Kucindika Maungano Ghithu Ghakupatulika
“Tindize nawo ku lupiri lwane lutuŵa, na kuŵakondwereska mu nyumba yane ya masopero.”—YESAYA 56:7.
1. Kasi tili na vifukwa wuli vya m’Malemba vyakucindikira maungano ghithu?
YEHOVA wawunganya Ŵakhristu ŵakuphakazgika na ŵanyawo, awo mbanthu ŵake, kuti ŵamusope pa “lupiri [lwake] lutuŵa.” Wakuŵakondwereska mu “nyumba [yake] ya masopero,” tempele lake lauzimu, ilo ni “nyumba yakulomberamo ya mitundu yose.” (Yesaya 56:7; Marko 11:17) Ivi vikulongora kuti kusopa Yehova nkhutuŵa, nkhwakutowa, ndipo nkhwapacanya. Para tikucindika maungano ghithu agho tikusambilirapo na kusoperapo, tikulongora kuti tikuwona vinthu vyakupatulika nga umo Yehova wakuviwonera.
2. Nchivici cikulongora kuti Yehova wakawonanga malo agho wakasora kuti ŵanthu ŵamusoperengepo kuŵa ghakupatulika, ndipo Yesu wakalongora wuli kuti ndimo nayo wakawoneranga?
2 Kale mu Israyeli, malo agho Yehova wakasora kuti ŵamusoperengepo ŵakenera kughawona kuŵa ghakupatulika. Cihema pamoza na vitoweskero ndiposo viteŵetero vyose vikenera kuphakazgika na kutuŵiskika ‘mwakuti viŵenge vituŵa nkhanirankhanira.’ (Exodus 30:26-29) Mu tempele mukaŵa vipinda viŵiri ivyo cimoza cikacemekanga “Malo Ghatuŵa” ndipo cinyake “Cituŵa ca Vyose.” (Ŵahebere 9:2, 3) Nyengo yikati yalutapo, tempele la ku Yerusalemu likanjira mu malo gha cihema. Pakuŵa malo ghapakati ghakusoperapo Yehova, Yerusalemu ukacemekanga “msumba utuŵa.” (Nehemiya 11:1; Mateyu 27:53) Apo wakateŵetanga pano pa caru capasi, Yesu wakalongora kuti wakacindikanga tempele. Wakakwiya comene pakuwona umo ŵanthu ŵakayuyuliranga malo gha tempele mwa kucitirapo malonda kweniso kudumulapo nthowa.—Marko 11:15, 16.
3. Nchivici cikulongora kuti maungano gha Ŵaisrayeli ghakaŵa ghakupatulika?
3 Nyengo na nyengo, Ŵaisrayeli ŵakawungananga kuti ŵasope Yehova na kupulikizga para Dango lake likaŵazgikanga. Mazuŵa ghanyake gha viphikiro vyawo ghakacemekanga maungano ghatuŵa panji maungano ghapadera kulongora kuti maungano agha ghakaŵa ghakupatulika. (Leviticus 23:2, 3, 36, 37) Mu nyengo ya Ezra na Nehemiya, pa ungano wacisanisani, Ŵalevi ‘ŵakawovwira ŵanthu kumanyiska dango.’ Pakuti ŵanthu “wose ŵakaliranga masozi pakupulika mazgu gha dango,” Ŵalevi “ŵakacetamiska ŵanthu, kuti ‘Cetamani, cifukwa zuŵa lino ndituŵa.’” Kufuma apo, Ŵaisrayeli ŵakacita Ciphikiro ca Misasa mazuŵa ghankhondi na ghaŵiri, na “kukondwera kukuru.” Kweniso pakaŵa kuŵazga “mu buku la Ciuta zuŵa na zuŵa, kwamba zuŵa lakudanga kufikira zuŵa lakumalira. Ndipo ŵakacita ciphikiro mazuŵa ghankhondi na ghaŵiri; pa zuŵa lacinkhondi na citatu kukaŵa ungano wakujipatula kwakuyana na dango.” (Nehemiya 8:7-11, 17, 18) Agha ghakaŵa maungano ghatuŵa nadi ndipo wose awo ŵakaŵapo ŵakenera kutegherezga mwanchindi.
Maungano Ghithu Ngakupatulika
4, 5. Kasi ni vici ivyo vikucitika pa maungano ghithu ivyo vikulongora kuti ngakupatulika?
4 Mbunenesko kuti lero Yehova walije msumba utuŵa pa caru capasi, uwo kuli tempele lakupatulikira kumusopa iyo. Kweni tingaluwanga yayi fundo yakuti maungano agho tikucita kuti tisope Yehova ngakupatulika. Sabata yiliyose tikuwungana katatu kuti tiŵazge na kusambira Malemba. Mazgu gha Yehova ‘ghakupatawulika,’ ndipo nga umo vikaŵira mu nyengo ya Nehemiya, pakuŵa ‘kumanyiska ivyo vikuŵazgika.’ (Nehemiya 8:8) Maungano ghithu ghose ghakwamba kweniso kumara na lurombo, ndipo pa ghanandi mwa igho tikwimba sumu zakulumba Yehova. (Salmo 26:12) Maungano gha mpingo nchigaŵa ca kusopa kwithu ndipo tikwenera kughacindika na kutegherezga na mtima wose.
5 Yehova wakutumbika ŵanthu ŵake peneapo ŵakuwungana kuti ŵamusope, kusambira Mazgu ghake, na kucezga na Ŵakhristu ŵanyawo. Para nyengo ya maungano yakwana, tikwenera kumanya kuti ku malo agha ndiko ‘Yehova wakulangulira citumbiko.’ (Salmo 133:1, 3) Tikupokera citumbiko ici usange tafikapo na kutegherezga na mtima wose pulogiramu yauzimu. Nakuti Yesu wakati: “Apo pali ŵaŵiri panji ŵatatu ŵakuwungana mu zina lane, penepapo nane ndili mukati mwa iwo.” Mazgu agha wakayowoyeranga ŵalara ŵa mpingo awo ŵakudumbirana nkhani yikuru pakati pa ŵanthu awo ŵabudirana, kweni fundo yake yikugwiraso nchito pa maungano ghithu. (Mateyu 18:20) Usange Khristu kwizira mu mzimu utuŵa wakuŵapo para Ŵakhristu ŵakuwungana mu zina lake, asi tikwenera kughawona maungano agha kuŵa ghakupatulika?
6. Kasi tingayowoyaci za malo ghithu ghakuwunganapo kwali ngakuru panji ghacoko?
6 Mbunenesko kuti Yehova wakukhala mu matempele ghakuzengeka na ŵanthu cara. Kweni Nyumba zithu za Ufumu ni malo gha kusopa kwaunenesko. (Milimo 7:48; 17:24) Tikuwunganamo kuti tisambire Mazgu gha Yehova, kumulomba, na kumwimbira malumbo. Ndimo viliriso na malo ghithu ghakucitirapo maungano ghakuru. Para tabwereka malo ghakurughakuru nga ni maholo, maluŵaza gha maseŵero kuti ticitirepo maungano, malo agha ghakuzgoka ghakupatulika. Tikwenera kucindika maungano agha kwali ngakuru panji ghacoko, ndipo nkharo na kacitiro kithu vikwenera kulongora.
Nthowa Zakucindikira Maungano Ghithu
7. Kasi ni nthowa wuli iyo tingacindikira maungano ghithu?
7 Pali nthowa izo tingacindikira maungano ghithu. Nthowa yimoza ndiyo kuŵapo pakwimba sumu za Ufumu. Sumu zinandi zili kulembeka nga malurombo ndipo zikwenera kwimbika mwanchindi. Pakuzunura mazgu gha mu Salmo 22, mpositole Paulosi wakalemba za Yesu kuti: “Nditi ndithuwuske zina linu ku ŵabali ŵane, Mukati mu ekleziya nditi ndimutamikani na lusumu.” (Ŵahebere 2:12) Ntheura, tikwenera kuyezgayezga kuti tiŵengepo para ceyamani wakwambiska sumu na kughanaghanira ivyo mazgu gha mu sumu ghakung’anamura para tikwimba. Kimbiro kithu mphanyi kalongora umo wakajipulikira wamasalmo uyo wakalemba kuti: “Tindimuwonge Yehova na mtima wane wose, mu wupu wa ŵakunyoroka, na mu ungano.” (Salmo 111:1) Inya, kwimbira Yehova malumbo nchifukwa ciwemi cakufikira luŵiro pa maungano na kuŵapo mpaka paumaliro.
8. Nchiyelezgero wuli ca mu Baibolo ico cikulongora kuti tikwenera kutegherezga mwanchindi para malurombo ghakupelekeka pa maungano ghithu?
8 Cinyake ico cikulongora kuti maungano ghithu ghose ngakuzirwa ni lurombo lwakufumira pasi pa mtima ulo lukupelekeka m’malo mwa wose awo ŵawungana. Nyengo yimoza, Ŵakhristu ŵakale mu Yerusalemu ŵakawungana ndipo “na mtima umoza ŵakasamphuska mazgu ghawo kwa Ciuta” mu lurombo. Pa cifukwa ici, “ŵakayowoyanga mazgu gha Ciuta na cikanga,” nangauli ŵakazikizgikanga. (Milimo 4:24-31) Kasi tingati awo ŵakaŵapo nyengo yira maghanoghano ghawo ghakaŵa kunyake pa nyengo ya lurombo? Yayi, ŵakalomba “na mtima umoza.” Malurombo agho ghakupelekeka pa maungano ghithu ghakwimira maghanoghano gha wose awo ŵalipo. Ipo tikwenera kughategherezga mwanchindi.
9. Kasi tingalongora wuli kuti tikucindika maungano ghithu ghakupatulika mu kavwaliro na nkharo yithu?
9 Kweniso kavwaliro kithu kangalongora kuti tikucindika nadi maungano ghakupatulika. Umo tikuwonekera para tavwara na umo tanozgera sisi vingapangiska kuti maungano ghithu ghacindikike. Mpositole Paulosi wakayowoya fundo yakuti: “Nkhukhumba kuti mu malo ghose ŵanalume ŵalombenge, ŵatumphuskenge mawoko ghatuŵa, kwambura ukali na suskano. Kwakulingana nako, kuti ŵanakazi ŵajitozgenge na kavwaliro kakwenelera, pamoza na soni na kuziza; na sisi lakuluka cara, nesi golide na zingale, panji na malaya gha mtengo wa patali; kweni na milimo yiwemi (umo nchakwenelera, ŵanakazi ŵakusopa Ciuta).” (1 Timote 2:8-10) Para tili pa maungano ghakuru agho ghakucitikira mu maluŵaza gha maseŵero, tingavwara mwakuyana na umo kwacira kweni mwanchindi. Kweniso cifukwa cakuti tikucindika maungano ghithu tingarya yayi panji kusumba babogamu para maungano ghali mukati. Kuvwara mwakwenelera na nkharo yiwemi pa maungano ghithu vikucindika Yehova Ciuta, cisopo cake, na ŵanyithu awo tikusopa nawo.
Nkharo Yakwenelera ŵa mu Nyumba ya Ciuta
10. Kasi mpositole Paulosi wakalongora wuli kuti nkharo yiwemi njakukhumbikwa pa maungano ghithu?
10 Pa 1 Ŵakorinte, cipaturo 14, tikusangapo ulongozgi wavinjeru wa mpositole Paulosi wa umo maungano gha Ŵakhristu ghakwenera kucitikira. Wakamalizga na kuyowoya kuti: “Vinthu vyose vicitike makoraghene, na mu ndonda.” (1 Ŵakorinte 14:40) Maungano ghithu nchinthu cakuzirwa comene mu mpingo wa Ŵakhristu, ndipo tikwenera kulongora nkharo yakwenelera ŵa mu nyumba ya Yehova.
11, 12. (a) Kasi ŵana awo ŵakwiza pa maungano ghithu ŵakwenera kusambizgika vici? (b) Kasi ŵana ŵangazomera wuli cipulikano cawo pa maungano ghithu?
11 Comene ŵana ŵakwenera kusambizgika umo ŵakwenera kucitira pa maungano ghithu. Ŵapapi awo Mbakhristu ŵakwenera kulongosolera ŵana ŵawo kuti ku Nyumba ya Ufumu panji uko tikucitira Sambiro la Buku la Mpingo ni malo ghakucitirako saza yayi. Ni malo agho tikusoperako Yehova na kusambira Mazgu ghake. Fumu yavinjeru Solomoni yikati: “Enda makora para ukuya ku nyumba ya Ciuta; kusendelera kuti upulike.” (Mupharazgi 5:1) Mozesi wakasambizga Ŵaisrayeli kuti ŵawunganenge pamoza, ŵalara na “ŵana” wuwo. Iyo wakati: “Wunjikani ŵanthu, . . . kuti ŵapulike na kusambira kuwopa Yehova Ciuta winu, na kupwelera kucita mazgu ghose gha dango ili, na kuti ŵana ŵawo awo ŵalije kulimanya, ŵapulike, na kusambira kumuwopa Yehova.”—Duteronome 31:12, 13.
12 Ntheura pera mazuŵa ghano, ŵana ŵithu ŵakwiza ku maungano na ŵapapi ŵawo comene kuti ŵapulike na kusambira. Malinga nawo ŵamba kulondezga ivyo vikuyowoyeka na kupulikiska visambizgo vyakwambilira vya mu Baibolo, ŵana ‘ŵangazomera pakweru’ cipulikano cawo mwa kuzgora mwakudumura. (Ŵaroma 10:10) Mwana mucoko wangamba na kuyowoya mazgu ghacoko waka pakuzgora fumbo ilo walipulikiska. Pakwamba wangacita kuŵazga zgoro, kweni para nyengo yajumphapo wangayezga kuyowoya mu mazgu ghake na ghake. Ici nchiwemi na cakukondweska ku mwana, ndipo ŵalara awo ŵalipo ŵakukondwa pakupulika ŵana ŵakuzomera cipulikano cawo mu nthowa iyi. Kanandi ŵapapi ndiwo ŵakuŵa cilongolero pakuzgorapo. Para nchamacitiko, nchiwemi kuti mwana waŵenge na Baibolo lake, buku la sumu, na buku ilo mukusambira. Ŵakwenera kusambizgika kuti ŵacindikenge mabuku agha. Vyose ivi viwovwirenge ŵana kuwona kuti maungano ghithu ngakupatulika.
13. Kasi tikukhumba kuti awo nkhakwamba kwiza pa maungano ghithu ŵaciteci?
13 Kweni tikukhumba cara kuti maungano ghithu ghakozgane na gha machalichi. Pa maungano gha machalichi pakuŵavya citemwa, pakuŵa kujilongora panji viwawa nga nkhu malo ghakuvinirako gule. Tikukhumba kuti pa maungano ghithu pa Nyumba za Ufumu paŵenge citemwa na kupokelerana makora. Tikuwungana kuti tisope Yehova, ntheura maungano ghithu ghakwenera kucindikika nyengo zose. Tikukhumba kuti awo nkhakwamba kwiza pa maungano ghithu ndipo ŵategherezga nkhani izo zikuyowoyeka na kuwona nkharo yithu na ya ŵana ŵithu, ŵayowoyenge kuti: “Nadi Ciuta walimo mwa imwe.”—1 Ŵakorinte 14:25.
Cinthu Cambura Kumara pa Kusopa Kwithu
14, 15. (a) Kasi tingacita wuli kuti tileke ‘kusida nyumba ya Ciuta withu’? (b) Kasi lemba la Yesaya 66:23 likufiskika wuli?
14 Umo tanguwonera pakwamba mu nkhani iyi, Yehova wakuwunganya ŵanthu ŵake na kuŵakondwereska mu “nyumba [yake] ya masopero,” tempele lake lauzimu. (Yesaya 56:7) Nehemiya, munthu wakugomezgeka wakakumbuska Ŵayuda ŵanyake kuti ŵalongore kuti ŵakucindika tempele mwa kovwirako na cuma cawo. Iyo wakati: ‘Tingayisidanga nyumba ya Ciuta withu cara.’ (Nehemiya 10:39) Kweniso tikwenera kuzerezga yayi peneapo Yehova wakuticema kuti timusope mu “nyumba [yake] ya masopero.”
15 Pakukhumba kulongora kuti nchakuzirwa kuwungana na kusopera pamoza nyengo zose, Yesaya wakacima kuti: “Kwamkuti kwamba ku kuthwa kwa mwezi kuyakafika ku unyake, ndiposo kwamba ku sabata ili kuyakafika ku linyake, ŵanthu wose tiŵizenge kwiza kasopa panthazi pane wakuti Yehova.” (Yesaya 66:23) Ivi vikucitika mazuŵa ghano. Nyengo zose, sabata yiliyose mu mwezi uliwose, Ŵakhristu ŵakujipeleka ŵakukumana kuti ŵasope Yehova. Ŵakucita nthena mwa kwiza pa maungano, kucita uteŵeti wa m’munda na vinyake vyantheura. Kasi ndimwe yumoza wa awo ‘ŵakwiza na kusopa panthazi pa Yehova’ nyengo zose?
16. Cifukwa wuli sono tikwenera kujizoŵezga kufika pa maungano nyengo zose?
16 Lemba la Yesaya 66:23 lizamufiskikirathu mu caru ciphya ico Yehova walayizga. Pa nyengo iyo, “ŵanthu wose,” ŵizenge ‘kuzakasopa panthazi’ pa Yehova sabata na sabata mpaka muyirayira swi. Pakuti kuwungana kuti tisope Yehova cizamuŵa cinthu cambura kumara mu caru ciphya, asi sono tikwenera kujizoŵezga kufika pa maungano nyengo zose?
17. Cifukwa wuli tikwenera kuwungana ‘comenecomene apo tikuwona zuŵa likuneng’enera’?
17 Peneapo umaliro ukusendelera, tikwenera kuŵikapo mtima comene kuti tifikenge pa maungano ghithu kuzakasopa. Pakuti maungano ghithu ngakupatulika, tikukhumba cara kuti nchito, homuweki ya ku sukulu, panji makalasi gha kumise vititangwaniske na kutitondeska kuwungana na Ŵakhristu ŵanyithu nyengo zose. Tikukhumbikwira nkhongono izo zikusangika cifukwa ca kucezga na ŵabali. Maungano ghithu gha mpingo ghakutipa mwaŵi wakuti timanyane na ŵanyithu, kukhozgana, na kukhuŵilizgirana ku “kutemwa na ku milimo yiwemi.” Ndipo tikwenera kucita ntheura ‘comenecomene apo tikuwona zuŵa likuneng’enera.’ (Ŵahebere 10:24, 25) Ipo mphanyi nyengo zose tacindika maungano ghithu mwa kuŵapo nyengo na nyengo, kuvwara mwakwenelera, ndiposo kulongora nkharo yiwemi. Para tikucita nthena, tikulongora kuti tikuwona vinthu vyakupatulika nga umo Yehova wakuviwonera.
Kuweleramo
• Nchivici cikulongora kuti tikwenera kughawona maungano gha ŵanthu ŵa Yehova kuŵa ghakupatulika?
• Ni vinthu wuli ivyo vikucitika pa maungano ghithu ivyo vikulongora kuti ngakupatulika?
• Kasi ŵana ŵangalongora wuli kuti ŵakucindika maungano ghithu ghakupatulika?
• Cifukwa wuli tikwenera kujizoŵezga kwiza pa maungano nyengo zose?
[Vithuzithuzi pa peji 28]
Maungano agho tikusoperapo Yehova ngakupatulika kulikose uko ghangacitikira
[Cithuzithuzi pa peji 31]
Ŵana ŵithu ŵakwiza pa maungano kuti ŵapulike na kusambira