Chkʼuxubinvan li aTotike
«Cʼuxubinvananic jech chac cʼu chaʼal chcʼuxubinvan li Atotic te oy ta vinajele.» (LUCAS 6:36.)
1, 2. Ta sventa li kʼusi laj yalbe jchanubtasvanejetik, fariseoetik xchiʼuk yajtsʼaklomtak li Jesuse, ¿kʼuxi te laj yakʼ lek ta naʼel ti toj tsots skʼoplal li kʼuxubinele?
TA STOJOLAL Moisés, li Jeovae laj yakʼbe mantal j-israeletik ti yichʼoj 600 ta tos mantaletike. Melel onoʼox kakʼtik ti tskʼan Dios ti akʼo xichʼ chʼunel skotol li mantaletik taje, pe toj tsots skʼoplal laj yil xtok ti oyuk xkʼuxul oʼontonale. Jaʼ jech laj yalbe fariseoetik li Jesuse, ti muʼyuk chkʼuxubinvanik ta jyalele. Chib velta la svulesbe ta sjolik ti xi yaloj Diose: «Jaʼ ta jcʼan ti chacʼuxubinvanique; maʼuc noʼox ta jcʼan ti chavacʼbicun milbil matanale», xi (Mateo 9:10-13; 12:1-7; Oseas 6:6). Jech noxtok, kʼalal lajebal xaʼox batel li chol mantal tspase, xi laj yale: «¡Toj abul abaic, voʼoxuc li jchanubtasvanejoxuc ta smantal Diose xchiʼuc voʼoxuc li fariseooxuque, jloʼlavanejoxuc! Yuʼun jaʼ noʼox tsots scʼoplal chavaʼyic ti chavaqʼuic jun ta lajlajuneb li yaravenoe, li anise, xchiʼuc li cominoe. Jaʼ acomtsanojic ti bu toj tsots scʼoplal ta smantal Diose; jaʼ ti tscʼan pasel cʼusi tuqʼue, li cʼuxubinvaneje, xchiʼuc ti tscʼan jun coʼntontique», xi (Mateo 23:23).
2 Ti vaʼi yelan laj yal Jesuse, jaʼ svinajeb ti toj tsots skʼoplal chil li kʼuxubinele. Jech, xi laj yalbe mantal li yajtsʼaklomtake: «Cʼuxubinvananic jech chac cʼu chaʼal chcʼuxubinvan li Atotic te oy ta vinajele», xi (Lucas 6:36). Vaʼun chaʼa, mi ta jkʼan ta «[jchanbetik] yoʼnton li Diose», skʼan me jnaʼtik baʼyuk kʼusi smakoj batel li melel kʼuxubinele (Efesios 5:1). Mi chkilbetik sbaliltak xtok li talelalil taje, mas me ch-ayan ta koʼontontik ta yakʼel ta ilel ta jkuxlejaltik.
Xkʼuxubinel li buchʼutik oy kʼusitik chtun yuʼunike
3. ¿Kʼu yuʼun skʼan jkʼeltik lek Jeova sventa jnaʼtik kʼusi smakoj batel li melel kʼuxubinele?
3 Li jtsʼibajom yuʼun Salmoe xi la skʼejintae: «Li Mucʼul Diose toj mucʼ yoʼnton, toj ep cʼuxubinel yuʼun; mu snaʼ xlic scʼacʼal yoʼnton ta ora, yuʼun jaʼ toj mucʼ li cʼuxubinel yuʼune. Li Mucʼul Diose toj lec yoʼnton ta stojol scotol; toj cʼux ta yoʼnton scotol li yabtele», xi (Salmo 145:8, 9). Chichʼ albel skʼoplal xtok ti «jaʼ li Totil ti ep chcʼuxubinvane, jaʼ li Dios ti chispatbutic coʼntontique» (2 Corintios 1:3). Kʼuchaʼal chkiltike, li kʼuxubinele —talelalil ti chvinaj ti ta xkʼuxul koʼontontik ta jkʼantik li yantike— jaʼ jtos stalelal Dios ti toj tsots skʼoplale. Jaʼ yuʼun chaʼa, sventa jnaʼtik kʼusi smakoj batel li melel kʼuxubinele, skʼan jkʼelbetik lek li stalelal Jeovae xchiʼuk li smantaltake.
4. ¿Kʼusi chchanubtasutik Isaías 49:15 ta sventa li kʼuxubinele?
4 Ta Isaías 49:15, li Jeovae xi la sjakʼe: «Li jun antse ¿me xuʼ chicta comel li mero yole? ¿Me xuʼ chchʼay o ta yoʼnton ti cʼalal jaʼ mero xchʼichʼal sbecʼtale?», xi. Li jpʼel kʼop ta hebreo ti jelubtasbil «ta yoʼnton» ti xie jaʼ yutsʼ yalal sbaik xchiʼuk li kʼopetik «cʼuxubinel» xchiʼuk «cʼux ta yoʼnton» ti xi chal ta Salmo 145:8, 9. Li kʼusi la stsʼiba Isaiase te tskoʼoltas li kʼusi oy ta yoʼonton Jeova sventa chakʼ ta ilel li kʼuxubinel yuʼun jech kʼuchaʼal li xkʼuxul yoʼonton chaʼi jun meʼil ta stojolal li yuni neneʼ kʼalal naka toʼox vokʼeme. Kʼalal ch-okʼ li sneneʼ ta skoj ti tskʼan yuni chuʼe, o yan kʼusiuke, li meʼile ta xkʼuxubaj ta yoʼonton, chbat skʼel ti kʼusi tskʼan li yole. Jaʼ jech chaʼi Jeova ek ta stojolal li buchʼutik chkʼuxubine.
5. ¿Kʼuxi chakʼ kiltik li sloʼil xkuxlejal Israel ti «toj ep cʼuxubinel yuʼun [li] Diose»?
5 Kʼuchaʼal chkiltike, li jkʼuxubinvaneje mu teuk noʼox ta xnel chaʼi, moʼoj, yuʼun oy kʼusi tspas sventa tskolta li buchʼutik tskʼanik koltaele. Jkʼeltikik kʼusi la spas Jeova leʼ xa ta oʼlol xchanmil jabil kʼalal te toʼox oyik ta mosoil ta Egipto li yajtuneltake. Xi laj yalbe li Moisese: «Quiloj scotol cʼu xʼelan xcʼuxul svocolic li jteclum cuʼun te ta Egiptoe. Caʼyoj ti xvocoletic ta jtojol ta scoj li bochʼotic tsujvanic ta abtele, xchiʼuc jnaʼoj lec scotol ti cʼu xʼelan chichʼic vocole. Jaʼ yuʼun liyal tal; tal jcolta loqʼuel ta scʼobic li egiptoetique. Ta xbat jloqʼuesic tal te ta banamil yoʼ bu oyique. Ta xquiqʼuic batel ta yan banamil ti lec jamale, ti toj jun yutsile. Jaʼ ti bu chlocʼ ep yaʼlel xchuʼ vacax, xchiʼuc pom[e]», xi (Éxodo 3:7, 8). Kʼalal lokʼ xaʼox van 500 jabil skolelike, xi vulesbat ta sjolik yuʼun li Jeovae: «Vuʼun la jloqʼuesoxuc tal ta Egipto banamil voʼoxuc li israeloxuque. La jcoltaoxuc loqʼuel tal ta scʼob li egiptoetique xchiʼuc ta sventa scotol li yantic lum ti laj yacʼboxuc avocolique», xi (1 Samuel 10:18). Ep la stikʼ sbaik ta vokol li j-israeletike, naka toʼox ch-echʼ li june, laj xaʼox saʼik yan xtok. Ti vaʼi yelan svokolike jaʼ ta skoj ti muʼyuk la xchʼunbeik li stukʼil mantaltak Jeovae, akʼo mi jech, kʼuxubinatik xchiʼuk ikoltaatik (Jueces 2:11-16; 2 Crónicas 36:15). Li sloʼil xkuxlejal Israele chakʼ ta ilel ti kʼuyelan chaʼi li jkʼanvanej Dios kʼalal oy kʼusi chtun yuʼun li yajtuneltake, kʼalal xibal sba oy li xkuxlejalike o kʼalal chilik vokolile. Lek xvinaj ti «toj ep cʼuxubinel yuʼun [li] Diose» (Efesios 2:4).
6. ¿Kʼuxi la xchanbe xkʼuxul yoʼonton sTot li Jesuse?
6 Ti kʼu sjalil ikuxi ta Balumil li Jesuse, lek tukʼ la xchanbe xkʼuxul yoʼonton li sTote. Jkʼeltik avil kʼusi la spas kʼalal xi kʼanbat vokol yuʼun chaʼvoʼ maʼsatetike: «Cajval, voʼot smomnichʼonot David, cʼuxubinuncutic», xutik. Li viniketik taje tskʼanik ti akʼo spasbatik skʼelobil juʼelale: tskʼan chjam li satike. Li Jesuse la spas li kʼusi kʼanbate, ta slekil yoʼonton xchiʼuk lek itsakvan ta mukʼ: «Icʼuxubaj ta yoʼnton. La spicbe li satique, jech ta ora ijam» (Mateo 20:30-34). Jech ta melel, jaʼ li xkʼuxul yoʼonton Jesús ti kʼusi itijbat-o yoʼonton ta skoltael ta skʼelobil juʼelal li maʼsatetike, li buchʼutik ochem pukuj ta yoʼontonike, li buchʼutik ipik ta kʼaʼemal chamele xchiʼuk li totil-meʼiletik ti ip yalab xnichʼnabike (Mateo 9:27; 15:22; 17:15; Marcos 5:18, 19; Lucas 17:12, 13).
7. ¿Kʼusi chchanubtasutik ta sventa kʼuxubinel li stalelal Jeova xchiʼuk Jesuse?
7 Li stalelal Jeova Dios xchiʼuk Jesucristoe chchanubtasutik ti oy kʼusi chaʼtos smakoj batel li kʼuxubinele. Jtose, jaʼ ti kʼux ta koʼontontik xchiʼuk ti kʼux chkaʼibetik svokolik li buchʼutik skʼanik koltaele. Yane, jaʼ ti oy kʼusi skʼan jpastik sventa jkoltatik li ta svokolike. Jmoj oy-o xchaʼtosal. Kʼalal chalbe skʼoplal kʼuxubinel li Vivliae, jaʼ chalbe skʼoplal ti lek kʼusi tspase, o yakal ch-abtej-o li talelalil taje, jaʼ xkaltik, ti oy kʼusi lek tspas ta stojolal li buchʼutik tskʼanik koltaele. Pe kʼalal chkalbetik skʼoplal chapanele, ¿mi chopol van skʼoplal chkom li talelalil taje o ti chʼabal ch-abteje, jech kʼuchaʼal xkaltik, ti chʼabal kʼusi chichʼ pasel sventa chichʼ akʼbel stoj smul li jun krixchanoe?
Xkʼuxubinel jsaʼ muliletik
8, 9. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel xkʼuxul yoʼonton Dios kʼalal la saʼ smul xchiʼuk Betsabé li Davide?
8 Kalbetik skʼoplal li ajvalil David ta voʼnee, jkʼeltikik kʼusi la spas ti kʼalal albat yuʼun j-alkʼop Natán ti imulivaj xchiʼuk Betsabee. La sutes tajmek yoʼonton li Davide, xi laj yalbe li Jeovae: «Dios cuʼun, cʼuxubinun ta sventa slequil avoʼnton; tuʼpbun jmul ta sventa ti toj ep cʼuxubinel avuʼune. Pocbun o loqʼuel ta jʼechʼel li jchopolile; chʼaybun li jmule. Ta jnaʼ ti la jtoy jba ta atojole; mu xchʼay o ta coʼnton li jmule. Laj xa jta jmul ta atojol, tsots jmul la jta ta atojol; toj chopol li cʼusi la jpas ta atojole», xi (Salmo 51:1-4).
9 Jamal xvinaj ti toj kʼux laj yaʼi smul li Davide. Li Jeovae la snop chchʼaybe smul li David xchiʼuk Betsabee xchiʼuk ti muʼyuk chakʼbe stoj smulik kʼuchaʼal chal sMantal Moisese, ti chichʼik ox milele (Deuteronomio 22:22). Jaʼ jech, muʼyuk bu xmilatik yuʼun li Jeovae, akʼo mi jech, muʼyuk xkolik ta sventa li kʼusitik chopol chkʼot ta pasel ta skoj smulike (2 Samuel 12:13). Jtos ti kʼusi te tsakal skʼoplal li ta kʼuxubinel yuʼun Diose jaʼ li spasel perton mulile. Pe li Jeovae ta onoʼox xakʼ xtok li stojol mulil ti jech staʼoe.
10. Manchuk mi oy xkʼuxul yoʼonton chchapanvan li Jeovae, ¿kʼu yuʼun mu stakʼ jnoptik ti chkʼuxubinutik-o ta jyalele?
10 Li Vivliae xi chal ta sventa Adane: «Ta sventa jun vinic iʼoch li mulil liʼ ta banamile», xi. Chal xtok ti «stojol mulile jaʼ ti chijchamutique». Jech oxal chaʼa, jkotoltik li krixchanoutike jtaʼo xi jchamutik (Romanos 5:12; 6:23). Ta sventa taje, ¡solel toj ep chkaltik kolaval ti oy xkʼuxul yoʼonton chchapanutik li Jeovae! Pe taje maʼuk me ta jpat-o koʼontontik ta jyalel xchiʼuk ti mu me jnoptik ti chkʼuxubinutik-o ta jyalel li Diose. Deuteronomio 32:4 xi chal ta sventa Jeovae: «Tucʼ cʼusi tspas; lec scotol li yabtele», xi. Jech oxal muʼyuk me bu tsjel komel ta be li stukʼilal kʼalal chkʼuxubinvane.
11. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Jeova ti yichʼoj ta mukʼ tukʼilal kʼalal la xchapanbe smul David xchiʼuk Betsabee?
11 Kalbetik yan velta skʼoplal li David xchiʼuk Betsabee. Sventa mu xmilatik xchiʼuk ti jaʼ x-akʼbatik li stojobil mulil ti kʼun noʼoxe, skʼan baʼyel staik perton ta sventa li smulike. Pe taje mu stakʼ spasik jech li jchapanvanejetik ta Israele. Ti lajuk yakʼ Jeova akʼo xchapanik taje, muʼyuk kʼusi yan xuʼ spasik ti jechuke, persa tsmilik jechuk li David xchiʼuk Betsabé jech kʼuchaʼal chal li Mantale. Pe ta skoj li trato spasoj Jeova xchiʼuk Davide, la skʼel mi xuʼ chchʼaybe smul li Davide (2 Samuel 7:12-16). Jaʼ yuʼun li «mucʼul [Jchapanvanej] ta sbejel banamile» xchiʼuk ti jaʼ «[xojtikin] cʼusi oy ta coʼnton[tike]» la snop ti jaʼ chchapan stuk li mulil taje (Génesis 18:25; 1 Crónicas 29:17). Jaʼ noʼox stuk Dios xilbe yoʼonton li Davide, xil mi ta melel sutesoj yoʼonton sventa jech xuʼ ta xchʼaybe li smule.
12. Ta skoj ti jsaʼ mulilutik jkotoltike, ¿kʼuxi xuʼ jbalintik li xkʼuxul yoʼonton Diose?
12 Ta sventa li voʼotike, li Jeovae xkʼuxubinojutik ek, oy kʼusi yakʼojbutik sventa xi jkol lokʼel li ta lajelal ta skoj li mulil jkuchojtike. Li kʼuxubinel taje jmoj oyik ta jyalel xchiʼuk li stukʼilal Diose. Sventa xuʼ xchʼay jmultik li Jeovae, ti muʼyuk bu tsjel komel ta be li stukʼilale, laj yakʼ ta matanal pojelal li Jesucristoe. Ta melel, taje jaʼ me li smukʼta vinajeb kʼuxubinel ta sjunul kuxlejale (Mateo 20:28; Romanos 6:22, 23). Jaʼ yuʼun chaʼa, mi ta jkʼantik kʼuxubinel yuʼun Diose xchiʼuk ti mu xkichʼtik kastigo ta skoj li mulil jkuchojtike, skʼan me xkakʼ xchʼunel koʼontontik ta stojolal li xNichʼon Diose (Juan 3:16, 36).
Jkʼuxubinvanej Dios xchiʼuk oy stukʼilal
13, 14. ¿Mi xuʼ chkaltik ti tsyalesbe sbalil stukʼilal Dios li kʼuxubinele? Alo tal kaʼitik.
13 Sventa chakʼ ta ilel li kʼuxubinel yuʼun Jeovae ta onoʼox stsak ta mukʼ li stukʼilale. Pe ¿mi ta van syalesbe sbalil sventa mu toj kʼuxuk kʼusi xkʼot ta pasel ta skoj? ¡Mi jsetʼuk!
14 Ta stojolal j-alkʼop Oseas, li Jeovae xi laj yalbe li jteklum Israele: «Jʼechʼel chaquicʼot o sbatel osil; batsʼi jnup jchiʼil jbatic o jech chac cʼu chaʼal chal li leye, yuʼun scotol coʼnton jcʼanojot», xi (Oseas 2:19). Taje lek jamal chalbutik: li kʼuxubinel yuʼun Jeovae jmoj ch-abtej xchiʼuk li yan stalelaltake, jech kʼuchaʼal li stukʼilale. Xi chalbutike: «Jcʼuxubinvanejun, toj lec coʼnton [...] ta jchʼaybe ta coʼnton li smulique, li stoyobbailique, li xchopolilique. Pero mu teuc noʼox jqʼueloj li bochʼo ta saʼilan smule; ta persa chcacʼbe stoj», xi (Éxodo 34:6, 7). Jech chaʼa, jaʼ jun jkʼuxubinvanej Dios xchiʼuk oy stukʼilal. Xi chalbe skʼoplal Jeova li Vivliae: «Jaʼ Jchabivanej cuʼuntic; li stuque lec yabtel. Tucʼ cʼusi tspas; lec scotol li yabtele», xi (Deuteronomio 32:4). Jech ta melel, toj echʼ noʼox lek tukʼ li kʼuxubinel yuʼun Diose xchiʼuk li stukʼilale. Mi junuk ti mas tsots skʼoplal li ta xchaʼtosale, xchiʼuk xtok muʼyuk bu tsyalesbe sba sbalilik ti jech mu xa toj tsotsuk yabtel li june, moʼoj. Yuʼun ti kʼusie, toj lek parejo tukʼ ch-abtejik.
15, 16. 1) ¿Kʼuxi chvinaj ti mu yuʼunuk mu xkʼuxubinvan li stukʼilal Jeovae? 2) ¿Kʼusi tspas Jeova ta stojolal li yajtuneltak kʼalal mi laj yakʼbe slajeb li choplejal liʼ ta balumile?
15 Li stukʼilal Jeovae mu yuʼunuk mu xkʼuxubinvan. Jech kakʼtik, ta jutuk mu skotoluk veltae, li tukʼilale te tsakal skʼoplal xchiʼuk li kʼusitik chichʼ chapanel ta mantale; vaʼun, li chapanele te tsakal skʼoplal xchiʼuk kastigo ti chichʼ akʼbel li buchʼutik mu xchʼunik mantale. Pe li stukʼilal Diose te smakojbe skʼoplal xtok li spojel krixchanoetik ti staik-oe. Jech kʼuchaʼal liʼe, kʼalal laj yakʼbe slajeb Jeova li chopol jnaklejetik ta Sodoma xchiʼuk ta Gomorrae kuxul laj yikta li Lot xchiʼuk li chaʼvoʼ stsebetake (Génesis 19:12-26).
16 Jech oxal chaʼa, xuʼ jpat koʼontontik ti kuxul chkom li epal krixchanoetik kʼalal mi laj yichʼ lajesel yuʼun Jeova li choplejal liʼ ta balumile. Li tukʼil jtuneletik taje, ti «laj yaqʼuic ta chuqʼuel ti scʼuʼique, xchiʼuc [ti] laj yaqʼuic ta sacubtasel ta sventa xchʼichʼel ti jcot ta Uni Chije», chkolik li ta tsatsal vokolile (Apocalipsis 7:9-14, Ch).
¿Kʼu yuʼun skʼan xi jkʼuxubinvan?
17. ¿Kʼusi srasonal oy ti toj tsots skʼoplal skʼan xi jkʼuxubinvane?
17 Jech ta melel, li stalelal Jeova xchiʼuk Jesuse chakʼ kiltik kʼusi smakoj li melel kʼuxubinele. Jkʼeltikik kʼusi srasonal oy ti toj tsots skʼoplal skʼan xi jkʼuxubinvane. Proverbios 19:17 xi chale: «Li bochʼo chacʼbe xqʼuex meʼon cʼusi oy yuʼune jaʼ laj yacʼbe o chcʼot li Diose; jech noxtoc jaʼ stuc Mucʼul Dios chacʼbe stojol li cʼusi lec tspase», xi. Jech, toj lek chil Jeova ti jchanbetik stalelale xchiʼuk li stalelal xNichʼone, ti kʼuxuk ta koʼontontik li jchiʼiltaktike (1 Corintios 11:1). Mi jech ta jpastike, jaʼ me jech ta jtijbetik yoʼonton yantik ti oyuk xkʼuxul yoʼontonik eke, yuʼun li kʼuxubinele chakʼ ayanuk kʼuxubinel (Lucas 6:38).
18. ¿Kʼu yuʼun skʼan xkakʼbetik yipal ti oyuk-o xkʼuxul koʼontontike?
18 Li xkʼuxul oʼontonale stsoboj epal lekil talelaletik, jech kʼuchaʼal kʼanelal, skʼupinel yakʼel kʼusitik xchiʼuk slekil oʼontonal. Jvules me ta joltik ti kʼusi tstij koʼontontik sventa chi jkʼuxubinvane, jaʼ li xkʼuxul oʼontonal xchiʼuk ti kʼux chkaʼibetik svokolik li yantike. Ta stojolal li Jeovae, ti kʼuyelan chakʼ ta ilel li xkʼuxul yoʼontone jaʼ ti mu snaʼ x-ilin ta anile, ti oy smukʼul yoʼonton ta stojolal li jsaʼ muliletike; ti chakʼbe to skʼakʼalik sventa sutes yoʼontonike, pe taje maʼuk me smelolal ti muʼyuk tstsak ta mukʼ li stukʼil mantaltake (2 Pedro 3:9, 10). Kʼuchaʼal chkiltike, li kʼuxubinel xchiʼuk li mukʼul oʼontonale jmoj ch-abtejik. Ta sventa ti stsoboj talelaletik li kʼuxubinele —ti te tsakal skʼoplal jlomuk li yabtel chʼul espiritue—, jtos ti kʼusi toj lek xuʼ jpastik sventa jchʼiestik li lekil talelaletik taje jaʼ ti xi jkʼuxubinvane (Gálatas 5:22, 23). Jaʼ yuʼun toj tsots skʼoplal ti xkakʼbetik yipal ti oyuk-o xkʼuxul koʼontontike.
«Xcuxet noʼox yoʼnton li bochʼo ta xcʼuxubinvanique»
19, 20. ¿Kʼusi smelolal ti kʼux ta oʼontonal ek li buchʼu chichʼ chapanele?
19 Li Santiago yajtsʼaklom Cristoe, chal kaʼitik kʼu yuʼun tsots skʼoplal ti oyuk-o ta jkuxlejaltik li kʼuxubinele: «Li bochʼo cʼux ta yoʼnton xchiʼile, jaʼ jech cʼux ta oʼntonal ec ti cʼalal yorail ta xchapanate», xi (Santiago 2:13 xchaʼvokʼal). Li Santiagoe jaʼ chalbe skʼoplal ti kʼuyelan skʼan xkʼuxubin sbaik ta jujuntal li yajtuneltak Diose. Pe ¿kʼusi smelolal ti kʼux ta oʼontonal ek li buchʼu chichʼ chapanele? Jaʼ smelolal ti kʼalal chal kʼuyelan abtej li yajtsʼaklom Cristoe, tsta ta naʼel Jeova ti laj yakʼ ta ilel xkʼuxul yoʼontone xchiʼuk chchʼaybat smul ta sventa li matanal pojelal laj yakʼ xNichʼone (Romanos 14:12). Ta melel, jtos srasonal ti jech kʼuxubinat yuʼun Jeova li David kʼalal la spas smul xchiʼuk Betsabee, jaʼ ti ikʼuxubinvan eke (1 Samuel 24:4-7). Yan «li bochʼo muʼyuc cʼux ta yoʼnton xchiʼile, jech muʼyuc cʼux ta oʼntonal ec ti cʼalal ta xchapanate» (Santiago 2:13 sbavokʼal). Mu me labaluk chkaʼitik chaʼa, ti buchʼutik «chʼayel chbatic» yuʼun Jeovae jaʼ me jlom krixchanoetik ti «muʼyuc cʼuxubinel ta yoʼntoni[ke]» (Romanos 1:31, 32).
20 Li ta Mantaletik ta Vitse, xi laj yal li Jesuse: «Xcuxet noʼox yoʼnton li bochʼo ta xcʼuxubinvanique, yuʼun ta xichʼic cʼuxubinel ec», xi (Mateo 5:7). Li kʼusi laj yale lek jamal skʼoplal xchiʼuk jpʼel-o skʼoplal: li buchʼu tskʼan chkʼuxubinat yuʼun Diose skʼan chkʼuxubinvan ek. Li ta yan xchanobile ta jkʼeltik kʼuxi xuʼ xi jkʼuxubinvan jujun kʼakʼal.
¿Kʼusi jchanojtik?
• ¿Kʼusi smakoj batel li kʼuxubinele?
• ¿Kʼutik yelan chichʼ akʼel ta ilel li kʼuxubinele?
• ¿Kʼu yuʼun xuʼ xkaltik ti jkʼuxubinvanej li Jeova Diose xchiʼuk ti oy stukʼilale?
• ¿Kʼu yuʼun skʼan xi jkʼuxubinvanutik?
[Lokʼol ta pajina 3]
Ti kʼuyelan kʼux ta yoʼonton yol li meʼile jaʼ jech kʼux ta yoʼonton Jeova li buchʼutik skʼanik koltaele
[Lokʼol ta pajina 5]
¿Kʼusi chchanubtasutik ta sventa kʼuxubinel li skʼelobiltak juʼelal la spas Jesuse?
[Lokʼol ta pajina 6]
¿Mi muʼyuk la stsak ta mukʼ Jeova li stukʼil mantaltak kʼalal la xkʼuxubin Davide?
[Lokʼol ta pajina 7]
Li kʼuxubinel yuʼun Dios ta stojolal li jsaʼ muliletike lek jmoj ch-abtej xchiʼuk li stukʼilale