¿Bin ya yakʼ jnoptik te bin la spas te Jesús ta 40 kʼajkʼal te ayinxan ta Balumilal?

1, 2. ¿Bin kʼot ta stojol te chaʼtul jnopojeletik yuʼun Jesús te kʼalal yakik ta bael ta Emaús?

TA JAʼBIL 33 ta 16 yuʼun nisán, te jnopojeletik yuʼun te Jesús bayal smeloj yoʼtanik sok ay xiwel ta yoʼtanik. Chaʼtul te jnopojeletik yuʼun lokʼik bael ta Jerusalén sok bajtik ta Emaús, ta jpam lum te ayniwan 11 kilómetro snamalil. Kʼax chebajem yoʼtanik melel te Jesús te machʼa ya stʼunik-a lajelto yichʼbel milel. Spisil te smukʼul yoʼtanik ta swenta te bin ya spas te Mesías jich yilel te laj skʼoplale, pero ma snaik te bin yato xkʼot ta pasele.

² Jtul winik noptsaj ta stojolik sok jokinotik ta beel, te jnopojeletik la scholbeyik yaʼiy te bin yuʼun ya smel yoʼtanik ta swenta te bin kʼax ta stojol te Jesús. Ta patil ay bin la yalbeyik skʼoplal te ya yakʼ jelonuk te skuxlejalik. Te winik la scholbey skʼoplal bin yuʼun kʼax swokol sok la te Mesías, «jajch ta Moisés sok te bintik la yalik jilel spisil te J-alwanejetike». Kʼalal kʼotik ta Emaús te jnopojeletik la snaʼik stojol te jaʼ Jesús te winike. Kʼax tseʼel yoʼtan la yaʼiy sbaik te la snaik stojol te kuxul te Mesías (Luc. 24:​13-35).

3, 4. 1) ¿Bin-utʼil te Jesús la skoltay te jnopojeletik yuʼun sok bin lek lokʼ yuʼun-a? (Hechos 1:3). 2) ¿Bin ya jnoptik ta artículo ini?

³ Te kʼalal ayinxan 40 kʼajkʼal te Jesús ta Balumilal bayal buelta la yakʼ sba ta ilel ta stojol te jnopojeletik yuʼune (kʼopona Hechos 1:3). La yakʼtiklanbey smukʼul yoʼtan sok jich te jnopojeletik ma la smelix yoʼtanik sok ma xiwikix. Bayal la sta stseʼelil yoʼtanik, smukʼul yoʼtanik sok yip yoʼtanik ta scholel sok ta yakʼel ta nopel te lek yachʼil kʼop yuʼun te Wentainel.a

⁴ Ay bin lek ya xlokʼ kuʼuntik-a te kʼalal ya jnoptik te bin la spas te Jesús te kʼalal chaʼkuxajemix-a. Ta artículo ini ya kiltik bin-utʼil la stuuntes te jayeb kʼajkʼal kuxinxan liʼ ta Balumilal 1) la yakʼbey smukʼul yoʼtan te jnopojeletik, 2) la skoltaylan yuʼun ya xkʼotxan ta yoʼtanik te skʼop Diose sok 3) la snojpteslan yuʼun ya yichʼik akʼbeyel yaʼtelik. Ta jujun chajp ya kiltik bin-utʼil ya xjuʼ ya jkʼayinbeytik stalel te Jesús.

¿BIN-UTʼIL YA KAKʼBEYTIK SMUKʼUL KʼINAL YAʼIY TE YANTIK?

5. ¿Bin yuʼun ya skʼanik mukʼubtesbeyel kʼinal yaʼiyik te jnopojeletik yuʼun te Jesuse?

⁵ Te jnopojeletik yuʼun te Jesús ya skʼanik te ya yichʼik akʼbeyel smukʼul kʼinal yaʼiyik. ¿Bin yuʼun? Melel ay machʼatik la yijkitayik te snaik, te sfamiliaik sok te snegocioik ta skaj te spisil-ora la stʼunik te Jesús (Mat. 19:27). Sok ay yantik te la yichʼik pʼajel yuʼun te ants winiketik ta skaj te ochik ta jnopojel (Juan 9:22). La slokʼes sba ta yoʼtanik melel la schʼuunik te jaʼ Mesías te Jesuse (Mat. 16:16). Pero chʼay te smukʼul yoʼtanik te kʼalal la yichʼ milel te Jesuse sok bayal la smel yoʼtanik.

6. ¿Bin la spas te Jesús kʼalal chaʼkuxajemix-a?

⁶ Te Jesús ya xkʼot ta yoʼtan te bin yuʼun ya smel yoʼtan te jnopojeletik ta swenta te laje. Snaʼoj te ma jaʼuk ta skaj te maʼyuk schʼuunel yoʼtanike. Jaʼ yuʼun la yakʼtiklanbey smukʼul yoʼtan te yamigotak ta yorail te kʼalal chaʼkuxaje. Chiknaj ta stojol te María Magdalena te kʼalal ay ta okʼel ta mukenal-a (Juan 20:​11, 16). Chiknaj ta stojol te chaʼtul jnopojeletik te la kalbeytik skʼoplal ta sjajchibal te artículo ini. Jaʼnix jich chiknaj ta stojol te jpuk-kʼop Pedro (Luc. 24:34). ¿Bin ya yakʼ jnoptik te ejemplo yuʼun te Jesús? Kilbeytik skʼoplal te bin kʼot ta pasel te kʼalal chiknaj ta stojol te María Magdalena.

7. ¿Bin yak ta spasel te María te kʼalal ilot yuʼun te Jesús sok bin la spas ta stojol? (Juan 20:​11-16; jaʼnix jich ilawil te dibujo).

⁷ (Kʼopona Juan 20:​11-16). Ta 16 yuʼun nisán, jtsojb antsetik sab bajt yilik te mukenal yuʼun te Jesús (Luc. 24:​1, 10). Te jtule jaʼ te María Magdalena, te kʼalal kʼot ta mukenal la yil te maʼyuk machʼa tey ay-a, jaʼ yuʼun animalnax bajt yalbey te Pedro sok te Juan. Jich animal bajtik ta mukenal sok te Mariae. Te Pedro sok te Juan la yilik te yuʼun-nix maʼyuk machʼa ay ta mukenal, jaʼ yuʼun chaʼ sujtik ta snaik, pero te María maʼuk, tey jil ta okʼel-a. Manchukme te María ma snaʼ te yak ta ilel yuʼun te Jesús. Jich yuʼun te kʼalal la yil te ay ta okʼel te antse la spichʼ sba yoʼtan yuʼun, jaʼ yuʼun la yakʼ sba ta ilel ta stojol sok la yakʼbey smukʼul kʼinal yaʼiy. La skʼopon sok ay bin mukʼ skʼoplal la yakʼbey spas, jaʼ te ya yalbey te yermanotak te chaʼkuxajemix te Jesús (Juan 20:​17, 18).

8. ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya jkʼayinbeytik stalel te Jesús?

⁸ ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya jkʼayinbeytik stalel te Jesús? Jaʼ te kʼalal ya jtijbeytik yoʼtan te hermanoetik te manchuk ya skom sbaik ta abatinel ta stojol te Jehová. Yuʼun jich ya jpastik, ya skʼan te ayuk ta koʼtantik te bin ay ta kʼaxel ta stojolik, te ya jchʼam kaʼiytik te bin ya yalik sok te ya jkʼopontik sok skʼuxul koʼtantik. Kiltik te bin kʼax ta skuxlejal jtul hermana te Jocelyn sbiil, te laj te yijtsʼin ta jun accidente, jich ya yal: «Bayal u la jmel koʼtan». Jtul hermano sok yinam, la yikʼik ta sna, la schʼam yaʼiyik te bin la yale sok la yakʼbeyik snaʼ te bayal skʼoplal ya x-ilot yuʼun te Jehová. Jich ya yalxan: «Ta yorail-abi bayal jmeloj koʼtan-a, jich kʼoem te ayon ta yolil te tulan yikʼal jaʼal, pero te Jehová la stuuntes te hermanoetik yuʼun ya skoltayon lokʼel tey ta tulan yikʼal jaʼale. La skoltayonik yuʼun manchuk ya kijkitay te abatinel ta stojol te Jehovae». Teme ya jkʼan ya kakʼbeytik smukʼul kʼinal te yantik kaʼiybeytik te bin ya yalik sok kakʼbeytik smukʼul yoʼtanik sok yip yoʼtanik yuʼun ma xyijkitayik te abatinel ta stojol te Jehová (Rom. 12:15).

¿BIN-UTʼIL YA JKOLTAYTIK TE YANTIK YUʼUN YA XKʼOTXAN TA YOʼTANIK TE SKʼOP DIOS?

9. ¿Bin-a te ma kʼoem ta yoʼtanik te jnopojeletik sok bin-utʼil koltayotik yuʼun te Jesús?

⁹ Te jnopojeletik yuʼun te Jesús ya schʼuunik te sKʼop Dios sok ya spasik tulan yuʼun ya spasik ta skuxlejalik (Juan 17:6). Pero ay ma xyichʼbeyik swentail sok ma kʼot ta yoʼtanik bin yuʼun te Jesús laj jich bin-utʼil jtul chopol winik. Te Jesús snaʼoj te maba chopol yoʼtan te jnopojeletik yuʼune, jaʼnix jich snaʼoj te ayto skʼan yuʼun ya xkʼot ta yoʼtanik te sKʼop Dios (Luc. 9:​44, 45; Juan 20:9). Jaʼ yuʼun la skoltaylan yuʼun ya xkʼot ta yoʼtanik te bin ya skʼoponik. Kilbeytik skʼoplal te bin la spas te kʼalal chiknaj ta stojolik te chaʼtul jnopojeletik te kʼalal yakik ta bael ta Emaús.

10. ¿Bin-utʼil te Jesús la yakʼbey snaʼ te jnopojeletik yuʼun te jaʼnix-a te Mesiase? (Lucas 24:​18-27).

¹⁰ (Kʼopona Lucas 24:​18-27). Te Jesús ma la yakʼ sba ta naʼel ta oranax ta stojol te chaʼtul jnopojeletik yuʼun, nail la spastiklanbey jojkʼoyeletik. ¿Bin yuʼun? Jaʼniwan yuʼun te ya skʼan ya snaʼ te bin ya snopik sok te bin ay ta yoʼtanike. Jich la spasik te jnopojeletike, la yalbeyik te ayik ta smaliyel te ya x-akʼotik ta libre yuʼun te Jesús ta stojol te romanoetik. Kʼalal la yalbeyik te bin ya smel yoʼtanik yuʼun, te Jesús la stuuntes te sKʼop Dios swenta ya skoltaylan yuʼun ya xkʼot ta yoʼtanik te ay kʼoemix ta pasel te albilkʼopetike.b Ta ajkʼabal-abi, te Jesús la skʼopon te yantik jnopojeletik sok la scholbey skʼoplal te bin swentail te albilkʼopetik-abi (Luc. 24:​33-48). ¿Bin ya yakʼ jnoptik?

11, 12. 1) ¿Bin ya yakʼ jnoptik te bin-utʼil la stuuntes te sKʼop Dios te Jesús? (Jaʼnix jich ilawil te fotoetik). 2) ¿Bin-utʼil koltayot te Nortey yuʼun te machʼa ya xnojptesot ta Biblia?

¹¹ ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya jkʼayinbeytik stalel te Jesús? Kʼalal ya kakʼtik nojptesel ta Biblia jpastik jojkʼoyeletik te ya skoltay te estudiante yuʼun ya yal te bin ya snop sok te bin ay ta yoʼtane (Prov. 20:5). Kʼalal ya xkʼot ta koʼtantik te bin yaʼiyel ya yaʼiy sba, jnojptestik ta sleel textoetik ta Biblia yuʼun ya xkoltayot ta skuxlejal. Mame jaʼuk ya kaltik te bin ya skʼan ya spase, jaʼ lek te ya jpastik jojkʼoyeletik ta swenta te Biblia yuʼun ya yil bin-utʼil ya spas ta skuxlejal. Kiltik te bin xkʼax ta stojol jtul hermano te kuxinem ta Ghana te Nortey sbiil.

¹² Te kʼalal ay 16 yaʼbilal-a te Nortey, jajch snop te Biblia. Pero ta patil kontrainot yuʼun te sfamilia. ¿Bin koltayot yuʼun ma chebaj yoʼtan? Te machʼa ya xnojptesot yuʼun ta Biblia ay la stuuntes te capítulo 10 yuʼun te Mateo yuʼun ya scholbey yaʼiy te ya yichʼik kontrainel te smelelil jchʼuunjeletik. Te Nortey, jich ya yal: «Kʼalal jajch skontrainon te jfamilia kʼot ta koʼtan te la jta te bin smelelil». Te machʼa ya xnojptesot yuʼun ta Biblia, jaʼnix jich akʼbot yil yuʼun te Mateo 10:16 te banti ya yal te ayuk jpʼijiltik, sok jaʼ koltayot yuʼun ya sta ta nopel te bin-utʼil ya yakʼ ta ilel te talelil ini te kʼalal ya scholbey yaʼiy te sfamilia te bin schʼuunoj. Te kʼalal yichʼojix jaʼ-ae, te Nortey jaʼ snopoj-a te ya x-och ta precursor, pero te spapae jaʼ ya skʼan-a te ya x-och ta universidad. Te machʼa ya xnojptesot yuʼun ma la yal te bin ya skʼan ya spase, jaʼnax pasbot jojkʼoyeletik sok la stuuntes te textoetik ta Biblia yuʼun ya snaʼ te bin ya spase. ¿Bin kʼot ta pasel? Te Nortey och ta precursor regular sok tenot lokʼel ta sna yuʼun te spapae. Jich ya schol te bin kʼot ta pasel ta stojol, «kʼoem ta koʼtan te lek te bin la jta ta nopel spasele». Kʼalal ya jkoltaytik te yantik yuʼun ya xkʼot ta yoʼtanik te sKʼop Dios, jich ya xkoltaywanotik yuʼun tulanuk ay te schʼuunel yoʼtanik (Efes. 3:​16-19).

¿BIN-UTʼIL YA YICHʼIK PʼIJUBTESEL TE HERMANOETIK YUʼUN JICH YA XKʼOTIK BITʼIL MAJTANIL?

13. ¿Bin la spas te Jesús yuʼun ya yichʼxan cholel te skʼop Dios te kʼalal baemix ta chʼulchan-a? (Efesios 4:8).

¹³ Kʼalal kʼax ta Balumilal, te Jesús la swentain ta lek te aʼtelil akʼbil yuʼun te sTate (Juan 17:4). Pero, maʼyuk bin-ora jich la snop: «Teme ya jkʼan te lek ya xlokʼe, jaʼ lek te joʼukon ya jpase». Te bitʼil jalaj oxeb jaʼbil sok olil ta spasel te yaʼtele, la spʼijubtes te yantike. Te Jesús la yakʼ smukʼul yoʼtan ta stojol te jnopojeletik yuʼune, jaʼ yuʼun la yakʼbey yaʼtel ta scholel te skʼop Dios, ta yakʼel ta nopel te lek yachʼil kʼop sok ta skanantayel te tuminchijetik yuʼun te Jehová, manchukme ay chaʼoxtul jnopojeletik te mato sta 30 yaʼbilalik (kʼopona Efesios 4:8). Te winiketik ini jun yoʼtan aʼtejik sok te Jesús, manchukme jich-abi te kʼalal nopol ya xbajtix ta chʼulchan-a la spʼijubteslan yuʼun jich ya xkʼotik bitʼil majtanil. Kiltik bin-utʼil la spas.

14. ¿Bin-utʼil te Jesús la skoltay te jnopojeletik yuʼun ya yichʼ yip te schʼuunel yoʼtanik te kʼalal ayinxan 40 kʼajkʼal liʼ ta Balumilal? (Jaʼnix jich ilawil te dibujo).

¹⁴ Te Jesús la yakʼbey tojobtesel te jnopojeletik yuʼune, pero sok skʼuxul yoʼtan la spas. Jich bitʼil te la yil te ay chaʼoxtul jnopojeletik yuʼun te wokol ya yaʼiy schʼuunel te chaʼkuxajemix-ae, jaʼ yuʼun la yaltiklanbey te manchuk xchebet yoʼtanik (Luc. 24:​25-27; Juan 20:27). La yaltiklanbey te jaʼuk ya xbajt ta yoʼtanik skoltayel te j-abatetik yuʼun te Diose, ma jaʼuk te sleel takʼine (Juan 21:15). Sok la yaltiklanbey te manchuk jaʼuk ya xbajt ta yoʼtanik yilel te aʼtelil te ya yichʼik akʼbeyel te yantike (Juan 21:​20-22). Te bitʼil la yil te yan-a te snopojibal yuʼunik ta swenta te Wentainel, la stojobteslan sok skoltaylan te jaʼuk nail ya yakik ta skuxlejalik te scholel skʼop Dios (Hech. 1:​6-8). ¿Bin ya snopik te ancianoetik ta swenta te bin la spas te Jesús?

15, 16. 1) ¿Bintik utʼil ya xjuʼ ya skʼayinbeyik stalel te Jesús te ancianoetik? 2) ¿Bin-utʼil koltayot te Patrick te tojobtesel la yichʼ akʼbeyele?

¹⁵ ¿Bin-utʼil te ancianoetik ya xjuʼ ya skʼayinbeyik stalel te Jesús? Jaʼ te kʼalal ya snojpteslan sok ya skoltay te hermanoetik, jich bitʼil te jchʼieletik yuʼun ya x-akʼbotikxan yaʼtelik ta congregación.c Te ancianoetik maba ya smaliy te tojukik te hermanoetik, jaʼ lek te yakuk stojobteslan sok yutsil yoʼtanik te jchʼieletik yuʼun ya xpʼijubikxan ta lek, te ya snopikxan yakʼel ta ilel pekʼel oʼtanil, te yakuk yakʼ smukʼul yoʼtan te hermanoetik ta stojolik sok te ayuk ta yoʼtan te yantik (1 Tim. 3:1; 2 Tim. 2:2; 1 Ped. 5:5).

¹⁶ Kiltik te bin kʼax ta stojol jtul hermano te Patrick sbiil. Kʼalal jchʼielto-a maba lek ya yil te yantik manchukme jaʼ hermanaetik sok kʼax tulan-nax te bitʼil ya xkʼopoje. Jtul anciano te yijubenix te schʼuunel yoʼtan sok slekil yoʼtan la yakʼbey jun tojobtesel. Te Patrick, jich ya yal: «Ya kal wokol te jich la spase. Kʼax ma lek ya kaʼiy jba te kʼalal ya kil te hermanoetik te ya yichʼik akʼbeyel yaʼtelik te joʼon ya jkʼan ya kichʼ akʼbeyele. Te bin la yalbon te anciano la skoltayon yuʼun jaʼuk ya xbajt ta koʼtan skoltayel te hermanoetik sok spekʼelil koʼtan sok te ma jaʼuk ya xbajt ta koʼtan te ya kichʼ akʼbeyel kaʼtel ta congregación». Te bin lek lokʼ yuʼun-a te Patrick, jaʼ te la yichʼ yaʼtel ta anciano kʼalal ay 23 yaʼbilal-a (Prov. 27:9).

17. ¿Bin-utʼil la yakʼ ta ilel te Jesús te ay smukʼul yoʼtan ta stojol te jnopojeletik yuʼune?

¹⁷ Te Jesús ma jaʼuknax la yakʼbey yaʼtel te jnopojeletik ta scholel te skʼop Dios, jaʼnix jich la yakʼbey yaʼtelik ta jnojpteswanej (ilawil te nota de estudio ta español «Enséñenles», ta Mateo 28:20). Te jnopojeletik laniwan snopik te ma xjuʼ yuʼunik spasel te aʼtelil akʼbotike, pero te Jesús la yakʼ smukʼul yoʼtan ta stojolik te ya xjuʼ yuʼunik spasele sok jaʼnix jich la yakʼtiklanbey snaʼ. Jaʼ yuʼun jich albotik: «Jich te bin-utʼil la stikunon tal te Tatil, jaʼnix jich ya jtikunex bael-euk» (Juan 20:21).

18. ¿Bin-utʼil te ancianoetik ya xjuʼ ya skʼayinbeyik stalel te Jesús?

¹⁸ ¿Bin-utʼil te ancianoetik ya xjuʼ ya skʼayinbeyik stalel te Jesús? Te ancianoetik te pʼijubenikix ta lek snaʼojik te ya skʼan ya yichʼ akʼbeyel yaʼtel sok nojptesel te yantik yuʼun ya yichʼ yaʼtelik ta congregación (Filip. 2:​19-22). Jich bitʼil te ya xjuʼ ya skʼanbey te jchʼieletik te yakuk xkoltaywanik ta skusel sok ta slekubtesel te sNail Tsoblej. Ya yakʼik ta ilel te ya smukʼulin yoʼtanik te machʼa ya snojptesik ta spasel te aʼtelil sok ya smaliyik te ya spasik ta leke. Jtul hermano te mato jaluk yochel ta ancianoil te Matthew sbiil, ya yalbey wokol te ancianoetik te ya xnojptesot yuʼun ya spas biluk aʼtelil ta congregación sok te ya yakʼ smukʼul yoʼtanik ta stojole. Jich ya yal: «Ya skoltayon te kʼalal ya yilik te banti ya xchʼayon yuʼun ay bin ya jnop-a sok ta patil ya snojptesonik yuʼun lekuk ya jpas ta yan buelta».d

19. ¿Bin ya skʼan ya kakʼ ta koʼtantik ta spasel?

¹⁹ Te 40 kʼajkʼal ayinxan ta Balumilal te Jesuse, la stuuntes yuʼun ya yakʼbey smukʼul yoʼtan, ya snojptes sok ya spʼijubtes te yantike. Kakʼ ta koʼtantik stʼunbeyel te stalele (1 Ped. 2:21). Te Jesús jaʼme ya skoltayotik ta spasel, melel jich jamal la yalbotik: «Jokinojex ta jujun kʼajkʼal jaʼto ta slajibal kʼajkʼal» (Mat. 28:20).