NKHANI YAKUSAMBIRA 22
SUMU 15 Lumbani Mwana Wakwamba wa Yehova
Zina la Yehova Ndakuzirwa Chomene kwa Yesu
“Naŵamanyiska zina linu ndipo nilutilirenge kuŵamanyiska.”—YOH. 17:26.
FUNDO YIKURU
Umo Yesu wakachitira kuti wamanyiske ŵanthu zina la Yehova kweniso umo walituŵiskira na kulithuwuska.
1-2. (a) Kasi Yesu wakachita vichi pa usiku wakuti namachero wakomekenge? (b) Kasi tidumbiskanenge mafumbo wuli mu nkhani iyi?
PAKAŴA pa Chinayi namise, Nisani 14, 33 C.E., ndipo Yesu wakaŵa pafupi kupelekeka, kweruzgika, kukanika, kutambuzgika, na kukomeka. Wakaŵa wamalizga waka kurya chakurya chapadera mu chipinda cha muchanya na ŵapositole ŵake ŵakugomezgeka. Pamanyuma pa chakurya ichi, Yesu wakaphalira ŵapositole ŵake mazgu ghanyake ghaumaliro ghakukhozga chomene. Ndipo pambere wose ŵandawukemo mu chipinda ichi, Yesu wakapeleka lurombo lwapadera chomene. Mpositole Yohane wakalilemba lurombo ulu, ndipo lukusangika mu Yohane chaputara 17.
2 Kasi lurombo lwa Yesu lukuvumbura vichi vyakukhwaskana na ivyo wakafipanga navyo mtima pa nyengo iyo? Kasi lurombo ulu lukulongora kuti ntchivichi chikaŵa chakuzirwa kwa iyo apo wakachitanga uteŵeti wake pa charu chapasi? Tiyeni tidumbiskane mazgoro gha mafumbo agha.
“NAŴAMANYISKA ZINA LINU”
3. Kasi Yesu wakayowoya vichi vyakukhwaskana na zina la Yehova, ndipo wakang’anamurangachi? (Yohane 17:6, 26)
3 Mu lurombo lwake, Yesu wakati: “Naŵamanyiska zina linu.” Nakuti kaŵiri kose, wakazunura kuti waŵamanyiska zina la Yehova ŵasambiri ŵake. (Ŵazgani Yohane 17:6, 26.) Kasi wakang’anamurangachi? Kasi wakaŵavumbulira zina ilo iwo ŵakalimanyanga yayi? Ŵasambiri ŵa Yesu ŵakaŵa Ŵayuda, ntheura ŵakalimanyanga kale zina la Chiuta lakuti Yehova. Zina ili likusangika masauzandi ghanandi mu Malemba Ghachihebere. Ntheura apa Yesu wakayowoyanga vya zina lenecho la Chiuta yayi, kweni ivyo likwimira. Yesu wakawovwira ŵasambiri ŵake kumumanya makora Yehova, kusazgapo khumbo lake, milimo yake, na mikhaliro yake, ndipo wakalongosora makora chomene kuluska umo waliyose wangalongosolera.
4-5. (a) Yowoyani chiyelezgero cha umo zina la munthu munyake lingaŵira lapadera kwa ise. (b) Kasi ŵasambiri ŵa Yesu ŵakamumanya wuli makora Yehova?
4 Kuti tipulikiske makora, tiyelezgere kuti mu mpingo winu muli mulara munyake uyo ni dokotala, zina lake David. Mubali uyu mwamumanya kwa vyaka vinandi. Kweni zuŵa linyake mwalwara ndipo mukukhumbikwira wovwiri wa ku chipatala. Ŵamunyamulirani ku chipatala uko mubali uyu wakugwira, ndipo mubali uyu wagwiliskira ntchito luso lwake na kuponoska umoyo winu. Kasi sono zina la mubali uyu mungamba kuliwona mwapadera chomene? Enya! Mubali uyu mungamba kumuwona kuti ni mubali waka mulara yayi kwa imwe, kweni ni dokotala uyo waponoska umoyo winu.
5 Mwakuyana waka, ŵasambiri ŵa Yesu ŵakamanyanga kale zina la Yehova. Kweni sono zina la Yehova likaŵa lapadera chomene kwa iwo chifukwa cha uteŵeti wa Yesu. Chifukwa wuli tingayowoya nthena? Chifukwa chakuti Yesu wakayezganga Adada ŵake pa chilichose icho wakayowoyanga na kuchita. Ntheura ŵapositole ŵake ‘ŵakamumanya’ makora Yehova chifukwa ŵakategherezganga ivyo wakasambizganga kweniso kuwona umo wakachitiranga vinthu na ŵanthu.—Yoh. 14:9; 17:3.
“ZINA LINU ILO MWANIPA INE”
6. Kasi Yesu wakang’anamurangachi apo wakati Yehova wamupa zina lake? (Yohane 17:11, 12)
6 Mu lurombo lwake, Yesu wakalombera ŵasambiri ŵake kuti: “Ŵavikilirani chifukwa cha zina linu ilo mwanipa ine.” (Ŵazgani Yohane 17:11, 12.) Kasi ivi vikang’anamuranga kuti sono Yesu wachemekenge kuti Yehova? Yayi. Wonani kuti mu lurombo lwake, apo Yesu wakayowoyanga vya zina la Yehova, wakati “zina linu.” Ntheura zina la Yehova likazgoka zina la Yesu yayi. Ipo kasi wakang’anamurangachi apo wakati zina la Chiuta likapika kwa iyo? Chakwamba, Yesu wakimiranga Yehova ndipo wakaŵa Muyowoyeri wake. Wakiza mu zina la Adada ŵake, ndipo wakachita milimo yinandi yankhongono mu zina lawo. (Yoh. 5:43; 10:25) Chachiŵiri, zina la Yesu likung’anamura “Yehova Ntchiponosko.” Nadi, zina la Chiuta likakolerananga chomene na zina la Yesu.
7. Yowoyani chiyelezgero icho chikulongora umo Yesu wakayowoyeranga mu zina la Yehova.
7 Kuti tipulikiske, tingayelezgera na munthu uyo wakwimira charu chinyake. Nyengo zinyake munthu uyu wangayowoya m’malo mwa muwusi wa charu chake. Ntheura mazgu agho mwimiliri uyu wangayowoya ghakuŵa ghakuzirwa nga umo vingaŵiraso para wangayowoya ni muwusi iyomwenecho. Mwakuyana waka, Yesu wakimiranga Adada ŵake a Yehova ndipo wakayowoyanga ku ŵanthu mu zina lawo.—Mat. 21:9; Luka 13:35.
8. Kasi zina la Yehova likaŵa “mwa” Yesu munthowa wuli pambere wandize pa charu chapasi? (Ekisodo 23:20, 21)
8 Pakufiska udindo wake nga Mazgu, Yesu wakateŵeteranga nga Muyowoyeri wa Yehova pa kupeleka uthenga na ulongozgi ku ŵana ŵa Chiuta ŵauzimu kweniso ku ŵanthu. (Yoh. 1:1-3) Yesu wakwenera kuti ndiyo wakaŵa mungelo uyo Yehova wakamutuma kuti wapwelelerenge Ŵaisrayeli apo ŵakaŵa mu mapopa. Apo Yehova wakaphaliranga Ŵaisrayeli kuti ŵamupulikirenge mungelo uyu, wakati: “Chifukwa zina lane lili mwa iyo.”a (Ŵazgani Ekisodo 23:20, 21.) Zina la Yehova likaŵa “mwa” Yesu munthowa yakuti Yesu wakwimira Yehova ndipo ndiyo wakudangilira pa kutuŵiska zina la Adada ŵake.
“ADADA, CHINDIKANI ZINA LINU”
9. Kasi Yesu wakaliwonanga wuli zina la Yehova? Longosorani.
9 Nga umo tawonera kale, nanga ni apo Yesu wakaŵa wandize pa charu chapasi, zina la Yehova likaŵa lakuzirwa chomene kwa iyo. Lekani apo wakaŵa pa charu chapasi, mu chilichose icho wakachitanga wakalongoranga kuti zina la Yehova ndakuzirwa kwa iyo. Apo wakaŵa pafupi kumalizga uteŵeti wake, Yesu wakapempha Adada ŵake kuti: “Adada, chindikani zina linu.” Nyengo yeneyiyo, Adada ŵake ŵakazgora mu mazgu ghankhongono kufuma kuchanya kuti: “Nalichindika ndipo nilichindikengeso.”—Yoh. 12:28.
10-11. (a) Kasi Yesu wakachindika wuli zina la Yehova? (Wonaniso chithuzi.) (b) Chifukwa wuli zina la Yehova likwenera kutuŵiskika na kuthuwuskika?
10 Yesu nayo wakalichindika zina la Awiske. Mwawuli? Nthowa yimoza iyo wakachitira nthena, ndiyo kuvumbulira ŵanthu mikhaliro yawo yapadera kweniso milimo yawo. Ndipouli, wakachitaso vinandi pakuchindika zina ili. Zina la Yehova likenerangaso kutuŵiskika kweniso lumbiri lwake lukeneranga kuthuwuskika.b Yesu wakalongora umo vinthu ivi vikaŵira vyakuzirwa apo wakasambizganga ŵalondezgi ŵake lurombo lwa chiyelezgero. Iyo wakati: “Adada ŵithu imwe muli kuchanya, zina linu lituŵiskike.”—Mat. 6:9.
11 Chifukwa wuli zina la Yehova likwenera kutuŵiskika na kuthuwuskika? Chifukwa chakuti mu munda wa Edeni, Satana Dyabulosi wakamuyuyura Yehova Chiuta kweniso kumuyowoyera utesi. Satana wakati Yehova ni mutesi ndipo wakaŵanoranga vinthu viwemi chomene Adamu na Eva. (Gen. 3:1-5) Pakuchita nthena Satana wakang’anamurangaso kuti Yehova wakuchita vinthu munthowa yakwenelera yayi. Mautesi gha Satana ghakananga chomene lumbiri lwa Yehova panji kuti zina lake. Kufuma apo, mu mazuŵa gha Yobu, Satana wakayowoya kuti wose awo ŵakuteŵetera Yehova ŵakuchita nthena chifukwa cha kukhumba kanthu kanyake kwa Chiuta. Satana wakayowoyaso kuti palije munthu uyo wakumutemwa zanadi Yehova mwakuti wangalutilira kumuteŵetera usange wasangana na masuzgo. (Yobu 1:9-11; 2:4) Ntheura pakakhumbikwiranga nyengo kuti uyo ni mutesi wamanyikwe, Yehova panji Satana.
Yesu wakasambizga ŵalondezgi ŵake kuzirwa kwa kutuŵiska zina la Chiuta (Wonani ndime 10)
“NKHUPELEKA UMOYO WANE”
12. Kasi Yesu wakaŵa wakunozgeka kuchita vichi chifukwa cha kutemwa zina la Yehova?
12 Chifukwa chakuti wakatemwanga Yehova, Yesu wakakhumbanga kuchita vyose ivyo wangafiska kuti watuŵiske na kuthuwuska zina la Yehova. Yesu wakati: “Nkhupeleka umoyo wane.” (Yoh. 10:17, 18) Nakuti wakaŵa wakunozgeka na kufwa wuwo chifukwa cha zina la Yehova.c Ŵanthu ŵakwamba ŵaŵiri ŵakufikapo, Adamu na Eva, ŵakagalukira Yehova na kuŵa ku chigaŵa cha Satana. Kweni Yesu wakaŵa wakunozgeka kwiza pa charu chapasi na kulongora umo wakumutemwera Yehova. Yesu wakachita nthena pakupulikira Yehova pa chilichose icho wakachita na kuyowoya. (Heb. 4:15; 5:7-10) Wakalutilira kugomezgeka m’paka apo wakafwira nyifwa yakuŵinya chomene pa khuni lakusuzgikirapo. (Heb. 12:2) Pakuchita nthena, wakalongora kuti wakumutemwa chomene Chiuta kweniso zina lake.
13. Chifukwa wuli Yesu wakaŵa wakwenelera kulongora kuti Satana ni mutesi? (Wonaniso chithuzi.)
13 Kwizira mu vyakuchita vyake, Yesu wakalongora kuti Satana ndiyo ni mutesi, Yehova yayi. (Yoh. 8:44) Yesu wakamumanyanga makora Yehova kuluska munthu waliyose uyo wali kuŵako. Usange chinyake chiŵengepo chaunenesko pa vinthu ivyo Satana wakayowoya vyakukhwaskana na Yehova, Yesu wakatenge wamanyenge. Kweni Yesu wakaŵikapo mtima kuvikilira zina la Yehova. Nanga ni apo vikawonekanga nga kuti Yehova wamujowora, Yesu wakaŵa wakunozgeka kufwa m’malo mwa kugalukira Adada ŵake ŵakutemweka.—Mat. 27:46.d
Vyose ivyo Yesu wakachitanga vikalongora pakweru kuti Satana ndiyo ni mutesi, Yehova yayi (Wonani ndime 13)
“NAMALIZGA MULIMO UWO MUKANIPA”
14. Kasi Yehova wakamutumbika wuli Yesu chifukwa cha kugomezgeka kwake?
14 Mu lurombo lwake ulo wakayowoya pa usiku wakuti machero wafwenge, Yesu wakati: “Namalizga mulimo uwo mukanipa.” Iyo wakagomezga kuti Yehova wamutumbikenge chifukwa cha kugomezgeka kwake. (Yoh. 17:4, 5) Nakuti Awiske ŵakamukoleska pasi yayi. Yehova wakazomerezga yayi kuti Yesu wakhalilire mu dindi. (Mil. 2:23, 24) Wakamuwuska Yesu na kumupa udindo wapachanya chomene kuchanya. (Fil. 2:8, 9) Pamanyuma, Yesu wakamba kuwusa nga ni Themba la Ufumu wa Chiuta. Kasi Ufumu uwu uzamufiska vichi? Yesu wakapeleka zgoro la fumbo ili apo wakasambizganga ŵasambiri ŵake kulomba. Wakati: “Ufumu winu wize. Khumbo [la Yehova] lichitike pano pasi nga nkhuchanya.”—Mat. 6:10.
15. Kasi Yesu wazamuchitaso vichi?
15 Sonosono apa munthazi, Yesu warwenge nkhondo na ŵalwani ŵa Chiuta na kuparanya ŵaheni wose pa Aramagedoni. (Chivu. 16:14, 16; 19:11-16) Kufumapo apo, wazamuponya Satana mu “chizongwe,” ndipo wazamuŵa nga wafwa waka. (Chivu. 20:1-3) Mu Muwuso wake wa Vyaka 1,000, Yesu wazamuwezgerapo mtende pa charu chapasi ndipo ŵanthu ŵazamuŵaso ŵakufikapo. Wazamuwuska ŵakufwa. Wazamuzgora charu chose kuŵa paradiso. Khumbo la Yehova lizamufiskika nadi.—Chivu. 21:1-4.
16. Kasi umoyo uzamuŵa wuli para Vyaka 1,000 vya Muwuso wa Yesu vyamara?
16 Kasi ntchivichi chizamuchitika para Vyaka 1,000 vya Muwuso wa Yesu vyamara? Kwananga uko kuli kwiza chifukwa cha Adamu kuzamuŵa kuti kwamara. Ŵanthu ŵazamukhumbikwiraso kupempha yayi kuti ŵagowokereke zakwananga zawo pasi pa sembe yakuwombora, kweniso ŵazamukhumbikwiraso muphemaniski yayi panji ŵasembe. Ndipo “mulwani waumaliro, nyifwa [ya Adamu], [wazamuŵa kuti waparanyika].” Mu madindi muzamuŵavya kanthu. Ŵakufwa ŵazamuŵa kuti ŵawuskika. Ndipo waliyose pa charu chapasi wazamuŵa wakufikapo.—1 Kor. 15:25, 26.
17-18. (a) Kasi ntchivichi chizamuchitika paumaliro wa Muwuso wa Vyaka 1,000? (b) Kasi Yesu wazamuchita vichi para wamalizga kuwusa? (1 Ŵakorinte 15:24, 28) (Wonaniso chithuzi.)
17 Kasi ntchivichi chinyake chizamuchitika paumaliro wa Vyaka 1,000 vya Muwuso wa Yesu? Pazamuchitikaso chinthu chinyake chapadera chomene. Nkhani yakukhwaskana na kutuŵiskika kwa zina la Yehova yizamuŵa kuti yamara. Chifukwa wuli? Mu munda wa Edeni, Satana wakati Yehova ni mutesi ndipo ŵanthu wakuŵawusa mwankhaza. Kufuma waka panyengo iyi, zina la Yehova latuŵiskika kanandi waka na ŵanthu awo ŵakumupulikira na kumuchindika. Ntheura paumaliro wa Vyaka 1,000 vya Muwuso wake, lumbiri lwa Yehova luzamuŵa kuti lwathuwuskika mwakukwana. Yehova wazamuŵa kuti walongora wose awo ŵakukayikira kuti iyo ni Dada withu wakuchanya uyo ngwachitemwa nadi.
18 Paumaliro wa vyaka ivi, waliyose wazamuŵa kuti wakumanya kuti Satana ni mutesi. Kasi Yesu wazamuchita vichi para wamalizga kuwusa? Kasi wazamuchita nga ni Satana na kugalukira Yehova? Yayi. (Ŵazgani 1 Ŵakorinte 15:24, 28.) Yesu wazamuwezgera Ufumu kwa Awiske. Nayo wazamujilambika ku muwuso wa Yehova. Nadi, mwakupambana na Satana, Yesu ngwakunozgeka kuwezgera chilichose kwa Awiske chifukwa wakuŵatemwa.
Yesu wakuwezgera kwa Yehova Ufumu pamanyuma pa Vyaka 1,000 vya Muwuso wake (Wonani ndime 18)
19. Kasi zina la Yehova ndakuzirwa wuli kwa Yesu?
19 Lekani Yehova wakaŵa wakukhumbisiska kupeleka zina lake kwa Yesu. Yesu wakalongora mwakufikapo umo Awiske ŵaliri. Ntheura, kasi zina la Yehova ndakuzirwa wuli kwa Yesu? Ndakuzirwa kuluska chinthu chilichose. Wakaŵa wakunozgeka kufwa chifukwa cha zina ili, ndipo ngwakunozgeka kuzakawezgera chilichose kwa Yehova paumaliro wa Muwuso wake wa Vyaka 1,000. Kasi tingamuyezga wuli Yesu? Tizamudumbiskana zgoro la fumbo ili mu nkhani yakulondezgapo.
SUMU 16 Lumbani Ya Chifukwa cha Mwana Wake Wakuphakazgika
a Nyengo zinyake ŵangelo ŵakimiranga Yehova para ŵakupeleka uthenga mu zina lake. Lekani mu Baibolo muli nyengo izo mungelo wakuyowoyeka nga kuti ni Yehova. (Gen. 18:1-33) Nangauli Malemba ghakuyowoya kuti Mozesi wakapokera Dango kufuma kwa Yehova, kweni mavesi ghanyake ghakulongora kuti Yehova wakagwiliskira ntchito ŵangelo kupeleka Dango lake ili.—Lev. 27:34; Mil. 7:38, 53; Gal. 3:19; Heb. 2:2-4.
b MAZGU GHALONGOSOREKA: “Kutuŵiska” chikung’anamura kuchindika, kweniso kuwona kuti ntchituŵa. “Kuthuwuska” chikung’anamura kuvikilira lumbiri lwa munthu munyake uyo ŵakumuyowoyera utesi, kumusesa, na kulongora kuti munthu uyo ŵakumupusikizgira waka.
c Nyifwa ya Yesu yili kupelekaso nthowa yakuti ŵanthu ŵazakasange umoyo wamuyirayira.
d Wonani “Mafumbo Ghakufuma ku Ŵaŵazgi” mu Gongwe la Mulinda la Epulero 2021, peji 30-31.