Jech xakʼel kʼuchaʼal tsʼibabile

LI Vivliae chal ti kʼusi tskʼan yoʼonton Diose, jaʼ ti skotol krixchano «akʼo yojtikinik lek li kʼusi melele» (1 Tim. 2:4). Jaʼ yuʼun, ta skoj ti oy ta koʼontontik jech ta jpastike, skʼan lekuk ti kʼu yelan ta jkʼeltik li Skʼop Diose.

Tsots skʼoplal ti jkotoltikuk jkʼeltik lek li Vivliae xchiʼuk li jvuntike. Ta skoj ti stestigoutik Jeovae, oy ta jbatik chkakʼtik ta ojtikinel li Diose xchiʼuk li smantaltake, jaʼ yuʼun ta onoʼox jkʼeltik vun ta stojolal junuk o jtsopuk krixchanoetik. Jech xtok ta jkʼelbetik vun li kutsʼ kalaltike. Li ta Chanob vun sventa Kabteltik yuʼun Diose chichʼ koltael skotol ermanoetik sventa mas xtojobik ta skʼelel vun.

Jkotoltik skʼan oyuk tajek ta koʼontontik skʼelbel Vivlia li krixchanoetike, akʼo mi jutebik o mi ta tsobobbail. Maʼuk noʼox ti jaʼ yakʼoj ta naʼel Dios li Vivliae, yuʼun «kuxul li skʼop Diose, oy sjuʼel, [...] chchaj ta kʼelel li jnopbentik xchiʼuk li kʼusi oy ta koʼontontike» (Evr. 4:12). Li kʼusi chakʼ jchantik Skʼop Diose toj tsots skʼoplal, muʼyuk bu yan jech xuʼ jtatik. Tskolta krixchanoetik sventa xojtikinik li jun noʼox melel Diose xchiʼuk ti lekuk xil sbaik xchiʼuke, jech xtok chkoltaatik kʼalal oy svokolike. Chalbe skʼoplal xtok kʼuxi xuʼ jtatik kuxlejal sbatel osil li ta achʼ balumil chakʼ Diose. Jaʼ yuʼun skʼan xkakʼtik persa ti jchantik lek skʼelel li Vivliae (Sal. 119:140; Jer. 26:2).

Kʼuxi ta kʼelel jech kʼuchaʼal tsʼibabile. Ep kʼusitik smakojbe skʼoplal ti lekuk jkʼeltik li vune, li baʼyele jaʼ ti jkʼeltik jech kʼuchaʼal tsʼibabile. Skʼan xkakʼtik persa skʼelel jech kʼuchaʼal tsʼibabile, skʼan jkʼeltik skotol li letraetike xchiʼuk li jujupʼel kʼope, mu me jeltik ta yan jpʼelantik kʼop ti xkoʼolaje.

Sventa lek xakʼel jujupʼel kʼope, baʼyel me skʼan xavaʼibe smelolal li stsʼak loʼile, pe sventa spas avuʼun taje, skʼan lek tajek xachapan aba. Kʼalal mi nop xavaʼi skʼelel ta jujun orasione xchiʼuk mi chavaʼibe batel smelolal li kʼusi chakʼele, mas xa me xkʼel avuʼun jech kʼuchaʼal tsʼibabile.

Li signoetik sventa puntuasion xchiʼuk li asentoe tsots me tajek skʼoplal kʼalal chkaptatik li kʼusi tsʼibabile. Li signoetik sventa puntuasione jaʼ chakʼ kaʼitik ti skʼan xijpaje, ti kʼu sjalil skʼan xijpaje xchiʼuk xuʼ van te tsakal skʼoplal ti kʼu yelan snukʼilal skʼan xkaltike. Kʼalal mu jechuk snukʼilal chbat kuʼuntik kʼuchaʼal chal li signoetik sventa puntuasion ta junantik kʼopetike, akʼo mi jaʼ junuk sjakʼobil, maʼuk xa sjakʼobil ta aʼiel chbat kuʼuntik o xuʼ xjel tajek li smelolale. Pe bakʼintike, li signoetik sventa puntuasione jaʼ noʼox chichʼ tunesel ta skoj ti jech chal li gramatikae. Ta yantik kʼopetike skʼan me jtsaktik ta venta asento sventa xkʼel kuʼuntik jech kʼuchaʼal tsʼibabile, yuʼun mi moʼoje, chjel snukʼilal li jujun letrae. Sventa oyuk smelolal li kʼusi chakʼele, skʼan xavojtikin lek kʼuxi ch-abtej li signoetik sventa puntuasion ta akʼope. Teuk me ta ajol li kʼusi mas tsots skʼoplale jaʼ ti xaʼibeik smelolal li kʼusi chakʼele, yuʼun mu xaʼibeik smelolal mi ta jujupʼel kʼop chakʼel batele.

Jaʼ noʼox ta xachan lek skʼelel jech kʼuchaʼal tsʼibabil mi chachanilane. Ep ta velta xachanilan jujun parafo, jaʼ to xajelav ta yan parafo mi lek xa bat avuʼune. Ta slajeb une, kʼelo jayibuk pajina, pe lek me xakʼel skotol, mu me xachaʼal li jujupʼel kʼope o ti maʼuk jech chavale. Mi pas xa avuʼun taje, saʼo buchʼu xuʼ xchikintabot sventa xalbot ti bu mu jechuk chakʼele.

Ta jlom lumetike, vokol chaʼiik skʼelel vun ta skoj ti mu xilik leke xchiʼuk ti muʼyuk lek chakʼ xojobal li slusike. Ti oyuk kʼusi xuʼ xichʼ pasel ta skoj taje, mas chtojob batel jechuk li buchʼu tskʼel vune.

Li ermanoetik ti xtojobik ta skʼelel vune xuʼ van x-albatik ta mas jelavel ti xuʼ x-echʼ skʼelik vun li ta Xchanel Vivlia ta Tsobobbaile xchiʼuk li ta Xchanel Li Jkʼel osil ta toyole. Kʼalal ch-akʼbatik li matanal taje, maʼuk noʼox me skʼan ti lek tskʼelik jujupʼel kʼope. Mi oy ta avoʼonton xatojob lek ta skʼelel vun li ta tsobobbaile, skʼan xanopes aba ti lek xakʼel kʼalal chachanunaj atuke. Mi oy sbalil chavaʼi li matanal taje, teuk me ta ajol ti tsots skʼoplal li jujupʼel kʼop ta jun orasione. Mi oy jayibuk muʼyuk chakʼel o mi maʼuk jech chakʼele, mu me xavaʼibe smelolal o jelel me chavaʼibe smelolal. Yan srasonal ti muʼyuk lek chichʼ kʼelele jaʼ ta skoj ti muʼyuk chichʼ tsakel ta venta kʼuxi ch-abtej li asentoe xchiʼuk kʼalal muʼyuk chichʼ tsakel ta venta li stsʼak loʼile. Akʼo persa ta yaʼibel smelolal li jujupʼel kʼope. Jech xtok akʼo venta kʼuxi ch-abtej ta jujun orasion li signoetik sventa puntuasione. Teuk me ta ajol ti skʼan jkʼeltik sjunul orasion sventa oyuk smelolal li kʼusi ta jkʼeltike. Kʼelo me sjunul orasion, maʼuk me ta jujupʼel kʼop xakʼel. Sventa lek xavakʼ ta ojtikinel li kʼusi melele, tsots skʼoplal ti xavaʼibe lek smelolal li kʼusi chakʼele.

Li jtakbol Pabloe xi la stsʼibabe batel jun mol ta tsobobbail ti chanem xa leke: «Akʼo-o me ta avoʼonton li skʼelel chʼul tsʼibetik ta stojolal krixchanoetike» (1 Tim. 4:13). Ta melel, jkotoltik xuʼ xijtojob batel mas sventa jechuk jkʼeltik kʼuchaʼal tsʼibabil li vunetike.