Svoʼobal jecheʼ loʼil: Li Mariae jaʼ smeʼ li Diose
¿Kʼuxi ilik talel li jecheʼ loʼile? «Li yichʼel ta mukʼ smeʼ Diose mas te lik talel kʼalal [...] lik xchʼunik Cristo li krixchanoetik ti maʼuk toʼox jchʼunolajeletike. [...] Ti kʼuyelan nopemik toʼox chichʼik ta mukʼ xchiʼuk chakʼ ta yoʼontonik relijion [li krixchanoetik ti maʼuk toʼox jchʼunolajeletike] ijel sventa chichʼik ta mukʼ li meʼ dios ti jaʼ “mukʼta meʼile” xchiʼuk li “chʼul virgen” ti ep ta mil jabil jech xa onoʼox chichʼ pasel tale.» (The New Encyclopædia Britannica, 1988.)
¿Kʼusi chal li Vivliae? «Ta xlic achiʼin avol. [...] Jesús chavacʼbe sbi. Ta to xʼichʼat ta mucʼ. Jaʼ Xnichʼon Dios ta vinajel, xi sbi chcʼot. [...] Li olol ta xvocʼ avuʼune jaʼ Xchʼulnichʼon Dios ta xcʼot sbi.» (Lucas 1:31-35.)
Jech kʼuchaʼal chkiltik li loʼil ta Vivlia liʼe, li Mariae maʼuk kʼot ta smeʼ Dios, moʼoj yuʼun jaʼ kʼot ta smeʼ li «Xnichʼon Dios[e]». Li Vivliae chal ti mu x-och-o ta vinajel li Diose; vaʼun chaʼa, ¿kʼuxi xa noʼox xuʼ x-och-o li ta yalajeb Mariae? (1 Reyes 8:27.) Jech xtok, li Mariae muʼyuk onoʼox laj yal ti jaʼ smeʼ Diose. Jaʼ yuʼun chaʼa, ¿kʼu yuʼun ti jech lik yalik ta stojolal li Mariae? Jaʼ ta skoj li jecheʼ loʼil ta sventa Trinidade. Ti bu ilik talel li yichʼel ta mukʼ Mariae jaʼ ta sjabilal 431, jaʼo kʼalal laj yichʼ pasel li Concilio ta Éfeso ti bu laj yichʼ nopel ti jaʼ «sMeʼ li Diose», o Theotokos (ta griego, «li ants ti la svokʼes Diose»). Li ta jteklum Éfeso ti jaʼ te la stsob sbaike, ta epal siglo jaʼ te laj yichʼik ta mukʼ li Diana o Ártemis ti jaʼ meʼ dios sventa lekuk x-alaj xnichʼnaj li krixchanoetike.
Ep ti kʼuyelan chichʼik ta mukʼ Mariae, jech kʼuchaʼal li prosesionetike, jaʼ te lokʼem li ta yichʼel ta mukʼ Diana o Ártemis, ti «ibaj yalel tal ta [vinajel]» ta alel li slokʼole (Hechos 19:35). Jech xtok, yan kʼusi ta kʼunkʼun lik spasik li chanubtaseletik yuʼun yajtsʼaklomtak Cristo ta alele jaʼ li stunesel lokʼoletike.
Kʼelo li versikuloetik liʼe: Mateo 13:53-56; Marcos 3:31-35; Lucas 11:27, 28.
LI KʼUSI MELELE:
Li Mariae jaʼ smeʼ li xNichʼon Diose. Li jecheʼ loʼil ti jaʼ sMeʼ Diose ta melel likem tal ta chanubtasel sventa Trinidad.