Akʼa jchajpantik sok kʼuxul oʼtanil te bin maba akuerdo ayotik sok te yantike

1, 2. 1) Albeya skʼoplal chaʼoxtuluk te ay jajch kʼop yuʼunik te ya yal ta sjun Génesis. 2) ¿Bin yuʼun te Biblia ya yalbey skʼoplal te machʼatik ay jajch kʼop yuʼunike?

TE Biblia ya yalbey skʼoplal ants winiketik te ay maba akuerdo ayik-a o ay jajch tulan kʼop yuʼunik sok yantik. ¿Aybal anopoj ta awoʼtan ta swenta-abi? Ta sbabial kapituloetik yuʼun Génesis tey ya jtabeytik skʼoplal-a. Jich bitʼil te Caín la smil te yijtsʼin Abel (Génesis 4:3-8). Te Lamec la smil jtul kerem ta skaj te majot yuʼune (Génesis 4:23). Te jkanantuminchijetik yuʼun te Abraham la yut sbaik sok te jkanantuminchijetik yuʼun te Lot (Génesis 13:5-7). Te Agar la stoy sba ta stojol te Sarae, jaʼnix jich te Sara ilin ta stojol te Abrahame (Génesis 16:3-6). Te Ismael la skontrain spisil te spatxujke, jaʼnix jich te ants winiketik jajchik ta skontrainel-euk te Ismaele (Génesis 16:12).

² ¿Bin yuʼun ya yalbey skʼoplal te Biblia ta swenta te machʼatik ay jajch kʼop yuʼunike? Jaʼ ta skaj te ay bayal bintik ya xjuʼ ya jnoptik ta swenta te bitʼil maba tojik-euke. Jaʼnix jich maba tojotik sok ayniwan jich ya xjajch kʼop kuʼuntik-euk. Te kʼalal jich ya xkʼot ta jtojoltike, jtʼunbeytik lek stalelik te machʼatik ya yal ta Bibliae, ma jaʼuk te machʼatik maba leke (Romanos 15:4). Jaʼme jich ya jnoptik te lamal kʼinal ya kaʼiytik sok te yantike.

3. ¿Bin ya kiltik ta articulo ini?

³ Ta articulo ini, yame kiltik bin yuʼun ya skʼan ya jchajpantik te kʼopetik jajchem kuʼuntike sok te bin-utʼil ta chajpanel. Jaʼnix jich yame kiltik bael te bintik smelelil ya xtojobteswan te ya skoltayotik ta schajpanel. Jaʼnix jich yame skoltayotik ta yamigoinel ta lek te Jehová sok te yantike.

¿BIN YUʼUN YA SKʼAN YA JCHAJPANTIK TE KʼOPETIK JAJCHEM KUʼUNTIKE?

4. 1) ¿Bin nopjibalil pujkem ta swolol Balumilal? 2) ¿Bintik lokʼem ta swenta-abi?

⁴ Jaʼ ta smul te Satanás te jkʼaxel sxatoj sbaik te ants winiketik ta ora ini sok te ay bayal ya xjajch kʼop yuʼunike. Ya kiltik bin yuʼun. Ta tsʼumbil kʼinal Edén te Satanás la yal te ya xjuʼ ya sta ta nopel ta jujuntul te bin lek sok te bin chopol ta pasel sok malaj puersauk ya skʼan chʼuunbeyel smantal te Diose (Génesis 3:1-5). Te nopjibalil-abi, pujk ta swolol Balumilal. ¿Bintik lokʼem-a? Ta ora ini ya yakʼ kiltik te maʼyuk bin lek lokʼem ta swenta te jich stalelike, jaʼnax chiknajem bayal wokolil-a. Bayal ants winiketik ya yalik te jaʼnix ay ta swentaik stael ta nopel te bin lek o te bin chopol ta pasele. Jkʼaxel maʼyuk ta yoʼtan te yantike sok jaʼ kʼaxto lek ya skuy sbaik-a. Ya spasik te bin ya skʼan yoʼtanik sok jkʼaxel maʼyuk ya snopik te bin wokolil ya staik yuʼun te ants winiketike. Jaʼ-abi jaʼ ya sjach te kʼopetik sok te majtamba. Jaʼukmeto te Biblia ya yal ta swenta teme oranax ya x-ilinotike ya jtatik bayal kʼop sok te yantike sok ayniwan ya jpastik tulan mulil yuʼun (Proverbios 29:22).

5. ¿Bintik tsitsel la yal te Jesús ta swenta schajpanel te bin maba akuerdo ayik yuʼune?

⁵ Te kʼalal pʼijubteswan ta wits te Jesús la yaltiklanbey te jnopojeletik te lamaluk yoʼtanik ta stojol te yantik manchukme jich yilel te maniwan ya staik slekilalik yuʼune. Swenta ya skoltay ta schajpanel te bin maba akuerdo ayik yuʼune, la yaltiklanbey bayal tsitsel. Jich bitʼil te ayuk yutsil yoʼtanik sok lamaluk yoʼtanik ta stojol te yantik, te yakuk spasik tulan swenta manchuk ay skʼajkʼal yoʼtanik, te yakuk schajpanik ta oranax te kʼopetik jajchem yuʼunike sok te kʼuxuk ta yoʼtan te skontratakike (Mateo 5:5, 9, 22, 25, 44).

6, 7. 1) ¿Bin yuʼun tulan skʼoplal te ya jchajpantik ta oranax te kʼop jajchem kuʼuntik sok te yantike? 2) ¿Bin jojkʼoyeletik ya skʼan ya jpasbey jbatik ta jujuntul?

⁶ Ta ora ini ya kichʼtik ta mukʼ te Jehová te kʼalal ya jkʼopontik, ya jcholbeytik skʼop sok te kʼalal ya xkʼootik ta tsoblejetike. Jaʼukmeto teme maba lamal koʼtantik ta stojol te kermanotaktike, maba lek ya yil te ya kichʼtik ta mukʼe (Marcos 11:25). Teme ya jkʼantik ya kamigointik te Jehová ya skʼan ya jpasbeytik perdon te yantik te banti ya xchʼayike (kʼopona te sjun Lucas 11:4 sok Efesios 4:32).

⁷ Te Jehová jaʼ ya skʼan te ya jpasbeytik perdon te yantik sok te lamaluk koʼtantik ta stojolike. Jaʼ yuʼun ya skʼan ya jojkʼoybey jbatik: «¿Wokolbal ya kaʼiy spasbeyel perdon te kermanotake? ¿Yabal jmulan te ya jokin jba sok te kermanotake?». Teme la kiltik te wokol ya kaʼiytik spasbeyel perdon te yantike, sokuk spekʼelil koʼtantik jkʼanbeytik koltayel te Jehovae, jaʼme ya sujtesbotik te jkʼoptike (1 Juan 5:14, 15).

¿YABAL XJUʼ YA JPASTIK PERDON SOK YA JCHʼAY TA KOʼTANTIK?

8, 9. ¿Bin ya skʼan ya jpastik teme ay bin maba lek ya kichʼtik pasbeyele?

⁸ Ta swenta te maba tojotike, ay baeltik te ay machʼa bin ya yal o ya spas te maba lek ya kaʼiy jbatik yuʼune (Eclesiastés 7:20; Mateo 18:7). ¿Bin ya jnoptik yuʼun? Kiltik te bin kʼoem ta pasel te ay bin mukʼ skʼoplal ya yakʼ jnoptike. Ay chaʼtul hermanoetik te ayik tey-a te banti ikʼbilik ta weʼel yuʼun te yermanotake, tey kʼot jtul hermana te kʼot ta patbeyel yoʼtanik yuʼun. Ay jtul te maba lek la yil te bitʼil patbot yoʼtan yuʼun te hermanae. Te kʼalal bajtʼ te hermanae, te jtul hermano jajch ta slabanel. Jaʼukmeto te yan hermano la sjultesbey ta yoʼtan te ayix 40 jaʼbil te jun yoʼtan yakʼoj sba ta stojol Jehová manchukme ay bayal kʼopetik kʼaxem ta stojol te hermana-abi. La yalbey te snaʼoj te maʼyuk jich talem ta yoʼtan te ya xlajinwan ta swenta te bin ya spas te hermana. ¿Bin la snop yuʼun te hermanoe? Kʼot ta yoʼtan te bin albot yuʼun te yan hermanoe sok la sta ta nopel te ya schʼay ta yoʼtan te bin pasbote.

⁹ ¿Bin ya yakʼ jnoptik te bin kʼot ta pasele? Jaʼ teme ay machʼa maba lek te bin ya spasbotike, ya skʼan ya jtatik ta nopel te bin yaʼiyel ya skʼan ya kaʼiy jbatik yuʼune. Teme ay skʼuxul koʼtantike, yame jpastik perdon (kʼopona te sjun Proverbios 10:12 sok 1 Pedro 4:8). Te Jehová kʼax tʼujbil ya yil te kʼalal ya jchʼay ta koʼtantik te bintik maba lek ya spasbotik te yantike (Proverbios 19:11; Eclesiastés 7:9). Jich yuʼun ta yan buelta teme ay machʼa ay bin ya yal o ya spas te bin maba ya jmulantike, akʼa jojkʼoybey jbatik: «¿Yabal xjuʼ ya jpas perdon sok ya jchʼay ta koʼtan te bin la kichʼ pasbeyele? ¿Puersabal ya skʼan ya jnopilan ta koʼtan?».

10. 1) ¿Bin yaʼiyel la yaʼiy sba te jtul hermana te kʼalal la snaʼ te yak ta labanele? 2) ¿Bin tsitsel ta Biblia koltayot yuʼun jich maba chʼay te slamalil yoʼtane?

¹⁰ Teme ay machʼa ay bin chopol ya yalbotike, wokolniwan ya kaʼiytik spasbeyel perdon sok schʼayel ta koʼtantik. Jaʼ jich kʼot ta swenta jtul precursora. Te hermana kʼax kʼux la yaʼiy te kʼalal chaʼoxtul hermanoetik ta kongregasion la yichʼ labanel yuʼun te bitʼil ya schol skʼop Dios sok te bitʼil ya stuuntes te tiempoe. Jich yuʼun kʼopoj sok hermanoetik te yijubenikix ta swenta te schʼuunel yoʼtanike sok la skʼanbey tsitsel. Te hermanoetik la stuuntesik te Biblia swenta la skoltayik yuʼun jich maba ya yakʼ ta yoʼtan te bitʼil ya yichʼ labanel yuʼun te yantik sok jaʼuk ya yakʼ yoʼtan-a te abatinel ta stojol te Jehovae. Te bin akʼbotxan smukʼul yoʼtane, jaʼ te kʼalal la skʼopon te Mateo 6:1-4 (kʼopona). Te versiculoetik-abi, jultesbot ta yoʼtan te bin mukʼ skʼoplale jaʼ te tseʼeluk yoʼtan yuʼun te Jehovae. Jich yuʼun la sta ta nopel te ma jaʼuk ya yakʼbey mukʼ skʼoplal te ya yichʼ labanele. Ta ora ini, teme ay machʼa ya xlabanot ta swenta te bitʼil ya schol skʼop Diose, maʼyuk ya xchʼaybot te slamalil yoʼtan sok te stseʼelil yoʼtane. ¿Bin yuʼun? Melel ya snaʼ te yak ta spasel tulan ta spasel te bin lek yoʼtan yuʼun te Jehovae.

TE KʼALAL MA XJUʼ KUʼUNTIK SPASEL PERDON SOK SCHʼAYEL TA KOʼTANTIK

11, 12. 1) ¿Bin ya skʼan ya jpastik teme ay jajchem kʼop kuʼuntik sok te kermanotike? 2) ¿Bin ya yakʼ jnoptik te stalel Abraham ta swenta te bin-utʼil la schajpan te kʼop jajcheme? (Ilawil te lokʼomba ta sjajchibal te articulo.)

¹¹ Te Santiago 3:2 ya yal te «jpisiltic bayel buelta ya xjelawotic». Jnop kaʼiytik te ay jtul hermano ilinem ta jtojoltik ta skaj te ay bin la jpastik o la kaltike. ¿Bin ya skʼan ya jpastik? Te Jesús jich la yal: «Hich yuʼun, cʼalal teme ya xbahat ta yaquʼel mahtanil ta mahtantesojibal, haxan ya xhul ta awoʼtan te bin utʼil te abanquil awihtsʼin yacʼoj ta yoʼtan te bin laj apasbey stuquel, ihquitaya hilel te majtanil ta sit mahtantesojibal, nahil bahan lecubtesbeya hilel yoʼtan, patil suhtan talel, yuʼun ya cawacʼ te mahtanil awuʼune» (Mateo 5:23, 24, Tsʼihbaybil sChʼulcʼop jTatic Dios ta tseltal). Jich bitʼil te la kiltike, teme ay jajchem kʼop kuʼuntik sok jtul hermano, yame skʼan ya xkʼopojotik sok. Jaʼ ya skʼan te ya jnaʼtik te banti chʼayemotike, ma jaʼuk ya kakʼbeytik smulin te yane. Te bin ya jpastike jaʼ te ya jlekubtesbeytik jilel yoʼtan te hermanoe. Te lamal koʼtantik ta stojol te kermanotaktike, jaʼ te bin kʼax mukʼ skʼoplale.

¹² Te Biblia ya yakʼ jnoptik te bin ya skʼan ya jpastik swenta jich lamal koʼtantik sok yan hermano te kʼalal ya xjajch kʼop kuʼuntike. Kiltik te bin la spas te Abraham sok te sobrino Lot. Ta schebalik ay bayal schambalamik, te jkanantuminchijetik yuʼunik jajch yut sbaik ta skaj te maʼyuk mukʼ te kʼinal banti ya x-ayinik te schambalamike. Ta skaj te la skʼan lamal yoʼtan te Abraham ta stojol te Lote, la yalbey te akʼa stsa te banti lekil kʼinal ya smulane (Génesis 13:1, 2, 5-9). Ta melel kʼax lek te bin la yakʼ jnoptik te Abrahame. Jaʼukmeto, ¿aybal bintik chʼay yuʼun-a te la yakʼ ta ilel slekil yoʼtane? Maʼyuk. Melel ta patil te Jehová la yal ta jamal te ay bayal bintik lek ya yakʼbeyxan-a ta swenta te bintik chʼay yuʼune (Génesis 13:14-17). ¿Bin ya jnoptik ta swenta te bin la spas te Abrahame? Jaʼ te ya yakʼbotik bayal bendision te Jehová teme sok skʼuxul koʼtantik ya jchajpantik te bin maba akuerdo ayotik sok te yantike, manchukme jich yilel te maʼyuk bin lek ya xlokʼ kuʼuntik-ae^[1] (ilawil te nota ta slajibal te articulo).

13. 1) ¿Bin yaʼiyel la yaʼiy sba te jtul superintendente yuʼun departamento te kʼalal jtul hermano maba lek sujtesbot te skʼope? 2) ¿Bin ya xjuʼ ya jnoptik ta swenta te bin kʼot ta pasele?

¹³ Akʼa kiltik te ay bin jich kʼoem ta pasel ta kʼajkʼal ini. Ay jtul hermano kʼan swentain ta sbabial buelta jun departamento ta jun mukʼul tsoblej. La sta ta nopel te ya skʼopon yan hermano swenta ya sjojkʼoybey teme ya xjuʼ x-aʼtej tey ta departamento. Jaʼukmeto te hermano ilinem te kʼalal la sujtes te kʼop ta telefono sok la stupʼ ta ora. Jaʼlaj ilinemto yuʼun te bin maba lek pasbot te machʼa superintendente yuʼun te departamento ta sjajchibale. Te yachʼil superintendente maba ilin yuʼun, jaʼukmeto la snop ta yoʼtan te ma xjuʼ yuʼun te jichnax ya schʼay ta yoʼtane. Jich yuʼun te kʼalal kʼaxemix jun ora-ae, la schaʼkʼopon swenta jich la sjojkʼoybey teme ya xjuʼ xkʼopoj soke. Ta yan semana, la stsob sbaik ta sNail Tsoblej. Tey jun-nax la skʼoponik Dios sok jun ora kʼopojik tey-a. Te hermano ilineme la schol te bin pasbot yuʼun te sbabial superintendente yuʼun te departamentoe. Te yan hermanoe la schʼambey yaʼiy ta lek sok yutsil yoʼtan te bin albote sok la yakʼbey yil cheʼoxebuk texto ta Biblia te ya xjuʼ xkoltayote. Te bin lek lokʼ-ae, ta schebalik la slekubtesbey sba yoʼtanik sok jun-nax aʼtejik ta mukʼul tsoblej. Te hermano ilinem-ae la yalbey wokol te hermano ta swenta te leknax kʼoponot yuʼun sok te lamalnax yoʼtan ta stojole.

¿YABAL SKʼAN YA XKʼOPOJOTIK SOK TE ANCIANOETIKE?

14, 15. 1) ¿Bin-ora ya yichʼ pasel te tsitsel la yal te Jesús ta sjun Mateo 18:15-17? 2) ¿Bin oxchajp la yal Jesús te ya skʼan ya jpastike? 3) ¿Bin swentail kuʼuntik te kʼalal ya jpastik te bin oxchajp la kiltike?

¹⁴ Jteb ma spisiluk te kʼopetik ay jajchem yuʼunik te hermanoetike ya xjuʼ sok ya skʼan ya schajpanik ta schebaliknax. Jaʼukmeto ma spisiluk-ora jich ya xjuʼ ta pasel. Te Jesús la yal te ay baeltik ya skʼan ya yichʼik koltayel yuʼun yantik (kʼopona te sjun Mateo 18:15-17). ¿Bin-ora ya skʼan ya yichʼ tʼunel te tsitsel la yal te Jesuse? Ma jaʼuk la yal ta swenta te kʼalal ay bin maba akuerdo ayik jtebuk yuʼun-a te jchʼuunjeletike. ¿Bin-utʼil ya jnaʼtik? Melel la yal teme maba ya sujtes yoʼtan te machʼa staoj tulan smul te kʼalal kʼopojemix sok te yermanoe sok chaʼoxtul testigoetik soknix te machʼatik yichʼoj yaʼtelik ta kongregasione, jich ya yichʼ ilel te bitʼil «jyanlum» o jich bitʼil «jcʼan-patan». Ta ora ini, jaʼ ya skʼan ya yal te ya yichʼ lokʼesel ta kongregasione. Jich yuʼun te kʼalal la yalbey skʼoplal ta swenta jun mulile, te Jesuse jaʼ yak ta yalbeyel skʼoplal te bin tulan ya xkʼot ta pasel jich bitʼil te tulan loʼlayel sok te leaw ta kʼop (ilawil te recuadro «¿Bin ya skʼan ya yal?»). Jaʼukmeto ma jaʼuk ya yalbey skʼoplal te tulan muliletik jich bitʼil antsiwej o antsinel, te ay pajal antsetik o winiketik ya sjokin sbaik ta wayele, te machʼatik ya yijkʼitayik schʼuunel te Dios sok te yichʼel ta mukʼ te lokʼombaetike. ¿Bin yuʼun? Melel te tulan muliletik-abi jaʼ ya schajpan te ancianoetike.

¹⁵ Jich yuʼun, ¿bin-utʼil ya jtʼuntik te bin la yal te Jesuse? Te bin sbabial ya skʼan ya jpastike jaʼ te nail ya jpasbeytik yoʼtan te hermano ma jaʼuk te ya kalbeytik yantik ants winiketike. Ayniwan ya skʼan ya xkʼopojotik bayal buelta sok te hermanoe. ¿Jaxan teme ma xlekub yoʼtan kuʼuntike? Te bin schebal ya skʼan ya jpastike, jaʼ te ya xkʼopojotikxan sok te hermano sok ya kikʼtik bael te machʼa yiloj te bin kʼoem ta pasel o te ya xjuʼ ya yil teme yuʼun-nix ay bin chopol kʼoem ta pasel-ae. Teme teynax chajpaj-a te kʼop jajcheme, lekme ayotik sok-a te hermano jich bitʼil la yal te Jesuse. Jaʼukmeto ¿jaxan teme maba lekuben yoʼtan te hermano te kʼalal ayix bayal buelta kʼopojemotik sok-ae? Te bin yoxebal ya jpastike, jaʼ te ya jkʼopontik te ancianoetike. ¿Bin swentail te kʼalal ya jpastik te bin oxchajp la kiltike? Te Jesús la yal te ya skʼan ya yichʼ koltayel te hermano ta skaj te kʼux ta koʼtantike (Mateo 18:12-14).

16. ¿Bin yuʼun jaʼ kʼax lek sok jich ya kakʼtik ta ilel skʼuxul koʼtantik te kʼalal ya jpastik te bin oxchajp la yal te Jesuse?

¹⁶ Ma spisiluk buelta ya yichʼ pasel te bin oxchajp ya yal ta sjun Mateo 18:15-17. ¿Bin yuʼun? Melel te machʼa staoj tulan mulile ya xkʼot ta yoʼtan te jaʼ ay smul sok ya schajpan te kʼop jajchem yuʼun sok te yane, jich yuʼun maba ya yichʼ lokʼesel ta kongregasion. Jich yuʼun te hermano te ay bin maba lek pasbil ta stojole ya skʼan ya spasbey perdon te yermano sok jich lamal yoʼtan ta stojol. Leknax ta aʼiyel te kʼalal jich ya yichʼ pasele. Chikan ta ilel te tsitsel la yakʼ te Jesuse, jaʼ kʼax lek sok jich ya kakʼtik ta ilel skʼuxul koʼtantik ta stojol te kermanotik te kʼalal ma oranax ya xbootik ta skʼoponel te ancianoetike. Jaʼnaxme ya skʼan ya xbootik ta skʼanel koltayel ta stojol ancianoetik te kʼalal jpasojtikix-a te bin chaʼchajp nail ya skʼan pasel jich bitʼil la yal te Jesús sok teme yuʼun-nix ay prueba kuʼuntik-a te ay bin chopol spasoj te kermanotike.

17. ¿Bin bendisionetik ya jtatik teme lamal koʼtantik ta stojol te yantike?

¹⁷ Te jnopojel Santiago jich la yal: «Teme ay machʼa ma ba ya xjelaw ta cʼop, mero lec cʼohem, ya xhuʼ yuʼun scomel spisil te sbaqʼuetale» (Santiago 3:2). Jich yuʼun te bitʼil maba tojotike spisil-ora ay bin ya kaltik o ya jpastik te maba lek ya yaʼiy sba yuʼun te yantike. Teme ya jkʼantik ya jchajpantik te kʼop jajchem kuʼuntik sok te yantike yame jpastik tulan te ayuk sok ya jletik lamal oʼtanil ta stojol te yantike (Salmo 34:14). Teme lamal koʼtantik ta stojol te yantike, jich ya kamigointik spisil te kermanotaktik sok jich jun-nax ayotik ta jpisiltik-a (Salmo 133:1-3). Jaʼukmeto te bin mukʼxan skʼoplale, jaʼ te kamigoinejtik ta lek-a te Jehová «te Dios yuʼun lamal qʼuinal» (Romanos 15:33). Yame jmulantik te bendisionetik teme spisil-ora sok skʼuxul koʼtantik ya jchajpantik te bin maba akuerdo ayotik sok te yantike.