LAYIBULARE YA PA INTANETI ya Watchtower
Watchtower
LAYIBULARE YA PA INTANETI
Chitumbuka
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • MAUNGANO
  • w09 4/1 p. 15
  • Ciuta Yekha Ndiyo Wangaponoska Caru

Vidiyo palije.

Phepani, pali suzgo linyake.

  • Ciuta Yekha Ndiyo Wangaponoska Caru
  • Gongwe la Mulinda Likupharazga Ufumu wa Yehova—2009
  • Nkhani Zakuyanako na Iyi
  • Kasi Ŵanthu Ŵanangirengethu Charu?
    Gongwe la Mulinda Likupharazga Ufumu wa Yehova—2014
  • Ivyo Baibolo Likuyowoya pa Nkhani ya Kusintha Kwa Nyengo na Ivyo Vikwiza Kunthazi
    Nkhani Zinyake
  • Ninjani Waponoskenge Charu Ichi?
    Nkhani Zinyake
  • Kasi Charu Chapasi Ndicho Chizamuparanyika?
    Mafumbo Agho Baibolo Likuzgora
Gongwe la Mulinda Likupharazga Ufumu wa Yehova—2009
w09 4/1 p. 15

Ciuta Yekha Ndiyo Wangaponoska Caru

Apo wakawonanga caru mu mlengalenga, Edgar Mitchell wakati: ‘Caru nchakutowa comene ndipo cili nga ni libwe lakunyezimira.’

Ciuta wakafwilirapo comene kuti walenge caru kuŵa cakukhalamo ŵanthu. Kulengeka kwa caru kukapangiska kuti ŵangelo ŵacemerezge “na cimwemwe.” (Job 38:7) Nase tikuŵa na cimwemwe para tikusambira vinthu vyakuzizwiska ivyo vili pa caru capasi. Pali nthowa zinandi izo vilengiwa vikovwilirana mwakuti umoyo ulutilire kuŵapo pa caru. Nthowa yakumanyikwa comene nja umo vyakumera vikugwiliskira nchito dazi, mphepo iyo yikufuma mu vinyama na vinthu vinyake (carbon dioxide), ndiposo maji kuti vijipangire vyakurya. Pa nyengo iyo vyakumera vikujipangira vyakurya, vikufumiska mphepo iyo ise tikuthuta.

Baibolo likulongora kuti Ciuta wali kupa ŵanthu mulimo wa kupwelelera caru. (Genesis 1:28; 2:15) Kuti vinthu vilutilire kwenda makora pa caru, ŵanthu ŵakwenera kuŵa na maghanoghano ghawemi. Nakuti ŵakwenera kutemwa caru cifukwa ndico ŵakukhalamo. Ŵakwenera kukhumbisiska kucipwelelera kuti cilutilire kuwoneka makora. Kweni ŵanthu ŵali na wanangwa wa kusankha ivyo ŵangacita, ntheura ŵangasankha kunanga caru na kuleka kucipwelelera. Ivi ndivyo ŵanthu ŵacita nadi. Pali masuzgo ghanandi pa caru cifukwa ca kuleka kucipwelelera ndiposo kucita vinthu mwauryezi.

Agha ni masuzgo ghanyake agho ghalipo: (1) Kumara kwa makuni kwapangiska kuti caru citondeke konkha mphepo ziheni ndipo cifukwa ca mphepo ziheni izi nyengo zikusintha mwambura kwenelera. (2) Kugwiliskira nchito comene munkhwala wakukomera tuvibenene, kwapangiska kuti tuvibenene uto tukovwira mbuto kuti zipambikenge tucepe. (3) Kukoma comene somba ndiposo kunangika kwa nyanja na milonga kwapangiska kuti somba zicepe comene. (4) Kugwiliskira nchito mwambura kwenelera vinthu ivyo vili mu caru kwapangiska kuti miwiro ya munthazi yizakaleke kumanya vinthu vinyake ivyo vikaŵa mu caru ndiposo ŵakuti kwapangiska kuti pa caru paŵe cithukivu cikuru. Ŵanji awo ŵakusanda vilengiwa ŵakuti kucepa kwa ciwuvi mu malo agho mukuzizima comene nchilongolero cakuti pa caru capasi pali cithukivu cikuru.

Cifukwa cakuti pa caru capasi pakucitika masoka gha cilengiwa ghanandi, ŵanji ŵangati caru cikuwezgera ivyo ŵanthu ŵakucicitira. Ciuta wali kutipa caru kuti tikhalengemo kwawanangwa. (Genesis 1:26-29) Ndipouli, vinthu ivyo vikucitika mu caru sono vikulongora kuti ŵanthu ŵanandi ŵakukhumba yayi kupwelelera caru kuti cilutilire kuŵa cakutowa. M’malo mwake, ŵakucita ivyo iwo ŵakukhumba. “Ŵakunanga caru capasi,” nga umo lemba la Uvumbuzi 11:18 likuyowoyera.

Ucimi wa mu Baibolo ukulongora kuti Yehova, Ciuta Wankhongono Zose, uyo wali kulenga vinthu vyose ivyo vili mu caru, wakhala pacoko waka kuti wawuskepo awo ŵakunanga caru. (Zefaniya 1:14; Uvumbuzi 19:11-15) Ciuta wacitengepo kanthu mwaluŵiro pambere ŵanthu ŵandanangirethu caru.a (Mateyu 24:44) Mwantheura, Ciuta ndiyo wangaponoska caru.

[Mazgu ghamusi]

a Kuti mumanye vinandi vyakukhwaskana na nyengo iyo Ciuta wacitirengepo kanthu, wonani kabuku ka mutu wakuti Muŵe Maso! kakupharazgika na Ŵakaboni ŵa Yehova.

    Mabuku gha Chitumbuka (1982-2023)
    Fumani
    Njirani
    • Chitumbuka
    • Tumizgani
    • Ivyo Mukukhumba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malango
    • Phangano
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Njirani
    Tumizgani