Manyani Umo Mukwenera Kuzgolera

MAFUMBO ghanyake ghakuyana waka na mphukira ya mboholi. Kweni mboholi yeneco yikubisama pasi mu dongo. Mwakuyana waka, nyengo zinandi nkani iyoyene ndiyo njakuzirwa kuruska fumbo ilo lafumbika.

Nangauli muntu uyo wafumba fumbo wangaŵa wakunweka kuti mumuzgore fumbo lake, kweni kuti muzgore makora fumbo ilo, mukwenera kumanya danka khumbo lake. (Yoh. 16:12) Nga ndi umo Yesu wakayowoyera ku ŵapostole ŵake, nyengo zinyake muntu wakufumba fumbo lakuti lingamwandulira cara.—Mil. 1:6, 7.

Malemba ghakutinjirikizga kuti: “Mazgu ghinu ghaŵe na ucizi mazuŵa ghose, ghakulungika na mcere, kuti mumanye umo mukwenera kumuzgorera yumoza na yumoza.” (Kol. 4:6) Anteura, pambere tindazgore, tingaghanaghaniranga waka zgoro la fumbo ilo cara, kweniso tikwenera kughanaghanira ntowa iyo tizgorerenge fumbo ilo.

Manyani Cilato ca Uyo Wamufumbani

Ŵasaduki ŵakayezga kumuthya Yesu mwakumufumba fumbo lakukhwaskana na ciwuka ca mwanakazi uyo wakatengwa kwa nyengo zinandi. Ndipouli, Yesu wakamanya kuti ŵantu aŵa ŵakagomezganga mu ciwuka cara. Mukuzgora kwake, iye wakazgora fumbo lawo mwakuvumbura cilato cawo ciheni ico cikaŵapangiska kuti ŵamufumbe fumbo ilo. Mwakuzgora mwaluso ndiposo mwakuyowoya nkani yakumanyikwa makora ya mu Malemba, Yesu wakayowoya fundo iyo panyake iwo ŵakaghanaghanirapo cara. Zgoro la Yesu likarongora pakweru kuti Ciuta wazamuwuska nadi ŵantu ŵakufwa. Zgoro lake likazukumiska ŵarwani ŵake, ndipo cifukwa ca ici, iwo ŵakacita wofi kuti ŵamufumbeso mafumbo ghanyake.—Luka 20:27-40.

Kuti mumanye umo mukwenera kuzgolera fumbo, cakudanga mukwenera kumanya cilato ca awo ŵamufumbani na kuwona vintu ivyo vingaŵa vyacandulo kwa iwo. Mwaciyerezgero, munyinu uyo mukusambira naye panji munyinu uyo mukugwira naye lumoza ncito wangamufumbani cifukwa ico mukulekera kukondwelera Krisimasi. Ncifukwa wuli iye wafumba fumbo ilo? Kasi iye wakukhumba nadi kumanya unenesko wa nkani iyi, panji wakughanaghana waka kuti mukunoreka vintu viweme? Kuti mumanye, mufumbani cifukwa ico wafumbira fumbo ilo. Nteura imwe namwe zgorani mwakwenerera. Mungagwiriskiraso ncito mwaŵi uwu kumuphalira iye kuti mwakurondezga urongozgi wa mu Baibolo, tili ŵakuvikilirika ku vikhuŵazgo na kuzotofyeka, vintu ivyo ŵantu ŵanandi ŵakukumana navyo pa cikondwelero canteura ici.

Tiyerezgere kuti mwacemeka kuti mukayowoye nkani yakukhwaskana na Ŵakaboni ŵa Yehova pamaso pa ŵasambiri. Panyuma pakuti mwaŵalongosolera, mutepanji iwo ŵangafumba mafumbo. Usange mafumbo ghawo ngakuti ŵakukhumba kumanya nadi unenesko, ipo ŵazgorani makora kuti ŵapulikiske. Usange mafumbo agho ghakuyowoya za thinko ilo ŵantu ŵa mu cigaŵa ico ŵali nalo kurazga ku Ŵakaboni ŵa Yehova, imwe mukwenera kurongosora fundo zinandiko mwakudumura kuti muŵaphalire cifukwa ico ŵantu ŵaliri na thinko ilo, ndiposo longosorani cifukwa ico Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakudemelera ku vipimo vya Baibolo. Kanandi mafumbo ghanteura agho ghakuŵa ghakuti ŵategherezgi ŵinu ŵakukhumba kumanya unenesko, ndipo imwe lekani kughanaghana kuti ŵakukhumba kupindikana waka namwe, nangauli kafumbiro kawo kangaŵa kambura kwenerera. Pa cifukwa ici, ugwiriskireni ncito mwaŵi uwu kuti muŵalongosolere makora ŵategherezgi ŵinu. Ŵaphalirani fundo zaunenesko, mwakusazgirapo, ŵaphalireni vigomezgo vithu mwakugwiriskira ncito Malemba.

Kasi muzamucita wuli para muntu uyo walikumulembani ncito wakukana kumupani holide kuti murute ku ungano wa cigaŵa? Cakudanga pulikiskani ivyo wakuyowoya. Kasi mukughanaghana kuti kuzakagwira ncito kwa maora ghakusazgikira nyengo yinyake kuntazi kungazakawovwira? Usange mungamuphalira kuti urongozgi uwo tikusambira pa maungano ghithu gha cigaŵa ukutovwira kuti tiŵe ŵancito ŵakugomezgeka, kasi iye wangakolerana namwe? Usange mungarongora kuti ndimwe muntu wancindi, nyengo zinyake nayeso wangamovwirani kuti mucite vintu ivyo mukumupempa. Kweni wuli usange wakukhumba kuti imwe mucite cintu ico ncambura kwenelera? Kanani makoraghene, ndipo longosorani cifukwa ico mwakanira mwakuyowoya fundo yakufumira mu Malemba. Kasi bwana winu wangapulikiska makora usange imwe mungamuphalira kuti muntu uyo wakuyowoya utesi, panji uyo wangakolerana naye bwana winu kuti wize na vintu vya kwiba kwa iye, muntu wanteura uyu cikuŵaso cipusu comene kuti wazakayowoye utesi kwa bwana winu panji kumwibiraso?

Mutepanji ndimwe musambiri uyo mukukhumba cara kucita milimo yinyake pa sukulu iyo yikususkana na Baibolo. Cakuti mumanye ncakuti vigomezgo vinu vikupambana na vya musambizgi winu, ndipo iye wali na mazaza ghakuti waliyose mu kalasi lake wacite vintu mwakuyana na umo iye wakukhumbira. Anteura masuzgo agho muli nagho imwe ndi (1) kucita ivyo iye wakukhumba, (2) kurongosora kwa iye cigomezgo cinu na (3) kuskepelera ku vintu ivyo imwe mukumanya kuti vikondweskenge Yehova. Kuti vintu viyende makora, pali vinandi vyakukhumbikwira kuti mucite kuruska kuyowoya waka vigomezgo vinu kwa iye. (Zinth. 15:28) Usange ndimwe mwanici, ŵadada na ŵamama ŵinu ŵamovwiraninge umo mungakayowoyera.

Nyengo zinyake cikhumbikwirenge kuti mukasuske utesi uwo muntu munyake wamazaza wamuteterani. Mupolisi, mwimiliri wa boma, panji mweruzgi wangamurangurani kuti muzgore mafumbo ghakukhwaskana na dango linyake ilo liri kuŵikika, panji kuti mukalongosore vintu ivyo vikususkana na Cikristu, panjiso kuti mukalongosore vifukwa ivyo mukulekera kucita vintu vinyake vya caru nga ndi kugwadira ndembera panji kwimba sumu ya mtundu wa caru cinu. Kasi mwamuzgora wuli? Baibolo likunjirikizga kuti mukazgore ‘mwakuzika na ncindi.’ (1 Pet. 3:15) Jifumbani cifukwa ico mafumbo agho ghafumbikira, ndipo panyuma pake ŵawongani cifukwa cakufumba mafumbo agho. Para mwaŵawonga mucitengeci? Mpostole Paulos wakayowoya za civikiliro ico marango gha boma la Roma ghakaperekanga ku muntu, anteura imwe namwe mungazunura marango gha boma agho ghakupereka civikiliro ku muntu, ndipo ghaŵe ghakukolerana na nkani yinu. (Mil. 22:25-29) Mutepanji kuyowoya umo Ŵakristu ŵakudanga ŵakacitira, ndiposo umo Ŵakaboni ŵa Yehova pa caru cose capasi ŵakucitira kungawovwira awo ŵamufumbani kuti ŵapulikiske makora za kimiro kinu. Mwakusazgirapo, mungaŵaphalira kuti kuzirwiska muwuso wa Ciuta kukutipangiska kuti tiŵe ŵantu ŵakugomezgeka comene ku marango gha ŵantu para igho ghakuleka kususkana na Ciuta. (Rom. 13:1-14) Para mungayowoya fundo zose izi, mbwenu fundo yakufumira mu Baibolo yakuyowoya za kimiro kinu ŵangayipulikiska makora.

Umo Uyo Wamufumbani Wakuwonera Malemba

Peneapo mukughanaghanira cakuti muzgore, cakudanga mukwenera kumanya umo uyo wamufumbani wakuwonera Malemba Ghakupatulika. Umu ndimo Yesu wakacitira apo wakazgoranga fumbo la Ŵasaduki lakukhwaskana na ciwuka. Cifukwa cakumanya kuti iwo ŵakagomezganga vyakulembeka na Moses, Yesu wakazgora fumbo lira kufumira mu limoza mwa mabuku ghankondi ghakwambilira gha mu Baibolo. Iye wakayowoya mwanteura: “Kuti ŵakufwa ŵakuwuskika, Moses nayo wakarongora.” (Luka 20:37) Imwe namwe mungacita mwakuyana waka mwakuzunura malemba gha mu Baibolo agho mutegherezgi winu wakughamanya.

Wuli usange mutegherezgi winu wakuzirwiska comene cara Baibolo? Wonani umo mpostole Paulos wakacitira panyengo iyo wakayowoyanga mu Areopago, nga ndi umo palembekera pa Milimo 17:22-31. Iye wakayowoyanga unenesko wa mu Malemba mwambura kuzunura mwakudunjika kufuma mu Baibolo. Para ncakwenerera, namwe mungacita nteura. Mu vigaŵa vinyake, pakuŵa kudumbiskana na muntu kwa nyengo zinandi pambere mundambe kuŵazga Baibolo. Para mukukhumba kumuphalira kuti muŵazgenge Baibolo, cakudanga mukwenera kumuphalira vifukwa ivyo muŵazgirenge Baibolo, mu malo mwakukoserezga waka kuti Baibolo ndi Mazgu gha Ciuta. Imwe khumbo linu likwenera kuŵa lakuti mumuphalire ivyo Ciuta walinganizga kuzakacita. Murongorani mutegherezgi winu ivyo Baibolo likuyowoya. Kumbukirani kuti Baibolo ilolene liri na cikoka cikuru comene kuruska cintu cinyake cilicose ico tingayowoya.—Heb. 4:12.

“Ghaŵe na Ucizi Mazuŵa Ghose”

Ncintu cakuzirwa comene kuti mazgu gha ŵateŵeti ŵa Yehova ghakwenera ‘kuŵa na ucizi mazuŵa ghose, ghakulungika na mcere,’ nga ndi umo Yehova iyemwene ngwaucizi! (Kol. 4:6; Ex. 34:6) Ici cikung’anamura kuti tikwenera kuyowoya mwawezi, nangauli ukhaliro ungaŵa wambura kwenerera kuti tiyowoye nteura. Mazgu ghithu ghakwenera kuŵa ghakukondweska, kuti ghaganyavu panji ghambura fundo yeneco cara.

Ŵantu ŵanandi mazuŵa ghano ŵakukumana na masuzgo ghanandi comene, ndipo nyengo zose ŵakuneneka. Mwanteura, para tingafikira ŵantu ŵanteura aŵa, iwo nyengo zinyake ŵangayowoya mwaganyavu. Para iwo ŵatiyowoyera mwaganyavu, kasi ise ticitenge wuli? Baibolo likuyowoya kuti: “Zgoro lakuzika likuwezga ukari.” Zgoro lakuzika lingasintaso mtima wa muntu uyo wakususka. (Zinth. 15:1; 25:15) Para tingayowoya mwawezi ku ŵantu awo ŵakukumana na masuzgo zuŵa na zuŵa, mbwenu cingaŵa cipusu comene kuti ŵategherezge makani ghawemi agho tikupharazga kwa iwo.

Tilije nyengo yakukweserana na awo ŵakuleka kuzirwiska unenesko. Kweni khumbo lithu ndakuti tisande vya mu Malemba na ŵantu awo ŵangazomerezga kuti tidumbiskane nawo. Kwali tikumane na ukhaliro wuli, kweni nyengo zose tikwenera kuzgora muntu mwawezi ndiposo tikwenera kumusimikizgira kuti vilayizgo vyose vya Ciuta vizamufiskika nadi.—1 Tes. 1:5.

Kupanga Cakusanka na Nkani za Njuŵi Yithu

Para musambiri wa Baibolo panji musopi munyithu watifumba fumbo la umo wangacitira na ukhaliro uwo walimo, kasi mukwenera kumuzgora wuli muntu uyu? Mutepanji zgoro mukulimanya. Kweni manyani kuti cakusanka cilicose ico muntu wakupanga cikuŵa na cakufumapo cake. (Gal. 6:5) Mpostole Paulos wakalongosora kuti iye wakakhuŵirizga ŵantu awo wakaŵapharazgira kuti ‘ŵapulikire na cipulikano.’ (Rom. 16:26) Ici nciyerezgero ciweme cakuti ticirondezge. Muntu uyo wakupanga vyakusanka kuti wakondweske musambizgi wake wa Baibolo panji ŵantu ŵanji, mbwenu muntu wanteura uyo ndi mteŵeti wa ŵantu, ndiposo umoyo wake ukurongora kuti walije cigomezgo. (Gal. 1:10) Pa cifukwa ici, kupereka zgoro lakudunjika kuti lingawovwira comene muntu uyo wamufumbani cara.

Anteura, ni mwauli umo mungazgolera kuti mukolerane na marango gha mu Baibolo? Mungazunurapo marango gha mu Baibolo agho ghangakolerana na ukhaliro uwo, ndiposo mungapereka viyerezgero ivyo vikusangika mu Baibolo. Nyengo zinyake mungamusambizga kuti wacite yekha kafukufuku kuti wasange yekha marango agho na viyerezgero vyake. Mungadumbiskana marango na viyerezgero vyacandulo ivi, kweni lekani kukorezganiska na ukhaliro uwo muntu uyo walimo panyengo iyo. Mufumbani muntu uyo usange mu ivyo waŵazga wasangamo fundo yakuti yingamovwira kuti wapange cakusanga camahara. Mukhuŵirizgani kuti wagwiriskire ncito marango na viyerezgero ivyo waŵazga pakupanga cakusanka cake kuti wakondwereske Yehova. Mwantowa iyi ndiko kuti mukumovwira kuti ‘wamanye kupatula uwemi na uheni.’—Heb. 5:14.

Kuyowoya Fundo pa Maungano

Maungano gha mpingo Wacikristu ghakupereka mwaŵi wakupharazga pakweru cigomezgo cithu. Ntowa yimoza yakucitira nteura ndiyo kuzgorapo mafumbo agho ghakufumbika. Kasi ndi mwauli umo tingayowoyera? Khumbo liŵe lakutumbika Yehova. Ici ndico wamasalmo Davide wakacita apo wakaŵa “mu ungano.” (Sal. 26:12) Ise nase para tikuyowoya fundo tikwenera kuyiyowoya mwakuciska ŵasopi ŵanyithu, kuŵakhuŵirizgira “ku kutemwa na ku milimo yiweme.” (Heb. 10:23-25) Kunozgekera masambiro kuzamutipangiska kuti tikhuŵirizge makora ŵanyithu.

Para ŵamuzunurani kuti muperekepo fundo, yowoyani fundo iyo mu mazgu ghapusu, mwakupulikikwa makora ndiposo mwakudumura. Lekani kuyowoya fundo zose izo zili mu ndime, kweni yowoyani fundo yimoza pera. Para mungayowoya fundo yimoza pera, ici cikupereka mwaŵi ku ŵanyinu kuti nawoso ŵayowoyepo fundo izo zindayowoyeke. Ncakuzirwa kuti muperekepo fundo iyo yili mu malemba agho gharongoreka mu ndime. Peneapo mukuyowoya fundo yinu, rongorani umo fundo ya mu lemba yikukolerana na nkani iyo yikudumbika. Jizoŵezgani kuyowoya mu mazgu ghinu na ghinu pakuyowoya fundo mu malo mwakucita kuŵazga waka pa ndime. Lekani kugongoweskeka usange mwatondeka kuyowoya makora fundo yinu. Ici cikucitika ku ŵantu ŵanandi para ŵakuyowoya fundo zawo.

Tawona kuti kumanya umo tikwenera kuzgolera fumbo kukunjizgamo vinandi kuruska kumanya waka zgoro la fumbo ilo. Umanyi ngwakukhumbikwa. Mwee, nako nkunozga para mwapereka zgoro lakufumira pasi pa mtima winu ndiposo para ŵanji ŵalipulikiska makora!—Zinth. 15:23.