Nkharo yinu nayo yingalongora kuti mukuteŵetera Yehova na mtima wose. Yehova wakutumbika ŵawukirano awo ŵali na nkharo yiwemi. (Ŵazgani Salmo 24:3-5.) Apo wakaŵa mwana, Samuyeli wakakana kutolera nkharo yiheni ya ŵana ŵa Eli, Musofi Mukuru. Samuyeli wakamanyikwanga na nkharo yiwemi. Baibolo likuti: ‘Ndipo msepuka Samuyeli wakakulirakulira, wakaŵa wakulumbika na Yehova na ŵanthu wuwo.’—1 Sam. 2:26.
15. Kasi ni vifukwa wuli vinyake ivyo mukwenera kuŵira na nkharo yiwemi?
15 Tikukhala mu caru ico nchakuzura na ŵanthu ŵakujitemwa, ŵakujikuzga, ŵambura kupulikira ŵapapi, ŵambura kuwonga, ŵambura kugomezgeka, ŵakali, ŵakujitukumura, kweniso ŵakutemwa vyakusanguluska m’malo mwa kutemwa Ciuta. Izi ni nkharo zinyake ziheni izo Paulosi wakazunura. (2 Tim. 3:1-5) Ntheura, cingaŵa cakusuzga kuti muŵe na nkharo yiwemi pakati pa ŵanthu ŵaheni aŵa. Ndipouli, nyengo yiliyose para mukucita ico nchiwemi na kukana nkharo yiheni, mukulongora kuti muli ku cigaŵa ca muwuso wa Yehova. (Job 2:3, 4) Kweniso mukukhorwa pakumanya kuti mukupulikira pempho la Yehova lakuti: ‘Mwana wane, khala wavinjeru na kukondwereska mtima wane, mwakuti nimuzgore uyo wakunicenya.’ (Zinth. 27:11) Nakuti para mwamanya kuti Yehova wakukondwa namwe mukuzgenge khumbo la kumuteŵetera.
16. Kasi mudumbu munyake wakakondweska wuli mtima wa Yehova?
16 Apo wakaŵa muwukirano, mudumbu munyake zina lake Carol wakaskepelera ku fundo za mu Baibolo, ndipo ŵanji ŵakawona nkharo yake yiwemi. Nchivici cikacitika? Ŵana ŵanyake ŵa sukulu ŵakamugoskanga cifukwa cakuti wakasangikangapo yayi pa vikondwelero vya caru na vyakucitika vinyake, pakupulikira njuŵi yake yakusambizgika Baibolo. Nyengo zinyake vyakucitika ivi vikamupanga mwaŵi wa kulongosolera ŵanji vigomezgo vyake. Pakati pajumpha vilimika vinandi, Carol wakapokera kadi kufuma kwa munyake uyo wakaŵa nayo mu kilasi limoza. Munyake uyu wakalemba kuti: “Nyengo zose nkhakhumbanga kukumana nawe kuti nikuwonge. Nkharo yako yiwemi ndiposo umo ukacitiranga vinthu pakuŵa Mkhristu, kweniso umo ukakaniranga vikondwelero vya caru, vikawa pawaka cara. Ukaŵa Kaboni wa Yehova wakwamba uyo nkhakumana nayo.” Nkharo ya Carol yikamovwira comene munyake uyu, ndipo pakati pajumpha nyengo wakamba kusambira Baibolo. Mu kadi ilo wakalembera Carol wakati pajumpha vilimika 40 kufuma apo wakabapatizikira. Nga ni Carol, ŵawukirano imwe mukuskepelera ku fundo za mu Baibolo mungawovwira kuti ŵanthu ŵa mitima yiwemi ŵamanye Yehova.
Ŵawukirano Awo Ŵakulumba Yehova
17, 18. (a) Kasi mukujipulika wuli para mukuwona ŵawukirano mu mpingo? (b) Kasi ŵawukirano awo ŵakopa Ciuta ŵazamusanga vici munthazi?
17 Tose mu gulu la Yehova tili ŵakukondwa kuwona ŵawukirano ŵanandi awo ŵakusopa Yehova mwaunenesko. Ŵawukirano aŵa ŵakukuzga khumbo la kuteŵetera Yehova mwa kuŵazga Baibolo zuŵa na zuŵa, kulomba, ndiposo kuŵa na nkharo yakukolerana na khumbo la Ciuta. Ŵawukirano aŵa ŵakukondweska comene ŵapapi ŵawo ndiposo ŵanthu wose ŵa Yehova.—Zinth. 23:24, 25.
18 Munthazi, ŵawukirano ŵakugomezgeka ŵazamuŵa pakati pa ŵanthu awo ŵazamupona na kunjira mu caru ciphya ca Ciuta ico cili kulayizgika. (Uvu. 7:9, 14) Mu caru ciphya, ŵazamutumbikika comene cifukwa ŵazamumumanya makora Yehova, ndipo ŵazamumulumba kwamuyirayira.—Sal. 148:12, 13.
Kasi Mungalongosora?
• Kasi ŵawukirano ŵangasopa wuli Yehova?
• Para mukuŵazga Baibolo, cifukwa wuli kulanguruka nkhwakuzirwa?
• Kasi lurombo lukumovwirani wuli kuti musendelere kwa Yehova?
• Kasi nchivici cikucitika para Mkhristu wali na nkharo yiwemi?
[Cithuzithuzi pa peji 5]
Kasi mukuŵazga Baibolo zuŵa lililose?