Chano kʼuxi xuʼ lek xaloʼilaj
¿MI VOKOL chavaʼi kʼalal chaloʼilaje? Jutuk mu jkotoltikuk vokol chkaʼitik kʼalal ta jlikes jloʼiltike mas to mi jaʼ xchiʼuk li buchʼu mu xkojtikintike. Ta skoj ti xatsʼijet noʼoxe, xuʼ van xi xajakʼbe abae: «¿Kʼusi chkalbe skʼoplal un? ¿Kʼuxi ta jlikes jloʼil? ¿Kʼusi to chkal batel?». Pe li yantik ti lek snaʼ xloʼilajike xchiʼuk ti mu snaʼ xiʼike, yikʼaluk van jaʼ xa mu xakʼ loʼilajikuk li yantike. Kʼalal jaʼ jeche, jaʼ vokol chaʼiik ti xakʼ loʼilajuk li yantike xchiʼuk mu xchanik-o lek xchikintael. Jaʼ yuʼun, akʼo mi xijtsʼijet noʼox o mi lek jnaʼ xijloʼilajutik, skʼan jchan jkotoltik ti lekuk xijloʼilaje.
Chano baʼyel ta ana ti kʼuxi xuʼ lek chaloʼilaje
Ta skoj ti jaʼ chmuyubaj-o kutsʼ kalaltik kʼalal jnaʼ lek xijloʼilaje, ¿kʼu yelan chavaʼi ti xachan ta ana kʼuxi xuʼ lek xaloʼilaje?
Li kʼusi mas tsots skʼoplale jaʼ ti oyuk ta avoʼonton li yantike (Deut. 6:6, 7; Prov. 4:1-4). Yuʼun mi oy ta koʼontontik li yantike, maʼuk noʼox chijloʼilaj, skʼan xkaʼibetik xtok li kʼusi chalike. Li kʼusi yan tsots skʼoplale jaʼ ti oyuk sbalil li kʼusi chkaltike. Mi chakʼel xchiʼuk mi chachan li Avivliae, oy noʼox me kʼusi stakʼ xavalbe skʼoplal. Jech xtok, mi lek chatunes li foyeto Jkʼeltik skotol kʼakʼal li Skʼop Diose, jaʼ tskoltaot sventa lekuk xanaʼ xaloʼilaj. Xuʼ van oy kʼusi lek kʼot ta pasel avuʼun li ta cholmantal xtoke, o mi oy kʼusi la akʼel ti oy kʼusi chakʼ achane o ti chakʼ tseʼeje. Mi ta jnopes jbatik ta sloʼiltabel kutsʼ kalaltik li kʼusitik taje, jaʼ me tskoltautik sventa jchiʼintik ta loʼil yan krixchanoetik ta mas tsʼakal.
Kʼalal ta jchiʼintik ta loʼil li buchʼu mu xkojtikintike
Akʼo mi ep krixchanoetik mu skʼan xchiʼinik ta loʼil li buchʼu mu xojtikinike, li stestigotak Jeovae mu jechuk tspasik, yuʼun skʼanojik li Diose xchiʼuk oy ta yoʼontonik chchanubtasik ta Vivlia li krixchanoetike. ¿Kʼusi tskoltaot sventa spas avuʼun?
Jtunel tajek kuʼuntik li kʼusi chal Filipenses 2:4, yuʼun te chalbutik ti ‹oyuk-o ta koʼontontik li yantike, ti maʼuk noʼox jnop jkʼoplal jtuktike›. Jnoptik noʼox avaʼi liʼe, mi sba to velta ta jchiʼintik ta loʼil li jun krixchanoe, mu xojtikinutik. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa mu kʼusi xal yoʼontone? Jaʼ ti tseʼetuk noʼox jsatike xchiʼuk ti lekuk noʼox xkʼot jkʼopontike, pe oy to kʼusitik skʼan jpastik.
Li jun krixchanoe xuʼ van oy kʼusi yakal tsnopbe skʼoplal kʼalal chkʼot jkʼopontike. Mi muʼyuk ta koʼontontik li kʼusi yakal tsnopbe skʼoplale, ti jaʼ noʼox ta jkʼan chkalbetik skʼoplal li kʼusi ta jnop jtuktike, ¿mi lek to van tstakʼbutik? ¿Kʼusi la spas Jesus kʼalal te laj yil jun ants te ta stsʼel poso ta Samariae? Li antse yakal tsnop kʼuxi tslup yaʼal, vaʼun li Jesuse jaʼ jech la slikes-o sloʼil ta sventa li kʼusi yakal tsnop li antse, jaʼ jech lek la xchiʼin ta loʼil ta sventa mantal (Juan 4:7-26).
Mi xatojob yakʼel venta li kʼusitike, jaʼ van tskoltaot sventa xanaʼ kʼusi yakal tsnop li jun krixchanoe. ¿Mi chat yoʼonton o mi xmuyubaj noʼox yilel? ¿Mi oy xa sjabilal xchiʼuk mi ip noʼox chaʼi? ¿Mi oy ololetik yilel li ta nae? ¿Mi jkʼulej yilel li yajval nae o mi abol noʼox sbaik? ¿Mi tsots skʼoplal chaʼi relijion yilel ta skoj li kʼusitik xvinaj ta snae o li kʼusitik tstunes li yajval nae? Mi jaʼ jech chalikes-o aloʼil li kʼusitik laj xa kaltik kʼalal chkʼot akʼopone, chakʼ me venta ti koʼol li kʼusi chanopike.
Mi muʼyuk akʼelojbe sat li buchʼu chachiʼin ta loʼil ta skoj ti lek bajal ta yave li nae, ¿kʼusi chakʼ anop? Yikʼal van ta xiʼ li yajval nae. ¿Mi xuʼ jaʼ xalikes-o aloʼil?
Sventa x-ayan ta yoʼonton li kʼusi ta jkʼan chkalbetik li yajval nae, li ta yantik lume xuʼ van oy kʼusi baʼyel chal li buchʼu chvulaʼanvane, xuʼ xal bu likem talel, kʼu yuʼun ti bat svulaʼane, kʼu yuʼun ti xchʼunoj Diose, kʼu yuʼun lik xchan li Vivliae o ti kʼuxi staojbe sbalil ta xkuxlejale (Ech. 26:4-23). Pe skʼan me xkichʼ jpʼijiltik, yuʼun skʼan me mu xchʼay ta joltik ti kʼu yuʼun bat jvulaʼantike. Jech li buchʼu chbat jvulaʼantike xuʼ xlik yalbutik li kʼusitik ta xkuxlejale o li kʼusi tsnop eke.
Li yantike nopem xaʼiik ti lek chchʼamik xchiʼuk chikʼ ochel ta snaik akʼo mi mu xojtikinik li buchʼu chkʼot vulaʼanatikuke. Mi ta slekil yoʼonton chlik sjakʼ kʼu yelanik kʼalal mi choti xaʼox li jcholmantale xchiʼuk mi chchikinta li kʼusi ch-albate, xuʼ jech xchikintaik ek li yajval nae. Ta yan jteklumetik xtoke mas to oy ta yoʼonton li yajvulaʼalike. Xuʼ van ep tajek kʼusi chlik avalbeik skʼoplal kʼalal naka toʼox chakʼot ta vulaʼale, jaʼ yuʼun li yajval nae xuʼ van chakʼ venta ti koʼol li kʼusi chanopike, vaʼun jaʼ chkoltavan sventa xlik acholbe mantal.
¿Mi oy ep krixchanoetik ti yan-o skʼopik ti bu nakalote? ¿Kʼuxi xuʼ xachiʼin ta loʼil? Mi la achan uni jpʼelchaʼpʼeluk kʼuxi chkʼot akʼopon li ta skʼopike, xuʼ xakʼik venta ti oy ta avoʼontone, vaʼun xuʼ van jaʼ skoltaot sventa xlik acholbe mantal.
Kʼusi to xuʼ xkaltik batel
Sventa mu xtuchʼ ta be li aloʼile, oyuk ta avoʼonton kʼusi tsnop li yajval nae. Tijbo yoʼonton sventa xloʼilaj mi jech tskʼane. Jtunel me tajek mi ta jnoptik lek li kʼusi ta jakʼbetike mas to mi ta jakʼbetik kʼusi tsnop ta sventa jtosuk kʼusie, yuʼun kʼalal jech ta jakʼbetike maʼuk noʼox ti «jech» o «moʼoj» xiike. Jech kʼuchaʼal liʼe, mi laj xaʼox kalbetik skʼoplal junuk vokolil ti bu nakalutike, xuʼ xi jakʼbetike: «¿Kʼu van yuʼun xanaʼ ti yan sba li vokolile?» o «¿Kʼusi van skʼan pasel xanaʼ sventa xchapaje?».
Chikintao lek kʼalal tstakʼboxuk li kʼusi chajakʼe. Ta sventa li kʼusi chavale akʼo ta ilel ti oy ta avoʼonton li krixchanoe, kʼalal chakʼachulan ajole o ti kʼu yelan chapas asate. Mu xatuchʼbe ta be sloʼil, jaʼ lek nopbo lek skʼoplal li kʼusi chalbote. ‹Oyuk ta avoʼonton xchikintael, nopo me lek kʼalal chakʼopoje.› (Sant. 1:19.) Jech xtok, ti kʼu yelan chlik atakʼbee vinajuk ti yakal chachikintabe li kʼusi chale.
Pe skʼan me teuk ta ajol ti mu skotoluk krixchano tstakʼik tal li kʼusi chajakʼe. Yuʼun li yantike jaʼ noʼox tskotsan smotsobik o tstseʼin satik, li yantike xtoke jaʼ noʼox «jech» o «moʼoj» xi tstakʼik. Mi jeche, mu me xachibaj, oyuk smalael avuʼun xchiʼuk mu me xasuj ta loʼil. Mi oy ta yoʼontonik chchikintabote, xuʼ me xavalbe skʼoplal junuk teksto ti jaʼ chpatbat-o yoʼontone. Ta mas tsʼakale xuʼ van yamigo xa chilot xchiʼuk mas xa van chalbot li kʼusi oy ta yoʼontone.
Pʼijan me kʼalal chachiʼin ta loʼil li krixchanoetike. Mi oy jaytosuk kʼusi tsjakʼbote, mu xatakʼbe skotol ta anil sventa oyuk kʼusi xatakʼbe ta yan velta mi la achiʼin ta loʼile. Albo ti chasabe lek skʼoplal li kʼusi la sjakʼbote, vaʼun bat takʼbo mi laj xaʼox asabe skʼoplale. Mi muʼyuk kʼusi tsjakʼbote, xuʼ voʼot oy kʼusi xajakʼbe ti xuʼ van tskʼan tsnabe skʼoplale, vaʼun xuʼ xavalbe ti chatakʼbe ta yan veltae. Sventa xanaʼ kʼuxi xuʼ xapase kʼelo ta livro Razonamiento a partir de las Escrituras, ta foyeto Lekil aʼyejetik yakʼoj Dios, li ta revista ¡Despertad! xchiʼuk Li Jkʼel osil ta toyole ti mas achʼik toe.
Kʼalal ta jchiʼintik ta loʼil li ermanoetike
Kʼalal sba to velta chavojtikin junuk stestigo Jeovae, ¿mi chavakʼ persa ta yojtikinel o mi te noʼox tsʼijil chakom? Mi jkʼanojtik li ermanoetike, jaʼ tstij koʼontontik sventa xkojtikintik lek (Juan 13:35). ¿Kʼusi skʼan xapas sventa mu teuk noʼox tsʼijil xakome? Li kʼusi xuʼ xapase jaʼ ti xavalbe abi xchiʼuk ti xajakʼbe kʼusi sbi eke. Mi ta jakʼbetik kʼuxi och ta mantale, jaʼ tskoltautik sventa jchiʼin jbatik lek ta loʼil, vaʼun jaʼ jech chkojtikin jbatik lek. Manchuk mi xmaklajet chakʼopoj, mi chavakʼ persae, te chakʼ venta ti oy ta avoʼonton chavojtikine.
¿Kʼusi skʼan jpastik sventa oyuk kʼusi lek jloʼiltatik xchiʼuk junuk ermano ta tsobobbaile? Akʼbo yil ti oy ta avoʼontone xchiʼuk ti oy ta avoʼonton li yutsʼ yalal eke. ¿Mi jaʼ to laj avoʼontonik ta tsobajele? Mi jaʼ chavalbe skʼoplal li kʼusi lek laj avaʼie, chatabe sbalil achaʼvoʼalik. Xuʼ xavalbe li kʼusi lek laj avil li ta revista ¡Despertad! xchiʼuk Li Jkʼel osil ta toyole ti mas achʼik toe. Ti jech chapase maʼuk skʼan xal ti yuʼun jpʼel xa xavale o ti jaʼ noʼox chakʼel mi snaʼ li ermanoe, yuʼun jaʼ noʼox chakʼan chaval li kʼusi lek laj avile. Li kʼusi yan xuʼ xapase jaʼ ti xaloʼiltaik mi oy ataoj junuk aparteik li ta Chanob vun sventa Kabteltik yuʼun Diose sventa xanaʼ kʼu yelan chavetʼesik. O xuʼ xavalbeik skʼoplal li kʼusi lek avilojik ta cholmantale.
Kʼalal oy ta koʼontontik li krixchanoetike, chkalbetik batel lek skʼoplalik, chkalbetik batel yantik li kʼusi lek chalike xchiʼuk li kʼusi lek tspasike. Mi xijtseʼet noʼox chijloʼilaje, jaʼ tskoltautik xtok. ¿Mi tstsatsubtasbe yoʼonton yantik li kʼusi chkaltike? Tstsatsubtasvan mi ta jtsaktik ta venta li kʼusi chal Vivliae xchiʼuk mi jkʼanojtik li kermanotaktike (Prov. 16:27, 28; Efes. 4:25, 29; 5:3, 4; Sant. 1:26).
Kʼalal muʼyuk to chijlokʼ batel ta cholmantale, ta onoʼox jchapan jbatik. Jaʼ jech ek, ¿kʼu yuʼun mu baʼyeluk jnoptik kʼusi xuʼ jloʼiltatik xchiʼuk li kamigotike? Kʼalal oy kʼusi chakʼel o chachikintae, komtsano ta ajol sventa oyuk kʼusi xavalbe li yantike. Vaʼun mi jech chapase, mas ep kʼusi stakʼ xavalbe skʼoplal, maʼuk ti jtos noʼox tajek kʼusi chavalbe skʼoplale. Pe li kʼusi mas tsots skʼoplale, jaʼ ti vinajuk ta akʼopojel ti ep sbalil chavil li Vivliae (Sal. 139:17).