XCHANOBIL 34
Jaʼ alo li kʼusitik tspat koʼontontike
LI KABTEL kichʼojtike jaʼ ti chkalbetik skʼoplal li lekil aʼyejetike. Xi laj yal li Jesuse: «Baʼyel chichʼ cholel ta skotol jteklumetik li lekil aʼyejetike» (Mar. 13:10). Laj yakʼ kiltik kʼuxi ta pasel, yuʼun la xchol «li lekil aʼyejetik ta sventa Ajvalilal yuʼun [Diose]» (Luk. 4:43). Li kʼusi laj yalbeik skʼoplal li jtakboletike xi yichʼoj biiltasele: «Lekil aʼyejetik sventa Kristo» xchiʼuk «li lekil aʼyejetik sventa Diose» (1 Tes. 2:2; 2 Kor. 2:12). Lek xchiʼuk tspat koʼontontik li aʼyejetik taje.
Jech kʼuchaʼal laj yal ‹lekil aʼyejetik ti te oy-o sbatel osil› li jun ‹anjel ti te xvilet ta oʼlol vinajele›, xi chkalbetik li krixchanoetike: «Xiʼtaik xchiʼuk albeik smukʼulal li Diose» (Apok. 14:6, 7). Yuʼun ta buyuk noʼox chkalbetik batel skʼoplal li melel Diose, ti kʼusi sbie, li stalelal ti kʼupilik sbae, li yabtel skʼob ti labalik sbae, li kʼusi tskʼan tspas ti chakʼ ta ilel ti skʼanojutike, chkalbetik skʼoplal xtok li smantaltake xchiʼuk ti kʼusi oy ta jbatik spasele. Chkaltik batel xtok ti tslajes Jeova li buchʼutik chopolike, li buchʼutik muʼyuk chichʼik ta mukʼe xchiʼuk li buchʼutik chakʼbe svokol xchiʼilike. Pe maʼuk me oy ta jbatik xchapanel li buchʼu ta jcholbetik mantale. Jaʼ oy ta koʼontontik ti epuk krixchanoetik lek xchʼamik li kʼusi chal Vivliae, ti xakʼik venta ti jaʼ lekil aʼyejetik ta melele (Prov. 2:20-22; Juan 5:22).
Mu masuk xavalbe skʼoplal li vokoliletike. Melel onoʼox ti oy jvokoltike, kakʼojtik venta ti oy ta melele. Kʼalal chlik loʼilajane, xuʼ van xavalbe skʼoplal jtosuk vokolil ti tsvul-o yoʼontonik li bu chachol mantale xchiʼuk xuʼ xaloʼiltaik jlikeluk noʼox. Pe mu masuk tstabeik sbalil mi toj jal xa chkalbetik skʼoplal xtoke. Jujun kʼakʼal oy kʼusi chaʼiik ti tsvul-o yoʼonton li krixchanoetike, jaʼ yuʼun mu van xa skʼan xchikintaik o tsbaj stiʼ snaik mi chlik kalbetik skʼoplal li kʼusi mu kʼupiluk sbae. Jech oxal tsots skʼoplal ti xlik noʼox aval li lekil aʼyej ta Vivlia ti tspat koʼontontike (Apok. 22:17). Kʼalal jech ta jpastike, manchuk mi mu skʼan xloʼilaj mas li yajval nae, oy xa kʼusi lek laj avalbe komel ti xuʼ snopbe skʼoplale xchiʼuk mas xa van oy ta yoʼonton chchikinta li ta yan veltae.
Jech skʼan xapas xtok mi chajelubtas mantale, mu toj epuk xavalbe skʼoplal vokoliletik ta skoj ti oy ep ta tose. Xuʼ van chakʼ vul oʼonton mi jal tajek chalbe skʼoplal ti muʼyuk kʼusi lek pasem yuʼun ajvaliletik li buchʼu tsjelubtas mantale, ti chalbe skʼoplal li choplejale, li majbaile o ti solel pukem xa tajek li mulivajele. Jaʼ yuʼun, jaʼ noʼox xavalbe skʼoplal li vokoliletik mi lek sta-o li kʼusi chavale. Kʼalal chkalbetik skʼoplal jutebuke, xuʼ chakʼ ta ilel ti tsots skʼoplal li mantal yakal chketʼestike xchiʼuk ti kʼu yuʼun oy choplejale, vaʼun jech chvinaj ti jtunel kuʼuntik ti kʼu yelan xchapanobil chal ta Vivliae. Akʼo persa ti jtosuk noʼox xavalbe skʼoplale, pe mu persauk ti bikʼitik xa xavale.
Jutuk mu skotoluk velta xtoke mu stakʼ o muʼyuk lek mi muʼyuk chkalbetik skʼoplal jtosuk vokolil li ta jpartetike. Tsots ta pasel, yuʼun akʼo mi jaʼ chkalbetik skʼoplal li kʼusitik lek o li kʼusitik chakʼ jvokoltike, li kʼusi mas tsots skʼoplale jaʼ ti stabeik sbalil li yantike. Jaʼ yuʼun skʼan jkʼeltik kʼusi chkalbetik skʼoplal, kʼusi ti muʼyuke xchiʼuk li kʼusi mas tsots skʼoplal chkaltike. Kʼalal laj yal Jesus li Mantaletik ta Vitse, la spʼijubtas li buchʼutik te oyik sventa mu xchanbeik li kʼusitik tspasik li jchanubtasvanejetik xchiʼuk jfariseoetike, vaʼun laj yal jaytosuk li kʼusitik tspasik ta skoj ti oy kʼusi tskʼan yoʼontonike (Mat. 6:1, 2, 5, 16). Pe mu masuk laj yalbe skʼoplal li xchopol talelal li jchanubtasvanejetike, jaʼ mas laj yal ti tsots skʼoplal xaʼibeik smelolal li smantaltak Diose xchiʼuk ti xakʼ ta xkuxlejalike (Mat. 6:3, 4, 6-15, 17-34). La stabeik tajek sbalil li mantal taje.
Vinajuk ta yechʼomal ave ti lekik li kʼusi chavale. Mi chajelubtas junuk aparte ti jaʼ skʼoplal jtosuk kabteltik li yajtsʼaklomutik Kristoe, akʼo persa ti xapatbe yoʼontonike xchiʼuk ti mu xachopol kʼoptae. Kʼalal chatijbe yoʼontonik sventa oyuk kʼusi spasike, skʼan me baʼyel akʼo vinajuk ta atalelal ta melel ti yuʼun jaʼ jech chapas eke (Rom. 2:21, 22; Evr. 13:7). Maʼukuk me stij avoʼonton li skapemal ajol kʼalal chakʼopoje, jaʼuk ta skoj ti kʼanvanemote (2 Kor. 2:4). Mi anaʼoj ta melel ti oy ta yoʼonton tsmuyubtaik Jeova li avermanotake, vinajuk ta akʼopojel, vaʼun tstabeik sbalil li kʼusi chavale. Li jtakbol Pabloe vinaj ta skʼopojel ti snaʼoj taje, jech chakʼ ta ilel 1 Tesalonisenses 4:1 kʼalal ta 12; 2 Tesalonisenses 3:4 xchiʼuk 5 xchiʼuk Filemon 4, 8-14, 21.
Oy van bakʼintik li moletike skʼan xpʼijubtasvanik sventa mu xichʼ pasel jtosuk chopol talelal. Pe mi bikʼit yakʼoj sbaike, ta slekil yoʼonton tskʼoponik li yermanotakike (Gal. 6:1). Ta skʼopojel chakʼik ta ilel ti yichʼojik ta mukʼ li buchʼutik te oyik ta tsobobbaile (1 Ped. 5:2, 3). Li Vivliae tstojobtas li keremetik ti jechuk x-ichʼvanik ta mukʼe (1 Tim. 4:12; 5:1, 2; 1 Ped. 5:5). Skʼan ta Vivlia xichʼ lokʼesel kʼalal oy buchʼu skʼan tukʼibtasel, beiltasel o tojobtasele (2 Tim. 3:16). Muʼyuk me lek mi tstunes Vivlia sventa chakʼ ta aʼiel ti skʼan chʼunel kʼusi tsnop stuk li jelubtasej mantale o ti tsjelbe smelolal li kʼusi chal Vivliae. Akʼo mi oy buchʼu skʼan tukʼibtasel, lek onoʼox me ti xvinaj ta yechʼomal ave kʼalal chaval kʼuxi ta iktael jtosuk chopol talelale, kʼuxi ta chapanel kʼopetik, kʼuxi ta tsalel vokoliletik, kʼuxi ta chapanel kʼusi chopol laj yichʼ pasel xchiʼuk kʼalal chavakʼ ta ilel ti chchabiutik li smantaltak Jeovae (Sal. 119:1, 9-16).
Kʼalal chachapan li apartee, nopo lek kʼuxi chatsutses li jujutos kʼusi mas tsotsik skʼoplale xchiʼuk kʼuxi chatsutses ta sjunul li apartee. Yuʼun jutuk mu skotoluk veltae mas chvul ta sjolik li kʼusi chichʼ alel ta slajebal xae. ¿Mi lek li kʼusitik chaval ta slajebale?
Kʼalal chijloʼilaj xchiʼuk ermanoetike. Ep sbalil chkiltik ti xuʼ jchiʼin jbatik ta loʼil xchiʼuk yantik li ta tsobajeletike. Yuʼun jaʼo xuʼ jtsatsubtas jbatik ta mantal. Li Vivliae tstij koʼontontik sventa teuk ta joltik ti tsots skʼoplal «jpatbe jba koʼontontik ta jujuntal» kʼalal ta jtsob jbatik ta yichʼel ta mukʼ li Diose (Evr. 10:25). Maʼuk noʼox tspat koʼontontik li mantaletik xchiʼuk ti chakʼ sloʼil li ermanoetike, tspat koʼontontik xtok ti chijloʼilaj xchiʼuk yantik kʼalal skʼan to xlik tsobajele xchiʼuk kʼalal lajem xaʼoxe.
Stalel onoʼox ti jaʼ chkalbetik skʼoplal li kʼusitik ta jpastik jujun kʼakʼale, pe mas to me tspat koʼontontik mi jaʼ ta jloʼiltatik li kʼusitik sventa mantale, xuʼ van jaʼ xkalbetik skʼoplal li kʼusi lek la jnuptantik ta cholmantale. Ta jpatbe jba koʼontontik xtok kʼalal chkakʼtik ta ilel ti oy ta koʼontontik yantike.
Skʼan xkichʼ jpʼijiltik xtok ta skoj ti xuʼ sokesutik li sba balumile. Xi la stsʼibabe batel karta jchʼunolajeletik ta Efeso li Pabloe: «Meleluk xa xakʼopon abaik ta jujuntal xchiʼuk li achiʼilik ta skoj ti laj xa ajipik komel li loʼlavaneje» (Efes. 4:25). Kʼalal melel chijkʼopoje, jaʼ skʼan xal ti muʼyuk ta jmuyubtatik li kʼusitike xchiʼuk li buchʼutik ichʼbilik ta mukʼ yuʼun yantike. Li Jesus eke pʼijubtasvan ta sventa «li jloʼlavanej kʼulejal ti tsots sjuʼele» (Mat. 13:22). Jaʼ yuʼun, skʼan xkichʼ jpʼijiltik ti mu xijloʼlavan kʼalal kʼupil xa sba chkalbetik skʼoplal li kʼusitik oy kuʼuntik kʼalal chijloʼilaj xchiʼuk yantike (1 Tim. 6:9, 10).
Li jtakbol Pabloe chakʼ ta ilel ti tsots skʼoplal jpatbetik yoʼonton li yantike xchiʼuk chalbutik mantal ti mu jchapantik kermanotik ta skoj ti «kʼun xchʼunel yoʼontone», jaʼ xkaltik, ti mu to xaʼibeik lek smelolal bu kʼalal kolemutik ta spasel kʼusitik li yajtsʼaklomutik Kristoe. Sventa spatbe yoʼonton yantik li jloʼiltike, skʼan onoʼox jtsaktik ta venta ti kʼu yelan echʼem tal xkuxlejalike xchiʼuk ti kʼu yelanik ta mantal li buchʼutik te oyike. Chopol ta aʼiel mi oy kʼusi ta jpastik ti xuʼ «smak-o okile o yan kʼusi ti xuʼ smak-o yok junuk ermanoe» (Rom. 14:1-4, 13, 19).
Mas me lek chaʼi mi ta jpatbetik yoʼonton li buchʼu oy tsots svokole ti xuʼ van tsakbil ta tsatsal chamele. Xuʼ van yakʼoj tajek persa ti chbatilan ta tsobajele. Li buchʼutik snaʼojik ti ipe, ta van sjakʼbeik ti kʼu yelan chaʼi sbae. Lek van chaʼi ti chkakʼbetik yil ti oy ta koʼontontike, pe muʼyuk van mas chpatbat yoʼonton chaʼi ti jech x-och ta yalbel skʼoplal xchamel kuʼuntike. Mas van chpatbat yoʼonton mi chkalbetik ti jkʼanojtike xchiʼuk ti jkʼupil kʼoptatike. ¿Mi avakʼoj venta ti jech-o skʼanoj li Jeovae xchiʼuk ti kuchem tal yuʼun li svokole? ¿Mi tspatbot avoʼonton kʼalal chakʼ sloʼil ta tsobajele? ¿Mi mu jaʼuk van tspatbe yoʼonton ti jaʼ xavalbe skʼoplal li slekil talelale o li kʼusi tspas ta tsobobbaile ti jaʼ mu xkalbetik li kʼusi mu spas yuʼun ta skoj xchamele? (1 Tes. 5:11.)
Jech xtok, skʼan teuk ta joltik kʼu yelan chil Jeova li kʼusi ta jloʼiltatik sventa jpatbetik yoʼonton li yantike. Li buchʼutik lik chopol kʼopojikuk ta stojolal yajkʼopojel Jeova li ta voʼneal Israele xchiʼuk ti laj yalik ti mu xa skʼanik li manae tsots ilin ta stojolalik li Diose (Núm. 12:1-16; 21:5, 6). Chkakʼtik ta ilel ti muʼyuk ta jchanbetik j-israeletik kʼalal chkichʼtik ta mukʼ li moletike xchiʼuk kʼalal ta jtojtik ta vokol li jveʼeltik ta mantal ti chakʼbutik li tukʼil xchiʼuk pʼijil mosoile (1 Tim. 5:17).
Ep onoʼox kʼusitik stakʼ xkalbetik skʼoplal ti xuʼ stabeik sbalil li kermanotaktike. Pe mi chavakʼ venta ti mu xa masuk lek li kʼusi chlik yalik yantike, jaʼ lek akʼo persa xlik avalbe skʼoplal li kʼusitik tspat koʼontontike.
Buyuk noʼox oyutik, mi ta cholmantal, mi jaʼo ta jelubtastik mantal o mi jaʼo ta jchiʼintik ta loʼil junuk kermanotike, kichʼ jpʼijiltik xchiʼuk jaʼuk xkaltik li kʼusi oy ta koʼontontik ti jaʼ «li kʼusi lek ti tstsatsubtasvan kʼalal jech chtune, sventa stabe sbalil [...] li buchʼu chchikintae» (Efes. 4:29).