Ntharika za Vintu Vyakumanyikwa

MWANADI, ncakuzirwa comene kuti ntharika yiliyose iyo mugwiriskirenge ncito yiŵe yakuyana na nkani iyo mukuyowoya. Ndipouli, kuti ziŵe zakuconta nadi mtima, izo zikwenera kuŵa zakwenerana na ŵategherezgi ŵinu.

Kasi ni mwauli umo mtundu wa ŵategherezgi ungakhwaskira kasankiro ka ntharika zakuti mukayowoye pa wumba? Ncici ico Yesu Kristu wakacita? Kwali mpa nyengo iyo wakayowoyanga ku wumba panji ku ŵasambiri ŵake, Yesu kuti wakagwiriskiranga ncito viyerezgero vya kuwaro kwa caru ca Israyeli yayi. Viyerezgero vyanteura ivyo ntena vikaŵa vyacilendo ku ŵategherezgi ŵake. Mwaciyerezgero, Yesu wakazunurapo yayi za ukhaliro wa ŵantu ŵa ku Egupto panji mitheto ya kasopero ya ku India. M’malo mwake, ntharika zake zikafuma mu vintu ivyo ŵantu ŵa mu vyaru vyose ŵakavimanyanga. Iye wakayowoya za kusona cigamba, kugwira ncito, kutayikirika cintu ca mtengo wapatali na kuŵapo pa ciphikiro ca nthengwa. Iye wakamanya umo ŵantu ŵakucitira mu mikhaliro yakupambana-pambana, ndipo pakuyowoya wakagwiriskiranga ncito cimanyisko ici. (Mrk. 2:21; Luka 14:7-11; 15:8, 9; 19:15-23) Pakuti upharazgi wake ukadunjika ku Ŵaisrayeli, ntharika za Yesu zikaŵa za vintu na vyakucita vya umoyo wawo wa zuŵa na zuŵa. Ndico cifukwa cake wakazunura vintu vya nga ni ulimi, umo mberere zikucitira na muliska wawo na kusunga vinyo mu vikumba vya nyama. (Mrk. 2:22; 4:2-9; Yoh. 10:1-5) Wakayowoyaso viyerezgero vyakumanyikwa vya m’mdauko—kulengeka kwa ŵantu ŵaŵiri ŵakutorana, Ciwowota ca mu zuŵa la Nowa, kuparanyika kwa Sodom na Gomora, nyifwa ya muwoli wa Lote, kuzunurapo vicoko waka. (Mat. 10:15; 19:4-6; 24:37-39; Luka 17:32) Kasi namwe mukughanaghanira makora vyakucitika ivyo ŵategherezgi ŵinu ŵakuvimanya na ukhaliro wawo wa zuŵa na zuŵa pa nyengo iyo mukusanka ntharika zakuti muyowoye?

Wuli usange mukuyowoya pa wumba yayi, kweni kwa muntu yumoza panji kwa ŵantu ŵacoko waka? Woneseskani kuti musanke ntharika yakwenerana na ŵategherezgi ŵacoko waka. Pa nyengo iyo Yesu wakapharazganga kwa mwanakazi Musamariya pa cisimi ico cikaŵa kufupi na msumba wa Sukare, Yesu wakayowoya za “maji ghamoyo,” ‘kuleka komirwaso,’ na ‘maji gha pa cisimi cakubwibwitukira ku umoyo wa muyirayira’—ntharika zose izi zikakhwaskanga ncito izo ŵanakazi ŵakucita. (Yoh. 4:7-15) Ndipo pakuyowoya na ŵanarumi awo ŵakasinganga mikwawu yawo, ntharika iyo Yesu wakayowoya yikakhwaska ncito ya kukora somba. (Luka 5:2-11) Mu ntharika ziŵiri izi, iye ntena wakayowoya za ulimi, pakuti caru cira cikaŵa ca ulimi, kweni awonani kuti, iye wakayowoya ntharika iyo yikakhwaskanga ncito yawo. Mwee, nawo mbuweme! Kasi namwe mukuyezgayezga kucita nteura?

Yesu wakaŵika pwererero likuru pa “mberere zakuzgeŵa za nyumba ya Israyeli,” peneapo Paulos wakatumika ku mtundu wa Israyeli pera yayi, kweniso na ku vyaru vya Ŵamitundu. (Mat. 15:24; Mil. 9:15) Kasi ici cikung’anamura kuti Paulos wakayowoya mu ntowa yakupambanako? Inya. Pa kulemba karata kuruta ku Ŵakristu ŵa ku Korinte, iye wakayowoya za cipharizgano ca kucimbira, wakayowoya za kurya vyakurya mu tempele la kusoperamo vikozgo ndiposo wakazunura kwenda kwakurongora kuvivya, vintu vyose ivi Ŵamitundu ŵakavimanyanga.—1 Kor. 8:1-10; 9:24, 25; 2 Kor. 2:14-16.

Kasi namwe mukupwererera comene nga ndi umo Yesu na Paulos ŵakacitiranga pakusanka ntharika na viyerezgero vyakuti mugwiriskire ncito pa kusambizga? Kasi mukughanaghanira umoyo na vyakucita vya zuŵa na zuŵa vya ŵategherezgi ŵinu? Mwanadi, umo vintu vikaŵira mu virimika vya mu handiredi lakudanga vikupambana na umo vintu viliri sono. Sono ŵantu ŵanandi ŵakumanya nkani izo zikucitika pa caru cose kwizira pa wayilesi ya sinema. Vintu ivyo vikucitika mu vyaru vinyake ŵakuvimanya. Usange ndimo viliri na ku malo uko muli, cingaŵa ciweme comene kuti muyowoye ntharika zakukhwaskana na nkani zanteura izo. Kweni ndipera, vintu ivyo vikuconta comene mtima wa ŵantu ni vintu ivyo vikukhwaska umoyo wawo—cikaya cawo, mbumba yawo, ncito yawo, cakurya ico ŵakurya na umo kaciro kakuŵira mu cigaŵa cawo.

Para ntharika iyo mwayigwiriskira ncito yikukhumbikwira kuyirongosora comene kuti fundo yipulikikwe, mbwenu cikurongora kuti cintu ico mwayowoya ŵakucimanya yayi ŵategherezgi. Ntharika yanteura iyo yingatimbanizga fundo yakuzirwa. Nga ncakufumapo cake, ŵategherezgi ŵangakumbukira ntharika yinu, kweni ŵangakumbukira yayi fundo ya mu Malemba iyo mwakhumbanga kuti ŵayimanye.

M’malo mwakuyerezgera vintu vyakusuzga kupulikiska, Yesu wakazunuranga vintu vyakukhwaska umoyo wa zuŵa na zuŵa. Wakagwiriskira ncito tuntu tucoko kuti warongosore vintu vikuru, ndiposo wakagwiriskira ncito vintu vipusu kuti warongosore vintu vyakusuzga kuvipulikiska. Mwakugwiriskira ncito vyakucitika vya zuŵa na zuŵa na fundo zauzimu, Yesu wakawovwira ŵantu kupulikiska makoraghene vintu vyauzimu ivyo wakaŵasambizganga ndipo ŵakavikumbukiranga. Mwee, nawo mbuweme wa ciyerezgero cakuti ticirondezge!