«Li chʼul Espiritue snaʼoj scotol [...] cʼalal to ta yut cʼusi tsnop li Diose»
«Li Chʼul Espiritue snaʼoj scotol. Yotquinoj cʼalal to ta yut cʼusi tsnop li Diose.» (1 COR. 2:10)
1. ¿Kʼusi yabtel chʼul espiritu laj yalbe skʼoplal Pablo ta 1 Corintios 2:10, xchiʼuk kʼusitik ta jtakʼtik batel?
¡TA JTOJTIK tajek ta vokol ti ep kʼutik yelan ch-abtej li xchʼul espiritu Jeovae! Li Vivliae chal ti jaʼ jun jkoltavanej xchiʼuk jun matanal yakʼoj Diose, xchiʼuk chal ti chakʼ jnaʼtik kʼusitike xchiʼuk ti chkʼopoj ta stojolal Dios ta jventatike (Juan 14:16; Hech. 2:38; Rom. 8:16, 26, 27). Pe li jtakbol Pabloe laj yalbe skʼoplal yan yabtel ti toj tsots skʼoplale: «Li Chʼul Espiritue snaʼoj scotol. Yotquinoj cʼalal to ta yut cʼusi tsnop li Diose» (1 Cor. 2:10). Li Jeovae tstunes li yip ch-abtej sventa chakʼ ta naʼel kʼusitik melel sventa mantal ti tsotsik ta aʼibel smelolale. Ti muʼyukuk tskoltautike, ¿kʼu to van yepal xkaʼibetik smelolal li kʼusi tskʼan tspas Dios ti jechuke? (Kʼelo 1 Corintios 2:9-12.) Pe, ¿kʼuxi «snaʼoj scotol [...] cʼalal to ta yut cʼusi tsnop» Dios «li Chʼul Espiritue»? ¿Buchʼutik la stunes sventa chakʼ ta naʼel kʼusitik melel ta baʼyel siglo li Jeovae? ¿Kʼu yelan tsnaʼ o tsabe smelolal kʼusitik tsots ta aʼibel smelolal avi li chʼul espiritue, xchiʼuk buchʼutik tstunes sventa chakʼik ta naʼel?
2. ¿Kʼu yelan chaʼtos ch-abtej li chʼul espiritue?
2 Li Jesuse laj yal chaʼtos kʼuyelan ch-abtej li xchʼul espiritu Diose. Kʼalal jutuk xaʼox skʼan xchame, xi laj yalbe li yajtakboltake: «Li Jpojvanej ta stacboxuc tal ta jventa ti Jtote, jaʼ li Chʼul Espiritue. Jaʼ ta xacʼboxuc anaʼic scotol; jaʼ ta xchanubtasoxuc. Jaʼ ta svulesboxuc ta ajolic scotol li cʼusi laj calboxuque» (Juan 14:26). Baʼyel, li chʼul espiritue chtun kʼuchaʼal jchanubtasvanej yuʼun li yajtsʼaklomtak Cristoe, yuʼun chkoltaatik ta yaʼibel smelolal kʼusitik melel ti mu toʼox xaʼiike. Xchibal, chkoltaatik ta svulesel ta sjolik xchiʼuk ti tstunesik lek li chanubtaseletik chichʼike.
Ta baʼyel siglo
3. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Jesús ti ta kʼunkʼun chichʼ akʼel ta naʼel li kʼusitik «cʼalal to ta yut cʼusi tsnop li Diose»?
3 Akʼo mi ep kʼusitik melel ti achʼik to laj yakʼbe xchan yajtsʼaklomtak li Jesuse, ep to kʼusitik skʼan xchanik. Xi laj yalanbee: «Oy to ep cʼusi ta jcʼan ta xcalboxuc, pero mu xuʼ avuʼunic yaʼyel scotol ta ora. Cʼalal me ital li Chʼul Espíritu ti jaʼ Melele, jaʼ chastojobtasoxuc batel ta sventa scotol li cʼusi melele» (Juan 16:12, 13). Jech kʼuchaʼal laj yal Jesuse, ta stojolal chʼul espiritu ta kʼunkʼun chichʼ akʼel ta naʼel li kʼusitik kʼalal to ta yut kʼusi tsnop li Diose.
4. ¿Kʼuxi abtej kʼuchaʼal jchanubtasvanej xchiʼuk ti la svules ta jolil kʼusitik li chʼul espiritu ta Pentecostese?
4 «Li Chʼul Espíritu ti jaʼ Melele» kʼot ta Pentecostés ta sjabilal 33, kʼalal jaʼo kʼot ta stojolalik te van 120 yajtsʼaklomtak Cristo ti te tsobolik ta Jerusalene. Li kʼusi kʼot ta pasel taje laj yichʼ ilel xchiʼuk aʼyel (Hech. 1:4, 5, 15; 2:1-4). Li yajtsʼaklomtak Jesuse lik kʼopojikuk ta yan kʼopetik ta sventa «li cʼusitic toj labal sba tspas li Diose» (Hech. 2:5-11). Kʼot xaʼox yorail sventa chichʼ akʼel ta naʼel jtos kʼusi achʼ. Li j-alkʼop Joele laj onoʼox yal ti chakʼ tal xchʼul espiritu li Jeovae (Joel 2:28-32). Li krixchanoetik taje yakal xilik ti yakal xkʼot ta pasel li albil kʼop taje, ti muʼyuk buchʼu snopoj jech chkʼot ta pasele. Vaʼun li jtakbol Pedroe, itun kʼuchaʼal jkʼopojel kʼalal laj yalbe smelolal taje (kʼelo Hechos 2:14-18). ¿Kʼuxi laj yut sventa chalbe smelolal? Jaʼ koliyal li chʼul espiritu ti abtej kʼuchaʼal jchanubtasvanej xchiʼuk ti akʼbat snaʼ ti yakal xkʼot ta pasel li kʼusi laj yal Joele. Jech xtok, li chʼul espiritue la skolta Pedro sventa svules ta sjol maʼuk noʼox li albil kʼop taje, yuʼun laj yalbe skʼoplal chib salmo yuʼun David xtok (Sal. 16:8-11; 110:1; Hech. 2:25-28, 34, 35). Li kʼusi laj yilik xchiʼuk laj yaʼiik li krixchanoetik taje ta melel te tsakal skʼoplal xchiʼuk li kʼusitik kʼalal to ta yut kʼusi tsnop li Diose.
5, 6. 1) Kʼalal echʼ xaʼox li Pentecostés ta sjabilal 33, ¿kʼusitik tsots skʼoplal laj yichʼ takʼel ta sventa li achʼ tratoe? 2) ¿Buchʼutik la sjakʼik taje, xchiʼuk kʼusi la spasik sventa oy kʼusi chkʼot ta nopel yuʼunik?
5 Pe oy to ep kʼusitik skʼan xaʼibeik smelolal li yajtsʼaklomtak Cristoe. Jech kʼuchaʼal liʼe, muʼyuk aʼibil lek smelolal kʼusitik te tsakal skʼoplal li ta achʼ trato ti lik ta Pentecostese. ¿Mi jaʼ noʼox van te tsakal skʼoplal li judioetik xchiʼuk li jyanlumetik ti koʼol xa xchʼunojik xchiʼuk judioetike? ¿O mi ta van xichʼik chʼamel ek li krixchanoetik ta yantik balumil xchiʼuk ti chichʼik chʼul espiritue? (Hech. 10:45.) ¿Mi persa van chichʼik sirkunsision xchiʼuk chchʼunik li sMantal Moisés li jyanlum viniketike? (Hech. 15:1, 5.) Ta melel, toj tsots skʼoplal li sjakʼobiltak taje. Skʼan sabel smelolal li kʼusitik kʼalal to ta yut kʼusi tsnop Dios taje xchiʼuk persa chtun li chʼul espiritu sventa taje. Pe ¿buchʼutik ta stojolal ch-abtej?
6 Jaʼ ta stojolal li yajtsʼaklomtak Cristo ti oy ta sbaik li abtelale. Ta melel, jaʼik li buchʼutik la sjakʼik taje. Jech kʼuchaʼal liʼe, li Pablo, Bernabé xchiʼuk Pedroe te oyik li ta tsobajel ti tsots skʼoplal la spasik li Jtsop Jbeiltasvaneje xchiʼuk laj yakʼik ta ilel skʼelobiltak ti Jeovae yakal xchʼam li jyanlum krixchanoetik ti muʼyuk yichʼojik sirkunsisione (Hech. 15:7-12). Koliyal li koltael laj yakʼ chʼul espiritue, li Jtsop Jbeiltasvanej taje la snopbeik smelolal li kʼusitik yakal xkʼot ta pasel xchiʼuk li kʼusitik chal Tsʼibetik ta Hebreo Kʼope, vaʼun oy kʼusi kʼot ta nopel yuʼunik xchiʼuk laj yakʼik ta aʼyel ta kartaetik li ta tsobobbailetike (kʼelo Hechos 15:25-30 xchiʼuk 16:4, 5; Efe. 3:5, 6).
7. ¿Kʼusitik yan laj yichʼ tunesel sventa chichʼ akʼel ta naʼel li kʼusitik kʼalal to ta yut kʼusi tsnop Diose?
7 Ta tsʼakale ivinaj talel skʼoplal yan kʼusitik ta stojolal li kʼusi la stsʼibaik Juan, Pedro, Santiago xchiʼuk Pablo ti akʼbat snaʼik yuʼun Diose. Kʼalal tsʼaki xaʼox li Tsʼibetik ta Griego Kʼope, li yalel albil kʼop xchiʼuk ti ta skʼelobil juʼelal ch-akʼbat snaʼik kʼusitike laj skʼoplal (1 Cor. 13:8). ¿Mi jech-o van chchanubtasatik xchiʼuk chkoltaatik yoʼ tsvules ta sjolik kʼusitik yuʼun chʼul espiritu li yajtsʼaklomtak Cristoe? ¿Mi chkoltaatik-o van sventa tsabeik smelolal li kʼusitik kʼalal to ta yut kʼusi tsnop Diose? Li albil kʼopetike chakʼ ta ilel ti tanae.
Li ta slajebal kʼakʼale
8, 9. ¿Buchʼutik oy xojobalik ta spʼijilik ta mantal li ta slajebal kʼakʼale?
8 Xi laj yalbe skʼoplal jun anjel li kʼusi chkʼot ta pasel ta slajebal kʼakʼale: «Li bochʼotic bijique sacmesanic noʼox jech chac cʼu chaʼal vinajel; li bochʼotic la xchanubtasic, la sbijubtasic ep cristianoetique sbatel osil jaʼ jechic o jech chac cʼu chaʼal cʼanaletic. [...] Toj ep li bochʼotic xtal xbatic noʼox ta sventa tsaʼic cʼu xʼelan ch-epaj sbijilique» (Dan. 12:3, 4). ¿Buchʼutik ti oy spʼijilik taje, o ti chaʼibeik smelolal li mantale, xchiʼuk ti sakmesanik noʼoxe? Li Jesuse laj yalbe jtos svinajeb li ta lokʼolkʼop ta sventa trigo xchiʼuk chopol jobele. Kʼalal yakal chalbe skʼoplal «li slajebal cʼacʼale», xi laj yale: «Li bochʼotic tucʼ yoʼntonique xojobanic noʼox jech chac cʼu chaʼal cʼacʼal te yoʼ bu chventainvan li Diose yuʼun jaʼ xa Stotic» (Mat. 13:39, 43). Kʼalal laj yalbe smelolal li lokʼolkʼope, li Jesuse laj yal ti «bochʼotic tucʼ yoʼntonique» jaʼik «li xnichʼnab Diose», li tʼujbil yajtsʼaklomtak Cristo chbatik ta vinajele (Mat. 13:38).
9 ¿Mi chakʼ xojobalik skotolik li buchʼutik tʼujbilike? Xuʼ xkaltik ti tanae, yuʼun skotolik skʼan xcholik mantal, spasel ta yajtsʼaklom Cristo li krixchanoetike xchiʼuk skʼan stsatsubtasbe sba yoʼontonik ta tsobajeletik, ti jaʼ jech chakʼbeik xchan li yan yajtsʼaklomtak Cristoe (Zac. 8:23). Pe li ta slajebal kʼakʼale oy kʼusi yan chkʼot ta pasel: chichʼ akʼel ta naʼel kʼusitik ti tsotsik ta aʼibel smelolale. Jech kʼuchaʼal liʼe, chvinaj skʼoplal li albil kʼopetik yuʼun Daniele, ti yichʼoj toʼox seyoale (Dan. 12:9). Pe ¿kʼu yelan tsabe smelolal avi li chʼul espiritu li kʼusitik tsots ta aʼiel taje, xchiʼuk buchʼutik tstunes sventa chakʼik ta naʼel?
10. 1) ¿Buchʼu ta stojolal chakʼ ta naʼel kʼusitik tsots ta aʼibel smelolal li chʼul espiritu ta slajebal kʼakʼale? 2) Albo smelolal kʼuxi laj yichʼ albel smelolal li mukʼta chʼulnae.
10 Li avie, kʼalal chkʼot yorail sventa chichʼ albel smelolal kʼusitik tsots ta aʼiel ti muʼyuk toʼox aʼibil lek smelole, li chʼul espiritue chakʼbe spʼijilik li ermanoetik ti oy ta sbaik abtelal ti te oyik ta smeʼ nail abtelal ti jaʼ chtunik ta yajkʼopojel li «jʼabtel ti jun [«tukʼ», NM] yoʼnton [...], ti lec bije» (Mat. 24:45; 1 Cor. 2:13). Li Jtsop Jbeiltasvaneje tstsob sbaik sventa tskʼelbeik skʼoplal mi oy van kʼusi skʼan jelel (Hech. 15:6). Xchiʼuk sventa ta jtabetik sbalil jkotoltike, tspukbe skʼoplal li kʼusi chkʼot ta nopel yuʼunike (Mat. 10:27). Mi oy bakʼintik oy kʼusi skʼan pʼejtsanbel smelolal ta tsʼakale, lek jamal chakʼik ta naʼel (kʼelo li rekuadro «Li espiritue chakʼ ta naʼel kʼusi smelolal li chʼulnae»).
Li sbalil yabtel tspas chʼul espiritu avie
11. ¿Kʼuxi ta jtabetik sbalil ti chakʼ ta naʼel chʼul espiritu li kʼusitik tsots ta aʼibel smelolal yuʼun Diose?
11 Jkotoltik ta jtabetik sbalil ti chakʼ ta naʼel chʼul espiritu li kʼusitik tsots ta aʼibel smelolal yuʼun Diose. Jech kʼuchaʼal ta skʼakʼalil jtakboletike, baʼyel tskoltautik ta yaʼibel smelolal li kʼusi ta jchantike, ta tsʼakale tskoltautik ta svulesel ta joltik xchiʼuk ti xkakʼ ta jkuxlejaltike (Luc. 12:11, 12). Ta melel, sventa xkaʼibetik smelolal li kʼusitik tsots skʼoplal chchapbe smelolal li vunetik lokʼemik ta Vivliae, mu persauk ayemutik ta mukʼtik chanob vun (Hech. 4:13). Pe, ¿kʼusi xuʼ jpastik sventa xkaʼibetik mas smelolal? Jkʼeltik jlomuk.
12. ¿Kʼusi ora skʼan jkʼantik li chʼul espiritue?
12 Kʼano chʼul espiritu. Kʼalal cha chan Vivliae, kʼano akʼo sbeiltasot li chʼul espiritue. Mu me xchʼay ta ajol spasel jech akʼo mi atuk o mi jlikel noʼox. Ti jech bikʼit chavakʼ aba ta skʼanel taje lek chil li aTot ta vinajele. Jech kʼuchaʼal laj yal Jesuse, li Jeovae chakʼbot ta slekil yoʼonton xchʼul espiritu mi ta sjunul avoʼonton cha kʼanbee (Luc. 11:13).
13, 14. ¿Kʼuxi tskoltautik ta yaʼibel skʼoplal kʼusitik tsots ta aʼibel smelolal yuʼun Dios kʼalal ta jchapan jbatik sventa tsobajeletike?
13 Chapano aba sventa li tsobajeletike. Li j-abtele oy ta sba «[tsmakʼlinutik] ti cʼalal yorail [chi jveʼutike]». Jaʼ jech tspas kʼalal tslokʼes vunetik ti lokʼemik ta Vivliae xchiʼuk kʼalal chchapan tsobajeletik ti bu chichʼ chanel li vunetik taje. Kʼalal chalbe akʼo xchanik jtosuk mantal li buchʼutik «coʼol jchʼunojtic Dios jchiʼuctique», oy lek srasonal yuʼunik sventa jech chalik (1 Ped. 2:17; Col. 4:16; Jud. 3). Kʼalal chkakʼbetik yipal xchʼunel li tojobtaseletik chakʼbutike, jmoj yakal chi j-abtej xchiʼuk li chʼul espiritue (Apo. 2:29).
14 Kʼalal cha chapan aba sventa li tsobajeletike, nopeso aba ta saʼel li tekstoetike xchiʼuk akʼbo yipal ta yaʼibel smelolal kʼuyelan stsakoj sba xchiʼuk li kʼusi yakal xa chane. Jech mas chavaʼibe batel smelolal li kʼusitik sventa mantale (Hech. 17:11, 12). Mi tukʼ cha kʼel ta Vivlia li loʼiletike, mas me chkom ta ajol li kʼusi cha chane, vaʼun koliyal li chʼul espiritue xuʼ xvul ta ajol. Xchiʼuk xtok, chavil bu jotukal oy li versikuloetike, ta tsʼakale muʼyuk cha jalij ta stael.
15. ¿Kʼu yuʼun skʼan mu xkikta jbatik ta skʼelel li vunetike xchiʼuk kʼuxi xuʼ xkutik?
15 Mu xavikta aba ta skʼelel li vunetike. Skotol li vunetik chkichʼtike —ti te tsakal skʼoplal li vunetik ta jchantik ta tsobajeletike— pasbil sventa jtabetik sbalil. Jech xtok, li revistaetik sventa skotol krixchanoetike chapanbil ta jventatik ek. Li ta balumil ti toj vokol liʼe, mu labaluk ti persa skʼan oy buchʼu o kʼusi ta jmalatike. Xuʼ van jtunestik lek li yorail taje sventa jkʼeltik jtosuk mantal o vun ti muʼyuk tsutsem kuʼuntike. Oy buchʼutik mu xikta sbaik yaʼiel li gravasionetik kʼalal chanavik o tstsʼot batel skaroike. Skʼan mu xchʼay ta joltik ti lek chapanbil skotol li vunetike xchiʼuk ti chichʼ tsʼibael sventa tskʼupinik xchanel li krixchanoetike yoʼ xkʼuxubinik mas li kʼusitik sventa mantale (Hab. 2:2).
16. ¿Kʼu yuʼun toj jtunel ti jtsaktik ta vun xchiʼuk jsabetik mas smelolal li kʼusitik ta jakʼbe jbatike?
16 Nopbo skʼoplal. Chʼakbo yorail sventa cha nopbe skʼoplal li kʼusitik cha chan ta Vivlia xchiʼuk li ta vunetike. Kʼalal mi la avaʼi kʼuyelan stsakoj sba skʼoplale, oy van kʼusitik chlik ajakʼbe aba. Tsako ta vun xchiʼuk sabo smelolal ta tsʼakal. Jutuk mu skotoluk velta kʼalal lek chkaʼitik junuk loʼile jaʼ mas ta jsabetik skʼoplal. Jaʼ jech ch-epaj mas li kʼusitik jnaʼtike, jtos kʼulejal ti xuʼ jtunestik kʼalal chtun kuʼuntike (Mat. 13:52).
17. ¿Kʼuxi achapanoj li xchanel Vivlia atuk o xchiʼuk avutsʼ avalale?
17 Chʼakbo yorail li yichʼel ta mukʼ Jeova ta avutsʼ avalale. Li Jtsop Jbeiltasvaneje tstij koʼontontik akʼo jchʼaktik junuk akʼobal ta jujun xemana, o ta yan yorail, sventa jchan jVivlia jtuktik o xchiʼuk kutsʼ kalaltik. Li achʼ yorail tsobajel kuʼuntike tskoltautik sventa mas kʼun xkaʼitik spasel taje. ¿Kʼusitik xuʼ jpastik kʼalal ta jchantike? Jlome tskʼelik Vivlia, tsaʼik ta yan vunetik mas yaʼyejal li versikuloetik ti lek laj yilike xchiʼuk tstsak ta sVivlia stukik ta jaypʼeluk noʼox kʼop li smelolale. Ep buchʼutik jaʼ mas chalbeik skʼoplal ti kʼuyelan xuʼ xakʼ ta xkuxlejal yutsʼ yalalik li kʼusi chchanike. Oy totil-meʼiletike tstʼujik mantaletik ti jtunel chilik ta yutsʼ yalalik o ti jaʼ tskʼan chchanike. Ta melel, ta kʼunkʼun chtal ta joltik yan kʼusi xuʼ jpastik.a
18. ¿Kʼu yuʼun skʼan mu jpajes jbatik xchanel li kʼusitik mas tsotsik ta aʼibel smelolal ta sKʼop Diose?
18 Li Jesuse laj yal ta melel ti jaʼ jkoltavanej chkʼot kuʼuntik li chʼul espiritue, jaʼ yuʼun mu jpajes jbatik xchanel li kʼusitik mas tsotsik ta aʼibel smelolal ta Vivliae. Li kʼusitik melel taje te tsakal skʼoplal li ta «cʼusi tscʼan li Diose» xchiʼuk skʼan jchantik (kʼelo Proverbios 2:1-5). Ta stojolal taje, li Jeovae chakʼ ta naʼel «li cʼusi chapal [y]uʼun ta sventa li bochʼotic [skʼanojike]». Jaʼ yuʼun, akʼbo yipal ta xchanel mas li sKʼope. Cha skoltaot li chʼul espiritue, yuʼun «snaʼoj scotol. Yotquinoj cʼalal to ta yut cʼusi tsnop li Diose» (1 Cor. 2:9, 10).
[Tsʼib ta yok vun]
a Kʼelo xtok Kabteltik sventa Dios yuʼun oktuvre ta 2008, pajina 8.
¿Kʼusi cha takʼ?
• ¿Kʼuxi chaʼtos tskoltautik ta saʼel kʼusitik «cʼalal to ta yut cʼusi tsnop [Dios]» li chʼul espiritue?
• ¿Buchʼutik ta stojolal laj yakʼ ta naʼel kʼusitik melel ti tsotsik ta aʼibel smelolal ta baʼyel siglo li chʼul espiritue?
• ¿Kʼuxi chakʼ ta nabel smelolal kʼusitik melel ta Vivlia avi li chʼul espiritue?
• ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa jtabetik sbalil li yabtel tspas chʼul espiritue?
[Rekuadro ta pajina 22]
Li chʼul espiritue chakʼ ta naʼel kʼusi smelolal li chʼulnae
Jtos ti kʼusi «cʼalal to ta yut cʼusi tsnop [Dios]» ti laj yichʼ akʼel ta naʼel ta baʼyel sigloe, jaʼ ti voʼneal chʼulna pasbil ta nukule xchiʼuk li chʼulnaetik laj yichʼ vaʼanel ta mas tsʼakal ta Jerusalene, jaʼ skʼoplal jtos kʼusi ta mantal ti mas mukʼ skʼoplale. Taje xi la sbiiltas li Pabloe: «mero chʼulna ti jaʼ la svaʼan stuc li Cajvaltique [li Jeovae]; muc vaʼanbiluc yuʼun cristiano» (Heb. 8:2). Jaʼ chalbe skʼoplal jun mukʼta chʼulna ti toj bikʼit chkom ti bu pasbil ta kʼobile, jaʼ xkaltik, ti kʼusi xchapanoj Dios sventa xuʼ xi jnopaj ta stojolal koliyal li matanal xchiʼuk li yabtel ta paleal tspas Jesucristoe.
Li «mero chʼulna[e]» lik ta sjabilal 29 kʼalal laj yichʼ voʼ Jesús xchiʼuk chʼamat yuʼun Jeova sventa chkʼot ta jun tukʼil milbil matanale (Heb. 10:5-10). Kʼalal cham xchiʼuk chaʼkuxi li Cristoe, och li ta Batsʼi Lekil Chʼul Kuarto li ta chʼulnae xchiʼuk laj yakʼ «ta stojol Dios» li sbalil matanal laj yakʼe (Heb. 9:11, 12, 24).
Li Pabloe yaloj xa onoʼox ta yan skarta ti yajtsʼaklomtak Cristo ti tʼujbil chbatik ta vinajele yakal «chchʼi[ik] batel jech chcʼot[ik] ta jbej lequil chʼulna yuʼun li Cajvaltique [li Jeovae]» (Efe. 2:20-22). Li chʼulna taje, ¿mi koʼol van xchiʼuk li «mero chʼulna» ti laj yalbe skʼoplal li jtakbol ta tsʼakal ta skarta sventa Hebreose? Ta sjaylajunebal noʼox jabil, li yajtuneltak Jeovae la xchʼunik ti jaʼe. Yalojik ti yakal chichʼik chapanel liʼ ta Balumil sventa chkʼotik kʼuchaʼal tonetik ta chʼulna ta vinajel li yajtsʼaklomtak Cristo ti tʼujbilike (1 Ped. 2:5).
Akʼo mi jech, te van ta sjabilal 1971, li yajkʼopojel li j-abtel ti tukʼ yoʼontone lik yaʼibeik smelolal ti chʼulna albil skʼoplal ta Efesiose, mu jaʼuk li smukʼta chʼulna Jeovae. Ti jaʼikuk «mero chʼulna» li yajtsʼaklomtak Cristo ti chaʼkuxiemik xa ta vinajele, li chʼulna taje mu xuʼ xlik jechuk jaʼ to mi vul o mi liʼ xaʼox oy li Kajvaltike, yuʼun jaʼo yorail lik chaʼkuxiikuk (1 Tes. 4:15-17). Pe, xi laj yal Pablo ta sventa li chʼulna pasbil ta nukule: «Leʼe jaʼ senyail li cʼusi cʼotem ta pasel liʼ ta orae» (Heb. 9:9).
Kʼalal laj yichʼ koʼoltasel li tekstoetik liʼe xchiʼuk li yantike, laj yichʼ aʼibel smelolal ti chʼulnae maʼuk to yakal chichʼ vaʼanel, xchiʼuk ti tʼujbil yajtsʼaklomtak Cristoe maʼuk tonetik ti yakal chichʼik chapanel liʼ ta Balumil sventa chkʼotik ta chʼulna taje. Moʼoj, yuʼun yakal chtunik ta yamakʼil xchiʼuk ta Chʼul Kuarto li ta chʼulnae xchiʼuk skotol kʼakʼal «[chalbeik] slequilal Dios» (Heb. 13:15).
[Lokʼol ta pajina 23]
¿Kʼuxi xuʼ xkaʼibetik lek smelolal li kʼusitik «cʼalal to ta yut cʼusi tsnop li Diose»?