Ti bu laj yichʼ lokʼesel li stakʼobiltak li ta Jkuxlejaltik xchiʼuk Kabteltik sventa Dios, programa xchiʼuk bu chijtsʼibaj
© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
6-12 YUʼUN MAYO
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | SALMOS 36, 37
«Mu xa-ilin ta skoj li buchʼutik toj chopolike»
¿Kʼusitik chlaj skʼoplal kʼalal mi tal li Ajvalilal yuʼun Diose?
4 ¿Kʼuxi chkil-o jvokoltik yuʼun? Li jtakbol Pabloe laj yal ti «chtal tsots vokolil li ta slajebal xa kʼakʼale, toj echʼ noʼox xibal sba». Xi to laj yal xtoke: «Yantik [to tsok] batel li viniketik ti toj chopolike xchiʼuk li jloʼlavanej viniketike» (2Ti 3:1-5, 13). ¿Mi mu yakaluk xa chkʼot ta pasel li albil kʼop taje? Xuʼ van jnuptanoj jvokoltik ta skoj li buchʼutik ch-ilbajinvanik ti xibalik sba tajeke o ta stojolal li buchʼutik tspʼajik yantik ta skoj ti jelel stsʼunbalike. Junantike mi jsetʼuk xa chiʼik ta spasel li kʼusitik chopole. Li yantik xtoke, tskoltaik yilel li krixchanoetike, pe jaʼ noʼox ta skoj ti oy kʼusi chopol oy ta yoʼontonike. Akʼo mi mu jechuk jnuptanojtik li voʼotike, pe ta onoʼox xkil jvokoltik ta skoj ti jech tspasike. ¿Mi mu toj chopoluk tajek chkiltik kʼalal chilbajinik li ololetike, li buchʼutik oy xa sjabilalike xchiʼuk li yan krixchanoetik ti mu xuʼ yuʼun spak skʼoplalike? Oy chopol krixchanoetik ti jech tspas stalelalik kʼuchaʼal jtiʼval chonbolometike o bakʼintike xkoʼolajik kʼuchaʼal pukujetik (Snt 3:15). Akʼo mi jech, li Vivliae chalbutik ti oy kʼusi lek ta jtatik ta tsʼakale.
Tsta bendision li buchʼu ch-akʼvan ta pertone
10 Chopol me mi ta jnakʼ skʼakʼal koʼontontike. Li skʼakʼal oʼontonale xkoʼolaj kʼuchaʼal jun ikatsil, jaʼ yuʼun li Jeovae tskʼan ti jyalestike (kʼelo Efesios 4:31, 32). Xi chalbutike: «Iktao li skʼakʼal avoʼontone xchiʼuk komtsano li stiʼemal ajole» (Sl 37:8). Mi ta jchʼuntik li tojobtasel taje, ta me jtabetik sbalil. Yuʼun mi la jnakʼ skʼakʼal koʼontontike, chij-ipaj xchiʼuk chilbajin jnopbentik (Pr 14:30). Kʼalal oy buchʼu ta jnakʼ skʼakʼal koʼontontik ta stojolale, voʼotik noʼox chkil jvokoltik, yuʼun xkoʼolaj ti chkuchʼtik venenoe. Jaʼ yuʼun, kʼalal chkakʼtik ta perton li yantike, ta jtabetik sbalil jtuktik (Pr 11:17). Jun noʼox koʼontontik xchiʼuk xuʼ xijtun-o batel ta stojolal Jeova.
¿Kʼusitik chlaj skʼoplal kʼalal mi tal li Ajvalilal yuʼun Diose?
5 ¿Kʼusi tspas li Jeovae? Li avie xi ch-albatik yuʼun Jeova li chopol krixchanoetike: «Comtsanic li be atamojique» (Is 55:7). Akʼo mi jutuk xa tajek skʼan sventa xichʼ lajesel li chopol balumil liʼe, li krixchanoetike muʼyuk to yichʼojik chapanel. Pe kʼalal mi lik li mukʼta tsatsal vokolile, ¿kʼusi van chkʼot ta stojolalik li buchʼutik mu skʼan sutes yoʼontonik xchiʼuk ti lek chilik li chopol balumile? Li Diose yaloj ta jamal ti tstupʼbe skʼoplalik liʼ ta Balumile (kʼelo Salmo 37:10). Li avie oy epal krixchanoetik ti lek xa chanemik ta snakʼel li kʼusi chopol tspasike xchiʼuk nopem xa xaʼiik ti muʼyuk kʼusi chichʼik albele (Job 21:7, 9). Pe xi tsvules ta joltik li Vivliae: «Li Diose yiloj scotol cʼusi tspas li cristianoetique; sqʼueloj scotol li jujujet yacan chanovique. Muʼyuc bu ta tael batsʼi icʼ osil ti mu xa xvinaj, ti xuʼ te tsnacʼ sbaic li bochʼotic chopol cʼusi tspasique» (Job 34:21, 22). Jech oxal, mu buchʼu xuʼ snakʼ sba ta stojolal li Diose. Chil skotol li kʼusitik tspasik li chopol krixchanoetike. Jaʼ yuʼun, lajemik xa ox me skotolik kʼalal mi echʼ li Armajedone. Mi jsetʼuk xa bu chkilbetik satik yan velta (Sl 37:12-15).
6 ¿Buchʼutik xa noʼox kuxul chkomik kʼalal mi lajem xa ox li chopol krixchanoetike? Xi chalbutik ta jamal li Jeovae: «Li bochʼotic biqʼuit chacʼ sbaique jaʼ chuʼuninic o li yosilalique; jun noʼox yoʼnton te oyic o». Xi to chal xtoke: «Li bochʼo tucʼ yoʼntonique jaʼ chuʼuninic o li yosilique, jech jun yoʼnton te chnaquiic o» (Sl 37:11, 29). ¿Buchʼutik skʼoplal «li bochʼotic biqʼuit chacʼ sbaique»? Jaʼ skʼoplalik li buchʼutik chchanik ta sventa li Jeovae xchiʼuk ti chchʼunbeik smantale. ¿Buchʼu skʼoplalik xtok «li bochʼo tucʼ yoʼntonique»? Jaʼ skʼoplalik li buchʼutik ta sjunul yoʼonton tspasik li kʼusi chal Jeova ti tukʼe. Li avie jaʼ mas ep li chopol krixchanoetike, jaʼ jutuk tajek li buchʼutik tukʼ yoʼontonike. Pe li ta achʼ balumil yaloj Jeova chakʼbutike kʼajomal xa noʼox me te oyik li buchʼutik bikʼit chakʼ sbaike xchiʼuk ti tukʼ yoʼontonike. Li krixchanoetik taje tspasik ta paraiso spʼejel li Balumile.
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
it-2-S paj. 424 par. 3
Vits
Mu xnik, te-o o toyol tajek. Jaʼ jech chichʼ albel skʼoplal li talelaletik ti mu xjel o ti te-oe (Is 54:10; Aba 3:6; koʼoltaso xchiʼuk Salmo 46:2). Jech oxal, li jtsʼibajom yuʼun salmoe xi la stsʼiba ta sventa li tukʼilal yuʼun Jeovae: «Xkoʼolaj kʼuchaʼal vitsetik yuʼun Dios» (Sl 36:6 tsʼib ta yok vun), xuʼ van jaʼ laj yalbe skʼoplal ti mu stakʼ jelel li tukʼilal yuʼun Jeovae. Jech xtok, ta skoj ti toyol tajek li vitsetike, jaʼ van la skʼan laj yalbe skʼoplal ti mu xkoʼolaj li tukʼilal yuʼun Dios jech kʼuchaʼal li tukʼilal chakʼ ta ilel li krixchanoetike (koʼoltaso xchiʼuk Isaias 55:8, 9). Ta sventa li svukubal mukʼtik boch ti jaʼ li skʼakʼal yoʼonton Diose, xi chal li Apokalipsis 16:20: «Muʼyuk laj yichʼ tael li vitstike». Taje jaʼ skʼan xal ti muʼyuk bu chkolik ta skʼakʼal yoʼonton Dios skotol li kʼusitik toyol oy jech kʼuchaʼal li tayal vitsetike (koʼoltaso xchiʼuk Jeremias 4:23-26).
13-19 YUʼUN MAYO
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | SALMOS 38, 39
Mu xavul tajek avoʼonton ta skoj li amultake
Jaʼuk jkʼeltik batel li kʼusi chtal ta jelavele
12 (Kʼelo 1 Juan 3:19, 20). Jkotoltik oy jmul chkaʼi jbatik bakʼintik. Jaʼ van ta skoj ti oy kʼusi la jpastik kʼalal maʼuk toʼox yajtunelutik Jeovae o xuʼ van oy kʼusi chopol la jpastik kʼalal kichʼojtik xa ox voʼe. Kʼuk xiuk, stalel onoʼox ti jech chkaʼi jbatike (Ro 3:23). Akʼo mi chkakʼtik tajek persa spasel li kʼusi leke, ep ta velta ta jmak kakan jkotoltik (Snt 3:2; Ro 7:21-23). Mu junuk koʼontontik kʼalal oy jmul chkaʼi jbatike, pe xuʼ me chtun kuʼuntik. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun jaʼ tstij koʼontontik sventa jtukʼibtas jbatik xchiʼuk ti jpʼeluk ta koʼontontik ti mu jchaʼpastik li kʼusi chopole (Ebr 12:12, 13).
13 Bakʼintike, xuʼ van oy-o jmul chkaʼi jbatik akʼo mi jsutesoj xa koʼontontik xchiʼuk ti yakʼojbutik xa ta ilel Jeova ti spasojutik ta pertone. Xuʼ me xakʼ jvokoltik mi oy tajek jmul chkaʼi jbatike (Sl 31:10; 38:3, 4). ¿Kʼu yuʼun? Kalbetik skʼoplal jun ermana ti oy-o smul chaʼi sba ta skoj li kʼusitik chopol la spas ta voʼnee. Xi chale: «La jnop ti jecheʼ xa chkakʼ persa chitun ta stojolal li Jeovae, yuʼun xuʼ van muʼyuk xa ta jta jkolebal». Xuʼ van jaʼ jech ta xkaʼi jbatik taj eke. Pe mu lekuk ti oy tajek jmul chkaʼi jbatike. Li Satanase jaʼ xa xlaj-o ti jnoptik ti mu xa xijtukʼib-oe, pe mu jechuk chilutik li Jeovae (koʼoltaso xchiʼuk 2 Korintios 2:5-7, 11).
w02-S 15/11 paj. 20 par. 1, 2
¿Kʼusi xuʼ jpastik sventa stsak ta venta Jeova ti jayib kʼakʼal kuxulutike?
Li jkuxlejaltike jlikel tajek xchiʼuk anil. Kʼalal la snopbe skʼoplal David taje, xi laj yal ta s-orasione: «Kajval Jeova, akʼbun jnaʼ bu to chikʼot ta tsutsel xchiʼuk ti jayib kʼakʼal kuxulune, sventa jnaʼ kʼu yuni jalil li jkuxlejale. Yuʼun jayib noʼox kʼakʼal avakʼoj ti kuxulune; batsʼi jlikel noʼox ta sba asat ti kʼu sjalil chikuxie». Li Davide oy tajek ta yoʼonton ti lekuk x-ilat yuʼun Dios li ta skʼopojele xchiʼuk ta sventa li kʼusitik tspase. Laj yakʼ venta ti tsots skʼoplal stsak ta venta Dios ta xkuxlejal kʼalal xi laj yale: «Voʼot noʼox atuk ti jpatoj koʼonton ta atojolale» (Sl 39:4, 5, 7). Li Jeovae la xchikintabe li Davide, yuʼun la stsak ta venta li kʼusitik tspase xchiʼuk laj yakʼbe bendision.
Toj anil xuʼ xbat ta koʼontontik spasel li kʼusi skʼan pasel jujun kʼakʼale xchiʼuk ti sujomutik xa noʼoxe, ti ta jkʼan ta jpastik ta jun noʼox kʼakʼal skotole. Ta skoj taje, xuʼ me xijlub yuʼun o xij-ipaj-o. Mas to kʼalal chkakʼtik venta ti ep kʼusi skʼan pasele o ti mu xakʼ yorail chkiltike. ¿Mi jech van oy ta koʼontontik kʼuchaʼal David ti lekuk xilutik li Jeovae? Jamal xvinaj ti yilojutik xchiʼuk ti xojtikinutik lek ta jujuntal li Diose. Leʼtik xa bal ta 3,600 jabile, li Job ti xiʼtaoj lek Diose laj yakʼ venta ti ilbil yuʼun Jeova li kʼusitik tspase xchiʼuk ti ojtikinbil leke. Jaʼ yuʼun, xi la sjakʼe: «¿Kʼusi ta jtakʼbe [Dios] mi la sjakʼbun li kʼusi jpasoje?» (Job 31:4-6, 14). Sventa stsak ta venta Jeova li kʼusitik ta jpastike, skʼan jchʼakbetik yorail li kʼusitik sventa mantale, ti jchʼunbetik li smantaltake xchiʼuk ti jtunestik lek li jkʼakʼaltike.
¿Kʼusi xuʼ xapas yoʼ lekuk xavil aba xchiʼuk Jeova yan veltae?
Nopolik noʼox xakʼopon li Jeovae. Li Atot ta vinajele xaʼibe smelolal ti mu kʼunuk chavaʼi skʼoponel mi oy-o amul chavaʼi ta skoj li kʼusi la apase (Ro 8:26). Akʼo mi jech, jechuk-o xakʼopon xchiʼuk albo ti oy tajek ta avoʼonton ti xakʼot ta yamigoe (Ro 12:12). Xi chvul ta sjol li Andreje: «Oy toʼox tajek jmul chkaʼi jba xchiʼuk chikʼexav toʼox tajek. Pe kʼalal ta jkʼopon Jeova jujun veltae, mas xa jun koʼonton chikom». Mi mu xanaʼ kʼusi chaval ta a-orasione, nopbo skʼoplal li kʼusi laj yal ta s-orasion li ajvalil David kʼalal sutesoj xa ox yoʼontone, taje xuʼ te xata ta Salmos 51 xchiʼuk 65.
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
Kakʼtik ta ilel ti xuʼ spat yoʼontonik ta jtojolaltike
16 Mi jnaʼ jpajes jbatike, tspat yoʼontonik ta jtojolaltik. Tskoltautik sventa jpajes jbatik kʼalal ta jkʼan chkaltik batel li kʼusi mu stakʼ xaʼiik yantike (kʼelo Proverbios 10:19). Xuʼ van vokol chkaʼitik ti jpajes jbatik kʼalal ta jtunestik li redes socialese. Yuʼun mi muʼyuk la jkʼel jbatike, xuʼ van jpuktik li kʼusi mu stakʼ xkaltik batele. Kʼalal oy kʼusi ta jmuyestik ta redes socialese, xuʼ van chopol stunesik li yantike xchiʼuk xuʼ me xakʼ vokolil. Jech xtok, li ta lumetik ti bu mu xakʼ jpas kabteltik li ajvaliletike, xuʼ van oy kʼusi tsjakʼbutik li polisiaetik ti xuʼ xil-o svokol li kermanotaktike. Pe muʼyuk me kʼusi chkaltik mi jnaʼ jpajes jbatike. Mi jech kʼot ta jtojolaltik o mi oy kʼusi yan la jnuptantike, tskoltautik li kʼusi chal li teksto liʼe: «Chkakʼbe lek svosal ke» (Sl 39:1). Skʼan xkakʼbetik ta ilel kutsʼ kalaltik, kamigotaktik, kermanotaktik xchiʼuk yan krixchanoetik ti xuʼ spat yoʼontonik ta jtojolaltike. Jaʼ yuʼun, skʼan jnaʼ jpajes jbatik.
20-26 YUʼUN MAYO
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | SALMOS 40, 41
¿Kʼu yuʼun skʼan jkoltatik li yantike?
Xijmuyubaj noʼox kʼalal oy slekil koʼontontike
16 Kʼalal oy buchʼu kʼusi chakʼ ta slekil yoʼontone, muʼyuk smalaoj ti oy kʼusi chichʼ akʼbel sutele. Xi laj yal Jesus ta sventa taje: «Kʼalal chapas kʼine, jaʼ tako ta ikʼel li buchʼutik abol sbaike, li buchʼutik mu xtun skʼobike, li koxoetike xchiʼuk li maʼsatetike, vaʼun chata amuyubajel, yuʼun muʼyuk kʼusi xuʼ stojboxuk-o sutel» (Lu 14:13, 14). Li Vivliae chal ti tsta bendision li buchʼu oy slekil yoʼontone xchiʼuk ti «xcuxet noʼox yoʼnton li bochʼo oy ta yoʼnton meʼonetique» (Pr 22:9; Sl. 41:1). Jech oxal, chkakʼtik ta ilel slekil koʼontontik yuʼun jaʼ jun matanal chkaʼitik ti ta jkoltatik li yantike.
17 Li Pabloe la xchaʼal li kʼusi laj yal Jesuse: «Jaʼ mas xmuyubaj li buchʼu chakʼe, jaʼ mu sta li buchʼu chichʼe». Kʼalal jech laj yale maʼuk noʼox laj yalbe skʼoplal li kʼusi x-ayan kuʼuntike, moʼoj, yuʼun te tsakal skʼoplal ti jpatik oʼontonale, ti jbeiltastik xchiʼuk ti jkoltatik li buchʼutik chtun yuʼunike (Ech 20:31-35). Li voʼotike skʼan ta sjunuluk koʼonton jchʼak jkʼakʼaltik, xkakʼ kipaltik, ti jchikintatik li kʼusi chalike xchiʼuk ti jkʼantik li yantike, yuʼun li Pabloe maʼuk noʼox lokʼ ta ye ti jech skʼan jpastike yuʼun laj yakʼ ta ilel ta xkuxlejal.
18 Li buchʼutik chchanbeik skʼoplal ti kʼu yelan chaʼi sbaik li krixchanoetike (sociólogos) chalik ti chakʼ la jmuyubajeltik kʼalal oy kʼusi ta jkʼelantike. Jlik vune chal ti mas la xmuyubaj chaʼi li krixchanoetik kʼalal oy kʼusi lek tspasik ta stojolal li yantike. Oy yan xtok li buchʼutik chchanbeik skʼoplal ti kʼu yelan chkaʼi jbatike chalik ti mas la oy smelolal jkuxlejaltik xchiʼuk oy la jbalil chkaʼi jbatik kʼalal ta jkoltatik li yantike. Jaʼ yuʼun, oy junantik li buchʼutik xchanojbeik lek skʼoplale tstijbeik yoʼonton krixchanoetik yoʼ skoltaik yantik sventa mu masuk x-ipajik xchiʼuk ti xmuyubajikuk noʼoxe. ¿Mi labal sba chkaʼitik li kʼusitik chalike? Moʼoj, yuʼun jnaʼojtik ti jech onoʼox yalojbutik li Jpasvanej kuʼuntik ti chakʼ muyubajel mi oy kʼusi ta xkakʼtike (2Ti 3:16, 17).
Chchabiutik Jeova kʼalal iputike
7 Pe tspat koʼontontik xchiʼuk tskoltautik Jeova mi tsots iputike. Jech onoʼox la spas ta stojolal li yajtuneltak ta voʼnee. Xi la stsʼiba li ajvalil Davide: «Xcuxet noʼox yoʼnton li bochʼo oy ta yoʼnton meʼonetique, yuʼun jaʼ chcoltaat yuʼun Mucʼul Dios ti cʼalal yorail oy svocole. Jaʼ chchabiat yuʼun li Mucʼul Diose, ta xʼacʼbat xcuxlejal» (Sl 41:1, 2). ¿Mi jaʼ van laj yalbe skʼoplal David ti muʼyuk xa chcham-o li buchʼu oy ta yoʼonton meʼonetike? Maʼuk. Jaʼ laj yal yalbe skʼoplal ti chchabiat xchiʼuk chkoltaat yuʼun Jeova mi ipaj li buchʼu oy ta yoʼonton yantike (Sl 41:3). Tspat koʼontontik kʼalal chkaʼitik ti snaʼoj Jeova ti chkil jvokoltike xchiʼuk ti muʼyuk chiktautike. Maʼuk noʼox, yuʼun chakʼ yip koʼontontik xchiʼuk jpʼijiltik sventa xkuch kuʼuntik mi stsakojutik jtosuk chamele. Jech xtok, ti kʼu yelan spasoj jbekʼtaltike xuʼ xpoxta sba stuk bateltik.
Jchanbetik stalelal Jeova ti toj echʼ xa noʼox chkʼuxubinvane
17 Pe, ¿kʼusi srasonal mas tsots skʼoplal ti ta jkʼuxubintik li yantike? Jaʼ ti ta jkʼan ta jchanbetik stalelal xchiʼuk ta jkʼan chkichʼtik ta mukʼ li Jeovae, ti jaʼ li Dios ti toj echʼ xa noʼox chkʼuxubinvane xchiʼuk ti jaʼ li Snioʼal kʼanelale (Pr 14:31). Jech oxal, kakʼtik persa ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntik sventa jchanbetik li slekil talelale. Mi jech ta jpastike mas me chijnopaj ta stojolal li kermanotaktike xchiʼuk mas me lek xkil jba jchiʼuktik li yantike (Gal 6:10; 1Jn 4:16).
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
it-2-S paj. 46 par. 7
Jeova
Ta sjunul li loʼil ta Vivliae jaʼ chal ti xichʼ pakbel skʼoplal ti kʼu yelan tspas mantal li Jeovae, ti jaʼ te chakʼ ta ilel li kʼusi mas tsots skʼoplal chil li Jeova Diose: ti xichʼ chʼultajesbel li sbie. Taje te me smakojbe skʼoplal ti xichʼ sakubtasbel li sbi Dios ta skoj ti chopol kʼoptabile. Sventa jech xkʼot ta pasele, li anjeletik xchiʼuk li krixchanoetike skʼan ti chʼuluk xilik li sbi Diose, taje jaʼ skʼan xal ti ta sjunuluk yoʼonton xakʼ sbaik ta ventainel yuʼun li Jeovae, ti oyuk ta yoʼonton xtunik ta stojolale xchiʼuk ti skʼupinik spasel li kʼusi oy ta yoʼonton Dios ta skoj ti skʼanojike. Li orasion la spas David ti te ta jtatik ta Salmo 40:5 kʼalal ta 10 chakʼ ta ilel ti jech oy ta yoʼontone xchiʼuk ti tskʼan chchʼultajesbe li sbi Diose. (Kʼelo kʼusi la stsʼiba jtakbol ta sventa li kʼusi chal jpʼelantik kʼop ta salmo ti jaʼ chalbe skʼoplal Jesus ta Ebreos 10:5 kʼalal ta 10).
27 YUʼUN MAYO–2 YUʼUN JUNIO
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | SALMOS 42-44
Tabo sbalil li chanubtasel chakʼ Jeovae
w06-S 1/6 paj. 9 par. 4
Li kʼusi mas tsotsik skʼoplal ta xchibal livro ta Salmoe
42:4, 5, 11; 43:3-5. Mi oy junuk velta ti mu xa stakʼ jtsob jbatik kʼuk sjaliluk xchiʼuk li kermanotaktike, jaʼ me chakʼ kipaltik mi la jnopbetik skʼoplal li kʼusitik lek la jpastik xchiʼuk li kermanotaktike. Akʼo mi mas jtuk chkaʼi jbatik ta slikebal kʼakʼal ta jnopbetik skʼoplal taje, ta me skoltautik xtok sventa teuk ta joltik ti jaʼ jnakʼobbailtik li Diose xchiʼuk ti skʼan jpat koʼontontik ta stojolal ti chakʼbutik jun oʼontonale.
¿Kʼuxi xuʼ jkʼupintik xchiʼuk jtabetik sbalil kʼalal chijchanunaje?
1 ORASION. Li baʼyele jaʼ ti skʼan jkʼopontik li Diose (Sl 42:8). Li xchanel Vivliae jaʼ te smakoj li yichʼel ta mukʼ Diose. Jaʼ yuʼun, skʼan jkʼanbetik xchʼul espiritu Jeova xchiʼuk sventa lekuk chapal li jnopbentike (Lu 11:13). Barbara ti ep xa jabiletik tunem ta misionerae, xi chale: «Persa onoʼox ta jpas orasion kʼalal chlik jchan Vivliae. Vaʼun chkaʼi ti tskoltaun li Jeovae xchiʼuk ti lek chil li kʼusi ta jpase». Li orasione chkoltavan sventa chchapan joltik xchiʼuk koʼontontik yoʼ xkaʼibetik smelolal li epal veʼliletik ta mantal chkichʼtik akʼbele.
Mu me x-alub kok jkʼobtik
11 Oy to bu yan xtok ti tstsatsubtasutik li Jeovae, jaʼ li ta tsobajeletike, li ta asambleaetike xchiʼuk li ta jeltos chanob vunetike. Li kʼusi ta jchantik tee jaʼ tskoltautik ti lekuk li kʼusi oy ta koʼontontike, ti xkakʼ ta koʼontontik stael li kʼusitik ta mantale xchiʼuk ti jpastik li kʼusi jbainojtik yuʼun Jeovae (Sl 119:32). ¿Mi oy ta koʼontontik ta jtabetik sbalil li chanubtasel chakʼ Jeovae?
12 Kʼuchaʼal laj xa jchantike, li Jeovae la skolta yajtuneltak sventa stsalik li jteklum Amaleque xchiʼuk li Etiopiae. Jech xtok, laj yakʼbe stsatsal Nehemías xchiʼuk judaetik sventa stsuts yuʼunik li smuroaltak Jerusalene. Jaʼ jech ek, ta me xakʼ jtsatsaltik sventa jcholtik-o batel mantal akʼo mi oy jvokoltik, mi xkichʼtik kontrainel o mi mu skʼan mantal li krixchanoetik ti bu ta jcholtik mantale (1Ped. 5:10). Melel onoʼox chaʼa, muʼyuk bu chchʼayes jvokoltik ta skʼelobil juʼelal li Jeovae. Jech oxal, mi ta jkʼan lek tsotsutik ta mantale oy me kʼusi skʼan jpastik. ¿Kʼusi? Jaʼ ti jchan Jvivliatik skotol kʼakʼale, ti jchapan jbatik sventa tsobajele, ti xijbat skotol velta li ta jtsobajeltike, ti jmakʼlin lek jol koʼontontik ta mantal kʼalal ta jchan Jvivlia jtuktike, ti jpastik li yichʼel ta mukʼ Jeova ta kutsʼ kalaltike xchiʼuk ti xkalbetik skotol kʼakʼal Jeova ti akʼo skoltautike. Mu me xkakʼ kʼusi smakutik ta stabel lek sbalil li kʼusi chakʼbutik Jeova sventa spat koʼontontike. Mi chijlubtsaj chkaʼitik ta spasbel jtosuk yabtel li Jeovae, ti xkoʼolaj kʼuchaʼal ch-alub li kok jkʼobtik xkaltike, kalbetik me ti akʼo skoltautike. Vaʼun ta me xakʼ jtsatsaltik li xchʼul espiritue xchiʼuk ta me stikʼ ta koʼontontik spasbel li kʼusi chalbutike (Flp 2:13). ¿Mi xuʼ van jtsatsubtastik li yantik eke?
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
Chlekub-o j-orasiontik li xchanel Vivliae
11 Mi ta jchantik li salmoetike xuʼ me xlekub ti kʼuyelan ta jpastik orasione xchiʼuk tskoltautik sventa oyuk smalael kuʼuntik li stakʼobil chakʼ Diose. Jnopbetik skʼoplal jun jleví ti ikʼbil batel ta yan lume. Oy ta yoʼonton chbat ta xchʼulna Jeova, pe oy van kʼuk sjalil ti muʼyuk xuʼ yuʼune. Jaʼ yuʼun xi kʼejine: «¿Cʼu yuʼun ti ep chcʼunib coʼntone? ¿Cʼu yuʼun ti ep chcacʼbe sloʼil conʼntone? Yuʼun jaʼ noʼox jpatoj coʼnton o ta stojol li Diose, jaʼ li Dios ti mu xlaj coʼnton ta yalbel slequilale, yuʼun jaʼ jcoltavanej cuʼun, jaʼ Dios cuʼun» (Sl 42:5, 11; 43:5).
12 ¿Kʼusi xuʼ jchantik ta stojolal li jleví vinike? Mi oy junuk velta xi j-och ta chukel ta skoj li mantale xchiʼuk ti mu stakʼ jtsob jbatik xchiʼuk li kermanotaktike, skʼan oyuk smalael kuʼuntik li kʼusi tspas Dios ta jtojolaltike (Sl 37:5). Kʼalal ta jmalatik sventa xuʼ jtsob jbatik yan velta yuʼun li Diose xchiʼuk li steklumale, jnoptik li muyubajel yakʼojbutik ti chi jtun ta stojolale xchiʼuk jkʼanbetik ti akʼo xakʼ kipaltik sventa xkuch batel kuʼuntike.
3-9 YUʼUN JUNIO
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | SALMOS 45-47
Jun kʼejimol ti chalbe skʼoplal snupunel jun ajvalile
¡Xkuxetuk noʼox koʼontontik li ta kʼin nupunel yuʼun li Chʼiom Chije!
8 Kʼelo Salmo 45:13, 14 ta sbavokʼal. Li tsebe ta «stʼujumal» chbat ta stojolal Ajvalil sventa chnupun. Li ta Apocalipsis 21:2 ta xichʼ koʼoltasel ta jun lum, jaʼ li Achʼ Jerusalene, xchiʼuk chichʼ alel xtok «ti lec smeltsanoj sba cʼalal yuʼun xa chnupine». Li lum ta vinajel taje «yichʼojbe tal xojobal li Diose» xchiʼuk lek chojobinaj «jech chac cʼu chaʼal xojobal ton ti batsʼi cʼupil sbae jaʼ jech chac cʼu chaʼal jaspe ton, xchiʼuc stsʼayayet jech chac cʼu chaʼal nen» (Ap 21:10, 11). Ti kʼu yelan chakʼ xojobal li Achʼ Jerusalene te chalbe lek skʼoplal ta slivroal Apocalipsis (Ap 21:18-21). ¡Jaʼ yuʼun li jtsʼibajom yuʼun salmoe chal ti lek «stʼujumal» li tsebe! Yuʼun li skʼinal nupunel taje te chichʼ pasel ta vinajel.
9 Li tsebe chichʼ ikʼel batel ta stojolal li Slekome, li Ajvalilal yuʼun Mesiase. Li Ajvalile yakal xa ta «spoc ta sventa li scʼope», jaʼ yuʼun «batsʼi jun yutsil chcʼot o» (Ef 5:26, 27). Li tseb eke skʼan lek smeltsan sba ta sventa li snupunele. ¡Ta melel lek onoʼox smeltsanoj sba! «Li scʼuʼ spoqʼue capbil ta jalel ta puru cʼanal taqʼuin» xchiʼuk «slapoj batel lec cʼupilic sba scʼuʼ spocʼ ti cʼalal ch-icʼat batel ta stojol ajvalile». Kʼalal mi chnupun xaʼox li Chʼiom Chije ta x-akʼbat slap «scʼuʼ pasbil ta lino no, batsʼi sac ta jyalel, oy xojobal. Yuʼun li lequil lino noe jaʼ senyail li cʼusitic tucʼ spasojic li bochʼo vocʼbilic yuʼun Diose» (Ap 19:8).
Li kʼusi chal Apokalipsis ti chkʼot ta atojolale
10 ¿Kʼusi tspas Jeova kʼalal chil ti chichʼ ilbajinel li steklumale? Xi chalbutike: «Chlik tsanuk li skʼakʼal koʼontone» (Ese 38:18, 21-23). Li ta kapitulo 19 ta Apokalipsise, chal ti Jeovae tstak talel Xnichʼon sventa spoj li steklumale xchiʼuk ti slajesbe skʼoplal li yajkontratake. Li Jesuse chtal xchiʼuk «li soltaroetik ta vinajele», jaʼ xkaltik, li anjeletik ti tukʼ yakʼoj sbaike xchiʼuk li 144 mile (Ap 17:14; 19:11-15). ¿Kʼusi chkʼot ta pasel yuʼun taje? Jaʼ ti chlaj skʼoplal skotol li krixchanoetik xchiʼuk li organisasionetik ti tskontrainik Jeovae (kʼelo Apokalipsis 19:19-21).
11 ¿Kʼu yelan chaʼi sbaik li yajtuneltak Jeova ta balumil ti kuxul chkomik mi laj yichʼ lajesbel skʼoplal li yajkontratak Diose? ¡Toj echʼ xa noʼox ta xmuyubajik! Akʼo mi xmuyubajik tajek li buchʼutik te oyik ta vinajel kʼalal chlaj skʼoplal li Mukʼta Babiloniae, oy to kʼusi ti mas chakʼ muyubajele (Ap 19:1-3). Jaʼ li kʼusi mas lek chkʼot ta pasel chal ta slivroal Apokalipsise: jaʼ ti «chnupun li Chʼiom Chije» (Ap 19:6-9).
12 ¿Bakʼin chichʼ pasel li nupunele? Akʼo mi te xa ox oyik ta vinajel skotol li 144 mil kʼalal jutuk xa ox skʼan xlik li Armajedone, maʼuk to yorail sventa xichʼ pasel li snupunel Chʼiom Chije (kʼelo Apokalipsis 21:1, 2). Jaʼ to chichʼ pasel mi echʼ xa ox li Armajedone, jaʼ xkaltik, mi laj xa ox skʼoplal li yajkontratak Diose (Sl 45:3, 4, 13-17).
it-1-S paj. 1061 par. 5
Paskʼop
Kʼalal mi tsuts li paskʼope, oy jun oʼontonal jmil jabil liʼ ta balumile. Xi chalbe skʼoplal li salmoe: «[Li Jeovae] tslajesbe skʼoplal li paskʼopetik ta spʼejel balumile. Tskʼas li arkoe xchiʼuk tslilin li lansae; ta xchikʼbe ta kʼokʼ li skareta soltaroetike». Ti kʼusi ora kʼot ta pasel ta sba velta li kʼusi chal salmoe, jaʼo kʼalal jun yoʼonton kom li jteklum Israel kʼalal lilinbat yabtejeb li yajkontraike. Kʼalal mi laj xa ox yakʼbe slajeb jsaʼkʼopetik ta Armajedon li Jesuse, oy xa ox me jun oʼontonal ta spʼejel balumil (Sl 46:8-10). Ta slajeb une, jaʼ noʼox me ch-akʼbatik kuxlejal sbatel osil li buchʼutik la spasik ta slokobil balumil li s-espadaike xchiʼuk ti la spasik ta jos li slansaike xchiʼuk ti muʼyuk xa tstsak sbaik ta kʼope. «Yuʼun jaʼ lokʼ ta ye stuk Jeova ti jaʼ bankilal yuʼun soltaroetike» (Is 2:4; Mik 4:3, 4).
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
¿Kʼusitik chlaj skʼoplal kʼalal mi tal li Ajvalilal yuʼun Diose?
9 ¿Ta kʼusi chichʼ-o jelel li chopol organisasionetike? ¿Mi ch-ayan van yan organisasion liʼ ta Balumil kʼalal mi echʼ xa ox li Armajedone? Xi tstakʼ li Vivliae: «Oy achʼ vinajel xchiʼuk jun achʼ balumil ti jmalaojtik ti jech onoʼox yaloje, oy-o xa tukʼilal te» (2Pe 3:13). Li mol vinajele jaʼ skʼoplalik li ajvaliletik ti muʼyuk stukʼilike. Li mol balumile jaʼ skʼoplal skotol li krixchanoetik ti ventainbilik yuʼun li ajvaliletik taje. ¿Ta kʼusi chichʼ-o jelel kʼalal mi laj xa ox yichʼik lajesele? Ta «achʼ vinajel xchiʼuk [ta] jun achʼ balumil». Li achʼ vinajel taje jaʼ skʼoplal jun achʼ ajvalilal, taje jaʼ li Ajvalilal yuʼun Diose. Ti jaʼ te skʼoplal li Jesukristo xchiʼuk li 144 mil ti jmoj ch-ajvalilajik xchiʼuke. Yan li achʼ balumile jaʼ skʼoplal li krixchanoetik ti chichʼik ventainel yuʼun li Ajvalilal yuʼun Diose. Li Jesus xchiʼuk li buchʼu chchiʼinan ta ajvalile chakʼik lek ta ilel li stalelaltak Jeovae, ti jaʼ li Dios ti «xchapet lek tspas skotol li kʼusitike» (1Ko 14:33). Jech oxal, lek chapal skotol li ta ‹achʼ balumile›. Li viniketik ti chichʼik akʼbel yabtelike jaʼik lekil viniketik ti jaʼ chchʼunik li beiltaseletik ch-akʼbatik yuʼun Jesus xchiʼuk li 144 mile (Sl 45:16). Jnoptik xa noʼox avaʼi kʼu to yutsil jkuxlejaltik kʼalal chʼabal xa ox li organisasionetik ti muʼyuk stukʼilike. Ti jaʼ xa noʼox oy jun organisasion ti lek tajek chapale xchiʼuk ti muʼyuk bu tsok-oe.
10-16 YUʼUN JUNIO
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | SALMOS 48-50
Totil meʼiletik, koltao avalab anichʼnabik yoʼ masuk to spat yoʼontonik li ta s-organisasion Jeovae
Xijmuyubaj kʼalal chkichʼtik ta mukʼ Jeova kʼuchaʼal tskʼane
11 Chkichʼtik ta mukʼ Jeova kʼalal ta jchantik li Vivliae xchiʼuk kʼalal chkakʼbetik yojtikinik Jeova li kalab jnichʼnabtike. Li ta jujun toʼox savadoe, li j-israeletike muʼyuk toʼox ch-abtejik xchiʼuk jaʼ chchʼakbeik yorail sventa masuk to lek xil sbaik xchiʼuk li Jeovae (Eks 31:16, 17). Li j-israeletik ti tukʼ laj yakʼ sbaike la xchanubtas yalab xnichʼnabik sventa xojtikinik li Jeovae xchiʼuk li kʼusitik spasoj ta stojolalike. Jaʼ jech skʼan jchʼakbetik yorail sventa jchantik xchiʼuk jsabetik mas skʼoplal li kʼusi chal Vivliae. Mi jech ta jpastike, jaʼ me jech chkichʼtik ta mukʼ li Jeovae xchiʼuk tskoltautik sventa mas xijnopaj ta stojolal (Sl 73:28). Jech xtok, kʼalal jmoj ta jchan Jvivliatik xchiʼuk li kutsʼ kalaltike, jaʼ jech xuʼ jkoltatik li kalab jnichʼnabtik sventa lekuk xil sbaik xchiʼuk li jkʼanvanej Totil kuʼuntik ta vinajele (kʼelo Salmo 48:13).
Oy me lek srasonaltak sventa xi jmuyubaj
«Xanovanic ta spat xocon li Sione; ato avilic cʼu yepal li toyol qʼuelub osiletic yuʼune. Qʼuelo lec avilic ti cʼu xʼelan setbil ta coraltonetique, xchiʼuc li mucʼtic naetique, yuʼun jech xuʼ chlic avalbe yaʼyic ec li tsʼacal olnichʼonetique.» (Sl 48:12, 13.) Taje jaʼ jech la stijbe yoʼonton jteklum li jtsʼibajom yuʼun salmo sventa xbat skʼelik lek ta nopol li Jerusalene. ¿Mi xnop xa noʼox avuʼun yaʼeluk ti mu xchʼay ta sjolik chʼul lum li utsʼ-alaliletik ta Judá kʼalal chkʼotik ta kʼin jujun jabile xchiʼuk ti toj labal xa noʼox chilik li chʼulna tee? Toj labal sba li kʼusitik chilike, jaʼ yuʼun oy ta yoʼonton «chlic [yalbeik] ec li tsʼacal olnichʼonetique».
Jnopbetik skʼoplal avaʼi li meʼ ajvalil ta Sabá ti muʼyuk bu la xchʼun li kʼusi toj kʼupil sba albat ta sventa li ajvalilal yuʼun Salomone xchiʼuk ti toj echʼ xa noʼox pʼije. ¿Kʼusi la spas sventa xchʼun li kʼusi albate? Xi chal stuke: «Muc toʼox jchʼun, pero tana ta jchʼun, yuʼun lital jqʼuel ta jsat jtuc» (2Kr 9:6). Jamal xvinaj ti mas chkʼot ta koʼontontik li kʼusi chkil ta jsat jtuktike.
¿Kʼuxi xuʼ xa kolta avalab anichʼnab sventa xil ta sat stukik li kʼusitik toj labal sba ta s-organisasion Jeovae? Mi nopol xavilik Betele, toj lek me ti xbat avojtikinike. Jkʼelbetik skʼoplal avil Mandy xchiʼuk Bethany. Te van 1,500 kilometrouk snamal xilik li Betel ti chkʼelbat slumalike, akʼo mi jech, nopajtik noʼox ch-ikʼat batel yuʼun stot smeʼik sventa chbat svulaʼanik, mas to kʼalal chex jchʼieletik toʼoxe. Xi chalike: «Kʼalal mu toʼox xkojtikinkutik li Betele, la jnopkutik ti mu stakʼ xi jtseʼin tee xchiʼuk ti naka mol-meʼeletik tee. Pe mu jechuk un, yuʼun laj kilkutik kerem-tsebetik ti xmuyubaj noʼox tsots ch-abtejik ta stojolal Jeovae. Te laj kakʼkutik venta ti maʼuk noʼox te chpaj li s-organisasion Jeova ti bu nakalunkutike. Mas chi nopajkutik ta stojolal Jeova xchiʼuk mas oy ta koʼontonkutik chi tunkutik ta stojolal kʼalal chbat jvulaʼankutik jujun velta li Betele». Laj yilik lek kʼuyelan ch-abtej li s-organisasion Jeovae, vaʼun jaʼ tijbat-o yoʼontonik sventa x-ochik ta prekursora, ta mas tsʼakale takatik ta ikʼel sventa xtunik kʼuk sjalil ta Betel.
Lekil jnaklejutik ta stojolal li Ajvalilal yuʼun Diose
5 Chanbo sloʼil xkuxlejal. Li buchʼutik tskʼan chkʼotik ta naklej ta yan lume, skʼan van xchanbeik jutuk li sloʼil xkuxlejal li lum bu chkʼotike. Li buchʼutik tskʼan chkʼotik ta jnaklej ta stojolal li Ajvalilal yuʼun Dios eke, skʼan xchanik ti bu kʼalal xuʼ yuʼunik ta stojolal li Ajvalilal taje. Jnoptik kʼusi la spasik li voʼneal Israele. Li snitilulaltak Coree skʼanojik tajek li Jerusalén xchiʼuk li bu toʼox chichʼik ta mukʼ Diose xchiʼuk lek tajek chaʼiik yalbel skʼoplal sloʼil xkuxlejal li jteklume. Li kʼusi mas labal tajek chaʼiike, jaʼ li kʼusi skʼan xal li chʼulna xchiʼuk li lume, maʼuk li kʼusi pasbil-oe. Li Jerusalene jaʼ li lum yuʼun «li mukʼta Ajvalil» Jeovae, jaʼ li bu mero yichʼobil ta mukʼe. Li ta Jerusalene jaʼ te ch-ajvalilaj stuk li Jeovae xchiʼuk jaʼ te chichʼik chanubtasel li ta smantaltak Diose, li ta jteklum taje, toj ep laj yakʼ ta ilel xkʼuxul yoʼonton li Jeovae (kʼelo Salmo 48:1, 2, 9, 12, 13). ¿Mi jech oy ta avoʼonton ek ti xachan xchiʼuk chavalbe sloʼilal xkuxlejal li jvokʼ s-organisasion Jeova ta Balumile? Kʼalal mi lachan mas ta sventa ti kʼuyelan tskolta li steklumale, mas me melel chavaʼi li Ajvalil yuʼun Diose xchiʼuk mas me oy ta avoʼonton xcholel lekil aʼyej ta sventa li Ajvalilal taje (Jer 9:24; Lu 4:43).
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
it-2-S paj. 857 par. 7
Kʼulejal
Ta skoj ti oy kʼusi x-ayan yuʼunik li jteklum Israele, oy noʼox sveʼelik xchiʼuk oy noʼox kʼusi xuchʼik (1Re 4:20; Ekl 5:18, 19). Li skʼulejalike chtun-o yuʼunik sventa mu xilik-o povreal (Pr 10:15; Ekl 7:12). Akʼo mi oy ta yoʼonton Jeova ti skʼupinik skotol li kʼusi tsots laj yabtelanik li j-israeletike (koʼoltaso xchiʼuk Proverbios 6:6-11; 20:13; 24:33, 34), laj onoʼox spʼijubtas ti mu jaʼuk xbat ta yoʼontonike, ti xchʼay ta sjolik Dios ti jaʼ li buchʼu chakʼ skotol li kʼusitik lekike xchiʼuk ti mu spat yoʼontonik li ta kʼulejale (Dt 8:7-17; Sl 49:6-9; Pr 11:4; 18:10, 11; Jer 9:23, 24). La svulesanbe ta sjol ti xuʼ xchʼay noʼox ta anil li kʼulejale (Pr 23:4, 5). Ti mu xuʼ xakʼbeik Dios sventa oyuk buchʼu spojik lokʼel li ta lajelale (Sl 49:6, 7) xchiʼuk ti muʼyuk xa chtun yuʼunik takʼin li buchʼutik chamemik xae (Sl 49:16, 17; Ekl 5:15). Akʼbatik iluk ti mi jaʼ bat ta yoʼontonik li kʼulejale, xuʼ xlik elkʼajikuk, vaʼun muʼyuk xa lek ch-ilatik yuʼun li Jeovae (Pr 28:20; koʼoltaso xchiʼuk Jeremias 5:26-28; 17:9-11). Albatik xtok ti xichʼik ta mukʼ Jeova li ta kʼusitik ep sbalil yuʼunike (Pr 3:9).
17-23 YUʼUN JUNIO
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | SALMOS 51-53
¿Kʼusi xuʼ jpas sventa mu xipʼaj ta mulil?
¿Kʼuxi xuʼ jchabi li koʼontontike?
4 Kʼalal ‹koʼontontik› xi li ta Proverbios 4:23, jaʼ chalbe skʼoplal li kʼusi mu xkil ta jsatik noʼoxe o li kʼusi oy ta yut to koʼontontike (kʼelo Proverbios 20:27). Jech oxal, li koʼontontike maʼuk skʼoplal ti kʼu kelantik ta jpat jxokontike, jaʼ li kʼusi oy ta jnopbentike, li kʼusi chkaʼitike, li kʼusitik tstij koʼontontike xchiʼuk li kʼusi ta jkʼan ta jtatike.
5 Kʼalal ta jchabi jbatik ti kʼu kelantik ta melele, xkoʼolaj kʼalal ta jchabi jbatik sventa mu xij-ipaje. Jnopbetik skʼoplal taje, yuʼun sventa lekutik noʼoxe, skʼan jkʼeltik lek li kʼusi ta jlajestike xchiʼuk ti nopoltikuk noʼox jpastik ejersisioe. Sventa jchabi li koʼontontik eke, skʼan jmakʼlin jbatik ta mantal xchiʼuk ti jtsatsubtas li xchʼunel koʼontontike. Yoʼ spas kuʼuntike skʼan jkuxlebintik li kʼusitik ta jchantike xchiʼuk ti xkalbetik yantik li kʼusi jchʼunojtike (Ro 10:8-10; Snt 2:26). Bateltike lek noʼox chkaʼi jbatik, pe xuʼ van mu jnaʼtik ti oy kʼusi tsots iputik-oe. Jaʼ jech xkoʼolaj ek li ta mantale, yuʼun bateltike xuʼ jnoptik ti tsots xchʼunel koʼontontik ta skoj ti yakal ta jpastik li kʼusitik sventa mantale, pe bateltike mu xkakʼtik lek venta ti yakal chchʼi ta koʼontontik li kʼusitik chopole (1Ko 10:12; Snt 1:14, 15). Jvules ta joltik ti oy ta yoʼonton Satanas ti jchanbetik li snopbene. ¿Kʼusitik stunes ti jamal ta kʼelele? Xchiʼuk ¿kʼuxi xuʼ jchabi jbatik?
Jtsaltik me komel li kʼusitik chopol oy ta koʼontontike
5 Mi ta jpasilantik orasione, ta me skoltautik Jeova sventa jtsaltik komel li kʼusitik chopol oy ta koʼontontike. Li stuke ta xakʼbutik xchʼul espiritu xchiʼuk kipaltik sventa sakukutik. Li ta j-orasiontike xuʼ xkalbetik ti jaʼ noʼox ta jkʼan ta jnoptik li kʼusitik lek ta xile (Sl 19:14). Jech xtok, xuʼ bikʼit xkakʼ jbatik sventa jakʼbetik mi oy kʼusi chopol ta koʼontontik ti xuʼ xijpʼaj yuʼun ta mulile (Sl 139:23, 24). Xuʼ jkʼanbetik xtok ti akʼo skoltautik sventa mu xijmulivaje, mas to kʼalal chkichʼtik akʼel ta prevae (Mt 6:13).
6 Kʼalal maʼuk toʼox stestigoutik Jeovae, xuʼ van oy toʼox kʼusitik lek xkaʼitik spasel ti chopole. Jaʼ yuʼun, bakʼintike xuʼ van ch-ayan to ta koʼontontik spasel. Pe li Jeovae xuʼ skoltautik sventa stsal kuʼuntik. Taje jaʼ jech kʼot ta stojolal li ajvalil Davide. Yuʼun la xchiʼin ta vayel jun ants ti maʼuk yajnile. Pe la sutes yoʼonton xchiʼuk xi laj yalbe li Jeovae: «Mesbiluc tusbiluc ti coʼnton avuʼune». Jech xtok la skʼanbe ti akʼo jchʼunej mantaluk li yoʼontone (Sl 51:10, 12, Ch). Jaʼ yuʼun, kʼanbo koltael Jeova mi yakal chatsal jtosuk kʼusi chopole. Yuʼun xuʼ skoltaot sventa oyuk ta avoʼonton xachʼunbe li smantaltake, jech xtok sventa xanop xchiʼuk xapas li kʼusitik lekike (Sl 119:133).
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
it-1-S paj. 716 par. 4, 5
Doeg
Jaʼ jun j-edom vinik ti tun ta bankilal jchabichij yuʼun Saule. Ep kʼusitik sbainoj ta skoj li yabtele (1Sa 21:7; 22:9). Jaʼ van jun jyanlum ti jmoj xa kʼusi xchʼunoj xchiʼuk li j-israeletike. Kʼalal chal ti «te oy ta stojolal Jeova» ta Nob li Doegue, jaʼ van ta skoj ti oy kʼusi yakʼoj ye tspas, ti ibal van sbae o ti tsakbil van ta leprae. Jech-o xal, li Doegue laj yil kʼalal li mero bankilal pale Aimelek ti laj yakʼbe batel David li pan ti chichʼ akʼel ta matanale xchiʼuk li s-espada Goliate. Ta mas tsʼakale, li Saule la xchiʼin ta loʼil li yajtuneltake xchiʼuk laj yalanbe ti jmoj xa xchapoj skʼopik sventa xkontrainate. Vaʼun, li Doegue laj yal li kʼusi laj yil kʼot ta pasel ta Nobe. Kʼalal oy xa ox kʼusitik la sjakʼanbe li mero bankilal pale Aimelek xchiʼuk li yan paleetik ta Nobe, li Saule laj yalbe mantal yajtuneltak ti akʼo smilik li paleetike. Pe li yajtuneltak ajvalile muʼyuk la skʼan la smilik li paleetike. Jaʼ yuʼun, li ajvalile laj yalbe Doeg ti akʼo xbat smilanane. Vaʼun, ta anil noʼox la smil 85 paleetik. Kʼalal jech xa ox la spase, li Doegue la smil skotol li jnaklejetik ta Nobe, yuʼun la smil kerem tsebetik, mol meʼeletik xchiʼuk li xchonbolomike (1Sa 22:6-20).
Jech kʼuchaʼal chal li ta stituloal li Salmo 52, li Davide xi la stsʼiba ta stojolal li Doegue: «Li avokʼ ti oy lek ye kʼuchaʼal navajae chopol kʼusi snopoj tspas xchiʼuk chloʼlavan. Jaʼ mas akʼanoj li kʼusi toj chopole, jaʼ jutuk li kʼusi leke, jaʼ mas akʼanoj li jut kʼope, jaʼ jutuk li kʼusi melel chichʼ alele. Jaʼ akʼanoj skotol li kʼusi chichʼ alel ti chakʼ vokolile, ¡solel chaloʼlavan xchiʼuk li avokʼe!» (Sl 52:2-4).
24-30 YUʼUN JUNIO
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | SALMOS 54-56
Te xchiʼinojot li Diose
w06-S 1/8 paj. 22 par. 10, 11
Oyuk jpʼijiltik: jxiʼtatik li Diose
10 Li Davide te bat snakʼ sba ta jun jteklum ti bu sventainoj li Akise ti jaʼ ajvalil yuʼun jfilisteaetik ta Gate, ti jaʼ te vokʼem li Goliate (1Sa 21:10-15). Vaʼun, li yajtuneltak ajvalile laj yalik ti jaʼ jun jkontrainvanej li Davide. ¿Kʼusi la spas David ti jech toj xibal sba kʼusi la snuptane? Ta sjunul yoʼonton la skʼopon Jeova (Sl 56:1-4, 11-13). Pe sventa xjatav lokʼele, la spas sba ta chuvaj, pe snaʼoj lek ti jaʼ koltaat yuʼun Jeova sventa lekuk xlokʼ li kʼusi la spase. Ta skoj ti spatoj tajek yoʼonton ta stojolal Jeovae, jaʼ jech laj yakʼ ta ilel ti xiʼtaoj li Diose (Sl 34:4-6, 9-11).
11 Jech kʼuchaʼal li Davide, ¿kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel ti jxiʼtaojtik li Dios eke? Jaʼ ti jpat koʼontontik ta stojolal Dios ti ta onoʼox skoltautik kʼalal oy kʼusi tsots ta jnuptantike. Xi la stsʼiba li Davide: «Akʼo sbeiltasot batel Jeova li ta be bu atamoj batele, pato avoʼonton ta stojolal, vaʼun lek kʼusi tspas ta atojolal» (Sl 37:5). Pe taje maʼuk me skʼan xal ti jaʼ xa chkakʼbetik komel sbain skotol Jeova ti muʼyuk xa kʼusi ta jpastik jsetʼuke. Yuʼun kʼalal laj xa ox skʼanbe vokol Dios li Davide, mu teuk noʼox smeyoj kom skʼob. Sventa xkol lokʼele, oy kʼusitik la spas xchiʼuk la stunes spʼijil ti jaʼ akʼbil yuʼun Jeovae. Akʼo mi jech, snaʼoj lek ti mu stsal yuʼun svokol stuk li jun krixchanoe. Jaʼ jech skʼan jpastik ek. Mi laj xa ox jpastik ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntik sventa xchapaj li jvokoltike, skʼan me xkiktatik ta yok skʼob Jeova, yuʼun ep ta velta jaʼ noʼox skʼan jpat koʼontontik ta stojolal. Vaʼun, mas to me ta jxiʼtatik Dios kʼalal chkiltik kʼu yelan tskoltautike. Ta melel chkiltik chkʼot ta pasel ta jkuxlejaltik li kʼusi laj yal David liʼe: «Jaʼ noʼox xuʼ lek tajek xil sbaik xchiʼuk Jeova li buchʼutik xiʼtaojike» (Salmo 25:14).
Mu me xchʼay ta ajol ti skʼanojot li Jeovae
17 ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼbetik yil ti jkʼanojtik li Jeovae? June, jaʼo kʼalal xijmuyubaj noʼox ta jcholbetik skʼoplal li Ajvalilal yuʼune (Mt 24:14; 28:19, 20). Yane, jaʼo mi tukʼ chkakʼ jbatik ta stojolal kʼalal mi la jnuptantik vokoliletik ti ‹chakʼ ta preva li xchʼunel koʼontontike› (kʼelo Salmo 84:11; Santiago 1:2-5). Li Jeovae snaʼoj li jvokoltike xchiʼuk tskoltautik ta skoj ti skʼanojutik tajeke, mu ventauk mi tsots tajek li jvokoltike (Sl 56:8).
Muʼyuk chijxiʼ mi jchʼunojtik ti skʼanojutik li Jeovae
16 Li Satanase snaʼoj lek ti mu jkʼan xijchame, jaʼ yuʼun chal ti ep kʼusitik xuʼ jpastik o ti xuʼ xkiktatik-o Jeova sventa mu xijchame (Job 2:4, 5). ¡Pe mu jechuk maʼ taje! Ta skoj ti «xuʼ yuʼun chmilvane», tsibtasutik sventa xkiktatik-o komel li Jeovae (Ebr 2:14, 15). Junantik velta li Satanase tstunes junantik krixchanoetik sventa sibtasutik xchiʼuk ti xalbutik ti tsmilutik mi muʼyuk laj kikta jbatik ta mantale. O kʼalal oy kʼusi xibal sba ta jnuptantik ta anile, xuʼ van jaʼo xakʼutik ta preva sventa mu jchʼunbetik smantal li Jeovae. Yikʼaluk van xuʼ sujutik li doktoretik o li kutsʼ kalaltik ti muʼyuk chaʼiik mantal sventa jchʼamtik chʼichʼe o xuʼ van oy buchʼu tsujutik sventa jchʼamtik jtosuk poxil ti skontrainoj li kʼusi chal Vivliae.
17 Mu onoʼox jkʼan xijcham, pe jnaʼojtik ti jech-o tskʼanutik Jeova mi lijchame (kʼelo Romanos 8:37-39). Kʼalal chcham junuk yamigo li Jeovae, te oy-o ta sjol, xkoʼolaj ti kuxul to chile (Lu 20:37, 38). Oy ta yoʼonton chchaʼkuxesan (Job 14:15). Laj yakʼ chamuk Xnichʼon sventa xuʼuk xijkuxi sbatel osil (Juan 3:16). Jnaʼojtik ti skʼanojutik tajek li Jeova xchiʼuk ti chchabiutike. Jaʼ yuʼun, chijtun-o batel ta stojolal akʼo mi xij-ipajutik o mi xkichʼtik albel ti chkichʼtik milele. Li kʼusi ta jpastike jaʼ ti ta jkʼanbetik ti akʼo xakʼ spatobil koʼontontik, jpʼijiltik xchiʼuk kipaltik sventa xkuch kuʼuntik. Jaʼ jech la spasik li Valeria xchiʼuk li smalale (Sl 41:3).
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
it-2-S paj. 707, 708 par. 4, 5
Li kʼusi albil skʼoplale, albil xa onoʼox ti chkʼot ta pasele
Ti jech valopatinvan li Judas Iskariotee kʼot ta pasel li albil kʼop yaloj Diose xchiʼuk jaʼ jech laj yakʼ ta ilel Jeova ti snaʼoj li kʼusi chkʼot ta pasel ta tsʼakale, jech kʼuchaʼal snaʼoj kʼusi chkʼot ta stojolal li Xnichʼone (Sl 41:9; 55:12, 13; 109:8; Ech 1:16-20). Pe muʼyuk sprevail kuʼuntik ti yaloj xa onoʼox Dios ti jaʼ chvalopatinvan li Judase. Li albil kʼopetik ta Vivliae chal ti oy jun buchʼu ti lek xil sba xchiʼuk li Jesuse chvalopatinat, pe muʼyuk bu jamal chal ti buchʼu junukale. Jech xtok, li beiltaseletik ta Vivlia muʼyuk bu chakʼbutik sprevailtak ti jech xa onoʼox yaloj Dios ti tsok stalelal li Judase. Li jtakbol Pabloe xi laj yalbe skʼoplal li smantal Diose: «Mu me xavakʼ akʼob ta anil ta stojolal jun vinik, mu me teuk kapal akʼoplal li ta smul yantike; sakuk me li atalelale» (1Ti 5:22; koʼoltaso xchiʼuk 3:6). Li Jesuse lek la stʼuj li 12 yajtakboltake, yuʼun kʼalal chʼabal toʼox buchʼu snaʼoj li kʼusi kʼot ta nopel yuʼune, sjunul akʼobal la skʼanbe koltael li Stote (Lu 6:12-16). Ti nabiluk xa onoʼox ti chvalopatinvan li Judase, muʼyuk sbalil jechuk ti kʼu yelan beiltasvan Dios kʼalal la stʼuj yajtakboltak li Jesuse. Yuʼun ti jechuk la spase, xkoʼolaj ti oy smul li Dios eke ta skoj li kʼusitik chopol la spas Judase.
Li loʼil ta Vivliae chakʼ ta ilel ti kʼalal laj yichʼ tʼujel ta jtakbol li Judase, muʼyuk toʼox oy ta yoʼonton ti chvalopatinvane. Pe li Judase laj yakʼ chʼiuk yibel ta yoʼonton li kʼusi oy svenenoale xchiʼuk jech sokesat-o. Vaʼun, kʼejpʼunant lokʼel ta spasel li kʼusi leke xchiʼuk jaʼ la spas li kʼusi laj yal li Diabloe, maʼuk li kʼusi chal Diose. Ta skoj taje, lik elkʼajuk xchiʼuk valopatinvan (Ebr 12:14, 15; Jn 13:2; Ech 1:24, 25; Snt 1:14, 15; kʼelo JUDAS num. 4). Kʼalal lik xa ox vinajuk li kʼusi oy ta yoʼontone, li Jesuse te laj yal ti jaʼ chvalopatinvan li Judase (Jn 13:10, 11).