¡Xuʼ jtabetik sbalil li kuxlejale!

EP KRIXCHANOETIKE kuxulik-o sventa takʼin xchiʼuk ta sventa li kʼusi xman yuʼune. Jlome tskʼanik ti lekuk x-ojtikinatike, yantike jaʼ noʼox tskʼan tslekubtas batel li spʼijilik ta spasel kʼusitik kʼupil sbae xchiʼuk oy yan krixchanoetik ti tskʼan tstunes xkuxlejalik ta skoltael yantike. Pe ep buchʼutik mu snaʼik kʼusi sventa ti kuxulike xchiʼuk kʼu yuʼun ti liʼ oyik ta Balumile.

¿Ati voʼote? ¿Mi anopojbe xa lek smelolal ti kʼu yuʼun kuxulote? ¿Kʼu yuʼun mu xa nopbe skʼoplal jlomuk li kʼusitik oy ta yoʼonton stael li krixchanoetike sventa jech xavakʼ venta mi tstaik onoʼox li kʼusi tskʼanike xchiʼuk mi jun yoʼontonik? ¿Kʼuxi xuʼ jtabetik sbalil li kuxlejale?

Li takʼin xchiʼuk li kʼusitik chichʼ kʼupinele oy noʼox yavil

Li Vivliae xi jpʼel chalbutik ta Eclesiastés 7:12: «Li jbijiltique lec chtun cuʼuntic jech chac cʼu chaʼal lec chtun cuʼuntic li taqʼuine. Pero li bijubtasele jaʼ tsots stu, yuʼun li bochʼo oy lec sbijile ta xpojat yuʼun», xi. Melel onoʼox ti chtun kuʼuntik takʼin xchiʼuk ti skʼan oyuk kuʼuntik sventa xi jkuxie, mas to mi oy ta jbatik smakʼlinel kutsʼ kalaltike (1 Timoteo 5:8).

¿Kʼu van yelan li kuxlejal ti muʼyukuk jlomuk li kʼusitik ta jkʼupintik ta skoj ti muʼyuk jtakʼintik ta smanele? Akʼo mi laj yal ti muʼyuk bu xuʼ xmochan sjol li Jesucristoe, li jlikesej jchankʼopetike, bakʼintike la slajes lekil veʼlil xchiʼuk laj yuchʼ lekil yaʼlel tsʼusub. Jech xtok, muʼyuk bu la sjalan sba ta stunesel kʼuʼil ti toyol stojole (Mateo 8:20; Juan 2:1-11; 19:23, 24).

Akʼo mi jech, li kʼusi mas tsots skʼoplal ta xkuxlejal Jesuse maʼuk ti la saʼ kʼusitik tskʼupine. Li stuke snaʼoj lek li kʼusitik mas tsots skʼoplal ta xkuxlejale, jaʼ yuʼun xi laj yale: «Li xcuxlejal jun cristianoe maʼuc te tsta o me batsʼi ep cʼusi oy yuʼune», xi. Vaʼun lik sloʼilta jun lokʼolkʼop ta sventa jun jkʼulej vinik ti lek laj yakʼ li kʼusitik la stsʼune xchiʼuk ti xi la snope: «¿Cʼusi ta jpas? Mu xa jnaʼ bu chcacʼ li cʼusitic ilocʼ cuʼune [...]. Ta jvuqʼues li snail cʼusitic oy cuʼune. Ta jpas yan ven mucʼ. Jaʼ te ta xcacʼ scotol li cʼusitic oy cuʼune xchiʼuc li cʼusitic chlocʼ cuʼune. Xuʼ jech chlic cal ta coʼnton: “Oy xa ep jveʼel ta sventa ep jabil, jech xuʼ ta jcux xa noʼox coʼnton. Chiveʼ, chcuchʼ xa noʼox voʼ caʼtic; ta jcʼupin caʼtic li cʼusi oy cuʼune, xuʼ xichi”», xi. ¿Kʼusi ti chopol jech la snope? Xi to chal batel li lokʼolkʼope: «Jech iʼalbat yuʼun li Diose: “¡Bol vinic! Ta acʼubaltic noʼox tana chtal jloqʼuesbot li achʼulele. Li cʼusitic oy avuʼune ¿bochʼo chavacʼbe comel?”», xi. Akʼo mi tstsob kʼusitik yuʼun li vinike, kʼalal mi chame mu xa xuʼ skʼupin li skʼulejal la stsobe. Sventa stsutses sloʼil li Jesuse, xi laj yalbe li buchʼutik te ch-aʼibat skʼope: «Jaʼ jech scʼoplal li bochʼo jaʼ noʼox tstsob ep scʼulejal stuque. Ta stojol Diose meʼon», xi (Lucas 12:13-21).

Melel onoʼox ti chtun kuʼuntik li takʼine xchiʼuk ti oy yorail li chʼayob oʼontonale. Pe maʼuk mas tsots skʼoplal li takʼine xchiʼuk li skʼupinel kʼusitike. Ti oy jkʼulejaltik ta stojolal ti Diose, jaʼ xkaltik, ti jechuk jkuxlejaltik kʼuchaʼal lek chilutike, ta melel, jaʼ me li kʼusi skʼan mas chkakʼbetik yipal staele.

¿Mi tsots skʼoplal ti lek xi j-ojtikinee?

Ep krixchanoetike jaʼ noʼox tsots skʼoplal chaʼiik ti xichʼik ojtikinele. Ti oy ta koʼontontik xkichʼtik ojtikinele xchiʼuk ti xkichʼtik naʼele, muʼyuk onoʼox chopol. Li Vivliae xi chal ta Eclesiastés 7:1: «Me lec jcʼoplaltique, jaʼ xjelov slequil jech chac cʼu chaʼal lequil perfume. Me ta xa xijchamutique, jaʼ lec; jaʼ vocol li bochʼo jaʼ to chvoqʼuique», xi.

Kʼalal chcham jun krixchanoe tsʼibabil chkom skotol yaʼeluk li kʼusi echʼ ta xkuxlejale. Mi lek kʼusitik la spase, jaʼ mas lek ti kʼalal chchame, jaʼ mu sta jech ti kʼalal vokʼe, kʼalal muʼyuk toʼox kʼusi tsʼibabil ta sventa xkuxlejale.

Li buchʼu la stsʼiba li slivroal Vivlia ti Eclesiastés sbie jaʼ li ajvalil Salomone. Liʼe oy jun xchabankil ti Absalón sbie, ti te van jayibuk jabil bankilal yuʼune xchiʼuk ti la skʼan lekuk skʼoplale. Akʼo mi laj yil oxvoʼ skerem li Absalone, yaʼeluke ta skeremal noʼox ichamik, jaʼ yuʼun muʼyuk kom snitilul sventa xtaat-o ta naʼel. Jech oxal, ¿kʼusi la spas? Li Chʼul Tsʼibetike chal kaʼitik ti «laj yacʼ ta vaʼanel jun muro te yoʼ bu “Stenlejaltic yuʼun Ajvalil” sbie. Yuʼun li Absalone jech laj yal: “Li vuʼune muʼyuc jnichʼon, jech muʼyuc bochʼo xuʼ chiyichʼbun comel li jbie”, xi. Jaʼ laj yacʼbe yichʼ sbi li muroe» (2 Samuel 14:27; 18:18). Li avie mi jaʼuk bu tabil jutuk slilijemal li muro taje. Ta sventa li buchʼutik chchanik Vivliae lek snaʼojik ti jaʼ jtoyba echʼ li Absalone, ti la skʼan la spojbe li ajvalilal yuʼun Davide, li stote.

Li avie, ep krixchanoetik tskʼan chichʼik ojtikinel ta sventa li kʼusitik pasem yuʼunike. Tskʼan tsta smukʼulalik ta sat krixchanoetik ti chjelilan batel li kʼusitik tskʼupinike. Pe ¿kʼusi chkʼot ta pasel ta stojolal li smukʼulal tstaik taje? Li livro La cultura del narcisismo sbie, Christopher Lasch xi laj yal tee: «Li ta jkʼakʼaliltike, chalik ti xuʼ yuʼunik ta skoj ti kerem tsebik toe, ti kʼupil ch-ilatike xchiʼuk li kʼusitik achʼ tslokʼesike; taje toj anil noʼox ch-echʼ li yichʼelik ta mukʼe xchiʼuk li buchʼutik xuʼ tajmek yuʼunik ti akʼo xkʼelatik yuʼun krixchanoetike ta at-oʼonton kuxulik sventa mu xchʼay-o yuʼunik», xi. Ta skoj taje, ep krixchanoetik ti lek ojtikinbilike chuchʼik pox xchiʼuk tslajesik droga, ti jaʼtik onoʼox jech tskomibtas xkuxlejalike. Ta melel, mu kʼusi stu ti ta jkʼan chkichʼtik tajmek ojtikinele.

Vaʼun chaʼa, ¿buchʼu ta stojolal skʼan mas lek jkʼoplaltik? Kʼalal chichʼ albel skʼoplal jlom krixchanoetik ti la xchʼunik li Mantal yakʼoj Diose, xi laj yal ta stojolal j-alkʼop Isaías li Jeovae: «Ta xcacʼbe lec yavilic te ta jchʼulna, xchiʼuc te ta yut coraltonetic cuʼun. Jaʼ xʼechʼ to slequil sbi chcacʼbeic [...]; ta xcacʼbe lec sbiic sventa sbatel osil ti mu xtuʼp oe», xi (Isaías 56:4, 5). Ta skoj ti chchʼunbeik smantal Jeovae, li buchʼutik lek ch-ilatike ta x-akʼbat «lec yavilic [...] ta yut coraltonetic» xchiʼuk ta x-akʼbat «lec sbiic». Li Diose «sbatel osil» ta svules-o ta sjol li sbiike, jech oxal muʼyuk ta xtupʼ-o skʼoplalik. Taje jaʼ li biil chalbutik Vivlia ti akʼo jsaʼtike, ti lekuk jkʼoplaltik ta sat Jeovae, li Jpasvanej kuʼuntike.

Li albil kʼop laj yal Isaiase jaʼ chalbe skʼoplal li skʼakʼalil ti chichʼ xkuxlejalik sbatel osil ta jun Paraiso ta Balumil li tukʼil krixchanoetike. Li «cuxlejal sbatel [osil]» ta Paraiso taje jaʼ li «mero [kuxlejale]», ti jech onoʼox la skʼan Dios kʼalal la spas li krixchanoetike (1 Timoteo 6:12, 19). ¿Mi mu jechuk ti skʼan jaʼ jsaʼtik li kuxlejal sbatel osile, ti mu jaʼuk li komkom kuxlejale xchiʼuk ti mu junuk koʼontontik yuʼune?

Mu baluk noʼox ti chi jpʼijub sbonel kʼusitik o ti jpastik kʼusi lek ta stojolal yantike

Ep krixchanoetik ti snaʼik spasel kʼusitik kʼupil sbae tskʼan tslekubtas li yabtelike, jaʼ to mi tukʼib yuʼunike. Li jkuxlejaltik avie toj komkom sventa spas kuʼuntik taje. Kʼalal echʼ xaʼox 90 sjabilal li Hideo ti laj kalbetik skʼoplal ta yan mantal echʼe, yakal-o tslekubtas li spʼijil ta yabtele. Mi oy jun krixchano ti jun xa yoʼonton ta skoj ti laj xa xchan lek li yabtele, oyikʼal van jaʼ xa-o mu toj epuk spas yuʼun jech kʼuchaʼal ta skeremal toʼoxe. Pe ¿kʼusi van chkʼot ta pasel ti xuʼuk xkuxi sbatel osile? Nopo avaʼi ti kʼu van yelan xuʼ xtukʼib batel li spʼijil ta spasel kʼusitike.

¿Kʼusi xuʼ xkaltik ta sventa li spasel kʼusitik ta stojolal yantike? Toj lek ta albel skʼoplal li buchʼu chat yoʼonton ta stojolal li buchʼutik abol sbaike xchiʼuk ti tstunes kʼusitik oy yuʼun sventa tskoltaike. Xi chal ta melel li Vivliae: «Jaʼ toj echʼem xcuxet yoʼnton li bochʼo ta xaqʼue; jaʼ mu sta jech li bochʼo ta xichʼe», xi (Hechos 20:35). Ta melel, yakʼel ta ilel ti oy ta koʼontontik ti oyuk slekilal li yantike xuʼ juʼem xa kuʼuntik chkaʼi jbatik yuʼun. Pe ¿kʼu to yepal xuʼ yuʼun jun krixchano akʼo mi yakʼoj-o sjunul xkuxlejal ta spasel taje? Oy noʼox spajeb li kʼusitik xuʼ jpastik sventa jkoltatik ta svokolik li yantike. Kʼuk yepal li koltael ta takʼin o yan kʼusitik chichʼ akʼele, maʼuk onoʼox te tstaik li kʼusi chtun yuʼun jutuk mu skotoluk li krixchanoetike, ti muʼyuk yichʼojik ta ventae xchiʼuk ti mu saʼik ti kʼusi chtun yuʼunike. ¿Kʼusi jaʼ ti chtun yuʼunike?

Li kʼusi persa skʼan pasel ti chtun onoʼox kuʼuntike

Li ta Mantaletik ta Vits laj yal Jesuse, laj yalbe skʼoplal kʼusi chtun onoʼox kuʼuntik ti tsots skʼoplal kʼalal xi laj yale: «Xmuyubajik li buchʼutik oy ta sjol yoʼontonik ti chtun yuʼunik mantale, yuʼun jaʼ chuʼuninik li ajvalilal ta vinajele», xi (Mateo 5:3, NM). Jech oxal chaʼa, li Vivliae chchanubtasvan ti maʼuk chakʼ melel muyubajel li kʼulejale, li ojtikinele, li kʼusitik kʼupil sba ta pasele o li skoltael krixchanoetike. Moʼoj, jaʼ te ta jtatik-o melel muyubajel mi ta jmakʼlin jbatik ta mantale, jaʼ xkaltik, mi chkichʼtik ta mukʼ Diose.

Li jtakbol Pabloe laj yalbe ti akʼo saʼik li Jpasvanej li buchʼutik mu xojtikinike. Jaʼ yuʼun xi laj yalbe smelolale: «Li Diose jchop noʼox stsʼunubal la spas li jaychop cristianoetique, yuʼun jech acʼo naquiicuc ta scotol banamil. Xchiʼuc bisbil yuʼun cʼu sjalil yorailic ta jujuchop, xchiʼuc chapanbil yuʼun bu cʼalal yosilalic ta jujuchop. Yuʼun ti la spas cristianoetic li Diose, yuʼun jech acʼo saʼic li Diose. Me ta saʼilan yaʼyique, xuʼ ta staic. Yuʼun li Diose mu nomuc oy ta jtojoltic jujunutic. Yuʼun jaʼ ta sventa ti cuxulutique xchiʼuc ti ta jpastic cʼusi ta jpastique xchiʼuc ti liʼ oyutic ta sba banamile», xi (Hechos 17:26-28).

Ti ta xkichʼtik ta mukʼ li melel Diose jaʼ me li kʼusi mas tsots skʼoplal sventa ta jtatik li melel muyubajel ta jkuxlejaltike. Ti jech ta jpastike xuʼ jpat-o koʼontontik xtok ta stael li «mero [kuxlejale]». Nopo avaʼi ta stojolal Teresa, ti laj yichʼ lek ojtikinel ta television ta slumal ta skoj ti jaʼ li baʼyel ikʼyaman americana ants ti lik lokʼuk ta televisione, taje ep ta tos la spas kʼusitik ti chichʼ kʼelel ta television ti jun ora chjalij jujun kapituloe. Pe mu jaluk echʼ, laj yikta skotol taje. ¿Kʼu yuʼun? «Jpʼel ta koʼonton ti jaʼ mas lek ta sventa jkuxlejaltik xchʼunel li tojobtaseletik ta sKʼop Diose», xi laj yal. Li Teresae muʼyuk la skʼan laj yakʼ ta vokol ti kʼuyelan chil sba xchiʼuk Dios ta skoj ti tskʼan ch-abtej ta kʼusitik ch-echʼ ta television ti tsmukʼibtasbe skʼoplal majbail xchiʼuk lutsʼbaile. Sakchʼay batel ta sat krixchanoetik, pe ti kʼusie la sta slekil kuxlejal, yuʼun kʼot ta jchol lekil aʼyej yuʼun Ajvalilal yuʼun Dios ta tsʼakal ora xchiʼuk laj yakʼbe yipal ta skoltael yantik sventa lek chil sbaik xchiʼuk li Diose.

Ta sventa ti laj yikta li yabtel chlokʼ ta television li Teresae, xi laj yal jun spasaro chiʼil ta abtele: «Toj kʼux ta koʼonton laj kaʼi, chopol laj kil ti la sten komel li jun kʼupil abtel kaloje. Pe jamal ta kʼelel ti yuʼun oy kʼusi mas lek tajmek la stae», xi. Cham ta tsʼakal li Teresae. Pe kʼalal chamem xaʼoxe, xi laj yal li xchiʼil toʼox ta abtel taje: «Xmuyubaj ox tajmek li stuke, xchiʼuk mu xa xuʼ kʼusi mas jkʼanbetik li kuxlejale. ¿Jayvoʼutik xuʼ jech xkaltik kʼuchaʼal taje?». Li buchʼutik baʼyel chakʼ ta xkuxlejalik ti kʼuyelan lek chil sbaik xchiʼuk Diose, manchuk mi chchamik, oy kʼupil sba spatobil yoʼontonik, jaʼ ti chchaʼkuxiik koliyal li Ajvalilal yuʼun Diose (Juan 5:28, 29).

Li Jpasvaneje oy kʼusi snopoj tspas ta stojolal li Balumile xchiʼuk li krixchanoetik ti te nakalike. Oy ta yoʼonton ti xkaʼibetik smelolal li kʼusi snopoj tspase xchiʼuk ti jkʼupintik li kuxlejal sbatel osil ta jun nichimal balumile (Salmo 37:10, 11, 29). Li avie jaʼ xa me yorail ti jchanbetik mas skʼoplal Jeovae —li Jpasvanej yuʼun li vinajel xchiʼuk Balumile— xchiʼuk li kʼusi oy ta yoʼonton ta jventatike. Li yajrextikotak Jeova bu nakalote ta sjunul me yoʼonton cha skoltaik ta stael li yojtikinobil taje. Saʼo, o mi moʼoje tsʼibabo batel vun li buchʼutik la spasik li revista liʼe.

[Lokʼol ta pajina 5]

¿Kʼusi ti chopol jech la snop li jkʼulej vinik ta slokʼolkʼop Jesuse?

[Lokʼol ta pajina 7]

¿Mi cha kʼan cha kʼupin li kuxlejal sbatel osil ta Paraiso ta Balumile?